yán xìng xià zhì yī bǎi sì.
炎兴下帙一百四。
qǐ shào xīng shí nián rùn liù yuè èr shí rì rén chén, jǐn shí èr yuè.
起绍兴十年闰六月二十日壬辰,尽十二月。
èr shí rì rén chén zhāng xiàn kè yǐng chāng fǔ.
二十日壬辰张宪克颍昌府。
zhào dǐng zé shòu cháo yì dài fū fēn sī nán jīng shào wǔ jūn jū zhù.
赵鼎责授朝议大夫分司南京邵武军居住。
zhào dǐng wén jīn rén bài méng yòng bīng nǎi shàng shū yán shí zhèng qín huì jì dǐng fù yòng nǎi lìng yù shǐ zhōng chéng wáng cì wēng wū yǐ zuì yán zhī suì zé shòu yān qín qiāng zhī hàn dǐng qí shǐ yě. dǐng bà zǎi xiàng chū zhī shào xīng fǔ guì jù yán jiàn yú zhè jiāng tíng bù liú ér dēng zhōu qí chéng yě. yǐ dǐng shàng shū yán shí zhèng qí hàn bù kě shì yǐ..
赵鼎闻金人败盟用兵乃上书言时政秦桧忌鼎复用乃令御史中丞王次翁诬以罪言之遂责授焉秦枪之憾鼎其始也。鼎罢宰相出知绍兴府桧具筵饯於浙江亭不留而登舟其成也。以鼎上书言时政其憾不可释矣。。
liú guāng shì huí jūn tài píng zhōu.
刘光世回军太平州。
èr shí sì rì bǐng shēn zhāng xiàn jí jīn rén zhàn yú chén zhōu.
二十四日丙申张宪及金人战於陈州。
zhāng xiàn kè chén zhōu yuè fēi lìng tǒng zhì zhào bǐng yuān zhī jūn zhōu shì.
张宪克陈州岳飞令统制赵秉渊知军州事。
èr shí wǔ rì dīng yǒu yuè fēi jiàng yáng chéng jí jīn rén zhàn yú zhèng zhōu kè zhèng zhōu wáng shèng kè hǎi zhōu qín wěi zhī zhōu wáng shān.
二十五日丁酉岳飞将杨成及金人战於郑州克郑州王胜克海州擒伪知州王山。
hán shì zhōng qiǎn dū tǒng zhì wáng shèng lǜ tǒng zhì wáng quán wáng shēng děng zhū jūn qǔ hǎi zhōu wěi zhī hǎi zhōu wáng shān jí tǒng bīng guān huā tài shī zhì mó xíng yǔ gōng guān xiāng yù guān jūn jī tuì zhī qù hǎi zhōu liù shí lǐ shèng lìng èr gēng dào chéng xià zhū jūn qí jìn guǒ èr gēng zhì chéng xià zhuǎn chéng bú zhù qiān zhōu qū chéng běi chéng shàng yǐ wǎ lì pāo zhì luàn jī zhōu rén jiē bù gù ér xíng bī xiǎo zhì chéng běi shì shí huā tài shī tuì bīng wéi wáng shān shǒu chéng shèng lìng zhū jūn fēn dì gōng jī shèng zuò yú běi bì háo xià lìng zhū jūn zǎo fàn yào bái mǐ fàn zhū ròu duàn zǐ shí bì xiān shǐ dā cái yǐ zhǎng zhòng xíng xì dāo duàn qí diào qiáo shéng diào qiáo luò yǐ dà zhú juǎn cǎo rú huáng hé juǎn sào yàng shǐ líng mǐn bǎi rén tuī zhì běi mén xià diào qiáo yǒu fáng ài chù jí yǐ jù jié qù zhī rán hòu tuī rù zòng huǒ fán sān juǎn yōng qí mén ér huǒ fā shǒu pí zhě yú hēi yān zhōng zhì zhuān wǎ dǎ huǒ shāo mén jǐn dǎ huǒ yì miè yǒu zhuān wǎ gài dì dì bù kǔ nǎo rè xíng duì fāng lín cì yú mén wài ér dì sì duì zhōu chéng xiān rù xíng duì jiē rù chéng jǔ rèn qí yú chéng shàng hū zhòng yuē: zhōu chéng dì yī gōng shèng chuán lìng jǐn kāi zhū mén zhū jūn zì zhū mén jiē rù rán huǒ shāo mén dào shàng yǒu huǒ zài wǎ lì zhī xià yú shuǐ wò miè zhī zhì dào ér hòu shèng rù zuò yú shí zì jiē zhī mín shě shēng zhí wáng shān shí huā tài shī lǜ bīng dào chéng xià bù gǎn zhàn ér tuì qù fù lǎo sēng dào yì shèng chàng rě xiè zuì shèng yuē: guó jiā yǐ hǎi zhōu jiǔ xiàn wěi jìng gù qiǎn guān jūn shōu fù jìng shàng guó jiā zhuān xíng rén dé bù shì shā lù gè gè ān xīn zhào guǎn lǎo xiǎo fù lǎo zài bài xiè yuē: yù qǐ póu liǎn jīn yín kào jūn shèng yuē: guān jūn rù jìng qiū háo bù fàn bù xū póu liǎn jīn nǎi rú yǒu zhū ròu wèi gǔ kào zhū jūn yī fàn kě yě. fù lǎo bài xiè ér qù lǜ liǎn bān qǐ shí tou zá zì jǐ de jiǎo zhōng zhū yáng niú lǘ bìng bān dān mǐ gǔ kào jūn shèng shòu zhī fēn gěi zhū jūn jí shí bào shì zhōng shèng zài chéng běi jū rén yóu wèi jué shàng yǒu mài gāo zhě shǎo qǐng gōng chéng jū rén fāng shāo bì zhī dāng shí wéi hán yuè chū jūn qiū háo bù rǎo zhū jūn jīng guò wěi jìng lù.
