yán xìng xià zhì yī bǎi sì.
炎興下帙一百四。
qǐ shào xìng shí nián rùn liù yuè èr shí rì rén chén, jǐn shí èr yuè.
起紹興十年閏六月二十日壬辰,盡十二月。
èr shí rì rén chén zhāng xiàn kè yǐng chāng fǔ.
二十日壬辰張憲克潁昌府。
zhào dǐng zé shòu cháo yì dài fū fēn sī nán jīng shào wǔ jūn jū zhù.
趙鼎責授朝議大夫分司南京邵武軍居住。
zhào dǐng wén jīn rén bài méng yòng bīng nǎi shàng shū yán shí zhèng qín guì jì dǐng fù yòng nǎi lìng yù shǐ zhōng chéng wáng cì wēng wū yǐ zuì yán zhī suì zé shòu yān qín qiāng zhī hàn dǐng qí shǐ yě. dǐng bà zǎi xiàng chū zhī shào xìng fǔ guì jù yán jiàn yú zhè jiāng tíng bù liú ér dēng zhōu qí chéng yě. yǐ dǐng shàng shū yán shí zhèng qí hàn bù kě shì yǐ..
趙鼎聞金人敗盟用兵乃上書言時政秦檜忌鼎復用乃令御史中丞王次翁誣以罪言之遂責授焉秦槍之憾鼎其始也。鼎罷宰相出知紹興府檜具筵餞於浙江亭不留而登舟其成也。以鼎上書言時政其憾不可釋矣。。
liú guāng shì huí jūn tài píng zhōu.
劉光世回軍太平州。
èr shí sì rì bǐng shēn zhāng xiàn jí jīn rén zhàn yú chén zhōu.
二十四日丙申張憲及金人戰於陳州。
zhāng xiàn kè chén zhōu yuè fēi lìng tǒng zhì zhào bǐng yuān zhī jūn zhōu shì.
張憲克陳州岳飛令統制趙秉淵知軍州事。
èr shí wǔ rì dīng yǒu yuè fēi jiāng yáng chéng jí jīn rén zhàn yú zhèng zhōu kè zhèng zhōu wáng shèng kè hǎi zhōu qín wěi zhī zhōu wáng shān.
二十五日丁酉岳飛將楊成及金人戰於鄭州克鄭州王勝克海州擒偽知州王山。
hán shì zhōng qiǎn dōu tǒng zhì wáng shèng lǜ tǒng zhì wáng quán wáng shēng děng zhū jūn qǔ hǎi zhōu wěi zhī hǎi zhōu wáng shān jí tǒng bīng guān huā tài shī zhì mó xíng yǔ gōng guān xiāng yù guān jūn jī tuì zhī qù hǎi zhōu liù shí lǐ shèng lìng èr gēng dào chéng xià zhū jūn qí jìn guǒ èr gēng zhì chéng xià zhuǎn chéng bú zhù qiān zhōu qū chéng běi chéng shàng yǐ wǎ lì pāo zhì luàn jī zhōu rén jiē bù gù ér xíng bī xiǎo zhì chéng běi shì shí huā tài shī tuì bīng wéi wáng shān shǒu chéng shèng lìng zhū jūn fēn dì gōng jī shèng zuò yú běi bì háo xià lìng zhū jūn zǎo fàn yào bái mǐ fàn zhū ròu duàn zǐ shí bì xiān shǐ dā cái yǐ zhǎng zhòng xíng xì dāo duàn qí diào qiáo shéng diào qiáo luò yǐ dà zhú juǎn cǎo rú huáng hé juǎn sào yàng shǐ líng mǐn bǎi rén tuī zhì běi mén xià diào qiáo yǒu fáng ài chù jí yǐ jù jié qù zhī rán hòu tuī rù zòng huǒ fán sān juǎn yōng qí mén ér huǒ fā shǒu pí zhě yú hēi yān zhōng zhì zhuān wǎ dǎ huǒ shāo mén jǐn dǎ huǒ yì miè yǒu zhuān wǎ gài dì dì bù kǔ nǎo rè xíng duì fāng lín cì yú mén wài ér dì sì duì zhōu chéng xiān rù xíng duì jiē rù chéng jǔ rèn qí yú chéng shàng hū zhòng yuē: zhōu chéng dì yī gōng shèng chuán lìng jǐn kāi zhū mén zhū jūn zì zhū mén jiē rù rán huǒ shāo mén dào shàng yǒu huǒ zài wǎ lì zhī xià yú shuǐ wò miè zhī zhì dào ér hòu shèng rù zuò yú shí zì jiē zhī mín shě shēng zhí wáng shān shí huā tài shī lǜ bīng dào chéng xià bù gǎn zhàn ér tuì qù fù lǎo sēng dào yì shèng chàng rě xiè zuì shèng yuē: guó jiā yǐ hǎi zhōu jiǔ xiàn wěi jìng gù qiǎn guān jūn shōu fù jìng shàng guó jiā zhuān xíng rén dé bù shì shā lù gè gè ān xīn zhào guǎn lǎo xiǎo fù lǎo zài bài xiè yuē: yù qǐ póu liǎn jīn yín kào jūn shèng yuē: guān jūn rù jìng qiū háo bù fàn bù xū póu liǎn jīn nǎi rú yǒu zhū ròu wèi gǔ kào zhū jūn yī fàn kě yě. fù lǎo bài xiè ér qù lǜ liǎn bān qǐ shí tóu zá zì jǐ de jiǎo zhōng zhū yáng niú lǘ bìng bān dān mǐ gǔ kào jūn shèng shòu zhī fēn gěi zhū jūn jí shí bào shì zhōng shèng zài chéng běi jū rén yóu wèi jué shàng yǒu mài gāo zhě shǎo qǐng gōng chéng jū rén fāng shāo bì zhī dāng shí wéi hán yuè chū jūn qiū háo bù rǎo zhū jūn jīng guò wěi jìng lù.
