jìng kāng zhōng zhì sān shí yī.
靖康中帙三十一。
qǐ jìng kāng yuán nián jiǔ yuè shí jiǔ rì rén wǔ, jǐn èr shí yī rì jiǎ shēn.
起靖康元年九月十九日壬午,尽二十一日甲申。
lǐ gāng luò zhí yī jiù gōng guàn.
李纲落职依旧宫观。
yòu chén liáo shàng yán qiè jiàn zuó zhě jīn rén wéi shǒu tài yuán jiǔ ér wèi jiě zhī shū mì yuàn lǐ gāng chū zǒng yuán róng kān dìng kòu rǎng bīng jiǎ fēi bù duō yě. pì zhì wéi shǔ guān fán qī bā shí yuán chōu chāi rén yì fán liù shí míng néng fǒu bù biàn mù fǔ fēn rán jūn zhèng chū yú duō mén lín shí màn wú chéng suàn piān bì bù zhī bǐng lìng shì zú zì xiāng cán jiàn yǐ shǒu zé bù gōng ér kuì yǐ zhàn zé wèi dòu ér dùn zhǎn jiāng bù guān zhǔ shuài shēng qín zé fēi lǔ gǎi zuò dí rén bīng zú táo sàn jīn bó sàn shī gāng jì gào bà qí shǔ guān huò tuō gù chà chū huò suí zhú qián lái gè dài quàn lì bù fèi qǐng gěi suǒ wèi fǎ dù jì lǜ yī qiè wú yǒu yǐ cǐ xíng shī yù qiú jué shèng chén wèi zhī wén yě. dà shuài zì dāng qīn lín zhàn zhèn yǐ hù zhū jiàng jué qiú chéng gōng gāng zuò huái zhōu qù jūn qián fán shù bǎi lǐ huǎn jí hé yǐ jí shì qí mù fǔ cān yì jī yí guǎn gòu dàng gōng shì děng guān yuán shù wěi zhòng. yòu duō wǎn jìn hòu shēng gāng ào rán lüè bù zī wèn qí suǒ yǔ qīn mì zhāo xī bù xiāng shě zhě wéi zōu bǐng yǔ zhāng mù ér yǐ zì yú liáo shǔ jiàng zuǒ wéi chén xī yī yī ér tuì. ruò yǒu suǒ jiàn míng xū xiān dǎo bǐng mù wèi zhī chuán dǎo rán hòu dé jiàn gù rén duō yuàn zú yǐ wú zhù ér bài shì kuàng zōu bǐng zhāng mù bái shēn dé guān hé cháng zhī jūn lǚ zhī shì gāng shù shí wàn zhī zhòng ér jué móu yú cǐ èr rén kě wèi shū miù zhī shén wén gāng chū yù dì lóng dé bǐng mù lì zhēng bù dé wǎng jí jūn shì shāo jǔ jù dū zhū jiàng shì zú fèn nù xià qíng bù tōng shí yáng jiǔ mù wú suǒ shì cóng tài yuán bù shǒu shù rì yǐ. gāng zài jūn zhōng shàng bù dé zhī hé yǐ wàng qí néng xiān shì ér liào dí zāi! wù guó sǔn wēi mò cǐ wéi shèn guān wén jùn lóng gōng cí yōu yóu fēi suǒ yí dé yuàn cì chù duó yǐ xié shī yán. ruò zōu bǐng zhāng mù zàn zuǒ wù shì yì dāng zhuī duó qián mìng yǐ míng guó wēi yǐ sù jūn zhèng fèng shèng zhǐ lǐ gāng luò zhí yī yǐ dé zhǐ huī chà tí jǔ háng zhōu dòng xiāo gōng zōu bǐng zhāng mù bìng bà jiàn rèn lìng bié zhù shòu chāi qiǎn.
又臣寮上言窃见昨者金人围守太原久而未解知枢密院李纲出总元戎戡定寇攘兵甲非不多也。辟至为属官凡七八十员抽差人役凡六十名能否不辨幕府纷然军政出於多门临时漫无成算偏裨不知禀令士卒自相残践以守则不攻而溃以战则未斗而遯斩将不关主帅生擒则非虏(改作敌)人兵卒逃散金帛散失纲既告罢其属官或托故差出或随逐前来各带券历不废请给所谓法度纪律一切无有以此行师欲求决胜臣未之闻也。大帅自当亲临战阵以护诸将决求成功纲坐怀州去军前凡数百里缓急何以及事其幕府参议机宜管勾当公事等官员数猥众。又多晚进後生纲傲然略不咨问其所与亲密朝夕不相舍者惟邹柄与张牧而已自馀僚属将佐唯晨夕一揖而退。若有所建明须先祷柄牧为之传导然後得见故人多怨卒以无助而败事况邹柄张牧白身得官何尝知军旅之事纲数十万之众而决谋於此二人可谓疏谬之甚闻纲初欲地隆德柄牧力争不得往及军势稍沮遽督诸将士卒忿怒下情不通十羊九牧无所适从太原不守数日矣。纲在军中尚不得知何以望其能先事而料敌哉!误国损威莫此为甚观文峻隆宫祠优游非所宜得愿赐黜夺以协师言。若邹柄张牧赞佐误事亦当追夺前命以明国威以肃军政奉圣旨李纲落职依已得指挥差提举杭州洞霄宫邹柄张牧并罢见任令别注授差遣。
yòu yán qiè jiàn lǐ gāng tiān zī zào qīng jì yǐ xiōng bì dì wèi zūn chóng chǐ yú zī fǎng pì zhì mù fǔ jiē yī shí qū fù zhī qiān rén xuǎn yòng bì zuǒ duō píng rì bài wáng zhī rǒng shì tú shì kuí cè jì fēi suǒ zhǎng liào dí yìng biàn. yòu qí suǒ duǎn yān liú lěi yuè mí fèi guó yòng bù kě zī jì zú bù néng jiě tài yuán zhī wéi. ruò bù jiù zhèng qí zuì ér xiǎn chù zhī zé fēi suǒ yǐ dìng guó shì yě. rán gāng qiáng biàn shì zhì gǎn wéi shì yǒng qiè zhǔ wēi yǐ jiāo qún wǎng wéi gōng dào yǐ shì sī ēn gù yī shí xiǎo rén xǐ wèi chēng yù měi gāng zhī bài zé guī jiù cháo tíng yǐ jiǎ zhòng yuàn chī chī zhī mín qīng xìn yì dòng gāng zhī jiān zhà hé yóu jǐn zhī. ruò bù míng shù qí zuì ér bō gào zhī zé fēi suǒ yǐ fú shù tīng yě. chén àn gāng zhī zuì wèi yì xī chén qǐng wèi bì xià yán qí dà zhě shàng huáng dú jué dà yì chuán wèi bì xià cài yōu nǎi guǐ chuán shàng huáng zhī mìng wèi wú mǐn yǒu.
