jìng kāng zhōng zhì sì shí sān.
靖康中帙四十三。

qǐ jìng kāng yuán nián rùn shí yī yuè shí qī rì wù shēn, jǐn èr shí sān rì jiǎ yín.
起靖康元年閏十一月十七日戊申，盡二十三日甲寅。

shí qī rì wù shēn jīn rén shǐ xiāo qìng tóng féng xiè rù chéng yì shì.
十七日戊申金人使蕭慶同馮澥入城議事。

xiān shì féng xiè fèng shǐ zhān hǎn gǎi zuò ní kān lǐ huì sān guān shì zhì huái zhōu jiè féng jīn rén guǎn bàn liú sī xiāo qìng yún: yǐ qiǎn shǐ wǎng biàn jīng qǐng huáng hé wèi jiè sān zhèn gèng bù xū lǐ huì zhì shì jīn rén dú qiǎn féng xiè tóng xiāo qìng rù chéng qǐng shàng chū chéng yù yì méng shì bù cóng zài qiǎn xiāo qìng lái qǐng tài shàng chū chéng. yòu bù cóng xǔ zǎi zhí qīn wáng chū chéng yì wèi fā.
先是馮澥奉使粘罕（改作尼堪）理會三關事至懷州界逢金人館伴劉思蕭慶云：已遣使往汴京請黃河為界三鎮更不須理會至是金人獨遣馮澥同蕭慶入城請上出城欲議盟誓不從再遣蕭慶來請太上出城。又不從許宰執親王出城亦未發。

shí bā rì sì yǒu tài xué shēng dīng tè qǐ shàng shū qǐ zǎo jué yòng bīng yì hé zhī jì.
十八日巳酉太學生丁特起上書乞早決用兵議和之計。

shí wǔ shí liù rì liǎng rì jīn rén gōng zhū mén yù zhēng cháo tíng zhì shì yóu wèi yǒu yòng bīng yì dàn shǐ mìng wǎng lái shì shù mò cè qí gù zhāng shū yè yǐ shēn wèi shū mì ér zhì bù yóu yǐ qǐ bà qiān shū shū mì zhǐ dài nán dào zǒng guǎn lǐng nán dào bīng bù yǔn shū yè cháng zhào fàn qióng lǐ shí zhāng xiān péi yuān méng zào wáng qióng zhé yàn wén hé zhòng gāng zhāng huī děng lái rì wǔ shí shàng chéng yì shì jí qī jiē bù zhì shàng zhào shū yè yuē: wén qīng xí zhào zhū jiāng mò shì yù chū zhàn fǒu rú yù chū zhàn xìng xiān shì jí shū yè yì jǔ dīng tè qǐ zhī qí shì dī lèi zhān yī nǎi shàng shū qǐ yòng bīng yì hé zhī jì zǎo jué mǔ yān yán bù duàn yǎng chéng yí dí zhī cǐ sān zì gǎi zuò dà huàn shū zòu bù bào.
十五十六日兩日金人攻諸門愈爭朝廷至是猶未有用兵意但使命往來士庶莫測其故張叔夜以身為樞密而制不由已乞罷僉書樞密止帶南道總管領南道兵不允叔夜嘗召范瓊李實張仙裴淵蒙造王瓊折彥文何仲剛張撝等來日午時上城議事及期皆不至上詔叔夜曰：聞卿檄召諸將莫是欲出戰否如欲出戰幸先示及叔夜意沮丁特起知其事滴淚沾衣乃上書乞用兵議和之計早決母淹延不斷養成夷狄之（此三字改作大）患書奏不報。

jīn rén gōng chéng yù jí.
金人攻城愈急。

jīn rén zhī gōng chéng yě. xiān yǐ pào jī dōng shuǐ mén wài èr guǎi zǐ chéng jì jī huài zhī zuò jí dào dēng chéng bàn yuè chéng jiān ér bù huài. yòu yǐ yún: tī duì lóu gōng qí mén dōng shuǐ mén jiù wú zhòng mén dí lóu. yòu chéng tí wú háo yì wèi gōng jī dōu dà tí jǔ shǒu yù liú yán qìng lín qí shàng shè zhòng lóu yán bèi. yòu yǐ shū mì fù chéng zhǐ wáng qióng tǒng lín fǔ qín wáng bīng qiān rén wèi cè yīng jīn rén gōng jī shí wǔ rì pào shí jī chéng xià gāo zhàng yú cán shāng jīn rén jǐ wàn rén yí gōng xìng sòng mén tí jǔ guān wáng shí yōng shǒu jù yì bèi duì lóu yún: tī zhì měi yǐ mù zhuàng dǎo pū sǐ zhě wú shù tǒng zhì lǐ zhì lǜ zhòng shā huò yì duō cì gōng chén zhōu mén jīn rén yǐ dòng wū fù tǔ tián háo chéng shàng yǐ dà shí pào jī zhī jiē bù néng huài cháo tíng mù rén fén é chē dòng zǐ shǎng juàn èr bǎi pǐ yín wǔ bǎi liǎng bái shēn bǔ bǐng yì láng yǒu guān rén zhuǎn qī guān tǒng zhì zhāo tǎo dào zéi méng zào měi lǜ shì fén dòng wū huǒ qǐ zhé wèi dí rén suǒ miè chéng shàng shǒu pí zhě wéi huàn pào yǒu gé mén xuān zàn shè rén mèng dù zhě zì hé dōng tài yuán xiàn ér táo guī xiàn yán sūn fù yuē: tài yuán tí jǔ gōng jiàn shǒu wú zi yuán jié dà shéng wèi wǎng měi wǔ shí bù wèi yī piàn yī zhǎng gān zhāng zhī dé shí piàn zú yǐ yù chéng xià pào shí fù yǐ qí yán dàn wàng ér bù xìn jīn rén chū zhì chéng xià xiān dǎ shī dòng wū yǐ xīn niú pí méng qí shàng dài zhī lìng rén yùn tǔ mù yǐ tián háo cì fá dà mù wèi dí lóu yún: tī huǒ chē. yòu lěi shí wèi pào zuò.
金人之攻城也。先以礟擊東水門外二拐子城冀擊壞之作級道登城半月城堅而不壞。又以云：梯對樓攻其門東水門舊無重門敵樓。又城提無壕易為攻擊都大提舉守御劉延慶臨其上設重樓嚴備。又以樞密副承旨王瓊統麟府勤王兵千人為策應金人攻擊十五日礟石積城下高丈餘殘傷金人幾萬人移攻興宋門提舉官王時雍守具亦備對樓云：梯至每以木撞倒仆死者無數統制李質率眾殺獲亦多次攻陳州門金人以洞屋負土填濠城上以大石礟擊之皆不能壞朝廷募人焚鵝車洞子賞絹二百匹銀五百兩白身補秉義郎有官人轉七官統制招討盜賊蒙造每率士焚洞屋火起輒為敵人所滅城上守陴者惟患礟有閤門宣贊舍人孟度者自河東太原陷而逃歸獻言孫傅曰：太原提舉弓箭手吳子原結大繩為網每五十步為一片一長竿張之得十片足以御城下礟石傅以其言誕妄而不信金人初至城下先打濕洞屋以新牛皮蒙其上戴之令人運土木以填壕次伐大木為敵樓云：梯火車。又磊（石為）礟坐。

