jìng kāng zhōng zhì èr shí wǔ.
靖康中帙二十五。
qǐ jìng kāng yuán nián qī yuè èr shí yī rì yǐ yǒu, jǐn èr shí jiǔ rì guǐ sì.
起靖康元年七月二十一日乙酉,尽二十九日癸巳。
xiù shuǐ jiān jū lù yuē: cài jīng sì rù xiàng chóng níng yuán nián bài xiāng sì nián bà dà guān yuán nián fù rù sān nián. yòu bà zhèng hé yuán nián fù rù xuān hé chū. yòu bà liù nián dōng wáng fǔ bà xiāng bái shí zhōng lǐ bāng yàn bìng bài tài shǎo zǎi wèi jǐ jīng dōng dào qǐ jīng dǎng hòng rán yǐ wèi zǎi xiàng wàng qīng nǎi zhào jīng fù zǒng sān xǐng xǔ sī dì zhì shì sān wǔ rì yī zào cháo shí jīng sì bā shí mù máng cháng yán bù néng shū zú jiǎn bù néng bài guì yǐ. qí zi tiáo yòng shì fán pàn bǐ jiē tiáo wèi zhī réng dài jīng jìn zhōng zòu shì, yú shì sì wèi jiān lì shǎng fá wú zhāng chù zhì fēn yún tiáo wài xiōng hán lǚ zhě zhòu yòng wèi hù bù shì láng mì yǔ móu yì biǎn zhú cháo shì dài wú xū rì tiáo měi zào cháo shì cóng yǐ xià jiē yíng yī fù ěr yǔ yǔ táng lì bào wén àn shù shí rén cóng zhī qiǎn shǐ sì chū zhū qiú tàn fǎng xǐ zhě lìng jiàn zhī bù xǐ lìng hé zhī zhōng wài jìn shēn wú bù cè mù xiān shì wáng fǔ zuò yīng fèng sī zǒng sì fāng gòng xiàn zhī wù yǐ shì quán chǒng, yú shì xiào zhī qǐng zhì xuān hé kù kù zhōng zhì shì gòng sī sī fēn zhū kù rú quán huò bì bó fú yù yù shí qì yòng děng jiē qí míng yě. shàng zì jīn yù xià jí shū rú wú bù lóng qǔ yuán fēng dà guān kù jí què huò wù jiàn zài qián wù jiē jū bō shōu chūn zhuān shì gōng jìn cì nián sì yuè tiáo è rì zhe èr xiāng bù néng jǔ.
秀水间居录曰:蔡京四入相崇甯元年拜相四年罢大观元年复入三年。又罢政和元年复入宣和初。又罢六年冬王黼罢相白时中李邦彦并拜太少宰未几京东盗起京党鬨然以谓宰相望轻乃诏京复总三省许私第治事三五日一造朝时京巳八十目盲肠炎不能书足蹇不能拜跪矣。其子条用事凡判笔皆条为之仍代京禁中奏事,於是肆为奸利赏罚无章黜陟纷纭条外兄韩梠者骤用为户部侍郎密与谋议贬逐朝士殆无虚日条每造朝侍从以下皆迎揖附耳与语堂吏抱文案数十人从之遣使四出诛求探访喜者令荐之不喜令劾之中外缙绅无不侧目先是王黼作应奉司总四方贡献之物以市权宠,於是效之请置宣和库库中置式贡司司分诸库如泉货币帛服御玉食器用等皆其名也。上自金玉下及蔬茹无不笼取元丰大观库及榷货务见在钱物皆拘拨收椿专事供进次年四月条恶日著二相不能举。
zhí tiáo xiōng yōu fā qí jiān zhuàng jīng bà tiáo yì bèi qiǎn shì nián dōng jīn lǔ fàn gǎi zuò shī zhì quē dé fēi jiāng luàn zhī zhào yé cài jīng jiǔ zài xiàng wèi zhí dǎng shàn quán wú gǎn yán qí zuì zhě wéi dà guān zhōng zài bà zhèng hòu zhōng chéng zhāng kè gōng yī shū jí nèi hàn zhāng gé yī zhì cū néng shù qí guò è tiān xià chuán sòng zhāng kè gōng shū yuē: chén xiān cháng lùn zòu qián zǎi xiàng cài jīng zuì è xiǎn zhù yí jiā yán zé shàng dá tiān jiè xià wèi rén xīn wèi méng ruì zhǐ shī xíng gǒu yī ā bù yán fēi tè fù bì xià zhī zé tiān xià zhī rén jiē yǒu yǐ zé zhī yǐ. yì dāng jié lì bù gǎn jiù xiào yún: cǐ xià shì yǒu tuō zì dàn shān cǐ zì yī xià tiān ā zì jīng qǐng jū xiàng wèi shàn zuò wēi fú quán qīng zhōng wài làn xī yǔ yǐ dù guó yòng qīng jué lù yǐ shì sī ēn wèi cái lì wèi yǒu yú jiē chū dàn màn wù kuā dà yǐ xìng shì sì wèi sāo rǎo yuán yǐn xiǎo rén yǐ wéi péng dǎng jiǎ jiè yīn yà bù mǎn yào tú yǐ zhì jiāo tōng háo mín guǎng xìng chǎn yè yì tiān zǐ jiāng zuò yíng qì jū dì yòng xiàn guān rén chuán bān yùn huā shí céng wú zūn zhǔ bì mín zhī xīn wéi shì fēng yǐ yíng sī zhī jì. ruò shì zhī lèi qí shì fēi yī lèi yǒu chén liáo lùn liè chén gèng bù gǎn jù chén.. ruò nǎi míng wéi zhù shèng shòu ér xiū tǎ yǐ zhuàng lín píng zhī shān shì tuō yán guàn mín tián ér jué shuǐ yǐ fú xīng huà zhī chèn yǔ zhì zhí rén wú zhī gào biàn ér móu wèi xīn jí shòu mèng yì zhī é yán ér yǔ zhī guān jué zhào zhēn yù fǔ zhī yǐ yāo shù zhāng dà chéng qiè yì qí jiān yì hài dòng yuǎn ěr wén zhě hán xīn cǐ jiē zú yǐ gǔ huò tiān xià ér wéi hài zhī dà zhě jī zhī gǔ rén yǒu yī yú cǐ bì jiā yán xíng ér jīng jiān yǒu zhī nǎi dú tài rán hū shì cháo tíng wú fù wèi dàn rén chén qiáng shèng mò shén yú zī qù suì dōng nán zhū lù jiē lí hàn hàn zhī zāi zhě nǎi qí yīng yě. shèng ēn kuān dài wèi zhī bǎo quán rén xīn bù píng ér fèn jí zhī qì chōng sè hǎi nèi xīng wén biàn yì qǐ wú yì yé gài jīng zhī zuì lì jī rěn zī jiǔ shàng lài shèng dé zhāo gé huáng tiān juàn yòu wèi zōng shè zhī shèng fú xìng tiān xià zhī shēng líng, yú shì xīng wén zài zhāo shì qí yì jì cháng bà jīng xiāng xiāo mǐ yú qián zé zhèng jīng zuì chéng yǒu dài yú jīn rì yě. suī tiān zhī chuí xiàng bù dàng qí shì yīng ér cháng wú suǒ bù jiè rán jīng zhī zuì wèi zhèng nǎi shì zhī zuì kě jiè zhě yě. shǐ zhě jīng zài bà xiàng shì mín chēng qìng yǐ wèi jīng qù cháo tíng bì yǐ. jì chǒng yǐ gōng cí. yòu xǔ qí zhì shì cì yǐ sū zhōu nán yuán shàng wú qù yì rán yǐ zhé miào shí lù wèi bì yóu kě wèi shuō jīn shū yǐ chéng ér qù jì yǎo rán shì zhōng bù kě qù yě. fēi tiān yǒu yǐ jǐng wù bì xià zé rén lì hé néng wéi zāi! chén wén zhī shū yuē: tiān shì zì wǒ mín shì tiān tīng zì wǒ mín tīng. yòu yuē: tiān tǎo yǒu zuì wǔ xíng wǔ yòng zāi! gài tiān zhī shì tīng yīn mín ér yǐ jūn zhī yòng xíng shì tiān ér yǐ chén yuàn bì xià shùn mín xīn yǐ fèng tiān tǐ tiān dào yǐ chú bào zhèng jīng zuì yǐ shì tiān xià zhī yí yǐ wéi rén chén zhī jiè zé hé qì jí ér zāi lì xiāo yǐ. gàn mào tiān wēi zuì dāng wàn sǐ fú wàng shèng cí shēn chá yú zhōng tè cì tīng nà zǎo jiàng ruì zhǐ zhāng gé xíng zé guān cí yuē: zhèng shì suǒ jì yóu yán wù guó zhī zhū rén chén zhī jiān mò zhòng qī jūn zhī zuì wǒ yǒu cháng xiàn yáng yú dà tíng tài shī zhì shì shàng zhù guó chǔ guó gōng shí yì yī wàn èr qiān liù bǎi hù shí shí fēng sì qiān sì bǎi hù cài jīng qǐng.