又言窃见李纲天资躁轻济以凶愎地位尊崇耻於咨访辟置幕府皆一时趋附之佥人选用裨佐多平日败亡之冗士图事揆策既非所长料敌应变。又其所短淹留累月糜费国用不可赀计卒不能解太原之围。若不究正其罪而显黜之则非所以定国是也。然纲强辩似智敢为似勇窃主威以交群枉违公道以市私恩故一时小人喜为称誉每纲之败则归咎朝廷以贾众怨嗤嗤之民轻信易动纲之奸诈何由尽知。若不明数其罪而播告之则非所以孚庶听也。臣按纲之罪未易悉陈请为陛下言其大者上皇独决大议传位陛下蔡攸乃诡传上皇之命谓吴敏有。
jiàn qǐng zhī gōng jùn jiā bǐng yòng yǐ bì cài shì zhī zōng mǐn gù yǐ bù shèng zhū yǐ. gāng yú bì xià lóng fēi zhī hòu nǎi shǐ yǐn mǐn yǐ wéi zhèng zòu shū zì yún: chén yǔ wú mǐn lì jiàn dà cè zàn chéng nèi chán gāng zhī qī tiān wǎng shàng yì. yòu shén yǐ. gāng zhī zuì yī yě. jīn chūn lǔ gǎi zuò dí qí zhì chéng xià bì xià qū yǐ wèi mín yǐ jiǎng hé hǎo qí shǐ dū yì zhī mín shū jīn bó yǐ zhù guó gài fēi děi yǐ zhí zhèng wáng xiào dí yōng àn wú zhuàng jiē dà bǎng yú tōng qú sì wèi guāi miù bù kě shī xíng zhī lùn tái jiàn lián zhāng zòu hé bì xià jí bà shū nà huò mìng yǐ guān, huò yǐ guān zhé hái yuán jià gāng nǎi lüè rén zhǔ zhī měi shǐ xíng yíng sī shōu bǎng céng bù zhī chū yú bì xià yě. gù gāng zhī bà qí tú chàng zhī shì jǐng wú lài qiān bǎi wèi qún bái zhòu zòng shā jī zhì bài shì gāng zhī zuì èr yě. bì xià shǐ jiàng qīn zhēng zhī zhào yàn yuè liǎng wáng shàng biǎo gù qǐng cóng chén yán guān yì jiē zòu shū qǐ bà qīn zhēng yán dū chéng shǒu yù suī diàn yán wǔ shuài yì yǐ wéi yán gāng. yòu yán gōng shù lì hài huí luán yú zhī xíng bì xià fǔ shùn qún qíng qǐ dú gāng zhī lì zāi! qī yú huò zhòng wàng zì kuā yào gāng zhī zuì sān yě. dài xī shī sì jí zhǒng shī dào zhī móu yǔ zhū jiàng zhù bīng jiāo wài lǔ gǎi zuò dí yíng jìn jù. ruò shāo jiā chí zhòng cóng shī dào zhī móu jué qí chāo lüè xú wèi hòu tú, qǐ yǒu shī lǜ sàng shī zhī huò píng zhòng zhī zhàn gāng shí shǐ zhī qīng jǔ wàng fā wù guó dà jì yóu fù sì wèi kuáng dàn zhī yán dú luàn cháo tīng gāng zhī zuì sì yě. cài jīng qì qù jūn fù táo yú gǒng zhōu qiǎn rén yǐ zòu dú dǐ gāng shǐ zhī qǐng duì gāng zhé gǎn wéi jīng fū zòu jīng yì shì gāng zài cháo jù zhì guó mén yǐ qí zhào mìng xiǎn bì yuán è qīng fù guó ēn gāng zhī zuì wǔ yě. cài yōu jiàn qǐng shàng huáng wèi dù jiāng zhī jì rì gòu jiān yán lí jiàn liǎng gōng qiǎn qí dǎng sòng rì huàn chuán dào yǔ yán kuáng lǜ bù xùn shén rén gòng fèn yōu jì yǐ zuì chì gāng bèi zhào fèng yíng shàng huáng nǎi qǐng yǐ yōu wèi xíng gōng fù shǐ yù shǐ rù cháo dū yì zhèn kǒng jì. yòu yǐ yōu yǒu hù cóng zhī gōng lì wèi yíng jiù gāng zhī zuì liù yě. yōu zài dān yáng gāng zì wéi chéng zhōng tōng shū zhì wéi sōu cí yún: bù gǎn yú xìn. yòu yǒu tài shī jūn hòu shén ān cǐ zhōng bù chuò tōng wèn zhī yǔ shí jīng zài zhàn yún: guǎn yě. qí pī xiě fù xīn qīn mì wú jiàn yī zhì yú cǐ gāng zhī zuì qī yě. yú qǐ qù zhī zhāng wàng yún: fèng shǐ ér liǎng gōng xié hé shàng huáng zhī yú bì xià bì xià zhī fèng shàng huáng tiān xìng zhì ài běn wú xiān háo zhī jiān gāng ān dé cǐ yǔ zāi! gāng zhī zuì bā yě. gāng rèn wèi yuán shuài yǎn jiǎn wéi mìng zhé qǔ bì xià chú shòu bīng bù shì láng yǐ hòu gào chì jiǎo cháo tíng lüè wú gù dàn gāng zhī zuì jiǔ yě. gāng zì qǐ zǒng xíng yíng zhuān zhǔ yòng bīng jìn zhě nǎi fù qǐng bēi cí hòu bì yǐ jiǎng hé. yòu qǐng qīn jiàng shǒu zhào qì tài yuán yú dù wài gāng zhī zuì shí yě. jīn yí dí píng líng shān cǐ sì zì guó wēi wèi zhèn gāng zhī wù cháo zhì kòu sàng shī rǔ mìng yǔ fū huái zhà dǎng è zhī zuì tiáo jù yú qián yǐ. fú wàng bì xià fèn gān gāng zhī duàn kuò lí zhào zhī míng chù yǐ sàn zhì cuàn zhī xiá fāng yǐ shēn bāng xiàn réng qǐ tè jiàng zhào zhǐ bù gào zhōng wài yǐ sù jūn tīng.
