yán xìng xià zhì yī bǎi sì shí jiǔ.
炎興下帙一百四十九。
qǐ shào xìng sān shí èr nián zhēng yuè yī rì wù chén, jǐn èr yuè èr shí bā rì yǐ chǒu.
起紹興三十二年正月一日戊辰,盡二月二十八日乙丑。
shào xìng sān shí èr nián zhēng yuè wù chén shuò chē jià zhù bì zhèn jiāng fǔ.
紹興三十二年正月戊辰朔車駕駐蹕鎮江府。
èr rì jǐ sì liú yì zhèng chú zhī sì zhōu.
二日己巳劉繹正除知泗州。
sān rì gēng wǔ chē jià qǐ fā zhèn jiāng fǔ.
三日庚午車駕起發鎮江府。
wǔ rì rén shēn chē jià xìng jiàn kāng fǔ.
五日壬申車駕幸建康府。
shàng zì zhèn jiāng zūn lù shí tiān hán xuě yǔ bù zhǐ shàng chéng mǎ yǐ tǎn lì tǎn yī yù fēng yǔ ér zǎi xiàng yǐ xià duō yǒu chéng jiào zhě.
上自鎮江遵陸時天寒雪雨不止上乘馬以毯笠毯衣御風雨而宰相以下多有乘轎者。
liù rì guǐ yǒu ān fēng jūn sūn xiǎn jì shàng fù shòu zhōu.
六日癸酉安豐軍孫顯跽上復壽州。
jiǔ rì bǐng zǐ jiāng zhōu zhù zhā qī fāng yǔ zhuǎn yùn zhāng mǒu shū.
九日丙子江州駐劄戚方與轉運張某書。
shū yuē: fāng yà yǒu shǎo bǐng shàng mào tái tīng fāng xiàng zhě jié yuē xià huái běi shòu chūn sù bó nán jīng zhōng yì rén shǒu lǐng cuò zhì shì yí xiān zhāo dào yǐng shòu èr zhōu xún jiǎn gāo xiǎn bìng suǒ bù mín bīng yī qiān yú rén yú shí èr yuè èr shí liù rì tóng chà qù tǒng lǐng lǐng sūn fú jiāng guān wáng gāo xíng jìn xùn liàn guān zhèng jiàn miáo dá děng jiāng dài jūn mǎ tóng zhōng yì shǒu lǐng mǎ lì jiāng guān huáng lín wáng dé děng bù yā jūn mǎ zài mén rù chéng yǔ jīn zéi gǎi zuò bīng xuè zhàn shā sǐ zéi gǎi zuò jīn bīng shén duō qí zéi gǎi zuò shuài bài zǒu shōu fù shòu chūn fǔ le dāng fǔ dìng jū mín chú shā sǐ wài shēng qín dào jīn rén qiān guó mǎ pǐ bìng tiě jiǎ sān qiān yú fù mǎ jiǎ èr qiān yú fù jiàn shí dú chuàng xìng wàn zhī sù mǐ èr shí wàn yú shí gòng yòng bù dài shèng zhù shāo huǐ fú qiáo sān zuò liáng chuán dà xiǎo yī qiān yú zhǐ jí zhāo dào fān jūn wáng jiǔ shǎo bǎo wáng sān tài bǎo sān láng jūn yī xíng jūn mǎ jì sān bǎi yī shí wǔ rén mǎ sān bǎi wǔ shí bā pǐ luó zi yī shí sì tóu lǎo xiǎo sān qiān yú kǒu fāng yǐ chà tǒng lǐng wáng dé yíng jiē yǐ dào tóng chéng xiàn qì jiān lú zhōu běi dì míng wǎ bù jiàn yǒu jīn zéi gǎi zuò bīng shén duō yú shí èr yuè èr shí qī rì zéi mǎ èr zì gǎi zuò yǒu liù shí yú qí qián lái shòu chūn nán àn kàn qù fú qiáo běn jūn zhuō zhù èr rén hòu biàn tuì zhì èr shí jiǔ rì tǒng zhì lǐ guì wáng xiào xiān bù lǐng jūn mǎ hù sòng zhāo tǎo guī zhèng fān guān wáng shǎo bǎo yī xíng guò huái nán àn chuò lù mǎ féng jiàn jīn zéi gǎi zuò rén jūn mǎ èr bǎi yú qí gé xiǎo hé zi sī shè liǎng sān shí chén běn jūn shā tuì fān zéi qián gǎi zuò jīn qí yǐn qù fāng yú zhēng yuè chū jiǔ rì dào tóng chéng xiàn cái hòu jiě fā wáng shǎo bǎo rén mǎ jí biàn yí lǐ qián jìn yǎng jì tái liàng.
