chéng yù zì zhòng dé, dōng jùn dōng ē rén yě. zhǎng bā chǐ sān cùn, měi xū rán. huáng jīn qǐ, xiàn chéng wáng dù fǎn yìng zhī, shāo cāng kù. xiàn lìng yú chéng zǒu, lì mín fù lǎo yòu dōng bēn qú qiū shān. yù shǐ rén zhēn shì dù, dù děng de kōng chéng bù néng shǒu, chū chéng xī wǔ liù lǐ zhǐ tún. yù wèi xiàn zhōng dà xìng xuē fáng děng yuē:" jīn dù děng de chéng guō bù néng jū, qí shì kě zhī. cǐ bù guò yù lǔ lüě cái wù, fēi yǒu jiān jiǎ lì bīng gōng shǒu zhī zhì yě. jīn hé bù xiāng shuài hái chéng ér shǒu zhī? qiě chéng gāo hòu, duō gǔ mǐ, jīn ruò hái qiú lìng, gòng jiān shǒu, dù bì bù néng jiǔ, gōng kě pò yě." fáng děng yǐ wéi rán. lì mín bù kěn cóng, yuē:" zéi zài xī, dàn yǒu dōng ěr." yù wèi fáng děng:" yú mín bù kě jì shì." nǎi mì qiǎn shù qí jǔ fān yú dōng shān shàng, lìng fáng děng wàng jiàn, dà hū yán" zéi yǐ zhì", biàn xià shān qù chéng, lì mín bēn zǒu suí zhī, qiú dé xiàn lìng, suì gòng chéng shǒu. dù děng lái gōng chéng, bù néng xià, yù qù. yù lǜ lì mín kāi chéng mén jí jī zhī, dù děng pò zǒu. dōng ē yóu cǐ dé quán.
程昱字仲德,东郡东阿人也。长八尺三寸,美须髯。黄巾起,县丞王度反应之,烧仓库。县令逾城走,吏民负老幼东奔渠丘山。昱使人侦视度,度等得空城不能守,出城西五六里止屯。昱谓县中大姓薛房等曰:“今度等得城郭不能居,其势可知。此不过欲虏掠财物,非有坚甲利兵攻守之志也。今何不相率还城而守之?且城高厚,多谷米,今若还求令,共坚守,度必不能久,攻可破也。”房等以为然。吏民不肯从,曰:“贼在西,但有东耳。”昱谓房等:“愚民不可计事。”乃密遣数骑举幡于东山上,令房等望见,大呼言“贼已至”,便下山趣城,吏民奔走随之,求得县令,遂共城守。度等来攻城,不能下,欲去。昱率吏民开城门急击之,度等破走。东阿由此得全。
chū píng zhōng, yǎn zhōu cì shǐ liú dài pì yù, yù bù yīng. shì shí dài yǔ yuán shào gōng sūn zàn hé qīn, shào lìng qī zǐ jū dài suǒ, zàn yì qiǎn cóng shì fàn fāng jiāng qí zhù dài. hòu shào yǔ zàn yǒu xì. zàn jī pò shào jūn, nǎi qiǎn shǐ yǔ dài, lìng qiǎn shào qī zǐ, shǐ yǔ shào jué. bié chì fàn fāng:" ruò dài bù qiǎn shào jiā, jiāng qí hái. wú dìng shào, jiāng jiā bīng yú dài." dài yì lián rì bù jué, bié jià wáng yù bái dài:" chéng yù yǒu móu, néng duàn dà shì." dài nǎi zhào jiàn yù, wèn jì, yù yuē:" ruò qì shào jìn yuán ér qiú zàn yuǎn zhù, cǐ jiǎ rén yú yuè yǐ jiù nì zi zhī shuō yě. fū gōng sūn zàn, fēi yuán shào zhī dí yě. jīn suī huài shào jūn, rán zhōng wèi shào suǒ qín. fū qù yī zhāo zhī quán ér bù lǜ yuǎn jì, jiāng jūn zhōng bài." dài cóng zhī. fàn fāng jiāng qí qí guī, wèi zhì, zàn dà wéi shào suǒ pò. dài biǎo yù wèi qí dū wèi, yù cí yǐ jí.
初平中,兖州刺史刘岱辟昱,昱不应。是时岱与袁绍、公孙瓒和亲,绍令妻子居岱所,瓒亦遣从事范方将骑助岱。后绍与瓒有隙。瓒击破绍军,乃遣使语岱,令遣绍妻子,使与绍绝。别敕范方:“若岱不遣绍家,将骑还。吾定绍,将加兵于岱。”岱议连日不决,别驾王彧白岱:“程昱有谋,能断大事。”岱乃召见昱,问计,昱曰:“若弃绍近援而求瓒远助,此假人於越以救溺子之说也。夫公孙瓒,非袁绍之敌也。今虽坏绍军,然终为绍所禽。夫趣一朝之权而不虑远计,将军终败。”岱从之。范方将其骑归,未至,瓒大为绍所破。岱表昱为骑都尉,昱辞以疾。
liú dài wèi huáng jīn suǒ shā. tài zǔ lín yǎn zhōu, pì yù. yù jiāng xíng, qí xiāng rén wèi yuē:" hé qián hòu zhī xiāng bèi yě!" yù xiào ér bù yīng. tài zǔ yǔ yǔ, shuō zhī, yǐ yù shǒu shòu zhāng lìng. tài zǔ zhēng xú zhōu, shǐ yù yǔ xún yù liú shǒu juàn chéng. zhāng miǎo děng pàn yíng lǚ bù, jùn xiàn xiǎng yìng, wéi juàn chéng fàn dōng ē bù dòng. bù jūn jiàng zhě, yán chén gōng yù zì jiāng bīng qǔ dōng ē, yòu shǐ fàn yí qǔ fàn, lì mín jiē kǒng. yù wèi yù yuē:" jīn yǎn zhōu fǎn, wéi yǒu cǐ sān chéng. gōng děng yǐ zhòng bīng lín zhī, fēi yǒu yǐ shēn jié qí xīn, sān chéng bì dòng. jūn, mín zhī wàng yě, guī ér shuō zhī, dài kě!" yù nǎi guī, guò fàn, shuō qí lìng jìn yǔn yuē:" wén lǚ bù zhí jūn mǔ dì qī zǐ, xiào zǐ chéng bù kě wèi xīn! jīn tiān xià dà luàn, yīng xióng bìng qǐ, bì yǒu mìng shì, néng xī tiān xià zhī luàn zhě, cǐ zhì zhě suǒ xiáng zé yě. dé zhǔ zhě chāng, shī zhǔ zhě wáng. chén gōng pàn yíng lǚ bù ér bǎi chéng jiē yīng, shì néng yǒu wéi, rán yǐ jūn guān zhī, bù hé rú rén zāi! fū bù, cū zhōng shǎo qīn, gāng ér wú lǐ, pǐ fū zhī xióng ěr. gōng děng yǐ shì jiǎ hé, bù néng xiāng jūn yě. bīng suī zhòng, zhōng bì wú chéng. cáo shǐ jūn zhì lüè bù shì chū, dài tiān suǒ shòu! jūn bì gù fàn, wǒ shǒu dōng ē, zé tián dān zhī gōng kě lì yě. shú yǔ wéi zhōng cóng è ér mǔ zǐ jù wáng hū? wéi jūn xiáng lǜ zhī!" yǔn liú tì yuē:" bù gǎn yǒu èr xīn." shí fàn yí yǐ zài xiàn, yǔn nǎi jiàn yí, fú bīng cì shā zhī, guī lè bīng shǒu. yù yòu qiǎn bié qí jué cāng tíng jīn, chén gōng zhì, bù dé dù. yù zhì dōng ē, dōng ē lìng zǎo zhī yǐ lǜ lì lì mín, jù chéng jiān shǒu. yòu yǎn zhōu cóng shì xuē tì yǔ yù xié móu, zú wán sān chéng, yǐ dài tài zǔ. tài zǔ hái, zhí yù shǒu yuē:" wēi zǐ zhī lì, wú wú suǒ guī yǐ." nǎi biǎo yù wèi dōng píng xiāng, tún fàn.
刘岱为黄巾所杀。太祖临兖州,辟昱。昱将行,其乡人谓曰:“何前后之相背也!”昱笑而不应。太祖与语,说之,以昱守寿张令。太祖征徐州,使昱与荀彧留守鄄城。张邈等叛迎吕布,郡县响应,唯鄄城、范、东阿不动。布军降者,言陈宫欲自将兵取东阿,又使氾嶷取范,吏民皆恐。彧谓昱曰:“今兖州反,唯有此三城。宫等以重兵临之,非有以深结其心,三城必动。君,民之望也,归而说之,殆可!”昱乃归,过范,说其令靳允曰:“闻吕布执君母弟妻子,孝子诚不可为心!今天下大乱,英雄并起,必有命世,能息天下之乱者,此智者所详择也。得主者昌,失主者亡。陈宫叛迎吕布而百城皆应,似能有为,然以君观之,布何如人哉!夫布,粗中少亲,刚而无礼,匹夫之雄耳。宫等以势假合,不能相君也。兵虽众,终必无成。曹使君智略不世出,殆天所授!君必固范,我守东阿,则田单之功可立也。孰与违忠从恶而母子俱亡乎?唯君详虑之!“允流涕曰:“不敢有二心。”时氾嶷已在县,允乃见嶷,伏兵刺杀之,归勒兵守。昱又遣别骑绝仓亭津,陈宫至,不得渡。昱至东阿,东阿令枣祗已率厉吏民,拒城坚守。又兖州从事薛悌与昱协谋,卒完三城,以待太祖。太祖还,执昱手曰:“微子之力,吾无所归矣。”乃表昱为东平相,屯范。
tài zǔ yǔ lǚ bù zhàn yú pú yáng, shù bù lì. huáng chóng qǐ, nǎi gè yǐn qù. yú shì yuán shào shǐ rén shuō tài zǔ lián hé, yù shǐ tài zǔ qiān jiā jū yè. tài zǔ xīn shī yǎn zhōu, jūn shí jǐn, jiāng xǔ zhī. shí yù shǐ shì hái, yǐn jiàn, yīn yán yuē:" qiè wén jiāng jūn yù qiǎn jiā, yǔ yuán shào lián hé, chéng yǒu zhī hū?" tài zǔ yuē:" rán." yù yuē:" yì zhě jiāng jūn dài lín shì ér jù, bù rán hé lǜ zhī bù shēn yě! fū yuán shào jù yān zhào zhī dì, yǒu bìng tiān xià zhī xīn, ér zhì bù néng jì yě. jiāng jūn zì dù néng wéi zhī xià hū? jiāng jūn yǐ lóng hǔ zhī wēi, kě wèi hán péng zhī shì xié? jīn yǎn zhōu suī cán, shàng yǒu sān chéng. néng zhàn zhī shì, bù xià wàn rén. yǐ jiāng jūn zhī shén wǔ, yǔ wén ruò yù děng, shōu ér yòng zhī, bà wáng zhī yè kě chéng yě. yuàn jiāng jūn gèng lǜ zhī!" tài zǔ nǎi zhǐ.
太祖与吕布战于濮阳,数不利。蝗虫起,乃各引去。於是袁绍使人说太祖连和,欲使太祖迁家居邺。太祖新失兖州,军食尽,将许之。时昱使適还,引见,因言曰:“窃闻将军欲遣家,与袁绍连和,诚有之乎?”太祖曰:“然。”昱曰:“意者将军殆临事而惧,不然何虑之不深也!夫袁绍据燕、赵之地,有并天下之心,而智不能济也。将军自度能为之下乎?将军以龙虎之威,可为韩、彭之事邪?今兖州虽残,尚有三城。能战之士,不下万人。以将军之神武,与文若、昱等,收而用之,霸王之业可成也。愿将军更虑之!”太祖乃止。
tiān zǐ dōu xǔ, yǐ yù wèi shàng shū. yǎn zhōu shàng wèi ān jí, fù yǐ yù wèi dōng zhōng láng jiàng, lǐng jì yīn tài shǒu, dū du yǎn zhōu shì. liú bèi shī xú zhōu, lái guī tài zǔ. yù shuō tài zǔ shā bèi, tài zǔ bù tīng. yǔ zài wǔ jì. hòu yòu qiǎn bèi zhì xú zhōu yāo jī yuán shù, yù yǔ guō jiā shuō tài zǔ yuē:" gōng qián rì bù tú bèi, yù děng chéng bù jí yě. jīn jiè zhī yǐ bīng, bì yǒu yì xīn." tài zǔ huǐ, zhuī zhī bù jí. huì shù bìng sǐ, bèi zhì xú zhōu, suì shā chē zhòu, jǔ bīng bèi tài zǔ. qǐng zhī, yù qiān zhèn wēi jiāng jūn. yuán shào zài lí yáng, jiāng nán dù. shí yù yǒu qī bǎi bīng shǒu juàn chéng, tài zǔ wén zhī, shǐ rén gào yù, yù yì èr qiān bīng. yù bù kěn, yuē:" yuán shào yōng shí wàn zhòng, zì yǐ suǒ xiàng wú qián. jīn jiàn yù bīng shǎo, bì qīng yì bù lái gōng. ruò yì yù bīng, guò zé bù kě bù gōng, gōng zhī bì kè, tú liǎng sǔn qí shì. yuàn gōng wú yí!" tài zǔ cóng zhī. shào wén yù bīng shǎo, guǒ bù wǎng. tài zǔ wèi jiǎ xǔ yuē:" chéng yù zhī dǎn, guò yú bēn yù." yù shōu shān zé wáng mìng, dé jīng bīng shù qiān rén, nǎi yǐn jūn yǔ tài zǔ huì lí yáng, tǎo yuán tán yuán shàng. tán shàng pò zǒu, bài yù fèn wǔ jiàng jūn, fēng ān guó tíng hòu. tài zǔ zhēng jīng zhōu, liú bèi bēn wú. lùn zhě yǐ wéi sūn quán bì shā bèi, yù liào zhī yuē:" sūn quán xīn zài wèi, wèi wèi hǎi nèi suǒ dàn. cáo gōng wú dí yú tiān xià, chū jǔ jīng zhōu, wēi zhèn jiāng biǎo, quán suī yǒu móu, bù néng dú dāng yě. liú bèi yǒu yīng míng, guān yǔ zhāng fēi jiē wàn rén dí yě, quán bì zī zhī yǐ yù wǒ. nán jiě shì fēn, bèi zī yǐ chéng, yòu bù kě dé ér shā yě." quán guǒ duō yǔ bèi bīng, yǐ yù tài zǔ. shì hòu zhōng xià jiàn píng, tài zǔ fǔ yù bèi yuē:" yǎn zhōu zhī bài, bù yòng jūn yán, wú hé yǐ zhì cǐ?" zōng rén fèng niú jiǔ dà huì, yù yuē:" zhī zú bù rǔ, wú kě yǐ tuì yǐ." nǎi zì biǎo guī bīng, hé mén bù chū.