建请之功峻加柄用以庇蔡氏之宗敏固已不胜诛矣。纲於陛下龙飞之後乃始引敏以为证奏疏自云:臣与吴敏力建大策赞成内禅纲之欺天罔上抑。又甚矣。纲之罪一也。今春虏(改作敌)骑至城下陛下屈已为民以讲和好其使都邑之民输金帛以助国盖非得已执政王孝迪庸闇无状揭大榜於通衢肆为乖谬不可施行之论台谏连章奏劾陛下即罢输纳或命以官,或以官折还元价纲乃掠人主之美使行营司收榜曾不知出於陛下也。故纲之罢其徒唱之市井无赖千百为群白昼纵杀几至败事纲之罪二也。陛下始降亲征之诏燕越两王上表固请从臣言官亦皆奏疏乞罢亲征严都城守御虽殿岩武帅亦以为言纲。又言躬述利害回銮舆之行陛下俯顺群情岂独纲之力哉!欺愚惑众妄自夸耀纲之罪三也。迨西师四集种师道之谋与诸将驻兵郊外虏(改作敌)营浸惧。若稍加持重从师道之谋绝其抄掠徐为後图,岂有失律丧师之祸平仲之战纲实使之轻举妄发误国大计犹复肆为狂诞之言渎乱朝听纲之罪四也。蔡京弃去君父逃於拱州遣人以奏牍抵纲使之请对纲辄敢为京敷奏京亦恃纲在朝遽至国门以俟召命显庇元恶轻负国恩纲之罪五也。蔡攸建请上皇为渡江之计日构奸言离间两宫遣其党宋〈日奂〉传道语言狂率不逊神人共愤攸既以罪斥纲被诏奉迎上皇乃请以攸为行宫副使欲使入朝都邑震恐既。又以攸有扈从之功力为营救纲之罪六也。攸在丹阳纲自围城中通书至为廋词云:不敢渝信。又有太师钧候甚安此中不辍通问之语时京在占云:馆也。其披写腹心亲密无间一至於此纲之罪七也。於乞去之章妄云:奉使而两宫协和上皇之於陛下陛下之奉上皇天性至爱本无纤毫之间纲安得此语哉!纲之罪八也。纲任为元帅偃蹇违命辄取陛下除授兵部侍郎以後告敕缴朝廷略无顾惮纲之罪九也。纲自起总行营专主用兵近者乃复请卑辞厚币以讲和。又请亲降手诏弃太原於度外纲之罪十也。今夷狄凭陵(删此四字)国威未振纲之误朝致寇丧师辱命与夫怀诈党恶之罪条具於前矣。伏望陛下奋乾纲之断扩离照之明处以散秩窜之遐方以申邦宪仍乞特降诏旨布告中外以肃军听。
lǐ gāng zé shòu bǎo jìng jūn jié dù fù shǐ jiàn chāng jūn ān zhì.
李纲责授保静军节度副使建昌军安置。
yòu shàng yán chén wén rén chén zhī zuì mò dà tān tiān zhī gōng qiè rén zhī cái yóu.
又上言臣闻人臣之罪莫大贪天之功窃人之财犹。
wèi zhī dào chén qiè guān lǐ gāng zhā zi chēng shàng huáng yàn wàn jǐ zhī fán yù shòu shèng zǐ yì wèi yǒu fā chén yǔ shǎo zǎi wú mǐn lì jiàn dà cè zàn chéng nèi chán chén fú guān shàng huáng yǐ shén qì shòu bì xià gài zhī tiān mìng rén xīn yǒu suǒ guī shǔ fèn rán dú duàn qǐ jiǎ rén móu cǐ dì yáo shèng dé zhī shì yě. dāng shí cài yōu chū rù jìn zhōng cì dé mì zhǐ bào wú mǐn lǐ gāng yù shǐ èr rén jìn yòng wèi jǐ zhǒu yè wú mǐn shí quán zhí xué shì yuàn shēn zài hàn lín gù qí yì xiān dá gāng wèi tài cháng shǎo qīng shū wài wú yóu yǐ jìn ér gāng suì huái cǐ zhā zi zhū lù shì shì dài fū rén wú bú jiàn zhī suǒ lùn sān shì nèi chán nǎi qí yī yě. qí cí yǐn táng ruì zōng shǐ lì wèi huáng dì fù wèi huáng sì jū dōng gōng shì jìn shēn jiàn zhě mò bù hài è zuì gāng shī yán yóu shì yán zhī gāng qǐ zhī shàng huáng shèng yì zāi! tú dé yōu yán yóu wèi gǎn xìn. qiě shǒu wěi liǎng duān jīn nǎi gǎn míng yán shàng huáng zhī yì wèi yǒu suǒ fā yǔ mǐn lì jiàn dà cè zé shì wū shàng huáng ér qī bì xià, qǐ fēi suǒ wèi tān tiān zhī gōng yǐ wéi yǐ yǒu hū! chén wén shàn zé chēng jūn guò zé chēng yǐ rén chén zhī měi yě. táng shū yán dài zhì dé wú yì cái wéi néng guī shàn yú jūn wéi shí suǒ fú. ruò gāng zé bù rán gāng zhā zi. yòu yuē: suì shǒu shàng huáng nán xìng huái zhè qún chén yì yǒu quàn bì xià wèi bì dí gǎi zuò dí zhī jì zhě. yòu chén gōng shù lì hài huí luán yú zhī xíng wéi gù shǒu zhī jì chén qiè wèi gù shǒu dū chéng bīng mín zhī xīn yě. bì xià yīn rén xīn ér què nán xìng zhī yì gāng hé yǔ yān shǐ gāng cháng yán zhī yì dà chén xiàn tì zhī cháng shì hé bì gāo zì chēng yù yé gāng. yòu yǒu zhā zǐ yuē: chuán xí ér sān zhèn jiān shǒu fèng shǐ ér liǎng gōng xié hé chén qiè wèi gāng zhī chuán xí bì děi bì xià shèng zhǐ fēi jiǎ shèng zhǐ qí shuí kěn cóng gāng nǎi zì wèi gōng hé yě. shàng huáng běi guī nǎi qí běn zhì bì xià qiǎn jìn chén zhī yà lǐ yì qū bèi liǎng gōng wèi cháng bù hé gāng nǎi yǐ wéi xié hé liǎng gōng hé yě. cǐ yǐ shàn zì yǔ yǐ guò guī jūn rén chén zhī yì dāng rú shì hū! gāng yǐ shì shù zhě píng jū xuàn yào yào yù yú liú sú yú zòu biǎo zhōng shí fā bù xùn yǔ zì bǐ qí gōng yú zhāng liáng liú yōu qiú péi dù lǐ mì liú sú wú yǐ wéi bù rán suì yǐ wéi zhēn guó zhù shí yě. dà shuài gāng zhī wéi rén gāo yán dàn jì zú yǐ qī huò yú zhòng jīn chūn lǔ gǎi zuò jīn rén dùn bīng chéng xià ér gāng lǐng xíng yíng sī jí jīng chéng shǒu yù sī lǚ shēng yán pò zéi dōu rén zāo wéi bì zhī jiǔ mò bù xǐ zhī shǐ yìng yuán yáo píng zhòng zú wú chǐ cùn zhī gōng ér guó shòu mò dà zhī rǔ liú sú yóu yán gāng yǐ wéi néng yòng bīng gài qí dàn wàng zú yǐ huò zhī yě. fāng lǔ gǎi zuò jīn rén yāo suǒ jīn yín cháo tíng gēn kuò mín jiān yǐ zú qí shù shí wáng xiào dí wèi zhōng shū shì láng dú zhǔ qí shì jiē bǎng lì jìn yǒu sì jǐn zhī yǔ mín shén kǔ zhī tái jiàn jiāo zhēng lùn liè cháo tíng suì bà gēn kuò ér mín jiān wèi zhī gāng nǎi chéng mǎ biàn lì jīng chéng zì shōu qí bǎng shǐ bǎi xìng guī ēn yú jǐ. yòu shǐ wàng yán wú xíng zhī tú rú féng jí chén gōng fǔ bèi chēng sòng gōng dé bēn zǒu yú yáng yǐ qiè liú sú zhī yù suì lǜ lóng sú kòu hūn xuān zào yǐ jié chí jiǔ zhǔ chéng qí sī jì, yú shì yǐ bà ér fù yòng tuī yuán qí xīn zuì bù róng zhū wèi chén zhī yì kě rú shì hū! xuān fǔ hé dōng lüè wú jīng huà sì yì wàng zuò dū zhū jiàng jué zhàn shù.