韓世忠遣都統制王勝率統制王權王升等諸軍取海州偽知海州王山及統兵官花太師至磨行與宮官相遇官軍擊退之去海州六十里勝令二更到城下諸軍齊進果二更至城下轉城不住牽舟趨城北城上以瓦礫拋擲亂擊舟人皆不顧而行逼曉至城北是時花太師退兵唯王山守城勝令諸軍分地攻擊勝坐於北壁壕下令諸軍早飯要白米飯豬肉段子食畢先使搭材以長重型系刀斷其釣橋繩釣橋落以大竹卷草如黃河卷埽樣使靈敏百人推至北門下釣橋有妨礙處即以鋸截去之然後推入縱火凡三卷壅其門而火發守陴者於黑煙中擲甎瓦打火燒門盡打火亦滅有甎瓦蓋地地不苦惱熱行隊方鱗次於門外而第四隊周成先入行隊皆入成舉認旗於城上呼眾曰:周成第一功勝傳令盡開諸門諸軍自諸門皆入然火燒門道尚有火在瓦礫之下舁水沃滅之治道而後勝入坐於十字街之民捨生執王山時花太師率兵到城下不敢戰而退去父老僧道詣勝唱喏謝罪勝曰:國家以海州久陷偽境故遣官軍收復境上國家專行仁德不事殺戮各各安心照管老小父老再拜謝曰:欲乞裒斂金銀犒軍勝曰:官軍入境秋毫不犯不須裒斂金奶如有豬肉為谷犒諸軍一飯可也。父老拜謝而去率斂搬起石頭砸自己的腳中豬羊牛驢並般擔米穀犒軍勝受之分給諸軍即時報世忠勝在城北居人猶未覺尚有賣糕者少頃攻城居人方稍避之當時惟韓岳出軍秋毫不擾諸軍經過偽境路。
bàng yǒu nóng fū jiē yǐ chú ér guān.
傍有農夫皆倚鋤而觀。
èr shí liù rì wù xū zhāng jùn kè bó zhōu.
二十六日戊戌張俊克亳州。
jīn rén fù zhàn hé nán yǐ lì qióng zhī bó zhōu liú guāng shì qiǎn shǐ chén zhào lì zhāi shū zhì dào chūn fǔ sūn huī jiù chà yī rén tóng wǎng zhāo qióng zhāng jùn yì qiǎn lǎo tiān yé zhāi shū zhāo zhī huī lìng nán jīng jìn shì cài fǔ shì tóng lì xiān wǎng fǔ shì yù bó sòng rén yǒu xiāng shí zhě jù yǐ qíng wěi gào. qiě yuē: gōng jiàn lì hóu wèi kě zhí yán dāng xú xú yě. fǔ shì zhī qí yì qiǎn lì zhāi shū xiān xíng zhì mén shǒu zhě wèn zhī lì bǐ rén wú móu shuǎi yán liú xiàng gōng qiǎn wǒ zhāi wén zì lái zhāo lì dà wèi shǒu zhě bù gǎn yǐn suì sòng qióng suǒ qióng bù fā shū ér fén zhī jiā lì xiàng sòng yù jùn suǒ qiǎn èr rén yóu wèi zhī nǎi zuò shāng jiǎ rù chéng lì qū yì zhōu yá jì huì tōng bào jì jiàn qióng zé chū qí wén zì qióng yì qiú zhī bìng wén zì jiě dié wù shù gǎi zuò wū zhū mìng líng chí chù zhǎn yú jīng shī qióng fā èr rén zhī cì rì biàn jiě zhào lì xíng mì yù bù cóng rén zòng qí qù shí fǔ shì fù huí shòu chūn yǐ. jùn yǐ dà jūn zhì chéng fù shì shí wáng dé yǐ xià sù zhōu jí yǐn bīng qū bó yǔ jùn huì yú chéng fù, yú shì qióng wèi sān lù dōu tǒng yuē: yè chā lái yǐ. qí fēng wèi yì dāng qǐng bì zhī suì lǜ zhòng dùn qù jùn jūn zhì chéng xià bǎi xìng fù lǎo jù xiāng huā yíng jūn rù chéng chū xǐ jiàn guó jiā jūn mǎ chū jiǔ shí xiǎng jūn dé gōng jū zuì qiān xìng níng jūn chéng xuān mìng míng lóng shén wèi sì xiāng dōu zhǐ huī shǐ zhì yǒu zhī yuē: zhì yǒng zì jiàn lǚ bài bù zhàn zhī gōng guǒ yì gǎn qián rú jiàn wú rén zhī jìng dé shén wèi yuè.
金人復占河南以酈瓊知亳州劉光世遣使臣趙立齋書至燾春府孫暉就差一人同往招瓊張俊亦遣老天爺齋書招之暉令南京進士蔡輔世同立先往輔世遇亳宋人有相識者具以情偽告。且曰:公見酈侯未可直言當徐徐也。輔世知其意遣立齋書先行至門守者問之立鄙人無謀甩言劉相公遣我齋文字來招酈大尉守者不敢隱遂送瓊所瓊不發書而焚之枷立項送獄俊所遣二人猶未知乃作商賈入城隸曲詣州衙計會通報既見瓊則出其文字瓊亦囚之並文字解迭兀朮(改作烏珠)命凌遲處斬於京師瓊發二人之次日變解趙立行密諭部從人縱其去時輔世復回壽春矣。俊以大軍至城父是時王德已下宿州即引兵趨亳與俊會於城父,於是瓊謂三路都統曰:夜叉來矣。其鋒未易當請避之遂率眾遁去俊軍至城下百姓父老具香花迎軍入城初喜見國家軍馬出酒食餉軍德功居最遷興甯軍承宣命名龍神衛四廂都指揮使制有之曰:智勇自見屢敗不戰之功果毅敢前如踐無人之境德甚慰悅。
zhāng jùn tuì jūn shā qián zhī háo zhōu yáng guī yú tú zhōng.