天子都许,以昱为尚书。兖州尚未安集,复以昱为东中郎将,领济阴太守,都督兖州事。刘备失徐州,来归太祖。昱说太祖杀备,太祖不听。语在武纪。后又遣备至徐州要击袁术,昱与郭嘉说太祖曰:“公前日不图备,昱等诚不及也。今借之以兵,必有异心。”太祖悔,追之不及。会术病死,备至徐州,遂杀车胄,举兵背太祖。顷之,昱迁振威将军。袁绍在黎阳,将南渡。时昱有七百兵守鄄城,太祖闻之,使人告昱,欲益二千兵。昱不肯,曰:“袁绍拥十万众,自以所向无前。今见昱兵少,必轻易不来攻。若益昱兵,过则不可不攻,攻之必克,徒两损其势。愿公无疑!”太祖从之。绍闻昱兵少,果不往。太祖谓贾诩曰:“程昱之胆,过于贲、育。”昱收山泽亡命,得精兵数千人,乃引军与太祖会黎阳,讨袁谭、袁尚。谭、尚破走,拜昱奋武将军,封安国亭侯。太祖征荆州,刘备奔吴。论者以为孙权必杀备,昱料之曰:“孙权新在位,未为海内所惮。曹公无敌於天下,初举荆州,威震江表,权虽有谋,不能独当也。刘备有英名,关羽、张飞皆万人敌也,权必资之以御我。难解势分,备资以成,又不可得而杀也。”权果多与备兵,以御太祖。是后中夏渐平,太祖拊昱背曰:“兖州之败,不用君言,吾何以至此?”宗人奉牛酒大会,昱曰:“知足不辱,吾可以退矣。”乃自表归兵,阖门不出。
yù xìng gāng lì, yú rén duō wù. rén yǒu gào yù móu fǎn, tài zǔ cì dài yì hòu. wèi guó jì jiàn, wèi wèi wèi, yǔ zhōng wèi xíng zhēn zhēng wēi yí, miǎn. wén dì jiàn zuò, fù wèi wèi wèi, jìn fēng ān xiāng hòu, zēng yì sān bǎi hù, bìng qián bā bǎi hù. fēn fēng shǎo zǐ yán jí sūn xiǎo liè hóu. fāng yù yǐ wéi gōng, huì hōng, dì wèi liú tì, zhuī zèng chē qí jiāng jūn, shì yuē sù hóu. zi wǔ sì. wǔ hōng, zi kè sì. kè hōng, zi liáng sì.
昱性刚戾,与人多迕。人有告昱谋反,太祖赐待益厚。魏国既建,为卫尉,与中尉邢贞争威仪,免。文帝践阼,复为卫尉,进封安乡侯,增邑三百户,并前八百户。分封少子延及孙晓列侯。方欲以为公,会薨,帝为流涕,追赠车骑将军,谥曰肃侯。子武嗣。武薨,子克嗣。克薨,子良嗣。
xiǎo, jiā píng zhōng wèi huáng mén shì láng. shí xiào shì fàng héng, xiǎo shàng shū yuē:" zhōu lǐ yún:' shè guān fēn zhí, yǐ wéi mín jí.' chūn qiū chuán yuē:' tiān yǒu shí rì, rén yǒu shí děng.' yú bù dé lín xián, jiàn bù dé lín guì. yú shì bìng jiàn shèng zhé, shù zhī fēng shēng. míng shì yǐ gōng, jiǔ zài kǎo jī. gè xiū jué yè, sī bù chū wèi. gù luán shū yù zhěng jìn hóu, qí zi bù tīng sǐ rén héng yú jiē lù, bǐng jí bù wèn. shàng bù zé fēi zhí zhī gōng, xià bù wù fèn wài zhī shǎng, lì wú jiān tǒng zhī shì, mín wú èr shì zhī yì, sī chéng wèi guó yào dào, zhì luàn suǒ yóu yě. yuǎn lǎn diǎn zhì, jìn guān qín hàn, suī guān míng gǎi yì, zhí sī bù tóng, zhì yú chóng shàng yì xià, xiǎn fēn míng lì, qí zhì yī yě. chū wú xiào shì zhī guān gān yù shù zhèng zhě yě. xī wǔ huáng dì dà yè cǎo chuàng, zhòng guān wèi bèi, ér jūn lǚ qín kǔ, mín xīn bù ān, nǎi yǒu xiǎo zuì, bù kě bù chá, gù zhì xiào shì, qǔ qí yī qiè ěr, rán jiǎn yù yǒu fāng, bù zhì zòng zì yě. cǐ bà shì zhī quán yí, fēi dì wáng zhī zhèng diǎn. qí hòu jiàn méng jiàn rèn, fù wèi jí bìng, zhuǎn xiāng yīn réng, mò zhèng qí běn. suì lìng shàng chá gōng miào, xià shè zhòng sī, guān wú jú yè, zhí wú fēn xiàn, suí yì rèn qíng, wéi xīn suǒ shì. fǎ zào yú bǐ duān, bù yī kē zhào yù chéng yú mén xià, bù gù fù xùn. qí xuǎn guān shǔ, yǐ jǐn shèn wèi cū shū, yǐ còng tóng wèi xián néng. qí zhì shì, yǐ kè bào wèi gōng yán, yǐ xún lǐ wèi qiè ruò. wài zé tuō tiān wēi yǐ wéi shēng shì, nèi zé jù qún jiān yǐ wéi fù xīn. dà chén chǐ yǔ fēn shì, hán rěn ér bù yán, xiǎo rén wèi qí fēng máng, yù jié ér wú gào. zhì shǐ yǐn mó gōng yú mù xià sì qí jiān tè zuì è zhī zhe, xíng lù jiē zhī, xiān è zhī guò, jī nián bù wén. jì fēi zhōu lǐ shè guān zhī yì, yòu fēi chūn qiū shí děng zhī yì yě. jīn wài yǒu gōng qīng jiàng xiào zǒng tǒng zhū shǔ, nèi yǒu shì zhōng shàng shū zōng lǐ wàn jī, sī lì xiào wèi dū chá jīng niǎn, yù shǐ zhōng chéng dǒng shè gōng diàn, jiē gāo xuǎn xián cái yǐ chōng qí zhí, shēn míng kē zhào yǐ dū qí wéi. ruò cǐ zhū xián yóu bù zú rèn, xiào shì xiǎo lì, yì bù kě xìn. ruò cǐ zhū xián gè sī jìn zhōng, xiào shì qū qū, yì fù wú yì. ruò gèng gāo xuǎn guó shì yǐ wéi xiào shì, zé shì zhōng chéng sī lì zhòng zēng yī guān ěr. ruò rú jiù xuǎn, yǐn mó zhī jiān jīn fù fā yǐ. jìn tuì tuī suàn, wú suǒ yòng zhī. xī sāng hóng yáng wèi hàn qiú lì, bo shì yǐ wéi dú pēng hóng yáng, tiān nǎi kě yǔ. ruò shǐ zhèng zhì dé shī bì gǎn tiān dì, chén kǒng shuǐ hàn zhī zāi, wèi bì fēi xiào shì zhī yóu yě. cáo gōng gōng yuǎn jūn zǐ, jìn xiǎo rén, guó fēng tuō yǐ wéi cì. wèi xiàn gōng shě dà chén, yǔ xiǎo chén móu, dìng jiāng wèi zhī yǒu zuì. zòng lìng xiào shì yǒu yì yú guó, yǐ lǐ yì yán zhī, shàng shāng dà chén zhī xīn, kuàng jiān huí bào lù, ér fù bù bà, shì gǔn quē bù bǔ, mí ér bù fǎn yě." yú shì suì bà xiào shì guān. xiǎo qiān rǔ nán tài shǒu, nián sì shí yú hōng.
晓,嘉平中为黄门侍郎。时校事放横,晓上疏曰:“周礼云:‘设官分职,以为民极。’春秋传曰:‘天有十日,人有十等。’愚不得临贤,贱不得临贵。於是并建圣哲,树之风声。明试以功,九载考绩。各脩厥业,思不出位。故栾书欲拯晋侯,其子不听;死人横於街路,邴吉不问。上不责非职之功,下不务分外之赏,吏无兼统之势,民无二事之役,斯诚为国要道,治乱所由也。远览典志,近观秦汉,虽官名改易,职司不同,至于崇上抑下,显分明例,其致一也。初无校事之官干与庶政者也。昔武皇帝大业草创,众官未备,而军旅勤苦,民心不安,乃有小罪,不可不察,故置校事,取其一切耳,然检御有方,不至纵恣也。此霸世之权宜,非帝王之正典。其后渐蒙见任,复为疾病,转相因仍,莫正其本。遂令上察宫庙,下摄众司,官无局业,职无分限,随意任情,唯心所適。法造於笔端,不依科诏;狱成於门下,不顾覆讯。其选官属,以谨慎为粗疏,以謥詷为贤能。其治事,以刻暴为公严,以循理为怯弱。外则讬天威以为声势,内则聚群奸以为腹心。大臣耻与分势,含忍而不言,小人畏其锋芒,郁结而无告。至使尹模公于目下肆其奸慝;罪恶之著,行路皆知,纤恶之过,积年不闻。既非周礼设官之意,又非春秋十等之义也。今外有公卿将校总统诸署,内有侍中尚书综理万机,司隶校尉督察京辇,御史中丞董摄宫殿,皆高选贤才以充其职,申明科诏以督其违。若此诸贤犹不足任,校事小吏,益不可信。若此诸贤各思尽忠,校事区区,亦复无益。若更高选国士以为校事,则是中丞司隶重增一官耳。若如旧选,尹模之奸今复发矣。进退推算,无所用之。昔桑弘羊为汉求利,卜式以为独烹弘羊,天乃可雨。若使政治得失必感天地,臣恐水旱之灾,未必非校事之由也。曹恭公远君子,近小人,国风讬以为刺。卫献公舍大臣,与小臣谋,定姜谓之有罪。纵令校事有益於国,以礼义言之,尚伤大臣之心,况奸回暴露,而复不罢,是衮阙不补,迷而不返也。“於是遂罢校事官。晓迁汝南太守,年四十馀薨。
guō jiā zì fèng xiào, yǐng chuān yáng dí rén yě. chū, běi jiàn yuán shào, wèi shào móu chén xīn píng guō tú yuē:" fū zhì zhě shěn yú liàng zhǔ, gù bǎi jǔ bǎi quán ér gōng míng kě lì yě. yuán gōng tú yù xiào zhōu gōng zhī xià shì, ér wèi zhī yòng rén zhī jī. duō duān guǎ yào, hǎo móu wú jué, yù yǔ gòng jì tiān xià dà nàn, dìng bà wáng zhī yè, nán yǐ!" yú shì suì qù zhī. xiān shì shí, yǐng chuān xì zhì cái, chóu huà shì yě, tài zǔ shén qì zhī. zǎo zú. tài zǔ yǔ xún yù shū yuē:" zì zhì cái wáng hòu, mò kě yǔ jì shì zhě. rǔ yǐng gù duō qí shì, shuí kě yǐ jì zhī?" yù jiàn jiā. zhào jiàn, lùn tiān xià shì. tài zǔ yuē:" shǐ gū chéng dà yè zhě, bì cǐ rén yě." jiā chū, yì xǐ yuē:" zhēn wú zhǔ yě." biǎo wèi sī kōng jūn jì jiǔ.
郭嘉字奉孝,颍川阳翟人也。初,北见袁绍,谓绍谋臣辛评、郭图曰:“夫智者审于量主,故百举百全而功名可立也。袁公徒欲效周公之下士,而未知用人之机。多端寡要,好谋无决,欲与共济天下大难,定霸王之业,难矣!”於是遂去之。先是时,颍川戏志才,筹画士也,太祖甚器之。早卒。太祖与荀彧书曰:“自志才亡后,莫可与计事者。汝、颍固多奇士,谁可以继之?”彧荐嘉。召见,论天下事。太祖曰:“使孤成大业者,必此人也。”嘉出,亦喜曰:“真吾主也。”表为司空军祭酒。
zhēng lǚ bù, sān zhàn pò zhī, bù tuì gù shǒu. shí shì zú pí juàn, tài zǔ yù yǐn jūn hái, jiā shuō tài zǔ jí gōng zhī, suì qín bù. yǔ zài xún yōu chuán.
征吕布,三战破之,布退固守。时士卒疲倦,太祖欲引军还,嘉说太祖急攻之,遂禽布。语在荀攸传。
sūn cè zhuǎn dòu qiān lǐ, jǐn yǒu jiāng dōng, wén tài zǔ yǔ yuán shào xiāng chí yú guān dù, jiāng dù jiāng běi xí xǔ. zhòng wén jiē jù, jiā liào zhī yuē:" cè xīn bìng jiāng dōng, suǒ zhū jiē yīng háo xióng jié, néng dé rén sǐ lì zhě yě. rán cè qīng ér wú bèi, suī yǒu bǎi wàn zhī zhòng, wú yì yú dú xíng zhōng yuán yě. ruò cì kè fú qǐ, yī rén zhī dí ěr. yǐ wú guān zhī, bì sǐ yú pǐ fū zhī shǒu." cè lín jiāng wèi jì, guǒ wèi xǔ gòng kè suǒ shā.
孙策转斗千里,尽有江东,闻太祖与袁绍相持於官渡,将渡江北袭许。众闻皆惧,嘉料之曰:“策新并江东,所诛皆英豪雄杰,能得人死力者也。然策轻而无备,虽有百万之众,无异於独行中原也。若刺客伏起,一人之敌耳。以吾观之,必死於匹夫之手。”策临江未济,果为许贡客所杀。
cóng pò yuán shào, shào sǐ, yòu cóng tǎo tán shàng yú lí yáng, lián zhàn shù kè. zhū jiàng yù chéng shèng suì gōng zhī, jiā yuē:" yuán shào ài cǐ èr zi, mò shì lì yě. yǒu guō tú féng jì wèi zhī móu chén, bì jiāo dòu qí jiān, hái xiāng lí yě. jí zhī zé xiāng chí, huǎn zhī ér hòu zhēng xīn shēng. bù rú nán xiàng jīng zhōu ruò zhēng liú biǎo zhě, yǐ dài qí biàn biàn chéng ér hòu jī zhī, kě yī jǔ dìng yě." tài zǔ yuē:" shàn." nǎi nán zhēng. jūn zhì xī píng, tán shàng guǒ zhēng jì zhōu. tán wèi shàng jūn suǒ bài, zǒu bǎo píng yuán, qiǎn xīn pí qǐ xiáng. tài zǔ hái jiù zhī, suì cóng dìng yè. yòu cóng gōng tán yú nán pí, jì zhōu píng. fēng jiā wěi yáng tíng hòu.
从破袁绍,绍死,又从讨谭、尚于黎阳,连战数克。诸将欲乘胜遂攻之,嘉曰:“袁绍爱此二子,莫適立也。有郭图、逢纪为之谋臣,必交斗其间,还相离也。急之则相持,缓之而后争心生。不如南向荆州若征刘表者,以待其变;变成而后击之,可一举定也。”太祖曰:“善。”乃南征。军至西平,谭、尚果争冀州。谭为尚军所败,走保平原,遣辛毗乞降。太祖还救之,遂从定邺。又从攻谭於南皮,冀州平。封嘉洧阳亭侯。
tài zǔ jiāng zhēng yuán shàng jí sān jùn wū wán, zhū xià duō jù liú biǎo shǐ liú bèi xí xǔ yǐ tǎo tài zǔ, jiā yuē:" gōng suī wēi zhèn tiān xià, hú shì qí yuǎn, bì bù shè bèi. yīn qí wú bèi, zú rán jī zhī, kě pò miè yě. qiě yuán shào yǒu ēn yú mín yí, ér shàng xiōng dì shēng cún. jīn sì zhōu zhī mín, tú yǐ wēi fù, dé shī wèi jiā, shě ér nán zhēng, shàng yīn wū wán zhī zī, zhāo qí sǐ zhǔ zhī chén, hú rén yī dòng, mín yí jù yīng, yǐ shēng tà dùn zhī xīn, chéng jì yú zhī jì, kǒng qīng jì fēi jǐ zhī yǒu yě. biǎo, zuò tán kè ěr, zì zhī cái bù zú yǐ yù bèi, zhòng rèn zhī zé kǒng bù néng zhì, qīng rèn zhī zé bèi bù wéi yòng, suī xū guó yuǎn zhēng, gōng wú yōu yǐ." tài zǔ suì xíng. zhì yì, jiā yán yuē:" bīng guì shén sù. jīn qiān lǐ xí rén, zī zhòng duō, nán yǐ qù lì, qiě bǐ wén zhī, bì wèi bèi bù rú liú zī zhòng, qīng bīng jiān dào yǐ chū, yǎn qí bù yì." tài zǔ nǎi mì chū lú lóng sāi, zhí zhǐ chán yú tíng. lǔ zú wén tài zǔ zhì, huáng bù hé zhàn. dà pò zhī, zhǎn tà dùn jí míng wáng yǐ xià. shàng jí xiōng xī zǒu liáo dōng.
