sūn liàng zì zǐ míng, quán shǎo zǐ yě. quán chūn qiū gāo, ér liàng zuì shǎo, gù yóu liú yì. zǐ quán gōng zhǔ cháng zèn tài zǐ hé zǐ mǔ, xīn bù zì ān, yīn yǐ quán yì, yù yù zì jié, shù chēng shù quán shàng nǚ, quàn wèi liàng nà.
孫亮字子明,權少子也。權春秋高,而亮最少,故尤留意。姊全公主嘗譖太子和子母,心不自安,因倚權意,欲豫自結,數稱述全尚女,勸為亮納。
chì wū shí sān nián, hé fèi, quán suì lì liàng wèi tài zǐ, yǐ quán shì wèi fēi.
赤烏十三年,和廢,權遂立亮為太子,以全氏為妃。
tài yuán yuán nián xià, liàng mǔ pān shì lì wèi huáng hòu. dōng, quán qǐn jí, zhēng dà jiāng jūn zhū gé kè wèi tài zǐ tài fù, huì jī tài shǒu téng yìn wèi tài cháng, bìng shòu zhào fǔ tài zǐ. míng nián sì yuè, quán hōng, tài zǐ jí zūn hào, dà shè, gǎi yuán. shì suì, yú wèi jiā píng sì nián yě.
太元元年夏,亮母潘氏立為皇后。冬,權寢疾,徵大將軍諸葛恪為太子太傅,會稽太守滕胤為太常,並受詔輔太子。明年四月,權薨,太子即尊號,大赦,改元。是歲,於魏嘉平四年也。
jiàn xìng yuán nián rùn yuè, yǐ kè wèi dì tài fù, yìn wèi wèi jiāng jūn lǐng shàng shū shì, shàng dà jiāng jūn lǚ dài wèi dà sī mǎ, zhū wén wǔ zài wèi jiē jìn jué bān shǎng, guān mián ér jiā děng. dōng shí yuè, tài fù kè lǜ jūn è cháo hú, chéng dōng xìng, shǐ jiāng jūn quán duān shǒu xī chéng, dū wèi liú lüè shǒu dōng chéng. shí èr yuè shuò bǐng shēn, dà fēng léi diàn, wèi shǐ jiāng jūn zhū gé dàn hú zūn děng bù qí qī wàn wéi dōng xìng, jiāng jūn wáng chǎng gōng nán jùn, guàn qiū jiǎn xiàng wǔ chāng. jiǎ yín, kè yǐ dà bīng fù dí. wù wǔ, bīng jí dōng xìng, jiāo zhàn, dà pò wèi jūn, shā jiāng jūn hán zōng huán jiā děng. shì yuè, léi yǔ, tiān zāi wǔ chāng duān mén gǎi zuò duān mén, yòu zāi nèi diàn.
建興元年閏月,以恪為帝太傅,胤為衛將軍領尚書事,上大將軍呂岱為大司馬,諸文武在位皆進爵班賞,官{宀兒}加等。冬十月,太傅恪率軍遏巢湖,城東興,使將軍全端守西城,都尉留略守東城。十二月朔丙申,大風雷電,魏使將軍諸葛誕、胡遵等步騎七萬圍東興,將軍王昶攻南郡,毌丘儉向武昌。甲寅,恪以大兵赴敵。戊午,兵及東興,交戰,大破魏軍,殺將軍韓綜、桓嘉等。是月,雷雨,天災武昌端門;改作端門,又災內殿。
èr nián chūn zhēng yuè bǐng yín, lì huáng hòu quán shì, dà shè. gēng wǔ, wáng chǎng děng jiē tuì. èr yuè, jūn hái zì dōng xìng, dà xíng fēng shǎng. sān yuè, kè lǜ jūn fá wèi. xià sì yuè, wéi xīn chéng, dà yì, bīng zú sǐ zhě dà bàn. qiū bā yuè, kè yǐn jūn hái. dōng shí yuè, dà xiǎng. wǔ wèi jiāng jūn sūn jùn fú bīng shā kè yú diàn táng. dà shè. yǐ jùn wèi chéng xiàng, fēng fù chūn hóu. shí yī yuè, yǒu dà niǎo wǔ jiàn yú chūn shēn, gǎi míng nián yuán.
二年春正月丙寅,立皇后全氏,大赦。庚午,王昶等皆退。二月,軍還自東興,大行封賞。三月,恪率軍伐魏。夏四月,圍新城,大疫,兵卒死者大半。秋八月,恪引軍還。冬十月,大饗。武衛將軍孫峻伏兵殺恪於殿堂。大赦。以峻為丞相,封富春侯。十一月,有大鳥五見於春申,改明年元。
wǔ fèng yuán nián xià, dà shuǐ. qiū, wú hóu yīng móu shā jùn, jué, yīng zì shā. dōng shí yī yuè, xīng fú yú dòu niú.
五鳳元年夏,大水。秋,吳侯英謀殺峻,覺,英自殺。冬十一月,星茀於斗、牛。
èr nián chūn zhēng yuè, wèi zhèn dōng dà jiāng jūn guàn qiū jiǎn qián jiāng jūn wén qīn yǐ huái nán zhī zhòng xī rù, zhàn yú lè jiā. rùn yuè rén chén, jùn jí biāo qí jiāng jūn lǚ jù zuǒ jiāng jūn liú zàn lǜ bīng xí shòu chūn, jūn jí dōng xìng, wén qīn děng bài. rén yín, bīng jìn yú tuó gāo, qīn yì jùn jiàng, huái nán yú zhòng shù wàn kǒu lái bēn. wèi zhū gé dàn rù shòu chūn, jùn yǐn jūn hái. èr yuè, jí wèi jiāng jūn cáo zhēn yù yú gāo tíng, jiāo zhàn, zhēn bài jī. liú zàn wèi dàn bié jiāng jiǎng bān suǒ bài yú gū bēi, zàn jí jiāng jūn sūn léng jiǎng xiū děng jiē yù hài. sān yuè, shǐ zhèn nán jiāng jūn zhū yì xí ān fēng, bù kè. qiū qī yuè, jiāng jūn sūn yí zhāng yí lín xún děng móu shā jùn, fā jué, yí zì shā, xún děng fú gū. yáng xiàn lí lǐ shān dà shí zì lì. shǐ wèi wèi féng cháo chéng guǎng líng, bài jiāng jūn wú ráng wèi guǎng líng tài shǒu, liú lüè wèi dōng hǎi tài shǒu. shì suì dà hàn. shí èr yuè, zuò tài miào. yǐ féng cháo wèi jiān jūn shǐ zhě, dū xú zhōu zhū jūn shì, mín jī, jūn shì yuàn pàn.