职条兄攸发其奸状京罢条亦被谴是年冬金虏犯(改作师至)阙得非将乱之兆耶蔡京久在相位植党擅权无敢言其罪者惟大观中再罢政後中丞张克公一疏及内翰张阁一制粗能数其过恶天下传诵张克公疏曰:臣先尝论奏前宰相蔡京罪恶显著宜加严责上答天戒下慰人心未蒙睿旨施行苟依阿不言非特负陛下之责天下之人皆有以责之矣。义当竭力不敢(旧校云:此下似有脱字)但(删此字)依(下添阿字)京顷居相位擅作威福权倾中外滥锡予以蠹国用轻爵禄以市私恩谓财利为有馀皆出诞慢务夸大以兴事肆为骚扰援引小人以为朋党假借姻娅布满要途以至交通豪民广兴产业役天子将作营葺居第用县官人船般运花石曾无尊主庇民之心惟事丰已营私之计。若是之类其事非一累有臣僚论列臣更不敢具陈。。若乃名为祝圣寿而修塔以壮临平之山势托言灌民田而决水以符兴化之谶语致妷亻吾之告变而缪为心疾受孟翊之讹言而与之官爵赵真欲辅之以妖术张大成窃议其奸意骇动远迩闻者寒心此皆足以鼓惑天下而为害之大者稽之古人有一於此必加严刑而京兼有之乃独泰然忽视朝廷无复畏惮人臣强盛莫甚於兹去岁东南诸路皆罹旱暵之灾者乃其应也。圣恩宽贷为之保全人心不平而忿嫉之气充塞海内星文变异岂无意耶盖京之罪戾积稔滋久上赖圣德昭格皇天眷祐为宗社之盛福幸天下之生灵,於是星文再昭示其意既尝罢京相消弭於前则正京罪诚有待於今日也。虽天之垂象不当其事应而常无所不戒然京之罪未正乃事之最可戒者也。始者京再罢相士民称庆以谓京去朝廷必矣。既宠以宫祠。又许其致仕赐以苏州南园尚无去意然以哲庙实录未毕犹可为说今书已成而去计杳然是终不可去也。非天有以警悟陛下则人力何能为哉!臣闻之《书》曰:天视自我民视天听自我民听。又曰:天讨有罪五刑五用哉!盖天之视听因民而已君之用刑视天而已臣愿陛下顺民心以奉天体天道以除暴正京罪以释天下之疑以为人臣之戒则和气集而灾沴消矣。干冒天威罪当万死伏望圣慈深察愚衷特赐听纳早降睿旨张阁行责官词曰:政事所寄尤严误国之诛人臣之奸莫重欺君之罪我有常宪扬於大庭太师致仕上柱国楚国公食邑一万二千六百户食实封四千四百户蔡京顷。
yǐ shí cái jiǔ yīng bǐng rèn liǎng kòu tái héng zhī jùn sān dēng gōng gǔn zhī chóng shù tú ěr yōng yǐ bì yǔ zhì ér zǒng bǐng zhòng wù chū rù bā nián shì qǐn wěn yú hòu lái móu xī wéi yú chū yì shàn zuò wēi fú wàng xìng shì gōng qīng jué lù yǐ shì sī ēn làn xī yǔ yǐ dù bāng yòng jiè zhù yīn qī mì bù yào tú yuán yǐn xiōng xié hé chéng sǐ dǎng yǐ zhì jiǎ lì mín yǐ jué xīng huà zhī shuǐ tuō zhù shèng ér shì lín píng zhī shān qǐ yuē: huái zhōng dài jiāng yāo fú lǚ yǒu gào chén zhī jī měi lián kuáng bèi zhī xián suī jǐn shàng yú yìn zhāng yóu jiǔ liú yú lǐ dì yǎn jiǎn fú bì ào nì wǎng quān zhì dì yì zhī wèi fú chuí xīng wén ér shēn qiǎn yán zhāng jì shàng gōng yì mí róng gù yù yòng ēn nán yǐ qū fǎ qí chǐ shī chén zhī zhì bǐ cān gōng bǎo zhī guān gū wèi qún qíng shàng wèi kuān diǎn yú xì shàng tiān chuí xiàng míng fá suǒ yǐ mǐ zāi rén dào è yíng shěng gōng suǒ yǐ yǐn jiù wǎng qīn shàn dài wú zhòng hòu qiān kě tè shòu tài zǐ shǎo bǎo zhì shì yī qián chǔ guó gōng xūn fēng shí yì shí fēng rú gù zài wài rèn biàn jū zhù réng fàng xiè cí.