太祖将征袁尚及三郡乌丸,诸下多惧刘表使刘备袭许以讨太祖,嘉曰:“公虽威震天下,胡恃其远,必不设备。因其无备,卒然击之,可破灭也。且袁绍有恩于民夷,而尚兄弟生存。今四州之民,徒以威附,德施未加,舍而南征,尚因乌丸之资,招其死主之臣,胡人一动,民夷俱应,以生蹋顿之心,成觊觎之计,恐青、冀非己之有也。表,坐谈客耳,自知才不足以御备,重任之则恐不能制,轻任之则备不为用,虽虚国远征,公无忧矣。”太祖遂行。至易,嘉言曰:“兵贵神速。今千里袭人,辎重多,难以趣利,且彼闻之,必为备;不如留辎重,轻兵兼道以出,掩其不意。”太祖乃密出卢龙塞,直指单于庭。虏卒闻太祖至,惶怖合战。大破之,斩蹋顿及名王已下。尚及兄熙走辽东。
jiā shēn tōng yǒu suàn lüè, dá yú shì qíng. tài zǔ yuē:" wéi fèng xiào wèi néng zhī gū yì." nián sān shí bā, zì liǔ chéng hái, jí dǔ, tài zǔ wèn jí zhě jiāo cuò. jí hōng, lín qí sàng, āi shén, wèi xún yōu děng yuē:" zhū jūn nián jiē gū bèi yě, wéi fèng xiào zuì shǎo. tiān xià shì jìng, yù yǐ hòu shì shǔ zhī, ér zhōng nián yāo zhé, mìng yě fū!" nǎi biǎo yuē:" jūn jì jiǔ guō jiā, zì cóng zhēng fá, shí yǒu yī nián. měi yǒu dà yì, lín dí zhì biàn. chén cè wèi jué, jiā zhé chéng zhī. píng dìng tiān xià, móu gōng wèi gāo. bù xìng duǎn mìng, shì yè wèi zhōng. zhuī sī jiā xūn, shí bù kě wàng. kě zēng yì bā bǎi hù, bìng qián qiān hù." shì yuē zhēn hóu. zi yì sì.
嘉深通有算略,达於事情。太祖曰:“唯奉孝为能知孤意。”年三十八,自柳城还,疾笃,太祖问疾者交错。及薨,临其丧,哀甚,谓荀攸等曰:“诸君年皆孤辈也,唯奉孝最少。天下事竟,欲以后事属之,而中年夭折,命也夫!”乃表曰:“军祭酒郭嘉,自从征伐,十有一年。每有大议,临敌制变。臣策未决,嘉辄成之。平定天下,谋功为高。不幸短命,事业未终。追思嘉勋,实不可忘。可增邑八百户,并前千户。”谥曰贞侯。子奕嗣。
hòu tài zǔ zhēng jīng zhōu hái, yú bā qiū yù jí yì, shāo chuán, tàn yuē:" guō fèng xiào zài, bù shǐ gū zhì cǐ." chū, chén qún fēi jiā bù zhì xíng jiǎn, shù tíng sù jiā, jiā yì zì ruò. tài zǔ yù yì zhòng zhī, rán yǐ qún néng chí zhèng, yì yuè yān. yì wèi tài zǐ wén xué, zǎo hōng. zi shēn sì. shēn hōng, zi liè sì.
后太祖征荆州还,於巴丘遇疾疫,烧船,叹曰:“郭奉孝在,不使孤至此。”初,陈群非嘉不治行检,数廷诉嘉,嘉意自若。太祖愈益重之,然以群能持正,亦悦焉。奕为太子文学,早薨。子深嗣。深薨,子猎嗣。
dǒng zhāo zì gōng rén, jì yīn dìng táo rén yě. jǔ xiào lián, chú yǐng táo zhǎng bǎi rén lìng, yuán shào yǐ wéi cān jūn shì. shào nì gōng sūn zàn yú jiè qiáo, jù lù tài shǒu lǐ shào jí jùn guān gài, yǐ zàn bīng qiáng, jiē yù shǔ zàn. shào wén zhī, shǐ zhāo lǐng jù lù. wèn:" yù yǐ hé shù?" duì yuē:" yī rén zhī wēi, bù néng xiāo zhòng móu, yù yòu zhì qí xīn, chàng yǔ tóng yì, jí dé qí qíng, nǎi dāng quán yǐ zhì zhī ěr. jì zài lín shí, wèi kě dé yán." shí jùn yòu xìng sūn kàng děng shù shí rén zhuān wèi móu zhǔ, jīng dòng lì mín. zhāo zhì jùn, wěi zuò shào xí gào jùn yún:" dé zéi luó hòu ān píng zhāng jí cí, dāng gōng jù lù, zéi gù xiào lián sūn kàng děng wéi yīng, xí dào shōu xíng jūn fǎ, è zhǐ qí shēn, qī zǐ wù zuò." zhāo àn xí gào lìng, jiē jí zhǎn zhī. yī jùn huáng kǒng, nǎi yǐ cì ān wèi, suì jiē píng jí. shì qì bái shào, shào chēng shàn. huì wèi jùn tài shǒu lì pān wèi bīng suǒ hài, shào yǐ zhāo lǐng wèi jùn tài shǒu. shí jùn jiè dà luàn, zéi yǐ wàn shù, qiǎn shǐ wǎng lái, jiāo yì shì mǎi. zhāo hòu dài zhī, yīn yòng wèi jiān, chéng xū yǎn tǎo, zhé dà kè pò. èr rì zhī zhōng, yǔ xí sān zhì.
董昭字公仁,济阴定陶人也。举孝廉,除癭陶长、柏人令,袁绍以为参军事。绍逆公孙瓒于界桥,钜鹿太守李邵及郡冠盖,以瓒兵强,皆欲属瓒。绍闻之,使昭领钜鹿。问:“御以何术?”对曰:“一人之微,不能消众谋,欲诱致其心,唱与同议,及得其情,乃当权以制之耳。计在临时,未可得言。”时郡右姓孙伉等数十人专为谋主,惊动吏民。昭至郡,伪作绍檄告郡云:“得贼罗候安平张吉辞,当攻钜鹿,贼故孝廉孙伉等为应,檄到收行军法,恶止其身,妻子勿坐。”昭案檄告令,皆即斩之。一郡惶恐,乃以次安慰,遂皆平集。事讫白绍,绍称善。会魏郡太守栗攀为兵所害,绍以昭领魏郡太守。时郡界大乱,贼以万数,遣使往来,交易市买。昭厚待之,因用为间,乘虚掩讨,辄大克破。二日之中,羽檄三至。
zhāo dì fǎng, zài zhāng miǎo jūn zhōng. miǎo yǔ shào yǒu xì, shào shòu chán jiāng zhì zuì yú zhāo. zhāo yù yì hàn xiàn dì, zhì hé nèi, wèi zhāng yáng suǒ liú. yīn yáng shàng hái yìn shòu, bài qí dū wèi. shí tài zǔ lǐng yǎn zhōu, qiǎn shǐ yì yáng, yù lìng jiǎ tú xī zhì cháng ān, yáng bù tīng. zhāo shuō yáng yuē:" yuán cáo suī wèi yī jiā, shì bù jiǔ qún. cáo jīn suī ruò, rán shí tiān xià zhī yīng xióng yě, dāng gù jié zhī. kuàng jīn yǒu yuán, yí tōng qí shàng shì, bìng biǎo jiàn zhī ruò shì yǒu chéng, yǒng wèi shēn fēn." yáng yú shì tōng tài zǔ shàng shì, biǎo jiàn tài zǔ. zhāo wèi tài zǔ zuò shū yǔ cháng ān zhū jiàng lǐ jué guō sì děng, gè suí qīng zhòng zhì yīn qín. yáng yì qiǎn shǐ yì tài zǔ. tài zǔ yí yáng quǎn mǎ jīn bó, suì yǔ xī fāng wǎng lái. tiān zǐ zài ān yì, zhāo cóng hé nèi wǎng, zhào bài yì láng.
昭弟访,在张邈军中。邈与绍有隙,绍受谗将致罪於昭。昭欲诣汉献帝,至河内,为张杨所留。因杨上还印绶,拜骑都尉。时太祖领兖州,遣使诣杨,欲令假涂西至长安,杨不听。昭说杨曰:“袁、曹虽为一家,势不久群。曹今虽弱,然实天下之英雄也,当故结之。况今有缘,宜通其上事,并表荐之;若事有成,永为深分。”杨於是通太祖上事,表荐太祖。昭为太祖作书与长安诸将李傕、郭汜等,各随轻重致殷勤。杨亦遣使诣太祖。太祖遗杨犬马金帛,遂与西方往来。天子在安邑,昭从河内往,诏拜议郎。
jiàn ān yuán nián, tài zǔ dìng huáng jīn yú xǔ, qiǎn shǐ yì hé dōng. huì tiān zǐ hái luò yáng, hán xiān yáng fèng dǒng chéng jí yáng gè wéi lì bù hé. zhāo yǐ fèng bīng mǎ zuì qiáng ér shǎo dǎng yuán, zuò tài zǔ shū yǔ fèng yuē:" wú yǔ jiāng jūn wén míng mù yì, biàn tuī chì xīn. jīn jiāng jūn bá wàn shèng zhī jiān nán, fǎn zhī jiù dū, yì zuǒ zhī gōng, chāo shì wú chóu, hé qí xiū zāi! fāng jīn qún xiōng huá xià, sì hǎi wèi níng, shén qì zhì zhòng, shì zài wéi fǔ bì xū zhòng xián yǐ qīng wáng guǐ, chéng fēi yī rén suǒ néng dú jiàn. xīn fù sì zhī, shí xiàng shì lài, yī wù bù bèi, zé yǒu quē yān. jiāng jūn dāng wèi nèi zhǔ, wú wèi wài yuán. jīn wú yǒu liáng, jiāng jūn yǒu bīng, yǒu wú xiāng tōng, zú yǐ xiāng jì, sǐ shēng qì kuò, xiāng yǔ gòng zhī." fèng dé shū xǐ yuè, yǔ zhū jiàng jūn yuē:" yǎn zhōu zhū jūn jìn zài xǔ ěr, yǒu bīng yǒu liáng, guó jiā suǒ dāng yī yǎng yě." suì gòng biǎo tài zǔ wèi zhèn dōng jiāng jūn, xí fù jué fèi tíng hòu zhāo qiān fú jié lìng.
建安元年,太祖定黄巾于许,遣使诣河东。会天子还洛阳,韩暹、杨奉、董承及杨各违戾不和。昭以奉兵马最强而少党援,作太祖书与奉曰:“吾与将军闻名慕义,便推赤心。今将军拔万乘之艰难,反之旧都,翼佐之功,超世无畴,何其休哉!方今群凶猾夏,四海未宁,神器至重,事在维辅;必须众贤以清王轨,诚非一人所能独建。心腹四支,实相恃赖,一物不备,则有阙焉。将军当为内主,吾为外援。今吾有粮,将军有兵,有无相通,足以相济,死生契阔,相与共之。”奉得书喜悦,语诸将军曰:“兖州诸军近在许耳,有兵有粮,国家所当依仰也。”遂共表太祖为镇东将军,袭父爵费亭侯;昭迁符节令。
tài zǔ cháo tiān zǐ yú luò yáng, yǐn zhāo bìng zuò, wèn yuē:" jīn gū lái cǐ, dāng shī hé jì?" zhāo yuē:" jiāng jūn xīng yì bīng yǐ zhū bào luàn, rù cháo tiān zǐ, fǔ yì wáng shì, cǐ wǔ bó zhī gōng yě. cǐ xià zhū jiàng, rén shū yì yì, wèi bì fú cóng, jīn liú kuāng bì, shì shì bù biàn, wéi yǒu yí jià xìng xǔ ěr. rán cháo tíng bō yuè, xīn hái jiù jīng, yuǎn jìn qì wàng, jì yī zhāo huò ān. jīn fù xǐ jià, bù yàn zhòng xīn. fū xíng fēi cháng zhī shì, nǎi yǒu fēi cháng zhī gōng, yuàn jiāng jūn suàn qí duō zhě." tài zǔ yuē:" cǐ gū běn zhì yě. yáng fèng jìn zài liáng ěr, wén qí bīng jīng, dé wú wéi gū lèi hū?" zhāo yuē:" fèng shǎo dǎng yuán, jiāng dú wěi zhì. zhèn dōng fèi tíng zhī shì, jiē fèng suǒ dìng, yòu wén shū mìng shēn shù, zú yǐ jiàn xìn. yí shí qiǎn shǐ hòu yí dá xiè, yǐ ān qí yì. shuō' jīng dū wú liáng, yù chē jià zàn xìng lǔ yáng, lǔ yáng jìn xǔ, zhuǎn yùn shāo yì, kě wú xiàn fá zhī yōu'. fèng wéi rén yǒng ér guǎ lǜ, bì bú jiàn yí, bǐ shǐ wǎng lái, zú yǐ dìng jì. fèng hé néng wéi lèi!" tài zǔ yuē:" shàn." jí qiǎn shǐ yì fèng. xǐ dà jià zhì xǔ. fèng yóu shì shī wàng, yǔ hán xiān děng dào dìng líng chāo bào. tài zǔ bù yīng, mì wǎng gōng qí liáng yíng, jiàng zhū jí dìng. fèng xiān shī zhòng, dōng jiàng yuán shù. sān nián, zhāo qiān hé nán yǐn. shí zhāng yáng wèi qí jiāng yáng chǒu suǒ shā, yáng zhǎng shǐ xuē hóng hé nèi tài shǒu móu shàng chéng shǒu dài shào jiù. tài zǔ lìng zhāo dān shēn rù chéng, gào yù hóng shàng děng, jí rì jǔ zhòng jiàng. yǐ zhāo wèi jì zhōu mù.
