zhào shèn zhěn lú kūn céng shèng táo shù
赵慎畛 卢坤曾胜 陶澍
zhào shèn zhěn, zì dí lóu, hú nán wǔ líng rén. wèi zhū shēng shí, xué zhèng qián fēng qì zhī, yuē:" rén yīng yě!" jiā qìng yuán nián, chéng jìn shì, xuǎn shù jí shì, shòu biān xiū. qiān yù shǐ jǐ shì zhōng. tiáo shàng chuān chǔ shàn hòu tún tián bǎo jiǎ shì yí. xún tōng zhōu cáo, gé lòu guī, lián dé yáng cūn tōng pàn kē suǒ bō chuán, zòu chǐ qí zhí. hú nán xué zhèng xú sōng jīn bì shī shì xīn, yù fù shèn zhěn zì gù, cháng liè qí dì zǐ yōu děng, shèn zhěn liè kuǎn jiū hé bà zhī. liǎng guǎng zǒng dū jiǎng yōu xiān jiàn qí cái kě dà yòng.
赵慎畛,字笛楼,湖南武陵人。为诸生时,学政钱沣器之,曰:“人英也!”嘉庆元年,成进士,选庶吉士,授编修。迁御史、给事中。条上川、楚善后屯田保甲事宜。巡通州漕,革陋规,廉得杨村通判科索剥船,奏褫其职。湖南学政徐松矜愎失士心,欲附慎畛自固,常列其弟子优等,慎畛列款纠劾罢之。两广总督蒋攸銛荐其才可大用。
shí qī nián, chū wèi guǎng dōng huì cháo jiā dào. yán zhì xiè dòu, bǔ nán ào chéng hǎi cháo yáng dào shén zhòng yán hǎi mín liáo jū wèi bū táo sǒu, xī biān rù bǎo jiǎ. yú nián, zhuó guǎng xī àn chá shǐ. tiān dì huì fěi jié dǎng gòu luàn, xié yǒu zī zhě rù qí zhōng, shèn zhěn wéi yán zuì fěi shǒu, bèi xié zhě bù zuò. guǎng dōng yáng fěi tóu chéng hòu, jiàn rù guǎng xī wèi dào. shè shuǐ lù xún chuán yǐ hù shāng lǚ, dū shǒu lìng yǐ bǔ dào duō shǎo wèi diàn zuì. yuǎn jùn zhāo jiě zhòng qiú fán fèi, lì yīn huì dào, shěng wén fǎ, yán jǔ hé, jī bǔ shǐ lì. èr shí nián, qiān guǎng dōng bù zhèng shǐ. zhōu xiàn duō jī kuī, zhǎn zhuǎn xiāng chéng, xī xīn gōu jī, chú qí jiū gé, kù chǔ dùn zēng. nán hǎi gāo yào bīn hé dī fáng duō pǐ, mín kǔ shuǐ huàn, chóu kuǎn shēng xī zī suì xiū, tún tián wǔ qiān yú qǐng. fù zhòng wèi lèi, qǐng jiǎn liáng é, tān dǐ yú shā tǎn qīng zé zhī dì. yuè sú shē mí, kān fā chén hóng móu xíng zhèng xùn sú yí guī, gōng xíng jié jiǎn yǐ shì quàn.
十七年,出为广东惠潮嘉道。严治械斗,捕南澳、澄海、潮阳盗甚众;沿海民寮居为逋逃薮,悉编入保甲。逾年,擢广西按察使。天地会匪结党构乱,胁有赀者入其中,慎畛惟严罪匪首,被胁者不坐。广东洋匪投诚后,渐入广西为盗。设水路巡船以护商旅,督守令以捕盗多少为殿最。远郡招解重囚烦费,吏因讳盗,省文法,严举劾,缉捕始力。二十年,迁广东布政使。州县多积亏,展转相承,悉心钩稽,除其纠轕,库储顿增。南海、高要濒河堤防多圮,民苦水患,筹款生息资岁修,屯田五千馀顷。赋重为累,请减粮额,摊抵於沙坦轻则之地。粤俗奢靡,刊发陈宏谋行政训俗遗规,躬行节俭以示劝。
èr shí sān nián, zhuó guǎng xī xún fǔ. xí zhī yuè xī dì shì rú jiàn líng, xún rì bù yǔ jí hàn jié, quàn mín xiū dī táng, zào lóng gǔ chē, kāi yīn jǐng, shè jǐng tǒng jià, jiē bān shì bǐ fǎng xíng. dì lián qián chǔ, qún dào chū mò, yí shān huì fěi liào wǔ guì lán yào qīng fēn jù xīn jiù liǎng xū, jiū zhòng fēn dǎng, wěi lì míng mù, lè suǒ yīn hù, zhēng lì xiāng rǎo, qīn wǎng bǔ zhū zhī. chì shǔ xíng bǎo jiǎ, zhì wàng lóu, liàn mín zhuàng hù xiāng shǒu wàng, xiàn jiàn kǎ fáng shù shí zuò, fǔ gè dū shǔ huì yíng xún jī. liǔ zhōu zhì shěng qiān yú lǐ, shè shuǐ xùn sì shí sān suǒ, zhōng rèn fán huò dào qiān qī bǎi yú rén. dào duō chū yú liú fěi, biān kè mín jí, qū qí dān shēn yóu dàng zhě, kuàng chǎng yáo zhà yōng dīng jiē lì cè, yǒu bǎo zhě liú, fǒu zé zhú. gù shì, wú xún èr guān, xún fǔ lì dé dòng yòng yíng yú. shèn zhěn yuē:" wú jiā yī shí cū zú, shēn wéi dà chén, qǔ yíng jiāng ān yòng zhī? dāng wèi guó jiā bù rén zé ěr." nǎi yú guì lín shè yù bèi cāng, zēng shè shū yuàn, liǔ zhōu qìng yuǎn sī ēn sān fǔ jiē chuàng shè zhī shàn chéng jùn hé, guǎng zhì qī liú suǒ, bìng qǔ gěi yān.