谓之盗臣窃观李纲劄子称上皇厌万几之烦欲授圣子意未有发臣与少宰吴敏力建大策赞成内禅臣伏观上皇以神器授陛下盖知天命人心有所归属奋然独断岂假人谋此帝尧盛德之事也。当时蔡攸出入禁中刺得密旨报吴敏李纲欲使二人进用为己肘腋吴敏时权直学士院身在翰林故其议先达纲为太常少卿疏外无由以进而纲遂怀此劄子诸路示士大夫人无不见之所论三事内禅乃其一也。其词引唐睿宗始立为皇帝复为皇嗣居东宫事缙绅见者莫不骇愕罪纲失言由是言之纲岂知上皇圣意哉!徒得攸言犹未敢信。且首尾两端今乃敢明言上皇之意未有所发与敏力建大策则是诬上皇而欺陛下,岂非所谓贪天之功以为已有乎!臣闻善则称君过则称已人臣之美也。《唐书》言戴至德无异才惟能归善於君为时所服。若纲则不然纲劄子。又曰:岁首上皇南幸淮浙群臣亦有劝陛下为避狄(改作敌)之计者。又臣躬述利害回銮舆之行为固守之计臣窃谓固守都城兵民之心也。陛下因人心而却南幸之议纲何与焉使纲尝言之亦大臣献替之常事何必高自称誉耶纲。又有劄子曰:传檄而三镇坚守奉使而两宫协和臣窃谓纲之传檄必得陛下圣旨非假圣旨其谁肯从纲乃自为功何也。上皇北归乃其本志陛下遣近臣祗迓礼意曲备两宫未尝不和纲乃以为协和两宫何也。此以善自予以过归君人臣之义当如是乎!纲以是数者平居炫耀要誉於流俗於奏表中时发不逊语自比其功於张良刘幽求裴度李泌流俗无以为不然遂以为真国柱石也。大率纲之为人高言诞计足以欺惑愚众今春虏(改作金)人顿兵城下而纲领行营司及京城守御司屡声言破贼都人遭围闭之久莫不喜之使应援姚平仲卒无尺寸之功而国受莫大之辱流俗犹言纲以为能用兵盖其诞妄足以惑之也。方虏(改作金)人邀索金银朝廷根括民间以足其数时王孝迪为中书侍郎独主其事揭榜立禁有四尽之语民甚苦之台谏交争论列朝廷遂罢根括而民间未知纲乃乘马遍历京城自收其榜使百姓归恩於己。又使妄言无行之徒如冯楫陈公辅辈称颂功德奔走揄扬以窃流俗之誉遂率聋俗叩阍喧噪以劫持久主成其私计,於是已罢而复用推原其心罪不容诛为臣之义可如是乎!宣抚河东略无经画肆意妄作督诸将决战数。
lù bài nǜ shǐ tài yuán shī shǒu bì xià yīn qí qǐ bà suì yǔ yáng zhōu jīn. yòu yǔ gōng cí yuán qí zuì zhuàng cǐ wèi kuān ēn ér liú sú fēn fēn wèi gāng yú guó yǒu gōng bù yí jiān fèi cǐ fú yán wàng yì gù bù zú xù rán cháo tíng tuì chì dà chén dāng bào bái qí zuì yú tiān xià shǐ rén dòng rán bù yí zé fú yán zì xī shuí bù xìn fú chén yú fú wàng bì xià tè jiàng ruì zhǐ yǐ gāng zhī zuì dà zhèng diǎn xíng bào xíng chén zhāng yǐ jiě liú sú zhī bì fèng shèng zhǐ lǐ gāng zé shòu bǎo jìng jūn jié dù fù shǐ jiàn chāng jūn ān zhì.
路败衄使太原失守陛下因其乞罢遂与扬州今。又与宫祠原其罪状此为宽恩而流俗纷纷谓纲於国有功不宜间废此浮言妄议固不足恤然朝廷退斥大臣当暴白其罪於天下使人洞然不疑则浮言自熄谁不信服臣愚伏望陛下特降睿旨以纲之罪大正典刑报行臣章以解流俗之弊奉圣旨李纲责授保静军节度副使建昌军安置。
lǐ gāng zài zé níng jiāng jūn ān zhì.
李纲再责甯江军安置。
gāng shàng shū biàn xuě zài zé níng jiāng jūn ān zhì.
纲上书辨雪再责甯江军安置。
xǔ hàn luò zhí gōng cí.
许翰落职宫祠。
chén liáo shàng yán qiè wén zuó zhě chū shī hé dōng dà jiàng zhǒng shī zhōng quán jūn xiàn méi bīng wēi cuò nǜ tài yuán zhī wéi zú bù néng jiě yǎng yí ruì shèng xiāo gàn zhī yōu yì zhuàng róng lǔ gǎi zuò dí guó píng líng zhī shì zhōng yì zhī shì fèn mèn qiè chǐ céng bù zhī běn bīng zhī dì shí yǒu yǐ zhì zhī yě. shī zhōng lǎo chéng chí zhòng hào wéi míng jiāng liàn dá lǔ gǎi zuò dí qíng dòng xiǎo jūn lǜ yōng shù wàn zhī zhòng chū yuán gū chéng dāng liào dí zhì shèng lín jī yìng biàn yǐ tú wàn quán zhī lì bì bù qīng jǔ wàng dòng yǐ jiǎo xìng sù zhàn zhī gōng yě. tóng zhī shū mì yuàn shì xǔ hàn qiè nuò guǎ móu ér hǎo tán bīng zhé yǐ dòu náo bù jìn yí wén xié dū zé shǐ zhī chū shī yǐ shú guò shī zhōng sù gāng bù shòu pò cù hàn cóng zhōng zhì zhī suǒ bù néng rěn wàng qí wàn sǐ yǐ jué yī zhàn zú zhì bài jī bì xià suī yǐ lù qí jìn zhōng rán shī zhōng jī hèn dì xià ér hàn zhī zuì céng wèi bào bái chén shí huò zhī shǐ hàn bǎi bèi zài cháo hé suǒ bǔ ér shī yī shī zhōng suǒ xì shén zhòng jǐn àn hàn zhōng shǐ cài jīng zhī mén zhǐ tiān shì rì jié wèi sǐ dǎng bì xià jiàn zuò zhī chū shǒu dāo chú zhào wèi yù shǐ zhōng chéng wèi cháng yī yán yǐ jí jīng yōu zhī è měi fù píng rì sī chóu wén zhě mò bù fèn jí shǒu jiàn cài shì zú xù chén qiú dào wèi tái shǔ qiú dào yǐ gào jié dé zuì suī bì xià zhuó jiàn qí jiān bù fù yòng rán shì lùn yóu wèi zhī bù píng là qiān shū fǔ fāng jiān nán duō shì zhī shí yí bìng yè gào lěi yuè bù chū jīn zhě shàng yǐ yán kāng mì zhí chū diàn jìn fān. qiě hàn zài yán lù zé dǎng è bì jiān yǐ qī jūn zài shū fǔ zé wàng zuò shēng shì yǐ wù guó jī qí zuì zhuàng fū qǐ shèng zhū fú wàng ruì duàn zhòng cì cuàn chì yǐ wéi huái jiān wǎng shàng zhī jiè shǎo shú shī zhōng jiàng shì jiǔ quán zhī yuān qǔ jìn zhǐ fèng shèng zhǐ xǔ hàn luò zhí yǔ gōng cí.
