zhàn guān dù běn chū bài jī jié wū cháo mèng dé shāo liáng
戰官渡本初敗績 劫烏巢孟德燒糧
què shuō yuán shào xìng bīng, wàng guān dù jìn fā. xià hóu dūn fā shū gào jí. cáo cāo qǐ jūn qī wàn, qián wǎng yíng dí, liú xún yù shǒu xǔ dōu. shào bīng lín fā, tián fēng cóng yù zhōng shàng shū jiàn yuē: jīn qiě yí jìng shǒu yǐ dài tiān shí, bù kě wàng xìng dà bīng, kǒng yǒu bù lì. féng jì zèn yuē: zhǔ gōng xìng rén yì zhī shī, tián fēng hé dé chū cǐ bù xiáng zhī yǔ! shào yīn nù, yù zhǎn tián fēng. zhòng guān gào miǎn. shào hèn yuē: dài wú pò le cáo cāo, míng zhèng qí zuì! suì cuī jūn jìn fā, jīng qí biàn yě, dāo jiàn rú lín. xíng zhì yáng wǔ, xià dìng zhài shān. jǔ shòu yuē: wǒ jūn suī zhòng, ér yǒng měng bù jí bǐ jūn bǐ jūn suī jīng, ér liáng cǎo bù rú wǒ jūn. bǐ jūn wú liáng, lì zài jí zhàn wǒ jūn yǒu liáng, yí qiě huǎn shǒu. ruò néng kuàng yǐ rì yuè, zé bǐ jūn bù zhàn zì bài yǐ. shào nù yuē: tián fēng màn wǒ jūn xīn, wú huí rì bì zhǎn zhī. rǔ ān gǎn yòu rú cǐ! chì zuǒ yòu: jiāng jǔ shòu suǒ jìn jūn zhōng, dài wǒ pò cáo zhī hòu, yǔ tián fēng yī tǐ zhì zuì! yú shì xià lìng, jiāng dà jūn qī shí wàn, dōng xī nán běi, zhōu wéi ān yíng, lián luò jiǔ shí yú lǐ.
卻說袁紹興兵,望官渡進發。夏侯惇發書告急。曹操起軍七萬,前往迎敵,留荀彧守許都。紹兵臨發,田豐從獄中上書諫曰:「今且宜靜守以待天時,不可妄興大兵,恐有不利。」逢紀譖曰:「主公興仁義之師,田豐何得出此不祥之語!」紹因怒,欲斬田豐。眾官告免。紹恨曰:「待吾破了曹操,明正其罪!」遂催軍進發,旌旗遍野,刀劍如林。行至陽武,下定寨柵。沮授曰:「我軍雖眾,而勇猛不及彼軍;彼軍雖精,而糧草不如我軍。彼軍無糧,利在急戰;我軍有糧,宜且緩守。若能曠以日月,則彼軍不戰自敗矣。」紹怒曰:「田豐慢我軍心,吾回日必斬之。汝安敢又如此!」叱左右:「將沮授鎖禁軍中,待我破曹之後,與田豐一體治罪!」於是下令,將大軍七十萬,東西南北,周圍安營,連絡九十餘里。
xì zuò tàn zhī xū shí, bào zhì guān dù. cáo jūn xīn dào, wén zhī jiē jù. cáo cāo yǔ zhòng móu shì shāng yì. xún yōu yuē: shào jūn suī duō, bù zú jù yě. wǒ jūn jù jīng ruì zhī shì, wú bù yī yǐ dāng shí. dàn lì zài jí zhàn. ruò qiān yán rì yuè, liáng cǎo bù fū, shì kě yōu yǐ. cāo yuē: suǒ yán zhèng hé wú yì. suì chuán lìng jūn jiāng gǔ zào ér jìn. shào jūn lái yíng, liǎng biān pái chéng zhèn shì. shěn pèi bō nǔ shǒu yī wàn, fú yú liǎng yì gōng jiàn shǒu wǔ qiān, fú yú mén qí nèi: yuē pào xiǎng qí fā. sān tòng gǔ bà, yuán shào jīn kuī jīn jiǎ, jǐn páo yù dài, lì mǎ zhèn qián. zuǒ yòu pái liè zhe zhāng hé gāo lǎn hán měng chún yú qióng děng zhū jiāng. jīng qí jié yuè, shèn shì yán zhěng. cáo zhèn shàng mén qí kāi chù, cáo cāo chū mǎ. xǔ chǔ zhāng liáo xú huǎng lǐ diǎn děng, gè chí bīng qì, qián hòu yōng wèi. cáo cāo yǐ biān zhǐ yuán shào yuē: wú yú tiān zǐ zhī qián, bǎo zòu nǐ wèi dà jiāng jūn, jīn hé gù móu fǎn? shào nù yuē: rǔ tuō míng hàn xiāng, shí wèi hàn zéi! zuì è mí tiān, shén yú mǎng zhuō, nǎi fǎn wū rén zào fǎn yé! cāo yuē: wú jīn fèng zhào tǎo rǔ! shào yuē: wú fèng yī dài zhào tǎo zéi! cāo nù, shǐ zhāng liáo chū zhàn. zhāng tái yuè mǎ lái yíng. èr jiāng dòu le sì wǔ shí hé, bù fēn shèng fù. cáo cāo jiàn le, àn àn chēng qí. xǔ chǔ huī dāo zòng mǎ, zhí chū zhù zhàn. gāo lǎn tǐng qiāng jiē zhù. sì yuán jiāng zhuō duì ér sī shā. cáo cāo lìng xià hóu dūn cáo hóng, gè yǐn sān qiān jūn, qí chōng bǐ zhèn. shěn pèi jiàn cáo jūn lái chōng zhèn, biàn lìng fàng qǐ hào pào: liǎng xià wàn nǔ bìng fā, zhōng jūn nèi gōng jiàn shǒu yī qí yōng chū zhèn qián luàn shè. cáo jūn rú hé dǐ dí, wàng nán jí zǒu. yuán shào qū bīng yǎn shā, cáo jūn dà bài, jǐn tuì zhì guān dù. yuán shào yí jūn bī jìn guān dù xià zhài. shěn pèi yuē: jīn kě bō bīng shí wàn shǒu guān dù, jiù cáo cāo zhài qián zhú qǐ tǔ shān, lìng jūn rén xià shì zhài zhōng fàng jiàn. cāo ruò qì cǐ ér qù, wú dé cǐ ài kǒu, xǔ chāng kě pò yǐ. shào cóng zhī, yú gè zhài nèi xuǎn jīng zhuàng jūn rén, yòng tiě qiāo tǔ dān, qí lái cáo cāo zhài biān, lěi tǔ chéng shān. cáo yíng nèi jiàn yuán jūn duī zhú tǔ shān, yù dài chū qù chōng tū, bèi shěn pèi gōng nǔ shǒu dāng zhù yān hóu yào lù, bù néng qián jìn. shí rì zhī nèi, zhú chéng tǔ shān wǔ shí yú zuò, shàng lì gāo lǔ, fēn bō gōng nǔ shǒu yú qí shàng shè jiàn. cáo jūn dà jù, jiē dǐng zhe zhē jiàn pái shǒu yù. tǔ shān shàng yī shēng bāng zi xiǎng chù, jiàn xià rú yǔ. cáo jūn jiē méng dùn fú dì, yuán jūn nà hǎn ér xiào.