二十三年,擢广西巡抚。习知粤西地势如建瓴,旬日不雨即旱竭,劝民修隄塘,造龙骨车,开荫井,设井筒架,皆颁式俾仿行。地连黔、楚,群盗出没,宜山会匪廖五桂、蓝耀青分踞新、旧两墟,纠众分党,伪立名目,勒索殷户,争利相扰,亲往捕诛之。饬属行保甲,置望楼,练民壮互相守望,县建卡房数十座,府各督属会营巡缉。柳州至省千馀里,设水汛四十三所,终任凡获盗千七百馀人。盗多出於流匪,编客民籍,驱其单身游荡者,矿厂窑榨佣丁皆立册,有保者留,否则逐。故事,梧、浔二关,巡抚例得动用盈馀。慎畛曰:“吾家衣食粗足,身为大臣,取盈将安用之?当为国家布仁泽耳。”乃於桂林设预备仓,增设书院,柳州、庆远、思恩三府皆创设之;缮城濬河,广置栖流所,并取给焉。
dào guāng èr nián, rù jìn, xuān zōng jiā qí chéng shí bù qī, wēn yù bāo miǎn, zhuó mǐn zhè zǒng dū. yán shēn jūn lǜ, kè zhū zhèn yíng xùn qín xùn liàn. zhè jiāng tí dū shěn tiān huá wán zòng, hé bà zhī. zé shuǐ shī jī hǎi dào, dào duō jiù qín. shàng yóu sì fǔ duō shān, kè mín zū shān lì chǎng, yóu fěi qún jù, qiǎn bīng sōu shān, bǔ zhū qí kuí. mǐn ān suǒ xiá yǒu láng qí dǎo, jū mín duō wèi jiān lì, qín zhì zhī, yí zhù shuǐ shī, jiàn pào tái, suì wèi shěng chéng mén hù. tái wān zì lái duō luàn, dòng fán dà bīng, shèn zhěn yóu yǐ wéi lǜ, jǐn xuǎn xián néng yǐ zhì. fèng shān yǒu mín yáng liáng bīn shān zhòng qǐ shì, xí xún dào kǒng zhāo qián zhī fǔ kǒng chuán suì jiǎo zhì, wèi yī yuè ér dìng, bù fán yī bīng dù hǎi. huān mǎ lán chū shè zhì, bù yì fù zé jiào zhòng, zòu jiǎn zhī. mín rù shān fá mù, suì gōng dào chǎng chuán liào, jiàng shǒu kē liǎn jī biàn, bǔ zhū shǒu luàn, gēng dìng cǎi mù zhāng chéng, nǎi xiāng ān. shù bīng wàn sì qiān, gēng dài shí jiē fù xià mén, yóu tí dū diǎn yàn, yuǎn zhě qiān lǐ, gǎi yóu gè tí zhèn fēn yàn, bīng kùn yǐ sū. tái wān chǎn mǐ, zhāng quán shù jùn yǎng jǐ shāng yùn, jiāng zhè tiān jīn mín wú gài cáng, mǐ guì zhé shēng luàn, yú hǎi kǒu jī mǐ chuán chū shù, zhuó fēng qiàn wéi xiàn zhì, cháng liú yǒu yú. shū qǐng zhāng pǔ míng rú huáng dào zhōu cóng sì wén miào, xià tíng chén yì xíng. hóu guān xiè jīn luán dé huà zhèng jiān cái jiē yǐ xué xíng zhe, sù suǒ jìng lǐ, mò ér jǔ sì xiāng xián. yòu jīng biǎo yì liè, yǐ zhèn fēng sú.
道光二年,入觐,宣宗嘉其诚实不欺,温谕褒勉,擢闽浙总督。严申军律,课诸镇营汛勤训练。浙江提督沈添华玩纵,劾罢之。责水师缉海盗,盗多就擒。上游四府多山,客民租山立厂,游匪群聚,遣兵搜山,捕诛其魁。闽安所辖有琅琦岛,居民多为奸利,擒治之,移驻水师,建炮台,遂为省城门户。台湾自来多乱,动烦大兵,慎畛尤以为虑,尽选贤能以治。凤山莠民杨良斌煽众起事,檄巡道孔昭虔、知府孔传穟剿治,未一月而定,不烦一兵渡海。驩玛兰初设治,部议赋则较重,奏减之。民入山伐木,岁供道厂船料,匠首苛敛激变,捕诛首乱,更定采木章程,乃相安。戍兵万四千,更代时皆赴厦门,由提督点验,远者千里,改由各提镇分验,兵困以苏。台湾产米,漳、泉数郡仰给商运,江、浙、天津民无盖藏,米贵辄生乱,於海口稽米船出数,酌丰歉为限制,常留有馀。疏请漳浦明儒黄道周从祀文庙,下廷臣议行。侯官谢金銮、德化郑兼才皆以学行著,素所敬礼,殁而举祀乡贤。又旌表义烈,以振风俗。
wǔ nián, diào yún guì zǒng dū. tóng kuàng yán wù jī pí, shū chén biàn tōng zhěng dùn zhī fǎ. yǐ biān fáng mò biàn yú tún tián, fāng kǎo fǎng xíng shì lì biàn, wèi jí yì xíng ér jí zuò. bìng zhōng bài shū hé tān dú bù zhí zhě shù shí rén. wèi jǐ, suì zú. dài zhě jí dì zhuī huí yuán shū, diān rén xī zhī. yí shū shàng, yōu zhào cì xù, zèng tài zǐ shǎo bǎo, shì wén kè, sì míng huàn xiāng xián cí.