張俊退軍殺前知濠州楊珪於途中。
zhāng jùn jūn mǎ zài bó zhōu yī yè xīng dǒu huǎng yào yè bàn hòu é yǒu xiān yún: shū hū mǎn kōng suì dà yǔ wù pèi jiǎ shì jiē zuò yú shuǐ zhōng chè dàn tuì jūn liú sòng qǐ jī yā bó zhōu liú bīng qiān rén yǔ zhī bǎi xìng shī wàng yáng guī zhě yǐ zǐ dì suǒ shòu guān shì liú yù hòu guī cháo zì yán shì wǔ gōng dài fū ér jùn yǐ wǔ gōng dài fū shòu zhī jùn fāng jīng yíng huái běi cháng rì dāng yòng ān liàn wèi jìng shì biǎo wǔ chén wèi biān zhī zhōu shǐ zhī jīng yíng huái běi guī zhī zhī nǎi jù zhā zi yíng hé jùn yì jùn dà xǐ suì lìng guī zhī háo zhōu guī yòng xíng jùn kù rén bù gǎn fàn jīn rén jiāo hái hé nán yě. guī shòu dài wǎng sù zhōu jū yú guī shòu guǎn zhōng jiàn wù shù gǎi zuò wū zhū xiàn qǔ jiāng nán zhī cè sǐ shù gǎi zuò wū zhū bù yòng fù hái sù zhōu shì shí jùn jūn mǎ dào sù bó xián guī yíng zhī. yòu xiàn píng róng shān cǐ èr zì shū yǔ jùn jùn zhī qí tóu shū yú wù shù gǎi zuò wū zhū bù zhōng nǎi yǔ jù hái shā zhī yú tú zhōng yǐ táo wáng wén jiē bǎng zhào rén bǔ zhuō zhī.
張俊軍馬在亳州一夜星斗晃耀夜半後俄有纖云:倏忽滿空遂大雨霧霈甲士皆坐於水中徹旦退軍留宋起積壓亳州留兵千人與之百姓失望楊珪者以子弟所授官仕劉豫後歸朝自言是武功大夫而俊以武功大夫授之俊方經營淮北嘗日當用諳練為境事表武臣為邊知州使之經營淮北珪知之乃具劄子迎合俊意俊大喜遂令珪知濠州珪用刑峻酷人不敢犯金人交還河南也。珪受代往宿州居於歸受館中見兀朮(改作烏珠)獻取江南之策死術(改作烏珠)不用復還宿州是時俊軍馬到宿亳閒珪迎之。又獻平戎(刪此二字)書與俊俊知其投書於兀朮(改作烏珠)不中乃與俱還殺之於途中以逃亡聞揭榜召人捕捉之。
zhào dǐng zé shòu qīng yuǎn jūn jié dù fù shǐ cháo zhōu ān zhì.
趙鼎責授清遠軍節度副使潮州安置。
qín guì lìng wáng cì wēng wū zhào dǐng zhī jīn rén pàn gǎi zuò bèi méng huì chū yuàn yán shì gù zì shào wǔ jūn ān zhì cháo zhōu.
秦檜令王次翁誣趙鼎知金人叛(改作背)盟會出怨言事故自邵武軍安置潮州。
qī yuè èr rì guǐ mǎo yuè fēi jiāng zhāng yīng hán qīng kè xī jīng.
七月二日癸卯岳飛將張應韓清克西京。
liù rì dīng wèi lǐ xìng zhī hé nán fǔ jiān zhǔ guǎn běn lù ān fǔ sī gōng shì tè zhuǎn yòu wǔ dài fū zhōng zhōu tuán liàn shǐ.
六日丁未李興知河南府兼主管本路安撫司公事特轉右武大夫忠州團練使。
chū jīn rén fàn gǎi zuò gōng xī jīng hé nán bīng mǎ qián xiá lǐ xìng jù bīng yíng jī.
初金人犯(改作攻)西京河南兵馬鈐轄李興聚兵迎擊。
shōu fù yī yáng děng bā xiàn shuāng bài jīn rén yú hé qīng xiàn duó dào yì zǔ huáng dì yù róng chéng shì shōu fù zhèng rǔ zhōu wěi hé nán yǐn lǐ chéng qì xī jīng dùn zǒu yú mèng zhōu xìng suì shēn cháo tíng qǐ chà shuài chén guān lì hú běi jīng xī xuān fǔ shǐ yuè fēi chà bīng guān hǎo zuì jiāo yuán sū jiān fāng lái huì hé zhì shì zhào xià jiù chú xìng zhī hé nán fǔ jiān zhǔ guǎn běn lù ān fú sī gōng shì réng tè zhuǎn yòu wǔ dài fū zhōng zhōu tuán liàn shǐ xùn jì hào póu měi réng gěi zhēn fèng jiē chū yì ēn yě. xiān shì dí xìng cháng zhèn fǔ hé nán xǔ yǐ pián yí xíng shì xǔ lǐ xìng yī dí xìng lì shì shí zhāng yīng hán qīng yì bào shōu fù xī jīng yǐ..
收復伊陽)等八縣雙敗金人於河清縣奪到藝祖皇帝御容乘勢收復鄭汝州偽河南尹李成棄西京遁走於孟州興遂申朝廷乞差帥臣官吏湖北京西宣撫使岳飛差兵官郝最焦元蘇堅方來會合至是詔下就除興知河南府兼主管本路安扶司公事仍特轉右武大夫忠州團練使訓記號裒美仍給真俸皆出異恩也。先是翟興嘗鎮撫河南許以便宜行事許李興依翟興例是時張應韓清亦報收復西京矣。。
bā rì jǐ yǒu yuè fēi jí jīn rén wù shù gǎi zuò wū zhū zhàn yú yǎn chéng xiàn bài zhī.