以时才久膺柄任两寇台衡之峻三登公衮之崇庶图尔庸以弼予治而总秉众务出入八年事寝紊於後来谋悉违於初议擅作威福妄兴事功轻爵禄以市私恩滥锡予以蠹邦用借助姻戚密布要途援引凶邪合成死党以致假利民以决兴化之水托祝圣而饰临平之山岂曰:怀忠殆将邀福屡有告陈之迹每连狂悖之嫌虽仅上於印章犹久留於里第偃蹇弗避傲睨罔悛致帝意之未孚垂星文而申谴言章继上公议靡容顾欲用恩难以屈法其褫师臣之秩俾参宫保之官姑慰群情尚为宽典於戏上天垂象明罚所以弭灾人道恶盈省躬所以引咎往钦善贷无重後愆可特授太子少保致士依前楚国公勋封食邑实封如故在外任便居住仍放谢辞。
chén cháo lǎo shū yuē: chén qiè guān bì xià jí zhèng zhī chū bù gào cháo yuán lì tái fǔ dāng shí qún chén zài liè sǒng tīng yǐ wéi suǒ yòng bì qí cái yě. bái má jì chū tiān xià shī wàng fū cài jīng jiān xióng hàn lì zhān zuò bù qíng tú yǐ gāo cái dà qì zì chǔ wù yǐ zhèn yā tiān xià yǐ wéi zì gǔ rén chén wéi yī qiè yīn xún gǒu jiǎn yǐ wéi zhì wú gǎn héng shēn wéi guó jiàn yì lì shì zhě, yú shì chū ér ruì rán gēng zhāng wèi tiān xià hòu shì wú yǐ fù jiā bì xià qīng xīn fǔ nà suǒ yòng zhī rén wéi jīng wèi tīng suǒ xíng zhī shì wéi jīng wèi cóng gù cài jīng dé yǐ zī qí jiān nìng wán nòng wú suǒ wèi jì zhí yù bài huài ér hòu sì guān qí xíng fǎ chū lìng gǒu míng shī shí wú yǐ yì yú ér cáo zhì zǐ zhōng rì xī xì yǐ chén wèi fàn yǐ mù wèi zì hé yǔ yú jī bǎo zāi!. qiě ér cáo zhī xì yǐ zé qì zhī wú yǒu hòu zāi yǐ cài jīng zhī suǒ wéi qiú qí suǒ yù qí wéi hài qǐ tè yī fāng yǔ dāng nián gài jiāng biàn sì fāng zhī guǎng tán wàn shì zhī yuǎn ér wèi ài yě. jué jīn tiān xià hé rú zāi! guān jué rǒng ér fēi cái zá jìn cái yòng jié ér wàng fèi wú yǐ ēn zé làn ér jiǎo xìng chéng fēng kē pèi kē ér nóng mín zhòng kùn xué xiào fēn gèng ér shì shī suǒ yè yú nìng chéng sú ér shàng wǎng wén zhī ēn chǒng shàn fēn ér rén duō wǔ fǎ qián yǔ wù jù zhòng ér wú shù yǐ píng zhī qí tā hài guó dù mín wù shàng wǎng jūn wèi kě yǐ zhǐ shù tuī qí bì zhī suǒ shēng liáng yóu bì xià rèn fēi qí rén suǒ yǐ zhì cǐ jīn jìn shēn shì dài fū zì yī mìng yǐ shàng jiē chū qí mén rén wú suǒ shǒu gè huái sī ēn ér bù zhī guó jiā zhī gōng yì jǐ chéng fēng sú. qiě jué lù míng wèi tiān xià zhī gōng yì quán chén dào zhī yǐ zhí sī dǎng zuì wéi yǒu guó yǒu jiā zhě zhī dà huàn kuàng cài jīng yóu shēn jié bì xià zuǒ yòu jìn xí zhī rén gù cǐ cáo wèi zhī yǐn bì shì yǐ gōng sì dàn mán wú gǎn shuí hé bì xià jiàn chéng gū lì kě wèi hán xīn xìng qí jiě qù jī wù tuì chù cí gōng tiān xià zhī rén gǔ wǔ biàn dǎo yǒu. ruò gēng shēng jīn jì yǐ xiè shì shàng yóu ān chǔ shàng dōu mén lán rú shì jiāo jié nèi guì qí yì yóu yù jì tā rì zhī fù yòng yě. píng shí chū rù mén xià zhī xiǎo rén kǒng qí qù guó shī suǒ yǐ shì páng wèi zhī zhù bì xià hé bù chá yú yuàn bì xià.
陈朝老《书》曰:臣窃观陛下即政之初布告朝爰立台辅当时群臣在列耸听以为所用必奇才也。白麻既出天下失望夫蔡京奸雄悍戾谵阼不情徒以高才大器自处务以镇压天下以为自古人臣惟一切因循苟简以为治无敢横身为国建议立事者,於是出而锐然更张谓天下後世无以复加陛下倾心俯纳所用之人惟京为听所行之事惟京为从故蔡京得以姿其奸佞玩弄无所畏忌直欲败坏而後巳观其行法出令狗名失实无以异於儿曹稚子终日嬉戏以尘为饭以木为胾何与於饥饱哉!。且儿曹之戏已则弃之无有後灾以蔡京之所为求其所欲其为害岂特一方与当年盖将遍四方之广覃万世之远而未艾也。厥今天下何如哉!官爵冗而非材杂进财用竭而妄费无已恩泽滥而侥幸成风科配苛而农民重困学校纷更而士失所业谀佞成俗而上罔闻知恩宠擅分而人多侮法钱与物俱重而无术以平之其他害国蠹民误上罔君未可以指数推其弊之所生良由陛下任非其人所以致此今缙绅士大夫自一命以上皆出其门人无所守各怀私恩而不知国家之公议几成风俗。且爵禄名位天下之公议权臣盗之以植私党最为有国有家者之大患况蔡京尤深结陛下左右近习之人故此曹为之隐蔽是以公肆诞谩无敢谁何陛下渐成孤立可为寒心幸其解去机务退处祠宫天下之人鼓舞抃蹈有。若更生今既已谢事尚犹安处上都门阑如市交结内贵其意犹欲觊他日之复用也。平时出入门下之小人恐其去国失所倚恃旁为之助陛下何不察欤愿陛下。
fèn gān gāng zhī duàn wù èr wù yí zhì zhī yuǎn fāng yǐ yù chī mèi shù yǐ dù jué qí wàng fāng kuài yú yì chén cháng guān qí suǒ wéi zhī shì hé tiān xià zhī rén jǔ yǐ wéi fēi gōng lùn wèi shī jié yú shì lì dǎo yú chéng sú wú yī rén gǎn wéi bì xià yán zhě qián zhě zhī fú pú zài zhì jiē fú xià fēng gè huái chú dòu zhī ài shàng xià xiāng méng wèi yǐ wéi fēi chén guān kǎo cài jīng zhī suǒ wéi hé ér yán zhī zé qí shì zhǐ yú shí yǒu sì yuē: wū shàng dì yuē: wǎng jūn fù yuē: jié ào yuán yuē: qīng jué lù yuē: guǎng fèi yòng yuē: biàn fǎ dù yuē: wàng zhì zuò yuē: xǐ dǎo yú yuē: qián tái jiàn yuē: chì qīn dǎng yuē: zhǎng bēn jìng yuē: chóng shì lǎo yuē: qióng tǔ mù yuē: qīng yuǎn lüè sàn ér yán zhī qí shì shù shí wàn yán qǐ háo chǔ suǒ néng zài chén jiǔ kùn jī lǚ bù néng jù zhǐ mò bì xià bù yǐ chén bù xiào yuàn zhào yǒu sī gěi bǐ zhá shǐ chén dé jǐn xiōng zhōng zhī suǒ yán xiě tiān xià shì fēi zhī shí yǐ gào bì xià chén sǐ zhī rì yóu shēng zhī nián cǎo lái wú zhī zhé yì guó jiā dà shì zuì hé zhū yí gān fàn tiān wēi chén wú rèn zhān tiān yǎng shèng jī qiè bīng yíng zhī zhì.