五年,调云贵总督。铜矿、盐务积疲,疏陈变通整顿之法。以边防莫便於屯田,方考访形势利便,未及议行而疾作。病中拜疏劾贪黩不职者数十人。未几,遂卒。代者急递追回原疏,滇人惜之。遗疏上,优诏赐恤,赠太子少保,谥文恪,祀名宦、乡贤祠。
shèn zhěn fú yīng rú xiān, fán yǒu yì shēn xīn kě zhì yòng zhě, jiē shēn tǐ lì xíng. hǎo shàn jí è, tǐ xù shǔ liáo, xùn kěn qiè, rú shī zhī yú dì zǐ. suǒ zhì yú wén wǔ guān lì, cháng néng shí bié qí cái fǒu, rén yì lè wèi zhī yòng. suǒ zhe zòu yì cóng zhēng lù zài nián lù dú shū rì jì xī rì bǐ jì děng shū jí shī wén jí fán shù shí juǎn.
慎畛服膺儒先,凡有益身心可致用者,皆身体力行。好善嫉恶,体恤属僚,训恳切,如师之於弟子。所至於文武官吏,常能识别其才否,人亦乐为之用。所著奏议、从征录、载年录、读书日记、惜日笔记等书及诗文集凡数十卷。
lú kūn, zì hòu shān, shùn tiān zhuō zhōu rén. jiā qìng sì nián jìn shì, xuǎn shù jí shì, sàn guǎn shòu bīng bù zhǔ shì, jiàn qiān láng zhōng. hù suí mù lán, xiào shè, cì huā líng. shí bā nián, chū wèi hú nán liáng chǔ dào, dīng běn shēng fù mǔ yōu, fú què, lì guǎng dōng huì cháo jiā dào shān dōng yǎn yí cáo jì dào hú běi àn chá shǐ gān sù bù zhèng shǐ. dào guāng yuán nián, hù lǐ shǎn xī xún fǔ. èr nián, zhuó guǎng dōng xún fǔ, wèi zhī rèn, diào shǎn xī. yì zhě wèi nán shān lǎo lín yì sǒu jiān, bù yí kāi kěn. kūn lì chén hàn shǔ táng sòng shǐ shì, jí hàn lǐ xī fǔ gé sòng, yǐ zhēng kěn zhì zhī lì zhuān rèn yán rú yì, jiǎ yǐ pián yí, kěn wù dà xīng. kān xiū nán shān gè shǔ chéng gōng, hàn jiāng dī àn, zhù bà jùn yū, shěn duó xíng shì, yí zhù wén wǔ, zēng gǎi guān zhì. yòu xiū fù xián níng cháng ān jīng yáng zhōu zhì qí shān bǎo jī huá zhōu yú lín hé qú shuǐ lì, chóu bǔ yú lín suí dé liǎng shǔ cháng píng cāng gǔ, quàn mín juān jiàn shè cāng. shū chén:" chá lì zhī yào, bù dú qīn mín, guān tān lián wèi mín shēn jiā suǒ xì, qí qín duò míng mèi kuān yán, jiē guān mín shēng xiū qī." xuān zōng shēn wěi zhī. wǔ nián, yǐ mǔ yōu qù guān.
卢坤,字厚山,顺天涿州人。嘉庆四年进士,选庶吉士,散馆授兵部主事,洊迁郎中。扈随木兰,校射,赐花翎。十八年,出为湖南粮储道,丁本生父母忧,服阕,历广东惠潮嘉道、山东兖沂曹济道、湖北按察使、甘肃布政使。道光元年,护理陕西巡抚。二年,擢广东巡抚,未之任,调陕西。议者谓南山老林易薮奸,不宜开垦。坤历陈汉、蜀、唐、宋史事,及汉李翕郙阁颂,以徵垦治之利;专任严如熤,假以便宜,垦务大兴。勘修南山各属城工,汉江堤岸,筑坝濬淤,审度形势,移驻文武,增改官制。又修复咸宁、长安、泾阳、盩厔、岐山、宝鸡、华州、榆林河渠水利,筹补榆林、绥德两属常平仓穀,劝民捐建社仓。疏陈:“察吏之要,不独亲民,官贪廉为民身家所系,其勤惰、明昧、宽严,皆关民生休戚。”宣宗深韪之。五年,以母忧去官。
liù nián, huí jiāng yòng bīng, tè qǐ zhù sù zhōu, xié zǒng dū è shān zhì zhuǎn xiǎng. yǐ tuō gǔ xùn wèi yùn liáng shǒu zhàn, zì wū lǔ mù qí zhì a kè sū, zhì sān shí èr zhàn, dà bīng wǔ wàn yú, rì xū liáng wǔ bǎi shí, měi zhàn bèi tuó wǔ bǎi yǒu qí, yóu shān xī shǎn xī cǎi gòu yòu méng gǔ a lā shàn bù jìn tuó qiān, wū lǐ yǎ sū tái tiáo bō guān tuó sì qiān. shū qǐng jūn xū cóng kuān chóu bèi bīng dīng liàng zēng kǒu liáng gěi pí yī pí mào, yǐ yù hán chū kǒu tuó mǎ chú mò shí gěi mǎi bǔ quē é yíng mǎ, yù bèi xù diào jiān zào jūn xiè wù qī jiān shí bō yùn shǎn shěng zhì qián, píng shì jià tiān shè tái zhàn fū mǎ gù yòng chē liàng, dìng lì jià zhāo mù hù tái mín dīng hòu lù liáng tái yì tiān bīng shǒu hù: fán shí yī shì, bìng rú yì xíng. huí jiāng píng, jiā tài zǐ shǎo bǎo. jí zhāng gé ěr jiù qín, cì tóu pǐn dǐng dài. fú què, shòu shān dōng xún fǔ, diào shān xī. bā nián, cái chè sù zhōu jūn jú. shǐ dǐ rèn, xún diào guǎng dōng xún fǔ.