細作探知虛實,報至官渡。曹軍新到,聞之皆懼。曹操與眾謀士商議。荀攸曰:「紹軍雖多,不足懼也。我軍俱精銳之士,無不一以當十。但利在急戰。若遷延日月,糧草不敷,事可憂矣。」操曰:「所言正合吾意。」遂傳令軍將鼓譟而進。紹軍來迎,兩邊排成陣勢。審配撥弩手一萬,伏於兩翼;弓箭手五千,伏於門旗內:約炮響齊發。三通鼓罷,袁紹金盔金甲,錦袍玉帶,立馬陣前。左右排列着張郃、高覽、韓猛、淳于瓊等諸將。旌旗節鉞,甚是嚴整。曹陣上門旗開處,曹操出馬。許褚、張遼、徐晃、李典等,各持兵器,前後擁衛。曹操以鞭指袁紹曰:「吾於天子之前,保奏你為大將軍,今何故謀反?」紹怒曰:「汝託名漢相,實為漢賊!罪惡彌天,甚於莽、卓,乃反誣人造反耶!」操曰:「吾今奉詔討汝!」紹曰:「吾奉衣帶詔討賊!」操怒,使張遼出戰。張邰躍馬來迎。二將鬥了四五十合,不分勝負。曹操見了,暗暗稱奇。許褚揮刀縱馬,直出助戰。高覽挺槍接住。四員將捉對兒廝殺。曹操令夏侯惇、曹洪,各引三千軍,齊沖彼陣。審配見曹軍來沖陣,便令放起號炮:兩下萬弩並發,中軍內弓箭手一齊擁出陣前亂射。曹軍如何抵敵,望南急走。袁紹驅兵掩殺,曹軍大敗,盡退至官渡。袁紹移軍逼近官渡下寨。審配曰:「今可撥兵十萬守官渡,就曹操寨前築起土山,令軍人下視寨中放箭。操若棄此而去,吾得此隘口,許昌可破矣。」紹從之,於各寨內選精壯軍人,用鐵鍬土擔,齊來曹操寨邊,壘土成山。曹營內見袁軍堆築土山,欲待出去衝突,被審配弓弩手當住咽喉要路,不能前進。十日之內,築成土山五十餘座,上立高櫓,分撥弓弩手於其上射箭。曹軍大懼,皆頂着遮箭牌守御。土山上一聲梆子響處,箭下如雨。曹軍皆蒙楯伏地,袁軍吶喊而笑。
cáo cāo jiàn jūn huāng luàn, jí zhòng móu shì wèn jì. liú yè jìn yuē: kě zuò fā shí chē yǐ pò zhī. cāo lìng yè jìn chē shì, lián yè zào fā shí chē shù bǎi chéng, fēn bù yíng qiáng nèi, zhèng duì zhe tǔ shān shàng yún tī. hòu gōng jiàn shǒu shè jiàn shí, yíng nèi yī qí zhuāi dòng shí chē, pào shí fēi kōng, wǎng shàng luàn dǎ. rén wú duǒ chù, gōng jiàn shǒu sǐ zhě wú shù. yuán jūn jiē hào qí chē wèi pī lì chē. yóu shì yuán jūn bù gǎn dēng gāo shè jiàn. shěn pèi yòu xiàn yī jì: lìng jūn rén yòng tiě qiāo àn dǎ dì dào, zhí tòu cáo yíng nèi, hào wèi jué zi jūn. cáo bīng wàng jiàn yuán jūn yú shān hòu jué tǔ kēng, bào zhī cáo cāo. cāo yòu wèn jì yú liú yè. yè yuē: cǐ yuán jūn bù néng gōng míng ér gōng àn, fā jué fú dào, yù cóng dì xià tòu yíng ér rù ěr. cāo yuē: hé yǐ yù zhī? yè yuē: kě rào yíng jué zhǎng qiàn, zé bǐ fú dào wú yòng yě. cāo lián yè chà jūn jué qiàn. yuán jūn jué fú dào dào qiàn biān, guǒ bù néng rù, kōng fèi jūn lì.
曹操見軍慌亂,集眾謀士問計。劉曄進曰:「可作發石車以破之。」操令曄進車式,連夜造發石車數百乘,分布營牆內,正對着土山上雲梯。候弓箭手射箭時,營內一齊拽動石車,炮石飛空,往上亂打。人無躲處,弓箭手死者無數。袁軍皆號其車為「霹靂車」。由是袁軍不敢登高射箭。審配又獻一計:令軍人用鐵鍬暗打地道,直透曹營內,號為「掘子軍」。曹兵望見袁軍於山後掘土坑,報知曹操。操又問計於劉曄。曄曰:「此袁軍不能攻明而攻暗,發掘伏道,欲從地下透營而入耳。」操曰:「何以御之?」曄曰:「可繞營掘長塹,則彼伏道無用也。」操連夜差軍掘塹。袁軍掘伏道到塹邊,果不能入,空費軍力。
què shuō cáo cāo shǒu guān dù, zì bā yuè qǐ, zhì jiǔ yuè zhōng, jūn lì jiàn fá, liáng cǎo bù jì. yì yù qì guān dù tuì huí xǔ chāng, chí yí wèi jué, nǎi zuò shū qiǎn rén fù xǔ chāng wèn xún yù. yù yǐ shū bào zhī. shū lüè yuē: chéng zūn mìng, shǐ jué jìn tuì zhī yí. yú yǐ yuán shào xī zhòng jù yú guān dù, yù yǔ míng gōng jué shèng fù, gōng yǐ zhì ruò dāng zhì qiáng, ruò bù néng zhì, bì wèi suǒ chéng: shì tiān xià zhī dà jī yě. shào jūn suī zhòng, ér bù néng yòng yǐ gōng zhī shén wǔ míng zhé, hé xiàng ér bù jì! jīn jūn shí suī shǎo, wèi ruò chǔ hàn zài xíng yáng chéng gāo jiān yě. gōng jīn huà dì ér shǒu, è qí hóu ér shǐ bù néng jìn, qíng jiàn shì jié, bì jiāng yǒu biàn. cǐ yòng qí zhī shí, duàn bù kě shī. wéi míng gōng cái chá yān. cáo cāo dé shū dà xǐ, lìng jiāng shì xiào lì sǐ shǒu.