xún bēi shí shí mó mù zhōng yáng hǔ shí wèi pào yù gōng zhī suǒ zé pào zuò bǎi yú fēi shí rú yǔ jī shǒu yù zhī zú duō sǐ shāng jīn rén tián háo jì bì nǎi lián wǔ duì lóu guò háo ér gōng chéng chéng xià liè pào shí zuò èr bǎi yú suǒ qī shāo pào kě shī wǔ shí jīn zhī shí sā xīng pào měi pào zuò kě shī shí shù kuài bìng fā. yòu yǐ qiáng gōng nǔ qiān yú zhù zhī chéng xià shǐ shí rú yǔ shǐ shǒu yù zhě bù néng cún lì rán hòu tuī duì lóu shǐ dēng chéng měi duì lóu zài bīng bā shí rén yī duì lóu dé fù chéng zé yǐn zhòng bīng shàng qí dié lóu zhī fǎ xiān yòng mù pái cì shuǐ miàn cì yòng xīn cì tǔ zēng fù rú chū shǐ shí jù bù rù yún: tī zhī zhì gāo yú chéng yǐ shéng guàn zhú mù shì tī ér wān qí shàng xià shī píng bǎn bǎn shàng xià xiǎo kān méng yǐ niú pí kě zhì shù rén yǐ jué chéng. yòu qí xià nǎi lún zhóu jí é chē yě. jiàn suǒ bù néng rù cǐ jīn rén gōng chéng zhī fāng zhī dà lüè yě..
尋碑石石磨墓中羊虎石為礟欲攻之所則礟坐百餘飛石如雨擊守御之卒多死傷金人填壕既畢乃連五對樓過壕而攻城城下列礟石坐二百餘所七稍礟可施五十斤之石撒星礟每礟坐可施石數塊並發。又以強弓弩千餘助之城下矢石如雨使守御者不能存立然後推對樓使登城每對樓載兵八十人一對樓得傅城則引眾兵上其疊樓之法先用木牌次水面次用薪次土增覆如初矢石俱不入云：梯之制高於城以繩貫竹木似梯而彎其上下施平板板上下小龕蒙以牛皮可置數人以掘城。又其下乃輪軸即鵝車也。箭所不能入此金人攻城之方之大略也。。

shí mào liáng bì róng gǎi zuò bīng yè huà yuē: jīn rén gōng chéng zhī jù. yòu yǒu huǒ tī yún: tī biān qiáo é chē dòng zǐ bīng fǎ wèi mù lǘ yě. zhuàng gān gōu gān zhī lèi huǒ tī yún: tī jiē yǔ chéng lǔ qí gāo yì yǒu gāo yú chéng zhě jiē kě yǐ shāo lóu lǔ yún: tī biān qiáo kě yǐ yǐ chéng ér shàng xià jiē yòng chē tuī xíng cǐ sān wù wéi zhuàng gān kě yǐ yù zhī yòng dà mù zhǎng kě shù zhàng zhě. yòu yòng héng mù shù shí zhōng chuān ér xià liú bǎ shǒu chù kě yǐ zhì lì tóu yǐ tiě guǒ huò ān yǐ dà tiě tā huò ān yǐ tuō chā gōu tóu jiē kě yě. měi yī lóu zi shàng cháng zhì zhuàng gān sān liǎng tiáo qí qí huǒ tī yún: tī biān qiáo zhì chéng xià zé xú yīng zhī bù bì jīng rǎo jì zhuàng dìng tī qiáo zé zhòng shǒu yòng tiě gōu gōu dìng jìn bù kě qián tuì bù kě què zé huǒ zì fén tī qiáo yì huài rén yì zhuì dì yǐ. wàn yī zhuàng gān bù zhōng zé yòng láng yá qiāng shǒu pào zhǎng qiāng shǒu yù zhī yì bù néng shàng wéi dāng dé rén tōng jīn mén guǎi zǐ chéng měi yǔ zéi rén gōng dǎ qián hòu gòng huài huǒ tī yún: tī biān qiáo é chē fán shù shí zuò jiē cǐ fǎ yě. dòng zǐ kě yǐ zhì dào kě yǐ gōng chéng qí zhuàng rú hé zhǎng shàng ruì xià kuò rén wǎng lái qí zhōng jié cì xù zhī yǒu zhǎng sān shí yú zhàng zhě shàng yòng shēng niú pí tiě yè guǒ dìng nèi yòng shī zhān zhōng yòng dà lǐn shǐ shí huǒ pào jiē bù néng rù zhì dào zé yòng ān pào bìng tuī huǒ tī yún: tī biān qiáo zhī lèi gōng chéng zé yù qǔ tǔ tòu chéng jiē bù zú jù yě. qí yù zhī zhī fǎ dòng zǐ yòng tiě jí lí chuí xià ér gōu zhī qí fǎ yǐ shú tiě kuò jìng zhǎng yī chǐ èr cùn sì tiáo zòng héng bù rú jí lí xíng róng shēng tiě guàn rù qí zhōng yāng zhòng shí wǔ jīn ān bí lián huán zhì xià gōu qì yǐ lù lú ǎo shàng dòng zǐ pí shàng bìng ní gōu zhe jí sù jǔ fàng huǒ jù guàn yóu shāo zhī. yòu yǒu yòng huǒ bìng zhě dí rén yòng dòng zǐ chuān dì dào lái tòu yú dì dào shàng zhí xià chuān jǐng yǐ dài zhī jī xīn cǎo ān jǐng zhōng jiā huǒ xūn zhī huò yǒu yòng dà pào nà yú qí zhōng zé dí zì jiāo zhuó. yòu yǒu yòng yóu huǒ zhě yǐ tiě kuāng shèng huǒ jiā zhī là dú yào xuán zhuì xià shāo xūn xué zhōng gōng chéng rén. yòu yǒu yòng yàn wěi jù zhě fù cǎo fēn wèi liǎng qí rú yàn wěi zhuàng yǐ yóu là guàn zhī cóng gāo chuí xià qí dòng zǐ shāo zhī cǐ jiē yù dòng zǐ fǎ yě. bǐ zhuàng gān zhì zé zuò tiě lián huán bìng qū sāng mù wèi zhī yòng suǒ xiāng lián dǎn wǔ tóu.
石茂良避戎（改作兵）夜話曰：金人攻城之具。又有火梯云：梯編橋鵝車洞子（兵法為木驢也。）撞竿鈎竿之類火梯云：梯皆與城櫓齊高亦有高於城者皆可以燒樓櫓云：梯編橋可以倚城而上下皆用車推行此三物惟撞竿可以御之用大木長可數丈者。又用橫木數十中穿而下留把手處可以致力頭以鐵裹或安以大鐵他或安以托叉鈎頭皆可也。每一樓子上常置撞竿三兩條俟其火梯云：梯編橋至城下則徐應之不必驚擾既撞定梯橋則眾手用鐵鈎鈎定進不可前退不可卻則火自焚梯橋亦壞人亦墜地矣。萬一撞竿不中則用狼牙槍手礟長槍守御之亦不能上惟當得人通津門拐子城每與賊人攻打前後共壞火梯云：梯編橋鵝車凡數十座皆此法也。洞子可以治道可以攻城其狀如合掌上銳下闊人往來其中節次續之有長三十餘丈者上用生牛皮鐵葉裹定內用濕氈中用大廩矢石火礟皆不能入治道則用安礟並推火梯云：梯編橋之類攻城則欲取土透城皆不足懼也。其御之之法洞子用鐵蒺藜垂下而勾之其法以熟鐵闊徑長一尺二寸四條縱橫布如蒺藜形鎔生鐵灌入其中央重十五斤安鼻連環擲下勾訖以轆轤拗上洞子皮上並泥勾著即速舉放火炬灌油燒之。又有用火併者敵人用洞子穿地道來透於地道上直下穿井以待之積薪草安井中加火薰之或有用大礟納於其中則敵自焦灼。又有用游火者以鐵筐盛火加脂蠟毒藥懸縋下燒薰穴中攻城人。又有用燕尾炬者縛草分為兩岐如燕尾狀以油蠟灌之從高垂下騎洞子燒之此皆御洞子法也。彼撞竿至則作鐵連環並屈桑木為之用索相連撣午頭。