二年春正月,魏鎮東大將軍毌丘儉、前將軍文欽以淮南之眾西入,戰於樂嘉。閏月壬辰,峻及驃騎將軍呂據、左將軍留贊率兵襲壽春,軍及東興,聞欽等敗。壬寅,兵進於橐皋,欽詣峻降,淮南餘眾數萬口來奔。魏諸葛誕入壽春,峻引軍還。二月,及魏將軍曹珍遇於高亭,交戰,珍敗績。留贊為誕別將蔣班所敗於菰陂,贊及將軍孫楞、蔣脩等皆遇害。三月,使鎮南將軍朱異襲安豐,不克。秋七月,將軍孫儀、張怡、林恂等謀殺峻,發覺,儀自殺,恂等伏辜。陽羨離里山大石自立。使衛尉馮朝城廣陵,拜將軍吳穰為廣陵太守,留略為東海太守。是歲大旱。十二月,作太廟。以馮朝為監軍使者,督徐州諸軍事,民飢,軍士怨畔。
tài píng yuán nián chūn èr yuè shuò, jiàn yè huǒ. jùn yòng zhēng běi dà jiāng jūn wén qīn jì, jiāng zhēng wèi. bā yuè, xiān qiǎn qīn jí biāo qí jiāng jūn lǚ jù chē qí jiāng jūn liú zuǎn zhèn nán jiāng jūn zhū yì qián jiāng jūn táng zī jūn zì jiāng dū rù huái sì. jiǔ yuè dīng hài, jùn zú, yǐ cóng dì piān jiāng jūn chēn wèi shì zhōng wǔ wèi jiāng jūn, lǐng zhōng wài zhū jūn shì, zhào hái jù děng. jù wén chēn dài jùn, dà nù. jǐ chǒu, dà sī mǎ lǚ dài zú. rén chén, tài bái fàn nán dòu. jù qīn zī děng biǎo jiàn wèi jiāng jūn téng yìn wèi chéng xiàng, chēn bù tīng. guǐ mǎo, gèng yǐ yìn wèi dà sī mǎ, dài lǚ dài zhù wǔ chāng. jù yǐn bīng hái, yù tǎo chēn. chēn qiǎn shǐ yǐ zhào shū gào yù qīn zī děng, shǐ qǔ jù. dōng shí yuè dīng wèi, qiǎn sūn xiàn jí dīng fèng shī kuān děng yǐ zhōu bīng nì jù yú jiāng dū, qiǎn jiāng jūn liú chéng dū bù qí gōng yìn. yìn bīng bài yí miè. jǐ yǒu, dà shè, gǎi nián. xīn hài, huò lǚ jù yú xīn zhōu. shí yī yuè, yǐ chēn wèi dà jiāng jūn jiǎ jié, fēng yǒng níng hóu. sūn xiàn yǔ jiāng jūn wáng dūn móu shā chēn, shì jué, chēn shā dūn, pò xiàn lìng zì shā. shí èr yuè, shǐ wǔ guān zhōng láng jiāng diāo xuán gào luàn yú shǔ.
太平元年春二月朔,建業火。峻用征北大將軍文欽計,將征魏。八月,先遣欽及驃騎將軍呂據、車騎將軍劉纂、鎮南將軍朱異、前將軍唐咨軍自江都入淮、泗。九月丁亥,峻卒,以從弟偏將軍綝為侍中、武衛將軍,領中外諸軍事,召還據等。據聞綝代峻,大怒。己丑,大司馬呂岱卒。壬辰,太白犯南斗。據、欽、咨等表薦衛將軍滕胤為丞相,綝不聽。癸卯,更以胤為大司馬,代呂岱駐武昌。據引兵還,欲討綝。綝遣使以詔書告喻欽、咨等,使取據。冬十月丁未,遣孫憲及丁奉、施寬等以舟兵逆據於江都,遣將軍劉丞督步騎攻胤。胤兵敗夷滅。己酉,大赦,改年。辛亥,獲呂據於新州。十一月,以綝為大將軍、假節,封永寧侯。孫憲與將軍王惇謀殺綝,事覺,綝殺惇,迫憲令自殺。十二月,使五官中郎將刁玄告亂於蜀。
èr nián chūn èr yuè jiǎ yín, dà yǔ, zhèn diàn. yǐ mǎo, xuě, dà hán. yǐ zhǎng shā dōng bù wèi xiāng dōng jùn, xī bù wèi héng yáng jùn, huì jī dōng bù wèi lín hǎi jùn, yù zhāng dōng bù wèi lín chuān jùn. xià sì yuè, liàng lín zhèng diàn, dà shè, shǐ qīn zhèng shì. chēn suǒ biǎo zòu, duō jiàn nán wèn, yòu kē bīng zǐ dì nián shí bā yǐ xià shí wǔ yǐ shàng, dé sān qiān yú rén, xuǎn dà jiāng zǐ dì nián shào yǒu yǒng lì zhě wèi zhī jiāng shuài. liàng yuē: wú lì cǐ jūn, yù yǔ zhī jù zhǎng. rì yú yuàn zhōng xí yān.
二年春二月甲寅,大雨,震電。乙卯,雪,大寒。以長沙東部為湘東郡,西部為衡陽郡,會稽東部為臨海郡,豫章東部為臨川郡。夏四月,亮臨正殿,大赦,始親政事。綝所表奏,多見難問,又科兵子弟年十八已下十五已上,得三千餘人,選大將子弟年少有勇力者為之將帥。亮曰:「吾立此軍,欲與之俱長。」日於苑中習焉。
wǔ yuè, wèi zhēng dōng dà jiāng jūn zhū gé dàn yǐ huái nán zhī zhòng bǎo shòu chūn chéng, qiǎn jiāng jūn zhū chéng chēng chén shàng shū, yòu qiǎn zi jìng zhǎng shǐ wú gāng zhū yá mén zǐ dì wèi zhì. liù yuè, shǐ wén qīn táng zī quán duān děng bù qí sān wàn jiù dàn. zhū yì zì hǔ lín lǜ zhòng xí xià kǒu, xià kǒu dū sūn yī bēn wèi. qiū qī yuè, chēn lǜ zhòng jiù shòu chūn, cì yú huò lǐ, zhū yì zhì zì xià kǒu, chēn shǐ yì wèi qián bù dū, yǔ dīng fèng děng jiāng jiè shì wǔ wàn jiě wéi. bā yuè, huì jī nán bù fǎn, shā dū wèi. pó yáng xīn dū mín wèi luàn, tíng wèi dīng mì bù bīng xiào wèi zhèng zhòu jiāng jūn zhōng lí mù lǜ jūn tǎo zhī. zhū yì yǐ jūn shì fá shí yǐn hái, chēn dà nù, jiǔ yuè shuò jǐ sì, shā yì yú huò lǐ. xīn wèi, chēn zì huò lǐ hái jiàn yè. jiǎ shēn, dà shè. shí yī yuè, quán xù zi yī yí yǐ qí mǔ bēn wèi. shí èr yuè, quán duān yì děng zì shòu chūn chéng yì sī mǎ wén wáng.
五月,魏徵東大將軍諸葛誕以淮南之眾保壽春城,遣將軍朱成稱臣上疏,又遣子靚、長史吳綱諸牙門子弟為質。六月,使文欽、唐咨、全端等步騎三萬救誕。朱異自虎林率眾襲夏口,夏口督孫壹奔魏。秋七月,綝率眾救壽春,次於鑊里,朱異至自夏口,綝使異為前部督,與丁奉等將介士五萬解圍。八月,會稽南部反,殺都尉。鄱陽、新都民為亂,廷尉丁密、步兵校尉鄭胄、將軍鍾離牧率軍討之。朱異以軍士乏食引還,綝大怒,九月朔己巳,殺異於鑊里。辛未,綝自鑊里還建業。甲申,大赦。十一月,全緒子禕、儀以其母奔魏。十二月,全端、懌等自壽春城詣司馬文王。
sān nián chūn zhēng yuè, zhū gé dàn shā wén qīn. sān yuè, sī mǎ wén wáng kè shòu chūn, dàn jí zuǒ yòu zhàn sǐ, jiāng lì yǐ xià jiē jiàng. qiū qī yuè, fēng gù qí wáng fèn wèi zhāng ān hóu. zhào zhōu jùn fá gōng cái. zì bā yuè shěn yīn bù yǔ sì shí yú rì. liàng yǐ chēn zhuān zì, yǔ tài cháng quán shàng, jiāng jūn liú chéng móu zhū chēn. jiǔ yuè wù wǔ, chēn yǐ bīng qǔ shàng, qiǎn dì ēn gōng shā chéng yú cāng lóng mén wài, zhào dà chén huì gōng mén, chù liàng wèi huì jī wáng, shí nián shí liù.