卻說曹操守官渡,自八月起,至九月終,軍力漸乏,糧草不繼。意欲棄官渡退回許昌,遲疑未決,乃作書遣人赴許昌問荀彧。彧以書報之。書略曰:「承尊命,使決進退之疑。愚以袁紹悉眾聚於官渡,欲與明公決勝負,公以至弱當至強,若不能制,必為所乘:是天下之大機也。紹軍雖眾,而不能用;以公之神武明哲,何向而不濟!今軍實雖少,未若楚、漢在滎陽、成皋間也。公今畫地而守,扼其喉而使不能進,情見勢竭,必將有變。此用奇之時,斷不可失。惟明公裁察焉。」曹操得書大喜,令將士效力死守。
shào jūn yuē tuì sān shí yú lǐ, cāo qiǎn jiāng chū yíng xún shào. yǒu xú huǎng bù jiāng shǐ huàn huò dé yuán jūn xì zuò, jiě jiàn xú huǎng. huǎng wèn qí jūn zhōng xū shí. dá yuē: zǎo wǎn dà jiāng hán měng yùn liáng zhì jūn qián jiē jì, xiān lìng wǒ děng tàn lù. xú huǎng biàn jiāng cǐ shì bào zhī cáo cāo. xún yōu yuē: hán měng pǐ fū zhī yǒng ěr. ruò qiǎn yī rén yǐn qīng qí shù qiān, cóng bàn lù jī zhī, duàn qí liáng cǎo, shào jūn zì luàn. cāo yuē: shuí rén kě wǎng? yōu yuē: jí qiǎn xú huǎng kě yě. cāo suì chà xú huǎng jiāng dài shǐ huàn bìng suǒ bù bīng xiān chū, hòu shǐ zhāng liáo xǔ chǔ yǐn bīng jiù yīng. dāng yè hán měng yā liáng chē shù qiān liàng, jiě fù shào zhài. zhèng zǒu zhī jiān, shān gǔ nèi xú huǎng shǐ huàn yǐn jūn jié zhù qù lù. hán měng fēi mǎ lái zhàn, xú huǎng jiē zhù sī shā. shǐ huàn biàn shā sǎn rén fū, fàng huǒ fén shāo liáng chē. hán měng dǐ dāng bú zhù, bō huí mǎ zǒu. xú huǎng cuī jūn shāo jǐn zī zhòng. yuán shào jūn zhōng, wàng jiàn xī běi shàng huǒ qǐ, zhèng jīng yí jiān, bài jūn bào lái: liáng cǎo bèi jié! shào jí qiǎn zhāng hé gāo lǎn qù jié dà lù, zhèng yù xú huǎng shāo liáng ér huí, qià yù jiāo fēng, bèi hòu zhāng liáo xǔ zhū jūn dào. liǎng xià jiā gōng, shā sàn yuán jūn, sì jiāng hé bīng yī chù, huí guān dù zhài zhōng. cáo cāo dà xǐ, zhòng jiā shǎng láo. yòu fēn jūn yú zhài qián jié yíng, wèi jǐ jiǎo zhī shì.
紹軍約退三十餘里,操遣將出營巡哨。有徐晃部將史渙獲得袁軍細作,解見徐晃。晃問其軍中虛實。答曰:「早晚大將韓猛運糧至軍前接濟,先令我等探路。」徐晃便將此事報知曹操。荀攸曰:「韓猛匹夫之勇耳。若遣一人引輕騎數千,從半路擊之,斷其糧草,紹軍自亂。」操曰:「誰人可往?」攸曰:「即遣徐晃可也。」操遂差徐晃將帶史渙並所部兵先出,後使張遼、許褚引兵救應。當夜韓猛押糧車數千輛,解赴紹寨。正走之間,山谷內徐晃、史渙引軍截住去路。韓猛飛馬來戰,徐晃接住廝殺。史渙便殺散人夫,放火焚燒糧車。韓猛抵當不住,撥回馬走。徐晃催軍燒盡輜重。袁紹軍中,望見西北上火起,正驚疑間,敗軍報來:「糧草被劫!」紹急遣張郃、高覽去截大路,正遇徐晃燒糧而回,恰欲交鋒,背後張遼、許諸軍到。兩下夾攻,殺散袁軍,四將合兵一處,回官渡寨中。曹操大喜,重加賞勞。又分軍於寨前結營,為掎角之勢。
què shuō hán měng bài jūn hái yíng, shào dà nù, yù zhǎn hán měng, zhòng guān quàn miǎn. shěn pèi yuē: xíng jūn yǐ liáng shí wèi zhòng, bù kě bù yòng xīn dī fáng. wū cháo nǎi tún liáng zhī chù, bì děi zhòng bīng shǒu zhī. yuán shào yuē: wú chóu cè yǐ dìng. rǔ kě huí yè dōu jiān dū liáng cǎo, xiū jiào quē fá. shěn pèi lǐng mìng ér qù. yuán shào qiǎn dà jiāng chún yú qióng, bù lǐng dū jiāng suī yuán jìn hán jǔ zi lǚ wēi huáng zhào ruì děng, yǐn èr wàn rén mǎ, shǒu wū cháo. nà chún yú qióng xìng gāng hǎo jiǔ, jūn shì duō wèi zhī jì zhì wū cháo, zhōng rì yǔ zhū jiāng jù yǐn. qiě shuō cáo cāo jūn liáng gào jié, jí fā shǐ wǎng xǔ chāng jiào xún yù zuò sù cuò bàn liáng cǎo, xīng yè jiě fù jūn qián jiē jì. shǐ zhě jī shū ér wǎng, xíng bù shàng sān shí lǐ, bèi yuán jūn zhuō zhù, fù jiàn móu shì xǔ yōu. nà xǔ yōu zì zi yuǎn, shǎo shí céng yǔ cáo cāo wèi yǒu, cǐ shí què zài yuán shào chù wèi móu shì. dāng xià sōu de shǐ zhě suǒ jī cáo cāo cuī liáng shū xìn, jìng lái jiàn shào yuē: cáo cāo tún jūn guān dù, yǔ wǒ xiāng chí yǐ jiǔ, xǔ chāng bì kōng xū ruò fēn yī jūn xīng yè yǎn xí xǔ chāng, zé xǔ chāng kě bá, ér cāo kě qín yě. jīn cāo liáng cǎo yǐ jǐn, zhèng kě chéng cǐ jī huì, liǎng lù jī zhī. shào yuē: cáo cāo guǐ jì jí duō, cǐ shū nǎi yòu dí zhī jì yě. yōu yuē: jīn ruò bù qǔ, hòu jiāng fǎn shòu qí hài. zhèng huà jiān, hū yǒu shǐ zhě zì yè jùn lái, chéng shàng shěn pèi shū. shū zhōng xiān shuō yùn liáng shì hòu yán xǔ yōu zài jì zhōu shí, cháng làn shòu mín jiān cái wù, qiě zòng lìng zǐ zhí bèi duō kē shuì, qián liáng rù jǐ, jīn yǐ shōu qí zǐ zhí xià yù yǐ. shào jiàn shū dà nù yuē: làn xíng pǐ fū! shàng yǒu miàn mù yú wú qián xiàn jì yé! rǔ yǔ cáo cāo yǒu jiù, xiǎng jīn yì shòu tā cái huì, wèi tā zuò jiān xì, chuài zhuàn wú jūn ěr! běn dāng zhǎn shǒu, jīn quán qiě jì tóu zài xiàng! kě sù tuì chū, jīn hòu bù xǔ xiāng jiàn! xǔ yōu chū, yǎng tiān tàn yuē: zhōng yán nì ěr, shù zi bù zú yǔ móu! wú zǐ zhí yǐ zāo shěn pèi zhī hài, wú hé yán fù jiàn jì zhōu zhī rén hū! suì yù bá jiàn zì wěn. zuǒ yòu duó jiàn quàn yuē: gōng hé qīng shēng zhì cǐ? yuán shào bù nà zhí yán, hòu bì wèi cáo cāo suǒ qín. gōng jì yǔ cáo gōng yǒu jiù, hé bù qì àn tóu míng? zhǐ zhè liǎng jù yán yǔ, diǎn xǐng xǔ yōu yú shì xǔ yōu jìng tóu cáo cāo. hòu rén yǒu shī tàn yuē: běn chū háo qì gài zhōng huá, guān dù xiāng chí wǎng tàn jiē. ruò shǐ xǔ yōu móu jiàn yòng, shān hé zhēng dé shǔ cáo jiā?