lián yǐ tiě chuàn gān tóu yú liǎng bàng lìng zhuàng shì qiān zhī gōu gān zhì zé yòng kǎo lǎo chéng qí gōu yì lìng zhuàng shì qiān zhī chéng shì měng fàng zé gān yǔ rén jù dào wéi pào jià zuì nán zhì yù jīn rén pào jià sì bàng bìng yòng shī yú xiǎo chuán mì cù. yòu yòng shēng niú pí bìng tiě yè guǒ dìng yào è tóu huǒ bù néng rù qí pào yǒu qī shāo wǔ shāo liǎng shāo sān shāo xuán fēng hǔ dūn děng pào nèi qī shāo kě yǐ zhì yuǎn qí shí dà wǔ shāo děng yì kě yǐ zhì yuǎn qí shàng huò fàng shuāng pào yáo yǒu zhòng xiān yú lóu lǔ zi shàng shòu dí chù hòu fù xū péng shàng zuò jù suǒ luó wǎng bìng xià bǎi kāng bù dài shī mǎ fèn. yòu yú chéng tóu mǎ miàn shàng xuán chuān shī yú liǔ mù pào lí gé zhān. ruò màn rán yì kě yǐ zhē pào shí yě. chéng shàng dì xiá ān pào shǎo zuì wèi shòu dí qī shāo pào fǎ yòng èr bǎi wǔ shí rén zhuāi shāo zhǎng sān zhàng pào fàng bǎi jīn lì kě zhì wǔ shí bù cǐ shāo shì yě. jīn zào dào qī shāo pào duō bù rú fǎ shāo duǎn sān chǐ yú gù shī fàng suī dǎi bǎi jīn yì bù zhì wǔ shí bù měi ān yī qī shāo pào yǐ liǎng rì rán hòu bì gōng. yòu jì ān dìng zhī hòu bù kě yí. ruò yòng zhóu jiǎo xuán fēng chéng shàng yóu biàn qí hǔ dūn jiē jìn chéng kě yòng pào zhōng lì hài yóu duō yóu yí shú jiǎng zhuāi pào zhī rén bì lìng kuò bù gāo tái shǒu yú pào shǒu chù měi shéng yī jié fēi tè kě zhì lì huò yù yǔ xuě bù zhì shǒu huá shéng bù kě wěn luàn cháng lìng qí zhěng pào yǔ shāo yù xiāng chēng pào wō shéng yù duǎn duǎn zé pào shǒu bù fèi lì ér néng zhì yuǎn bù kě bù zhī yě. shí jiǔ yè dí rén ān pào wǔ shí yú zuò chéng shàng suī yǒu xū péng rén jiē bù kě cún zhù bì yú pào zhě rì bù xià shù shí rén yáo yǒu zhòng dào xuān huà mén yī rì kǒng dí rén yǒu pào shǒu yì fēng zhú chéng shēn zhī fǎ shì dí lóu zi yuǎn jìn zhú chéng miàn kuò yī zhàng èr chǐ wǔ cùn xià kuò èr zhàng wǔ chǐ gāo wǔ zhàng sì biān jiē yǒu xū péng nǚ qiáng fù yú qí bàng zhì liǎng xiǎo mén rú chéng mén fǎ wàn yī dí rén shàng chéng lài yǒu xiàn gé kě yǐ yíng dí bù xìng wèi tí xíng qín yuán suǒ jǔ. yòu yáo yǒu zhòng cuò zhì nán běi guǎi zǐ chéng shì shān cǐ zì jiē xià tiān kě zì hàn yù zhě yě. yáo yǒu zhòng yú guǎi zǐ chéng shàng bié zào liǎng yuán mén jì tà mǎ miàn sān shí bù yòng zhuān qì chéng zhōng kāi yī xiǎo yuán mén gān gē bǎn kāi xià rú chéng mén fǎ sì miàn zhì nǚ qiáng yíng dí jiē zì yuán mén chū wàn yī dí bīng hòu zhòng zé yuán mén fàng xià gān gē bǎn. yòu shì guǎi zǐ chéng yě. zhuān chéng xià kuò wǔ zhàng gāo yī zhàng èr chǐ wǔ cùn bù rì zào chéng tōng jīn mén liǎng guǎi zǐ chéng zhèng shì shòu dí chù shǒu yù yǒu fāng zhōng bù kě pò jiē yáo yǒu zhòng lì fán shǒu guǎi zǐ chéng fǎ wù yào rén shǎo sù jìng kě yǐ yīng dí yǒu zhòng shǒu dào nán guǎi zǐ chéng biàn lìng huà guǎi zǐ tú chú liǎng láng měi mén liǎng shuǐ shǒu lù kōng bǎn wài pào qǐ tóu dí lóu shàng xū péng fán sān céng zhǐ shì shòu dí chù měi mén bù dé guò shí wǔ rén gōng nǔ qiāng dāo fǔ shǒu xiàng jiān fēn zuò sān fān zhòu yè zhuǎn gèng jūn qí láo yì shǐ de xiū xī wàn yī dí rén bù cè qīn fàn zì yǒu bèi yù bīng fǎ xiàn mǎ kēng zhǎng wǔ chǐ kuò yī zhàng shēn wǔ chǐ kēng zhōng xū mái lù jiǎo mù qiāng zhú jiàn qí kēng shì qū zì xiāng lián zhuàng rú gōu lián yǐ cǎo jí xì tǔ fù qí shàng jīn kēng fēi tè bù néng xiàn dí. qiě. yòu zì xiàn shū kě xiào yě. fán bīng dǐ chéng xià zhài rén bì yǒng ruì céng jīng xíng zhèn zhě gài chéng zhī cún.
連以鐵串竿頭於兩傍令壯士牽之鈎竿至則用栲栳乘其鈎亦令壯士牽之乘勢猛放則竿與人俱倒惟礟架最難制御金人礟架四傍並用濕榆小椽密簇。又用生牛皮並鐵葉裹定鷂鶚頭火不能入其礟有七梢五梢兩梢三梢旋風虎蹲等礟內七梢可以致遠其石大五梢等亦可以致遠其上或放雙礟姚友仲先於樓櫓子上受敵處厚縛虛棚上作巨索羅網並下擺糠布袋濕馬糞。又於城頭馬面上懸穿濕榆柳木礟籬格氈。若幔然亦可以遮礟石也。城上地狹安礟少最為受敵七梢礟法用二百五十人拽梢長三丈礟放百斤力可至五十步此梢式也。今造到七梢礟多不如法梢短三尺餘故施放雖逮百斤亦不至五十步每安一七梢礟以兩日然後畢功。又既安定之後不可移。若用軸腳旋風城上尤便其虎蹲皆近城可用礟中利害尤多尤宜熟講拽礟之人必令闊布高抬手於礟手處每繩一結非特可致力或遇雨雪不致手滑繩不可紊亂嘗令齊整礟與梢欲相稱礟窩繩欲短短則礟手不費力而能至遠不可不知也。十九夜敵人安礟五十餘座城上雖有虛棚人皆不可存駐斃於礟者日不下數十人姚友仲到宣化門一日恐敵人有礟首議封築城身之法視敵樓子遠近築城面闊一丈二尺五寸下闊二丈五尺高五丈四邊皆有虛棚女牆復於其傍置兩小門如城門法萬一敵人上城賴有限隔可以迎敵不幸為提刑秦元所沮。又姚友仲措置南北拐子城勢（刪此字）皆（下添可字）捍禦者也。姚友仲於拐子城上別造兩圓門計拓馬面三十步用磚砌城中開一小轅門干戈板開下如城門法四面置女牆迎敵皆自轅門出萬一敵兵厚重則轅門放下干戈板。又是拐子城也。磚城下闊五丈高一丈二尺五寸不日造成通津門兩拐子城正是受敵處守御有方終不可破皆姚友仲力凡守拐子城法務要人少肅靜可以應敵友仲首到南拐子城便令畫拐子圖除兩廊每門兩水手路空板外礟起頭敵樓上虛棚凡三層止是受敵處每門不得過十五人弓弩槍刀斧手相間分作三番晝夜轉更均其勞逸使得休息萬一敵人不測侵犯自有備御兵法陷馬坑長五尺闊一丈深五尺坑中須埋鹿角木槍竹箭其坑似曲字相連狀如鈎鐮以草及細土覆其上今坑非特不能陷敵。且。又自陷殊可笑也。凡兵抵城下寨人必勇銳曾經行陣者蓋城之存。