八日己酉岳飛及金人兀朮(改作烏珠)戰於郾城縣敗之。
yáng zài xìng dān qí rù lǔ gǎi zuò jīn zhèn yù zhí qín wù shù gǎi zuò wū zhū bù huò shā shù shí bǎi rén ér hái shēn bèi shù shí chuàng.
楊再興單騎入虜(改作金)陣欲直擒兀朮(改作烏珠)不獲殺數十百人而還身被數十創。
shí rì xīn hài yuè fēi bài jīn rén yú yǎn chéng xiàn.
十日辛亥岳飛敗金人於郾城縣。
shì rì shā jīn rén jiāng ā lǐ duǒ bèi jǐn gǎi zuò è ěr duō bèi lēi.
是日殺金人將阿李朵孛堇(改作鄂爾多貝勒)。
shí sì rì yǐ mǎo yuè fēi tǒng zhì wáng guì yáo zhèng bài wù shù gǎi zuò wū wù yú yǐng chāng fǔ zhōng yáng zài xìng wáng lán gāo lín mò yú zhèn.
十四日乙卯岳飛統制王貴姚政敗兀朮(改作烏物)於潁昌府中楊再興王蘭高林歿於陣。
yáng zài xìng wáng lán yǐ wǔ bǎi qí zhí rù lǔ gǎi zuò jīn zhèn shā shù qiān rén zài xìng yǔ lán jiē zhàn mò gāo lín yì zhàn sǐ wén zhě xī zhī huò zài xìng zhī shī fén zhī dé jiàn tóu èr chéng shì tiān dà yǔ xī jiàn jiē mǎn yì lǔ gǎi zuò jīn qí bù dé gǎi zuò gǎn jìn guān jūn nǎi dé shān cǐ zì hái.
楊再興王蘭以五百騎直入虜(改作金)陣殺數千人再興與蘭皆戰歿高林亦戰死聞者惜之獲再興之屍焚之得箭頭二程式天大雨溪澗皆滿溢虜(改作金)騎不得(改作敢)進官軍乃得(刪此字)還。
shí jiǔ rì gēng shēn shè shùn chāng guān lì shǒu zhào.
十九日庚申(赦順)昌官吏手詔。
zhào shùn chāng fǔ guān lì jūn mín děng kuáng lǔ fàn gǎi zuò qiáng bīng yā jìng wáng shī wā chōng wéi ěr lì mín xié jì jūn shì bǎo hàn chéng lěi qū è kòu rǎng gǎi zuò dí fēn juàn nǎi zhōng qín yí jiā fǔ huì yīng běn fǔ jiàn jìn zuì rén chú fàn jié shā gù shā dòu shā bìng wèi yǐ shā rén zhě bìng shí è zuì zhì sǐ wěi zào fú yìn fàng huǒ guān yuán fàn rù yǐ zāng jiāng xiào jūn rén gōng rén fàn wǎng fǎ jiān zhǔ zì dào zāng bìng yī fǎ nèi wǎng fǎ zì dào zuì zhì sǐ qíng lǐ qīng zhě zòu qǔ zhǐ huī dòu shā zuì zhì sǐ qíng lǐ qīng zhě jiǎn yī děng cì pèi qiān lǐ wài láo chéng duàn qì lù àn wén zòu qí yú sǐ zuì jiàng cóng hàn liú zuì yǐ xià bìng fàng guān yuán zài chéng shǒu yù zhě bìng yǔ zhuǎn yī zī jūn rén děng dì kào shè yī cì mín xián zū shuì zuó jiàng shè yǐ fàng sān nián wài gèng yǔ fàng miǎn èr nián guǎn xià zhū xiàn jí xiāng cūn rén hù huì bèi zéi mǎ shān cǐ èr fén cái chǎn wū yè zhě bìng yī zāi shāng fǎ zhèn jì jiù gěi shǐ xiào céng jīng fàng sàn wěi yǒu wǔ yì cái lì kě shǐ zhě yī jiù shōu bǔ zhī gěi qǐng shòu guǎn nèi pù bīng jí gèng yǔ kào shè yī cì táo wáng jūn rén xiàn zhǐ huī dào bǎi rì nèi zhà yú suǒ zài shǒu shēn yī jiù shōu guǎn xiàn mǎn bù shǒu fù zuì rú chū yīng běn fǔ xiàn yǒu mín xián lì hài shǒu chén tiáo jù yǐ wén zhào shū dào rì míng gào lì mín gè lìng zhī xī.
詔順昌府官吏軍民等狂虜犯(改作強兵壓)境王師挖沖惟爾吏民協濟軍事保捍城壘驅遏寇攘(改作敵氛)眷乃忠勤宜加撫惠應本府見禁罪人除犯刦殺故殺斗殺並為已殺人者並十惡罪至死偽造符印放火官員犯入已贓將校軍人公人犯枉法監主自盜贓並依法內枉法自盜罪至死情理輕者奏取指揮斗殺罪至死情理輕者減一等刺配千里外牢城斷訖錄案聞奏其餘死罪降從漢流罪已下並放官員在城守御者並與轉一資軍人等第犒設一次民閒租稅昨降赦已放三年外更與放免二年管下諸縣及鄉村人戶會被賊馬(刪此二)焚財產屋業者並依災傷法賑濟舊給使效曾經放散委有武藝才力可使者依舊收補支給請受管內鋪兵級更與犒設一次逃亡軍人限指揮到百日內詐於所在首身依舊收管限滿不首復罪如初應本府縣有民閒利害守臣條具以聞詔書到日明告吏民各令知悉。
èr shí yī rì rén xū yuè fēi zì yǎn chéng huí jūn.