臣寮上言窃闻昨者出师河东大将种师中全军陷没兵威挫衄太原之围卒不能解仰贻睿圣宵旰之忧益壮戎虏(改作敌国)凭陵之势忠义之士愤懑切齿曾不知本兵之地实有以致之也。师中老成持重号为名将练达虏(改作敌)情洞晓军律拥数万之众出援孤城当料敌制胜临机应变以图万全之利必不轻举妄动以侥幸速战之功也。同知枢密院事许翰怯懦寡谋而好谈兵辄以逗挠不进移文胁督责使之出师以赎过师中素刚不受迫促翰从中制之所不能忍忘其万死以决一战卒至败绩陛下虽已录其尽忠然师中赍恨地下而翰之罪曾未暴白臣实惑之使翰百辈在朝何所补而失一师中所系甚重谨按翰终始蔡京之门指天誓日结为死党陛下践祚之初首叨除召为御史中丞未尝一言以及京攸之恶每复平日私雠闻者莫不愤疾首荐蔡氏族婿陈求道为台属求道以告讦得罪虽陛下灼见其奸不复用然士论犹为之不平蜡迁枢府方艰难多事之时移病谒告累月不出今者尚以延康秘职出殿近藩。且翰在言路则党恶庇奸以欺君在枢府则妄作生事以误国迹其罪状夫岂胜诛伏望睿断重赐窜斥以为怀奸罔上之戒少赎师中将士九泉之冤取进止奉圣旨许翰落职与宫祠。
xǔ hàn zhī jìn lǐ gāng suǒ jiàn yě. tài yuán zhī yì hàn dū yáo gǔ zhǒng shī zhōng jìn bīng jiě wéi lǐ gāng zhī xíng pì shǔ guān duō lù lù zhī rén rán cái zhě shí dé sān sì ěr yì wèi cháng ān biān shì liú shěn gāng wáng yǐ níng zhé yàn zhì péi lǐn yǐ zhī bīng chēng qí shí néng bīng zhě shuí yě. wéi liú dāng liáo zhōu zhé yàn zhì tún fén zhōu wáng yǐ níng dū zhàn guò wén shuǐ cǐ néng xiào lì zhě qí tā bù guò gōng wén zì bèi chāi shǐ diǎn jiǎn ér yǐ rú hé dà guī qīng bó zi hé zú zhì zhī mù xià yì zhě wèi gāng yì guǎng cái shū zhī rén zhī jiàn bù shèn míng hàn měi yòu zhī shī zhōng bài gāng chù bìng bà hàn.
许翰之进李纲所荐也。太原之役翰督姚古种师中进兵解围李纲之行辟属官多碌碌之人然才者十得三四耳亦未尝谙边事刘沈纲王以甯折彦质裴廪以知兵称其实能兵者谁也。惟刘当辽州折彦质屯汾州王以甯督战过文水此能效力者其他不过供文字备差使点检而已如何大圭轻薄子何足置之幕下议者谓纲意广才疏知人之鉴不甚明翰每右之师中败纲黜并罢翰。
lín quán yě jì yuē: xǔ hàn zì sōng lǎo hóng zhōu rén jìn shì zhōng dì xuān hé zhōng wèi jǐ shì zhōng yán gāo lí rù gòng shē chǐ zhī shì chū zhī bó zhōu hòu tí jǔ háng zhōu dòng xiāo gōng jìng kāng chū yǐ lǐ gāng jiàn zhào wèi yù shǐ zhōng chéng yán cài jīng tóng guàn cài yōu jiē zuò zé é tóng zhī shū mì yuàn jīn rén yāo qiú sān zhèn hàn yán sān zhèn qì zé jīng chéng bù kě dōu ér tiān xià wēi yǐ. bù yí xǔ nǎi jiàn zhǒng shī dào sù jiàng kě yòng. yòu qǐng zhū cài jīng tóng guàn wáng fǔ zhū miǎn yáng jiǎn lǐ yàn mèng chāng líng děng jiā zú bìng tuī zhì mén shēng dǎng yǔ shàng bù yǔn hàn cháng dū yáo gǔ zhǒng shī zhōng jìn bīng jiě tài yuán zhī wéi jí lǐ gāng chù bìng bà hàn.
林泉野记曰:许翰字崧老洪州人进士中第宣和中为给事中言高丽入贡奢侈之事出知亳州後提举杭州洞霄宫靖康初以李纲荐召为御史中丞言蔡京童贯蔡攸皆坐责俄同知枢密院金人邀求三镇翰言三镇弃则京城不可都而天下危矣。不宜许乃荐种师道宿将可用。又请诛蔡京童贯王黼朱勔杨戬李彦孟昌龄等家族并推治门生党与上不允翰尝督姚古种师中进兵解太原之围及李纲黜并罢翰。
jīn rén qiǎn wáng ruì lái suǒ sān guān dì.
金人遣王汭来索三关地。
yí miǎn yuē: tài yuán jì xiàn jīn rén shǐ wáng ruì chí yòu fù yuán shuài wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù shū bì yù gē sān zhèn zhī dì yǐ wèi yī zhèn jì dé liǎng zhèn bù kě bù gē. yòu yòu shuō zhí zhèng yuē: dà jīn dì guǎng fēi yù gù dé sān zhèn dàn cháo tíng jì yǐ xǔ zhī bù yí bèi yuē shǐ nán cháo néng yǐ sān zhèn lù dà jīn dà jīn bì bù shòu yǐ quán hé hǎo rán xìn yì zhě lín guó zhī bǎo, qǐ kě qù zhī shǐ jīn rén yǐ shī xìn zé nán cháo tí bīng zài lái zé hé yǐ yù dé ruì guǐ cí màn yǎn zhǐ tiān dì wèi shì ér zòng qí shuō gěng nán zhòng yǐ wéi rán shàng niàn tài yuán zhī shī zhòng xī hé shuò liǎng zhèn wèi jī diān zhī yuán píng nǎi tōng hǎo yú hàn lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù xǔ yǐ jīn bó bǎo huò yǐ shú liǎng zhèn mìng jiāng zuò shǎo jiān wáng jí zhī wèi guó xìn shǐ yǐ lǐ qiǎn ruì hái.
遗免曰:太原既陷金人使王汭持右副元帅斡离不(改作斡里雅布)书必欲割三镇之地以谓一镇既得两镇不可不割。又诱说执政曰:大金地广非欲固得三镇但朝廷既以许之不宜背约使南朝能以三镇赂大金大金必不受以全和好然信义者邻国之宝,岂可去之使金人以失信责南朝提兵再来则何以御得汭诡词蔓衍指天地为誓而纵其说耿南仲以为然上念太原之失重惜河朔两镇为畿甸之垣屏乃通好於翰离不(改作斡里雅布)许以金帛宝货以赎两镇命将作少监王及之为国信使以礼遣汭还。
cì cài yōu zì jìn.