wáng zài cǐ shù bǎi rén, qǐ kě qīng jǔ jīn pī chéng tuì zǒu zhě jiē shì zhū zhōu bǎo jiǎ gōng bīng qí shī xiàn jǐn rú cǐ bīng fǎ zài gōng chéng zhī jù shén duō suǒ zài zhě jīn rén jiē yòng zhī chéng shàng tǒng zhì guān jiē yōng rén wǔ fū rú gǔ shǒu chéng qì jù fēn bù fǎ wǎng wǎng jiē bù shèn shēn xiǎo rú zhuǎn guān qiáo mù nǔ xíng lú yóu náng zhī lèi jiē diǎn jí suǒ zài lüè bù wén àn tú shī xíng pū cháng xiàn yì jiē yún: jiǔ zài biān chuí sù bù shí cǐ chū fù xū péng shí yáo yǒu zhòng duō bèi shī zhān shī chuáng jiù nà ǎo gài fáng dí yì yǒu huǒ jiàn huǒ pào yě. xìng ér dí guó bù shàn zhì cǐ èr wù pū cháng jiàn yì yú dōng bì yù zé shǐ chén shàn shè zhě yī bǎi rén bān zhí sān gǎi zuò èr bǎi rén zǐ dì suǒ èr bǎi rén gè shòu yǐ huǒ jiàn èr shí zhī cháng jiàn wǔ shí zhī měi yī huǒ pén nèi shāo zhuī shí gè gōng èr shí rén shè zhě bìng fēn bù yú shòu dí wǔ lóu zi shàng zhì sì gǔ chū měi rì dí rén jiāo fān xiū xī zhī shí gài jīn rén shuì bù jiě yī bù xǐ yè zhàn chéng cǐ zhī shí jī gǔ yī shēng wèi hào huǒ jiàn jù fā fán wǔ bǎi rén gè èr shí zhī yǐ shù jì zhī yī wàn huǒ jiàn yě. qí huǒ jiàn jué jì yǐ pào jí lí pào jīn hàn pào yīng pào qí fā huǒ pào jì zhī jué hòu. yòu yǐ cǎo pào yòng cǎo yī shù yǐ zhú miè sān xì zhī zhì huǒ qí zhōng yǐ zhù huǒ shì huǒ jì shèng dí bì cāng huáng jiù huǒ rán hòu yòng cháng jiàn shè zhī gè wǔ shí zhī wǔ bǎi rén zé èr wàn wǔ qiān zhī yě. shǐ shí rú yǔ zé zhài bì luàn jì yǐ gǎn zhàn zhī shì wǔ bǎi chéng shì zhé qiáo dí pào zuò jì huài zé qiáo yì huǐ xī hū! wèi fù jiāng zhāng zōng yán qiè nuò wù shì jì yù xíng ér zhōng jǔ.
亡在此數百人，豈可輕舉今披城退走者皆是諸州保甲弓兵其失陷盡如此兵法載攻城之具甚多所載者金人皆用之城上統制官皆庸人武夫如古守城器具分步法往往皆不甚深曉如轉關橋木弩行爐油囊之類皆典籍所載略不聞按圖施行仆嘗獻議皆云：久在邊陲素不識此初縛虛棚時姚友仲多備濕氈濕床舊納襖蓋防敵亦有火箭火礟也。幸而敵國不善制此二物仆嘗建議於東壁欲擇使臣善射者一百人班直三（改作二）百人子弟所二百人各授以火箭二十隻常箭五十隻每一火盆內燒錐十個供二十人射者並分布於受敵五樓子上至四鼓初每日敵人交番休息之時蓋金人睡不解衣不喜夜戰乘此之時擊鼓一聲為號火箭俱發凡五百人各二十隻以數計之一萬火箭也。其火箭絕繼以礟蒺藜礟金汗礟應礟齊發火礟繼之絕後。又以草礟用草一束以竹篾三系之置火其中以助火勢火既盛敵必倉惶救火然後用常箭射之各五十隻五百人則二萬五千隻也。矢石如雨則寨必亂繼以敢戰之士五百乘勢折橋敵礟座既壞則橋亦毀惜乎！為副將張宗顏怯懦誤事計欲行而中沮。

dīng tè qǐ qì xuè lù yuē: jīn rén zào huǒ tī yún: tī biān qiáo zhuàng gān é chē dòng zǐ zhī lèi huǒ tī yún: tī biān qiáo jiē yǔ chéng shàng lóu lǔ xiāng gāo yì yǒu gāo guò yú chéng zhě huǒ tī zé kě yǐ yòng shāo lóu lǔ biān qiáo zé kě yǐ yǐ chéng ér shàng jiē yǒu zhóu yùn yún: tī biān qiáo shàng ruì xià kuò dòng zǐ kě yǐ zhì dào kě yǐ gōng chéng zhuàng rú jùn wū kě yǐ shāo lóu lǔ rén wǎng lái qí jiān jié cì xù zhī yǒu zhǎng shù shí zhàng zhě yǐ yuán bǎi mù jiāo hù shàng yòng shēng niú pí tiě guǒ nèi yòng shī zhān zhōng kāi dà pào shǐ shí huǒ jiē bù néng rù yú zhì dào zé ān pào tuī tī lǔ zhī lèi gōng chéng zé yào qǔ tǔ tòu chéng qí jī qiǎo rú cǐ.
丁特起泣血錄曰：金人造火梯云：梯編橋撞竿鵝車洞子之類火梯云：梯編橋皆與城上樓櫓相高亦有高過於城者火梯則可以用燒樓櫓編橋則可以倚城而上皆有軸運云：梯編橋上銳下闊洞子可以治道可以攻城狀如峻屋可以燒樓櫓人往來其間節次續之有長數十丈者以圓柏木交互上用生牛皮鐵裹內用濕氈中開大礟矢石火皆不能入於治道則安礟推梯櫓之類攻城則要取土透城其機巧如此。

shí bā rì jǐ yǒu jīn rén gōng dōng shuǐ mén.
十八日己酉金人攻東水門。

zéi gǎi zuò dí qīn mén yǐ huǒ tī piān qiáo sān zhì huǒ qí shàng xiàng jì gōng shuǐ mén guǎi zǐ chéng dā cái sì rén jù duàn qiáo yǐ shuǐ wò huǒ yòng chōng gān zhé qí tī zhuì zhě shén zhòng sān dā cái yì sǐ.
賊（改作敵）侵門以火梯偏橋三置火其上相繼攻水門拐子城搭材四人鋸斷橋以水沃火用沖竿折其梯墜者甚眾三搭材亦死。

wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù fù qiǎn shǐ yì cháo tíng.
斡離不（改作斡里雅布）復遣使詣朝廷。

shǐ rén lái yún: nán cháo xǔ gē dì yuē hé ér shī xìn jīn yù jǐn dé hé běi hé dōng zhī dì rán hòu bà bīng kě xiān gē liǎng lù yě. cì zhí bù gē dì dà chén sòng jūn qián zài yì hé hǎo. yòu yuē: mǒu chuán tài zǐ tái lìng gào nán cháo yuē: jīn rén shì zhì bù dé sì zé bù guò tài zǐ guó xiāng sǐ yú chéng xià nán cháo shì bù dé sì zé wèi zhī nài hé wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù zhī yì kǒng chéng jiān nán bá ér tiān xià yuán bīng jǐn zhì yǐ cǐ yán xié cháo tíng yě..
使人來云：南朝許割地約和而失信今欲盡得河北河東之地然後罷兵可先割兩路也。次執不割地大臣送軍前再議和好。又曰：某傳太子台令告南朝曰：金人事至不得巳則不過太子國相死於城下南朝事不得巳則為之奈何斡離不（改作斡里雅布）之意恐城堅難拔而天下援兵盡至以此言脅朝廷也。。

shí jiǔ rì gēng xū zhī shū mì yuàn shì cáo fǔ shàng shū zuǒ chéng féng xiè zōng shì jié dù shǐ shì xiè shǐ yú jīn guó jūn qián shì yán bù zhòng hū zhǎng zi yě..
十九日庚戌知樞密院事曹輔尚書左丞馮澥宗室節度使士澥使於金國軍前（士訁布仲忽長子也。）。