六年,回疆用兵,特起驻肃州,偕总督鄂山治转饷。以托古逊为运粮首站,自乌鲁木齐至阿克苏,置三十二站,大兵五万馀,日需粮五百石,每站备驼五百有奇,由山西、陕西采购;又蒙古阿拉善部进驼千,乌里雅苏台调拨官驼四千。疏请军需从宽筹备;兵丁量增口粮;给皮衣皮帽,以御寒;出口驼马刍秣;时给买补缺额营马,预备续调;监造军械务期坚实;拨运陕省制钱,平市价;添设台站夫马;雇用车辆,定例价;招募护台民丁;后路粮台亦添兵守护:凡十一事,并如议行。回疆平,加太子少保。及张格尔就擒,赐头品顶戴。服阕,授山东巡抚,调山西。八年,裁撤肃州军局。始抵任,寻调广东巡抚。
shí nián, yòu diào jiāng sū, wèi zhì, zhuó hú guǎng zǒng dū. liǎng hú cuó wù, niǔ yú fēng lún zhī lì, dào guāng chū yì sàn lún, qī nián fù yīn jiā jià, réng gǎi fēng lún, yǐn zhì shāng pí. kūn zhì, shū qǐng shí xíng sàn lún, jiàn yán cāng yú hàn àn, bǐ shāng chuán yuán yuán lǎn yùn. xún liàng jiǎn shòu jià, yǐ xiāo chǔ àn jī yán. shè táng jiǎo zǒng kǎ, àn chuán biān hào, yǐ dù nèi sī wài sī zhī bì. fù hú nán yǒng xīng yuè yán dìng é, yǐ bǎo huái gāng. hú běi shuǐ zāi, qǐng miǎn mǐ shuì, jiè tǎng shí wàn liǎng, gòu chuān mǐ píng tiào. shū diào qián liǎng huái yán yùn shǐ wáng fèng shēng zōng lǐ shuǐ lì, zé yào shū jùn hé dào, xiū zhù dī yàn, jiē yǐ cì jǔ xíng.
十年,又调江苏,未至,擢湖广总督。两湖鹾务,狃於封轮之例,道光初议散轮,七年复因加价,仍改封轮,引滞商疲。坤至,疏请实行散轮,建盐仓於汉岸,俾商船源源揽运。寻量减售价,以销楚岸积盐。设塘角总卡,按船编号,以杜内私外私之弊。复湖南永兴粤盐定额,以保淮纲。湖北水灾,请免米税,借帑十万两,购川米平粜。疏调前两淮盐运使王凤生综理水利,择要疏濬河道,修筑堤堰,皆以次举行。
shí èr nián, hú nán jiāng huá yáo zhào jīn lóng zuò luàn, yuè yáo yīng zhī, hú nán tí dū hǎi líng ā jí fù jiāng yóu jī děng jiē zhàn mò, kūn qīn wǎng dū shī, mì chén hú běi tí dū luó sī jǔ néng bàn zéi. shí guì yáng cháng dé zhū yáo fēng qǐ yīng zéi, cháng dé shuǐ shī jīng zhōu zhù fáng bīng jiē bù xí shān zhàn, kūn zhì, xī bà zhī, gǎi diào zhèn gān miáo jiāng bīng, fēn tún yào ài, jiān bì qīng yě, yǔ zéi xiāng chí. qí liǎng hú bīng dà jí, guì zhōu tí dū yú bù yún yún nán fù jiāng céng shèng yì lǜ jūn zhì, chéng léi yǔ xí jī yáng quán jiē. luó sī jǔ dū zhū jiàng zhòu yè huán gōng, bì zéi shù qiān, pò qí cháo, qín jīn lóng zǐ nǚ jí tóu mù shù bǎi rén. jīn lóng chéng jiàn yì, wèi luàn jūn suǒ jiān, huò qí shī jí jiàn yìn mù ǒu zhū wù. jié wén, cì shuāng yǎn huā líng, shì xí yī děng qīng chē dū wèi. shàng shū xǐ ēn jiāng jūn hú sōng é fāng fèng mìng shì shī, wèi zhì, zéi yǐ píng. yuè yáo zhào qīng zǐ jiū zhòng shù qiān rù chǔ jiè, shēng yán wèi jīn lóng fù chóu, lián bài zhī yú háo jiāng yín jiāng, qín qīng zǐ zhé yú shì. guǎng dōng lián shān huáng guā zhài yáo yóu chāng jué, liǎng guǎng zǒng dū lǐ hóng bīn jiǎo zhì bù lì, yǐ zuì dǎi, diào kūn dài zhī. xié xǐ ēn děng xiān hòu wǎng dū zhū jiàng jìn jiǎo, yáo jiāng xī píng. hé shū chén liǎng shěng shàn hòu shì yí, gǎi yí wén wǔ guān zhì zhù suǒ, bìng yǔn xíng.