《書》曰:方軋有少稟上冒台聽方向者結約下淮北壽春宿亳南京忠義人首領措置事宜先招到潁壽二州巡檢高顯並所部民兵一千餘人於十二月二十六日同差去統領領孫福將官王高邢進訓練官鄭建苗達等將帶軍馬同忠義首領馬立將官黃林王德等部押軍馬在門入城與金賊(改作兵)血戰殺死賊(改作金)兵甚多其賊(改作帥)敗走收復壽春府了當撫定居民除殺死外生擒到金人簽國馬匹並鐵甲三千餘副馬甲二千餘副箭十獨創性萬枝粟米二十萬餘石共用布袋盛貯燒毀浮橋三座糧船大小一千餘只及招到番軍王九少保王三太保三郎君一行軍馬計三百一十五人馬三百五十八匹騾子一十四頭老小三千餘口方已差統領王德迎接已到桐城縣訖兼廬州北地名瓦步見有金賊(改作兵)甚多於十二月二十七日賊馬(二字改作有)六十餘騎前來壽春南岸看覷浮橋本軍捉住二人後便退至二十九日統制李貴王孝先部領軍馬護送招討歸正番官王少保一行過淮南岸綽路馬逢見金賊(改作人)軍馬二百餘騎隔小河子廝射兩三時辰本軍殺退番賊前(改作金騎引)去方於正月初九日到桐城縣才候解發王少保人馬即便迤邐前進仰冀台亮。
shí èr rì jǐ mǎo lìng lǐ xiǎn zhōng chè shù hái jiàn kāng.
十二日己卯令李顯忠撤戍還建康。
jīn rén yǐ tuì qù lǐ xiǎn zhōng yǐ jiàn kāng zhù zhā bīng yóu shù yú huái xī huái xī jīng róu jiàn zhī hòu huāng liáng wú lú shě. qiě jīng sàn zhī mín yóu wèi guī yě. tiān dà hán duō xuě shì zú bào lù yǒu dòng luò zú zhǐ zhě xiǎn zhōng yì fú bìng wǎng lú shòu fǔ xún zhū jūn shàng qiǎn zhōng shǐ yā yī guān dào hé zhōu xiǎn zhōng wèi hái tí diǎn yī yào fàn shí bo duān rú yǐ wèi hé zhōu xī qù wú rén yān. qiě yīn xuě nán xíng qǐng zhǐ zhōng shǐ yī guān yú hé zhōu bào xiǎn zhōng shǐ sù guī rì.
金人已退去李顯忠以建康駐劄兵猶戍於淮西淮西經蹂踐之後荒涼無廬舍。且驚散之民猶未歸也。天大寒多雪士卒暴露有凍落足趾者顯忠亦扶病往廬壽撫循諸軍上遣中使押醫官到和州顯忠未還提點醫藥飯食卜端孺以為和州西去無人煙。且陰雪難行請止中使醫官於和州報顯忠使速歸日。
wǎng dāng tú mǎi zhuàn gōng zhōng shǐ děng shén hòu duān rú yáng yán jīn rén yǐ chū jìng yǐ. jūn rén bào yīn xuě shèng hán bù yì wèi yǒu xiū xī zhī qī zhōng shǐ biàn wén qí yǔ xiǎn zhōng guī duān rú. yòu qǐng bǐ xún cháng bèi jìn zhōng shǐ zhōng shǐ xǐ jì hái jiàn kāng jí yǐ suǒ wén duān rú zhī yán wén zòu shàng wù jí rì jiàng zhǐ jīn xiǎn zhōng zhū jūn chè shù guī zhài yǒu zhǐ xìng jiàn kāng fǔ nán mén yǐ guān hái jūn jūn zhōng jiē yǒng yuè huān hū xiǎn zhōng mìng zhěng chuò duì bān shī huì dà xuě chē jià bù chū zhào jiàn xiǎn zhōng wèi láo jiǔ zhī yǐ jīn píng yù jiǔ quàn pán guǒ mù pú hǎi zhī shǔ jiē hún jīn qì jiù cì zhī.