三年春正月,諸葛誕殺文欽。三月,司馬文王克壽春,誕及左右戰死,將吏已下皆降。秋七月,封故齊王奮為章安侯。詔州郡伐宮材。自八月沈陰不雨四十餘日。亮以綝專恣,與太常全尚,將軍劉丞謀誅綝。九月戊午,綝以兵取尚,遣弟恩攻殺丞於蒼龍門外,召大臣會宮門,黜亮為會稽王,時年十六。
sūn xiū zì zi liè, quán dì liù zǐ. nián shí sān, cóng zhōng shū láng shè cí láng zhōng shèng chōng shòu xué. tài yuán èr nián zhēng yuè, fēng láng yá wáng, jū hǔ lín. sì yuè, quán hōng, xiū dì liàng chéng tǒng, zhū gé kè bǐng zhèng, bù yù zhū wáng zài bīn jiāng bīng mǎ zhī dì, xǐ xiū yú dān yáng jùn. tài shǒu lǐ héng shù yǐ shì qīn xiū, xiū shàng shū qǐ xǐ tā jùn, zhào xǐ huì jī. jū shù suì, mèng chéng lóng shàng tiān, gù bù jiàn wěi, jué ér yì zhī. sūn liàng fèi, jǐ wèi, sūn chēn shǐ zōng zhèng sūn kǎi yǔ zhōng shū láng dǒng cháo yíng xiū. xiū chū wén wèn, yì yí, kǎi cháo jù shù chēn děng suǒ yǐ fèng yíng běn yì, liú yī rì èr yè, suì fā. shí yuè wù yín, xíng zhì qū ā, yǒu lǎo gōng gàn xiū kòu tóu yuē: shì jiǔ biàn shēng, tiān xià yóng yóng, yuàn bì xià sù xíng. xiū shàn zhī, shì rì jìn jí bù sāi tíng. wǔ wèi jiāng jūn ēn xíng chéng xiàng shì, lǜ bǎi liáo yǐ chéng yú fǎ jià yíng yú yǒng chāng tíng, zhú gōng, yǐ wǔ zhàng wèi biàn diàn, shè yù zuò. jǐ mǎo, xiū zhì, wàng biàn diàn zhǐ zhù, shǐ sūn kǎi xiān jiàn ēn. kǎi hái, xiū chéng niǎn jìn, qún chén zài bài chēng chén. xiū shēng biàn diàn, qiān bù jí yù zuò, zhǐ dōng xiāng. hù cáo shàng shū qián jí jiē xià zàn zòu, chéng xiàng fèng xǐ fú. xiū sān ràng, qún chén sān qǐng. xiū yuē: jiāng xiāng zhū hóu xián tuī guǎ rén, guǎ rén gǎn bù chéng shòu xǐ fú. qún chén yǐ cì fèng yǐn, xiū jiù chéng yú, bǎi guān péi wèi, chēn yǐ bīng qiān rén yíng yú bàn yě, bài yú dào cè, xiū xià chē dá bài. jí rì, yù zhèng diàn, dà shè, gǎi yuán. shì suì, yú wèi gān lù sān nián yě.
孫休字子烈,權第六子。年十三,從中書郎射慈、郎中盛沖受學。太元二年正月,封琅邪王,居虎林。四月,權薨,休弟亮承統,諸葛恪秉政,不欲諸王在濱江兵馬之地,徙休於丹楊郡。太守李衡數以事侵休,休上書乞徙他郡,詔徙會稽。居數歲,夢乘龍上天,顧不見尾,覺而異之。孫亮廢,己未,孫綝使宗正孫楷與中書郎董朝迎休。休初聞問,意疑,楷、朝具述綝等所以奉迎本意,留一日二夜,遂發。十月戊寅,行至曲阿,有老公幹休叩頭曰:「事久變生,天下喁喁,願陛下速行。」休善之,是日進及布塞亭。武衛將軍恩行丞相事,率百僚以乘輿法駕迎於永昌亭,築宮,以武帳為便殿,設御座。己卯,休至,望便殿止住,使孫楷先見恩。楷還,休乘輦進,群臣再拜稱臣。休升便殿,謙不即御坐,止東廂。戶曹尚書前即階下贊奏,丞相奉璽符。休三讓,群臣三請。休曰:「將相諸侯咸推寡人,寡人敢不承受璽符。」群臣以次奉引,休就乘輿,百官陪位,綝以兵千人迎於半野,拜於道側,休下車答拜。即日,御正殿,大赦,改元。是歲,於魏甘露三年也。
yǒng ān yuán nián dōng shí yuè rén wǔ, zhào yuē: fū bāo dé shǎng gōng, gǔ jīn tōng yì. qí yǐ dà jiāng jūn chēn wèi chéng xiàng jīng zhōu mù, zēng shí wǔ xiàn. wǔ wèi jiāng jūn ēn wèi yù shǐ dài fū wèi jiāng jūn zhōng jūn dū, fēng xiàn hóu. wēi yuǎn jiāng jūn jù wèi yòu jiāng jūn xiàn hóu. piān jiāng jūn gàn zá hào jiāng jūn tíng hòu. zhǎng shuǐ xiào wèi zhāng bù fǔ dǎo qín láo, yǐ bù wèi fǔ yì jiāng jūn, fēng yǒng kāng hóu. dǒng cháo qīn yíng, fēng wèi xiāng hóu. yòu zhào yuē: dān yáng tài shǒu lǐ héng, yǐ wǎng shì zhī xián, zì jū yǒu sī. fū shè gōu zhǎn qū, zài jūn wèi jūn, qiǎn héng hái jùn, wù lìng zì yí. jǐ chǒu, fēng sūn hào wèi wū chéng hóu, hào dì dé qián táng hóu, qiān yǒng ān hóu.
永安元年冬十月壬午,詔曰:「夫褒德賞功,古今通義。其以大將軍綝為丞相、荊州牧,增食五縣。武衛將軍恩為御史大夫、衛將軍、中軍督,封縣侯。威遠將軍據為右將軍、縣侯。偏將軍幹雜號將軍、亭侯。長水校尉張布輔導勤勞,以布為輔義將軍,封永康侯。董朝親迎,封為鄉侯。」又詔曰:「丹陽太守李衡,以往事之嫌,自拘有司。夫射鈎斬袪,在君為君,遣衡還郡,勿令自疑。」己丑,封孫皓為烏程侯,皓弟德錢唐侯,謙永安侯。
shí yī yuè jiǎ wǔ, fēng sì zhuǎn wǔ fù, méng wù lián rì. chēn yī mén wǔ hóu jiē diǎn jìn bīng, quán qīng rén zhǔ, yǒu suǒ chén shù, jìng ér bù wéi, yú shì yì zì. xiū kǒng qí yǒu biàn, shù jiā shǎng cì. bǐng shēn, zhào yuē: dà jiāng jūn zhōng kuǎn nèi fā, shǒu jiàn dà jì yǐ ān shè jì, qīng shì nèi wài, xián zàn qí yì, bìng yǒu xūn láo. xī huò guāng dìng jì, bǎi liáo tóng xīn, wú fù shì guò. jí àn qián rì yǔ yì dìng cè gào miào rén míng, yī gù shì yīng jiā jué wèi zhě, cù shī xíng zhī. wù xū, zhào yuē: dà jiāng jūn zhǎng zhōng wài zhū jūn shì, shì tǒng fán duō, qí jiā wèi jiāng jūn yù shǐ dài fū ēn shì zhōng, yǔ dà jiāng jūn fēn shěng zhū shì. rén zǐ, zhào yuē: zhū lì jiā yǒu wǔ rén sān rén jiān zhòng wèi yì, fù xiōng zài dōu, zǐ dì gěi jùn xiàn lì, jì chū xiàn mǐ, jūn chū yòu cóng, zhì yú jiā shì wú jīng hù zhě, zhèn shén mǐn zhī. qí yǒu wǔ rén sān rén wèi yì, tīng qí fù xiōng suǒ yù liú, wèi liú yī rén, chú qí mǐ xiàn, jūn chū bù cóng. yòu yuē: zhū jiāng lì fèng yíng péi wèi zài yǒng chāng tíng zhě, jiē jiā wèi yī jí. qǐng zhī, xiū wén chēn nì móu, yīn yǔ zhāng bù tú jì. shí èr yuè wù chén là, bǎi liáo cháo hè, gōng qīng shēng diàn, zhào wǔ shì fù chēn, jí rì fú zhū. jǐ sì, zhào yǐ zuǒ jiāng jūn zhāng bù tǎo jiān chén, jiā bù wèi zhōng jūn dū, fēng bù dì dūn wèi dōu tíng hòu, gěi bīng sān bǎi rén, dūn dì xún wèi xiào wèi.