卻說韓猛敗軍還營,紹大怒,欲斬韓猛,眾官勸免。審配曰:「行軍以糧食為重,不可不用心提防。烏巢乃屯糧之處,必得重兵守之。」袁紹曰:「吾籌策已定。汝可回鄴都監督糧草,休教缺乏。」審配領命而去。袁紹遣大將淳于瓊,部領督將眭元進、韓莒子、呂威璜、趙睿等,引二萬人馬,守烏巢。那淳于瓊性剛好酒,軍士多畏之;既至烏巢,終日與諸將聚飲。且說曹操軍糧告竭,急發使往許昌教荀彧作速措辦糧草,星夜解赴軍前接濟。使者齎書而往,行不上三十里,被袁軍捉住,縛見謀士許攸。那許攸字子遠,少時曾與曹操為友,此時卻在袁紹處為謀士。當下搜得使者所齎曹操催糧書信,徑來見紹曰:「曹操屯軍官渡,與我相持已久,許昌必空虛;若分一軍星夜掩襲許昌,則許昌可拔,而操可擒也。今操糧草已盡,正可乘此機會,兩路擊之。」紹曰:「曹操詭計極多,此書乃誘敵之計也。」攸曰:「今若不取,後將反受其害。」正話間,忽有使者自鄴郡來,呈上審配書。書中先說運糧事;後言許攸在冀州時,嘗濫受民間財物,且縱令子侄輩多科稅,錢糧入己,今已收其子侄下獄矣。紹見書大怒曰:「濫行匹夫!尚有面目於吾前獻計耶!汝與曹操有舊,想今亦受他財賄,為他作奸細,啜賺吾軍耳!本當斬首,今權且寄頭在項!可速退出,今後不許相見!」許攸出,仰天嘆曰:「忠言逆耳,豎子不足與謀!吾子侄已遭審配之害,吾何顏復見冀州之人乎!」遂欲拔劍自刎。左右奪劍勸曰:「公何輕生至此?袁紹不納直言,後必為曹操所擒。公既與曹公有舊,何不棄暗投明?」只這兩句言語,點醒許攸;於是許攸徑投曹操。後人有詩嘆曰:「本初豪氣蓋中華,官渡相持枉嘆嗟。若使許攸謀見用,山河爭得屬曹家?」
què shuō xǔ yōu àn bù chū yíng, jìng tóu cáo zhài, fú lù jūn rén ná zhù. yōu yuē: wǒ shì cáo chéng xiàng gù yǒu, kuài yǔ wǒ tōng bào, shuō nán yáng xǔ yōu lái jiàn. jūn shì máng bào rù zhài zhōng. shí cāo fāng jiě yī xiē xī, wén shuō xǔ yōu sī bēn dào zhài, dà xǐ, bù jí chuān lǚ, xiǎn zú chū yíng, yáo jiàn xǔ yōu, fǔ zhǎng huān xiào, xié shǒu gòng rù, cāo xiān bài yú dì. yōu huāng fú qǐ yuē: gōng nǎi hàn xiāng, wú nǎi bù yī, hé qiān gōng rú cǐ? cāo yuē: gōng nǎi cāo gù yǒu, qǐ gǎn yǐ míng jué xiāng shàng xià hū! yōu yuē: mǒu bù néng zé zhǔ, qū shēn yuán shào, yán bù tīng, jì bù cóng, jīn tè qì zhī lái jiàn gù rén. yuàn cì shōu lù. cāo yuē: zi yuǎn kěn lái, wú shì jì yǐ! yuàn jí jiào wǒ yǐ pò shào zhī jì: yōu yuē: wú céng jiào yuán shào yǐ qīng qí chéng xū xí xǔ dōu, shǒu wěi xiāng gōng. cāo dà jīng yuē: ruò yuán shào yòng zi yán, wú shì bài yǐ. yōu yuē: gōng jīn jūn liáng shàng yǒu jǐ hé? cāo yuē: kě zhī yī nián. yōu xiào yuē: kǒng wèi bì. cāo yuē: yǒu bàn nián ěr. yōu fú xiù ér qǐ, qū bù chū zhàng yuē: wú yǐ chéng xiāng tóu, ér gōng jiàn qī rú shì, qǐ wú suǒ wàng zāi! cāo wǎn liú yuē: zi yuǎn wù chēn, shàng róng shí sù: jūn zhōng liáng shí kě zhī sān yuè ěr. yōu xiào yuē: shì rén jiē yán mèng dé jiān xióng, jīn guǒ rán yě. cāo yì xiào yuē: qǐ bù wén bīng bù yàn zhà! suì fù ěr dī yán yuē: jūn zhōng zhǐ yǒu cǐ yuè zhī liáng. yōu dà shēng yuē: xiū mán wǒ! liáng yǐ jǐn yǐ! cāo è rán yuē: hé yǐ zhī zhī? yōu nǎi chū cāo yǔ xún yù zhī shū yǐ shì zhī yuē: cǐ shū hé rén suǒ xiě? cāo jīng wèn yuē: hé chù dé zhī? yōu yǐ huò shǐ zhī shì xiāng gào. cāo zhí qí shǒu yuē: zi yuǎn jì niàn jiù jiāo ér lái, yuàn jí yǒu yǐ jiào wǒ. yōu yuē: míng gōng yǐ gū jūn kàng dà dí, ér bù qiú jí shèng zhī fāng, cǐ qǔ sǐ zhī dào yě. yōu yǒu yī cè, bù guò sān rì, shǐ yuán shào bǎi wàn zhī zhòng, bù zhàn zì pò. míng gōng hái kěn tīng fǒu? cāo xǐ yuē: yuàn wén liáng cè. yōu yuē: yuán shào jūn liáng zī zhòng, jǐn jī wū cháo, jīn bō chún yú qióng shǒu bǎ, qióng shì jiǔ wú bèi. gōng kě xuǎn jīng bīng zhà chēng yuán jiāng jiǎng qí lǐng bīng dào bǐ hù liáng, chéng jiān shāo qí liáng cǎo zī zhòng, zé shào jūn bù sān rì jiāng zì luàn yǐ. cāo dà xǐ, zhòng dài xǔ yōu, liú yú sāi zhōng. cì rì, cāo zì xuǎn mǎ bù jūn shì wǔ qiān, zhǔn bèi wǎng wū cháo jié liáng. zhāng liáo yuē: yuán shào tún liáng zhī suǒ, ān dé