往當塗買饌供中使等甚厚端孺揚言金人已出境矣。軍人暴陰雪勝寒不易未有休息之期中使變聞其語顯忠歸端孺。又請比尋常倍贐中使中使喜既還建康即以所聞端孺之言聞奏上悟即日降旨今顯忠諸軍撤戍歸寨有旨幸建康府南門以觀還軍軍中皆踴躍歡呼顯忠命整齪隊班師會大雪車駕不出召見顯忠慰勞久之以金瓶御酒勸盤果木脯醢之屬皆渾金器就賜之。
shí wǔ rì rén wǔ zhào zǔn bài jīn rén yú cài zhōu jīn rén dùn zǒu.
十五日壬午趙撙敗金人於蔡州金人遁走。
zhào zǔn zài cài zhōu chū jīn rén yú cài zhōu chéng dà xuě tū qí wǔ bǎi kòu gǎi zuò zhì chéng xià zǔn chū qí yíng jī zhī jīn rén tuì qù zhòng qǐng zhuī zhī zǔn yuē: jù qí yòu wǒ yě. zòng zhī qù gēng chén tàn zhě bào jīn rén bīng shì shén shèng xíng. qiě zhì zǔn wéi gū jūn. yòu wú gǒng qiǎn tà bái jūn tǒng zhì jiāo yuán lái yīng yuán hé jūn bù guò shù qiān rén jiē wēi zhī zǔn yǔ zhū jiāng yì fēn sì bì shǒu yù. qiě yǐ zhōng yì xiāng miǎn wèi sǐ shǒu jì shì rì jīn rén bī yú chéng xià xiān qiǎn bīng duàn zǔn guī lù lí míng yǐ liè zhèn yú chéng xī xū yú fēn bù sì yú xià mǎ gǔ zào bī chéng zǔn jī lì jiāng shì yuē: jīn rén suī duō ér wú gōng jù jiāng shì dàn jiān yī xīn wú kǒng jīn shuài wèi dū jiān yì lì qí zhòng yuē: cǐ chéng bēi báo rǔ suǒ gòng zhī yī gǔ kě xiàn yǐ., yú shì yǐ jìn gōng shù bǎi qí shè shǐ zhe chéng rú wèi máo shǒu zhě bù néng lì wèi tíng wǔ cóng xī bì kǎn yōng ér shàng shū hū jīn rén dēng chéng zhě yǐ yì mǎn zǔn shí zài xī bì zhī qí bù kě dāng nǎi qì chéng ér xià kuà mǎ lǜ zhū jūn xiàng zhàn jīn rén bì lì chéng shàng guān jūn shén wēi jiē fèn yǒng áo zhàn cóng wǔ zhì shēn jīn rén bài chū chéng qù fāng áo zhàn zhī shí yǒu guān jūn qí tóu yǔ lǔ gǎi zuò jīn zhī qí tóu zhàn yú chéng shàng yí shí liǎng biān zhòng bīng rú shān bù gǎn dòng yǐ dài qí tóu zhī shèng bài jìng shā lǔ gǎi zuò jīn qí tóu chéng shàng bǎi xìng wàng ér hū yuē: zhào tí jǔ. qiě bǎo míng cǐ qí tóu zuò hǎo guān lǔ gǎi zuò jīn zhī qí tóu jì sǐ jí shí sàn luàn duō duò chéng bǎi sǐ zhě guān jūn qí tóu yì zhàn sǐ jìng bù dé jī xìng míng cài zhōu rén wèi āi zhī jīn rén bài qù zǔn suì fù yíng qì shǒu yù zhī bèi xiān shì yǒu yàn rén qī bā shí yǐ yǔ cài zhōu rén jié yīn qīn zhě gēn shuā dé zhī xì yú yù zhōng jí jīn rén gōng xī mén jí quán zhī zhōu lǐ xún jiē shā zhī.