太祖朝天子於洛阳,引昭并坐,问曰:“今孤来此,当施何计?”昭曰:“将军兴义兵以诛暴乱,入朝天子,辅翼王室,此五伯之功也。此下诸将,人殊意异,未必服从,今留匡弼,事势不便,惟有移驾幸许耳。然朝廷播越,新还旧京,远近跂望,冀一朝获安。今复徙驾,不厌众心。夫行非常之事,乃有非常之功,愿将军算其多者。”太祖曰:“此孤本志也。杨奉近在梁耳,闻其兵精,得无为孤累乎?”昭曰:“奉少党援,将独委质。镇东、费亭之事,皆奉所定,又闻书命申束,足以见信。宜时遣使厚遗答谢,以安其意。说'京都无粮,欲车驾暂幸鲁阳,鲁阳近许,转运稍易,可无县乏之忧'。奉为人勇而寡虑,必不见疑,比使往来,足以定计。奉何能为累!”太祖曰:“善。”即遣使诣奉。徙大驾至许。奉由是失望,与韩暹等到定陵钞暴。太祖不应,密往攻其梁营,降诛即定。奉、暹失众,东降袁术。三年,昭迁河南尹。时张杨为其将杨丑所杀,杨长史薛洪、河内太守缪尚城守待绍救。太祖令昭单身入城,告喻洪、尚等,即日举众降。以昭为冀州牧。
tài zǔ lìng liú bèi jù yuán shù, zhāo yuē:" bèi yǒng ér zhì dà, guān yǔ zhāng fēi wèi zhī yǔ yì, kǒng bèi zhī xīn wèi kě dé lùn yě!" tài zǔ yuē:" wú yǐ xǔ zhī yǐ." bèi dào xià pī, shā xú zhōu cì shǐ chē zhòu, fǎn. tài zǔ zì zhēng bèi, xǐ zhāo wèi xú zhōu mù. yuán shào qiǎn jiàng yán liáng gōng dōng jùn, yòu xǐ zhāo wèi wèi jùn tài shǒu, cóng tǎo liáng. liáng sǐ hòu, jìn wéi yè chéng. yuán shào tóng zú chūn qīng wèi wèi jùn tài shǒu, zài chéng zhōng, qí fù yuán cháng zài yáng zhōu, tài zǔ qiǎn rén yíng zhī. zhāo shū yǔ chūn qīng yuē:" gài wén xiào zhě bù bèi qīn yǐ yào lì, rén zhě bù wàng jūn yǐ xùn sī, zhì shì bù tàn luàn yǐ jiǎo xìng, zhì zhě bù guǐ dào yǐ zì wēi. zú xià dà jūn, xī bì nèi nán, nán yóu bǎi yuè, fēi shū gǔ ròu, lè bǐ wú huì, zhì zhě shēn shí, dú huò yí rán. cáo gōng mǐn qí shǒu zhì qīng kè, lí qún guǎ chóu, gù tè qiǎn shǐ jiāng dōng, huò yíng huò sòng, jīn jiāng zhì yǐ. jiù lìng zú xià chǔ piān píng zhī dì, yī dé yì zhī zhǔ, jū yǒu tài shān zhī gù, shēn wéi qiáo sōng zhī ǒu, yǐ yì yán zhī, yóu yí bèi bǐ xiàng cǐ, shě mín qù fù yě. qiě zhū yí fù shǐ yǔ yǐn gōng méng, lǔ rén jiā zhī, ér bù shū jué, rán zé wáng suǒ wèi mìng, jué zūn bù chéng, chūn qiū zhī yì yě. kuàng zú xià jīn rì zhī suǒ tuō zhě nǎi wēi luàn zhī guó, suǒ shòu zhě nǎi jiǎo wū zhī mìng hū? gǒu bù chěng zhī yǔ qún, ér jué fù zhī bù xù, bù kě yǐ yán xiào. wàng zǔ zōng suǒ jū zhī běn cháo, ān fēi zhèng zhī jiān zhí, nán kě yǐ yán zhōng. zhōng xiào bìng tì, nán yǐ yán zhì. yòu zú xià xī rì wèi cáo gōng suǒ lǐ pì, fū qī zú rén ér shū suǒ shēng, nèi suǒ yù ér wài wáng shì, huái xié lù ér pàn zhī jǐ, yuǎn fú zuò ér jìn wēi wáng, qì míng yì ér shōu dà chǐ, bù yì kě xī xié! ruò néng fān rán yì jié, fèng dì yǎng fù, wěi shēn cáo gōng, zhōng xiào bù zhuì, róng míng zhāng yǐ. yí shēn liú jì, zǎo jué liáng tú." yè jì dìng, yǐ zhāo wèi jiàn yì dài fū. hòu yuán shàng yī wū wán tà dùn, tài zǔ jiāng zhēng zhī. huàn jūn liáng nán zhì, záo píng lǔ quán zhōu èr qú rù hǎi tōng yùn, zhāo suǒ jiàn yě. tài zǔ biǎo fēng qiān qiū tíng hòu, zhuǎn bài sī kōng jūn jì jiǔ.
太祖令刘备拒袁术,昭曰:“备勇而志大,关羽、张飞为之羽翼,恐备之心未可得论也!”太祖曰:“吾已许之矣。”备到下邳,杀徐州刺史车胄,反。太祖自征备,徙昭为徐州牧。袁绍遣将颜良攻东郡,又徙昭为魏郡太守,从讨良。良死后,进围邺城。袁绍同族春卿为魏郡太守,在城中,其父元长在扬州,太祖遣人迎之。昭书与春卿曰:“盖闻孝者不背亲以要利,仁者不忘君以徇私,志士不探乱以徼幸,智者不诡道以自危。足下大君,昔避内难,南游百越,非疏骨肉,乐彼吴会,智者深识,独或宜然。曹公愍其守志清恪,离群寡俦,故特遣使江东,或迎或送,今将至矣。就令足下处偏平之地,依德义之主,居有泰山之固,身为乔松之偶,以义言之,犹宜背彼向此,舍民趣父也。且邾仪父始与隐公盟,鲁人嘉之,而不书爵,然则王所未命,爵尊不成,春秋之义也。况足下今日之所讬者乃危乱之国,所受者乃矫诬之命乎?苟不逞之与群,而厥父之不恤,不可以言孝。忘祖宗所居之本朝,安非正之奸职,难可以言忠。忠孝并替,难以言智。又足下昔日为曹公所礼辟,夫戚族人而疏所生,内所寓而外王室,怀邪禄而叛知己,远福祚而近危亡,弃明义而收大耻,不亦可惜邪!若能翻然易节,奉帝养父,委身曹公,忠孝不坠,荣名彰矣。宜深留计,早决良图。“邺既定,以昭为谏议大夫。后袁尚依乌丸蹋顿,太祖将征之。患军粮难致,凿平虏、泉州二渠入海通运,昭所建也。太祖表封千秋亭侯,转拜司空军祭酒。
hòu zhāo jiàn yì:" yí xiū gǔ jiàn fēng wǔ děng." tài zǔ yuē:" jiàn shè wǔ děng zhě, shèng rén yě, yòu fēi rén chén suǒ zhì, wú hé yǐ kān zhī?" zhāo yuē:" zì gǔ yǐ lái, rén chén kuāng shì, wèi yǒu jīn rì zhī gōng. yǒu jīn rì zhī gōng, wèi yǒu jiǔ chù rén chén zhī shì zhě yě. jīn míng gōng chǐ yǒu cán dé ér wèi jǐn shàn, lè bǎo míng jié ér wú dà zé, dé měi guò yú yī zhōu, cǐ zhì dé zhī suǒ jí yě. rán tài jiǎ chéng wáng wèi bì kě zāo, jīn mín nán huà, shén yú yīn zhōu, chù dà chén zhī shì, shǐ rén yǐ dà shì yí jǐ, chéng bù kě bù zhòng lǜ yě. míng gōng suī mài wēi dé, míng fǎ shù, ér bù dìng qí jī, wèi wàn shì jì, yóu wèi zhì yě. dìng jī zhī běn, zài dì yú rén, yí shāo jiàn lì, yǐ zì fān wèi. míng gōng zhōng jié yǐng lù, tiān wēi zài yán, gěng yǎn chuáng xià zhī yán, zhū yīng wú wàng zhī lùn, bù dé guò ěr. zhāo shòu ēn fēi fán, bù gǎn bù chén." hòu tài zǔ suì shòu wèi gōng wèi wáng zhī hào, jiē zhāo suǒ chuàng.
后昭建议:“宜脩古建封五等。”太祖曰:“建设五等者,圣人也,又非人臣所制,吾何以堪之?”昭曰:“自古以来,人臣匡世,未有今日之功。有今日之功,未有久处人臣之势者也。今明公耻有惭德而未尽善,乐保名节而无大责,德美过於伊、周,此至德之所极也。然太甲、成王未必可遭,今民难化,甚於殷、周,处大臣之势,使人以大事疑己,诚不可不重虑也。明公虽迈威德,明法术,而不定其基,为万世计,犹未至也。定基之本,在地与人,宜稍建立,以自藩卫。明公忠节颖露,天威在颜,耿弇床下之言,朱英无妄之论,不得过耳。昭受恩非凡,不敢不陈。”后太祖遂受魏公、魏王之号,皆昭所创。
jí guān yǔ wéi cáo rén yú fán, sūn quán qiǎn shǐ cí yǐ" qiǎn bīng xī shàng, yù yǎn qǔ yǔ. jiāng líng gōng ān lèi zhòng, yǔ shī èr chéng, bì zì bēn zǒu, fán jūn zhī wéi, bù jiù zì jiě. qǐ mì bù lòu, lìng yǔ yǒu bèi." tài zǔ jí qún chén, qún chén xián yán yí dāng mì zhī. zhāo yuē:" jūn shì shàng quán, qī yú hé yí. yí yīng quán yǐ mì, ér nèi lù zhī. yǔ wén quán shàng, ruò hái zì hù, wéi zé sù jiě, biàn huò qí lì. kě shǐ liǎng zéi xiāng duì xián chí, zuò dài qí bì. mì ér bù lù, shǐ quán dé zhì, fēi jì zhī shàng. yòu, wéi zhōng jiàng lì bù zhī yǒu jiù, jì liáng bù jù, tǎng yǒu tā yì, wéi nán bù xiǎo. lù zhī wèi biàn. qiě yǔ wéi rén qiáng liáng, zì shì èr chéng shǒu gù, bì bù sù tuì." tài zǔ yuē:" shàn." jí chì jiù jiāng xú huǎng yǐ quán shū shè zhe wéi lǐ jí yǔ tún zhōng, wéi lǐ wén zhī, zhì qì bǎi bèi. yǔ guǒ yóu yù. quán jūn zhì, dé qí èr chéng, yǔ nǎi pò bài.
及关羽围曹仁於樊,孙权遣使辞以“遣兵西上,欲掩取羽。江陵、公安累重,羽失二城,必自奔走,樊军之围,不救自解。乞密不漏,令羽有备。”太祖诘群臣,群臣咸言宜当密之。昭曰:“军事尚权,期於合宜。宜应权以密,而内露之。羽闻权上,若还自护,围则速解,便获其利。可使两贼相对衔持,坐待其弊。秘而不露,使权得志,非计之上。又,围中将吏不知有救,计粮怖惧,傥有他意,为难不小。露之为便。且羽为人强梁,自恃二城守固,必不速退。”太祖曰:“善。”即敕救将徐晃以权书射著围里及羽屯中,围里闻之,志气百倍。羽果犹豫。权军至,得其二城,羽乃破败。
wén dì jí wáng wèi, bài zhāo jiāng zuò dà jiàng. jí jiàn zuò, qiān dà hóng lú, jìn fēng yòu xiāng hòu. èr nián, fēn yì bǎi hù, cì zhāo dì fǎng jué guān nèi hóu, xǐ zhāo wèi shì zhōng. sān nián, zhēng dōng dà jiàng jūn cáo xiū lín jiāng zài dòng pǔ kǒu, zì biǎo:" yuàn jiāng ruì zú hǔ bù jiāng nán, yīn dí qǔ zī, shì bì kè jié ruò qí wú chén, bù xū wèi niàn." dì kǒng xiū biàn dù jiāng, yì mǎ zhào zhǐ. shí zhāo shì cè, yīn yuē:" qiè jiàn bì xià yǒu yōu sè, dú yǐ xiū jì jiāng gù hū? jīn zhě dù jiāng, rén qíng suǒ nán, jiù xiū yǒu cǐ zhì, shì bù dú xíng, dāng xū zhū jiàng. zāng bà děng jì fù qiě guì, wú fù tā wàng, dàn yù zhōng qí tiān nián, bǎo shǒu lù zuò ér yǐ, hé kěn chéng wēi zì tóu sǐ dì, yǐ qiú jiǎo xìng? gǒu bà děng bù jìn, xiū yì zì jǔ. chén kǒng bì xià suī yǒu chì dù zhī zhào, yóu bì chén yín, wèi biàn cóng mìng yě." shì hòu wú jǐ, bào fēng chuī zéi chuán, xī yì xiū děng yíng xià, zhǎn shǒu huò shēng, zéi suì bèng sàn. zhào chì zhū jūn cù dù. jūn wèi shí jìn, zéi jiù chuán suì zhì.
文帝即王位,拜昭将作大匠。及践阼,迁大鸿胪,进封右乡侯。二年,分邑百户,赐昭弟访爵关内侯,徙昭为侍中。三年,征东大将军曹休临江在洞浦口,自表:“愿将锐卒虎步江南,因敌取资,事必克捷;若其无臣,不须为念。”帝恐休便渡江,驿马诏止。时昭侍侧,因曰:“窃见陛下有忧色,独以休济江故乎?今者渡江,人情所难,就休有此志,势不独行,当须诸将。臧霸等既富且贵,无复他望,但欲终其天年,保守禄祚而已,何肯乘危自投死地,以求徼幸?苟霸等不进,休意自沮。臣恐陛下虽有敕渡之诏,犹必沉吟,未便从命也。”是后无几,暴风吹贼船,悉诣休等营下,斩首获生,贼遂迸散。诏敕诸军促渡。军未时进,贼救船遂至。
dà jià xìng wǎn, zhēng nán dà jiàng jūn xià hóu shàng děng gōng jiāng líng, wèi bá. shí jiāng shuǐ qiǎn xiá, shàng yù chéng chuán jiāng bù qí rù zhǔ zhōng ān tún, zuò fú qiáo, nán běi wǎng lái, yì zhě duō yǐ wéi chéng bì kě bá. zhāo shàng shū yuē:" wǔ huáng dì zhì yǒng guò rén, ér yòng bīng wèi dí, bù gǎn qīng zhī ruò cǐ yě. fū bīng hǎo jìn è tuì, cháng rán zhī shù. píng dì wú xiǎn, yóu shàng jiān nán, jiù dāng shēn rù, hái dào yí lì, bīng yǒu jìn tuì, bù kě rú yì. jīn tún zhǔ zhōng, zhì shēn yě fú qiáo ér jì, zhì wēi yě yī dào ér xíng, zhì xiá yě: sān zhě bīng jiā suǒ jì, ér jīn xíng zhī. zéi pín gōng qiáo, wù yǒu lòu shī, zhǔ zhōng jīng ruì, fēi wèi zhī yǒu, jiāng zhuǎn huà wéi wú yǐ. chén sī qī zhī, wàng qǐn yǔ shí, ér yì zhě yí rán bù yǐ wéi yōu, qǐ bù huò zāi! jiā jiāng shuǐ xiàng zhǎng, yī dàn bào zēng, hé yǐ fáng yù? jiù bù pò zéi, shàng dāng zì wán. nài hé chéng wēi, bù yǐ wéi jù? shì jiāng wēi yǐ, wéi bì xià chá zhī!" dì wù zhāo yán, jí zhào shàng děng cù chū. zéi liǎng tóu bìng qián, guān bīng yī dào yǐn qù, bù shí dé xiè, jiāng jūn shí jiàn gāo qiān jǐn dé zì miǎn. jūn chū xún rì, jiāng shuǐ bào zhǎng. dì yuē:" jūn lùn cǐ shì, hé qí shěn yě! zhèng shǐ zhāng chén dāng zhī, hé yǐ fù jiā." wǔ nián, xǐ fēng chéng dū xiāng hòu, bài tài cháng. qí nián, xǐ guāng lù dài fu jǐ shì zhōng. cóng dà jià dōng zhēng, qī nián hái, bài tài pú. míng dì jí wèi, jìn jué lè píng hóu, yì qiān hù, zhuǎn wèi wèi. fēn yì bǎi hù, cì yī zǐ jué guān nèi hóu.