二十一日壬戌岳飛自郾城回軍。
yuè fēi zài yǎn chéng zhòng qǐng shān cǐ èr zì gǎi zuò yī rì fèng zhào shí èr dào lìng huí jūn fēi yì yǐ shān cǐ èr zì bù kě liú nǎi chuán lìng huí jūn ér jūn shì yīng shí jiē nán xiǎng qí mí zhé luàn bù zhěng fēi wàng zhī kǒu qù ér bù néng hé liáng jiǔ shān chuán lìng zhì cǐ èr shí jiǔ zì gǎi zuò tàn.
岳飛在郾城眾請(刪此二字改作一日奉詔十二道令)回軍飛亦以(刪此二字)不可留乃傳令回軍而軍士應時皆南響旗靡轍亂不整飛望之口呿而不能合良久(刪傳令至此二十九字改作嘆)。
yuē:, qǐ fēi tiān hū!.
曰:,豈非天乎!。
bā yuè yáng yí zhōng jūn yú sì zhōu.
八月楊沂中軍於泗州。
sì rì yǐ hài hán shì zhōng wéi huái yáng jūn.
四日乙亥韓世忠圍淮陽軍。
hán shì zhōng wéi huái yáng jūn mìng zhū jūn qí gōng zhī yǒu zhàng qián qīn suí chéng mǐn zhě suí tǒng zhì xǔ shì ān duó mén ér rù dà zhàn yú mén zhī nèi mǐn shēn zhōng sān shí yú qiāng shì ān yì jìng zhōng sì jiàn lì zhàn duó mén fù chū mǐn qì jué ér fù sū zhě lǚ yǐ. shì zhōng dà hū shǎng zhī chū mǐn zhī shū fù zhàn yú mǎ jiā dù shēn sǐ suǒ de ēn zé wú zi chéng shòu shí mǐn wèi sēng tóng shì zhōng xún ér dé zhī lìng shòu qí quán zhī ēn zé chū bǔ guān shì zhōng jiào yǐ gōng mǎ jiǔ zhī zhuǎn zhì wǔ yì láng wèi zhàng qián qīn suí ér duó mén lì gōng shì ān yǐ jiàn chuāng bù néng chéng mǎ suì jiān yú ér xíng shì zhōng nù lìng shì ān mǎ qián bù xíng shì zhōng zòu mǐn zhī gōng shòu wǔ dé dài fū yáo jùn cì shǐ shì zhōng jiǎo dào gào shēn fù zòu qǐ zhòng shǎng mǐn yǐ jī quàn jiāng shì nǎi shòu jí zhōu tuán liàn shǐ.
韓世忠圍淮陽軍命諸軍齊攻之有帳前親隨成閔者隨統制許世安奪門而入大戰於門之內閔身中三十餘槍世安亦脛中四箭力戰奪門復出閔氣絕而復甦者屢矣。世忠大呼賞之初閔之叔父戰於馬家渡身死所得恩澤無子承受時閔為僧童世忠尋而得之令受其權之恩澤初補官世忠教以弓馬久之轉至武翼郎為帳前親隨而奪門立功世安以箭瘡不能乘馬遂肩輿而行世忠怒令世安馬前步行世忠奏閔之功授武德大夫遙郡刺史世忠繳到告身復奏乞重賞閔以激勸將士乃授汲州團練使。
jiè yuán bài jīn rén yú yí zhōu tán chéng xiàn.
解元敗金人於沂州郯城縣。
liù rì dīng chǒu lǐ shān shǐ guì hán zhí bài jīn rén yú chén zhōu.
六日丁丑李山史貴韓直敗金人於陳州。
chū zhāng xiàn dé chén zhōu yě. yuè fēi lìng tǒng zhì zhào bǐng yuān shǒu zhī jīn rén wéi chén zhōu fēi tǒng zhì lǐ shān shǐ guì yǔ liú qí jūn tǒng zhì hán zhí jí jīn rén zhàn yú chéng xià bài zhī.
初張憲得陳州也。岳飛令統制趙秉淵守之金人圍陳州飛統制李山史貴與劉錡軍統制韓直及金人戰於城下敗之。
bā rì yǐ mǎo shǎn xī dōu tǒng zhì wú jiè tǒng lǐng hóu xìn bài jīn rén yú hé běi zhōng tiáo shān bǎi tī gǔ.
八日已卯陝西都統制吳玠統領侯信敗金人於河北中條山柏梯谷。
shí rì xīn sì hóu xìn bài jīn rén yú jiě zhōu jiè shā qí jiāng qǐ kě gǎi zuò qí gé.
十日辛巳侯信敗金人於解州界殺其將乞可(改作奇格)。
shí yī rì rén wǔ lǐ chéng gōng hé nán fǔ lǐ xìng jī bài zhī.
十一日壬午李成攻河南府李興擊敗之。
lǐ chéng zì mèng zhōu lǜ jīn rén wǔ qiān yú qí fàn gǎi zuò gōng hé nán fǔ lǐ xìng kāi chéng mén yǐ dài zhī chéng guǒ yí bù gǎn jìn xìng qiǎn ruì shì yóu tā mén chū jī zhī.
李成自孟州率金人五千餘騎犯(改作攻)河南府李興開城門以待之成果疑不敢進興遣銳士由他門出擊之。
yuè fēi liú guāng shì lái cháo.
岳飛劉光世來朝。
yáng yí zhōng jūn yú sù zhōu.
楊沂中軍於宿州。
shí liù rì dīng hài yáng yí zhōng jūn kuì yú sù zhōu.