趙撙在蔡州初金人於蔡州乘大雪突騎五百寇(改作至)城下撙出騎迎擊之金人退去眾請追之撙曰:懼其誘我也。縱之去庚辰探者報金人兵勢甚盛行。且至撙唯孤軍。又吳拱遣踏白軍統制焦元來應援合軍不過數千人皆危之撙與諸將議分四壁守御。且以忠義相勉為死守計是日金人逼於城下先遣兵斷撙歸路黎明已列陣於城西須臾分布四隅下馬鼓譟逼城撙激厲將士曰:金人雖多而無攻具將士但堅一心無恐金帥魏都監亦厲其眾曰:此城卑薄汝所共知一鼓可陷矣。,於是以勁弓數百齊射矢著城如蝟毛守者不能立未亭午從西壁坎墉而上倏忽金人登城者已溢滿撙時在西壁知其不可當乃棄城而下跨馬率諸軍巷戰金人壁立城上官軍甚危皆奮勇鏖戰從午至申金人敗出城去方鏖戰之時有官軍旗頭與虜(改作金)之旗頭戰於城上移時兩邊眾兵如山不敢動以待旗頭之勝敗竟殺虜(改作金)旗頭城上百姓望而呼曰:趙提舉。且保明此旗頭做好官虜(改作金)之旗頭既死即時散亂多墮城百死者官軍旗頭亦戰死竟不得基姓名蔡州人為哀之金人敗去撙遂復營葺守御之備先是有燕人七八十已與蔡州人結姻親者根刷得之系於獄中及金人攻西門急權知州李詢皆殺之。
guāng zhōu dié zhǎn zhōu zhèng péng èr shí rì wǔ shí chéng zhōng jūn tǒng zhì jiān zhì zhì zhāo tǎo sī tí jǔ yī xíng shì wù zhào zǔn è zhōu tǒng zhì chéng gāo tà bái jūn tǒng zhì jiāo yuán shēn zhēng yuè shí wǔ rì yǐ lái yǒu fān zéi gǎi zuò jīn shuài wèi dū jiān bù lǐng huò bèi gǎi zuò hé bài tài zǐ fān jūn rén mǎ wáng wàn yú rén qí qián lái gōng jī cài zhōu xī mén zhì xī běi jiǎo kào rǔ hé yī dài yuē sì bǎi yú bù yōng bìng yī qí shàng chéng qí chéng bì gèng wú dí lóu nǚ qiáng chéng mǎ kě shàng zǔn děng fēn bù mǎ jūn jiǎ lǜ jiāng shì yǔ zéi gǎi zuò zhī dòu dí jǐn mìng xuè zhàn zhì shēn shí yǐ lái shā bài zéi gǎi zuò jīn zhòng fù yōng zéi gǎi zuò jīn bīng xià chéng yǐ luò háo qiàn rǔ hé bù zhī qí shù zhào zǔn děng jí shí tǒng lǜ jūn mǎ chū chéng zhuī gǎn.
光州牒斬州正朋二十日午時承中軍統制兼制置招討司提舉一行事務趙撙鄂州統製成皋踏白軍統制焦元申正月十五日以來有番賊(改作金帥)魏都監部領獲背(改作和拜)太子番軍人馬王萬餘人騎前來攻擊蔡州西門至西北角靠汝河一帶約四百餘步擁並一齊上城其城壁更無敵樓女牆乘馬可上撙等分布馬軍賈率將士與賊(改作之)斗敵盡命血戰至申時已來殺敗賊(改作金)眾復擁賊(改作金)兵下城以落濠塹汝河不知其數趙撙等即時統率軍馬出城追趕。
qí zéi gǎi zuò bīng tuì zǒu dāng zhèn zhòng shāng xiāo zǒng guǎn jí shā sǐ zéi gǎi zuò jīn bīng liú qiān hù yǔ móu kè gǎi zuò mù kūn děng yú rén qì tóu bù zhuó héng shī héng yě qì xià yì jiǎ qì xiè bù zhī qí shù. yòu shā wàn hù móu kè gǎi zuò mù kūn zhě bǎi yú rén wěi shì dà huò shèng jié.