wú bèi? chéng xiàng wèi kě qīng wǎng, kǒng xǔ yōu yǒu zhà. cāo yuē: bù rán, xǔ yōu cǐ lái, tiān bài yuán shào. jīn wú jūn liáng bù gěi, nán yǐ jiǔ chí ruò bù yòng xǔ yōu zhī jì, shì zuò ér dài kùn yě. bǐ ruò yǒu zhà, ān kěn liú wǒ zhài zhōng? qiě wú yì yù jié zhài jiǔ yǐ. jīn jié liáng zhī jǔ, jì zài bì xíng, jūn qǐng wù yí. liáo yuē: yì xū fáng yuán shào chéng xū lái xí. cāo xiào yuē: wú yǐ chóu zhī shú yǐ. biàn jiào xún yōu jiǎ xǔ cáo hóng tóng xǔ yōu shǒu dà zhài, xià hóu dūn xià hóu yuān lǐng yī jūn fú yú zuǒ, cáo rén sūn diǎn lǐng yī jūn fú yú yòu, yǐ bèi bù yú. jiào zhāng liáo xǔ chǔ zài qián, xú huǎng yú jìn zài hòu, cāo zì yǐn zhū jiāng jū zhōng: gòng wǔ qiān rén mǎ, dǎ zhe yuán jūn qí hào, jūn shì jiē shù cǎo fù xīn, rén xián méi, mǎ lēi kǒu, huáng hūn shí fēn, wàng wū cháo jìn fā. shì yè xīng guāng mǎn tiān. qiě shuō jǔ shòu bèi yuán shào jū jìn zài jūn zhōng, shì yè yīn jiàn zhòng xīng lǎng liè, nǎi mìng jiān zhě yǐn chū zhōng tíng, yǎng guān tiān xiàng. hū jiàn tài bái nì xíng, qīn fàn niú dòu zhī fēn, dà jīng yuē: huò jiāng zhì yǐ! suì lián yè qiú jiàn yuán shào. shí shào yǐ zuì wò, tīng shuō jǔ shòu yǒu mì shì qǐ bào, huàn rù wèn zhī. shòu yuē: shì guān tiān xiàng, jiàn tài bái nì xíng yú liǔ guǐ zhī jiān, liú guāng shè rù niú dòu zhī fēn, kǒng yǒu zéi bīng jié lüè zhī hài. wū cháo tún liáng zhī suǒ, bù kě bù tí bèi. yí sù qiǎn jīng bīng měng jiāng, yú jiān dào shān lù xún shào, miǎn wèi cáo cāo suǒ suàn. shào nù chì yuē: rǔ nǎi dé zuì zhī rén, hé gǎn wàng yán huò zhòng! yīn chì jiān zhě yuē: wú lìng rǔ jū qiú zhī, hé gǎn fàng chū! suì mìng zhǎn jiān zhě, bié huàn rén jiān yā jǔ shòu. shòu chū, yǎn lèi tàn yuē: wǒ jūn wáng zài dàn xī, wǒ shī hái bù zhī luò hé chù yě! hòu rén yǒu shī tàn yuē: nì ěr zhōng yán fǎn jiàn chóu, dú fū yuán shào shǎo jī móu. wū cháo liáng jǐn gēn jī bá, yóu yù qū qū shǒu jì zhōu. què shuō cáo cāo lǐng bīng yè xíng, qián guò yuán shào bié zhài, zhài bīng wèn shì hé chù jūn mǎ. cāo shǐ rén yīng yuē: jiǎng qí fèng mìng wǎng wū cháo hù liáng. yuán jūn jiàn shì zì jiā qí hào, suì bù yí huò. fán guò shù chù, jiē zhà chēng jiǎng qí zhī bīng, bìng wú zǔ ài. jí dào wū cháo, sì gēng yǐ jǐn. cāo jiào jūn shì jiāng shù cǎo zhōu wéi jǔ huǒ, zhòng jiāng xiào gǔ zào zhí rù. shí chún yú qióng fāng yǔ zhòng jiāng yǐn le jiǔ, zuì wò zhàng zhōng wén gǔ zào zhī shēng, lián máng tiào qǐ wèn: hé gù xuān nào? yán wèi yǐ, zǎo bèi náo gōu tuō fān. suī yuán jìn zhào ruì yùn liáng fāng huí, jiàn tún shàng huǒ qǐ, jí lái jiù yīng. cáo jūn fēi bào cáo cāo, shuō: zéi bīng zài hòu, qǐng fēn jūn jù zhī. cāo dà hē yuē: zhū jiāng zhǐ gù fèn lì xiàng qián, dài zéi zhì bèi hòu, fāng kě huí zhàn! yú shì zhòng jūn jiāng wú bù zhēng xiān yǎn shā. yī shà shí, huǒ yàn sì qǐ, yān mí tài kōng. suī zhào èr jiāng qū bīng lái jiù, cāo lēi mǎ huí zhàn. èr jiāng dǐ dí bú zhù, jiē bèi cáo jūn suǒ shā, liáng cǎo jǐn xíng shāo jué. chún yú qióng bèi qín jiàn cāo, cāo mìng gē qù qí ěr bí shǒu zhǐ, fù yú mǎ shàng, fàng huí shào yíng yǐ rǔ zhī.