xuān hé lù yuē: xiān shì zhān hǎn gǎi zuò ní kān jūn dào qīng zhōu qiǎn fèng shǐ zhī shū mì yuàn shì féng xiè yǐn fān guān xiāo qìng yáng zhēn sā lú mǔ bèi jí liè gǎi zuò chá lēi mǎ bèi lēi lái shǐ qìng jí jié xiá yǒu kǒu cái yáng zhēn sā lú mǔ gǎi zuò chá lēi mǎ yǔ jiǎn ér jùn sā lú mǔ nǎi nǚ zhēn rén qí qiú cǐ zì gǎi zuò zhǔ jiāng suǒ qīn xìn zhě zài chà mò chóu gāo shì shǎng guǎn bàn cì rì yǐn jiàn shàng diàn qìng děng lì chén běn cháo shī xìn shì wèi sān zhèn yǐ xǔ le bīng cái tuì biàn bù kěn jiāo gē jīn suī shì huà hé guó xiāng yuán shuài xū yào yǔ huáng dì huì méng fāng tuì shī shàng lìng chóu xuān yù yuē: sān zhèn fēi bù jiāo gē zì shì sān zhèn bīng mín bù cóng yīn ér chāi shǐ gào dà jīn miǎn sān zhèn zhī dì què jì sān zhèn fù shuì zēng zuò suì bì běn fēi shī xìn qìng. yòu zòu yún: dà jīn shōu de guì cháo zhào shū yán zǔ zōng zhī dì chǐ cùn bù kě yǔ rén shàng xuān yù yuē: cǐ nǎi qián rì chén liáo xiàn yì yǐ xíng biǎn cuàn zì yǒu guó shū huí yuán shuài. qiě fán tài shī zhū rén zhǔ zhāng hé yì bì bù xiāng wàng lǔ gǎi zuò jīn shǐ tuì jí zhì yì shòu shū cí qù. yòu shù rì xiāo qìng děng zài jī zhān hǎn gǎi zuò ní kān wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù shū lái jiān qǐng huáng dì chū chéng huì méng bù rán jí wéi chéng zhī jūn jué bù jiě gōng chéng zhī jù jué bù tuì wèi gōng chéng qián chē jià. ruò chū chéng èr shuài dāng zhí chén zǐ zhī lǐ. ruò chéng pò hòu gèng wú xiāng jiàn zhī lǐ. ruò wèi shǐ rén yán yǔ tài guò jí qǐng zhǎn zhī shǐ rén bù xī yī sǐ cǐ shì nǎi guì cháo shè jì shì chóu děng jiē dá yuē: cǐ shì kǒng zhōng nán yǔn cóng zhì qiǎn lǐ chù quán chōng sòng bàn shǐ wú dé chōng fù zhī rùn shí yī yuè shí sì rì zhān hǎn gǎi zuò ní kān wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù fù qiǎn xiāo qìng yáng zhēn sā lú mǔ gǎi zuò chá lēi mǎ tóng lǐ chù quán děng lái shǐ xiān yǔ chóu děng xiāng jiàn yuē: fèng hè zhè huí hǎo gōng shì yě.. qiě xǐ zǎo liǎo de dāng guó xiāng yuán shuài huáng zǐ yuán shuài yún: huáng dì bù kěn chū mò shì yí fǒu chóu dá yuē: yì hé suǒ yí zhǐ shì shì tǐ bù shùn qìng yuē: guó xiāng yuán shuài huáng zǐ yuán shuài lái shí lìng qìng děng zòu zhī huáng dì gèng bú yào chē jià chū chéng zhǐ yào dà chén jì yì jìn shàng qīn wáng wèi zhì biàn dài tuì bīng hòu liǎng lù gē dì le bì jí sòng qīn wáng guī chóu děng jí shí zòu zhī huáng dì xiāo qìng děng. yòu yán lái shí yuán shuài yún: chén zhōu mén chéng háo sì tián le sān fēn zhī èr zhǎng yī lǐ xǔ yǒu gōng chǎng miàn qì jù èr bǎi chē bìng wèi lìng tuī xiàng qián rú yī dé shū zhōng suǒ yán shí wǔ rì fàng qìng děng huí hé yì biàn dìng bù rán èr yuán shuài yún: yì bù gù qìng děng sān rén yī miàn gōng dǎ. ruò yī gè jūn rén dēng chéng gèng wú shāng liáng suì yǐn jiàn zhì diàn shàng jí zòu yuē: miǎn fán shèng jià chū chéng zhǐ yào hé chū chéng yì shì sè biàn shàng yì bù xǔ xuān yù shǐ yuē: dài qiǎn dà chén féng xiè cáo fǔ qián qù. yòu qǐng shàng huáng huáng tài zǐ yuè wáng yùn wáng wèi zhì shàng xuān yù yuē: zhèn wèi rén zǐ, qǐ kě yǐ fù wèi zhì rú tài zǐ fāng shù suì rú hé dào de jūn qián sā lú mǔ gǎi zuò chá lēi mǎ zòu yuē: zhè shì yě. yǒu shāng liáng rú shàng huáng huáng tài zǐ bù xū chū qù zhǐ gào qīn wáng èr rén chū chéng wèi zhì shàng xuān yù yuē: dài qiǎn jìn shàng huáng shǔ chū chéng xiāo qìng děng. yòu zòu yuē: yì shì fēi pú shè hé xiè bù kě rú féng xiè.
宣和錄曰：先是粘罕（改作尼堪）軍到青州遣奉使知樞密院事馮澥引番官蕭慶楊貞撒盧母孛極烈（改作察勒瑪貝勒）來使慶極桀黠有口才楊貞撒盧母（改作察勒瑪）語簡而峻撒盧母乃女真人其酋（此字改作主將）所親信者再差莫儔高世賞館伴次日引見上殿慶等力陳本朝失信事謂三鎮已許了兵才退便不肯交割今雖是畫河國相元帥須要與皇帝會盟方退師上令儔宣諭曰：三鎮非不交割自是三鎮兵民不從因而差使告大金免三鎮之地卻計三鎮賦稅增作歲幣本非失信慶。又奏云：大金收得貴朝詔書言祖宗之地尺寸不可與人上宣諭曰：此乃前日臣寮獻議已行貶竄自有國書回元帥。且煩太師諸人主張和議必不相忘虜（改作金）使退即至驛授書辭去。又數日蕭慶等再齎粘罕（改作尼堪）斡離不（改作斡里雅布）書來堅請皇帝出城會盟不然即圍城之軍決不解攻城之具決不退未攻城前車駕。若出城二帥當執臣子之禮。若城破後更無相見之禮。若謂使人言語太過即請斬之使人不惜一死此事乃貴朝社稷事儔等皆答曰：此事恐終難允從至遣李處權充送伴使吳德沖副之閏十一月十四日粘罕（改作尼堪）斡離不（改作斡里雅布）復遣蕭慶楊貞撒盧母（改作察勒瑪）同李處權等來使先與儔等相見曰：奉賀這回好公事也。。且喜早了得當國相元帥皇子元帥云：皇帝不肯出莫是疑否儔答曰：亦何所疑只是事體不順慶曰：國相元帥皇子元帥來時令慶等奏知皇帝更不要車駕出城只要大臣計議近上親王為質便待退兵候兩路割地了畢即送親王歸儔等即時奏知皇帝蕭慶等。又言來時元帥云：陳州門城壕巳填了三分之二長一里許有攻場面器具二百車並未令推向前如依得書中所言十五日放慶等回和議便定不然二元帥云：亦不顧慶等三人一面攻打。若一個軍人登城更無商量遂引見至殿上即奏曰：免煩聖駕出城只要何出城議事色變上亦不許宣諭使曰：待遣大臣馮澥曹輔前去。又請上皇皇太子越王鄆王為質上宣諭曰：朕為人子，豈可以父為質如太子方數歲如何到得軍前撒盧母（改作察勒瑪）奏曰：這事也。有商量如上皇皇太子不須出去只告親王二人出城為質上宣諭曰：待遣近上皇屬出城蕭慶等。又奏曰：議事非僕射何澥不可如馮澥。