其賊(改作兵)退走當陣重傷蕭總管及殺死賊(改作金)兵劉千戶與謀克(改作穆昆)等餘人棄頭不斫橫屍橫野棄下衣甲器械不知其數。又殺萬戶謀克(改作穆昆)者百餘人委是大獲勝捷。
shí bā rì yǐ yǒu yǐn jiàn gěng jīng xià zhū jūn dōu tí lǐng jiǎ ruì děng yī shí yī rén gěng jīng chú tiān píng jūn jié dù shǐ jiāng zuǒ shòu guān gè yǒu chà.
十八日乙酉引見耿京下諸軍都提領賈瑞等一十一人耿京除天平軍節度使將佐授官各有差。
jì nán fǔ mín gěng jīng yuàn jīn rén zhēng fù zhī sāo rǎo bù néng qīng shēng nǎi jié jí lǐ tiě qiāng yǐ xià de liù rén rù dōng shān jiàn cì dé shù shí rén qǔ lái wú xiàn tài ān jūn yǒu zhòng bǎi yú yǒu lán zhōu jiǎ ruì zhě yì yǒu zhòng shù shí rén guī jīng jīng shén xǐ ruì shuō jīng yǐ qí zhòng fēn wèi zhū jūn gè lìng zhāo rén zì cǐ jiàn shèng é yǒu zhòng shù shí wàn shì shí dà míng fǔ wáng yǒu zhí yì zhí bīng qiǎn rén tōng shū yuàn tīng jīng jié zhì jīng yǐ ruì wèi zhū jūn dōu tí lǐng wán yán liàng fàn gǎi zuò gōng huái diān jīng qiǎn ruì dù jiāng tōng cháo tíng ruì yuē: rú dào cháo tíng zǎi xiàng yǐ xià yǒu suǒ jié wèn kǒng bù néng duì qǐng yī wén rén tóng wǎng jīng rán zhī nǎi qiǎn jìn shì xīn qì jí xíng fán yī shí yī rén tóng háng dào chǔ zhōu jiàn huái nán zhuǎn yùn fù shǐ yáng kàng fā fù xíng zài shì shí shàng xún xìng zài jiàn kāng yǐ yǒu ruì děng rù mén jí rì yǐn jiàn shàng dà xǐ jiē mìng yǐ guān shòu jīng tiān píng jūn jié dù shǐ ruì dūn wǔ láng gé mén zhī hòu jiē cì jīn dài qì jí yòu rú lín láng gǎi yòu chéng wù láng qí yú tǒng zhì guān jiē xiū wǔ láng jiāng guān jiē chéng zhōng láng fán bǔ guān zhě èr bǎi yú rén xī mìng jiàng guān gào lìng shū mì yuàn chāi shǐ chén èr yuán yǔ ruì děng xié yì jīng jūn shū mì yuàn chāi shǐ chén wú gé lǐ biāo zhāi jīng guān gào jié yuè jí tǒng zhì guān yǐ xià gào shēn zhì chǔ zhōu gé biāo bù gǎn xíng qǐng zài hǎi zhōu cì hou jīng děng dào lái jí shòu gào jié ruì děng bù dé yǐ cóng zhī zhì hǎi zhōu gé biāo yǐ guān gào jié yuè dài yú hǎi zhōu jīng dōng zhāo tǎo shǐ lǐ bǎo qiǎn wáng shì lóng lǜ shí shù qí yǔ ruì děng tóng háng yī lù yún: xīn sì guī cháo rén zǒng xiá jiǎ ruì tǒng zhì guān liú zhèn yòu jūn fù zǒng guǎn liú biàn yóu yì jūn tǒng zhì sūn zhào zuǒ jūn tǒng lǐng guān liú bó dá zuǒ jūn dì èr fù jiāng liú dé zuǒ jūn zhèng jiāng liáng hóng yòu jūn zhèng jiāng liú wēi cè yīng yòu jūn fù jiāng yá biàn màn màn bái dì sān fù jiāng liú jù zǒng xiá sī tí xiá dǒng zhāo jiǎ sī chéng tiān píng jūn zhǎng shū jì xīn qì jí xīn sì zhēng yuè shí jiǔ rì zhì jiàn kāng fǔ èr shí rì xíng gōng yǐn jiàn tǒng zhì guān zhuǎn xiū wǔ láng tǒng lǐng guān zhōng xùn láng zhèng fù jiāng chéng zhōng láng shū jì chéng wù láng.