卻說許攸暗步出營,徑投曹寨,伏路軍人拿住。攸曰:「我是曹丞相故友,快與我通報,說南陽許攸來見。」軍士忙報入寨中。時操方解衣歇息,聞說許攸私奔到寨,大喜,不及穿履,跣足出迎,遙見許攸,撫掌歡笑,攜手共入,操先拜於地。攸慌扶起曰:「公乃漢相,吾乃布衣,何謙恭如此?」操曰:「公乃操故友,豈敢以名爵相上下乎!」攸曰:「某不能擇主,屈身袁紹,言不聽,計不從,今特棄之來見故人。願賜收錄。」操曰:「子遠肯來,吾事濟矣!願即教我以破紹之計:」攸曰:「吾曾教袁紹以輕騎乘虛襲許都,首尾相攻。」操大驚曰:「若袁紹用子言,吾事敗矣。」攸曰:「公今軍糧尚有幾何?」操曰:「可支一年。」攸笑曰:「恐未必。」操曰:有半年耳。」攸拂袖而起,趨步出帳曰:「吾以誠相投,而公見欺如是,豈吾所望哉!」操挽留曰:「子遠勿嗔,尚容實訴:軍中糧實可支三月耳。」攸笑曰:「世人皆言孟德奸雄,今果然也。」操亦笑曰:「豈不聞兵不厭詐!」遂附耳低言曰:「軍中止有此月之糧。」攸大聲曰:「休瞞我!糧已盡矣!」操愕然曰:「何以知之?」攸乃出操與荀彧之書以示之曰:「此書何人所寫?」操驚問曰:「何處得之?」攸以獲使之事相告。操執其手曰:「子遠既念舊交而來,願即有以教我。」攸曰:「明公以孤軍抗大敵,而不求急勝之方,此取死之道也。攸有一策,不過三日,使袁紹百萬之眾,不戰自破。明公還肯聽否?」操喜曰:「願聞良策。」攸曰:「袁紹軍糧輜重,盡積烏巢,今撥淳于瓊守把,瓊嗜酒無備。公可選精兵詐稱袁將蔣奇領兵到彼護糧,乘間燒其糧草輜重,則紹軍不三日將自亂矣。」操大喜,重待許攸,留於塞中。次日,操自選馬步軍士五千,準備往烏巢劫糧。張遼曰:「袁紹屯糧之所,安得無備?丞相未可輕往,恐許攸有詐。」操曰:「不然,許攸此來,天敗袁紹。今吾軍糧不給,難以久持;若不用許攸之計,是坐而待困也。彼若有詐,安肯留我寨中?且吾亦欲劫寨久矣。今劫糧之舉,計在必行,君請勿疑。」遼曰:「亦須防袁紹乘虛來襲。」操笑曰:「吾已籌之熟矣。」便教荀攸、賈詡、曹洪同許攸守大寨,夏侯惇、夏侯淵領一軍伏於左,曹仁、孫典領一軍伏於右,以備不虞。教張遼、許褚在前,徐晃、于禁在後,操自引諸將居中:共五千人馬,打着袁軍旗號,軍士皆束草負薪,人銜枚,馬勒口,黃昏時分,望烏巢進發。是夜星光滿天。且說沮授被袁紹拘禁在軍中,是夜因見眾星朗列,乃命監者引出中庭,仰觀天象。忽見太白逆行,侵犯牛、斗之分,大驚曰:「禍將至矣!」遂連夜求見袁紹。時紹已醉臥,聽說沮授有密事啟報,喚入問之。授曰:「適觀天象,見太白逆行於柳、鬼之間,流光射入牛、斗之分,恐有賊兵劫掠之害。烏巢屯糧之所,不可不提備。宜速遣精兵猛將,於間道山路巡哨,免為曹操所算。」紹怒叱曰:「汝乃得罪之人,何敢妄言惑眾!」因叱監者曰:「吾令汝拘囚之,何敢放出!」遂命斬監者,別喚人監押沮授。授出,掩淚嘆曰:「我軍亡在旦夕,我屍骸不知落何處也!」後人有詩嘆曰:「逆耳忠言反見仇,獨夫袁紹少機謀。烏巢糧盡根基拔,猶欲區區守冀州。」卻說曹操領兵夜行,前過袁紹別寨,寨兵問是何處軍馬。操使人應曰:「蔣奇奉命往烏巢護糧。」袁軍見是自家旗號,遂不疑惑。凡過數處,皆詐稱蔣奇之兵,並無阻礙。及到烏巢,四更已盡。操教軍士將束草周圍舉火,眾將校鼓譟直入。時淳于瓊方與眾將飲了酒,醉臥帳中;聞鼓譟之聲,連忙跳起問:「何故喧鬧?」言未已,早被撓鈎拖翻。眭元進、趙睿運糧方回,見屯上火起,急來救應。曹軍飛報曹操,說:「賊兵在後,請分軍拒之。」操大喝曰:「諸將只顧奮力向前,待賊至背後,方可回戰!」於是眾軍將無不爭先掩殺。一霎時,火焰四起,煙迷太空。眭、趙二將驅兵來救,操勒馬回戰。二將抵敵不住,皆被曹軍所殺,糧草盡行燒絕。淳于瓊被擒見操,操命割去其耳鼻手指,縛於馬上,放回紹營以辱之。
què shuō yuán shào zài zhàng zhōng, wén bào zhèng běi shàng huǒ guāng mǎn tiān, zhī shì wū cháo yǒu shī, jí chū zhàng zhào wén wǔ gè guān, shāng yì qiǎn bīng wǎng jiù. zhāng hé yuē: mǒu yǔ gāo lǎn tóng wǎng jiù zhī. guō tú yuē: bù kě. cáo jūn jié liáng, cáo cāo bì rán qīn wǎng cāo jì zì chū, zhài bì kōng xū, kě zòng bīng xiān jī cáo cāo zhī zhài cāo wén zhī, bì sù hái: cǐ sūn bìn wéi wèi jiù zhào zhī jì yě. zhāng hé yuē: fēi yě. cáo cāo duō móu, wài chū bì wèi nèi bèi, yǐ fáng bù yú. jīn ruò gōng cāo yíng ér bù bá, qióng děng jiàn huò, wú shǔ jiē bèi qín yǐ. guō tú yuē: cáo cāo zhǐ gù jié liáng, qǐ liú bīng zài zhài yé! zài sān qǐng jié cáo yíng. shào nǎi qiǎn zhāng hé gāo lǎn yǐn jūn wǔ qiān, wǎng guān dù jī cáo yíng qiǎn jiǎng qí lǐng bīng yī wàn, wǎng jiù wū cháo. qiě shuō cáo cāo shā sàn chún yú qióng bù zú, jǐn duó qí yì jiǎ qí zhì, wěi zuò chún yú qióng bù xià shōu jūn huí zhài, zhì shān pì xiǎo lù, zhèng yù jiǎng qí jūn mǎ. qí jūn wèn zhī, chēng shì wū cháo bài jūn bēn huí, qí suì bù yí, qū mǎ jìng guò. zhāng liáo xǔ chǔ hū zhì, dà hē: jiǎng qí xiū zǒu! qí cuò shǒu bù jí, bèi zhāng liáo zhǎn yú mǎ xià, jǐn shā jiǎng qí zhī bīng. yòu shǐ rén dāng xiān wěi bào yún: jiǎng qí yǐ zì shā sàn wū cháo bīng le. yuán shào yīn bù fù qiǎn rén jiē yīng wū cháo, zhǐ tiān bīng wǎng guān dù.