十一月甲午,風四轉五復,濛霧連日。綝一門五侯皆典禁兵,權傾人主,有所陳述,敬而不違,於是益恣。休恐其有變,數加賞賜。丙申,詔曰:「大將軍忠款內發,首建大計以安社稷,卿士內外,咸贊其議,並有勳勞。昔霍光定計,百僚同心,無復是過。亟案前日與議定策告廟人名,依故事應加爵位者,促施行之。「戊戌,詔曰:「大將軍掌中外諸軍事,事統煩多,其加衛將軍御史大夫恩侍中,與大將軍分省諸事。「壬子,詔曰:「諸吏家有五人三人兼重為役,父兄在都,子弟給郡縣吏,既出限米,軍出又從,至於家事無經護者,朕甚愍之。其有五人三人為役,聽其父兄所欲留,為留一人,除其米限,軍出不從。」又曰:「諸將吏奉迎陪位在永昌亭者,皆加位一級。」頃之,休聞綝逆謀,陰與張布圖計。十二月戊辰臘,百僚朝賀,公卿升殿,詔武士縛綝,即日伏誅。己巳,詔以左將軍張布討奸臣,加布為中軍督,封布弟惇為都亭侯,給兵三百人,惇弟恂為校尉。
zhào yuē: gǔ zhě jiàn guó, jiào xué wèi xiān, suǒ yǐ dào shì zhì xìng, wèi shí yǎng qì yě. zì jiàn xìng yǐ lái, shí shì duō gù, lì mín pō yǐ mù qián qū wù, qù běn jiù mò, bù xún gǔ dào. fū suǒ shàng bù dūn, zé shāng huà bài sú. qí àn gǔ zhì xué guān, lì wǔ jīng bó shì, hé qǔ yīng xuǎn, jiā qí chǒng lù, kē jiàn lì zhī zhōng jí jiāng lì zǐ dì yǒu zhì hǎo zhě, gè lìng jiù yè. yī suì kè shì, chà qí pǐn dì, jiā yǐ wèi shǎng. shǐ jiàn zhī zhě lè qí róng, wén zhī zhě xiàn qí yù. yǐ dūn wáng huà, yǐ lóng fēng sú.
詔曰:「古者建國,教學為先,所以道世治性,為時養器也。自建興以來,時事多故,吏民頗以目前趨務,去本就末,不循古道。夫所尚不惇,則傷化敗俗。其案古置學官,立五經博士,核取應選,加其寵祿,科見吏之中及將吏子弟有志好者,各令就業。一歲課試,差其品第,加以位賞。使見之者樂其榮,聞之者羨其譽。以敦王化,以隆風俗。」
èr nián chūn zhēng yuè, zhèn diàn. sān yuè, bèi jiǔ qīng guān, zhào yuē: zhèn yǐ bù dé, tuō yú wáng gōng zhī shàng, sù yè zhàn zhàn, wàng qǐn yǔ shí. jīn yù yǎn wǔ xiū wén, yǐ chóng dà huà. tuī cǐ zhī dào, dāng yóu shì mín zhī shàn, bì xū nóng sāng. guǎn zǐ yǒu yán: cāng lǐn shí, zhī lǐ jié yī shí zú, zhī róng rǔ. fū yī fū bù gēng, yǒu shòu qí jī, yī fù bù zhī, yǒu shòu qí hán jī hán bìng zhì ér mín bù wèi fēi zhě, wèi zhī yǒu yě. zì qǐng nián yǐ lái, zhōu jùn lì mín jí zhū yíng bīng, duō wéi cǐ yè, jiē fú chuán zhǎng jiāng, jiǎ zuò shàng xià, liáng tián jiàn fèi, jiàn gǔ rì shǎo, yù qiú dà dìng, qǐ kě dé zāi? yì yóu zū rù guò zhòng, nóng rén lì báo, shǐ zhī rán hū! jīn yù guǎng kāi tián yè, qīng qí fù shuì, chà kē qiáng léi, kè qí tián mǔ, wù lìng yōu jūn, guān sī dé suǒ, shǐ jiā gěi hù shàn, zú xiāng gōng yǎng, zé ài shēn zhòng mìng, bù fàn kē fǎ, rán hòu xíng fá bù yòng, fēng sú kě zhěng. yǐ qún liáo zhī zhōng xián, ruò jǐn xīn yú shí, suī tài gǔ shèng huà, wèi kě zú zhì, hàn wén shēng píng, shù jǐ kě jí. jí zhī zé chén zhǔ jù róng, bù jí zé sǔn xuē qīn rǔ, hé kě cóng róng fǔ yǎng ér yǐ? zhū qīng shàng shū, kě gòng zī dù, wù qǔ biàn jiā. tián sāng yǐ zhì, bù kě hòu shí. shì dìng shī xíng, chēng zhèn yì yān.
二年春正月,震電。三月,備九卿官,詔曰:「朕以不德,託於王公之上,夙夜戰戰,忘寢與食。今欲偃武修文,以崇大化。推此之道,當由士民之贍,必須農桑。管子有言:『倉廩實,知禮節;衣食足,知榮辱。』夫一夫不耕,有受其飢,一婦不織,有受其寒;饑寒並至而民不為非者,未之有也。自頃年已來,州郡吏民及諸營兵,多違此業,皆浮船長江,賈作上下,良田漸廢,見穀日少,欲求大定,豈可得哉?亦由租入過重,農人利薄,使之然乎!今欲廣開田業,輕其賦稅,差科強羸,課其田畝,務令優均,官私得所,使家給戶贍,足相供養,則愛身重命,不犯科法,然後刑罰不用,風俗可整。以群僚之忠賢,若盡心於時,雖太古盛化,未可卒致,漢文昇平,庶幾可及。及之則臣主俱榮,不及則損削侵辱,何可從容俯仰而已?諸卿尚書,可共咨度,務取便佳。田桑已至,不可後時。事定施行,稱朕意焉。」
sān nián chūn sān yuè, xī líng yán chì wū jiàn. qiū, yòng dū wèi yán mì yì, zuò pǔ lǐ táng. huì jī jùn yáo yán wáng liàng dāng hái wèi tiān zǐ, ér liàng gōng rén gào liàng shǐ wū dǎo cí, yǒu è yán. yǒu sī yǐ wén, chù wèi hòu guān hóu, qiǎn zhī guó. dào zì shā, wèi sòng zhě fú zuì. yǐ huì jī nán bù wèi jiàn ān jùn, fēn yí dū zhì jiàn píng jùn.
三年春三月,西陵言赤烏見。秋,用都尉嚴密議,作浦里塘。會稽郡謠言王亮當還為天子,而亮宮人告亮使巫禱祠,有惡言。有司以聞,黜為候官侯,遣之國。道自殺,衛送者伏罪。以會稽南部為建安郡,分宜都置建平郡。
sì nián xià wǔ yuè, dà yǔ, shuǐ quán yǒng yì. qiū bā yuè, qiǎn guāng lù dài fū zhōu yì shí wěi xún xíng fēng sú, chá jiāng lì qīng zhuó, mín suǒ jí kǔ, wèi chù zhì zhī zhào. jiǔ yuè, bù shān yán bái lóng jiàn. shì suì, ān wú mín chén jiāo sǐ, mái zhī, liù rì gēng shēng, chuān tǔ zhōng chū.