奋乾刚之断勿贰勿疑置之远方以御魑魅庶以杜绝其望方快舆议臣尝观其所为之事合天下之人举以为非公论未失劫於势利导谀成俗无一人敢为陛下言者前者之伏蒲载豸皆伏下风各怀刍豆之爱上下相蒙未以为非臣观考蔡京之所为合而言之则其事止於十有四曰:诬上帝曰:罔君父曰:结奥援曰:轻爵禄曰:广费用曰:变法度曰:妄制作曰:喜导谀曰:钳台谏曰:炽亲党曰:长奔竞曰:崇释老曰:穷土木曰:轻远略散而言之其事数十万言岂毫楮所能载臣久困羁旅不能具纸墨陛下不以臣不肖愿诏有司给笔札使臣得尽胸中之所言写天下是非之实以告陛下臣死之日犹生之年草莱无知辄议国家大事罪合诛夷干犯天威臣无任瞻天仰圣激切屏营之至。
yòu zhèng yán cuī ōu zhā zi chén jǐn àn zéi chén cài jīng yīn xù yì móu qián kuī shén qì gù qiè jué shǎng mǎi tiān xià xiǎo rén yǐ wéi péng dǎng xiāng yǔ zhē bì rén zhǔ ěr mù zú zhì yuǎn yí chāng kuáng zhí fàn shān yuǎn yí zhì cǐ liù zì gǎi zuò dí rén shēn rù jī diān zōng miào zhèn dòng shè jì dàng yáo shàng huáng nán xún sù wáng běi zhì bǎi xìng tú miè tiān xià zhī zéi qí zuì yǒu dà yú jīng zhě hū! cǐ zéi zǔ zōng shén líng zhī suǒ qiè chǐ yě. bì xià ān dé ér shè zhī fú wàng tè cì ruì duàn zhǎn cǐ jiān chén wèi wàn shì luàn chén zéi zǐ zhī jiè qǔ jìn zhǐ.
右正言崔鸥劄子臣谨按贼臣蔡京阴蓄异谋潜窥神器故窃爵赏买天下小人以为朋党相与遮蔽人主耳目卒致远夷猖狂直犯(删远夷至此六字改作敌人深入)畿甸宗庙震动社稷荡摇上皇南巡肃王北质百姓屠灭天下之贼其罪有大於京者乎!此贼祖宗神灵之所切齿也。陛下安得而赦之伏望特赐睿断斩此奸臣为万世乱臣贼子之戒取进止。
yòu zhā zi chén jǐn àn zéi chén cài jīng yǐ jiān xié zhī shù kuáng yào rén zhǔ dà lèi wáng mǎng ér péng dǎng zhī zhòng zé. yòu wàn wàn yú mǎng zhī jiān yě. zhì bìng tián gèng qián bì shè liù guǎn zào míng táng qǐ bì yōng jiàn líng tái bān shí lìng zhù xué shè wàn qū yǐ kuáng yào qí jūn, yú shì zú rǎng qí guó ér yǒu zhī ér jīng zéi yì yòng cǐ shù qí yì ān zài rán mǎng zhī fù xīn bù guò wáng shùn liú xīn děng shù rén qǐ rú jīng zéi shōu tiān xià zhī shì yǐ wéi fù xīn hū! suì zhì dào zéi fēng qǐ yí dí luàn huá gǎi zuò shè jì jiāng wēi suī zōng miào shén líng wèi zhī zhèn hài rán zé jīng zéi zhī zuì zōng miào shén líng zhī suǒ bù shè bì xià ān dé ér shè zhī fú wàng shèng xīn dú duàn lù cǐ jù jiān yǐ wéi wàn shì jiè qǔ jìn zhǐ.
又劄子臣谨按贼臣蔡京以奸邪之术诳耀人主大类王莽而朋党之众则。又万万於莽之奸也。制并田更钱币设六管造明堂起辟雍建灵台颁时令筑学舍万区以诳耀其君,於是卒攘其国而有之而京贼亦用此术其意安在然莽之腹心不过王舜刘歆等数人岂如京贼收天下之士以为腹心乎!遂至盗贼蜂起夷狄乱华(改作社稷将危)虽宗庙神灵为之震骇然则京贼之罪宗庙神灵之所不赦陛下安得而赦之伏望圣心独断戮此巨奸以为万世戒取进止。
èr shí liù rì gēng yín zhào jiě wéi tài yuán.
二十六日庚寅诏解围太原。
zhào yuē: zhèn wéi jīn zéi gǎi zuò rén gōng wéi tài yuán bǎi wǔ shí yú rì qí shì wēi cù wéi bīng yǔ shí zuì wéi jí wù ér cháo tíng yú cǐ èr zhě cuò zhì shū wèi yǒu fāng měi yú jǐng zòu bù guò dū zé zhū jiàng bǐ lìng jìn shī jì bù yì bīng. yòu wú jiàn liáng ān néng shǐ zhī bì zhàn jì zhàn. yòu ān néng shǐ zhī bì kè jìn zhě lǚ nǜ qí bì gài chū yú cǐ zhèn měi yī niàn jí shǒu tòng xīn qǐn bù néng ān shí bù zhī wèi jīn wén xiá lǔ gǎi zuò jīn rén zhù lěi lín chéng kòng è yào hài yuán shī bù kě jìn liáng dào bù dé tōng shì yì wēi pò qīng děng yí jiū xīn xī lì guǎng jiā xún móu yì bīng zhì liáng bù lìn jué shǎng yǐ quàn yòng mìng míng qí zhèng xíng yǐ wēi bù kè xū guǎn tài yuán jiě wéi. ruò shāo yǒu wù shì bù wéi qīng děng fù.
诏曰:朕惟金贼(改作人)攻围太原百五十馀日其势危蹙惟兵与食最为急务而朝廷於此二者措置殊未有方每於警奏不过督责诸将俾令进师既不益兵。又无见粮安能使之必战既战。又安能使之必克进者屡衄其弊盖出於此朕每一念疾首痛心寝不能安食不知味今闻黠虏(改作金人)筑垒临城控扼要害援师不可进粮道不得通势益危迫卿等宜究心悉力广加询谋益兵置粮不吝爵赏以劝用命明其政刑以威不恪须管太原解围。若稍有误事不惟卿等负。
zhèn yǐ zhù zhī yì zhèn yú fù hè zhī zhòng yì qǐ wěi fǎ yǐ gǒu sī qīng děng zāi!.
朕倚注之意朕於负荷之重亦岂委法以苟私卿等哉!。
èr shí qī rì xīn mǎo jiě qián zì wēi shèng jūn jìn bīng tún yú nán guān.