卻說袁紹在帳中,聞報正北上火光滿天,知是烏巢有失,急出帳召文武各官,商議遣兵往救。張郃曰:「某與高覽同往救之。」郭圖曰:「不可。曹軍劫糧,曹操必然親往;操既自出,寨必空虛,可縱兵先擊曹操之寨;操聞之,必速還:此孫臏圍魏救趙之計也。」張郃曰:「非也。曹操多謀,外出必為內備,以防不虞。今若攻操營而不拔,瓊等見獲,吾屬皆被擒矣。」郭圖曰:「曹操只顧劫糧,豈留兵在寨耶!」再三請劫曹營。紹乃遣張郃、高覽引軍五千,往官渡擊曹營;遣蔣奇領兵一萬,往救烏巢。且說曹操殺散淳于瓊部卒,盡奪其衣甲旗幟,偽作淳于瓊部下收軍回寨,至山僻小路,正遇蔣奇軍馬。奇軍問之,稱是烏巢敗軍奔回,奇遂不疑,驅馬徑過。張遼、許褚忽至,大喝:「蔣奇休走!」奇措手不及,被張遼斬於馬下,盡殺蔣奇之兵。又使人當先偽報云:「蔣奇已自殺散烏巢兵了」。袁紹因不復遣人接應烏巢,只添兵往官渡。
què shuō zhāng hé gāo lǎn gōng dǎ cáo yíng, zuǒ biān xià hóu dūn yòu biān cáo rén, zhōng lù cáo hóng, yī qí chōng chū: sān xià gōng jī, yuán jūn dà bài. bǐ jí jiē yīng jūn dào, cáo cāo yòu cóng bèi hòu shā lái, sì xià wéi zhù yǎn shā. zhāng tái gāo lǎn duó lù zǒu tuō. yuán shào shōu de wū cháo bài cán jūn mǎ guī zhài, jiàn chún yú qióng ěr bí jiē wú, shǒu zú jǐn luò. shào wèn: rú hé shī le wū cháo? bài jūn gào shuō: chún yú qióng zuì wò, yīn cǐ bù néng dǐ dí. shào nù, lì zhǎn zhī. guō tú kǒng zhāng hé gāo lǎn huí zhài zhèng duì shì fēi, xiān yú yuán shào qián zèn yuē: zhāng hé gāo lǎn jiàn zhǔ gōng bīng bài, xīn zhōng bì xǐ. shào yuē: hé chū cǐ yán? tú yuē: èr rén sù yǒu jiàng cáo zhī yì, jīn qiǎn jī zhài, gù yì bù kěn yòng lì, yǐ zhì sǔn zhé shì zú. shào dà nù, suì qiǎn shǐ jí zhào èr rén guī zhài wèn zuì. guō tú xiān shǐ rén bào èr rén yún: zhǔ gōng jiāng shā rǔ yǐ. jí shào shǐ zhì, gāo lǎn wèn yuē: zhǔ gōng huàn wǒ děng wèi hé? shǐ zhě yuē: bù zhī hé gù. lǎn suì bá jiàn zhǎn lái shǐ. hé dà jīng. lǎn yuē: yuán shào tīng xìn chán yán, bì wèi cáo cāo suǒ qín wú děng qǐ kě zuò ér dài sǐ? bù rú qù tóu cáo cāo. hé yuē: wú yì yǒu cǐ xīn jiǔ yǐ.
卻說張郃、高覽攻打曹營,左邊夏侯惇、右邊曹仁,中路曹洪,一齊衝出:三下攻擊,袁軍大敗。比及接應軍到,曹操又從背後殺來,四下圍住掩殺。張邰、高覽奪路走脫。袁紹收得烏巢敗殘軍馬歸寨,見淳于瓊耳鼻皆無,手足盡落。紹問:「如何失了烏巢?」敗軍告說:「淳于瓊醉臥,因此不能抵敵。」紹怒,立斬之。郭圖恐張郃、高覽回寨證對是非,先於袁紹前譖曰:「張郃、高覽見主公兵敗,心中必喜。」紹曰:「何出此言?」圖曰:「二人素有降曹之意,今遣擊寨,故意不肯用力,以致損折士卒。」紹大怒,遂遣使急召二人歸寨問罪。郭圖先使人報二人云:「主公將殺汝矣。」及紹使至,高覽問曰:「主公喚我等為何?」使者曰:「不知何故。」覽遂拔劍斬來使。郃大驚。覽曰:「袁紹聽信讒言,必為曹操所擒;吾等豈可坐而待死?不如去投曹操。」郃曰:「吾亦有此心久矣。」
yú shì èr rén lǐng běn bù bīng mǎ, wǎng cáo cāo zhài zhōng tóu xiáng. xià hóu dūn yuē: zhāng gāo èr rén lái jiàng, wèi zhī xū shí. cāo yuē: wú yǐ ēn yù zhī, suī yǒu yì xīn, yì kě biàn yǐ. suì kāi yíng mén mìng èr rén rù. èr rén dǎo gē xiè jiǎ, bài fú yú dì. cāo yuē: ruò shǐ yuán shào kěn cóng èr jiāng jūn zhī yán, bù zhì yǒu bài. jīn èr jiāng jūn kěn lái xiāng tóu, rú wēi zǐ qù yīn, hán xìn guī hàn yě. suì fēng zhāng hé wèi piān jiāng jūn dōu tíng hòu, gāo lǎn wèi piān jiāng jūn dōng lái hóu. èr rén dà xǐ.
於是二人領本部兵馬,往曹操寨中投降。夏侯惇曰:「張、高二人來降,未知虛實。」操曰:「吾以恩遇之,雖有異心,亦可變矣。」遂開營門命二人入。二人倒戈卸甲,拜伏於地。操曰:「若使袁紹肯從二將軍之言,不至有敗。今二將軍肯來相投,如微子去殷,韓信歸漢也。」遂封張郃為偏將軍、都亭侯,高覽為偏將軍、東萊侯。二人大喜。
què shuō yuán shào jì qù le xǔ yōu, yòu qù le zhāng hé gāo lǎn, yòu shī le wū cháo liáng, jūn xīn huáng huáng. xǔ yōu yòu quàn cáo cāo zuò sù jìn bīng zhāng hé gāo lǎn qǐng wèi xiān fēng cāo cóng zhī. jí lìng zhāng hé gāo lǎn lǐng bīng wǎng jié shào zhài. dāng yè sān gēng shí fēn, chū jūn sān lù jié zhài. hùn zhàn dào míng, gè zì shōu bīng, shào jūn zhé qí dà bàn.