十六日丁亥楊沂中軍潰於宿州。
yáng yí zhōng jìn bīng yú sù zhōu yě. yǐ bù jūn tuì tún yú sì zhōu wù shù gǎi zuò wū zhū guǐ jì lìng rén lái gào yǒu jīn rén shù bǎi tún liǔ zi zhèn yí zhōng yǐ wèi rán yù jī zhī huò jiàn yǐ wèi bù kě qīng chū yí zhōng bù tīng liú tǒng lǐng wáng zī xiāo bǎo lǐng qí bīng yī qiān yú sù zhōu shì yè yí zhōng zì jiāng qí bīng wǔ qiān wǎng xí liǔ zi zhèn zhì míng bù jiàn lǔ gǎi zuò dí ér hái wù shù gǎi zuò wū zhū yǐ zhòng bīng fú qí guī lù yí zhōng zì liǔ zi zhèn huí bàn tú zhī qí rán suì héng bēn ér kuì zhì shòu chūn fǔ dù huái guī nǎi yǔ wáng zī xiāo bǎo xiāng gé cān yì cáo xūn bù zhī yí zhōng suǒ zài biǎo wén yú zhāo zhāo tíng dà kǒng lìng huái dōng zhōu xiàn tuì bǎo yí zhōng fù hái sì zhōu jūn xīn shǐ ān zì shì kuì bīng yóu huái hé shàng xià shù bǎi lǐ xián sān sān liǎng liǎng ér guī qí sǐ wáng zhě shén zhòng.
楊沂中進兵於宿州也。以步軍退屯於泗州兀朮(改作烏珠)詭計令人來告有金人數百屯柳子鎮沂中以為然欲擊之或諫以為不可輕出沂中不聽留統領王滋蕭保領騎兵一千於宿州是夜沂中自將騎兵五千往襲柳子鎮至明不見虜(改作敵)而還兀朮(改作烏珠)以重兵伏其歸路沂中自柳子鎮回半途知其然遂橫奔而潰至壽春府渡淮歸乃與王滋蕭保相隔參議曹勛不知沂中所在表聞於朝朝廷大恐令淮東州縣退保沂中復還泗州軍心始安自是潰兵由淮河上下數百里閒三三兩兩而歸其死亡者甚眾。
xǔ huái nán zhōu xiàn tuì bǎo.
許淮南州縣退保。
cháo tíng yǐ jīn rén fù fàn gǎi zuò gōng hé nán xǔ huái nán zhōu xiàn quán yí tuì bǎo.
朝廷以金人復犯(改作攻)河南許淮南州縣權宜退保。
zhōu xiàn guān lì jiē yǒu qīng qù zhī xīn.
州縣官吏皆有輕去之心。
wáng zī xiāo bǎo jí jīn rén zhàn yú sù zhōu jūn bài jīn rén tú qí chéng.
王滋蕭保及金人戰於宿州軍敗金人屠其城。
jīn rén jié yáng yí zhōng bù dé zhì suì kòu gǎi zuò tuán sù zhōu wáng zī xiāo bǎo yǔ zhàn bù lì jīn rén rù chéng nù zhōu rén nà yáng yí zhōng zhī jūn yě. nǎi zòng shān cǐ zì tú lù gǎi zuò zhī.
金人刦楊沂中不得志遂寇(改作團)宿州王滋蕭保與戰不利金人入城怒州人納楊沂中之軍也。乃縱(刪此字)屠戮(改作之)。
èr shí yī rì rén chén yǒng xìng lù jīng lüè ān fǔ shǐ wáng jùn bài jīn rén gú yǎn gǎi zuò hū niǔ láng jūn yú zhōu zhì xiàn nán.
二十一日壬辰永興路經略安撫使王俊敗金人鶻眼(改作呼紐)郎君於盩厔縣南。
èr shí sān rì jiǎ wǔ yáng zhèng jūn tǒng zhì shào jùn bài jīn rén yú lǒng zhōu lǒng yáng xiàn mù niú zhèn jiù xiào yún: sòng shǐ běn jì bā yuè jiǎ wǔ chuān shǎn xuān fǔ sī tǒng lǐng wáng xǐ děng yù jīn rén yú shui yáng xiàn bài zhī.
二十三日甲午楊政軍統制邵俊敗金人於隴州隴陽縣牧牛鎮(舊校云:宋史本紀八月甲午川陝宣撫司統領王喜等遇金人於氵陽縣敗之)。
hé dōng tǒng zhì wáng zhōng zhí kè shí zhōu.
河東統制王忠植克石州。
jiǔ yuè yáng yí zhōng liú qí tuì jūn zhèn jiāng fǔ.
九月楊沂中劉錡退軍鎮江府。
qī rì wù shēn zhī hé nán fǔ lǐ yuè yí zhì yú bái mǎ shān.
七日戊申知河南府李粵移治於白馬山。
lǐ chéng yǐ lèi bài yú lǐ xìng qǐ bīng yú jīn guó dé fān hàn shān cǐ èr zì jūn shí yú wàn xìng wén zhī dù zhòng guǎ bù dí jí yí zhì yú shuǐ níng bái mǎ shān.
李成以累敗於李興乞兵於金國得番漢(刪此二字)軍十餘萬興聞之度眾寡不敵即移治於水甯白馬山。
shí èr rì guǐ chǒu yáng zhèng tǒng lǐng yáng cóng yí shào jùn bài lǒng zhōu shui yáng xiàn liú guāng shì jūn chí zhōu liú qí yí jūn tài píng zhōu jiù xiào yún: sòng shǐ běn jì jiǔ yuè dīng wèi yáng zhèng qiǎn tǒng zhì yáng cóng yí yè xí jīn rén yú fèng xiáng fǔ bài zhī.
十二日癸丑楊政統領楊從儀邵俊敗隴州氵陽縣劉光世軍池州劉錡移軍太平州(舊校云:宋史本紀九月丁未楊政遣統制楊從儀夜襲金人於鳳翔府敗之)。
shí wǔ rì bǐng chén lǐ bǎo yǐ qí zhòng guī yú huái dōng xuān fǔ sī.