二十七日辛卯解潜自威胜军进兵屯於南关。
chū zhū jiàng yì jìn bīng liú yǐ hé dōng xuān fǔ fù shǐ zhì lóng dé fǔ zhāng jùn miáo fù jiē lì huī xià yǔ zhū jiàng qī qī yuè jiē jìn wáng yuān yǔ chū píng dìng jūn liáo zhōu lù jiě qián zhé yàn zhì chū wēi shèng jūn lù zhāng hào zhé kě qiú chū fén zhōu lù zhān hǎn gǎi zuò ní kān zài tài yuán wén yuán bīng zhì nǎi duō jī liáng yú nán guān yáng. ruò wén qián zhì ér qiè jù zhě nì qiáng zhuàng bīng mǎ shǐ qīng bīng shǒu zhī jiè zhī yuē: jiě qián bì zì wēi shèng jūn xiān qū nán guān qí qí zhì zé wěi dùn qián qiǎn rén gōu tàn zhǐ yǒu qīng bīng nǎi yǐ bīng qū zhī jīn rén jiē wěi dùn qián yǐ wéi zhēn dùn jiàn qiǎn rén yùn qí liáng shí jīn rén yóu wèi dòng sì ér qián xī qiǎn shì zú chē mǎ yùn liáng sì zhuāng zài jiù dào ér jīn rén zhī bīng chōng tū ér zhì guān jūn bù dí qì liáng ér kuì sǐ zhě xiāng zhěn jí zì cǐ qián bù néng jūn yǐ..
初诸将议进兵刘以河东宣抚副使至隆德府张俊苗傅皆隶麾下与诸将期七月皆进王渊与出平定军辽州路解潜折彦质出威胜军路张灏折可求出汾州路粘罕(改作尼堪)在太原闻援兵至乃多积粮於南关佯。若闻潜至而怯惧者匿强壮兵马使轻兵守之戒之曰:解潜必自威胜军先趋南关俟其至则伪遁潜遣人勾探止有轻兵乃以兵趋之金人皆伪遁潜以为真遁渐遣人运其粮食金人犹未动巳而潜悉遣士卒车马运粮巳装载就道而金人之兵冲突而至官军不敌弃粮而溃死者相枕籍自此潜不能军矣。。
zhāng hào jí jīn rén zhàn yú wén shuǐ xiàn bài jī.
张灏及金人战於文水县败绩。
zhāng hào zhě xiào chún zhī zǐ yě. cháo tíng yǐ wéi hé dōng chá fǎng shǐ zhāo hé dōng yì yǒng jìn jūn wǔ wàn yóu liáo zhōu yǐ jiā yuán tài yuán hào mìng tǒng zhì zhāng sī zhèng wèi qián xī suì tóng zhé kě qiú dào wén shuǐ xiàn shàng xián cūn mǎ cūn xià zhài jīn rén měi rì chū mò yù guān jūn zé wěi dùn wèi cháng yǒu shèng bài ér sī zhèng yǐ wéi bù zú lǜ suì bù shè bèi jīn rén hū qǔ bié jìng zhì sī zhèng shī cuò guān jūn suì dà bài chū cháo tíng mìng kě qiú jié zhì lín fǔ lù jūn mǎ wǎng jiù tài yuán yě. zhī lín zhōu yáng zōng mǐn gào kě qiú yuē: cháo tíng mìng gōng jiě wéi wèi shěn yóu hé lù yǐ rù. ruò lù chū fén yáng yǐ bù bīng dāng tū qí wèi jiàn qí kě yuàn jié zhì jiàn shàng jiàng zhī qí gǔ xíng ér shēng yán jiù jìn jiǎ wǒ jīng qí èr wàn gōng qí bì jiù zhī suǒ zé tài yuán zhī wéi bì zì jiě yǐ. kě qiú shàn qí yán ér bù néng yòng zú zhì yú bài jǐn yǐ shēn miǎn kě qiú yǐ pián yí shēng zōng mǐn wèi qián jūn tǒng zhì jūn mǎ hé dōng lù bīng mǎ qián xiá.
张灏者孝纯之子也。朝廷以为河东察访使招河东义勇禁军五万由辽州以夹援太原灏命统制张思政为前夕遂同折可求到文水县上贤村马村下寨金人每日出没遇官军则伪遁未尝有胜败而思政以为不足虑遂不设备金人忽取别迳至思政失措官军遂大败初朝廷命可求节制麟府路军马往救太原也。知麟州杨宗闵告可求曰:朝廷命公解围未审由何路以入。若路出汾阳以步兵当突骑未见其可愿节制建上将之旗鼓行而声言救晋假我精骑二万攻其必救之所则太原之围必自解矣。可求善其言而不能用卒至於败仅以身免可求以便宜升宗闵为前军统制军马河东路兵马钤辖。
chuán xìn lù yuē: qī yuè èr shí qī rì zhū lù jìn bīng píng dìng jūn liáo zhōu liǎng lù liú wáng yuān zhǔ zhī wēi shèng jūn lù jiě qián zhé yàn zhì zhǔ zhī fén zhōu lù zhāng hào zhé kě qiú zhǔ zhī ér xuān fǔ fù shǐ chá fǎng gòu dàng gōng shì jiē chéng shòu yù qián chǔ fèn shì dé zhuān dá jìn tuì zì rú xuān fǔ sī suī yǒu jié zhì zhī míng tè wén jù ěr yú zòu shàng yǐ jié zhì bù zhuān kǒng wù guó shì suī jiàng zhǐ huī yuē shù ér chéng shòu zhuān dá zì. ruò yě. zhì qī chū shī jiě qián yǔ zéi xiāng yù yú nán guān zhuǎn zhàn sì rì shā shāng xiāng dāng jīn rén zēng bīng qián jūn lì bù néng shèng ér kuì píng dìng liáo fén zhī shī jiē dòu liú bù jìn qí hòu zhāng hào. yòu wéi jié zhì yòng tǒng zhì guān zhāng sī zhèng fù wén shuǐ xiàn yǐ ér. qiě fù wèi zéi suǒ duó yú jí wéi shàng lùn jié zhì bù zhuān zhī bì. yòu fēn lù jìn bīng zéi gǎi zuò dí yǐ quán lì zhì wú gū jūn bù. ruò hé dà jūn yóu yí lù jìn huì fàn shì xióng yǐ hú nán bīng zhì jí jiàn wèi xuān fǔ pàn guān fāng yù huì hé qīn lǜ shī yǐ tǎo zéi ér cháo tíng zhī yì biàn yǐ..
传信录曰:七月二十七日诸路进兵平定军辽州两路刘王渊主之威胜军路解潜折彦质主之汾州路张灏折可求主之而宣抚副使察访勾当公事皆承受御前处分事得专达进退自如宣抚司虽有节制之名特文具耳余奏上以节制不专恐误国事虽降指挥约束而承受专达自。若也。至期出师解潜与贼相遇於南关转战四日杀伤相当金人增兵潜军力不能胜而溃平定辽汾之师皆逗遛不进其後张灏。又违节制用统制官张思政复文水县已而。且复为贼所夺余极为上论节制不专之弊。又分路进兵贼(改作敌)以全力制吾孤军不。若合大军由一路进会范世雄以湖南兵至即荐为宣抚判官方欲会合亲率师以讨贼而朝廷之议变矣。。
chì yù shǐ zhōng chéng zhāng hào zhuī tóng guàn xíng xíng.