大驾幸宛,征南大将军夏侯尚等攻江陵,未拔。时江水浅狭,尚欲乘船将步骑入渚中安屯,作浮桥,南北往来,议者多以为城必可拔。昭上疏曰:“武皇帝智勇过人,而用兵畏敌,不敢轻之若此也。夫兵好进恶退,常然之数。平地无险,犹尚艰难,就当深入,还道宜利,兵有进退,不可如意。今屯渚中,至深也;浮桥而济,至危也;一道而行,至狭也:三者兵家所忌,而今行之。贼频攻桥,误有漏失,渚中精锐,非魏之有,将转化为吴矣。臣私慼之,忘寝与食,而议者怡然不以为忧,岂不惑哉!加江水向长,一旦暴增,何以防御?就不破贼,尚当自完。奈何乘危,不以为惧?事将危矣,惟陛下察之!”帝悟昭言,即诏尚等促出。贼两头并前,官兵一道引去,不时得泄,将军石建、高迁仅得自免。军出旬日,江水暴长。帝曰:“君论此事,何其审也!正使张、陈当之,何以复加。”五年,徙封成都乡侯,拜太常。其年,徙光禄大夫、给事中。从大驾东征,七年还,拜太仆。明帝即位,进爵乐平侯,邑千户,转卫尉。分邑百户,赐一子爵关内侯。
tài hé sì nián, xíng sī tú shì, liù nián, bài zhēn. zhāo shàng shū chén mò liú zhī bì yuē:" fán yǒu tiān xià zhě, mò bù guì shàng dūn piáo zhōng xìn zhī shì, shēn jí xū wěi bù zhēn zhī rén zhě, yǐ qí huǐ jiào luàn zhì, bài sú shāng huà yě. jìn wèi fěng zé fú zhū jiàn ān zhī mò, cáo wěi zé zhǎn lù huáng chū zhī shǐ. fú wéi qián hòu shèng zhào, shēn jí fú wěi, yù yǐ pò sàn xié dǎng, cháng yòng qiè chǐ ér zhí fǎ zhī lì jiē wèi qí quán shì, mò néng jiū tī, huǐ huài fēng sú, qīn yù zī shén. qiè jiàn dāng jīn nián shào, bù fù yǐ xué wèn wèi běn, zhuān gèng yǐ jiāo yóu wèi yè guó shì bù yǐ xiào tì qīng xiū wéi shǒu, nǎi yǐ qū shì yóu lì wèi xiān. hé dǎng lián qún, hù xiāng bāo tàn, yǐ huǐ zī wèi fá lù, yòng dǎng yù wéi jué shǎng, fù jǐ zhě zé tàn zhī yíng yán, bù fù zhě zé wèi zuò xiá xìn. zhì nǎi xiāng wèi' jīn shì hé yōu bù dù xié, dàn qiú rén dào bù qín, luó zhī bù bó ěr yòu hé huàn qí bù zhī jǐ yǐ, dàn dāng tūn zhī yǐ yào ér róu diào ěr.' yòu wén huò yǒu shǐ nú kè míng zuò zài zhí jiā rén, mào zhī chū rù, wǎng lái jìn ào, jiāo tōng shū shū, yǒu suǒ tàn wèn. fán cǐ zhū shì, jiē fǎ zhī suǒ bù qǔ, xíng zhī suǒ bù shè, suī fěng wěi zhī zuì, wú yǐ jiā yě." dì yú shì fā qiè zhào, chì miǎn zhū gě dàn dèng yáng děng. zhāo nián bā shí yī hōng, shì yuē dìng hóu. zi zhòu sì. zhòu lì wèi jùn shǒu jiǔ qīng.
太和四年,行司徒事,六年,拜真。昭上疏陈末流之弊曰:“凡有天下者,莫不贵尚敦朴忠信之士,深疾虚伪不真之人者,以其毁教乱治,败俗伤化也。近魏讽则伏诛建安之末,曹伟则斩戮黄初之始。伏惟前后圣诏,深疾浮伪,欲以破散邪党,常用切齿;而执法之吏皆畏其权势,莫能纠擿,毁坏风俗,侵欲滋甚。窃见当今年少,不复以学问为本,专更以交游为业;国士不以孝悌清脩为首,乃以趋势游利为先。合党连群,互相褒叹,以毁訾为罚戮,用党誉为爵赏,附己者则叹之盈言,不附者则为作瑕衅。至乃相谓'今世何忧不度邪,但求人道不勤,罗之不博耳;又何患其不知己矣,但当吞之以药而柔调耳。'又闻或有使奴客名作在职家人,冒之出入,往来禁奥,交通书疏,有所探问。凡此诸事,皆法之所不取,刑之所不赦,虽讽、伟之罪,无以加也。”帝於是发切诏,斥免诸葛诞、邓飏等。昭年八十一薨,谥曰定侯。子胄嗣。胄历位郡守、九卿。
liú yè zì zi yáng, huái nán chéng dé rén, hàn guāng wǔ zi fù líng wáng yán hòu yě. fù pǔ, mǔ xiū, chǎn huàn jí yè. huàn jiǔ suì, yè qī suì, ér mǔ bìng kùn. lín zhōng, jiè huàn yè yǐ" pǔ zhī shì rén, yǒu chǎn hài zhī xìng. shēn sǐ zhī hòu, jù bì luàn jiā. rǔ zhǎng dà néng chú zhī, zé wú wú hèn yǐ." yè nián shí sān, wèi xiōng huàn yuē:" wáng mǔ zhī yán, kě yǐ xíng yǐ." huàn yuē:" nà kě ěr!" yè jí rù shì shā shì zhě, jìng chū bài mù. shě nèi dà jīng, bái pǔ. pǔ nù, qiǎn rén zhuī yè. yè hái bài xiè yuē:" wáng mǔ gù mìng zhī yán, gǎn shòu bù qǐng shàn xíng zhī fá." pǔ xīn yì zhī, suì bù zé yě. rǔ nán xǔ shào míng zhī rén, bì dì yáng zhōu, chēng yè yǒu zuǒ shì zhī cái.
刘晔字子扬,淮南成德人,汉光武子阜陵王延后也。父普,母脩,产涣及晔。涣九岁,晔七岁,而母病困。临终,戒涣、晔以“普之侍人,有谄害之性。身死之后,惧必乱家。汝长大能除之,则吾无恨矣。”晔年十三,谓兄涣曰:“亡母之言,可以行矣。”涣曰:“那可尔!”晔即入室杀侍者,径出拜墓。舍内大惊,白普。普怒,遣人追晔。晔还拜谢曰:“亡母顾命之言,敢受不请擅行之罚。”普心异之,遂不责也。汝南许劭名知人,避地扬州,称晔有佐世之才。
yáng shì duō qīng xiá jiǎo jié, yǒu zhèng bǎo zhāng duō xǔ gān zhī shǔ, gè yōng bù qǔ. bǎo zuì xiāo guǒ, cái lì guò rén, yī fāng suǒ dàn. yù qū lüè bǎi xìng yuè fù jiāng biǎo, yǐ yè gāo zú míng rén, yù qiǎng bī yè shǐ chàng dǎo cǐ móu. yè shí nián èr shí yú, xīn nèi yōu zhī, ér wèi yǒu yuán. huì tài zǔ qiǎn shǐ yì zhōu, yǒu suǒ àn wèn. yè wǎng jiàn, wèi lùn shì shì, yào jiāng yǔ guī, zhù zhǐ shù rì. bǎo guǒ cóng shù bǎi rén jī niú jiǔ lái hòu shǐ, yè lìng jiā tóng jiāng qí zhòng zuò zhōng mén wài, wèi shè jiǔ fàn yǔ bǎo yú nèi yàn yǐn. mì lēi jiàn ér, lìng yīn xíng shāng ér zhuó bǎo. bǎo xìng bù gān jiǔ, shì hòu shén míng, shāng zhě bù gǎn fā. yè yīn zì yǐn qǔ pèi dāo zhuó shā bǎo, zhǎn qí shǒu yǐ lìng qí jūn, yún:" cáo gōng yǒu lìng, gǎn yǒu dòng zhě, yǔ bǎo tóng zuì." zhòng jiē jīng bù, zǒu hái yíng. yíng yǒu dū jiāng jīng bīng shù qiān, jù qí wèi luàn, yè jí chéng bǎo mǎ, jiāng jiā tóng shù rén, yì bǎo yíng mén, hū qí qú shuài, yù yǐ huò fú, jiē kòu tóu kāi mén nèi yè. yè fǔ wèi ān huái, xián xī yuè fú, tuī yè wéi zhǔ. yè dǔ hàn shì jiàn wēi, jǐ wèi zhī shǔ, bù yù yōng bīng, suì wěi qí bù qǔ yǔ lú jiāng tài shǒu liú xūn. xūn guài qí gù, yè yuē:" bǎo wú fǎ zhì, qí zhòng sù yǐ chāo lüè wéi lì, pū sù wú zī, ér zhěng qí zhī, bì huái yuàn nán jiǔ, gù xiāng yǔ ěr." shí xūn bīng qiáng yú jiāng huái zhī jiān. sūn cè è zhī, qiǎn shǐ bēi cí hòu bì, yǐ shū shuō xūn yuē:" shàng liáo zōng mín, shù qī xià guó, fèn zhī yǒu nián yǐ. jī zhī, lù bù biàn, yuàn yīn dà guó fá zhī. shàng liáo shén shí, dé zhī kě yǐ fù guó, qǐng chū bīng wèi wài yuán." xūn xìn zhī, yòu dé cè zhū bǎo gé yuè, xǐ yuè. wài nèi jǐn hè, ér yè dú fǒu. xūn wèn qí gù, duì yuē:" shàng liáo suī xiǎo, chéng jiān chí shēn, gōng nàn shǒu yì, bù kě xún rì ér jǔ, zé bīng pí yú wài, ér guó nèi xū. cè chéng xū ér xí wǒ, zé hòu bù néng dú shǒu. shì jiāng jūn jìn qū yú dí, tuì wú suǒ guī. ruò jūn bì chū, huò jīn zhì yǐ." xūn bù cóng. xīng bīng fá shàng liáo, cè guǒ xí qí hòu. xūn qióng cù, suì bēn tài zǔ.
扬士多轻侠狡桀,有郑宝、张多、许乾之属,各拥部曲。宝最骁果,才力过人,一方所惮。欲驱略百姓越赴江表,以晔高族名人,欲强逼晔使唱导此谋。晔时年二十馀,心内忧之,而未有缘。会太祖遣使诣州,有所案问。晔往见,为论事势,要将与归,驻止数日。宝果从数百人赍牛酒来候使,晔令家僮将其众坐中门外,为设酒饭;与宝於内宴饮。密勒健儿,令因行觞而斫宝。宝性不甘酒,视候甚明,觞者不敢发。晔因自引取佩刀斫杀宝,斩其首以令其军,云:“曹公有令,敢有动者,与宝同罪。”众皆惊怖,走还营。营有督将精兵数千,惧其为乱,晔即乘宝马,将家僮数人,诣宝营门,呼其渠帅,喻以祸福,皆叩头开门内晔。晔抚慰安怀,咸悉悦服,推晔为主。晔睹汉室渐微,己为支属,不欲拥兵,遂委其部曲与庐江太守刘勋。勋怪其故,晔曰:“宝无法制,其众素以钞略为利,仆宿无资,而整齐之,必怀怨难久,故相与耳。”时勋兵强于江、淮之间。孙策恶之,遣使卑辞厚币,以书说勋曰:“上缭宗民,数欺下国,忿之有年矣。击之,路不便,愿因大国伐之。上缭甚实,得之可以富国,请出兵为外援。”勋信之,又得策珠宝、葛越,喜悦。外内尽贺,而晔独否。勋问其故,对曰:“上缭虽小,城坚池深,攻难守易,不可旬日而举,则兵疲於外,而国内虚。策乘虚而袭我,则后不能独守。是将军进屈於敌,退无所归。若军必出,祸今至矣。”勋不从。兴兵伐上缭,策果袭其后。勋穷踧,遂奔太祖。
tài zǔ zhì shòu chūn, shí lú jiāng jiè yǒu shān zéi chén cè, zhòng shù wàn rén, lín xiǎn ér shǒu. xiān shí qiǎn piān jiàng zhì zhū, mò néng qín kè. tài zǔ wèn qún xià, kě fá yǔ bù? xián yún:" shān jùn gāo ér xī gǔ shēn ài, shǒu yì gōng nàn yòu wú zhī bù zú wèi sǔn, dé zhī bù zú wèi yì." yè yuē:" cè děng xiǎo shù, yīn luàn fù xiǎn, suì xiāng yī wèi qiáng ěr, fēi yǒu jué mìng wēi xìn xiāng fú yě. wǎng zhě piān jiàng zī qīng, ér zhōng guó wèi yí, gù cè gǎn jù xiǎn yǐ shǒu. jīn tiān xià lüè dìng, hòu fú xiān zhū. fū wèi sǐ qū shǎng, yú zhī suǒ tóng, gù guǎng wǔ jūn wèi hán xìn huà cè, wèi qí wēi míng zú yǐ xiān shēng hòu shí ér fú lín guó yě. qǐ kuàng míng gōng zhī dé, dōng zhēng xī yuàn, xiān kāi shǎng mù, dà bīng lín zhī, lìng xuān zhī rì, jūn mén qǐ ér lǔ zì kuì yǐ." tài zǔ xiào yuē:" qīng yán jìn zhī!" suì qiǎn měng jiàng zài qián, dà jūn zài hòu, zhì zé kè cè, rú yè suǒ dù. tài zǔ hái, pì yè wèi sī kōng cāng cáo yuàn.
太祖至寿春,时庐江界有山贼陈策,众数万人,临险而守。先时遣偏将致诛,莫能禽克。太祖问群下,可伐与不?咸云:“山峻高而谿谷深隘,守易攻难;又无之不足为损,得之不足为益。”晔曰:“策等小竖,因乱赴险,遂相依为强耳,非有爵命威信相伏也。往者偏将资轻,而中国未夷,故策敢据险以守。今天下略定,后伏先诛。夫畏死趋赏,愚知所同,故广武君为韩信画策,谓其威名足以先声后实而服邻国也。岂况明公之德,东征西怨,先开赏募,大兵临之,令宣之日,军门启而虏自溃矣。”太祖笑曰:“卿言近之!”遂遣猛将在前,大军在后,至则克策,如晔所度。太祖还,辟晔为司空仓曹掾。
tài zǔ zhēng zhāng lǔ, zhuǎn yè wéi zhǔ bù. jì zhì hàn zhōng, shān jùn nán dēng, jūn shí pō fá. tài zǔ yuē:" cǐ yāo wàng zhī guó ěr, hé néng wéi yǒu wú? wú jūn shǎo shí, bù rú sù hái." biàn zì yǐn guī, lìng yè dū hòu zhū jūn, shǐ yǐ cì chū. yè cè lǔ kě kè, jiā liáng dào bù jì, suī chū, jūn yóu bù néng jiē quán, chí bái tài zǔ:" bù rú zhì gōng." suì jìn bīng, duō chū nǔ yǐ shè qí yíng. lǔ bēn zǒu, hàn zhōng suì píng. yè jìn yuē:" míng gōng yǐ bù zú wǔ qiān, jiāng zhū dǒng zhuō, běi pò yuán shào, nán zhēng liú biǎo, jiǔ zhōu bǎi jùn, shí bìng qí bā, wēi zhèn tiān xià, shì shè hǎi wài. jīn jǔ hàn zhōng, shǔ rén wàng fēng, pò dǎn shī shǒu, tuī cǐ ér qián, shǔ kě chuán xí ér dìng. liú bèi, rén jié yě, yǒu dù ér chí, dé shǔ rì qiǎn, shǔ rén wèi shì yě. jīn pò hàn zhōng, shǔ rén zhèn kǒng, qí shì zì qīng. yǐ gōng zhī shén míng, yīn qí qīng ér yā zhī, wú bù kè yě. ruò xiǎo huǎn zhī, zhū gě liàng míng yú zhì ér wèi xiāng, guān yǔ zhāng fēi yǒng guàn sān jūn ér wèi jiāng, shǔ mín jì dìng, jù xiǎn shǒu yào, zé bù kě fàn yǐ. jīn bù qǔ, bì wèi hòu yōu." tài zǔ bù cóng, dà jūn suì hái. yè zì hàn zhōng hái, wèi xíng jūn zhǎng shǐ, jiān lǐng jūn. yán kāng yuán nián, shǔ jiāng mèng dá lǜ zhòng jiàng. dá yǒu róng zhǐ cái guān, wén dì shén qì ài zhī, shǐ dá wèi xīn chéng tài shǒu, jiā sàn qí cháng shì. yè yǐ wéi" dá yǒu gǒu dé zhī xīn, ér shì cái hǎo shù, bì bù néng gǎn ēn huái yì. xīn chéng yǔ wú shǔ jiē lián, ruò yǒu biàn tài, wèi guó shēng huàn." wén dì jìng bù yì, hòu dá zhōng yú pàn bài.