四年夏五月,大雨,水泉涌溢。秋八月,遣光祿大夫周奕、石偉巡行風俗,察將吏清濁,民所疾苦,為黜陟之詔。九月,布山言白龍見。是歲,安吳民陳焦死,埋之,六日更生,穿土中出。
wǔ nián chūn èr yuè, bái hǔ mén běi lóu zāi. qiū qī yuè, shǐ xīn yán huáng lóng jiàn. bā yuè rén wǔ, dà yǔ zhèn diàn, shuǐ quán yǒng yì. yǐ yǒu, lì huáng hòu zhū shì. wù zǐ, lì zi yǔ dān wèi tài zǐ, dà shè. dōng shí yuè, yǐ wèi jiāng jūn pú yáng xìng wèi chéng xiàng, tíng wèi dīng mì guāng lù xūn mèng zōng wèi zuǒ yòu yù shǐ dài fū. xiū yǐ chéng xiàng xìng jí zuǒ jiāng jūn zhāng bù yǒu jiù ēn, wěi zhī yǐ shì, bù diǎn gōng shěng, xìng guān jūn guó. xiū ruì yì yú diǎn jí, yù bì lǎn bǎi jiā zhī yán, yóu hǎo shè zhì, chūn xià zhī jiān cháng chén chū yè hái, wéi cǐ shí shě shū. xiū yù yǔ bó shì jì jiǔ wéi yào bó shì shèng chōng jiǎng lùn dào yì, yào chōng sù jiē qiè zhí, bù kǒng rù shì, fā qí yīn shī, lìng jǐ bù dé zhuān, yīn wàng shì shuō yǐ jù è zhī. xiū dá yuē: gū zhī shè xué, qún shū lüè biàn, suǒ jiàn bù shǎo yě qí míng jūn àn wáng, jiān chén zéi zi, gǔ jīn xián yú chéng bài zhī shì, wú bù lǎn yě. jīn yào děng rù, dàn yù yǔ lùn jiǎng shū ěr, bù wèi cóng yào děng shǐ gèng shòu xué yě. zòng fù rú cǐ, yì hé suǒ sǔn? jūn tè dāng yǐ yào děng kǒng dào chén xià jiān biàn zhī shì, yǐ cǐ bù yù lìng rù ěr. rú cǐ zhī shì, gū yǐ zì bèi zhī, bù xū yào děng rán hòu nǎi jiě yě. cǐ dōu wú suǒ sǔn, jūn yì tè yǒu suǒ jì gù ěr. bù dé zhào chén xiè, zhòng zì xù shù, yòu yán jù fáng zhèng shì. xiū dá yuē: shū jí zhī shì, huàn rén bù hǎo, hǎo zhī wú shāng yě. cǐ wú suǒ wèi fēi, ér jūn yǐ wèi bù yí, shì yǐ gū yǒu suǒ jí ěr. zhèng wù xué yè, qí liú gè yì, bù xiāng fáng yě. bù tú jūn jīn rì zài shì, gēng xíng cǐ yú gū yě, liáng suǒ bù qǔ. bù bài biǎo kòu tóu, xiū dá yuē: liáo xiāng kāi wù ěr, hé zhì kòu tóu hū! rú jūn zhī zhōng chéng, yuǎn jìn suǒ zhī. wǎng zhě suǒ yǐ xiāng gǎn, jīn rì zhī wēi wēi yě. shī yún: mí bù yǒu chū, xiān kè yǒu zhōng. zhōng zhī shí nán, jūn qí zhōng zhī. chū xiū wèi wáng shí, bù wèi zuǒ yòu jiāng dū, sù jiàn xìn ài, jí zhì jiàn zuò, hòu jiā chǒng dài, zhuān shàn guó shì, duō xíng wú lǐ, zì xián xiá duǎn, jù yào chōng yán zhī, gù yóu huàn jì. xiū suī jiě cǐ zhǐ, xīn bù néng yuè, gèng kǒng qí yí jù, jìng rú bù yì, fèi qí jiǎng yè, bù fù shǐ chōng děng rù. shì suì shǐ chá zhàn dào jiāo zhǐ diào kǒng jué dà zhū.
五年春二月,白虎門北樓災。秋七月,始新言黃龍見。八月壬午,大雨震電,水泉涌溢。乙酉,立皇后朱氏。戊子,立子{雨單}為太子,大赦。冬十月,以衛將軍濮陽興為丞相,廷尉丁密、光祿勛孟宗為左右御史大夫。休以丞相興及左將軍張布有舊恩,委之以事,布典宮省,興關軍國。休銳意於典籍,欲畢覽百家之言,尤好射雉,春夏之間常晨出夜還,唯此時舍書。休欲與博士祭酒韋曜、博士盛沖講論道藝,曜、沖素皆切直,布恐入侍,發其陰失,令己不得專,因妄飾說以拒遏之。休答曰:「孤之涉學,群書略遍,所見不少也;其明君闇王,奸臣賊子,古今賢愚成敗之事,無不覽也。今曜等入,但欲與論講書耳,不為從曜等始更受學也。縱復如此,亦何所損?君特當以曜等恐道臣下奸變之事,以此不欲令入耳。如此之事,孤已自備之,不須曜等然後乃解也。此都無所損,君意特有所忌故耳。「布得詔陳謝,重自序述,又言懼妨政事。休答曰:「書籍之事,患人不好,好之無傷也。此無所為非,而君以為不宜,是以孤有所及耳。政務學業,其流各異,不相妨也。不圖君今日在事,更行此於孤也,良所不取。」布拜表叩頭,休答曰:「聊相開悟耳,何至叩頭乎!如君之忠誠,遠近所知。往者所以相感,今日之巍巍也。詩云:『靡不有初,鮮克有終。』終之實難,君其終之。「初休為王時,布為左右將督,素見信愛,及至踐阼,厚加寵待,專擅國勢,多行無禮,自嫌瑕短,懼曜、沖言之,故尤患忌。休雖解此旨,心不能悅,更恐其疑懼,竟如布意,廢其講業,不復使沖等入。是歲使察戰到交阯調孔爵、大豬。
liù nián xià sì yuè, quán líng yán huáng lóng jiàn. wǔ yuè, jiāo zhǐ jùn lì lǚ xìng děng fǎn, shā tài shǒu sūn xū. xū xiān shì kē jùn shàng shǒu gōng qiān yú rén sòng jiàn yè, ér chá zhàn zhì, kǒng fù jiàn qǔ, gù xìng děng yīn cǐ shàn dòng bīng mín, zhāo yòu zhū yí yě. dōng shí yuè, shǔ yǐ wèi jiàn fá lái gào. guǐ wèi, jiàn yè shí tóu xiǎo chéng huǒ, shāo xī nán bǎi bā shí zhàng. jiǎ shēn, shǐ dà jiāng jūn dīng fèng dū zhū jūn xiàng wèi shòu chūn, jiāng jūn liú píng bié yì shī jī yú nán jùn, yì bīng suǒ xiàng, jiāng jūn dīng fēng sūn yì rú miǎn zhōng, jiē jiù shǔ. shǔ zhǔ liú chán jiàng wèi wèn zhì, rán hòu bà. lǚ xìng jì shā sūn xū, shǐ shǐ rú wèi, qǐng tài shǒu jí bīng. chéng xiàng xìng jiàn qǔ tún tián wàn rén yǐ wèi bīng. fēn wǔ líng wèi tiān mén jùn.
六年夏四月,泉陵言黃龍見。五月,交阯郡吏呂興等反,殺太守孫諝。諝先是科郡上手工千餘人送建業,而察戰至,恐復見取,故興等因此扇動兵民,招誘諸夷也。冬十月,蜀以魏見伐來告。癸未,建業石頭小城火,燒西南百八十丈。甲申,使大將軍丁奉督諸軍向魏壽春,將軍留平別詣施績於南郡,議兵所向,將軍丁封、孫異如沔中,皆救蜀。蜀主劉禪降魏問至,然後罷。呂興既殺孫諝,使使如魏,請太守及兵。丞相興建取屯田萬人以為兵。分武陵為天門郡。
qī nián chūn zhēng yuè, dà shè. èr yuè, zhèn jūn jiāng jūn lù kàng fǔ jūn jiāng jūn bù xié zhēng xī jiāng jūn liú píng jiàn píng tài shǒu shèng màn, lǜ zhòng wéi shǔ bā dōng shǒu jiāng luó xiàn. xià sì yuè, wèi jiāng xīn fù dū wáng zhì fú hǎi rù jù zhāng, lüè zhǎng lì zī cái jí nán nǚ èr bǎi yú kǒu. jiāng jūn sūn yuè jiǎo dé yī chuán, huò sān shí rén. qiū qī yuè, hǎi zéi pò hǎi yán, shā sī yán xiào wèi luò xiù. shǐ zhōng shū láng liú chuān fā bīng lú líng. yù zhāng mín zhāng jié děng wèi luàn, zhòng wàn yú rén. wèi shǐ jiāng jūn hú liè bù qí èr wàn qīn xī líng, yǐ jiù luó xiàn, lù kàng děng yǐn jūn tuì. fù fēn jiāo zhōu zhì guǎng zhōu. rén wǔ, dà shè. guǐ wèi, xiū hōng, shí nián sān shí, shì yuē jǐng huáng dì.