敕御史中丞张灏追童贯行刑。
chén liáo shàng yán chén wén shì yǒu qí shī shèn wēi qí yí huàn yǒu qiū shān zhī zhòng ér bù kě shèng jiù zhě fèi zhì zhū shǎng shì yě. qǐng yǐ gǔ shì zhī xī hàn jì zhū dǒng zhuō bù jí shè liáng zhōu bù qǔ lǐ jué guō sì zhī bù miǎn jī qí xià yǐ pàn suì yí hàn shì zhī huò cǐ dāng shè ér bù shè zhī shī yě. táng dé zōng yǒu jīng shī zhī biàn cāng cù chū shòu huò quàn qǔ zhū miǎn shā zhī fǒu zé xiāng bī wèi luàn jiāng dà dé zōng bù néng yòng jīng shī dé zhū miǎn guǒ chēng jiàn nì suì xiàn jīng shī lài yǒu liáng jiàng xiāng yǔ lù lì jǐn néng kè fù cǐ dāng zhū bù zhū zhī shī yě. chén qiè guān tóng guàn yǐ yān chén pú lì zhī wēi dào yǒu bīng quán jǐ èr shí nián qí huài zǔ zōng jūn zhèng kāi hé shuò biān huàn jié xīn zào zhī yuǎn yí qì yē lǜ zhī jiù hǎo shān jié xīn zhì cǐ shí èr zì huò jí huá xià zhì yú jīn bù zhǐ qí guò è wù guó zài cài jīng fù zǐ wáng fǔ zhī shàng rán qí zhū chì dú qīng yú èr rén gōng lùn gù yǐ yù yǐ. chén wèi bì xià yán qí dà zhě yǐ xiāo wèi méng zhī huò tóng guàn jiǔ chí nèi wài bīng bǐng shǎn yòu zhū lù jìn bīng hào yuē: shèng jié yīn cháng xù yǎng wèi yá bīng yǐ shì sī ēn qí dū zhàn yě. bù shǐ zhī lín xíng zhèn tè yǐ zì wèi ér yǐ zhàn ér shèng zé guī gōng hòu shǎng bù shèng zé yōng zhī yǐ dùn qí shǎng gōng zhī wěi làn zhì shù qiān rén jiē wèi jiàng xiào jiāo zòng bǎo mǎn wú fù dòu zhì qí shí yǒu zhàn gōng zhě jiē yì ér bù shǎng shǐ xī běi zhàn shì guī yuàn cháo tíng zhě jiē guàn zòng zhī shǐ zhì cǐ yě. qí suí shàng huáng zhī nán shòu yě. guàn jié zhī dōng xià rì yòng quàn zhí huò xún shí kào cì zhì chún yòng jīn yín yǐ gěi zhī guò wèi yōu hòu jì dé qí sǐ lì cháo lùn yán xiōng yán xiōng zhì jīn yǐ wéi yí yě. chén. yòu guān jìn rì zhāng sī zhèng lǐng shèng jié yú zú bài yú hé dōng kuì ér dōng guī xuān fǔ fù shǐ lǐ mí dà zhí sī zhèng ér lù zhī fù qiǎn bài wáng yú zú fù zhēn dìng wèi yuán jiāng zú yí jù xié qí qú shǒu yǐ pàn zī qīng zhì jīn zhèn dòng yí huàn yī fāng lùn zhě hèn qí qiǎn kuì shī zhī jù ér zhū sī zhèng zhī zǎo yě. zé hàn bù shè liáng zhōu bù qǔ shì zhī dà xiǎo suī yì qí shī zé tóng yǐ. chén suǒ wèi qí shī shèn wēi ér huò yǒu qiū shān zhī zhòng zhě yě.. suī rán cǐ sì wǎng zhī shī bù kě fù zhuī wèi rán zhī shì shàng kě tú yě. chén wén zhū dào lù shān dōng pàn zú wén qí qí yuē: fù yuān shèng jié yì yù zì yí mì rù kòu huái zhè wàn yī wén guàn shàng zài shù huái xù yǎng zhī ēn yī dàn wū hé, qǐ bù dà wéi dōng nán zhī huàn cǐ chén suǒ yǐ sù yè guò jì bù néng wú jīng shī dé zhū miǎn zhī yōu yě. bì xià qǐ dé bù guò wèi zhī lǜ zāi! kuàng guàn zì yòng shī chí quán yǐ lái dú liú yí xià yǐ wú shì wú zuì zhī mín qū zhī sǐ dì suǒ shā shāng zhě bù chì shù shí wàn zhòng yuán guàn ér pò chǎn liú lí zhě yán jí sì fāng zhī mín jiē bì xià zhī chì zǐ yě. jīn yǐ zhū yī guàn zhī shēn céng bù zú shǎo xiè qióng cāng zhī nù zhào shù zhī yuàn bì xià shàng yí ér bù rěn zhě. cǐ wēi chén zhī suǒ bù xiǎo yě. fú wàng bì xià qiǎn yī jiè zhī shǐ jí biǎn suǒ zhèng diǎn xíng shēng qí zuì è yǐ xiè tiān xià wú gū zhī mín yǐ jué qún xiǎo huái yuàn zhī wàng.
臣僚上言臣闻事有其失甚微其贻患有邱山之重而不可胜救者废置诛赏是也。请以古事之昔汉既诛董卓不及赦凉州部曲李傕郭汜知不免激其下以叛遂贻汉室之祸此当赦而不赦之失也。唐德宗有泾师之变仓卒出狩或劝取朱勔杀之否则相逼为乱将大德宗不能用泾师得朱勔果称僭逆遂陷京师赖有良将相与戮力仅能克复此当诛不诛之失也。臣窃观童贯以阉臣仆隶之微盗有兵权几二十年其坏祖宗军政开河朔边患结新造之远夷弃耶律之旧好(删结新至此十二字)祸及华夏至於今不止其过恶误国在蔡京父子王黼之上然其诛斥独轻於二人公论固已郁矣。臣为陛下言其大者以消未萌之祸童贯久持内外兵柄陕右诸路劲兵号曰:胜捷阴常蓄养为牙兵以市私恩其督战也。不使之临行阵特以自卫而已战而胜则归功厚赏不胜则拥之以遁其赏功之猥滥至数千人皆为将校骄纵饱满无复斗志其实有战功者皆抑而不赏使西北战士归怨朝廷者皆贯纵之使至此也。其随上皇之南狩也。贯劫之东下日用券直或旬时犒赐至纯用金银以给之过为优厚冀得其死力朝论讠匈讠匈至今以为疑也。臣。又观近日张思政领胜捷馀卒败於河东溃而东归宣抚副使李弥大执思政而戮之复遣败亡馀卒赴真定为援将卒疑惧挟其渠首以叛淄青至今震动贻患一方论者恨其遣溃师之遽而诛思政之早也。则汉不赦凉州部曲事之大小虽异其失则同矣。臣所谓其失甚微而祸有邱山之重者也。。虽然此巳往之失不可复追未然之事尚可图也。臣闻诸道路山东叛卒文其旗曰:负冤胜捷意欲自沂密入寇淮浙万一闻贯尚在数怀畜养之恩一旦乌合,岂不大为东南之患此臣所以夙夜过计不能无泾师得朱勔之忧也。陛下岂得不过为之虑哉!况贯自用师持权以来毒流夷夏以无事无罪之民驱之死地所杀伤者不啻数十万众缘贯而破产流离者延及四方之民皆陛下之赤子也。今以诛一贯之身曾不足少谢穹苍之怒兆庶之怨陛下尚疑而不忍者。此微臣之所不晓也。伏望陛下遣一介之使即贬所正典刑声其罪恶以谢天下无辜之民以绝群小怀怨之望。
yòu shàng yán chén qiè yǐ wèi zǔ zōng chuí xiàn yú zhì ān wú shì zhī shí shā dà.