韩世忠遣都统制王胜率统制王权王升等诸军取海州伪知海州王山及统兵官花太师至磨行与宫官相遇官军击退之去海州六十里胜令二更到城下诸军齐进果二更至城下转城不住牵舟趋城北城上以瓦砾抛掷乱击舟人皆不顾而行逼晓至城北是时花太师退兵唯王山守城胜令诸军分地攻击胜坐於北壁壕下令诸军早饭要白米饭猪肉段子食毕先使搭材以长重型系刀断其钓桥绳钓桥落以大竹卷草如黄河卷埽样使灵敏百人推至北门下钓桥有妨碍处即以锯截去之然後推入纵火凡三卷壅其门而火发守陴者於黑烟中掷甎瓦打火烧门尽打火亦灭有甎瓦盖地地不苦恼热行队方鳞次於门外而第四队周成先入行队皆入成举认旗於城上呼众曰:周成第一功胜传令尽开诸门诸军自诸门皆入然火烧门道尚有火在瓦砾之下舁水沃灭之治道而後胜入坐於十字街之民舍生执王山时花太师率兵到城下不敢战而退去父老僧道诣胜唱喏谢罪胜曰:国家以海州久陷伪境故遣官军收复境上国家专行仁德不事杀戮各各安心照管老小父老再拜谢曰:欲乞裒敛金银犒军胜曰:官军入境秋毫不犯不须裒敛金奶如有猪肉为谷犒诸军一饭可也。父老拜谢而去率敛搬起石头砸自己的脚中猪羊牛驴并般担米穀犒军胜受之分给诸军即时报世忠胜在城北居人犹未觉尚有卖糕者少顷攻城居人方稍避之当时惟韩岳出军秋毫不扰诸军经过伪境路。
bàng yǒu nóng fū jiē yǐ chú ér guān.
傍有农夫皆倚锄而观。
èr shí liù rì wù xū zhāng jùn kè bó zhōu.
二十六日戊戌张俊克亳州。
jīn rén fù zhàn hé nán yǐ lì qióng zhī bó zhōu liú guāng shì qiǎn shǐ chén zhào lì zhāi shū zhì dào chūn fǔ sūn huī jiù chà yī rén tóng wǎng zhāo qióng zhāng jùn yì qiǎn lǎo tiān yé zhāi shū zhāo zhī huī lìng nán jīng jìn shì cài fǔ shì tóng lì xiān wǎng fǔ shì yù bó sòng rén yǒu xiāng shí zhě jù yǐ qíng wěi gào. qiě yuē: gōng jiàn lì hóu wèi kě zhí yán dāng xú xú yě. fǔ shì zhī qí yì qiǎn lì zhāi shū xiān xíng zhì mén shǒu zhě wèn zhī lì bǐ rén wú móu shuǎi yán liú xiàng gōng qiǎn wǒ zhāi wén zì lái zhāo lì dà wèi shǒu zhě bù gǎn yǐn suì sòng qióng suǒ qióng bù fā shū ér fén zhī jiā lì xiàng sòng yù jùn suǒ qiǎn èr rén yóu wèi zhī nǎi zuò shāng gǔ rù chéng lì qū yì zhōu yá jì huì tōng bào jì jiàn qióng zé chū qí wén zì qióng yì qiú zhī bìng wén zì jiě dié wù shù gǎi zuò wū zhū mìng líng chí chǔ zhǎn yú jīng shī qióng fā èr rén zhī cì rì biàn jiě zhào lì xíng mì yù bù cóng rén zòng qí qù shí fǔ shì fù huí shòu chūn yǐ. jùn yǐ dà jūn zhì chéng fù shì shí wáng dé yǐ xià sù zhōu jí yǐn bīng qū bó yǔ jùn huì yú chéng fù, yú shì qióng wèi sān lù dū tǒng yuē: yè chā lái yǐ. qí fēng wèi yì dāng qǐng bì zhī suì lǜ zhòng dùn qù jùn jūn zhì chéng xià bǎi xìng fù lǎo jù xiāng huā yíng jūn rù chéng chū xǐ jiàn guó jiā jūn mǎ chū jiǔ shí xiǎng jūn dé gōng jū zuì qiān xìng níng jūn chéng xuān mìng míng lóng shén wèi sì xiāng dōu zhǐ huī shǐ zhì yǒu zhī yuē: zhì yǒng zì jiàn lǚ bài bù zhàn zhī gōng guǒ yì gǎn qián rú jiàn wú rén zhī jìng dé shén wèi yuè.
金人复占河南以郦琼知亳州刘光世遣使臣赵立斋书至焘春府孙晖就差一人同往招琼张俊亦遣老天爷斋书招之晖令南京进士蔡辅世同立先往辅世遇亳宋人有相识者具以情伪告。且曰:公见郦侯未可直言当徐徐也。辅世知其意遣立斋书先行至门守者问之立鄙人无谋甩言刘相公遣我斋文字来招郦大尉守者不敢隐遂送琼所琼不发书而焚之枷立项送狱俊所遣二人犹未知乃作商贾入城隶曲诣州衙计会通报既见琼则出其文字琼亦囚之并文字解迭兀术(改作乌珠)命凌迟处斩於京师琼发二人之次日变解赵立行密谕部从人纵其去时辅世复回寿春矣。俊以大军至城父是时王德已下宿州即引兵趋亳与俊会於城父,於是琼谓三路都统曰:夜叉来矣。其锋未易当请避之遂率众遁去俊军至城下百姓父老具香花迎军入城初喜见国家军马出酒食饷军德功居最迁兴甯军承宣命名龙神卫四厢都指挥使制有之曰:智勇自见屡败不战之功果毅敢前如践无人之境德甚慰悦。
zhāng jùn tuì jūn shā qián zhī háo zhōu yáng guī yú tú zhōng.