十二年,湖南江华瑶赵金龙作乱,粤瑶应之,湖南提督海凌阿及副将、游击等皆战殁,坤亲往督师,密陈湖北提督罗思举能办贼。时桂阳、常德诸瑶蜂起应贼,常德水师、荆州驻防兵皆不习山战,坤至,悉罢之,改调镇筸苗疆兵,分屯要隘,坚壁清野,与贼相持。俟两湖兵大集,贵州提督余步云、云南副将曾胜亦率军至,乘雷雨袭击洋泉街。罗思举督诸将昼夜环攻,毙贼数千,破其巢,擒金龙子女及头目数百人。金龙乘间逸,为乱军所歼,获其尸及剑印木偶诸物。捷闻,赐双眼花翎,世袭一等轻车都尉。尚书禧恩、将军瑚松额方奉命视师,未至,贼已平。粤瑶赵青仔纠众数千入楚界,声言为金龙复仇,连败之於濠江、银江,擒青仔磔於市。广东连山黄瓜寨瑶犹猖獗,两广总督李鸿宾剿治不力,以罪逮,调坤代之。偕禧恩等先后往督诸将进剿,瑶疆悉平。合疏陈两省善后事宜,改移文武官制驻所,并允行。
shí sān nián, yuè nán dào chén jiā hǎi jié biān dì yóu mín xiào jù gǒu tóu shān, qián rù nèi yáng, qiǎn shuǐ shī jī chén bā chuán, qín jiā hǎi zhū zhī. xún yuè nán nèi hòng, shèn gù biān fáng, jù qí qǐng bīng, zhào jiā dé dà tǐ.
十三年,越南盗陈加海结边地游民啸聚狗头山,潜入内洋,遣水师击沉八船,擒加海诛之。寻越南内讧,慎固边防,拒其请兵,诏嘉得大体。
yīng jí lì bīng chuán shàn rù hǎi kǒu, yào qǐ tuī guǎng tōng shāng, kūn yī gù shì tíng qí mào yì. lǐng shì lǜ láo bēi xié èr chuán rù hǔ mén, pào jī bù tuì, qiě yǐ pào jù, jìn pō huáng pǔ. kūn shè fāng lüè è qí guī lù, duàn qí jiē jì, jí shuǐ lù shī lín yǐ bīng wēi, lǜ láo bēi qióng cù, yǐn zuì qiú qù. ào mén yáng shāng dài qǐng mìng, kūn chí zhī liáng jiǔ, nǎi qū zhī chū kǒu. shū wén, zhào jiā jiǎng, xiān duó gōng xián huā líng bìng fù zhī. yú shì yán hǎi fáng, qín xùn liàn, zì nán shān zhì dà hǔ fēn sān duàn, yǔ shā jiǎo dà jiǎo xiāng lián luò. shěng hé zhōng liú shā dì zēng jiàn pào tái, yǐ zī bǎo zhàng, yí qíng liǎn shè. kūn jiǔ rèn fēng qí, suǒ lì jiē yǒu míng jī, xuān zōng shēn yǐ zhī. shí wǔ nián, zú, zèng tài zǐ tài shī bīng bù shàng shū, cóng yōu xù, shì wén sù. zi duān fǔ, xí shì zhí.
英吉利兵船擅入海口,要乞推广通商,坤依故事停其贸易。领事律劳卑挟二船入虎门,炮击不退,且以炮拒,进泊黄埔。坤设方略扼其归路,断其接济,集水陆师临以兵威,律劳卑穷蹙,引罪求去。澳门洋商代请命,坤持之良久,乃驱之出口。疏闻,诏嘉奖,先夺宫衔、花翎并复之。於是严海防,勤训练,自南山至大虎分三段,与沙角、大角相联络。省河中流沙地增建炮台,以资保障,夷情敛慑。坤久任封圻,所莅皆有名绩,宣宗深倚之。十五年,卒,赠太子太师、兵部尚书,从优恤,谥文肃。子端黼,袭世职。
céng shèng, guǎng xī mǎ píng rén. yǐ háng wǔ cóng jiǎo hú nán miáo fěi chuān chǔ jiào fěi, jī gōng zhì dū sī. lèi qiān yún nán cān jiāng, yǐ jì qín xiāo qú xú hēi èr jí xuān wēi xiǎo liáng shān fěi shǒu, wéi shí chēng. qiān wéi xī xié fù jiāng. yáo fěi zhào jīn lóng zhī luàn, lǜ shī huì jiǎo, zhuó hú nán yǒng zhōu zhèn zǒng bīng, jiān jīn lóng, jí qín yuè yáo zhào qīng zǐ, zhàn jiē lì. xún fù guǎng dōng jiǎo lián shān yáo, dié zhàn dà gǒng qiáo fēn shuǐ lǐng pào tái shān huǒ shāo píng jūn liáo lǐ dà yá chōng shàng chí yuán. yáo píng, lùn gōng zuì, jiā tí dū xián, cì hào hú ěr chá tú bā tú lǔ, yǔ yún qí wèi shì zhí. diào nán sháo lián zhèn, zhuó guǎng dōng lù lù tí dū. dāng yīng jí lì bīng chuán rù nèi hé, shuǐ shī tí dū lǐ zēng jiē bù néng zǔ, shèng xiàn cè, yǐ jù chuán zài shí chén sāi hǎi kǒu lǎo zhōu gāng ài dào, jù cǎo chuán shù bǎi héng nèi hé, bèi huǒ gōng, shèng lǜ bīng lín zhī, yīng lǐng shì lǜ láo bēi sǒng jù tīng lìng, shì nǎi dìng. shí qī nián, zú yú guān, shì qín yǒng.