太祖征张鲁,转晔为主簿。既至汉中,山峻难登,军食颇乏。太祖曰:“此妖妄之国耳,何能为有无?吾军少食,不如速还。”便自引归,令晔督后诸军,使以次出。晔策鲁可克,加粮道不继,虽出,军犹不能皆全,驰白太祖:“不如致攻。“遂进兵,多出弩以射其营。鲁奔走,汉中遂平。晔进曰:“明公以步卒五千,将诛董卓,北破袁绍,南征刘表,九州百郡,十并其八,威震天下,势慑海外。今举汉中,蜀人望风,破胆失守,推此而前,蜀可传檄而定。刘备,人杰也,有度而迟,得蜀日浅,蜀人未恃也。今破汉中,蜀人震恐,其势自倾。以公之神明,因其倾而压之,无不克也。若小缓之,诸葛亮明於治而为相,关羽、张飞勇冠三军而为将,蜀民既定,据险守要,则不可犯矣。今不取,必为后忧。”太祖不从,大军遂还。晔自汉中还,为行军长史,兼领军。延康元年,蜀将孟达率众降。达有容止才观,文帝甚器爱之,使达为新城太守,加散骑常侍。晔以为“达有苟得之心,而恃才好术,必不能感恩怀义。新城与吴、蜀接连,若有变态,为国生患。”文帝竟不易,后达终于叛败。
huáng chū yuán nián, yǐ yè wèi shì zhōng, cì jué guān nèi hóu. zhào wèn qún chén lìng liào liú bèi dāng wèi guān yǔ chū bào wú bù. zhòng yì xián yún:" shǔ, xiǎo guó ěr, míng jiàng wéi yǔ. yǔ sǐ jūn pò, guó nèi yōu jù, wú yuán fù chū." yè dú yuē:" shǔ suī xiá ruò, ér bèi zhī móu yù yǐ wēi wǔ zì qiáng, shì bì yòng zhòng yǐ shì qí yǒu yú. qiě guān yǔ yǔ bèi, yì wèi jūn chén, ēn yóu fù zǐ yǔ sǐ bù néng wéi xìng jūn bào dí, yú zhōng shǐ zhī fēn bù zú." hòu bèi guǒ chū bīng jī wú. wú xī guó yīng zhī, ér qiǎn shǐ chēng fān. cháo chén jiē hè, dú yè yuē:" wú jué zài jiāng hàn zhī biǎo, wú nèi chén zhī xīn jiǔ yǐ. bì xià suī qí dé yǒu yú, rán chǒu lǔ zhī xìng, wèi yǒu suǒ gǎn. yīn nán qiú chén, bì nán xìn yě. bǐ bì wài pò nèi kùn, rán hòu fā cǐ shǐ ěr, kě yīn qí qióng, xí ér qǔ zhī. fū yī rì zòng dí, shù shì zhī huàn, bù kě bù chá yě." bèi jūn bài tuì, wú lǐ jìng zhuǎn fèi, dì yù xìng zhòng fá zhī, yè yǐ wéi" bǐ xīn dé zhì, shàng xià qí xīn, ér zǔ dài jiāng hú, bì nán cāng cù." dì bù tīng. wǔ nián, xìng guǎng líng sì kǒu, mìng jīng yáng zhōu zhū jūn bìng jìn. huì qún chén, wèn:" quán dāng zì lái bù?" xián yuē:" bì xià qīn zhēng, quán kǒng bù, bì jǔ guó ér yīng. yòu bù gǎn yǐ dà zhòng wěi zhī chén xià, bì zì jiāng ér lái." yè yuē:" bǐ wèi bì xià yù yǐ wàn shèng zhī zhòng qiān jǐ, ér chāo yuè jiāng hú zhě zài yú bié jiāng, bì lè bīng dài shì, wèi yǒu jìn tuì yě." dà jià tíng zhù jī rì, quán guǒ bù zhì, dì nǎi xuán shī. yún:" qīng cè zhī shì yě. dāng niàn wèi wú miè èr zéi, bù kě dàn zhī qí qíng ér yǐ."
黄初元年,以晔为侍中,赐爵关内侯。诏问群臣令料刘备当为关羽出报吴不。众议咸云:“蜀,小国耳,名将唯羽。羽死军破,国内忧惧,无缘复出。”晔独曰:“蜀虽狭弱,而备之谋欲以威武自强,势必用众以示其有馀。且关羽与备,义为君臣,恩犹父子;羽死不能为兴军报敌,於终始之分不足。”后备果出兵击吴。吴悉国应之,而遣使称藩。朝臣皆贺,独晔曰:“吴绝在江、汉之表,无内臣之心久矣。陛下虽齐德有虞,然丑虏之性,未有所感。因难求臣,必难信也。彼必外迫内困,然后发此使耳,可因其穷,袭而取之。夫一日纵敌,数世之患,不可不察也。”备军败退,吴礼敬转废,帝欲兴众伐之,晔以为“彼新得志,上下齐心,而阻带江湖,必难仓卒。”帝不听。五年,幸广陵泗口,命荆、扬州诸军并进。会群臣,问:“权当自来不?”咸曰:“陛下亲征,权恐怖,必举国而应。又不敢以大众委之臣下,必自将而来。”晔曰:“彼谓陛下欲以万乘之重牵己,而超越江湖者在於别将,必勒兵待事,未有进退也。”大驾停住积日,权果不至,帝乃旋师。云:“卿策之是也。当念为吾灭二贼,不可但知其情而已。”
míng dì jí wèi, jìn jué dōng tíng hòu, yì sān bǎi hù. zhào yuē:" zūn yán zǔ kǎo, suǒ yǐ chóng xiào biǎo xíng yě zhuī běn jìng shǐ, suǒ yǐ dǔ jiào liú huà yě. shì yǐ chéng tāng wén wǔ, shí zào shāng zhōu, shī shū zhī yì, zhuī zūn jì qì, gē sòng yǒu sōng jiāng yuán zhī shì, míng shèng dé zhī yuán liú, shòu mìng suǒ yóu xìng yě. zì wǒ wèi shì zhī chéng tiān xù, jì fā jī yú gāo huáng tài huáng dì, ér gōng lóng yú wǔ huáng wén huáng dì. zhì yú gāo huáng zhī fù chǔ shì jūn, qián xiū dé ràng, xíng dòng shén míng, sī nǎi qián kūn suǒ fú xiǎng, guāng líng suǒ cóng lái yě. ér jīng shén yōu yuǎn, hào chēng wǎng jì, fēi suǒ wèi chóng xiào zhòng běn yě. qí lìng gōng qīng yǐ xià, huì yì hào shì." yè yì yuē:" shèng dì xiào sūn zhī yù bāo chóng xiān zǔ, chéng wú liàng yǐ. rán qīn shū zhī shù, yuǎn jìn zhī jiàng, gài yǒu lǐ jì, suǒ yǐ gē duàn sī qíng, kè chéng gōng fǎ, wèi wàn shì shì yě. zhōu wáng suǒ yǐ shàng zǔ hòu jì zhě, yǐ qí zuǒ táng yǒu gōng, míng zài sì diǎn gù yě. zhì yú hàn shì zhī chū, zhuī shì zhī yì, bù guò qí fù. shàng bǐ zhōu shì, zé dà wèi fā jī zì gāo huáng shǐ xià lùn hàn shì, zé zhuī shì zhī lǐ bù jí qí zǔ. cǐ chéng wǎng dài zhī chéng fǎ, dāng jīn zhī míng yì yě. bì xià xiào sī zhōng fā, chéng wú yǐ yǐ, rán jūn jǔ bì shū, suǒ yǐ shèn yú lǐ zhì yě. yǐ wéi zhuī zūn zhī yì, yí qí gāo huáng ér yǐ." shàng shū wèi zhēn yǔ yè yì tóng, shì suì shī xíng. liáo dōng tài shǒu gōng sūn yuān duó shū fù wèi, shàn zì lì, qiǎn shǐ biǎo zhuàng. yè yǐ wéi gōng sūn shì hàn shí suǒ yòng, suì shì guān xiāng chéng, shuǐ zé yóu hǎi, lù zé zǔ shān, gù hú yí jué yuǎn nán zhì, ér shì quán rì jiǔ. jīn ruò bù zhū, hòu bì shēng huàn. ruò huái èr zǔ bīng, rán hòu zhì zhū, yú shì wéi nán. bù rú yīn qí xīn lì, yǒu dǎng yǒu chóu, xiān qí bù yì, yǐ bīng lín zhī, kāi shè shǎng mù, kě bù láo shī ér dìng yě. hòu yuān jìng fǎn.
明帝即位,进爵东亭侯,邑三百户。诏曰:“尊严祖考,所以崇孝表行也;追本敬始,所以笃教流化也。是以成汤、文、武,实造商、周,诗、书之义,追尊稷、契,歌颂有娀、姜嫄之事,明盛德之源流,受命所由兴也。自我魏室之承天序,既发迹於高皇、太皇帝,而功隆于武皇、文皇帝。至于高皇之父处士君,潜脩德让,行动神明,斯乃乾坤所福飨,光灵所从来也。而精神幽远,号称罔记,非所谓崇孝重本也。其令公卿已下,会议号谥。”晔议曰:“圣帝孝孙之欲褒崇先祖,诚无量已。然亲疏之数,远近之降,盖有礼纪,所以割断私情,克成公法,为万世式也。周王所以上祖后稷者,以其佐唐有功,名在祀典故也。至於汉氏之初,追谥之义,不过其父。上比周室,则大魏发迹自高皇始;下论汉氏,则追谥之礼不及其祖。此诚往代之成法,当今之明义也。陛下孝思中发,诚无已已,然君举必书,所以慎於礼制也。以为追尊之义,宜齐高皇而已。”尚书卫臻与晔议同,事遂施行。辽东太守公孙渊夺叔父位,擅自立,遣使表状。晔以为公孙氏汉时所用,遂世官相承,水则由海,陆则阻山,故胡夷绝远难制,而世权日久。今若不诛,后必生患。若怀贰阻兵,然后致诛,於事为难。不如因其新立,有党有仇,先其不意,以兵临之,开设赏募,可不劳师而定也。后渊竟反。
yè zài cháo, lüè bù jiāo jiē shí rén. huò wèn qí gù, yè dá yuē:" wèi shì jí zuò shàng xīn, zhì zhě zhī mìng, sú huò wèi xián. pū zài hàn wèi zhī yè, yú wèi bèi fù xīn, guǎ ǒu shǎo tú, yú yí wèi shī yě." tài hé liù nián, yǐ jí bài tài zhōng dài fū. yǒu jiàn, wèi dà hóng lú, zài wèi èr nián xùn wèi, fù wèi tài zhōng dài fū, hōng. shì yuē jǐng hóu. zi yǔ sì. shǎo zǐ táo, yì gāo cái ér báo xíng, guān zhì píng yuán tài shǒu.
晔在朝,略不交接时人。或问其故,晔答曰:“魏室即阼尚新,智者知命,俗或未咸。仆在汉为支叶,於魏备腹心,寡偶少徒,於宜未失也。”太和六年,以疾拜太中大夫。有间,为大鸿胪,在位二年逊位,复为太中大夫,薨。谥曰景侯。子宇嗣。少子陶,亦高才而薄行,官至平原太守。
jiǎng jì zì zi tōng, chǔ guó píng ā rén yě. shì jùn jì lì zhōu bié jià. jiàn ān shí sān nián, sūn quán lǜ zhòng wéi hé féi. shí dà jūn zhēng jīng zhōu, yù jí yì, wéi qiǎn jiàng jūn zhāng xǐ dān jiāng qiān qí, guò lǐng rǔ nán bīng yǐ jiě wéi, pō fù jí yì. jì nǎi mì bái cì shǐ wěi dé xǐ shū, yún bù qí sì wàn yǐ dào yú lóu, qiǎn zhǔ bù yíng xǐ. sān bù shǐ jī shū yǔ chéng zhōng shǒu jiāng, yī bù dé rù chéng, èr bù wèi zéi suǒ de. quán xìn zhī, jù shāo wéi zǒu, chéng yòng dé quán. míng nián shǐ yú qiáo, tài zǔ wèn jì yuē:" xī gū yǔ yuán běn chū duì guān dù, xǐ yàn bái mǎ mín, mín bù dé zǒu, zéi yì bù gǎn chāo. jīn yù xǐ huái nán mín, hé rú?" jì duì yuē:" shì shí bīng ruò zéi qiáng, bù xǐ bì shī zhī. zì pò yuán shào, běi bá liǔ chéng, nán xiàng jiāng hàn, jīng zhōu jiāo bì, wēi zhèn tiān xià, mín wú tā zhì. rán bǎi xìng huái tǔ, shí bù lè xǐ, jù bì bù ān." tài zǔ bù cóng, ér jiāng huái jiān shí yú wàn zhòng, jiē jīng zǒu wú. hòu jì shǐ yì yè, tài zǔ yíng jiàn dà xiào yuē:" běn dàn yù shǐ bì zéi, nǎi gèng qū jǐn zhī." bài jì dān yáng tài shǒu. dà jūn nán zhēng hái, yǐ wēn huī wèi yáng zhōu cì shǐ, jì wèi bié jià. lìng yuē:" jì zǐ wèi chén, wú yí yǒu jūn. jīn jūn hái zhōu, wú wú yōu yǐ." mín yǒu wū gào jì wèi móu pàn zhǔ lǜ zhě, tài zǔ wén zhī, zhǐ qián lìng yǔ zuǒ jiāng jūn yú jìn pèi xiāng fēng rén děng yuē:" jiǎng jǐ níng yǒu cǐ shì! yǒu cǐ shì, wú wèi bù zhī rén yě. cǐ bì yú mín yuè luàn, wàng yǐn zhī ěr." cù lǐ chū zhī. pì wèi chéng xiàng zhǔ bù xī cáo shǔ. lìng yuē:" shùn jǔ gāo yáo, bù rén zhě yuǎn zāng pǐ dé zhòng, wàng yú xián shǔ yǐ." guān yǔ wéi fán xiāng yáng. tài zǔ yǐ hàn dì zài xǔ, jìn zéi, yù xǐ dōu. sī mǎ xuān wáng jí jì shuō tài zǔ yuē:" yú jìn děng wéi shuǐ suǒ méi, fēi zhàn gōng zhī shī, yú guó jiā dà jì wèi zú yǒu sǔn. liú bèi sūn quán, wài qīn nèi shū, guān yǔ dé zhì, quán bì bù yuàn yě. kě qiǎn rén quàn niè qí hòu, xǔ gē jiāng nán yǐ fēng quán, zé fán wéi zì jiě." tài zǔ rú qí yán. quán wén zhī, jí yǐn bīng xī xí gōng ān jiāng líng. yǔ suì jiàn qín.