cáo fǔ jiē shuāi lǎo qiè nè yuán shuài jué bù xìn qí yán shàng xuān yù yuē: féng xiè cáo fǔ jiē zhōng shí dà chén zhèn suǒ wěi rèn jūn qián yǒu shì dàn yǔ shāng liáng qìng bù yǐ wèi rán mò chóu gāo shì shǎng qǐng duì lì chén lǔ qiú gǎi zuò zhǔ jiāng yǐ bù gǎn fán yǎng shèng jià chū chéng qí xīn pō huí jí bù yì dé rú zǎi xiàng qīn wáng bù kě bù qiǎn. qiě rú wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù qián cì dào chéng xià yào zǎi xiàng bì xià jí qiǎn zhāng bāng chāng yào qīn wáng bì xià jí qiǎn kāng wáng sù wáng jīn liǎng jūn bìng fù chéng xià zhān hǎn gǎi zuò ní kān xiōng hàn yǒu móu shān cǐ sì zì. yòu fēi wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù bǐ, qǐ kě bù qiǎn zǎi xiàng qīn wáng kǒng yí hòu rì zhī huǐ xiāo qìng yuē: guǎn bàn. qiě xū cuī guì cháo qiǎn qīn wáng zǎo chū chéng. ruò gèng chí huí kǒng wù dà shì zhì yì shàng jiàng nèi pī fù chóu děng lìng zài sān shuō yù shǐ rén běn cháo zǎi xiàng zhǐ yī yuán měi rì chù huà cháo tíng shì wù yīng fù jūn qián bù kě què guān sì qiǎn fǔ chén féng xiè cáo fǔ qù zhū shì zì kě shāng liáng mò chóu gāo shì shǎng wěi qū shè cí xiǎo yù qìng děng yuē: xū dé hé bìng qīn wáng chū chéng shì biàn liǎo bīng biàn tuì bù rán jué dìng gōng chéng. ruò chéng pò zhī hòu bù zhī dà chén zuò dé dà chén qīn wáng zuò dé qīn wáng mó qìng děng cǐ hòu gèng bù fù lái yǐ. yáng zhēn. yòu suǒ gàn lì rén chóu dá yuē: jiē yǐ biǎn cuàn lǐng hǎi bù zhī cún wáng qìng jù zhǐ zhī yuē: zài cǐ jiān zhě yóu bù kěn qiǎn kuàng gàn lì rén hū! shòu shū xiāng bié cì rì cháo tíng qiǎn shū mì yuàn shì cáo fǔ dài zǎi xiàng zōng shì jié dù shǐ zhòng wēn shì yán shì dài qīn wáng zhì jūn qián zhān hǎn gǎi zuò ní kān dàn zhì jiǔ dài zhī jiǔ sān xíng biàn sòng féng xiè guī bù jiāo yī tán zì cǐ gōng chéng yì jí zhòu yè bù xī.
曹輔皆衰老怯訥元帥決不信其言上宣諭曰：馮澥曹輔皆忠實大臣朕所委任軍前有事但與商量慶不以為然莫儔高世賞請對力陳虜酋（改作主將）已不敢煩仰聖駕出城其心頗回極不易得如宰相親王不可不遣。且如斡離不（改作斡里雅布）前次到城下要宰相陛下即遣張邦昌要親王陛下即遣康王肅王今兩軍並傅城下粘罕（改作尼堪）兇悍有謀（刪此四字）。又非斡離不（改作斡里雅布）比，豈可不遣宰相親王恐貽後日之悔蕭慶曰：館伴。且須催貴朝遣親王早出城。若更遲回恐誤大事至驛上降內批付儔等令再三說諭使人本朝宰相只一員每日處畫朝廷事務應付軍前不可闕官巳遣輔臣馮澥曹輔去諸事自可商量莫儔高世賞委曲設辭曉諭慶等曰：須得何並親王出城事便了兵便退不然決定攻城。若城破之後不知大臣做得大臣親王做得親王麽慶等此後更不復來矣。楊貞。又索干戾人儔答曰：皆已貶竄嶺海不知存亡慶遽止之曰：在此間者猶不肯遣況干戾人乎！授書相別次日朝廷遣樞密院事曹輔代宰相宗室節度使仲溫士訁市代親王至軍前粘罕（改作尼堪）但置酒待之酒三行便送馮澥歸不交一談自此攻城益急晝夜不息。

yí shǐ yuē: xiān shì cháo tíng lǚ qiǎn shǐ qǐng hé lǐ chù quán jiè sī nóng shǎo qīng cháng shǐ yú jūn qián zhān hǎn gǎi zuò ní kān wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù yáng xǔ hé. qiě qǐng qīn wáng chū shǐ chù quán fǎn mìng shàng shén xǐ fù qiǎn chù quán xíng nǎi yuē: ruò hé yì chéng dāng chú qīng qiān shū shū mì, yú shì zhí zhèng kǒng chù quán zhī chéng gōng yě. nǎi jiàn yì qiǎn cáo fǔ féng xiè ér yǐ zōng shì shì yán bù dài qīn wáng xíng chū chéng zhān hǎn gǎi zuò ní kān shǐ wèn qīn wáng míng huì yuē: shì yán bù zhān hǎn gǎi zuò ní kān yuē: jì shì qīn wáng hé bù yǔ huáng dì lián míng dá yuē: rén chén bù gǎn yǔ jūn fù lián míng zhān hǎn gǎi zuò ní kān yuē: yàn wáng yǔ yǐ xià jiē yǔ jūn lián míng shì yán bù bù lián míng zhà yě. huò gào zhān hǎn gǎi zuò ní kān yuē: shì zì hào zōng shì ěr zhà wěi qīn wáng yě. zhān hǎn gǎi zuò ní kān nù gōng chéng yì jí.
遺史曰：先是朝廷屢遣使請和李處權借司農少卿嘗使於軍前粘罕（改作尼堪）斡離不（改作斡里雅布）佯許和。且請親王出使處權反命上甚喜復遣處權行乃曰：若和議成當除卿僉書樞密，於是執政恐處權之成功也。乃建議遣曹輔馮澥而以宗室士訁布代親王行出城粘罕（改作尼堪）使問親王名諱曰：士訁布粘罕（改作尼堪）曰：既是親王何不與皇帝連名答曰：人臣不敢與君父連名粘罕（改作尼堪）曰：燕王俁以下皆與君連名士訁布不連名詐也。或告粘罕（改作尼堪）曰：士字號宗室耳詐偽親王也。粘罕（改作尼堪）怒攻城益急。

jìng kāng lù yuē: shí lǔ gǎi zuò dí yāo qīn wáng zǎi chén yì hé hé liú zhī bù qiǎn lù shū shēng hǎo kuā dà àn jī huì wéi qǔ móu yú xiōng táng táng yì lù lù wú guò rén zhī móu rì yú dōu táng yǐn chún jiǔ tán xiào zì. ruò shí yī fù ōu liǔ cí wén lǔ gǎi zuò dí suǒ yào hào hàn fāng dà hān yáo shǒu yuē: biàn ráo nǐ màn tiān suǒ jià dài wǒ lüè dì chóu yī wén zhě dà jīng.
靖康錄曰：時虜（改作敵）邀親王宰臣議和何留之不遣錄書生好誇大暗機會唯取謀於兄棠棠亦碌碌無過人之謀日於都堂飲醇酒談笑自。若時一復謳柳詞聞虜（改作敵）所要浩瀚方大酣搖首曰：便饒你漫天索價待我略地酬伊聞者大驚。

jìng kāng yí lù yuē: shì shí hé zhuān zhǔ zhàn yì qún liáo yì dōng fǔ jiàn zuò dìng yuē: èr qiú gǎi zuò jīn rén qǐng hé bù jí hū! shǎo yǐn lǐ píng xī dá yuē: yīn qí suǒ jiǎng ér xǔ zhī bù shī wèi wēi zhòng. ruò hé yáo shǒu liáng jiǔ qū zhǐ shù wèi zhòng yuē: jīn fān zéi gǎi zuò dí wèi é chē yún: tī děng wǒ yǐ jù zhī.
靖康遺錄曰：是時何專主戰議群僚詣東府見坐定曰：二酋（改作金人）請和不急乎！少尹李平西答曰：因其所講而許之不失為威重。若何搖手良久屈指數謂眾曰：今番賊（改作敵）為鵝車云：梯等我已拒之。

jiāng qù yě. jì qióng shì pò shì yǐ qǐng hé. qiě yī suì zài zhì chéng xià yù hé shì jiē yóu bǐ. qiě wǒ dé bù hé fǒu zhòng mò néng duì. yòu yún: bì jìng dāng hé dàn xū huǎn ěr yīn gè bà qù.
將去也。計窮勢迫是以請和。且一歲再至城下欲和事皆由彼。且我得不和否眾莫能對。又云：畢竟當和但須緩耳因各罷去。