七年春正月,大赦。二月,鎮軍將軍陸抗、撫軍將軍步協、征西將軍留平、建平太守盛曼,率眾圍蜀巴東守將羅憲。夏四月,魏將新附督王稚浮海入句章,略長吏貲財及男女二百餘口。將軍孫越徼得一船,獲三十人。秋七月,海賊破海鹽,殺司鹽校尉駱秀。使中書郎劉川發兵廬陵。豫章民張節等為亂,眾萬餘人。魏使將軍胡烈步騎二萬侵西陵,以救羅憲,陸抗等引軍退。復分交州置廣州。壬午,大赦。癸未,休薨,時年三十,諡曰景皇帝。
sūn hào zì yuán zōng, quán sūn, hé zi yě, yī míng péng zǔ, zì hào zōng. sūn xiū lì, fēng hào wèi wū chéng hóu, qiǎn jiù guó. xī hú mín jǐng yǎng xiāng hào dāng dà guì, hào yīn xǐ ér bù gǎn xiè. xiū hōng, shì shí shǔ chū wáng, ér jiāo zhǐ xié pàn, guó nèi zhèn jù, tān dé zhǎng jūn. zuǒ diǎn jūn wàn yù xī wèi wū chéng lìng, yǔ hào xiāng shàn, chēng hào cái shí míng duàn, shì zhǎng shā huán wáng zhī chóu yě, yòu jiā zhī hǎo xué, fèng zūn fǎ dù, lǚ yán zhī yú chéng xiàng pú yáng xìng zuǒ jiāng jūn zhāng bù. xìng bù shuō xiū fēi tài hòu zhū, yù yǐ hào wèi sì. zhū yuē: wǒ guǎ fù rén, ān zhī shè jì zhī lǜ, gǒu wú guó wú sǔn, zōng miào yǒu lài kě yǐ. yú shì suì yíng lì hào, shí nián èr shí sān. gǎi yuán, dà shè. shì suì, yú wèi xián xī yuán nián yě.
孫皓字元宗,權孫,和子也,一名彭祖,字皓宗。孫休立,封皓為烏程侯,遣就國。西湖民景養相皓當大貴,皓陰喜而不敢泄。休薨,是時蜀初亡,而交阯攜叛,國內震懼,貪得長君。左典軍萬彧昔為烏程令,與皓相善,稱皓才識明斷,是長沙桓王之疇也,又加之好學,奉遵法度,屢言之於丞相濮陽興、左將軍張布。興、布說休妃太后朱,欲以皓為嗣。朱曰:「我寡婦人,安知社稷之慮,苟吳國無損,宗廟有賴可矣。」於是遂迎立皓,時年二十三。改元,大赦。是歲,於魏咸熙元年也。
yuán xìng yuán nián bā yuè, yǐ shàng dà jiāng jūn shī jī dà jiāng jūn dīng fèng wèi zuǒ yòu dà sī mǎ, zhāng bù wèi biāo qí jiāng jūn, jiā shì zhōng, zhū zēng wèi bān shǎng, yī jiē rú jiù. jiǔ yuè, biǎn tài hòu wèi jǐng huáng hòu, zhuī shì fù hé yuē wén huáng dì, zūn mǔ hé wèi tài hòu. shí yuè, fēng xiū tài zǐ yǔ dān wèi yù zhāng wáng, cì zǐ rǔ nán wáng, cì zǐ liáng wáng, cì zǐ chén wáng, lì huáng hòu téng shì. hào jì dé zhì, cū bào jiāo yíng, duō jì huì, hǎo jiǔ sè, dà xiǎo shī wàng. xìng bù qiè huǐ zhī. huò yǐ zèn hào, shí yī yuè, zhū xìng bù. shí èr yuè, sūn xiū zàng dìng líng. fēng hòu fù téng mù wèi gāo mì hóu, jiù hé hóng děng sān rén jiē liè hóu. shì suì, wèi zhì jiāo zhǐ tài shǒu zhī jùn. jìn wén dì wèi wèi xiāng guó, qiǎn xī wú shòu chūn chéng jiàng jiāng xú shào sūn yù xián mìng jī shū, chén shì shì lì hài, yǐ shēn yù hào.
元興元年八月,以上大將軍施績、大將軍丁奉為左右大司馬,張布為驃騎將軍,加侍中,諸增位班賞,一皆如舊。九月,貶太后為景皇后,追諡父和曰文皇帝,尊母何為太后。十月,封休太子{雨單}為豫章王,次子汝南王,次子梁王,次子陳王,立皇后滕氏。皓既得志,粗暴驕盈,多忌諱,好酒色,大小失望。興、布竊悔之。或以譖皓,十一月,誅興、布。十二月,孫休葬定陵。封后父滕牧為高密侯,舅何洪等三人皆列侯。是歲,魏置交阯太守之郡。晉文帝為魏相國,遣昔吳壽春城降將徐紹、孫彧銜命齎書,陳事勢利害,以申喻皓。
gān lù yuán nián sān yuè, hào qiǎn shǐ suí shào yù bào shū yuē: zhī yǐ gāo shì zhī cái, chù zǎi fǔ zhī rèn, jiàn dǎo zhī gōng, qín yì zhì yǐ. gū yǐ bù dé, jiē chéng tǒng xù, sī yǔ xián liáng gòng jì shì dào, ér yǐ yōng gé wèi yǒu suǒ yuán, jiā yì yǔn zhe, shēn yòng yī yī. jīn qiǎn guāng lù dài fū jì zhì wǔ guān zhōng láng jiāng hóng qiú xuān míng zhì huái. shào xíng dào rú xū, zhào hái shā zhī, xǐ qí jiā shǔ jiàn ān, shǐ yǒu bái shào chēng měi zhōng guó zhě gù yě. xià sì yuè, jiǎng líng yán gān lù jiàng, yú shì gǎi nián dà shè. qiū qī yuè, hào bī shā jǐng hòu zhū shì, wáng bù zài zhèng diàn, yú yuàn zhōng xiǎo wū zhì sàng, zhòng zhī qí fēi jí bìng, mò bù tòng qiè. yòu sòng xiū sì zǐ yú wú xiǎo chéng, xún fù zhuī shā dà zhě èr rén. jiǔ yuè, cóng xī líng dū bù chǎn biǎo, xǐ dōu wǔ chāng, yù shǐ dài fū dīng gù yòu jiāng jūn zhū gé jìng zhèn jiàn yè. zhì qiú zhì luò, yù jìn wén dì bēng, shí yī yuè, nǎi qiǎn hái. hào zhì wǔ chāng, yòu dà shè. yǐ líng líng nán bù wèi shǐ ān jùn, guì yáng nán bù wèi shǐ xìng jùn. shí èr yuè, jìn shòu chán.