十五日丙辰李寶以其眾歸於淮東宣撫司。
lǐ bǎo zì wǔ yuè zài bó hǎi miào kè jié jí fàng chuán yuè guǎng jì jūn yù jīn rén gāng chuán dé yín juàn qián mǐ shén duō jiāng dǐ xú zhōu yǔ jīn rén bīng chuán xiāng yù nǎi lái shù xú zhōu zhě shí fāng yù yán bèi guò xú zhōu cáo yáng yuē: wǒ yǒu bèi yǐ. jīn rén bù jī yā wǒ zhì bì wú bèi dāng yǎn jī zhī jīn rén guǒ wú bèi jiē bù jí chí zhàng wèi bǎo suǒ shā shēng qín qī shí yú rén bǎo yù shā zhī yáng yuē: bù kě wǒ fāng yù guī cháo tíng hé bù liú jīn rén shēng kǒu yǐ wèi shí yàn shí rán zhī yǐ guò huái yáng jūn zhī jūn jiǎ shè rén chéng mǎ lǜ rén cóng shù shí zhuī jí yán àn hū yuē: ěr wèi shuí shí bǎo zhī zhòng jiē fēi xié tóu jīn fēi xié páo wèi hào shí yīng yuē: wǒ cáo zhōu pō lǐ sān yě. yù guī cháo tíng ěr yán qì yǐn gōng yī fā jiǎ shè rén zhōng shǐ duò mǎ chuán yǐ xíng yǐ. chū qīng hé kǒu dù nán àn miàn jiàn hú shēn zuò yī zhài jù jū mín yǎng zhǒng shēn nǎi jù shēn xuān fǔ shǐ hán shì zhōng chà xǔ shì ān wáng quán lái jiē yǐn bǐng xū bǎo dào chǔ zhōu shì zhōng kào láo shén hòu bǎo yǐ shēng kǒu qī shí yú rén jiě fù xiàng zhōng shì zhōng dà xǐ.
李寶自五月在渤海廟克捷即放船越廣濟軍遇金人綱船得銀絹錢米甚多將抵徐州與金人兵船相遇乃來戍徐州者實方欲嚴備過徐州曹洋曰:我有備矣。金人不積壓我至必無備當掩擊之金人果無備皆不及持仗為寶所殺生擒七十餘人寶欲殺之洋曰:不可我方欲歸朝廷何不留金人生口以為實驗實然之已過淮陽軍知軍賈舍人乘馬率人從數十追及沿岸呼曰:爾為誰時寶之眾皆緋纈頭巾緋纈袍為號實應曰:我曹州潑李三也。欲歸朝廷耳言訖引弓一發賈舍人中矢墮馬船已行矣。出清河口渡南岸面見胡深作一寨聚居民養種深乃具申宣撫使韓世忠差許世安王權來接引丙戌寶到楚州世忠犒勞甚厚寶以生口七十餘人解赴巷忠世忠大喜。
liú qí lái cháo.
劉錡來朝。
shí èr yuè huái běi xuān fǔ shǐ yáng yí zhōng hái xíng zài.
十二月淮北宣撫使楊沂中還行在。
hū yán tōng tóu huái yīn xiàn yùn hé zú.
呼延通投淮陰縣運河卒。
yí shǐ yuē: hán shì zhōng wǎn nián hǎo yóu yàn cháng fù zhū tǒng zhì zhī qǐng mò bù yǐ qī nǚ quàn jiǔ shì zhōng bì hān zuì ér hòu guī wéi hū yán tōng fèn fèn yǒu bù píng zhī yì suī bèi lǐ yāo shì zhōng zhì sī zhái rán wèi cháng zhé lí zuǒ yòu yī rì shì zhōng yǔ shuǐ jūn tǒng zhì guō zōng yí huì yú tōng jiā shì zhōng lüè qǐn tōng yǐ shǒu zhuō shì zhōng zhī pèi dāo zōng yí shì jiàn zhī nuò tōng zhī shǒu ér hū.
遺史曰:韓世忠晚年好游宴常赴諸統制之請莫不以妻女勸酒世忠必酣醉而後歸唯呼延通忿忿有不平之意雖備禮邀世忠至私宅然未嘗輒離左右一日世忠與水軍統制郭宗儀會於通家世忠略寢通以手捉世忠之佩刀宗儀適見之搦通之手而呼。
yuē: tǒng zhì bù kě shì zhōng jué miàn dà jīng jí chí mǎ bēn guī ér lìng qín hū yán tōng jì zhì shì zhōng shù qí zuì zé wèi cuī dé míng jūn zhōng zì xiào dé míng shù huái yīn gù tōng zài huái yīn shì zhōng yǐ shí èr yuè èr shí sān rì dàn shēng shì rì zhū jūn xiàn shē zhě shén shèng shì zhōng lín tīng shì zuò ér shòu zhī jí tōng xiàn shòu xiāng shì zhōng jiàn tōng jí zǒu rù fǔ dì bù chū tōng fú yú dì dī lèi chéng hóng zhòng quàn cù tōng tōng nǎi qǐ shēn ér qù chū mén shàng mǎ bēn hái huái yīn dé míng xiàn shòu huí shù tōng bù hé shàn lí jūn zhī zuì jué shù shí xià tōng yàng yàng tóu yùn hé yùn hé shuǐ shēn jí jiù zhī chū shuǐ yǐ bù sū dào guǐ fǔ shén gōng qí shuǐ yǐ shēn zhuó máo shān lǐng zhǎi shuǐ zhǎng shù qí jǐng shuǐ bù dé chū ér sǐ rén jiē xī zhī shì zhōng hòu yì shēn zì huǐ hèn.
曰:統制不可世忠覺面大驚急馳馬奔歸而令擒呼延通既至世忠數其罪責為崔德明軍中自效德明戍淮陰故通在淮陰世忠以十二月二十三日誕生是日諸軍獻奢者甚盛世忠臨廳事坐而受之及通獻壽香世忠見通即走入府第不出通伏於地滴淚成泓眾勸促通通乃起身而去出門上馬奔還淮陰德明獻壽回數通不合擅離軍之罪決數十下通怏怏投運河運河水深急救之出水已不甦倒鬼斧神工其水以身着毛衫領窄水漲束其頸水不得出而死人皆惜之世忠後亦深自悔恨。
lǐ xìng yǔ lǐ chéng xiāng jù yú bái mǎ shān.