曾胜,广西马平人。以行伍从剿湖南苗匪、川、楚教匪,积功至都司。累迁云南参将,以计擒枭渠徐黑二及宣威小梁山匪首,为时称。迁维西协副将。瑶匪赵金龙之乱,率师会剿,擢湖南永州镇总兵,歼金龙,及擒粤瑶赵青仔,战皆力。寻赴广东剿连山瑶,迭战大拱桥、分水岭、炮台山、火烧坪、军僚里、大厓冲、上坻园。瑶平,论功最,加提督衔,赐号瑚尔察图巴图鲁,予云骑尉世职。调南韶连镇,擢广东陆路提督。当英吉利兵船入内河,水师提督李增堦不能阻,胜献策,以巨船载石沉塞海口老洲冈隘道,聚草船数百横内河,备火攻,胜率兵临之,英领事律劳卑悚惧听令,事乃定。十七年,卒於官,谥勤勇。
táo shù, zì yún tīng, hú nán ān huà rén. jiā qìng qī nián jìn shì, xuǎn shù jí shì, shòu biān xiū, qiān yù shǐ jǐ shì zhōng. shū hé lì bù zhòng qiān, hé gōng mào làn, jí wài shěng lì zhì jī bì. xún zhōng chéng, jué zhì yù bā bǎi yǒu qí. xún nán cáo, gé lòu guī, qǐng jùn jīng kǒu yùn hé. èr shí sì nián, chū wèi chuān dōng dào, rì zuò táng huáng, pōu jué yù sòng rú liú. qǐng jiǎn yán jià, sī jué kè zēng. zǒng dū jiǎng yōu xiān jiàn qí zhì xíng wéi sì chuān dì yī. lì shān xī àn chá shǐ ān huī bù zhèng shǐ.
陶澍,字云汀,湖南安化人。嘉庆七年进士,选庶吉士,授编修,迁御史、给事中。疏劾吏部重签,河工冒滥,及外省吏治积弊。巡中城,决滞狱八百有奇。巡南漕,革陋规,请濬京口运河。二十四年,出为川东道,日坐堂皇,剖决狱讼如流。请减盐价,私绝课增。总督蒋攸銛荐其治行为四川第一。历山西按察使、安徽布政使。
dào guāng sān nián, jiù zhuó xún fǔ. ān huī kù kuǎn, wǔ cì qīng zhā, wèi de yào lǐng. shù zì wèi fān sī shí, gōu hé dàng àn, fēn bié yīng hé yīng cháng yīng huō, yú shì sān shí yú nián zhī jiū gé, huò rán yī qīng. yán jiāo dài, jìn liú tān, cái juān kuǎn, zhì shì zòu dìng zhāng chéng, bǐ yǒu sī shì lèi, dé zhuān lì zhì mín. bīn jiāng shuǐ zāi, gòu mǐ shí wàn dàn, quàn juān shù shí wàn jīn, zhèn wù hé shí, zāi mín lài zhī wú shī suǒ. zhì shòu zhōu chéng xī hú fèng tái jiāo gāng hú fèng yáng huā yuán hú yòu huái yuǎn xīn zhǎng shā zhōu zǔ shuǐ, bìng kāi yǐn hé, dǎo zhī rù huái. huái shuǐ suǒ jīng, quàn mín xiū dī shù shuǐ, bǎo zhàng nóng tián. gè xiàn shè fēng bèi cāng yú xiāng cūn, lìng mín qiū shōu hòu liàng lì fēn juān, bù jīng lì yì, bù jiǎn tiào, bù chū yì, bù jiǎ dài, suì qiàn bèi zhèn, lè suì zài juān, lüè rú shè cāng fǎ ér qù qí bì. chuàng jí ān huī tōng zhì, jīng biǎo zhōng xiào jié liè yǐ lì fēng sú.
道光三年,就擢巡抚。安徽库款,五次清查,未得要领。澍自为藩司时,钩覈档案,分别应劾、应偿、应豁,於是三十馀年之纠轕,豁然一清。严交代,禁流摊,裁捐款,至是奏定章程,俾有司释累,得专力治民。濒江水灾,购米十万石,劝捐数十万金,赈务覈实,灾民赖之无失所。治寿州城西湖、凤台蕉冈湖、凤阳花源湖;又怀远新涨沙洲阻水,并开引河,导之入淮。淮水所经,劝民修隄束水,保障农田。各县设丰备仓於乡村,令民秋收后量力分捐,不经吏役,不减粜,不出易,不假贷,岁歉备赈,乐岁再捐,略如社仓法而去其弊。创辑安徽通志,旌表忠孝节烈以励风俗。
wǔ nián, diào jiāng sū. xiān shì hóng zé hú jué, cáo yùn gěng zǔ, xié bàn dà xué shì yīng hé chén hǎi yùn cè, ér zhōng wài fēn yì náo zhī. shù yì rán yǐ shēn rèn, zòu qǐng sū sōng cháng zhèn tài wǔ fǔ zhōu cáo liáng bǎi liù shí yú wàn dàn guī hǎi yùn, qīn fù shàng hǎi, chóu gù shāng chuán, tǐ xù shāng jiān, qún qíng yǒng yuè. liù nián chūn, kāi duì, zhì xià quán dǐ tiān jīn, wú yī piào sǔn zhě, yàn mǐ sè lǜ yíng jié, guò hé yùn shù bèi. shāng chuán huí kōng, zài dòu ér nán, liǎng cì dé zhí chuán yú hào mǐ shí yú wàn dàn, fā bù tǎng shōu mǎi, yóu cáo xiàng xié jì tiān jīn tōng cāng zhī yòng, jí tiáo jì qí dīng, shàng jié shěng yín mǐ gè shí yú wàn. shì jùn, yōu zhào bāo měi, cì huā líng. míng nián, suì xié zǒng dū jiǎng yōu xiān hé shū chén hǎi yùn zhāng chéng bā tiáo, jì chuí lìng jiǎ, yǒng shū cáo lèi, gé yú bù yì, wèi guǒ xíng. yòu yǐ shēn jīn bāo wán cáo mǐ, héng suǒ lòu guī, wèi cáo wù zhī hài, zòu qǐng chéng bàn. xué zhèng xīn cóng yì yì bù hé, zhēng zhī. shù fù shū yán:" lòu guī rì zēng, shì bì qǔ cháng xiǎo mín. ruò yù jì yǒu sī bù jiǎn fú shōu, zhì lòu guī yú bù wèn, fēi fǔ dǐ chōu xīn zhī jì." réng zhí qián yì, zhì bāo kàng cóng yán yān.