张俊退军杀前知濠州杨珪於途中。
zhāng jùn jūn mǎ zài bó zhōu yī yè xīng dǒu huǎng yào yè bàn hòu é yǒu xiān yún: shū hū mǎn kōng suì dà yǔ wù pèi jiǎ shì jiē zuò yú shuǐ zhōng chè dàn tuì jūn liú sòng qǐ jī yā bó zhōu liú bīng qiān rén yǔ zhī bǎi xìng shī wàng yáng guī zhě yǐ zǐ dì suǒ shòu guān shì liú yù hòu guī cháo zì yán shì wǔ gōng dài fū ér jùn yǐ wǔ gōng dài fū shòu zhī jùn fāng jīng yíng huái běi cháng rì dāng yòng ān liàn wèi jìng shì biǎo wǔ chén wèi biān zhī zhōu shǐ zhī jīng yíng huái běi guī zhī zhī nǎi jù zhā zi yíng hé jùn yì jùn dà xǐ suì lìng guī zhī háo zhōu guī yòng xíng jùn kù rén bù gǎn fàn jīn rén jiāo huán hé nán yě. guī shòu dài wǎng sù zhōu jū yú guī shòu guǎn zhōng jiàn wù shù gǎi zuò wū zhū xiàn qǔ jiāng nán zhī cè sǐ shù gǎi zuò wū zhū bù yòng fù huán sù zhōu shì shí jùn jūn mǎ dào sù bó xián guī yíng zhī. yòu xiàn píng róng shān cǐ èr zì shū yǔ jùn jùn zhī qí tóu shū yú wù shù gǎi zuò wū zhū bù zhōng nǎi yǔ jù hái shā zhī yú tú zhōng yǐ táo wáng wén jiē bǎng zhào rén bǔ zhuō zhī.
张俊军马在亳州一夜星斗晃耀夜半後俄有纤云:倏忽满空遂大雨雾霈甲士皆坐於水中彻旦退军留宋起积压亳州留兵千人与之百姓失望杨珪者以子弟所授官仕刘豫後归朝自言是武功大夫而俊以武功大夫授之俊方经营淮北尝日当用谙练为境事表武臣为边知州使之经营淮北珪知之乃具劄子迎合俊意俊大喜遂令珪知濠州珪用刑峻酷人不敢犯金人交还河南也。珪受代往宿州居於归受馆中见兀术(改作乌珠)献取江南之策死术(改作乌珠)不用复还宿州是时俊军马到宿亳闲珪迎之。又献平戎(删此二字)书与俊俊知其投书於兀术(改作乌珠)不中乃与俱还杀之於途中以逃亡闻揭榜召人捕捉之。
zhào dǐng zé shòu qīng yuǎn jūn jié dù fù shǐ cháo zhōu ān zhì.
赵鼎责授清远军节度副使潮州安置。
qín huì lìng wáng cì wēng wū zhào dǐng zhī jīn rén pàn gǎi zuò bèi méng huì chū yuàn yán shì gù zì shào wǔ jūn ān zhì cháo zhōu.
秦桧令王次翁诬赵鼎知金人叛(改作背)盟会出怨言事故自邵武军安置潮州。
qī yuè èr rì guǐ mǎo yuè fēi jiàng zhāng yīng hán qīng kè xī jīng.
七月二日癸卯岳飞将张应韩清克西京。
liù rì dīng wèi lǐ xìng zhī hé nán fǔ jiān zhǔ guǎn běn lù ān fǔ sī gōng shì tè zhuǎn yòu wǔ dài fū zhōng zhōu tuán liàn shǐ.
六日丁未李兴知河南府兼主管本路安抚司公事特转右武大夫忠州团练使。
chū jīn rén fàn gǎi zuò gōng xī jīng hé nán bīng mǎ qián xiá lǐ xìng jù bīng yíng jī.
初金人犯(改作攻)西京河南兵马钤辖李兴聚兵迎击。
shōu fù yī yáng děng bā xiàn shuāng bài jīn rén yú hé qīng xiàn duó dào yì zǔ huáng dì yù róng chéng shì shōu fù zhèng rǔ zhōu wěi hé nán yǐn lǐ chéng qì xī jīng dùn zǒu yú mèng zhōu xìng suì shēn cháo tíng qǐ chà shuài chén guān lì hú běi jīng xī xuān fǔ shǐ yuè fēi chà bīng guān hǎo zuì jiāo yuán sū jiān fāng lái huì hé zhì shì zhào xià jiù chú xìng zhī hé nán fǔ jiān zhǔ guǎn běn lù ān fú sī gōng shì réng tè zhuǎn yòu wǔ dài fū zhōng zhōu tuán liàn shǐ xùn jì hào póu měi réng gěi zhēn fèng jiē chū yì ēn yě. xiān shì dí xìng cháng zhèn fǔ hé nán xǔ yǐ pián yí xíng shì xǔ lǐ xìng yī dí xìng lì shì shí zhāng yīng hán qīng yì bào shōu fù xī jīng yǐ..
收复伊阳)等八县双败金人於河清县夺到艺祖皇帝御容乘势收复郑汝州伪河南尹李成弃西京遁走於孟州兴遂申朝廷乞差帅臣官吏湖北京西宣抚使岳飞差兵官郝最焦元苏坚方来会合至是诏下就除兴知河南府兼主管本路安扶司公事仍特转右武大夫忠州团练使训记号裒美仍给真俸皆出异恩也。先是翟兴尝镇抚河南许以便宜行事许李兴依翟兴例是时张应韩清亦报收复西京矣。。
bā rì jǐ yǒu yuè fēi jí jīn rén wù shù gǎi zuò wū zhū zhàn yú yǎn chéng xiàn bài zhī.