赐蔡攸自尽。
zhōng xīng xìng shì jiān xié lù yuē: cài yōu zì jū ān jīng zhī zhǎng zǐ yě. zhǎng yú róu nìng chǎn yú zì yòu chū rù gōng jìn yǔ nèi shì wú yì zhuān wèi yōu líng zhī tài shàng yàn yǐn huò bǐng yè nǎi chū lěi jiā xuān hé diàn xué shì shēn jié nèi shì yǐ gù chǒng jiàn yǐn mén rén liú hán jū wú mǐn bèi shù shí rén jiē zhì jìn cóng qí qī dǎng sòng qiáo nián sòng rì huàn sòng rì huàn děng jiē yīn yōu wèi shì cóng yào zhí xuān hé sì nián wèi hé běi ān fǔ fù shǐ cóng tóng guàn yǐ shōu yān shān fǔ lüè wú cuò huà wéi gǒng shǒu fèng guàn ér yǐ wǔ nián shī hái chú zhī shū mì yuàn shì jiā tài bǎo yān guó gōng rì yè shì shàng jí zhū nèi shì yóu yàn cì dà dì yǔ jīng mén xiāng duì quán shì yóu zhòng yú jīng gù jīng fù jì zhī yōu fù zèn jīng shǐ zhī zhì shì qí jiā wèi fù dào qū hé àn tōng jìn zhōng yāo shàng měi sī xìng qí dì lián yè bù zhǐ jiǎo xìng zhě yǐ yī jiàn de wèi dà rén dà jīn rù kòu gǎi zuò yàn yōu bì nì gào jí zhī zòu jiē bù yǐ wén gù bīng shì chì yǐ. wén dà jīn bī nǎi suí huī zōng nán xìng jìng kāng chū chén liáo yán qí zuì zé shòu dà zhōng dài fū tí jǔ bó zhōu míng dào gōng zài zé xún zhōu léi zhōu chén liáo zài yán qí zuì yí cuàn hǎi wài suì cì sǐ shí nián wǔ shí.
中兴姓氏奸邪录曰:蔡攸字居安京之长子也。长於柔佞谄谀自幼出入宫禁与内侍无异专为优伶之态上晏饮或丙夜乃出累加宣和殿学士深结内侍以固宠荐引门人刘韩驹吴敏辈数十人皆至禁从其妻党宋乔年宋〈日奂〉宋〈日奂〉等皆因攸为侍从要职宣和四年为河北安抚副使从童贯以收燕山府略无措画惟拱手奉贯而已五年师还除知枢密院事加太保燕国公日夜侍上及诸内侍游宴赐大第与京门相对权势尤重於京故京复忌之攸复谮京使之致仕其家为复道曲河暗通禁中邀上每私幸其第连夜不止侥幸者以一见得为大人大金入寇(改作燕)攸蔽匿告急之奏皆不以闻故兵势炽矣。闻大金逼乃随徽宗南幸靖康初臣寮言其罪责授大中大夫提举亳州明道宫再责浔州雷州臣寮再言其罪移窜海外遂赐死时年五十。
guó shǐ hòu bǔ yuē: bó shì lǔ gōng zhī zhǎng zǐ. yòu suǒ zuì ài dāng yuán fú chū guān cái zào yuàn shàng wèi duān dǐ shí měi tuì cháo chū xiān běi mén bó shì shì lái qū yuàn bì xià mǎ gǒng lì mén shǒu yǐ qí shàng guò ér hòu tuì shàng xún wèi hé rén zuǒ yòu yuē: cài chéng zhǐ yá nèi yě. yáo shì shàng xīn shàn zhī qí hòu dāng yǐ.
国史後补曰:伯氏鲁公之长子。又所最爱当元符初官裁造院上为端邸时每退朝出仙北门伯氏适来趋院必下马拱立门首以俟上过而後退上询为何人左右曰:蔡承旨衙内也。繇是上心善之其後当以。
wèi yán kuàng píng jiè jiā shì zāo féng yì chǒng. yòu rú cǐ jiǎ. ruò shāo jiā xiū chì zé zǎi xiàng sān gōng bù shǔ tā rén yǐ. yì hé bì zuò wéi xié xiè yòng dàng shàng xīn yī shì fù rén pò huài gǔ ròu zhì wéi bèi tiān xìng shàng gū ēn jì shàng jì ruì míng zài gōng zhōng fǎn xiào wèi zuǒ yòu cài dà jù yīng wèi zǎi xiàng yé shì tú wéi shí zhǔ suǒ kuī fán suǒ láo xīn bù yì xī hū!.
为言况凭藉家世遭逢异宠。又如此假。若稍加修饬则宰相三公不属他人矣。亦何必作为谐媟用荡上心依恃妇人破坏骨肉至违背天性上孤恩纪上既睿明在宫中反笑谓左右蔡大讵应为宰相耶是徒为时主所窥凡所劳心不亦惜乎!。
èr shí yī rì jiǎ shēn biāo tóng guàn shǒu bǎng shì kāi fēng fǔ.
二十一日甲申标童贯首榜示开封府。
jiān chá yù shǐ zhāng chéng zòu zhǔn shàng shū shěng zhā zi fèng shèng zhǐ chà qián lái guǎng nán lù gòu dàng gōng shì chén yú qī yuè èr shí jiǔ rì chū mén bā yuè yī rì qǐ fā lián yè cuō chéng jí yán lù mì qiè gēn zhú qián qù zhì bā yuè èr shí sān rì dào nán xióng zhōu yǐ zūn yī shèng zhǐ chǔ fèn gè yǐ shī xíng le bì bié wú shū yú jí jù zòu wén qù qì chén qì kān guǎng nán yǔ lǐng nán jiē lián dì qì yán rè jiān jí jīn qiū shǔ fāng zhuàng zì nán xióng zhōu zhì jīng jì sān qiān wǔ bǎi yú lǐ wǔ shí èr chéng wěi shì dì lǐ yáo yuǎn jīn lái chén suǒ gòu dàng shì qiè lǜ huò yǒu biàn dòng suī yǐ yòng shuǐ yín děng yǎng jìn gù hù jiān chéng jī guǎn qián qù fù quē wài zòu wén shì jiǔ yuè èr shí yī rì sān xǐng tóng fèng shèng zhǐ jiǎn zuò qián hòu chén liáo yán zhāng bìng zhāng chéng suǒ zòu lìng kāi fēng fǔ dà zì yú shì cáo yào nào chù chū bǎng shì biāo shǒu.