蒋济字子通,楚国平阿人也。仕郡计吏、州别驾。建安十三年,孙权率众围合肥。时大军征荆州,遇疾疫,唯遣将军张喜单将千骑,过领汝南兵以解围,颇复疾疫。济乃密白刺史伪得喜书,云步骑四万已到雩娄,遣主簿迎喜。三部使赍书语城中守将,一部得入城,二部为贼所得。权信之,遽烧围走,城用得全。明年使於谯,太祖问济曰:“昔孤与袁本初对官渡,徙燕、白马民,民不得走,贼亦不敢钞。今欲徙淮南民,何如?”济对曰:“是时兵弱贼强,不徙必失之。自破袁绍,北拔柳城,南向江、汉,荆州交臂,威震天下,民无他志。然百姓怀土,实不乐徙,惧必不安。”太祖不从,而江、淮间十馀万众,皆惊走吴。后济使诣邺,太祖迎见大笑曰:“本但欲使避贼,乃更驱尽之。”拜济丹阳太守。大军南征还,以温恢为扬州刺史,济为别驾。令曰:“季子为臣,吴宜有君。今君还州,吾无忧矣。”民有诬告济为谋叛主率者,太祖闻之,指前令与左将军于禁、沛相封仁等曰:“蒋济宁有此事!有此事,吾为不知人也。此必愚民乐乱,妄引之耳。”促理出之。辟为丞相主簿西曹属。令曰:“舜举皋陶,不仁者远;臧否得中,望于贤属矣。”关羽围樊、襄阳。太祖以汉帝在许,近贼,欲徙都。司马宣王及济说太祖曰:“于禁等为水所没,非战攻之失,於国家大计未足有损。刘备、孙权,外亲内疏,关羽得志,权必不愿也。可遣人劝蹑其后,许割江南以封权,则樊围自解。”太祖如其言。权闻之,即引兵西袭公安、江陵。羽遂见禽。
wén dì jí wáng wèi, zhuǎn wéi xiàng guó zhǎng shǐ. jí jiàn zuò, chū wèi dōng zhōng láng jiàng. jì qǐng liú, zhào yuē:" gāo zǔ gē yuē' ān dé měng shì shǒu sì fāng'! tiān xià wèi níng, yào xū liáng chén yǐ zhèn biān jìng. rú qí wú shì, nǎi hái míng yù, wèi wèi hòu yě." jì shàng wàn jī lùn, dì shàn zhī. rù wèi sàn qí cháng shì. shí yǒu zhào, zhào zhēng nán jiāng jūn xià hóu shàng yuē:" qīng fù xīn zhòng jiāng, tè dāng rèn shǐ. ēn shī zú sǐ, huì ài kě huái. zuò wēi zuò fú, shā rén huó rén." shàng yǐ shì jì. jì jì zhì, dì wèn yuē" qīng suǒ wén jiàn tiān xià fēng jiào hé rú?" jì duì yuē:" wèi yǒu tā shàn, dàn jiàn wáng guó zhī yǔ ěr." dì fèn rán zuò sè ér wèn qí gù, jì jù yǐ dá, yīn yuē:" fū' zuò wēi zuò fú', shū zhī míng jiè.' tiān zǐ wú xì yán', gǔ rén suǒ shèn. wéi bì xià chá zhī!" yú shì dì yì jiě, qiǎn zhuī qǔ qián zhào. huáng chū sān nián, yǔ dà sī mǎ cáo rén zhēng wú, jì bié xí xiàn xī. rén yù gōng rú xū zhōu zhōng, jì yuē:" zéi jù xī àn, liè chuán shàng liú, ér bīng rù zhōu zhōng, shì wèi zì nèi dì yù, wēi wáng zhī dào yě." rén bù cóng, guǒ bài. rén hōng, fù yǐ jì wèi dōng zhōng láng jiàng, dài lǐng qí bīng. zhào yuē:" qīng jiān zī wén wǔ, zhì jié kāng kǎi, cháng yǒu chāo yuè jiāng hú tūn wú huì zhī zhì, gù fù shòu jiāng lǜ zhī rèn." qǐng zhī, zhēng wèi shàng shū. chē jià xìng guǎng líng, jì biǎo shuǐ dào nán tōng, yòu shàng sān zhōu lùn yǐ fěng dì. dì bù cóng, yú shì zhàn chuán shù qiān jiē zhì bù de xíng. yì zhě yù jiù liú bīng tún tián, jì yǐ wéi dōng jìn hú, běi lín huái, ruò shuǐ shèng shí, zéi yì wèi kòu, bù kě ān tún. dì cóng zhī, chē jià jí fā. hái dào jīng hú, shuǐ shāo jǐn, jǐn liú chuán fù jì. chuán běn lì shì shù bǎi lǐ zhōng, jì gèng záo dì zuò sì wǔ dào, cù chuán lìng jù yù zuò tǔ tún è duàn hú shuǐ, jiē yǐn hòu chuán, yī shí kāi è rù huái zhōng. dì hái luò yáng, wèi jì yuē:" shì bù kě bù xiǎo. wú qián jué wèi fēn bàn shāo chuán yú shān yáng chí zhōng, qīng yú hòu zhì zhī, lüè yǔ wú jù zhì qiáo. yòu měi dé suǒ chén, shí rù wú yì. zì jīn tǎo zéi jì huà, shàn sī lùn zhī."
文帝即王位,转为相国长史。及践阼,出为东中郎将。济请留,诏曰:“高祖歌曰‘安得猛士守四方’!天下未宁,要须良臣以镇边境。如其无事,乃还鸣玉,未为后也。”济上万机论,帝善之。入为散骑常侍。时有诏,诏征南将军夏侯尚曰:“卿腹心重将,特当任使。恩施足死,惠爱可怀。作威作福,杀人活人。”尚以示济。济既至,帝问曰;“卿所闻见天下风教何如?“济对曰:“未有他善,但见亡国之语耳。”帝忿然作色而问其故,济具以答,因曰:“夫‘作威作福’,书之明诫。‘天子无戏言’,古人所慎。惟陛下察之!”於是帝意解,遣追取前诏。黄初三年,与大司马曹仁征吴,济别袭羡谿。仁欲攻濡须洲中,济曰:“贼据西岸,列船上流,而兵入洲中,是为自内地狱,危亡之道也。”仁不从,果败。仁薨,复以济为东中郎将,代领其兵。诏曰:“卿兼资文武,志节慷慨,常有超越江湖吞吴会之志,故复授将率之任。”顷之,徵为尚书。车驾幸广陵,济表水道难通,又上三州论以讽帝。帝不从,於是战船数千皆滞不得行。议者欲就留兵屯田,济以为东近湖,北临淮,若水盛时,贼易为寇,不可安屯。帝从之,车驾即发。还到精湖,水稍尽,尽留船付济。船本历適数百里中,济更凿地作四五道,蹴船令聚;豫作土豚遏断湖水,皆引后船,一时开遏入淮中。帝还洛阳,谓济曰:“事不可不晓。吾前决谓分半烧船于山阳池中,卿於后致之,略与吾俱至谯。又每得所陈,实入吾意。自今讨贼计画,善思论之。”
míng dì jí wèi, cì jué guān nèi hóu. dà sī mǎ cáo xiū shuài jūn xiàng wǎn, jì biǎo yǐ wéi" shēn rù lǔ dì, yǔ quán jīng bīng duì, ér zhū rán děng zài shàng liú, chéng xiū hòu, chén wèi jiàn qí lì yě." jūn zhì wǎn, wú chū bīng ān lù, jì yòu shàng shū yuē:" jīn zéi shì xíng yú xī, bì yù bìng bīng tú dōng, yí jí zhào zhū jūn wǎng jiù zhī." huì xiū jūn yǐ bài, jǐn qì qì zhàng zī zhòng tuì huán. wú yù sāi jiā shí, yù jiù bīng zhì, shì yǐ guān jūn dé bù méi. qiān wèi zhōng hù jūn. shí zhōng shū jiān lìng hào wèi zhuān rèn, jì shàng shū yuē:" dà chén tài zhòng zhě guó wēi, zuǒ yòu tài qīn zhě shēn bì, gǔ zhī zhì jiè yě. wǎng zhě dà chén bǐng shì, wài nèi shān dòng. bì xià zhuō rán zì lǎn wàn jī, mò bù zhī sù. fū dà chén fēi bù zhōng yě, rán wēi quán zài xià, zé zhòng xīn màn shàng, shì zhī cháng yě. bì xià jì yǐ chá zhī yú dà chén, yuàn wú wàng yú zuǒ yòu. zuǒ yòu zhōng zhèng yuǎn lǜ, wèi bì xián yú dà chén, zhì yú biàn pì qǔ hé, huò néng gōng zhī. jīn wài suǒ yán, zhé yún zhōng shū, suī shǐ gōng shèn bù gǎn wài jiāo, dàn yǒu cǐ míng, yóu huò shì sú. kuàng shí wò shì yào, rì zài mù qián, tǎng yīn pí juàn zhī jiān yǒu suǒ gē zhì, zhòng chén jiàn qí néng tuī yí yú shì, jí yì yīn shí ér xiàng zhī. yī yǒu cǐ duān, yīn dāng nèi shè zì wán, yǐ cǐ zhòng yǔ, sī zhāo suǒ jiāo, wèi zhī nèi yuán. ruò cǐ, zāng pǐ huǐ yù, bì yǒu suǒ xìng, gōng fù shǎng fá, bì yǒu suǒ yì zhí dào ér shàng zhě huò yōng, qū fù zuǒ yòu zhě fǎn dá. yīn wēi ér rù, yuán xíng ér chū, yì suǒ xiá xìn, bù fù cāi jué. cǐ yí shèng zhì suǒ dāng zǎo wén, wài yǐ jīng yì, zé xíng jì zì jiàn. huò kǒng cháo chén wèi yán bù hé ér shòu zuǒ yòu zhī yuàn, mò shì yǐ wén. chén qiè liàng bì xià qián shén mò sī, gōng tīng bìng guān, ruò shì yǒu wèi jǐn yú lǐ ér wù yǒu wèi zhōu yú yòng, jiāng gǎi qǔ yì diào, yuǎn yǔ huáng táng jiǎo gōng, jìn zhāo wǔ wén zhī jī, qǐ jìn xí ér yǐ zāi! rán rén jūn yóu bù kě xī tiān xià shì yǐ shì jǐ míng, dāng yǒu suǒ fù. sān guān rèn yī chén, fēi zhōu gōng dàn zhī zhōng, yòu fēi guǎn yí wú zhī gōng, zé yǒu nòng jī bài guān zhī bì. dāng jīn zhù shí zhī shì suī shǎo, zhì yú xíng chēng yī zhōu, zhì xiào yī guān, zhōng xìn jié mìng, gè fèng qí zhí, kě bìng qū cè, bù shǐ shèng míng zhī cháo yǒu zhuān lì zhī míng yě." zhào yuē:" fū gǔ gěng zhī chén, rén zhǔ zhī suǒ zhàng yě. jì cái jiān wén wǔ, fú qín jǐn jié, měi jūn guó dà shì, zhé yǒu zòu yì, zhōng chéng fèn fā, wú shén zhuàng zhī." jiù qiān wèi hù jūn jiāng jūn, jiā sàn qí cháng shì
明帝即位,赐爵关内侯。大司马曹休帅军向皖,济表以为“深入虏地,与权精兵对,而朱然等在上流,乘休后,臣未见其利也。”军至皖,吴出兵安陆,济又上疏曰:“今贼示形於西,必欲并兵图东,宜急诏诸军往救之。”会休军已败,尽弃器仗辎重退还。吴欲塞夹石,遇救兵至,是以官军得不没。迁为中护军。时中书监、令号为专任,济上疏曰:“大臣太重者国危,左右太亲者身蔽,古之至戒也。往者大臣秉事,外内扇动。陛下卓然自览万机,莫不祗肃。夫大臣非不忠也,然威权在下,则众心慢上,势之常也。陛下既已察之於大臣,愿无忘於左右。左右忠正远虑,未必贤於大臣,至於便辟取合,或能工之。今外所言,辄云中书,虽使恭慎不敢外交,但有此名,犹惑世俗。况实握事要,日在目前,傥因疲倦之间有所割制,众臣见其能推移於事,即亦因时而向之。一有此端,因当内设自完,以此众语,私招所交,为之内援。若此,臧否毁誉,必有所兴,功负赏罚,必有所易;直道而上者或壅,曲附左右者反达。因微而入,缘形而出,意所狎信,不复猜觉。此宜圣智所当早闻,外以经意,则形际自见。或恐朝臣畏言不合而受左右之怨,莫適以闻。臣窃亮陛下潜神默思,公听并观,若事有未尽於理而物有未周於用,将改曲易调,远与黄、唐角功,近昭武、文之迹,岂近习而已哉!然人君犹不可悉天下事以適己明,当有所付。三官任一臣,非周公旦之忠,又非管夷吾之公,则有弄机败官之弊。当今柱石之士虽少,至于行称一州,智效一官,忠信竭命,各奉其职,可并驱策,不使圣明之朝有专吏之名也。”诏曰:“夫骨鲠之臣,人主之所仗也。济才兼文武,服勤尽节,每军国大事,辄有奏议,忠诚奋发,吾甚壮之。”就迁为护军将军,加散骑常侍
jǐng chū zhōng, wài qín zhēng yì, nèi wù gōng shì, yuàn kuàng zhě duō, ér nián gǔ jī jiǎn. jì shàng shū yuē:" bì xià fāng dāng huī chóng qián xù, guāng jì yí yè, chéng wèi dé gāo zhěn ér zhì yě. jīn suī yǒu shí èr zhōu, zhì yú mín shù, bù guò hàn shí yī dà jùn. èr zéi wèi zhū, sù bīng biān chuí, qiě gēng qiě zhàn, yuàn kuàng jī nián. zōng miào gōng shì, bǎi shì cǎo chuàng, nóng sāng zhě shǎo, yī shí zhě duō, jīn qí suǒ jí, wéi dāng xī hào bǎi xìng, bù zhì shén bì. bì guì zhī mín, tǎng yǒu shuǐ hàn, bǎi wàn zhī zhòng, bù wéi guó yòng. fán shǐ mín bì xū nóng xì, bù duó qí shí. fū yù dà xīng gōng zhī jūn, xiān liào qí mín lì ér yù xiū zhī. jù jiàn yǎng tāi yǐ dài yòng, zhāo wáng xù bìng yǐ xuě chóu, gù néng yǐ ruò yàn fú qiáng qí, léi yuè miè jìn wú. jīn èr dí bù gōng bù miè, bù shì jí qīn, dāng shēn bù chú, bǎi shì zhī zé yě. yǐ bì xià shèng míng shén wǔ zhī lüè, shě qí huǎn zhě, zhuān xīn tǎo zéi, chén yǐ wéi wú nán yǐ. yòu huān yú zhī dān, hài yú jīng shuǎng shén tài yòng zé jié, xíng tài láo zé bì. yuàn dà jiǎn xián miào, zú yǐ chōng' bǎi sī nán' zhě. qí rǒng sǎn wèi chǐ, qiě xī fèn chū, wù zài qīng jìng" zhào yuē:" wēi hù jūn, wú fú wén sī yán yě."