卻說袁紹既去了許攸,又去了張郃、高覽,又失了烏巢糧,軍心皇皇。許攸又勸曹操作速進兵;張郃、高覽請為先鋒;操從之。即令張郃、高覽領兵往劫紹寨。當夜三更時分,出軍三路劫寨。混戰到明,各自收兵,紹軍折其大半。
xún yōu xiàn jì yuē: jīn kě yáng yán diào bō rén mǎ, yí lù qǔ suān zǎo, gōng yè jùn yí lù qǔ lí yáng, duàn yuán bīng guī lù. yuán shào wén zhī, bì rán jīng huáng, fēn bīng jù wǒ wǒ chéng qí bīng dòng shí jī zhī, shào kě pò yě. cāo yòng qí jì, shǐ dà xiǎo sān jūn, sì yuǎn yáng yán. shào jūn wén cǐ xìn, lái zhài zhōng bào shuō: cáo cāo fēn bīng liǎng lù: yí lù qǔ yè jùn, yí lù qǔ lí yáng qù yě. shào dà jīng, jí qiǎn yuán tán fēn bīng wǔ wàn jiù yè jùn, xīn míng fēn bīng wǔ wàn jiù lí yáng, lián yè qǐ xíng.
荀攸獻計曰:「今可揚言調撥人馬,一路取酸棗,攻鄴郡;一路取黎陽,斷袁兵歸路。袁紹聞之,必然驚惶,分兵拒我;我乘其兵動時擊之,紹可破也。」操用其計,使大小三軍,四遠揚言。紹軍聞此信,來寨中報說:「曹操分兵兩路:一路取鄴郡,一路取黎陽去也。」紹大驚,急遣袁譚分兵五萬救鄴郡,辛明分兵五萬救黎陽,連夜起行。
cáo cāo tàn zhī yuán shào bīng dòng, biàn fēn dà duì jūn mǎ, bā lù qí chū, zhí chōng shào yíng. yuán jūn jù wú dòu zhì, sì sàn bēn zǒu, suì dà kuì. yuán shào pī jiǎ bù dié, dān yī fú jīn shàng mǎ yòu zǐ yuán shàng hòu suí. zhāng liáo xǔ chǔ xú huǎng yú jìn sì yuán jiāng, yǐn jūn zhuī gǎn yuán shào. shào jí dù hé, jǐn qì tú shū chē zhàng jīn bó, zhǐ yǐn suí xíng bā bǎi yú qí ér qù. cāo jūn zhuī zhī bù jí, jǐn huò yí xià zhī wù. suǒ shā bā wàn yú rén, xuè liú yíng gōu, nì shuǐ sǐ zhě bù jì qí shù.
曹操探知袁紹兵動,便分大隊軍馬,八路齊出,直衝紹營。袁軍俱無鬥志,四散奔走,遂大潰。袁紹披甲不迭,單衣幅巾上馬;幼子袁尚後隨。張遼、許褚、徐晃、于禁四員將,引軍追趕袁紹。紹急渡河,盡棄圖書車仗金帛,止引隨行八百餘騎而去。操軍追之不及,盡獲遺下之物。所殺八萬餘人,血流盈溝,溺水死者不計其數。
cāo huò quán shèng, jiāng suǒ de jīn bǎo duàn pǐ, gěi shǎng jūn shì. yú tú shū zhōng jiǎn chū shū xìn yī shù, jiē xǔ dōu jí jūn zhōng zhū rén yǔ shào àn tōng zhī shū. zuǒ yòu yuē: kě zhú yī diǎn duì xìng míng, shōu ér shā zhī. cāo yuē: dāng shào zhī qiáng, gū yì bù néng zì bǎo, kuàng tā rén hū? suì mìng jǐn fén zhī, gèng bù zài wèn.
操獲全勝,將所得金寶緞匹,給賞軍士。於圖書中檢出書信一束,皆許都及軍中諸人與紹暗通之書。左右曰:「可逐一點對姓名,收而殺之。」操曰:「當紹之強,孤亦不能自保,況他人乎?」遂命盡焚之,更不再問。
què shuō yuán shào bīng bài ér bēn, jǔ shòu yīn bèi qiú jìn, jí zǒu bù tuō, wèi cáo jūn suǒ huò, qín jiàn cáo cāo. cāo sù yǔ shòu xiāng shí. shòu jiàn cāo, dà hū yuē: shòu bù jiàng yě! cāo yuē: běn chū wú móu, bù yòng jūn yán, jūn hé shàng zhí mí yé? wú ruò zǎo dé zú xià, tiān xià bù zú lǜ yě. yīn hòu dài zhī, liú yú jūn zhōng. shòu nǎi yú yíng zhōng dào mǎ, yù guī yuán shì. cāo nù, nǎi shā zhī. shòu zhì sǐ shén sè bù biàn. cāo tàn yuē: wú wù shā zhōng yì zhī shì yě! mìng hòu lǐ bìn liàn, wèi jiàn fén ān zàng yú huáng hé dù kǒu, tí qí mù yuē: zhōng liè jǔ jūn zhī mù. hòu rén yǒu shī zàn yuē: hé běi duō míng shì, zhōng zhēn tuī jǔ jūn: níng móu zhī zhèn fǎ, yǎng miàn shí tiān wén zhì sǐ xīn rú tiě, lín wēi qì shì yún. cáo gōng qīn yì liè, tè yǔ jiàn gū fén. cāo xià lìng gōng jì zhōu. zhèng shì: shì ruò zhǐ yīn duō suàn shèng, bīng qiáng què wèi guǎ móu wáng.
卻說袁紹兵敗而奔,沮授因被囚禁,急走不脫,為曹軍所獲,擒見曹操。操素與授相識。授見操,大呼曰:「授不降也!」操曰:「本初無謀,不用君言,君何尚執迷耶?吾若早得足下,天下不足慮也。」因厚待之,留於軍中。授乃於營中盜馬,欲歸袁氏。操怒,乃殺之。授至死神色不變。操嘆曰:「吾誤殺忠義之士也!」命厚禮殯殮,為建墳安葬於黃河渡口,題其墓曰:「忠烈沮君之墓。」後人有詩讚曰:「河北多名士,忠貞推沮君:凝眸知陣法,仰面識天文;至死心如鐵,臨危氣似雲。曹公欽義烈,特與建孤墳。」操下令攻冀州。正是:勢弱只因多算勝,兵強卻為寡謀亡。
wèi zhī shèng fù rú hé, qiě kàn xià wén fēn jiě.
未知勝負如何,且看下文分解。