五年,调江苏。先是洪泽湖决,漕运梗阻,协办大学士英和陈海运策,而中外纷议挠之。澍毅然以身任,奏请苏、松、常、镇、太五府州漕粮百六十馀万石归海运,亲赴上海,筹雇商船,体恤商艰,群情踊跃。六年春,开兑,至夏全抵天津,无一漂损者,验米色率莹洁,过河运数倍。商船回空,载豆而南,两次得值船馀耗米十馀万石,发部帑收买,由漕项协济天津、通仓之用,及调剂旗丁,尚节省银米各十馀万。事竣,优诏褒美,赐花翎。明年,遂偕总督蒋攸銛合疏陈海运章程八条,冀垂令甲,永纾漕累,格於部议,未果行。又以绅衿包完漕米,横索陋规,为漕务之害,奏请惩办。学政辛从益意不合,争之。澍复疏言:“陋规日增,势必取偿小民。若预计有司不减浮收,置陋规於不问,非釜底抽薪之计。”仍执前议,治包抗从严焉。
jiāng sū pín zāo shuǐ huàn, yóu tài hú shuǐ xiè bù chàng. shū yán:" tài hú wěi lǘ zài wú sōng jiāng jí liú hé bái máo hé, ér yǐ wú sōng jiāng wèi zuì yào. zhì wú sōng yǐ tōng hǎi kǒu wèi zuì yào." yú shì yǐ hǎi yùn jié shěng yín èr shí yú wàn xīng gōng, zé xián rèn shì, zhì bā nián gōng jùn. yòu yǐ jiāng yǐ nán yùn dào, tú yáng yùn hé zuì yì yū zǔ, ér liàn hú wèi qí shàng yóu, mèng dú wèi qí páng zhī. shù zì xún cáo shí, tiáo zòu lì hài, zhì shì xiān jùn tú yáng hé, jiāng yǐ cì jǔ liú hé bái máo liàn hú mèng dú zhū gōng. hòu zài zǒng dū rèn, yǔ xún fǔ lín zé xú hé lì xī jiā shū jùn, wú zhōng chēng wéi shù shí nián zhī lì, yǔ xiáng zé xú chuán.
江苏频遭水患,由太湖水泄不畅。疏言:“太湖尾闾在吴淞江及刘河、白茆河,而以吴淞江为最要。治吴淞以通海口为最要。”於是以海运节省银二十馀万兴工,择贤任事,至八年工竣。又以江以南运道,徒阳运河最易淤阻,而练湖为其上游,孟渎为其旁支。澍自巡漕时,条奏利害,至是先濬徒阳河,将以次举刘河、白茆、练湖、孟渎诸工。后在总督任,与巡抚林则徐合力悉加疏濬,吴中称为数十年之利,语详则徐传。
shí nián, yǐ bǔ huò hù bù sī zào jiǎ zhào yào fàn, jiā tài zǐ shǎo bǎo xián, shǔ liǎng jiāng zǒng dū, xún shí shòu. shí huái yán bài huài, shāng kùn kè chù, jí jí bù kě zhōng rì. shù shū chén jī bì, qǐng dà shān fú fèi, yǐ wéi bǔ jiù. yì zhě duō zhǔ gǎi fǎ kè guī chǎng zào, mìng shàng shū wáng dǐng shì láng bǎo xīng fù jiāng nán chá yì. shù wèi chú bì jí yǐ xìng lì, wú shì qīng gǎi jiù zhì, xié dǐng děng hé shū lú chén lì hài, tiáo shàng shí wǔ shì. dǐng děng fù qǐng cái yán zhèng guī zǒng dū guǎn lǐ, bào kě. shù shòu shì, jiǎo hái yán zhèng yǎng lián wǔ qiān liǎng, cái jiǎn yá mén lòu guī shí liù wàn liǎng yǒu qí, fán huái nán zhī wō jià, huái běi zhī bà gàng, liǎng huái zhī àn fèi, fēn bié jiǎn chú, suì jì shù bǎi wàn liǎng, fēn shè nèi wài èr kù, zhèng kuǎn zhù nèi kù, zá xiàng zhù wài kù, dù jué nuó diàn. gé zǒng shāng yǐ chú bǎ chí, sàn lún guī yǐ miǎn yān zhì, jìn liáng chuán huí kōng dài lú yán, jí shāng chuán jiè guān xíng sī, lìng xíng jìn zhǐ, bì sù fēng qīng. huái běi yóu pí lèi, xiān jiè kuǎn guān dū shāng yùn, jì fǎng shān dōng zhè jiāng piào yǐn jiān xíng zhī fǎ, yú hǎi zhōu suǒ shǔ zhōng zhèng bǎn pǔ lín xìng sān chǎng zé yào ài shè jú gěi piào, zhù míng jīn shù yùn dì, wú piào yuè jìng yǐ sī lùn. réng liú chàng xiāo zhī àn, jiāng yùn bā zhōu xiàn hú yùn shí yī zhōu xiàn, guī shāng yùn. shí èr nián, zòu zhǔn kāi bàn, yuè bàn suì, yì xiāo yú é, fù tuī guǎng yú jiāng yùn hú yùn gè àn, jiǎn jià cái fèi, shāng fàn zhēng qū, ér wō shāng dù lì bà fū àn xū yī dàn jǐn shī qí zhōng bǎo xū suǒ zhī lì, qún yì fèi téng. yán guān zhí fú yán, lǚ shì tán hé, lài xuān zōng jiàn qí zhōng chéng, yǐ bì yù zhuān. lǚ qǐng fù yán zhèng zhuān zhí, jiē bù xǔ, shù yì gǎn fèn, lì pái zhòng yì, yì rán chí zhī, zú huò chéng xiào. dào guāng yuán nián zhì shí nián, huái nán xíng liù gāng, huái běi jǐn xíng sān gāng. shù chéng jí bì zhī hòu, zì shí yī nián zhì shí qī nián, huái nán yǐ wán liù gāng yǒu yú, huái běi lǜ yī suì xíng liǎng gāng zhī yán, jǐn wán cóng qián zhì qiàn, qiě gē huái nán xuán yǐn, liǎng huái gòng wán zhèng zá yín èr qiān liù bǎi sì shí yú wàn liǎng, kù zhù shí cún sān bǎi yú wàn liǎng. liǎng jiè jīng chá, bìng bèi bāo jiǎng yōu xù. wǎn nián jiāng tuī huái běi zhī fǎ yú huái nán, yǐ bìng fēng bì, wèi jìng qí shī, rán tiān xià jiē zhī piào yán jiǎn jià dí sī, wèi zhèng běn qīng yuán zhī jì. hòu xián fēng zhōng nǎi zú xíng zhī. shí jiǔ nián, zú. yí shū shàng, yōu zhào zhěn xī, chēng qí" shí xīn rèn shì, bù bì xián yuàn", jìn zèng tài zǐ tài bǎo, yī shàng shū lì cì xù, cì qí zi guāng zhǔ shì, shì wén yì. zhù míng huàn cí, yú hǎi zhōu jiàn zhuān cí.