甘露元年三月,皓遣使隨紹、彧報書曰:「知以高世之才,處宰輔之任,漸導之功,勤亦至矣。孤以不德,階承統緒,思與賢良共濟世道,而以壅隔未有所緣,嘉意允著,深用依依。今遣光祿大夫紀陟、五官中郎將弘璆宣明至懷。」紹行到濡須,召還殺之,徙其家屬建安,始有白紹稱美中國者故也。夏四月,蔣陵言甘露降,於是改年大赦。秋七月,皓逼殺景後朱氏,亡不在正殿,於苑中小屋治喪,眾知其非疾病,莫不痛切。又送休四子於吳小城,尋復追殺大者二人。九月,從西陵督步闡表,徙都武昌,御史大夫丁固、右將軍諸葛靚鎮建業。陟、璆至洛,遇晉文帝崩,十一月,乃遣還。皓至武昌,又大赦。以零陵南部為始安郡,桂陽南部為始興郡。十二月,晉受禪。
bǎo dǐng yuán nián zhēng yuè, qiǎn dà hóng lú zhāng yǎn wǔ guān zhōng láng jiāng dīng zhōng diào jì jìn wén dì. jí hái, yǎn dào bìng sǐ. zhōng shuō hào yuē: běi fāng shǒu zhàn zhī jù bù shè, yì yáng kě xí ér qǔ. hào fǎng qún chén, zhèn xī dà jiāng jūn lù kǎi yuē: fū bīng bù dé yǐ ér yòng zhī ěr, qiě sān guó dǐng lì yǐ lái, gèng xiāng qīn fá, wú suì níng jū. jīn qiáng dí xīn bìng bā shǔ, yǒu jiān tǔ zhī shí, ér qiǎn shǐ qiú qīn, yù xī bīng yì, bù kě wèi qí qiú yuán yú wǒ. jīn dí xíng shì fāng qiáng, ér yù jiǎo xìng qiú shèng, wèi jiàn qí lì yě. chē qí jiāng jūn liú zuǎn yuē: tiān shēng wǔ cái, shuí néng qù bīng? jué zhà xiāng xióng, yǒu zì lái yǐ. ruò qí yǒu què, yōng kě qì hū? yí qiǎn jiān dié, yǐ guān qí shì. hào yīn nà zuǎn yán, qiě yǐ shǔ xīn píng, gù bù xíng, rán suì zì jué. bā yuè, suǒ zài yán dé dà dǐng, yú shì gǎi nián, dà shè. yǐ lù kǎi wèi zuǒ chéng xiàng, cháng shì wàn yù wèi yòu chéng xiàng. dōng shí yuè, yǒng ān shān zéi shī dàn děng jù zhòng shù qiān rén, jié hào shù dì yǒng ān hóu qiān chū wū chéng, qǔ sūn hé líng shàng gǔ chuī qū gài. bǐ zhì jiàn yè, zhòng wàn yú rén. dīng gù zhū gé jìng nì zhī yú niú tún, dà zhàn, dàn děng bài zǒu. huò qiān, qiān zì shā. fēn huì jī wèi dōng yáng jùn, fēn wú dān yáng wèi wú xìng jùn. yǐ líng líng běi bù wèi shào líng jùn. shí èr yuè, hào hái dōu jiàn yè, wèi jiāng jūn téng mù liú zhèn wǔ chāng.
寶鼎元年正月,遣大鴻臚張儼、五官中郎將丁忠弔祭晉文帝。及還,儼道病死。忠說皓曰:「北方守戰之具不設,弋陽可襲而取。」皓訪群臣,鎮西大將軍陸凱曰:「夫兵不得已而用之耳,且三國鼎立已來,更相侵伐,無歲寧居。今強敵新並巴蜀,有兼土之實,而遣使求親,欲息兵役,不可謂其求援於我。今敵形勢方強,而欲徼幸求勝,未見其利也。「車騎將軍劉纂曰:「天生五才,誰能去兵?譎詐相雄,有自來矣。若其有闕,庸可棄乎?宜遣間諜,以觀其勢。」皓陰納纂言,且以蜀新平,故不行,然遂自絕。八月,所在言得大鼎,於是改年,大赦。以陸凱為左丞相,常侍萬彧為右丞相。冬十月,永安山賊施但等聚眾數千人,劫皓庶弟永安侯謙出烏程,取孫和陵上鼓吹曲蓋。比至建業,眾萬餘人。丁固、諸葛靚逆之於牛屯,大戰,但等敗走。獲謙,謙自殺。分會稽為東陽郡,分吳、丹楊為吳興郡。以零陵北部為邵陵郡。十二月,皓還都建業,衛將軍滕牧留鎮武昌。
èr nián chūn, dà shè. yòu chéng xiàng wàn yù shàng zhèn bā qiū. xià liù yuè, qǐ xiǎn míng gōng, dōng shí èr yuè, hào yí jū zhī. shì suì, fēn yù zhāng lú líng zhǎng shā wèi ān chéng jùn.
二年春,大赦。右丞相萬彧上鎮巴丘。夏六月,起顯明宮,冬十二月,皓移居之。是歲,分豫章、廬陵、長沙為安成郡。
sān nián chūn èr yuè, yǐ zuǒ yòu yù shǐ dài fū dīng gù mèng rén wèi sī tú sī kōng. qiū jiǔ yuè, hào chū dōng guān, dīng fèng zhì hé féi. shì suì, qiǎn jiāo zhōu cì shǐ liú jùn qián bù dū xiū zé děng rù jī jiāo zhǐ, wèi jìn jiāng máo jiǒng děng suǒ pò, jiē sǐ, bīng sàn hái hé pǔ.
三年春二月,以左右御史大夫丁固、孟仁為司徒、司空。秋九月,皓出東關,丁奉至合肥。是歲,遣交州刺史劉俊、前部督脩則等入擊交阯,為晉將毛炅等所破,皆死,兵散還合浦。
jiàn héng yuán nián chūn zhēng yuè, lì zi jǐn wèi tài zǐ, jí huái yáng dōng píng wáng. dōng shí yuè, gǎi nián, dà shè. shí yī yuè, zuǒ chéng xiàng lù kǎi zú. qiǎn jiān jūn yú sì wēi nán jiāng jūn xuē xǔ cāng wú tài shǒu táo huáng yóu jīng zhōu, jiān jūn lǐ xù dū jūn xú cún cóng jiàn ān hǎi dào, jiē jiù hé pǔ jī jiāo zhǐ.
建衡元年春正月,立子瑾為太子,及淮陽、東平王。冬十月,改年,大赦。十一月,左丞相陸凱卒。遣監軍虞汜、威南將軍薛珝、蒼梧太守陶璜由荊州,監軍李勖、督軍徐存從建安海道,皆就合浦擊交阯。
èr nián chūn. wàn yù hái jiàn yè. lǐ xù yǐ jiàn ān dào bù tōng lì, shā dǎo jiāng féng fěi, yǐn jūn hái. sān yuè, tiān huǒ shāo wàn yú jiā, sǐ zhě qī bǎi rén. xià sì yuè, zuǒ dà sī mǎ shī jī zú. diàn zhōng liè jiāng hé dìng yuē: shào fǔ lǐ xù wǎng shā féng fěi, shàn chè jūn tuì hái. xù jí xú cún jiā shǔ jiē fú zhū. qiū jiǔ yuè, hé dìng jiāng bīng wǔ qiān rén shàng xià kǒu liè. dū du sūn xiù bēn jìn. shì suì dà shè.
二年春。萬彧還建業。李勖以建安道不通利,殺導將馮斐,引軍還。三月,天火燒萬餘家,死者七百人。夏四月,左大司馬施績卒。殿中列將何定曰:「少府李勖枉殺馮斐,擅徹軍退還。」勖及徐存家屬皆伏誅。秋九月,何定將兵五千人上夏口獵。都督孫秀奔晉。是歲大赦。
sān nián chūn zhēng yuè huì, hào jǔ dà zhòng chū huá lǐ, hào mǔ jí fēi qiè jiē xíng, dōng guān lìng huá hé děng gù zhēng, nǎi hái. shì suì, sì huáng pò jiāo zhǐ, qín shā jìn suǒ zhì shǒu jiāng, jiǔ zhēn rì nán jiē hái shǔ. dà shè, fēn jiāo zhǐ wèi xīn chāng jùn. zhū jiāng pò fú yán, zhì wǔ píng jùn. yǐ wǔ chāng dū fàn shèn wèi tài wèi. yòu dà sī mǎ dīng fèng sī kōng mèng rén zú. xī yuàn yán fèng huáng jí, gǎi míng nián yuán.