èr shí rì xīn hài jīn rén gōng xuān huà mén jí guān jūn pī chéng zhàn dòu bù lì duō sǐ.
二十日辛亥金人攻宣化門急官軍披城戰鬥不利多死。

jīn rén gōng xuān huà mén jí yù shè hé ér guò xiān yǒu hēi qí zi sān shí yú rén yǐ dēng àn wáng qióng yáo yǒu zhòng lǜ yǒng ruì shǐ chén shù shí rén jí xī bīng bǎi yú bǐ chéng xià zhàn shā jīn rén shù rén nǎi shāo tuì zǎi xiàng hé yì zhì chéng shàng fā shǐ shí rú yǔ jīn rén bù gù chéng jiǎo xià yǒu pī chéng zhàn zhě shān cǐ zì bīng yuē liù qī bǎi rén jīn rén qián jìn yù yǔ jiāo fēng guān jūn wàng fēng tuì zǒu jīn rén zhuī zhú zhī chéng shàng lì shēng hū guān jūn fù huí yíng zhàn ér zhòng yǐ sì sàn shì bù kě huí gé àn jīn rén fā shǐ shí rú yǔ shāng zhě yǒu shù bǎi rén zì tián xiàn mǎ kēng ér sǐ zhě jìn bǎi yú rén lǔ gǎi zuò dí bīng dà xiào zhī.
金人攻宣化門急欲涉河而過先有黑旗子三十餘人已登岸王瓊姚友仲率勇銳使臣數十人及西兵百餘彼城下戰殺金人數人乃稍退宰相何亦至城上發矢石如雨金人不顧城腳下有披城戰者（刪此字）兵約六七百人金人前進欲與交鋒官軍望風退走金人追逐之城上厲聲呼官軍復回迎戰而眾已四散勢不可回隔岸金人發矢石如雨傷者有數百人自填陷馬坑而死者近百餘人虜（改作敵）兵大笑之。

qiǎn wǔ xué jìn shì qín zǐ děng chí là shū zhū lù gào jí.
遣武學進士秦仔等持蠟書諸路告急。

jīn rén yú chéng xià huán liè yíng shān zhì qì jù gōng chéng shén jí shì qiǎn shǐ jī là dàn wǎng zhū lù zhào qín wáng bīng fù què shàng yù yáo jīn tíng qiǎn shǐ qín zǐ wǎng hé běi xún kāng wáng fèng shèng zhǐ fǎng zhī zhōu jùn jiū jūn mín bīng yù qǐ yì cǐ zǔ zōng bǎi nián hán yǎng zhōng xiào zhī bào tiān dì shén zhǐ suǒ dāng yòu zhù xí dào rì kāng wáng kě chōng bīng mǎ dà yuán shuài chén gòu chōng bīng mǎ yuán shuài zōng zé wāng bó yàn chōng fù yuán yóu tóng lì xié móu yǐ jì dà gōng fēn mìng shǐ rén wǎng shǎn xī shòu fàn zhì xū wǔ lù xuān fǔ shǐ wǎng huái nán shòu wēng yàn guó wǔ lù jīng zhì shǐ gè lìng tí bīng qín wáng rù yuán bái shēn jí yǒu guān rén gè xiān shòu shù guān zhì gé mén xuān zàn shè rén gé mén zhī hòu ér xíng shū cí yún: yí jí sù lǜ bīng bù xiàn wàn shù bèi dào qián lái. ruò nán dào zǒng guǎn zhāng shū yè shuài xiān qín wáng zhì zhī yī rì jí chú yán kāng èr bǎi chú zī zhèng sān rì chú shū mì qiān shì zhū lù bīng. ruò néng sù lái bù lìn guān zhí yì dāng yōu jiā quàn shǎng jiān sī shuài shǒu néng fèn lì wèi guó zhī rén jí yí sù tuán jié jūn mín yǐ jiù guó nán qí suǒ yòng zī liáng zhú jí quán nà yīng fù suī yǔ fǎ yǒu ài yì xǔ zhī yòng yǒu néng jiū jí shàn bù xiá zhī rén xǔ yǐ pián yí suí gōng děng dì jiè bǔ wén guān zì dí gōng láng zhì xuān jiào láng wǔ guān zì fù wèi zhì cóng yì láng hòu dào què gěi gào wáng shòu yǒu guān rén lìng jiā jiè.
金人於城下環列營柵治器具攻城甚及是遣使齎蠟彈往諸路召勤王兵赴闕上御瑤津亭遣使秦仔往河北尋康王奉聖旨訪知州郡糾軍民兵欲起義此祖宗百年涵養忠孝之報天地神只所當佑助檄到日康王可充兵馬大元帥陳遘充兵馬元帥宗澤汪伯彥充副元由同力協謀以濟大功分命使人往陝西授范致虛五路宣撫使往淮南授翁彥國五路經制使各令提兵勤王入援白身及有官人各先授數官滯閤門宣贊舍人閤門祗候而行書詞云：宜疾速率兵不限萬數倍道前來。若南道總管張叔夜率先勤王至之一日即除延康二百除資政三日除樞密僉事諸路兵。若能速來不吝官職亦當優加勸賞監司帥守能奮力衛國之人即宜速團結軍民以救國難其所用資糧逐急權那應付雖與法有礙亦許支用有能糾集善部轄之人許以便宜隨功等第借補文官自迪功郎至宣教郎武官自副尉至從義郎候到闕給告王授有官人令加借。

shū mì yuàn zhā zi cuī zhū lù bīng qín wáng.
樞密院劄子催諸路兵勤王。

jìng kāng zǒng zài yuē: jiù xiào yún: cǐ duàn bù zhī hé xí yuē: zì xià shì yǒu tuō wén jīn rén fàn shùn gǎi zuò shēn rù zhí dǐ jīng jī lüè lǔ jū mín píng líng jùn yì suī yǒu yì hé zhī qǐng wèi wén tuì shě zhī qī zhǔ shàng chū gōng jìn zhī yù gōng shì zú zhī shí jūn mín gǎn qì ér sī fèn dōu rén gǔ zào yǐ zhēng qián shàng niàn qián méng wèi lìng chū zhàn rán dà yǒu nán sāi zhī yù jì shēng wú yàn zhī qiú jìn rì yú dū chéng sì bì zuò yún: tī é chē děng kuī cì jiān xì gōng dǎ jiān chéng duō shè xū zhài yuǎn zhì yí bīng yù jué shēng yuán shū mì dāng zhí qīn lǚ jiān wēi suī shàng shèng chuí rén yóu yù àn bīng ér jiǎng hǎo rán dà chén zhàng yì, qǐ néng gù wèi yǐ tōu ān yú wàn lǐ zhī.
靖康總載曰：（舊校云：此段不知何檄曰：字下似有脫文）金人犯順（改作深入）直抵京畿掠虜居民憑陵郡邑雖有議和之請未聞退舍之期主上出宮禁之御供士卒之食軍民感泣而思奮都人鼓譟以爭前上念前盟未令出戰然大有難塞之欲繼生無厭之求近日於都城四壁作云：梯鵝車等窺伺間隙攻打堅城多設虛寨遠置疑兵欲絕聲援樞密當職親履艱危雖上聖垂仁猶欲按兵而講好然大臣仗義，豈能顧位以偷安逾萬里之。