濟南府民耿京怨金人征賦之騷擾不能卿生乃結集李鐵槍以下得六人入東山漸次得數十人取萊蕪縣泰安軍有眾百餘有蘭州賈瑞者亦有眾數十人歸京京甚喜瑞說京以其眾分為諸軍各令招人自此漸盛俄有眾數十萬是時大名府王友直亦直兵遣人通書願聽京節制京以瑞為諸軍都提領完顏亮犯(改作攻)淮甸京遣瑞渡江通朝廷瑞曰:如到朝廷宰相以下有所詰問恐不能對請一文人同往京然之乃遣進士辛棄疾行凡一十一人同行到楚州見淮南轉運副使楊抗發赴行在是時上巡幸在建康乙酉瑞等入門即日引見上大喜皆命以官授京天平軍節度使瑞敦武郎閣門祗候皆賜金帶棄疾右儒林郎改右承務郎其餘統制官皆修武郎將官皆成忠郎凡補官者二百餘人悉命降官告令樞密院差使臣二員與瑞等偕詣京軍樞密院差使臣吳革李彪齋京官告節鉞及統制官以下告身至楚州革彪不敢行請在海州伺候京等到來即授告節瑞等不得已從之至海州革彪以官告節鉞待於海州京東招討使李寶遣王世隆率十數騎與瑞等同行一錄云:辛巳歸朝人總轄賈瑞統制官劉震右軍副總管劉弁游奕軍統制孫肇左軍統領官劉伯達左軍第二副將劉德左軍正將梁宏右軍正將劉威策應右軍副將琊弁漫漫白第三副將劉聚總轄司提轄董昭賈思成天平軍掌書記辛棄疾辛巳正月十九日至建康府二十日行宮引見統制官轉修武郎統領官忠訓郎正副將成忠郎書記承務郎。
èr shí rì dīng hài wáng yǒu zhí wáng rèn wáng gé lái guī yǒu zhí chú fáng yù shǐ rèn gé shòu guān yǒu chà.
二十日丁亥王友直王任王革來歸友直除防禦使任革授官有差。
chū yùn zhōu wáng rèn yǐ zuì wáng mìng jīn rén zhòng shǎng bǔ zhī jí dà míng fǔ wáng yǒu zhí fāng jù zhòng rèn guī yǒu zhí yǒu zhí de rèn shén xǐ nǎi jiǎ rèn qì dān yǐ jù zhòng wán yán liàng fàn gǎi zuò gōng huái nán yǒu zhí jù zhòng yǐ shù wàn suì pò dà míng fǔ yǒu zhòng shù shí wàn liàng sǐ gé wáng yǐ lì nǎi yǐ yǒu zhí zhī zhòng bìng fàng zuì lìng guī nóng wèi píng mín qí zhòng wén zhī jiē sàn qù yǒu zhí nǎi yǔ qí dǎng wáng gé jí rèn móu zì shān dōng xún lù nán bēn bǐ rù jiè yǒu zhòng sān.
初鄆州王任以罪亡命金人重賞捕之急大名府王友直方聚眾任歸友直友直得任甚喜乃假任契丹以聚眾完顏亮犯(改作攻)淮南友直聚眾已數萬遂破大名府有眾數十萬亮死葛王已立乃以友直之眾並放罪令歸農為平民其眾聞之皆散去友直乃與其黨王革及任謀自山東尋路南奔比入界有眾三。
qiān yú zhì jiàn kāng yǐn jiàn shàng xǐ shòu yǒu zhí jiǎn xiào shǎo bǎo rèn guān chá shǐ gé wǔ gōng dài fū yǒu zhí děng jiē cí bù gǎn shòu. qiě yuē: xiàng. ruò yá yǒu cóng shù wàn guī cháo tíng zé shòu zhī bù cí jīn zhòng bù mǎn wàn ér shòu rú cǐ zhī shǎng bù kě nǎi shòu yǒu zhí fáng yù shǐ rèn tuán liàn shǐ gé wǔ yì láng jiān gé mén xuān zàn shè rén.