八日己酉岳飞及金人兀术(改作乌珠)战於郾城县败之。
yáng zài xīng dān qí rù lǔ gǎi zuò jīn zhèn yù zhí qín wù shù gǎi zuò wū zhū bù huò shā shù shí bǎi rén ér hái shēn bèi shù shí chuàng.
杨再兴单骑入虏(改作金)阵欲直擒兀术(改作乌珠)不获杀数十百人而还身被数十创。
shí rì xīn hài yuè fēi bài jīn rén yú yǎn chéng xiàn.
十日辛亥岳飞败金人於郾城县。
shì rì shā jīn rén jiāng ā lǐ duǒ bèi jǐn gǎi zuò è ěr duō bèi lè.
是日杀金人将阿李朵孛堇(改作鄂尔多贝勒)。
shí sì rì yǐ mǎo yuè fēi tǒng zhì wáng guì yáo zhèng bài wù shù gǎi zuò wū wù yú yǐng chāng fǔ zhōng yáng zài xīng wáng lán gāo lín mò yú zhèn.
十四日乙卯岳飞统制王贵姚政败兀术(改作乌物)於颍昌府中杨再兴王兰高林殁於阵。
yáng zài xīng wáng lán yǐ wǔ bǎi qí zhí rù lǔ gǎi zuò jīn zhèn shā shù qiān rén zài xīng yǔ lán jiē zhàn mò gāo lín yì zhàn sǐ wén zhě xī zhī huò zài xīng zhī shī fén zhī dé jiàn tóu èr chéng shì tiān dà yǔ xī jiàn jiē mǎn yì lǔ gǎi zuò jīn qí bù dé gǎi zuò gǎn jìn guān jūn nǎi dé shān cǐ zì hái.
杨再兴王兰以五百骑直入虏(改作金)阵杀数千人再兴与兰皆战殁高林亦战死闻者惜之获再兴之尸焚之得箭头二程式天大雨溪涧皆满溢虏(改作金)骑不得(改作敢)进官军乃得(删此字)还。
shí jiǔ rì gēng shēn shè shùn chāng guān lì shǒu zhào.
十九日庚申(赦顺)昌官吏手诏。
zhào shùn chāng fǔ guān lì jūn mín děng kuáng lǔ fàn gǎi zuò qiáng bīng yā jìng wáng shī wā chōng wéi ěr lì mín xié jì jūn shì bǎo hàn chéng lěi qū è kòu rǎng gǎi zuò dí fēn juàn nǎi zhōng qín yí jiā fǔ huì yīng běn fǔ jiàn jìn zuì rén chú fàn jié shā gù shā dòu shā bìng wèi yǐ shā rén zhě bìng shí è zuì zhì sǐ wěi zào fú yìn fàng huǒ guān yuán fàn rù yǐ zāng jiàng xiào jūn rén gōng rén fàn wǎng fǎ jiān zhǔ zì dào zāng bìng yī fǎ nèi wǎng fǎ zì dào zuì zhì sǐ qíng lǐ qīng zhě zòu qǔ zhǐ huī dòu shā zuì zhì sǐ qíng lǐ qīng zhě jiǎn yī děng cì pèi qiān lǐ wài láo chéng duàn qì lù àn wén zòu qí yú sǐ zuì jiàng cóng hàn liú zuì yǐ xià bìng fàng guān yuán zài chéng shǒu yù zhě bìng yǔ zhuǎn yī zī jūn rén děng dì kào shè yī cì mín xián zū shuì zuó jiàng shè yǐ fàng sān nián wài gèng yǔ fàng miǎn èr nián guǎn xià zhū xiàn jí xiāng cūn rén hù huì bèi zéi mǎ shān cǐ èr fén cái chǎn wū yè zhě bìng yī zāi shāng fǎ zhèn jì jiù gěi shǐ xiào céng jīng fàng sàn wěi yǒu wǔ yì cái lì kě shǐ zhě yī jiù shōu bǔ zhī gěi qǐng shòu guǎn nèi pù bīng jí gèng yǔ kào shè yī cì táo wáng jūn rén xiàn zhǐ huī dào bǎi rì nèi zhà yú suǒ zài shǒu shēn yī jiù shōu guǎn xiàn mǎn bù shǒu fù zuì rú chū yīng běn fǔ xiàn yǒu mín xián lì hài shǒu chén tiáo jù yǐ wén zhào shū dào rì míng gào lì mín gè lìng zhī xī.
诏顺昌府官吏军民等狂虏犯(改作强兵压)境王师挖冲惟尔吏民协济军事保捍城垒驱遏寇攘(改作敌氛)眷乃忠勤宜加抚惠应本府见禁罪人除犯刦杀故杀斗杀并为已杀人者并十恶罪至死伪造符印放火官员犯入已赃将校军人公人犯枉法监主自盗赃并依法内枉法自盗罪至死情理轻者奏取指挥斗杀罪至死情理轻者减一等刺配千里外牢城断讫录案闻奏其馀死罪降从汉流罪已下并放官员在城守御者并与转一资军人等第犒设一次民闲租税昨降赦已放三年外更与放免二年管下诸县及乡村人户会被贼马(删此二)焚财产屋业者并依灾伤法赈济旧给使效曾经放散委有武艺才力可使者依旧收补支给请受管内铺兵级更与犒设一次逃亡军人限指挥到百日内诈於所在首身依旧收管限满不首复罪如初应本府县有民闲利害守臣条具以闻诏书到日明告吏民各令知悉。
èr shí yī rì rén xū yuè fēi zì yǎn chéng huí jūn.