李興與李成相拒於白馬山。
zhī hé nán fǔ lǐ xìng jiǔ yuè tuì bǎo yú yǒng níng bái mǎ shān lǐ chéng qīn lǜ fān wěi shǒu lǐng shān cǐ sì zì gǎi zuò bīng zhòng shí yú wàn sì miàn gōng wéi zhòu yè bù xī gǔ shēng zhèn shān gǔ fán èr xún shēng bù jué xìng qīn lín ài kǒu fǔ xù shì zú jǐn lì yù zhī chéng bù néng shī qí bá xiān shì liú shǒu lǐ lì yòng zǒng guǎn sūn huī qì chéng nán guī yě. xìng yǔ zhī jiā shǔ sàn wáng liǎng sān chù huī dù xìng bì xiàn méi suì yōng qí qī zhōu shì zhì xiāng yáng duó qí ān mǎ lüè qí cái wù cháo tíng zhī zhī jiàng zhào bǐ běn zhōu cún xù bié gěi yōu lǐn xìng yí zhì bái mǎ shān zhài rì wéi yǒu yòu zǐ zài cè fāng lǔ gǎi zuò dí shì wéi jí rén xīn pō yáo xìng zhào jiāng shì piān yù zhī yuē: jīn suī wéi jí dāng yǔ zhū gōng shì yǐ sǐ shǒu mǔ huò èr xīn wàn yī shān zhài yǒu shī wǒ qǐ wū yú zéi gǎi zuò mǒu cóng dí zhě dāng bào cǐ zi nán xiǎng tóu àn yǐ xiè tiān zǐ zhū gōng yù chū jiàng zhě qǐng zì biàn zhū jiāng jiē gǎn qì yóu shì zhū ài yì jiān é jīn guó qiǎn shǐ zhāi huáng bǎng zhāo xìng yǐ fèng guó shàng jiāng jūn guān bǐ yī jiù yǐn xī jīng qí yú jiāng zuǒ guān shǔ shǎng gè yǒu chà xìng dé xí bù qǐ lì zhǎn lái shǐ yǐ qí xí jiǎo fù cháo tíng bái mǎ shòu wéi jiǔ fāng shēn dōng quán yuán kū hé jūn mín fá shuǐ zhòng jiē bìng kě xìng fén xiāng mò dǎo yī xī dà xuě quán mài yǒng yì jiāng shì jiē yǐ wèi xìng zhī jīng zhōng gǎn yīng xìng suī zài wéi zhōng zhì suì shí fú là zhuān qiǎn jiāng shì zhāi shū qǔ xián dào yì yǒng ān zhuó xiàn zhū líng lǐ chéng zhī xìng bù kě dòng nǎi liǎn zhū chù gōng ài wéi bīng yú shān xià zhù jī chú zhì liáng wèi jiǔ shǒu zhī jì xìng qián yí jiāng shì yè chū fén jié yíng zhài yǎn shā guò luò shuǐ běi shí bā lǐ zhì sān xiāng zhèn lián zhàn kè jié zì shì chéng dà cuò jìng guī xī jīng.
知河南府李興九月退保於永甯白馬山李成親率番偽首領(刪此四字改作兵)眾十餘萬四面攻圍晝夜不息鼓聲震山谷凡二旬聲不絕興親臨隘口撫恤士卒盡力御之成不能施其拔先是留守李利用總管孫暉棄城南歸也。興與之家屬散亡兩三處暉度興必陷沒遂擁其妻周氏至襄陽奪其鞍馬掠其財物朝廷知之降詔俾本州存恤別給優廩興移治白馬山寨日唯有幼子在側方虜(改作敵)勢圍急人心頗搖興召將士篇諭之曰:今雖圍急當與諸公誓以死守母或二心萬一山寨有失我豈污於賊(改作某從敵)者當抱此子南響投岸以謝天子諸公欲出降者請自便諸將皆感泣由是諸隘益堅俄金國遣使齋黃榜招興以奉國上將軍官俾依舊尹西京其餘將佐官屬賞各有差興得檄不啟立斬來使以其檄繳赴朝廷白馬受圍久方深冬泉源枯涸軍民乏水眾皆病渴興焚香默禱一夕大雪泉脈涌溢將士皆以為興之精忠感應興雖在圍中至歲時伏臘專遣將士齋書取閒道詣永安酌獻諸陵李成知興不可動乃斂諸處攻隘圍兵於山下駐積芻峙糧為久守之計興潛遺將士夜出焚刦營寨掩殺過洛水北十八里至三鄉鎮連戰克捷自是成大挫徑歸西京。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
賜進士出身頭品頂戴四川等處承宣布政使司布政使清苑許涵度校刊。
juǎn èr bǎi sì jiào kān jì.
※卷二百四校勘記。
guì pò lì yán wū yú zhè jiāng tíng zhè jiāng tíng yī zuò jīn tíng dǐng bù liú ér dēng zhōu tuō dǐng zì wù shù zài fàn jīng shī guī wén zhī jìng zǒu jiù shī shàng shū yú wù shù tuō wù shù zhì shàng shū shí wǔ zì yú wù zuò jiàn lǐ xìng yí zhì yú bái mǎ shān xìng wù zuò yuè yǔ jīn rén bīng chuán xiāng guò yī běn wú bīng zì shù tōng bù hé shàn zì lí jūn zhī zuì tuō zì zì.
檜破例筵烏於浙江亭(浙江亭一作津亭)鼎不留而登舟(脫鼎字)兀朮再犯京師珪聞之徑走就師上書於兀朮(脫兀朮至上書十五字於誤作見)李興移治於白馬山(興誤作粵)與金人兵船相過(一本無兵字)數通不合擅自離軍之罪(脫自字)。