fú yuán cuì sì fāng zhī háo jié nǎi zǔ nǎi fù bèi shèng shén hán yǎng zhī xiū wéi xiào wéi zhōng shí chén zǐ yuàn wèi zhī shì yí dān dà jié tú bào shàng ēn zhī hào lìng zhī wèi míng yù shī wèi ér bù gǎn rú xí shū dào rì yīng shuài fǔ jiān sī jùn shǒu chéng èr lìng zuǒ xī bù jū cháng zhì qǐ qín wáng zhī shī rú jiàn qǐ fā yǎng suǒ lǐng guān bìng rì cuī cù qián lái jiù yīng jīng shì rú yǒu wèi qǐ fā qù chù bù jū yuǎn jìn nèi wài xǔ xiāng lǐ háo jié dì xiāng xiào lǜ zhāo jí xiāo yǒng bù xiàn shù mù gè zì xíng tuī pái shǒu lǐng qián lái huò yǒu sàn chù shān lín tuán jié sì chéng duì wǔ xǔ jù gè shēn suǒ zài guān sī bù jū jūn mín bǎi xìng yì xǔ zì xiào suí shì pián yí sì miàn gōng tǎo qí suǒ zhǎn huò suí shì yǐ wén zì jié yuè yǐ xià sì yǒu lì gé tuī ēn yuàn zhōng chén yì shì xiāng yǔ jié lì yǐ chéng dà gōng shí bù kě hòu zhā fù kāi fēng fǔ guān dié qián lù huǒ jí shī xíng.
幅員萃四方之豪傑乃祖乃父被聖神涵養之休惟孝惟忠實臣子願為之事宜殫大節圖報上恩知號令之未明欲施為而不敢如檄書到日應帥府監司郡守丞貳令佐悉不拘常制起勤王之師如見起發仰所領官並日催促前來救應京室如有未起發去處不拘遠近內外許鄉里豪傑遞相效率招集驍勇不限數目各自行推排首領前來或有散處山林團結巳成隊伍許具各申所在官司不拘軍民百姓亦許自效隨事便宜四面攻討其所斬獲隨事以聞自節鉞以下巳有立格推恩願忠臣義士相與竭力以成大功時不可後劄付開封府關牒前路火急施行。

èr shí yī rì rén zǐ xuě dà zuò yíng sān chǐ bù zhǐ tiān dì huì míng huò xuě wèi xià shí yú tóng yún: zhōng yǒu xuě sī zhǎng shù cùn chuí dì shì yè huì xīng jiàn yǒu bái qì chū tài wēi yuán.
二十一日壬子雪大作盈三尺不止天地晦冥或雪未下時於同云：中有雪絲長數寸垂地是夜彗星見有白氣出太微垣。

èr shí èr rì guǐ chǒu pào zhōng tián hào lì sǐ jìn wǔ guān zèng dài zhì.
二十二日癸丑礟中田灝立死進五官贈待制。

èr shí sān rì jiǎ yín fàn qióng jí jīn rén zhàn yú chéng xià bài jī.
二十三日甲寅范瓊及金人戰於城下敗績。

shì rì fàn qióng fā bīng qiān rén zì xuān huà mén chū yǔ jīn rén zhàn shì qì shén ruì jīn rén xiǎo què shì zú tān gōng nǎi chéng bīng dù hé wèi jí àn bīng chāi shì zú jīng luàn jīn rén jù gé àn yíng dí guān jūn xiàn hé ér méi zhě wǔ bǎi yú rén zì shì shì qì yì cuò zhé.
是日范瓊發兵千人自宣化門出與金人戰士氣甚銳金人小卻士卒貪功乃乘冰渡河未及岸冰拆士卒驚亂金人遽隔岸迎敵官軍陷河而沒者五百餘人自是士氣益挫折。

jīn rén chū gōng xuān huà mén dié dào dù háo wú gé wǎng shì zhī qǐng nán bì shǒu yù guān kāi ān shàng mén yàn háo shuǐ sān chǐ jí jǐn xiè cài hé zhá shuǐ yè jìn zhī bù cóng zhì shì dié dào jiāng hé shǐ shěng qián yì ér shuǐ yǐ bīng yǐ..
金人初攻宣化門疊道渡濠吳革往視之請南壁守御官開安上門堰濠水三尺及盡泄蔡河閘水夜浸之不從至是疊道將合始省前議而水已冰矣。。

jīn rén gōng xuān huà mén.
金人攻宣化門。

shì rì dí qì yì ruì huǒ tī yún: tī biān qiáo dào chéng xià rú lín cì. yòu tuī duì lóu wǔ zuò shèng shǐ shí ér lái chéng shàng yǐ zhuàng gān dào sān zuò duì lóu jì dào chéng shàng rén zhēng zhì cǎo huǒ yǐ fén zhī duì lóu mù duō ér cǎo shèng chì chéng nán fēng yǐn shāo chéng shàng lóu zi èr zuò huǒ pào rú yǔ jiàn yóu bù kě jì qí gōng shén lì hù lóng hé xī tián dié é chē lǐng zhòng zhí dǐ tōng jīn xuān huà èr mén xià wú shù bù xǔ lì gōng èr chéng qí shì shén ruì cāng zú zhī jiān wáng zōng chǔ lìng rén zài zào lóu zi gǔ gé jiāng yù guà dá jīn rén wàng jiàn yǐ shǐ shí jī zhī shǐ bù néng cuò shǒu.
是日敵氣益銳火梯云：梯編橋到城下如鱗次。又推對樓五座盛矢石而來城上以撞竿倒三座對樓既倒城上人爭擲草火以焚之對樓木多而草盛熾乘南風引燒城上樓子二座火礟如雨箭尤不可計其攻甚力護龍河悉填疊鵝車領眾直抵通津宣化二門下無數步許力攻二城其勢甚銳倉卒之間王宗濋令人再造樓子骨格將欲掛答金人望見以矢石擊之使不能措手。

cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
賜進士出身頭品頂戴四川等處承宣布政使司布政使清苑許涵度校刊。

juǎn liù shí bā jiào kān jì.
※卷六十八校勘記。

qǐng huà hé wèi jiè huà wù zuò huáng qǐ bà qiān shū shū mì qiān wù zuò qiān lǐ zhì wù zuò shí méng zào yī zuò qú zào wáng xiè wù zuò qióng
請畫河為界（畫誤作黃）乞罷簽書樞密（簽誤作僉）李質（誤作實）蒙造（一作蘧造）王燮（誤作瓊）

nǎi zuò wǔ duì lóu yùn wù zuò lián cì yòng shuǐ wù zuò shuǐ miàn
乃作五對樓（運誤作連）次用水（誤作水面）

zhōng yòng dà chuāng chuāng wù zuò lǐn yǐ lù lú ǎo shàng dòng zǐ pí shàng bìng ní gōu zhe yī zuò yǐ lù lú ǎo shàng dòng zǐ. ruò dòng zǐ pí bìng ní gōu bù zhe shì jiē hàn yù shuǐ mén zhě yě. tuō shuǐ mén èr zì yòng zhuān qì chéng chéng yīng zuò chéng zhōng kāi yī xiǎo yuán mén yuán yīng zuò yuán xià tóng shi tóu shi wù zuò qǐ zhèng shì shòu dí chù zhèng wù zuò zhǐ duō bèi shī zhān shī mù jí jiù nà ǎo mù wù zuò chuáng shou duì jí zì nà wù zuò nà
中用大窗（窗誤作廩）以轆轤拗上洞子皮上並泥勾著（一作以轆轤拗上洞子。若洞子皮並泥勾不著）勢皆捍禦水門者也。（脫水門二字）用磚砌城（城應作成）中開一小轅門（轅應作圓下同）匙頭（匙誤作起）正是受敵處（正誤作止）多備濕氈濕木及舊衲襖（木誤作床扌兌及字衲誤作納）

jì yǐ huǒ bó tuō huǒ zì biān qiáo wù zuò piān dāng chú qīng qiān shū shū mì qiān wù zuò qiān fāng dà hān dà yīng zuò bàn wáng xiè wù zuò qióng sān rì chú shū mì qiān shū wù zuò qiān shì gěi gào zhèng shòu zhèng wù zuò wáng xǔ qí gè shēn suǒ zài guān sī qí wù zuò jù yú yīn yún: zhōng yǒu xuě yīn wù zuò tóng bǎi cǎo shèng huǒ chì tuō huǒ zì.
繼以火駮（脫火字）編橋（誤作偏）當除卿簽書樞密（簽誤作僉）方大酣（大應作半）王燮（誤作瓊）三日除樞密簽書（誤作僉事）給告正授（正誤作王）許其各申所在官司（其誤作具）於陰云：中有雪（陰誤作同）百草盛火熾（脫火字）。