二十一日壬戌岳飞自郾城回军。
yuè fēi zài yǎn chéng zhòng qǐng shān cǐ èr zì gǎi zuò yī rì fèng zhào shí èr dào lìng huí jūn fēi yì yǐ shān cǐ èr zì bù kě liú nǎi chuán lìng huí jūn ér jūn shì yìng shí jiē nán xiǎng qí mí zhé luàn bù zhěng fēi wàng zhī kǒu qù ér bù néng hé liáng jiǔ shān chuán lìng zhì cǐ èr shí jiǔ zì gǎi zuò tàn.
岳飞在郾城众请(删此二字改作一日奉诏十二道令)回军飞亦以(删此二字)不可留乃传令回军而军士应时皆南响旗靡辙乱不整飞望之口呿而不能合良久(删传令至此二十九字改作叹)。
yuē:, qǐ fēi tiān hū!.
曰:,岂非天乎!。
bā yuè yáng yí zhōng jūn yú sì zhōu.
八月杨沂中军於泗州。
sì rì yǐ hài hán shì zhōng wéi huái yáng jūn.
四日乙亥韩世忠围淮阳军。
hán shì zhōng wéi huái yáng jūn mìng zhū jūn qí gōng zhī yǒu zhàng qián qīn suí chéng mǐn zhě suí tǒng zhì xǔ shì ān duó mén ér rù dà zhàn yú mén zhī nèi mǐn shēn zhōng sān shí yú qiāng shì ān yì jìng zhōng sì jiàn lì zhàn duó mén fù chū mǐn qì jué ér fù sū zhě lǚ yǐ. shì zhōng dà hū shǎng zhī chū mǐn zhī shū fù zhàn yú mǎ jiā dù shēn sǐ suǒ de ēn zé wú zi chéng shòu shí mǐn wèi sēng tóng shì zhōng xún ér dé zhī lìng shòu qí quán zhī ēn zé chū bǔ guān shì zhōng jiào yǐ gōng mǎ jiǔ zhī zhuǎn zhì wǔ yì láng wèi zhàng qián qīn suí ér duó mén lì gōng shì ān yǐ jiàn chuāng bù néng chéng mǎ suì jiān yú ér xíng shì zhōng nù lìng shì ān mǎ qián bù xíng shì zhōng zòu mǐn zhī gōng shòu wǔ dé dài fū yáo jùn cì shǐ shì zhōng jiǎo dào gào shēn fù zòu qǐ zhòng shǎng mǐn yǐ jī quàn jiàng shì nǎi shòu jí zhōu tuán liàn shǐ.
韩世忠围淮阳军命诸军齐攻之有帐前亲随成闵者随统制许世安夺门而入大战於门之内闵身中三十馀枪世安亦胫中四箭力战夺门复出闵气绝而复苏者屡矣。世忠大呼赏之初闵之叔父战於马家渡身死所得恩泽无子承受时闵为僧童世忠寻而得之令受其权之恩泽初补官世忠教以弓马久之转至武翼郎为帐前亲随而夺门立功世安以箭疮不能乘马遂肩舆而行世忠怒令世安马前步行世忠奏闵之功授武德大夫遥郡刺史世忠缴到告身复奏乞重赏闵以激劝将士乃授汲州团练使。
jiè yuán bài jīn rén yú yí zhōu tán chéng xiàn.
解元败金人於沂州郯城县。
liù rì dīng chǒu lǐ shān shǐ guì hán zhí bài jīn rén yú chén zhōu.
六日丁丑李山史贵韩直败金人於陈州。
chū zhāng xiàn dé chén zhōu yě. yuè fēi lìng tǒng zhì zhào bǐng yuān shǒu zhī jīn rén wéi chén zhōu fēi tǒng zhì lǐ shān shǐ guì yǔ liú qí jūn tǒng zhì hán zhí jí jīn rén zhàn yú chéng xià bài zhī.
初张宪得陈州也。岳飞令统制赵秉渊守之金人围陈州飞统制李山史贵与刘锜军统制韩直及金人战於城下败之。
bā rì yǐ mǎo shǎn xī dū tǒng zhì wú jiè tǒng lǐng hóu xìn bài jīn rén yú hé běi zhōng tiáo shān bǎi tī gǔ.
八日已卯陕西都统制吴玠统领侯信败金人於河北中条山柏梯谷。
shí rì xīn sì hóu xìn bài jīn rén yú jiě zhōu jiè shā qí jiāng qǐ kě gǎi zuò qí gé.
十日辛巳侯信败金人於解州界杀其将乞可(改作奇格)。
shí yī rì rén wǔ lǐ chéng gōng hé nán fǔ lǐ xìng jī bài zhī.
十一日壬午李成攻河南府李兴击败之。
lǐ chéng zì mèng zhōu lǜ jīn rén wǔ qiān yú qí fàn gǎi zuò gōng hé nán fǔ lǐ xìng kāi chéng mén yǐ dài zhī chéng guǒ yí bù gǎn jìn xìng qiǎn ruì shì yóu tā mén chū jī zhī.
李成自孟州率金人五千馀骑犯(改作攻)河南府李兴开城门以待之成果疑不敢进兴遣锐士由他门出击之。
yuè fēi liú guāng shì lái zhāo.
岳飞刘光世来朝。
yáng yí zhōng jūn yú sù zhōu.
杨沂中军於宿州。
shí liù rì dīng hài yáng yí zhōng jūn kuì yú sù zhōu.