十年,以捕获户部私造假照要犯,加太子少保衔,署两江总督,寻实授。时淮盐败坏,商困课绌,岌岌不可终日。澍疏陈积弊,请大删浮费,以为补救。议者多主改法课归场灶,命尚书王鼎、侍郎宝兴赴江南查议。澍谓除弊即以兴利,无事轻改旧制,偕鼎等合疏胪陈利害,条上十五事。鼎等复请裁盐政归总督管理,报可。澍受事,缴还盐政养廉五千两,裁减衙门陋规十六万两有奇,凡淮南之窝价,淮北之坝槓,两淮之岸费,分别减除,岁计数百万两,分设内外二库,正款贮内库,杂项贮外库,杜绝挪垫。革总商以除把持,散轮规以免淹滞,禁粮船回空带芦盐,及商船借官行私,令行禁止,弊肃风清。淮北尤疲累,先借款官督商运,继仿山东、浙江票引兼行之法,於海州所属中正、板浦、临兴三场择要隘设局给票,注明斤数运地,无票越境以私论。仍留畅销之岸,江运八州县、湖运十一州县,归商运。十二年,奏准开办,越半岁,溢销逾额,复推广於江运、湖运各岸,减价裁费,商贩争趋,而窝商蠹吏、坝夫岸胥一旦尽失其中饱需索之利,群议沸腾。言官摭浮言,屡事弹劾,赖宣宗鉴其忠诚,倚畀愈专。屡请复盐政专职,皆不许,澍益感奋,力排众议,毅然持之,卒获成效。道光元年至十年,淮南行六纲,淮北仅行三纲。澍承极弊之后,自十一年至十七年,淮南已完六纲有馀,淮北率一岁行两纲之盐,尽完从前滞欠,且割淮南悬引,两淮共完正杂银二千六百四十馀万两,库贮实存三百馀万两。两届京察,并被褒奖优叙。晚年将推淮北之法於淮南,已病风痺,未竟其施,然天下皆知票盐减价敌私,为正本清源之计。后咸丰中乃卒行之。十九年,卒。遗疏上,优诏轸惜,称其“实心任事,不避嫌怨”,晋赠太子太保,依尚书例赐恤,赐其子桄主事,谥文毅。祝名宦祠,於海州建专祠。
shù jiàn yì yǒng wéi, xiōng wú chéng fǔ. yòng rén néng jǐn qí zhǎng, suǒ bá qǔ duō zhì fāng miàn jié yuè yǒu míng. zài jiāng nán zhì hé zhì cáo zhì yán, bìng lài wáng fèng shēng yú dé yuán yáo yíng huáng miǎn zhū rén zhī lì. zuǒ zōng táng hú lín yì jiē shí zhī wèi yù, jié wèi hūn yīn, hòu jù wéi míng chén. suǒ zhe zòu yì shī wén jí shǔ yóu rì jì táo huán gōng nián pǔ táo yuān míng shī jí zhù bìng xíng shì.
澍见义勇为,胸无城府。用人能尽其长,所拔取多至方面节钺有名。在江南治河、治漕、治盐,并赖王凤生、俞德源、姚莹、黄冕诸人之力。左宗棠、胡林翼皆识之未遇,结为婚姻,后俱为名臣。所著奏议、诗文集、蜀輶日记、陶桓公年谱、陶渊明诗辑注并行世。
lùn yuē: zhào shèn zhěn xué yǒu běn yuán, chá lì zhì mín, yán ér néng shù, suǒ zhì zhèng wú bù jǔ. lú kūn zhì huí jiāng jūn xū, píng hú nán yáo, yù guǎng dōng yí shāng, jiē yǒu shū jī. táo shù zhì shuǐ lì cáo yùn yán zhèng, chuí bǎi nián zhī lì, wèi píng wèi hàn, shù wú kuì yān. dào guāng zhōng nián hòu, hǎi nèi duō shì, zhū chén bìng yǐ cú xiè, suì wú yǐ shū cháo tíng nán gù zhī yōu. rén zhī yún wáng, bāng guó tiǎn cuì, qí xìn rán zāi!
论曰:赵慎畛学有本源,察吏治民,严而能恕,所至政无不举。卢坤治回疆军需,平湖南瑶,驭广东夷商,皆有殊绩。陶澍治水利、漕运、盐政,垂百年之利,为屏为翰,庶无媿焉。道光中年后,海内多事,诸臣并已徂谢,遂无以纾朝廷南顾之忧。人之云亡,邦国殄瘁,其信然哉!