又上言臣窃以谓祖宗垂宪於治安无事之时杀大。
chén wèi dāng zài suǒ jiè hòu shì yǒu luàn tiān xià wēi shè jì ér bù shā zhī fēi zǔ zōng zhī zhì yě. kuàng rú guàn zhě yān fǔ xíng yú zài zǔ zōng shí zhǐ kān sào chú zhī yì qǐ zhēn suǒ wéi dà chén zhě zāi! guàn wò bīng bǐng jǐ sān shí nián dà jiān dà è bù kě lǚ shù chén dú lùn qí kě shā ér bù kě shè zhě huài tài zǔ huáng dì zhī bīng zhì bài zhēn zōng rén zōng huáng dì zhī xìn shì tōng wàn yú lǐ zhī xiǎo yí cán bǎi yú nián zhī yǔ guó shān tōng wàn zhì cǐ shí sì zì lǔ gǎi zuò liáo hòu yù guī què qí biǎo ér bù shòu lǔ gǎi zuò liáo zhǔ qián dùn zhǐ qí zōng ér shǐ qín qì dān jiù chén tòng rù gǔ suǐ jiǎ shǒu nǚ zhēn gǎi zuò jīn rén bǐ zhī bào yuàn páng jié xī xià gòng wèi dí chóu lǔ gǎi zuò dí qí yù rù guàn yóu qù zhù tài yuán lǔ gǎi zuò dí pò xīn dài jí shě tài yuán yǐ guī jù zhōu jí zài suǒ qīn bīng zhī jiā shǔ pèi shǎn xī hé běi hé dōng lù xuān fǔ shǐ yìn fú biàn dù jiāng huái ér qù, yú shì shí bǎo yǒu bì xià nài hé zú shè zhī.
臣为当在所戒後世有乱天下危社稷而不杀之非祖宗之志也。况如贯者阉腐刑馀在祖宗时止堪埽除之役岂真所为大臣者哉!贯握兵柄几三十年大奸大恶不可缕数臣独论其可杀而不可赦者坏太祖皇帝之兵制败真宗仁宗皇帝之信誓通万馀里之小夷残百馀年之与国(删通万至此十四字)虏(改作辽)后欲归却其表而不受虏(改作辽)主潜遁指其踪而使擒契丹旧臣痛入骨髓假手女真(改作金人)俾之报怨旁结西夏共为敌雠虏(改作敌)骑欲入贯犹趣住太原虏(改作敌)破忻代即舍太原以归具舟楫载所亲兵之家属佩陕西河北河东路宣抚使印浮汴渡江淮而去,於是时保有陛下柰何卒赦之。
yòu shàng yán chén jǐn àn tóng guàn yǐ nú lì zhī zī hé bù shì zhī yù jìn yuán ēn chǒng bāo cáng huò xīn jìn zhě chén liáo lùn qí zuì è bèi zài zhāng shū yǐ qí yǎng bīng yú jiā chǔ jiǎ yú kù yǒu qián móu bù guǐ zhī zhào bì xià kuān róng gū tóu hǎi yì jīn zhě qiè wén yǒu sī jiǎn jiào qí jiā qì yòng fù yǒu jiāo yǐ yǐ qīng lóng shǒu jīn yín sī bèi wèi shì zhě shì lùn chuán hài yǐ wèi bù guǐ zōng jī bào bái wú shén yú cǐ chén yú wén zhī shǐ shì wèi guó zhě jiàn è rú nóng fū zhī wù qù cǎo yān shān yí yùn chóng zhī jué qí běn gēn wù shǐ néng zhí zé shàn zhě xìn yǐ. guàn zhī wù guó zhào bīng jǐ wēi shè jì liǎng guān zhī zhū sì hòu tiān xià zhī wàng jīn bào qí zuì è fù chū qí bù guǐ zhī qì gǒu fù zhì zhī hé yǐ wéi jù jiān yuán è zhī jiè fèng shèng zhǐ tóng guàn zuì yǒu shí shǒu jiàn zhū miǎn qǐ huā shí yǐn zhào liáng sì miè qì dān xiū yán fú gōng děng zhèn zài dōng gōng lǚ wèi yáo dòng cè lì zhī shí yǒu yì yǔ bù qí chì mìng shàn qù dōng nán chà liú shǒu bù shòu mìng dōng jīng jiě wéi wén zhī ér qù jiā zhōng yǒu fēi fǎ zhī wù sī yǎng sǐ shì qián xiàng zuì bù róng zhū chà jiān chá yù shǐ zhāng chéng jiāng dài kāi fēng fǔ gōng rén qián qù zhuī tóng guàn suí suǒ zhì zhōu jūn xíng xíng qì hán shǒu fù quē dāng yì jī sòng xuān fǔ sī jūn qián yī xíng rén lòu xiè zhě yī jūn fǎ qí zǐ sūn yǐ jiàng zhǐ huī sòng jí yáng jūn biān guǎn jiàn suí tóng guàn zǐ sūn yǎng zhāng chéng jiāo gē yǔ suǒ zài zhōu jūn xuǎn chà guān duō chà bīng jí guǎn yā qián qù rú zài bié zhōu jūn jí yí wén jiān sī yī cǐ shī xíng.
又上言臣谨按童贯以奴隶之资荷不世之遇浸缘恩宠包藏祸心近者臣寮论其罪恶备载章疏以其养兵於家储甲於库有潜谋不轨之兆陛下宽容姑投海裔今者窃闻有司检校其家器用复有交椅以青龙首金银丝背为饰者士论传骇以谓不轨踪迹暴白无甚於此臣愚闻之史氏为国者见恶如农夫之务去草焉芟夷蕴崇之绝其本根勿使能植则善者信矣。贯之误国召兵几危社稷两观之诛巳後天下之望今暴其罪恶复出其不轨之器苟复置之何以为巨奸元恶之戒奉圣旨童贯罪有十首荐朱勔起花石引赵良嗣灭契丹修延福宫等朕在东宫屡为摇动册立之时有异语不俟敕命擅去东南差留守不受命东京解围闻之而去家中有非法之物私养死士前项罪不容诛差监察御史张澂将带开封府公人前去追童贯随所至州军行刑讫函首赴阙当议赍送宣抚司军前一行人漏泄者依军法其子孙已降指挥送吉阳军编管见随童贯子孙仰张澂交割与所在州军选差官多差兵级管押前去如在别州军即移文监司依此施行。
èr shí jiǔ rì guǐ sì yòu wǔ dài fū wēn zhōu guān chá shǐ tí jǔ hé běi xī lù bǎo jiǎ jiān quán tí diǎn xíng yù quán zhēn dìng fǔ lǐ miǎo chú qīng zhōu guān chá shǐ zhī zhēn dìng fǔ.
二十九日癸巳右武大夫温州观察使提举河北西路保甲兼权提点刑狱权真定府李邈除青州观察使知真定府。
shì yuè quē rì qiǎn shǐ yǔ jīn rén yuán shuài huáng zǐ èr shū.