十六日丁亥杨沂中军溃於宿州。
yáng yí zhōng jìn bīng yú sù zhōu yě. yǐ bù jūn tuì tún yú sì zhōu wù shù gǎi zuò wū zhū guǐ jì lìng rén lái gào yǒu jīn rén shù bǎi tún liǔ zi zhèn yí zhōng yǐ wéi rán yù jī zhī huò jiàn yǐ wéi bù kě qīng chū yí zhōng bù tīng liú tǒng lǐng wáng zī xiāo bǎo lǐng qí bīng yī qiān yú sù zhōu shì yè yí zhōng zì jiāng qí bīng wǔ qiān wǎng xí liǔ zi zhèn zhì míng bú jiàn lǔ gǎi zuò dí ér hái wù shù gǎi zuò wū zhū yǐ zhòng bīng fú qí guī lù yí zhōng zì liǔ zi zhèn huí bàn tú zhī qí rán suì héng bēn ér kuì zhì shòu chūn fǔ dù huái guī nǎi yǔ wáng zī xiāo bǎo xiāng gé cān yì cáo xūn bù zhī yí zhōng suǒ zài biǎo wén yú zhāo zhāo tíng dà kǒng lìng huái dōng zhōu xiàn tuì bǎo yí zhōng fù huán sì zhōu jūn xīn shǐ ān zì shì kuì bīng yóu huái hé shàng xià shù bǎi lǐ xián sān sān liǎng liǎng ér guī qí sǐ wáng zhě shén zhòng.
杨沂中进兵於宿州也。以步军退屯於泗州兀术(改作乌珠)诡计令人来告有金人数百屯柳子镇沂中以为然欲击之或谏以为不可轻出沂中不听留统领王滋萧保领骑兵一千於宿州是夜沂中自将骑兵五千往袭柳子镇至明不见虏(改作敌)而还兀术(改作乌珠)以重兵伏其归路沂中自柳子镇回半途知其然遂横奔而溃至寿春府渡淮归乃与王滋萧保相隔参议曹勋不知沂中所在表闻於朝朝廷大恐令淮东州县退保沂中复还泗州军心始安自是溃兵由淮河上下数百里闲三三两两而归其死亡者甚众。
xǔ huái nán zhōu xiàn tuì bǎo.
许淮南州县退保。
cháo tíng yǐ jīn rén fù fàn gǎi zuò gōng hé nán xǔ huái nán zhōu xiàn quán yí tuì bǎo.
朝廷以金人复犯(改作攻)河南许淮南州县权宜退保。
zhōu xiàn guān lì jiē yǒu qīng qù zhī xīn.
州县官吏皆有轻去之心。
wáng zī xiāo bǎo jí jīn rén zhàn yú sù zhōu jūn bài jīn rén tú qí chéng.
王滋萧保及金人战於宿州军败金人屠其城。
jīn rén jié yáng yí zhōng bù dé zhì suì kòu gǎi zuò tuán sù zhōu wáng zī xiāo bǎo yǔ zhàn bù lì jīn rén rù chéng nù zhōu rén nà yáng yí zhōng zhī jūn yě. nǎi zòng shān cǐ zì tú lù gǎi zuò zhī.
金人刦杨沂中不得志遂寇(改作团)宿州王滋萧保与战不利金人入城怒州人纳杨沂中之军也。乃纵(删此字)屠戮(改作之)。
èr shí yī rì rén chén yǒng xīng lù jīng lüè ān fǔ shǐ wáng jùn bài jīn rén gǔ yǎn gǎi zuò hū niǔ láng jūn yú zhōu zhì xiàn nán.
二十一日壬辰永兴路经略安抚使王俊败金人鹘眼(改作呼纽)郎君於盩厔县南。
èr shí sān rì jiǎ wǔ yáng zhèng jūn tǒng zhì shào jùn bài jīn rén yú lǒng zhōu lǒng yáng xiàn mù niú zhèn jiù xiào yún: sòng shǐ běn jì bā yuè jiǎ wǔ chuān shǎn xuān fǔ sī tǒng lǐng wáng xǐ děng yù jīn rén yú shui yáng xiàn bài zhī.
二十三日甲午杨政军统制邵俊败金人於陇州陇阳县牧牛镇(旧校云:宋史本纪八月甲午川陕宣抚司统领王喜等遇金人於氵阳县败之)。
hé dōng tǒng zhì wáng zhōng zhí kè shí zhōu.
河东统制王忠植克石州。
jiǔ yuè yáng yí zhōng liú qí tuì jūn zhèn jiāng fǔ.
九月杨沂中刘锜退军镇江府。
qī rì wù shēn zhī hé nán fǔ lǐ yuè yí zhì yú bái mǎ shān.
七日戊申知河南府李粤移治於白马山。
lǐ chéng yǐ lèi bài yú lǐ xìng qǐ bīng yú jīn guó dé fān hàn shān cǐ èr zì jūn shí yú wàn xìng wén zhī dù zhòng guǎ bù dí jí yí zhì yú shuǐ níng bái mǎ shān.
李成以累败於李兴乞兵於金国得番汉(删此二字)军十馀万兴闻之度众寡不敌即移治於水甯白马山。
shí èr rì guǐ chǒu yáng zhèng tǒng lǐng yáng cóng yí shào jùn bài lǒng zhōu shui yáng xiàn liú guāng shì jūn chí zhōu liú qí yí jūn tài píng zhōu jiù xiào yún: sòng shǐ běn jì jiǔ yuè dīng wèi yáng zhèng qiǎn tǒng zhì yáng cóng yí yè xí jīn rén yú fèng xiáng fǔ bài zhī.
十二日癸丑杨政统领杨从仪邵俊败陇州氵阳县刘光世军池州刘锜移军太平州(旧校云:宋史本纪九月丁未杨政遣统制杨从仪夜袭金人於凤翔府败之)。
shí wǔ rì bǐng chén lǐ bǎo yǐ qí zhòng guī yú huái dōng xuān fǔ sī.