千餘至建康引見上喜授友直檢校少保任觀察使革武功大夫友直等皆辭不敢受。且曰:向。若牙有從數萬歸朝廷則受之不辭今眾不滿萬而受如此之賞不可乃授友直防禦使任團練使革武翼郎兼閣門宣贊舍人。
èr shí bā rì yǐ wèi zhào zǔn qì cài zhōu.
二十八日乙未趙撙棄蔡州。
zhào zǔn zài cài zhōu yě. wú gǒng yǐ zǔn jūn gū lǚ yǒu là shū cù zǔn huí jūn zhū jūn tǒng zhì yì qǐng qì chéng ér zǔn yǐ jīn rén wéi chéng fāng jí. ruò qì chéng ér qù zāo jīn rén zhuī zhú shì bì bài wáng bù rú. qiě zhù cài zhōu kuàng cài zhōu liáng shí yǒu yú hòu pò cǐ lǔ gǎi zuò dí bīng jí yì jìn bīng zhōng yuán nǎi shēn cháo tíng jí shēn gǒng zhào yàn gǒng nù yǐ là shū fù zhū tǒng zhì lìng yī miàn bān shī zǔn zhī cài zhōu bù kě yǐ jiǔ zhù. qiě jīn rén sān rì zhōng tuì bā shí lǐ yǐ. nǎi huì zhū tǒng zhì yì tuì jūn zǔn yù liú jiāo yuán chéng gāo shǒu chéng yuán gāo yuē: kǒng gū jūn bù néng dāng jīn rén zhī zhòng zūn yuē: jīn lǔ gǎi zuò jīn bīng bù yuǎn shè. ruò wǒ yǐ lí chéng ér qù bǐ tàn ér zhī zhī zòng qīng qí zhuī xí rú hé yuán qǐng yè chū lǐ xún yuē: yè chū kǒng hēi yè rén luàn qǐng zhì shēn kè cóng xī mén chū mǎ jūn nán mén chū bù rén zǔn lìng bū shí chū mén lìng huá wàng yǐ mǎ jūn zì xī mén chū bǎi liè bù dòng yǐ fáng zhuī xí xìn yuán yǐ bù rén zì nán mén chū xiān xíng hòu bù rén xíng jué zé mǎ jūn diàn hòu rì xiàng bū wèi zēng chuán lìng qǐ fā xián yuán yǐ bù jūn yǐ zhì nán mén nán mén bù qǐ shǒu zhě bù céng dé chuán lìng bì mén yuán yuē: wǒ shì tǒng zhì nǎi chuán tí jǔ zhī lìng yě. suì xiāng zhēng xiāng gòu zhì xiāng jī xiāng shā duó mén qǐ fēi wèi bàn ér zhēng mén sǐ zhě yǐ tián mǎn mén dào zhōng qiáng yǒu lì zhě jǐn néng jiàn shī ér chū jī shī yōng mén zhōng bù néng kāi hòu lái zhě bù zhī qí gù suī jiàn mén yǒu zǔ nán zhī zhuàng suǒ yǐ yù luàn bù néng jìn jūn mín sǐ zhě mò zhī qí shù yuán wèi zhòng suǒ yōng suì zhuì mǎ duò shēn rù xuě jiào zhōng chēng shí fāng pān yuán ér chū jūn mín zhēng lù yì yuán wú mǎ bù yǒu xíng jiàn yī léi bīng bù cóng yuán shǒu shā léi bīng kuà mǎ ér bēn xíng sān shí lǐ jiàn zǔn jí zhū jiāng zǔn yù zì dōng lù jìng guī xíng zài. qiě fā huǒ tóu yáo zhòng yǐ xíng yuán yuē: bù kě zǔn yuē: wǒ shì mǎ jūn sī zhōng jūn tǒng zhì bù guī mǎ sī jiāng ān wǎng yuán yuē: tí jǔ tīng wú dōu tǒng jié zhì wú dōu tǒng lìng tí jǔ huí jūn jí wú fā qiǎn guī mǎ jūn sī wén zì kuàng cài zhōu lì gōng xiào dì shì zhèng yào tí jǔ bǎo míng gōng shǎng, qǐ kě jìng guī xíng zài zǔn yǐ qí yán wèi rán suì yóu nán lù hái jīng xiāng huá wàng yǐ mǎ jūn chū xī mén bù néng diàn nǎi xiān bù jūn ér xíng bù rén yǔ qí bīng zhēng lù ér qū tiān qì hūn hēi cài zhōu zhī jū rén suí jūn ér chū duò kēng tián gǔ zhě bù zhī qí jǐ duō yě. chéng zhōng yī kōng wéi xì mín yǒu lǎo xiǎo zhī lèi zhě bù néng dòng yì rì jīn rén wén zhī suì fù rù cài zhōu.