是月(阙)日遣使与金人元帅皇子二书。
xuān hé lù yuē: qī yuè mǒu rì dà sòng huáng dì zhì shū dà jīn guó xiāng yuán shuài bǐ yīn zhuān shǐ cháng yǐ bù shū jù zài kǔn chéng xiǎng jiā tōng liàng dàn yǐ sān zhèn zhī mín huái tǔ gù liàn yǐ jiān sǐ shǒu suī lìng bù cóng suì zhì sù shī yǐn rì yǐ jiǔ zhòng wéi bīng mín gè wèi qí zhǔ kùn yú bào lù shēn kě mǐn shāng shì yòng yù yǐ sān zhèn shuì zū nà chōng suì bì jì bù shī tōng hé zhī yì yì yì wèi.
宣和录曰:七月某日大宋皇帝致书大金国相元帅比因专使尝已布书具载悃诚想加通亮但以三镇之民怀土顾恋以坚死守虽令不从遂至宿师引日已久重惟兵民各为其主困於暴露深可悯伤是用欲以三镇税租纳充岁币既不失通和之议抑亦为。
cháng jiǔ zhī tú liàng wéi rén míng bì néng jīn chá yǐ qiǎn shǐ dà jīn huáng dì jí huáng zǐ láng jūn jīn zài mìng dān chē fù chén běn mò yuàn jiā cōng liàng yǒu shǎo lǐ wù jù rú bié fú qiū shǔ shàng chì gèng xī bǎo hù jǐn bái yī qī yuè mǒu rì dà sòng huáng dì zhì shū dà jīn guó huáng zǐ láng jūn bǐ cháng bù wèn jù zhì kǔn chéng jìn yīn shǐ jiè zhī xuán yóu xiáng dūn hǎo zhī yì dàn yǐ sān zhèn zhī mín huái tǔ gù liàn suī lìng bù cóng yǐ zhì sù shī yǐn rì yǐ jiǔ zhòng wéi bīng mín gè wèi qí zhǔ kùn yú bào lù shēn kě mǐn shāng shì yòng yuàn yǐ sān zhèn shuì zū nà chōng suì bì fāng zhāo dà xìn liàng bù shòu yú jiān yán jiāng jiū yuǎn tú qǐ zì shēng yú xì gù chéng cháng lì yú liǎng guó zài rén rén zhī lì tán xiǎng wéi yīng cōng bì néng tǐ liàng yǐ qiǎn shǐ dà jīn guó xiāng yuán shuài jīn zài mìng dān chē fù chén běn mò yuàn jiā cōng chá yǒu shǎo lǐ wù jù rú bié fú qiū shǔ wèi fán gèng xī bǎo hù jǐn bái.
长久之图谅惟仁明必能矜察已遣使大金皇帝及皇子郎君今再命单车复陈本末愿加聪亮有少礼物具如别幅秋暑尚炽更希保护谨白一七月某日大宋皇帝致书大金国皇子郎君比常布问具致悃诚近因使介之旋尤详敦好之意但以三镇之民怀土顾恋虽令不从以致宿师引日已久重惟兵民各为其主困於暴露深可悯伤是用愿以三镇税租纳充岁币方昭大信谅不受於间言将究远图岂自生於细故成长利於两国在仁人之立谈想惟英聪必能体亮已遣使大金国相元帅今再命单车复陈本末愿加聪察有少礼物具如别幅秋暑为烦更希保护谨白。
zhān hǎn gǎi zuò ní kān dà qǐ yún: zhōng lù mín bīng zhī tài yuán.
粘罕(改作尼堪)大起云:中路民兵之太原。
wáng ān zhōng lín jiāng jūn ān zhì.
王安中临江军安置。
chén liáo shàng yán jǐn àn wáng ān zhōng zuó zì shàng shū zuǒ chéng jiàn jié zhī yān shān fǔ wěi rèn zhī jì zhòng yǐ. jiè lìng wú cái kě bàn biān shì zhì rú zéi gǎi zuò dí shì qiáng ruò yǔ yán biān bīng shí fá quē kuì yùn jiān nàn mín hù cán bì zhòng suǒ gòng zhī zhě zì hé tiáo jù shí zhuàng zhú xiàng zòu wén shǐ cháo tíng zhuó jiàn lì hài shěn dìng qǔ shě zǎo wèi bèi yù zhī cè ér ān zhōng wèi bì tóng guàn zhuān wù méng bì zhōng bù duān yán qí shì shù zòu xiáng ruì wū wǎng chǎn yú yǐ gù chǒng lù yǎng chéng biān huàn yī dàn lǔ gǎi zuò dí qí cháng qū yàn jì fù mò shēn rù jī diān shè jì jǐ wēi tuī yuán běn yīn qí zuì yǔ cài yōu děng ěr jīn chén liáo lùn liè yǐ wèi xíng fǎ wèi jǐn qǐ chì zhū yuǎn fāng shǎo wèi wù guó zhě zhī jiè suī zé shòu sàn guān fù chù hàn dōng jìn dì kǒng gōng lùn bù yǐ wéi yǔn shěn yǐ tài yuán bèi wéi shī tún wèi jiě qiáng lǔ gǎi zuò lín yā jìng shuò bù jiè yán. ruò bù shì shǎng fá zhī gōng yàn fú wù lùn hé yǐ zhèng qí méng bì qī jūn zhī zuì fèng shèng zhǐ wáng ān zhōng yí lín jiāng jūn ān zhì.
臣僚上言谨按王安中昨自尚书左丞建节知燕山府委任之寄重矣。借令无才可办边事至如贼(改作敌)势强弱与沿边兵食乏阙馈运艰难民户残弊众所共知者自合条具实状逐项奏闻使朝廷灼见利害审定取舍早为备御之策而安中畏避童贯专务蒙蔽终不端言其事数奏祥瑞诬罔谄谀以固宠禄养成边患一旦虏(改作敌)骑长驱燕蓟覆没深入畿甸社稷几危推原本因其罪与蔡攸等耳今臣僚论列以谓行法未尽乞斥诸远方少为误国者之戒虽责授散官复处汉东近地恐公论不以为允矧以太原被围师屯未解强虏(改作邻)压境朔部戒严。若不恃赏罚之公厌服物论何以正其蒙蔽欺君之罪奉圣旨王安中移临江军安置。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
赐进士出身头品顶戴四川等处承宣布政使司布政使清苑许涵度校刊。
juǎn wǔ shí jiào kān jì.
※卷五十校勘记。
měi yī niàn jí jí shǒu tòng xīn tuō jí zì yì qǐ wěi fǎ yǐ gǒu sī qīng děng zāi! yīng zuò yì qǐ gǎn wěi fǎ xùn sī yú qīng děng zāi! yóu liáo zhōu yǐ jiā yuán tài yuán jiā yī zuò lái shù huái xù yǎng zhī ēn shù yīng zuò sù guàn yóu qū wǎng tài yuán wǎng wù zuò wǎng zài suǒ qīn bīng zhī jiā shǔ suǒ yīng zuò qí cè lì zhī shí yì yǒu yì yǔ tuō yì zì jīn rén hū qǔ bié dào jìng zhì tuō dào zì.
每一念及疾首痛心(脱及字)亦岂委法以苟私卿等哉!(应作亦岂敢委法徇私於卿等哉!)由辽州以夹援太原(夹一作来)数怀蓄养之恩(数应作素)贯犹趋往太原(往误作往)载所亲兵之家属(所应作其)册立之时亦有异语(脱亦字)金人忽取别道径至(脱道字)。