监察御史张澂奏准尚书省劄子奉圣旨差前来广南路勾当公事臣於七月二十九日出门八月一日起发连夜蹉程及沿路密切根逐前去至八月二十三日到南雄州已遵依圣旨处分各已施行了毕别无疏虞及具奏闻去讫臣契勘广南与岭南接连地气炎热兼即今秋暑方壮自南雄州至京计三千五百馀里五十二程委是地里遥远今来臣所勾当事窃虑或有变动虽已用水银等养浸固护兼程赍管前去赴阙外奏闻事九月二十一日三省同奉圣旨检坐前後臣寮言章并张澂所奏令开封府大字於市曹要闹处出榜示标首。
chén liáo shàng yán chén qiè jiàn jìn qiǎn jiān chá yù shǐ zhāng chéng qián qù guǎng nán qǔ tóng guàn shǒu jí réng jiàng chén liáo zhāng shū bìng shèng zhǐ liè qí shí zuì yuán è dà duì wú suǒ táo yú tiān dì zhī jiān xiāo shǒu tōng qú shú bù xīn kuài xī shùn zhū sì xiōng ér tiān xià xián fú gài xíng rén yǔ zhòng qì zhī yě. chén yú yù qǐ jiāng qián jiàng yán zhāng bìng suǒ liè shí zuì bō gào tiān xià sì fāng wàn lǐ zhī wài xián dé wén zhī jì zú shì bǎi xìng fèn nù zhī xīn. yòu kě zhào hé qì ér huái yí dí gǎi zuò yuǎn rén qǔ jìn zhǐ jiǔ yuè èr shí sì rì sān xǐng tóng fèng shèng zhǐ yī zòu jiǎn zuò dào shí zuì yán zhāng zhǐ huī xià xiàng yī chéng jìng kāng yuán nián jiǔ yuè èr shí sān rì jiǎn huì chén liáo shàng yán dì yī zhāng zé shòu zuǒ wèi shàng jiàng jūn zhuī guǎng yáng jùn wáng yù guó gōng zhì shì chí zhōu jū zhù dì èr zhāng tóng shàng dì sān zhāng yí chēn zhōu ān zhì dì sì zhāng jí yáng jūn ān zhì dì wǔ zhāng chén qì kān qián hòu chén liáo lùn liè tóng guàn zuì è fēi yī lǐ hé zhū yí bì xià rén cí wèi yù zhì zhī sǐ dì cóng qīng biǎn cuàn yú guàn ēn dé hòu yǐ. chén fǎng wén guàn shàng chí huí fāng mìng bù jí jiù dào jīn lái zhāo tíng shǐ shǐ fèng yíng shàng huáng qiè lǜ guàn rěn è fú quān guī miǎn zhé mìng shàng yù jiǎo xìng hái cháo jí guàn jiān xiōng jiǔ zhe jūn mín yuàn fèn yù shí qí ròu jìn zhě jīn rén fàn gǎi zuò wéi chéng yú sì shí rì mín shù bù kān wéi bì zhī jiǔ kòu quē xiōng xiōng guī zuì huàn guān ōu jī ér sǐ zhě shí shù bèi guàn. ruò fù rù dū chéng qiè kǒng bié zhì shēng shì jiān qián cǐ bì xià cháng jiàng zhǐ huī lìng guàn shǒu yù jīng chéng nǎi gǎn jǐn shì nán bēn guān wèi tài shī chǒng jí wáng jué qù guó zhī rì gèng bù cháo cí kuí qí qíng shí shū wú rén chén zhī yì yě. jiān yǐ bà xuān fǔ sī zhí shì què fù yōng jīng bīng zì wèi àn chūn qiū fǎ shì wèi pàn nì zuì è rú cǐ. ruò bù zhòng zhì diǎn xíng hé yǐ yàn fú zhòng xīn wàng bì xià duàn zì yuān zhōng gèng cì chù zé shī xíng réng jiàng.
臣寮上言臣窃见近遣监察御史张澂前去广南取童贯首级仍降臣寮章疏并圣旨列其十罪元恶大憝无所逃於天地之间枭首通衢孰不欣快昔舜诛四凶而天下咸服盖刑人与众弃之也。臣愚欲乞将前降言章并所列十罪播告天下四方万里之外咸得闻知既足释百姓愤怒之心。又可召和气而怀夷狄(改作远人)取进止九月二十四日三省同奉圣旨依奏检坐到十罪言章指挥下项一承靖康元年九月二十三日检会臣寮上言第一章责授左卫上将军追广阳郡王豫国公致仕池州居住第二章同上第三章移郴州安置第四章吉阳军安置第五章臣契勘前後臣寮论列童贯罪恶非一理合诛夷陛下仁慈未欲置之死地从轻贬窜於贯恩德厚矣。臣访闻贯尚迟回方命不即就道今来朝廷使使奉迎上皇窃虑贯稔恶弗悛规免谪命尚欲侥幸还朝级贯奸凶久著军民怨愤欲食其肉近者金人犯(改作围)城逾四十日民庶不堪围闭之久叩阙汹汹归罪宦官殴击而死者十数辈贯。若复入都城窃恐别致生事兼前此陛下尝降指挥令贯守御京城乃敢尽室南奔官为太师宠极王爵去国之日更不朝辞揆其情实殊无人臣之义也。兼已罢宣抚司职事却复拥精兵自卫按春秋法是谓叛逆罪恶如此。若不重寘典刑何以厌服众心望陛下断自渊衷更赐黜责施行仍降。
ruì zhǐ lìng kāi fēng fǔ duō chà dé lì shǐ chén guǎn yā qián qù zhì biǎn suǒ qǔ jìn zhǐ. yòu dì liù dì qī zhāng wéi bì xià sī yí dí qīn rǔ gǎi zuò jīng quē zhèn jīng zhī biàn shí shēng yú guàn zhì shàng huáng qián rì zhī bō yuè zhěn bì xià fù zǐ zhī qíng sù dǐ jīn rì zhī jū mí shāng bì xià xiōng dì zhī ài tài zǔ tài zōng bǎi zhàn dé tiān xià yī tóng guàn wēi zhī cǐ ér bù shā chén kǒng tài zǔ tài zōng hán nù yú shàng tiān wèi yǐ yě. chén qiè yuàn bì xià fèn gān gāng fā ruì duàn jí guàn zhī biǎn suǒ kǎn zhì jīng shī zhào bǎi guān chén jiǔ shī zhū yú guān quē zhī xià hǎi qí qū yǐ cì zhàn shì hán qí shǒu yǐ yí nǚ zhēn qí zhàn shì shòu hǎi bì yǒng yuè yǐ zēng qì nǚ zhēn fā hán bì sǒng tì ér wèi wēi qì dān zhī yuàn shāo shū zé nǚ zhēn zhī shī zì tuì yǐ. gǒu, huò bù rán zé chuí jǐn lǎo nú jiāng sǐ yǒu xià bì xià shòu wǔ sì yí gǎi zuò qiáng lín yí jī wàn shì wú yǐ wèi zōng shè zhī shén líng zé nǚ zhēn zhī bīng kǒng wèi tiǎn yě. chén bù shèng jī qiè zhī zhì qǔ jìn zhǐ dì bā zhāng chén wén rén jūn yǐ zhì zūn tǒng yú shì mín zhī shàng bǎi guān wàn mín yǎng ér chéng zhī lǜ zhí jiè jù bù gǎn yì jì lǜ zhě lǐ yǐ wéi zhī fáng yě. shì yǐ rén jūn zhě zhāo dé sè wéi yǐ lín zhào bǎi guān bì jǐn qí wén wù dù shù zhī bié gé zhì dù yī fú zhě wèi pàn pàn zhě yǒu tǎo wú shè suǒ yǐ bié xián míng wēi yǐ zhèng rén xīn yě. fú wàng bì xià duàn zì yuān zhōng dà zhèng diǎn xíng tiān xià xìng shèn qǔ jìn zhǐ fèng shèng zhǐ zhū qì gào yù zhōng wài.