十五日丙辰李宝以其众归於淮东宣抚司。
lǐ bǎo zì wǔ yuè zài bó hǎi miào kè jié jí fàng chuán yuè guǎng jì jūn yù jīn rén gāng chuán dé yín juàn qián mǐ shén duō jiāng dǐ xú zhōu yǔ jīn rén bīng chuán xiāng yù nǎi lái shù xú zhōu zhě shí fāng yù yán bèi guò xú zhōu cáo yáng yuē: wǒ yǒu bèi yǐ. jīn rén bù jī yā wǒ zhì bì wú bèi dāng yǎn jī zhī jīn rén guǒ wú bèi jiē bù jí chí zhàng wèi bǎo suǒ shā shēng qín qī shí yú rén bǎo yù shā zhī yáng yuē: bù kě wǒ fāng yù guī cháo tíng hé bù liú jīn rén shēng kǒu yǐ wéi shí yàn shí rán zhī yǐ guò huái yáng jūn zhī jūn jiǎ shè rén chéng mǎ lǜ rén cóng shù shí zhuī jí yán àn hū yuē: ěr wèi shuí shí bǎo zhī zhòng jiē fēi xié tóu jīn fēi xié páo wèi hào shí yīng yuē: wǒ cáo zhōu pō lǐ sān yě. yù guī cháo tíng ěr yán qì yǐn gōng yī fà jiǎ shè rén zhōng shǐ duò mǎ chuán yǐ xíng yǐ. chū qīng hé kǒu dù nán àn miàn jiàn hú shēn zuò yī zhài jù jū mín yǎng zhǒng shēn nǎi jù shēn xuān fǔ shǐ hán shì zhōng chà xǔ shì ān wáng quán lái jiē yǐn bǐng xū bǎo dào chǔ zhōu shì zhōng kào láo shén hòu bǎo yǐ shēng kǒu qī shí yú rén jiě fù xiàng zhōng shì zhōng dà xǐ.
李宝自五月在渤海庙克捷即放船越广济军遇金人纲船得银绢钱米甚多将抵徐州与金人兵船相遇乃来戍徐州者实方欲严备过徐州曹洋曰:我有备矣。金人不积压我至必无备当掩击之金人果无备皆不及持仗为宝所杀生擒七十馀人宝欲杀之洋曰:不可我方欲归朝廷何不留金人生口以为实验实然之已过淮阳军知军贾舍人乘马率人从数十追及沿岸呼曰:尔为谁时宝之众皆绯缬头巾绯缬袍为号实应曰:我曹州泼李三也。欲归朝廷耳言讫引弓一发贾舍人中矢堕马船已行矣。出清河口渡南岸面见胡深作一寨聚居民养种深乃具申宣抚使韩世忠差许世安王权来接引丙戌宝到楚州世忠犒劳甚厚宝以生口七十馀人解赴巷忠世忠大喜。
liú qí lái zhāo.
刘锜来朝。
shí èr yuè huái běi xuān fǔ shǐ yáng yí zhōng hái xíng zài.
十二月淮北宣抚使杨沂中还行在。
hū yán tōng tóu huái yīn xiàn yùn hé zú.
呼延通投淮阴县运河卒。
yí shǐ yuē: hán shì zhōng wǎn nián hǎo yóu yàn cháng fù zhū tǒng zhì zhī qǐng mò bù yǐ qī nǚ quàn jiǔ shì zhōng bì hān zuì ér hòu guī wéi hū yán tōng fèn fèn yǒu bù píng zhī yì suī bèi lǐ yāo shì zhōng zhì sī zhái rán wèi cháng zhé lí zuǒ yòu yī rì shì zhōng yǔ shuǐ jūn tǒng zhì guō zōng yí huì yú tōng jiā shì zhōng lüè qǐn tōng yǐ shǒu zhuō shì zhōng zhī pèi dāo zōng yí shì jiàn zhī nuò tōng zhī shǒu ér hū.
遗史曰:韩世忠晚年好游宴常赴诸统制之请莫不以妻女劝酒世忠必酣醉而後归唯呼延通忿忿有不平之意虽备礼邀世忠至私宅然未尝辄离左右一日世忠与水军统制郭宗仪会於通家世忠略寝通以手捉世忠之佩刀宗仪适见之搦通之手而呼。
yuē: tǒng zhì bù kě shì zhōng jué miàn dà jīng jí chí mǎ bēn guī ér lìng qín hū yán tōng jì zhì shì zhōng shù qí zuì zé wèi cuī dé míng jūn zhōng zì xiào dé míng shù huái yīn gù tōng zài huái yīn shì zhōng yǐ shí èr yuè èr shí sān rì dàn shēng shì rì zhū jūn xiàn shē zhě shén shèng shì zhōng lín tīng shì zuò ér shòu zhī jí tōng xiàn shòu xiāng shì zhōng jiàn tōng jí zǒu rù fǔ dì bù chū tōng fú yú dì dī lèi chéng hóng zhòng quàn cù tōng tōng nǎi qǐ shēn ér qù chū mén shàng mǎ bēn hái huái yīn dé míng xiàn shòu huí shù tōng bù hé shàn lí jūn zhī zuì jué shù shí xià tōng yàng yàng tóu yùn hé yùn hé shuǐ shēn jí jiù zhī chū shuǐ yǐ bù sū dào guǐ fǔ shén gōng qí shuǐ yǐ shēn zhuó máo shān lǐng zhǎi shuǐ zhǎng shù qí jǐng shuǐ bù dé chū ér sǐ rén jiē xī zhī shì zhōng hòu yì shēn zì huǐ hèn.
曰:统制不可世忠觉面大惊急驰马奔归而令擒呼延通既至世忠数其罪责为崔德明军中自效德明戍淮阴故通在淮阴世忠以十二月二十三日诞生是日诸军献奢者甚盛世忠临厅事坐而受之及通献寿香世忠见通即走入府第不出通伏於地滴泪成泓众劝促通通乃起身而去出门上马奔还淮阴德明献寿回数通不合擅离军之罪决数十下通怏怏投运河运河水深急救之出水已不甦倒鬼斧神工其水以身着毛衫领窄水涨束其颈水不得出而死人皆惜之世忠後亦深自悔恨。
lǐ xìng yǔ lǐ chéng xiāng jù yú bái mǎ shān.