趙撙在蔡州也。吳拱以撙軍孤屢有蠟書促撙回軍諸軍統制亦請棄城而撙以金人圍城方急。若棄城而去遭金人追逐勢必敗亡不如。且駐蔡州況蔡州糧食有餘候破此虜(改作敵)兵即議進兵中原乃申朝廷及申拱照驗拱怒以蠟書付諸統制令一面班師撙知蔡州不可以久駐。且金人三日中退八十里矣。乃會諸統制議退軍撙欲留焦元成皋守城元皋曰:恐孤軍不能當金人之眾樽曰:今虜(改作金)兵不遠設。若我已離城而去彼探而知之縱輕騎追襲如何元請夜出李詢曰:夜出恐黑夜人亂請至申刻從西門出馬軍南門出步人撙令晡時出門令華旺以馬軍自西門出擺列不動以防追襲信元以步人自南門出先行候步人行絕則馬軍殿後日向晡未曾傳令起發閒元以步軍已至南門南門不啟守者不曾得傳令閉門元曰:我是統制乃傳提舉之令也。遂相爭相詬至相擊相殺奪門啟扉未半而爭門死者已填滿門道中強有力者僅能踐屍而出積屍擁門終不能開後來者不知其故雖見門有阻難之狀所以愈亂不能禁軍民死者莫知其數元為眾所擁遂墜馬墮身入雪窖中稱時方攀緣而出軍民爭路溢元無馬不有行見一羸兵不從元手殺羸兵跨馬而奔行三十里見撙及諸將撙欲自東路徑歸行在。且發火頭軺重已行元曰:不可撙曰:我是馬軍司中軍統制不歸馬司將安往元曰:提舉聽吳都統節制吳都統令提舉回軍即無發遣歸馬軍司文字況蔡州立功效地士正要提舉保明功賞,豈可徑歸行在撙以其言為然遂由南路還荊襄華旺以馬軍出西門不能殿乃先步軍而行步人與騎兵爭路而趨天氣昬黑蔡州之居人隨軍而出墮坑填谷者不知其幾多也。城中一空唯細民有老小之累者不能動翌日金人聞之遂復入蔡州。
yòu zhèng yán liú dù zhā zi.
右正言劉度劄子。
lüè yán jīn rì shì shī huí luán yuàn bì xià qǔ qīn lín xíng zhèn zhǎn guó zhí fú.
略言今日視師迴鑾願陛下取親臨行陣斬馘執俘。
zhě fāng kě tuī ēn fán shǎng diǎn zhī xíng jiē yí ài xī yǐ gé jiǎo xìng zhī mén.
者方可推恩凡賞典之行皆宜愛惜以革僥倖之門。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
賜進士出身頭品頂戴四川等處承宣布政使司布政使清苑許涵度校刊。
juǎn èr bǎi sì shí jiǔ jiào kān jì.
※卷二百四十九校勘記。
bù lǐng huò bèi tài zǐ fān jūn rén mǎ huò bèi tài zǐ yī zuò gù tài zǐ guāng yīng.
部領獲背太子番軍人馬(獲背太子一作故太子光英)。