睿旨令开封府多差得力使臣管押前去至贬所取进止。又第六第七章惟陛下思夷狄侵辱(改作京阙震惊)之变实生於贯致上皇前日之播越轸陛下父子之情肃邸今日之拘縻伤陛下兄弟之爱太祖太宗百战得天下一童贯危之此而不杀臣恐太祖太宗含怒於上天未已也。臣窃愿陛下奋乾刚发睿断即贯之贬所槛至京师召百官陈九师诛於观阙之下醢其躯以赐战士函其首以遗女真其战士受醢必踊跃以增气女真发函必悚惕而畏威契丹之怨稍纾则女真之师自退矣。苟,或不然则垂尽老奴将死牖下陛下受侮四夷(改作强邻)贻讥万世无以慰宗社之神灵则女真之兵恐未殄也。臣不胜激切之至取进止第八章臣闻人君以至尊统於士民之上百官万民仰而承之率职戒惧不敢易纪律者礼以为之防也。是以人君者昭德塞违以临照百官必谨其文物度数之别革制度衣服者为畔畔者有讨无赦所以别嫌明微以正人心也。伏望陛下断自渊衷大正典刑天下幸甚取进止奉圣旨诛讫告谕中外。
zhān hǎn gǎi zuò ní kān xiàn píng dìng jūn.
粘罕(改作尼堪)陷平定军。
zhān hǎn gǎi zuò ní kān jì xiàn tài yuán fǔ fén jìn zhū zhōu nǎi dōng gōng shòu yáng shòu yáng chéng xiǎo ér bǎi xìng sǐ shǒu fán sān gōng zhī sǐ shāng wàn rén jìng bù bá nǎi gōng píng dìng jūn yù jù jǐng xíng wǎng gōng zhī sàng shì sān qiān rén. yòu yǔ wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù bīng hé gōng zhī yì sàng wàn rén ér bá zhī.
粘罕(改作尼堪)既陷太原府汾晋诸州乃东攻寿阳寿阳城小而百姓死守凡三攻之死伤万人竟不拔乃攻平定军欲据井陉往攻之丧士三千人。又与斡离不(改作斡里雅布)兵合攻之亦丧万人而拔之。
cuò zhì shǒu yù jīng shī zhì sì dào zǒng guǎn yǐ lǐ huí wèi tài wèi dà hé shǒu yù shǐ fàn nè hé běi xuān fǔ shǐ.
措置守御京师置四道总管以李回为太尉大河守御使范讷河北宣抚使。
cháo tíng yǐ chū shī lǚ nǜ bù néng jué jīn rén gē dì zhī qǐng lǔ gǎi zuò dí qí. qiě shēn rù sī dé cháng cè yǐ wèi wáng shì sì dào zǒng guǎn tǒng tiān xià bīng fēn zhì zhū lù wèi jīng shī wèi dōng dào zǒng guǎn tǒng jīng dōng huái nán zhī bīng xī dào zǒng guǎn tǒng jīng xī hé dōng zhī bīng nán dào zǒng guǎn tǒng jīng xī nán lù hú běi zhī bīng běi dào zǒng guǎn tǒng hé běi zhī bīng yǐ zhé yàn zhì wèi xuān fǔ pàn guān yǐ lǐ huí wèi dà hé shǒu yù shǐ yǐ bèi zhān hǎn gǎi zuò ní kān fàn nè wèi hé běi xuān fǔ shǐ yǐ bèi wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù. yòu yǐ dōu shuǐ shǐ zhě róng cao yí chén qiú dào jiān chéng xǔ xiān zhī děng tóng zhū jiàng shuài yǐ shǒu yào jīn.
朝廷以出师屡衄不能绝金人割地之请虏(改作敌)骑。且深入思得长策以卫王室四道总管统天下兵分制诸路为京师卫东道总管统京东淮南之兵西道总管统京西河东之兵南道总管统京西南路湖北之兵北道总管统河北之兵以折彦质为宣抚判官以李回为大河守御使以备粘罕(改作尼堪)范讷为河北宣抚使以备斡离不(改作斡里雅布)。又以都水使者荣{艹疑}陈求道监丞许先之等同诸将帅以守要津。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
赐进士出身头品顶戴四川等处承宣布政使司布政使清苑许涵度校刊。
juǎn wǔ shí liù jiào kān jì.
※卷五十六校勘记。
pì zhì wèi shǔ guān zhì wù zuò zhì fán liù shí qī míng tuō qī zì gè dài juàn shǔ juàn shǔ wù zuò quàn lì jiē yī shí qū fù zhī qū rén xiān wù zuò qiān suī diàn yòu wǔ shuài yòu wù zuò yán dú luàn cháo zhèng zhèng wù zuò tīng jiǎo nà cháo tíng tuō nà zì shēn zài hàn lín yuàn tuō yuàn zì tài cháng sì shǎo qīng tuō sì zì, qǐ fēi suǒ wèi tān tiān zhī gōng yǐ wéi jǐ lì hū! lì wù zuò yǒu táng rú yán dài zhì dé rú wù zuò shū liú sú wú bù yǐ wéi rán wù zuò wú yǐ wéi bù rán suì yǐ wéi zhēn guó zhī zhù shí yě. tuō zhī zì
辟置为属官(置误作至)凡六十七名(脱七字)各带眷属(眷属误作券历)皆一时趋附之趋人(憸误作佥)虽殿右武帅(右误作岩)渎乱朝政(政误作听)缴纳朝廷(脱纳字)身在翰林院(脱院字)太常寺少卿(脱寺字),岂非所谓贪天之功以为己力乎!(力误作有)唐儒言戴至德(儒误作书)流俗无不以为然(误作无以为不然)遂以为真国之柱石也。(脱之字)
liú sú yóu xìn gāng xìn wù zuò yán yǐ jié chí rén zhǔ rén wù zuò jiǔ suǒ dāng liào dí zhì shèng tuō suǒ zì shàng yǐ yán kāng mì diàn chū zhí jìn fān mì diàn wù zuò mì zhí chū zhí wù zuò chū diàn yǐ yī de jiàn tiān rén dé jiàn wù zuò jiàn de tiān wù zuò dà shāo jiā yōu shì shì wù zuò chì shàng jì ruì míng zhú xié wǎn zài gōng zhōng míng wù zuò zhī tuō zhú xié zì wǎn zì lián yè zǎn chéng jiǎn wù zuò cuō jiǎn zuò liè shí zuì yán zhāng liè wù zuò dào yǐ yī tóng guàn wēi zhī tuō yǐ zì.
流俗犹信纲(信误作言)以劫持人主(人误作久)所当料敌制胜(脱所字)尚以延康秘殿出职近藩(秘殿误作秘职出职误作出殿)以一得见天人(得见误作见得天误作大)稍加攸饰(饰误作饬)上既睿明烛邪晚在宫中(明误作知脱烛邪字晚字)连夜趱程(检误作蹉)检坐列十罪言章(列误作到)以一童贯危之(脱以字)。