李兴与李成相拒於白马山。
zhī hé nán fǔ lǐ xìng jiǔ yuè tuì bǎo yú yǒng níng bái mǎ shān lǐ chéng qīn lǜ fān wěi shǒu lǐng shān cǐ sì zì gǎi zuò bīng zhòng shí yú wàn sì miàn gōng wéi zhòu yè bù xī gǔ shēng zhèn shān gǔ fán èr xún shēng bù jué xìng qīn lín ài kǒu fǔ xù shì zú jìn lì yù zhī chéng bù néng shī qí bá xiān shì liú shǒu lǐ lì yòng zǒng guǎn sūn huī qì chéng nán guī yě. xìng yǔ zhī jiā shǔ sàn wáng liǎng sān chù huī dù xìng bì xiàn méi suì yōng qí qī zhōu shì zhì xiāng yáng duó qí ān mǎ lüè qí cái wù cháo tíng zhī zhī jiàng zhào bǐ běn zhōu cún xù bié gěi yōu lǐn xìng yí zhì bái mǎ shān zhài rì wéi yǒu yòu zǐ zài cè fāng lǔ gǎi zuò dí shì wéi jí rén xīn pō yáo xìng zhào jiàng shì piān yù zhī yuē: jīn suī wéi jí dāng yǔ zhū gōng shì yǐ sǐ shǒu mǔ huò èr xīn wàn yī shān zhài yǒu shī wǒ qǐ wū yú zéi gǎi zuò mǒu cóng dí zhě dāng bào cǐ zi nán xiǎng tóu àn yǐ xiè tiān zǐ zhū gōng yù chū jiàng zhě qǐng zì biàn zhū jiàng jiē gǎn qì yóu shì zhū ài yì jiān é jīn guó qiǎn shǐ zhāi huáng bǎng zhāo xìng yǐ fèng guó shàng jiàng jūn guān bǐ yī jiù yǐn xī jīng qí yú jiàng zuǒ guān shǔ shǎng gè yǒu chà xìng dé xí bù qǐ lì zhǎn lái shǐ yǐ qí xí jiǎo fù cháo tíng bái mǎ shòu wéi jiǔ fāng shēn dōng quán yuán kū hé jūn mín fá shuǐ zhòng jiē bìng kě xìng fén xiāng mò dǎo yī xī dà xuě quán mài yǒng yì jiàng shì jiē yǐ wéi xìng zhī jīng zhōng gǎn yìng xìng suī zài wéi zhōng zhì suì shí fú là zhuān qiǎn jiàng shì zhāi shū qǔ xián dào yì yǒng ān zhuó xiàn zhū líng lǐ chéng zhī xìng bù kě dòng nǎi liǎn zhū chù gōng ài wéi bīng yú shān xià zhù jī chú zhì liáng wèi jiǔ shǒu zhī jì xìng qián yí jiàng shì yè chū fén jié yíng zhài yǎn shā guò luò shuǐ běi shí bā lǐ zhì sān xiāng zhèn lián zhàn kè jié zì shì chéng dà cuò jìng guī xī jīng.
知河南府李兴九月退保於永甯白马山李成亲率番伪首领(删此四字改作兵)众十馀万四面攻围昼夜不息鼓声震山谷凡二旬声不绝兴亲临隘口抚恤士卒尽力御之成不能施其拔先是留守李利用总管孙晖弃城南归也。兴与之家属散亡两三处晖度兴必陷没遂拥其妻周氏至襄阳夺其鞍马掠其财物朝廷知之降诏俾本州存恤别给优廪兴移治白马山寨日唯有幼子在侧方虏(改作敌)势围急人心颇摇兴召将士篇谕之曰:今虽围急当与诸公誓以死守母或二心万一山寨有失我岂污於贼(改作某从敌)者当抱此子南响投岸以谢天子诸公欲出降者请自便诸将皆感泣由是诸隘益坚俄金国遣使斋黄榜招兴以奉国上将军官俾依旧尹西京其馀将佐官属赏各有差兴得檄不启立斩来使以其檄缴赴朝廷白马受围久方深冬泉源枯涸军民乏水众皆病渴兴焚香默祷一夕大雪泉脉涌溢将士皆以为兴之精忠感应兴虽在围中至岁时伏腊专遣将士斋书取闲道诣永安酌献诸陵李成知兴不可动乃敛诸处攻隘围兵於山下驻积刍峙粮为久守之计兴潜遗将士夜出焚刦营寨掩杀过洛水北十八里至三乡镇连战克捷自是成大挫径归西京。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
赐进士出身头品顶戴四川等处承宣布政使司布政使清苑许涵度校刊。
juǎn èr bǎi sì jiào kān jì.
※卷二百四校勘记。
guì pò lì yán wū yú zhè jiāng tíng zhè jiāng tíng yī zuò jīn tíng dǐng bù liú ér dēng zhōu tuō dǐng zì wù shù zài fàn jīng shī guī wén zhī jìng zǒu jiù shī shàng shū yú wù shù tuō wù shù zhì shàng shū shí wǔ zì yú wù zuò jiàn lǐ xìng yí zhì yú bái mǎ shān xìng wù zuò yuè yǔ jīn rén bīng chuán xiāng guò yī běn wú bīng zì shù tōng bù hé shàn zì lí jūn zhī zuì tuō zì zì.
桧破例筵乌於浙江亭(浙江亭一作津亭)鼎不留而登舟(脱鼎字)兀术再犯京师珪闻之径走就师上书於兀术(脱兀术至上书十五字於误作见)李兴移治於白马山(兴误作粤)与金人兵船相过(一本无兵字)数通不合擅自离军之罪(脱自字)。