景初中,外勤征役,内务宫室,怨旷者多,而年谷饥俭。济上疏曰:“陛下方当恢崇前绪,光济遗业,诚未得高枕而治也。今虽有十二州,至于民数,不过汉时一大郡。二贼未诛,宿兵边陲,且耕且战,怨旷积年。宗庙宫室,百事草创,农桑者少,衣食者多,今其所急,唯当息耗百姓,不至甚弊。弊攰之民,傥有水旱,百万之众,不为国用。凡使民必须农隙,不夺其时。夫欲大兴功之君,先料其民力而燠休之。句践养胎以待用,昭王恤病以雪仇,故能以弱燕服强齐,羸越灭劲吴。今二敌不攻不灭,不事即侵,当身不除,百世之责也。以陛下圣明神武之略,舍其缓者,专心讨贼,臣以为无难矣。又欢娱之耽,害于精爽;神太用则竭,形太劳则弊。愿大简贤妙,足以充'百斯男'者。其冗散未齿,且悉分出,务在清静”诏曰:“微护军,吾弗闻斯言也。”
qí wáng jí wèi, xǐ wèi lǐng jūn jiāng jūn, jìn jué chāng líng tíng hòu, qiān tài wèi. chū, shì zhōng gāo táng lóng lùn jiāo sì shì, yǐ wèi wèi shùn hòu, tuī shùn pèi tiān. jì yǐ wéi shùn běn xìng guī, qí miáo yuē tián, fēi cáo zhī xiān, zhe wén yǐ zhuī jí lóng. shì shí, cáo shuǎng zhuān zhèng, dīng mì dèng yáng děng qīng gǎi fǎ dù. huì yǒu rì shí biàn, zhào qún chén wèn qí dé shī, jì shàng shū yuē:" xī dà shùn zuǒ zhì, jiè zài bǐ zhōu zhōu gōng fǔ zhèng, shèn yú qí péng qí hóu wèn zāi, yàn yīng duì yǐ bù huì lǔ jūn wèn yì, zāng sūn dá yǐ huǎn yì. yìng tiān sāi biàn, nǎi shí rén shì. jīn èr zéi wèi miè, jiàng shì bào lù yǐ shù shí nián, nán nǚ yuàn kuàng, bǎi xìng pín kǔ. fū wèi guó fǎ dù, wéi mìng shì dà cái, nǎi néng zhāng qí gāng wéi yǐ chuí yú hòu, qǐ zhōng xià zhī lì suǒ yí gǎi yì zāi? zhōng wú yì yú zhì, shì zú shāng mín, wàng yí shǐ wén wǔ zhī chén gè shǒu qí zhí, lǜ yǐ qīng píng, zé hé qì xiáng ruì kě gǎn ér zhì yě." yǐ suí tài fù sī mǎ xuān wáng tún luò shuǐ fú qiáo, zhū cáo shuǎng děng, jìn fēng dōu xiāng hòu, yì qī bǎi hù. jì shàng shū yuē:" chén tiǎn chǒng shàng sī, ér shuǎng gǎn bāo cáng huò xīn, cǐ chén zhī wú rèn yě. tài fù fèn dú duàn zhī cè, bì xià míng qí zhōng jié, zuì rén fú zhū, shè jì zhī fú yě. fū fēng chǒng qìng shǎng, bì jiā yǒu gōng. jīn lùn móu zé chén bù xiān zhī, yǔ zhàn zé fēi chén suǒ lǜ, ér shàng shī qí zhì, xià shòu qí bì. chén bèi zǎi sī, mín suǒ jù zhān, chéng kǒng mào shǎng zhī jiàn zì cǐ ér xìng, tuī ràng zhī fēng yóu cǐ ér fèi." gù cí, bù xǔ. zi xiù sì. xiù hōng, zi kǎi sì. xián xī zhōng, kāi jiàn wǔ děng, yǐ jì zhe xūn qián cháo, gǎi fēng kǎi wéi xià cài zi.
齐王即位,徙为领军将军,进爵昌陵亭侯,迁太尉。初,侍中高堂隆论郊祀事,以魏为舜后,推舜配天。济以为舜本姓妫,其苗曰田,非曹之先,著文以追诘隆。是时,曹爽专政,丁谧、邓飏等轻改法度。会有日蚀变,诏群臣问其得失,济上疏曰:“昔大舜佐治,戒在比周;周公辅政,慎于其朋;齐侯问灾,晏婴对以布惠;鲁君问异,臧孙答以缓役。应天塞变,乃实人事。今二贼未灭,将士暴露已数十年,男女怨旷,百姓贫苦。夫为国法度,惟命世大才,乃能张其纲维以垂于后,岂中下之吏所宜改易哉?终无益于治,適足伤民,望宜使文武之臣各守其职,率以清平,则和气祥瑞可感而致也。”以随太傅司马宣王屯洛水浮桥,诛曹爽等,进封都乡侯,邑七百户。济上疏曰:“臣忝宠上司,而爽敢苞藏祸心,此臣之无任也。太傅奋独断之策,陛下明其忠节,罪人伏诛,社稷之福也。夫封宠庆赏,必加有功。今论谋则臣不先知,语战则非臣所率,而上失其制,下受其弊。臣备宰司,民所具瞻,诚恐冒赏之渐自此而兴,推让之风由此而废。”固辞,不许。子秀嗣。秀薨,子凯嗣。咸熙中,开建五等,以济著勋前朝,改封凯为下蔡子。
liú fàng zì zi qì, zhuō jùn rén, hàn guǎng yáng shùn wáng zǐ xī xiāng hòu hóng hòu yě. lì jùn gāng jì, jǔ xiào lián. zāo shì dà luàn, shí yú yáng wáng sōng jù qí tǔ, fàng wǎng yī zhī. tài zǔ kè jì zhōu, fàng shuō sōng yuē:" wǎng zhě dǒng zhuō zuò nì, yīng xióng bìng qǐ, zǔ bīng shàn mìng, rén zì fēng zhí, wéi cáo gōng néng bá zhěng wēi luàn, yì dài tiān zǐ, fèng cí fá zuì, suǒ xiàng bì kè. yǐ èr yuán zhī qiáng, shǒu zé huái nán bīng xiāo, zhàn zé guān dù dà bài chéng shèng xí juǎn, jiāng qīng hé shuò, wēi xíng jì hé, dà shì yǐ jiàn. sù zhì zhě jiàn fú, hòu fú zhě xiān wáng, cǐ nǎi bù qí zhōng rì chí wù zhī shí yě. xī qíng bù qì nán miàn zhī zūn, zhàng jiàn guī hàn, chéng shí fèi xìng zhī lǐ, shěn qù jiù zhī fēn yě. jiāng jūn yí tóu shēn wěi mìng, hòu zì jié nà." sōng rán zhī. huì tài zǔ tǎo yuán tán yú nán pí, yǐ shū zhāo sōng, sōng jǔ yōng nú quán zhōu ān cì yǐ fù zhī. fàng wèi sōng dá tài zǔ shū, qí wén shén lì. tài zǔ jì shàn zhī, yòu wén qí shuō, yóu shì suì pì fàng. jiàn ān shí nián, yǔ sōng jù zhì. tài zǔ dà yuè, wèi fàng yuē:" xī bān biāo yī dòu róng ér yǒu hé xī zhī gōng, jīn yī hé xiāng sì yě!" nǎi yǐ fàng cān sī kōng jūn shì, lì zhǔ bù jì shì, chū wèi hé yáng duì yǔ zàn lìng.
刘放字子弃,涿郡人,汉广阳顺王子西乡侯宏后也。历郡纲纪,举孝廉。遭世大乱,时渔阳王松据其土,放往依之。太祖克冀州,放说松曰:“往者董卓作逆,英雄并起,阻兵擅命,人自封殖,惟曹公能拔拯危乱,翼戴天子,奉辞伐罪,所向必克。以二袁之强,守则淮南冰消,战则官渡大败;乘胜席卷,将清河朔,威刑既合,大势以见。速至者渐福,后服者先亡,此乃不俟终日驰骛之时也。昔黥布弃南面之尊,仗剑归汉,诚识废兴之理,审去就之分也。将军宜投身委命,厚自结纳。”松然之。会太祖讨袁谭於南皮,以书招松,松举雍奴、泉州、安次以附之。放为松答太祖书,其文甚丽。太祖既善之,又闻其说,由是遂辟放。建安十年,与松俱至。太祖大悦,谓放曰:“昔班彪依窦融而有河西之功,今一何相似也!”乃以放参司空军事,历主簿记室,出为郃阳、祋祤、赞令。
wèi guó jì jiàn, yǔ tài yuán sūn zī jù wèi mì shū láng. xiān shì, zī yì lì xiàn lìng, cān chéng xiàng jūn shì. wén dì jí wèi, fàng zī zhuǎn wéi zuǒ yòu chéng. shù yuè, fàng xǐ wèi lìng. huáng chū chū, gǎi mì shū wèi zhōng shū, yǐ fàng wèi jiān, zī wèi lìng, gè jiā jǐ shì zhōng fàng cì jué guān nèi hóu, zī wèi guān zhōng hóu, suì zhǎng jī mì. sān nián, fàng jìn jué wèi shòu tíng hòu, zī guān nèi hóu. míng dì jí wèi, yóu jiàn chǒng rèn, tóng jiā sàn qí cháng shì jìn fàng jué xī xiāng hòu, zī lè yáng tíng hòu. tài hé mò, wú qiǎn jiàng zhōu hè fú hǎi yì liáo dōng, zhāo yòu gōng sūn yuān. dì yù yāo tǎo zhī, cháo yì duō yǐ wéi bù kě. wéi zī jué xíng cè, guǒ dà pò zhī, jìn jué zuǒ xiāng hòu. fàng shàn wèi shū xí, sān zǔ zhào mìng yǒu suǒ zhāo yù, duō fàng suǒ wéi. qīng lóng chū, sūn quán yǔ zhū gě liàng lián hé, yù jù chū wèi kòu. biān hòu dé quán shū, fàng nǎi gǎi yì qí cí, wǎng wǎng huàn qí běn wén ér fù hé zhī, yǔ zhēng dōng jiāng jūn mǎn chǒng, ruò yù guī huà, fēng yǐ shì liàng. liàng téng yǔ wú dà jiàng bù zhì děng, zhì děng yǐ jiàn quán. quán jù liàng zì yí, shēn zì jiě shuō. shì suì, jù jiā shì zhōng guāng lù dài fu. jǐng chū èr nián, liáo dōng píng dìng, yǐ cān móu zhī gōng, gè jìn jué, fēng běn xiàn, fàng fāng chéng hóu, zī zhōng dōu hóu.
魏国既建,与太原孙资俱为秘书郎。先是,资亦历县令,参丞相军事。文帝即位,放、资转为左右丞。数月,放徙为令。黄初初,改秘书为中书,以放为监,资为令,各加给事中;放赐爵关内侯,资为关中侯,遂掌机密。三年,放进爵魏寿亭侯,资关内侯。明帝即位,尤见宠任,同加散骑常侍;进放爵西乡侯,资乐阳亭侯。太和末,吴遣将周贺浮海诣辽东,招诱公孙渊。帝欲邀讨之,朝议多以为不可。惟资决行策,果大破之,进爵左乡侯。放善为书檄,三祖诏命有所招喻,多放所为。青龙初,孙权与诸葛亮连和,欲俱出为寇。边候得权书,放乃改易其辞,往往换其本文而傅合之,与征东将军满宠,若欲归化,封以示亮。亮腾与吴大将步骘等,骘等以见权。权惧亮自疑,深自解说。是岁,俱加侍中、光禄大夫。景初二年,辽东平定,以参谋之功,各进爵,封本县,放方城侯,资中都侯。
qí nián, dì qǐn jí, yù yǐ yàn wáng yǔ wèi dà jiàng jūn, jí lǐng jūn jiāng jūn xià hóu xiàn wǔ wèi jiāng jūn cáo shuǎng tún qí xiào wèi cáo zhào xiāo qí jiāng jūn qín lǎng gòng fǔ zhèng. yǔ xìng gōng liáng, chén chéng gù cí. dì yǐn jiàn fàng zī, rù wò nèi, wèn yuē:" yàn wáng zhèng ěr wèi?" fàng zī duì yuē:" yàn wáng shí zì zhī bù kān dà rèn gù ěr." dì yuē:" cáo shuǎng kě dài yǔ bù?" fàng zī yīn zàn chéng zhī. yòu shēn chén yí sù zhào tài wèi sī mǎ xuān wáng, yǐ gāng wéi huáng shì. dì nà qí yán, jí yǐ huáng zhǐ shòu fàng zuò zhào. fàng zī jì chū, dì yì fù biàn, zhào zhǐ xuān wáng wù shǐ lái. xún gèng jiàn fàng zī yuē:" wǒ zì zhào tài wèi, ér cáo zhào děng fǎn shǐ wú zhǐ zhī, jǐ bài wú shì!" mìng gèng wéi zhào, dì dú zhào shuǎng yǔ fàng zī jù shòu zhào mìng, suì miǎn yǔ xiàn zhào lǎng guān. tài wèi yì zhì, dēng chuáng shòu zhào, rán hòu dì bēng. qí wáng jí wèi, yǐ fàng zī jué dìng dà móu, zēng yì sān bǎi, fàng bìng qián qiān yī bǎi, zī qiān hù fēng ài zǐ yī rén tíng hòu, cì zǐ qí dū wèi, yú zi jiē láng zhōng. zhèng shǐ yuán nián, gèng jiā fàng zuǒ guāng lù dài fu, zī yòu guāng lù dài fu, jīn yìn zǐ shòu, yí tóng sān sī. liù nián, fàng zhuǎn piào qí, zī wèi jiāng jūn, lǐng jiān lìng rú gù. qī nián, fù fēng zǐ yī rén tíng hòu, gè nián lǎo xùn wèi, yǐ liè hóu cháo shuò wàng, wèi tè jìn. cáo shuǎng zhū hòu, fù yǐ zī wèi shì zhōng, lǐng zhōng shū lìng. jiā píng èr nián, fàng hōng, shì yuē jìng hóu. zi zhèng sì. zī fù xùn wèi guī dì, jiù bài piào qí jiāng jūn, zhuǎn shì zhōng, tè jìn rú gù. sān nián hōng, shì yuē zhēn hóu. zi hóng sì.
其年,帝寝疾,欲以燕王宇为大将军,及领军将军夏侯献、武卫将军曹爽、屯骑校尉曹肇、骁骑将军秦朗共辅政。宇性恭良,陈诚固辞。帝引见放、资,入卧内,问曰:“燕王正尔为?”放、资对曰:“燕王实自知不堪大任故耳。”帝曰:“曹爽可代宇不?“放、资因赞成之。又深陈宜速召太尉司马宣王,以纲维皇室。帝纳其言,即以黄纸授放作诏。放、资既出,帝意复变,诏止宣王勿使来。寻更见放、资曰:“我自召太尉,而曹肇等反使吾止之,几败吾事!”命更为诏,帝独召爽与放、资俱受诏命,遂免宇、献、肇、朗官。太尉亦至,登床受诏,然后帝崩。齐王即位,以放、资决定大谋,增邑三百,放并前千一百,资千户;封爱子一人亭侯,次子骑都尉,馀子皆郎中。正始元年,更加放左光禄大夫,资右光禄大夫,金印紫绶,仪同三司。六年,放转骠骑,资卫将军,领监、令如故。七年,复封子一人亭侯,各年老逊位,以列侯朝朔望,位特进。曹爽诛后,复以资为侍中,领中书令。嘉平二年,放薨,谥曰敬侯。子正嗣。资复逊位归第,就拜骠骑将军,转侍中,特进如故。三年薨,谥曰贞侯。子宏嗣。
fàng cái jì yōu zī, ér zì xiū bù rú yě. fàng zī jì shàn chéng shùn zhǔ shàng, yòu wèi cháng xiǎn yán dé shī, yì xīn pí ér zhù wáng sī, yǐ shì huò jī yú shì. rán shí yīn qún chén jiàn zhēng, fú zàn qí yì, bìng shí mì chén sǔn yì, bù zhuān dǎo yú yán yún. jí xián xī zhōng, kāi jiàn wǔ děng, yǐ fàng zī zhe xūn qián cháo, gǎi fēng zhèng fāng chéng zi, hóng lí shí zǐ.
放才计优资,而自脩不如也。放、资既善承顺主上,又未尝显言得失,抑辛毗而助王思,以是获讥於世。然时因群臣谏诤,扶赞其义,并时密陈损益,不专导谀言云。及咸熙中,开建五等,以放、资著勋前朝,改封正方城子,宏离石子。
píng yuē: chéng yù guō jiā dǒng zhāo liú yè jiǎng jì cái cè móu lüè, shì zhī qí shì, suī qīng zhì dé yè, shū yú xún yōu, ér chóu huà suǒ liào, shì qí lún yě. liú fàng wén hàn, sūn zī qín shèn, bìng guǎn hóu shé, quán wén dāng shí, yǎ liàng fēi tǐ, shì gù jī yú zhī shēng, měi guò qí shí yǐ.
评曰:程昱、郭嘉、董昭、刘晔、蒋济才策谋略,世之奇士,虽清治德业,殊於荀攸,而筹画所料,是其伦也。刘放文翰,孙资勤慎,并管喉舌,权闻当时,雅亮非体,是故讥谀之声,每过其实矣。