三年春正月晦,皓舉大眾出華里,皓母及妃妾皆行,東觀令華覈等固爭,乃還。是歲,汜、璜破交阯,禽殺晉所置守將,九真、日南皆還屬。大赦,分交阯為新昌郡。諸將破扶嚴,置武平郡。以武昌督范慎為太尉。右大司馬丁奉、司空孟仁卒。西苑言鳳凰集,改明年元。
fèng huáng yuán nián qiū bā yuè, zhēng xī líng dū bù chǎn. chǎn bù yīng, jù chéng jiàng jìn. qiǎn lè xiāng dū du lù kàng wéi qǔ chǎn, chǎn zhòng xī jiàng. chǎn jí tóng jì shù shí rén jiē yí sān zú. dà shè. shì suì yòu chéng xiàng wàn yù bèi qiǎn yōu sǐ, xǐ qí zǐ dì yú lú líng. hé dìng jiān huì fā wén, fú zhū. hào yǐ qí è shì zhāng bù, zhuī gǎi dìng míng wèi bù.
鳳皇元年秋八月,徵西陵督步闡。闡不應,據城降晉。遣樂鄉都督陸抗圍取闡,闡眾悉降。闡及同計數十人皆夷三族。大赦。是歲右丞相萬彧被譴憂死,徙其子弟於廬陵。何定奸穢發聞,伏誅。皓以其惡似張布,追改定名為布。
èr nián chūn sān yuè, yǐ lù kàng wèi dà sī mǎ. sī tú dīng gù zú. qiū jiǔ yuè, gǎi fēng huái yáng wèi lǔ, dōng píng wèi qí, yòu fēng chén liú zhāng líng děng jiǔ wáng, fán shí yī wáng, wáng gěi sān qiān bīng. dà shè. hào ài qiè huò shǐ rén zhì shì jié duó bǎi xìng cái wù, sī shì zhōng láng jiāng chén shēng, sù hào xìng chén yě, shì hào chǒng yù, shéng zhī yǐ fǎ. qiè yǐ sù hào, hào dà nù, jiǎ tā shì shāo jù duàn shēng tóu, tóu qí shēn yú sì wàng zhī xià. shì suì, tài wèi fàn shèn zú.
二年春三月,以陸抗為大司馬。司徒丁固卒。秋九月,改封淮陽為魯,東平為齊,又封陳留、章陵等九王,凡十一王,王給三千兵。大赦。皓愛妾或使人至市劫奪百姓財物,司市中郎將陳聲,素皓幸臣也,恃皓寵遇,繩之以法。妾以愬皓,皓大怒,假他事燒鋸斷聲頭,投其身於四望之下。是歲,太尉范慎卒。
sān nián, huì jī yāo yán zhāng ān hóu fèn dāng wèi tiān zǐ. lín hǎi tài shǒu xī xī yǔ huì jī tài shǒu guō dàn shū, fēi lùn guó zhèng. dàn dàn bái xī shū, bù bái yāo yán, sòng fù jiàn ān zuò chuán. qiǎn sān jùn dū hé zhí shōu xī, xī fā bīng zì wèi, duàn jué hǎi dào. xī bù qǔ shā xī, sòng shǒu jiàn yè, yí sān zú. qiū qī yuè, qiǎn shǐ zhě èr shí wǔ rén fēn zhì zhōu jùn, kē chū wáng pàn. dà sī mǎ lù kàng zú. zì gǎi nián jí shì suì, lián dà yì. fēn yù lín wèi guì lín jùn.
三年,會稽妖言章安侯奮當為天子。臨海太守奚熙與會稽太守郭誕書,非論國政。誕但白熙書,不白妖言,送付建安作船。遣三郡督何植收熙,熙發兵自衛,斷絕海道。熙部曲殺熙,送首建業,夷三族。秋七月,遣使者二十五人分至州郡,科出亡叛。大司馬陸抗卒。自改年及是歲,連大疫。分鬱林為桂林郡。
tiān cè yuán nián, wú jùn yán jué dì dé yín, zhǎng yī chǐ, guǎng sān fēn, kè shàng yǒu nián yuè zì, yú shì dà shè, gǎi nián.
天冊元年,吳郡言掘地得銀,長一尺,廣三分,刻上有年月字,於是大赦,改年。
tiān xǐ yuán nián, wú jùn yán lín píng hú zì hàn mò cǎo huì yōng sè, jīn gèng kāi tōng. zhǎng lǎo xiāng chuán, cǐ hú sāi, tiān xià luàn, cǐ hú kāi, tiān xià píng. yòu yú hú biān dé shí hán, zhōng yǒu xiǎo shí, qīng bái sè, zhǎng sì cùn, guǎng èr cùn yú, kè shàng zuò huáng dì zì, yú shì gǎi nián, dà shè. huì jī tài shǒu chē jùn xiāng dōng tài shǒu zhāng yǒng bù chū suàn mín, jiù zài suǒ zhǎn zhī, xùn shǒu zhū jùn. qiū bā yuè, jīng xià dū sūn kǎi jiàng jìn. pó yáng yán lì yáng shān shí wén lǐ chéng zì, fán èr shí, yún chǔ jiǔ zhōu zhǔ, wú jiǔ zhōu dōu, yáng zhōu shì, zuò tiān zǐ, sì shì zhì, tài píng shǐ. yòu wú xìng yáng xiàn shān yǒu kòng shí, zhǎng shí yú zhàng, míng yuē shí shì, zài suǒ biǎo wèi dà ruì. nǎi qiǎn jiān sī tú dǒng cháo jiān tài cháng zhōu chù zhì yáng xiàn xiàn, fēng dān guó shān. gǎi míng nián yuán, dà shè, yǐ xié shí wén.
天璽元年,吳郡言臨平湖自漢末草穢壅塞,今更開通。長老相傳,此湖塞,天下亂,此湖開,天下平。又於湖邊得石函,中有小石,青白色,長四寸,廣二寸餘,刻上作皇帝字,於是改年,大赦。會稽太守車浚、湘東太守張詠不出算緡,就在所斬之,徇首諸郡。秋八月,京下督孫楷降晉。鄱陽言歷陽山石文理成字,凡二十,雲「楚九州渚,吳九州都,揚州士,作天子,四世治,太平始」。又吳興陽羨山有空石,長十餘丈,名曰石室,在所表為大瑞。乃遣兼司徒董朝、兼太常周處至陽羨縣,封襌國山。改明年元,大赦,以協石文。
tiān jì yuán nián xià, xià kǒu dū sūn shèn chū jiāng xià rǔ nán, shāo lüè jū mín. chū, zōu zi zhāng chù duō suǒ zèn bái, lèi qiān wèi sī zhí zhōng láng jiāng, fēng hóu, shén jiàn chǒng ài, shì suì jiān qíng fā wén, fú zhū.
天紀元年夏,夏口督孫慎出江夏、汝南,燒略居民。初,騶子張俶多所譖白,累遷為司直中郎將,封侯,甚見寵愛,是歲姦情發聞,伏誅。
èr nián qiū qī yuè, lì chéng jì xuān wēi děng shí yī wáng, wáng gěi sān qiān bīng, dà shè.
二年秋七月,立成紀、宣威等十一王,王給三千兵,大赦。
sān nián xià, guō mǎ fǎn. mǎ běn hé pǔ tài shǒu xiū yǔn bù qǔ dū. yǔn zhuǎn guì lín tài shǒu, jí bìng, zhù guǎng zhōu, xiān qiǎn mǎ jiāng wǔ bǎi bīng zhì jùn ān fǔ zhū yí. yǔn sǐ, bīng dāng fēn gěi, mǎ děng lěi shì jiù jūn, bù lè lí bié. hào shí yòu kē shí guǎng zhōu hù kǒu, mǎ yǔ bù qǔ jiāng hé diǎn wáng zú wú shù yīn xìng děng yīn cǐ kǒng dòng bīng mín, hé jù rén zhòng, gōng shā guǎng zhōu dū yú shòu. mǎ zì hào dū du jiāo guǎng èr zhōu zhū jūn shì ān nán jiāng jūn, xìng guǎng zhōu cì shǐ, shù nán hǎi tài shǒu. diǎn gōng cāng wú, zú gōng shǐ xìng. bā yuè, yǐ jūn shī zhāng tì wèi chéng xiàng, niú zhǔ dū du hé zhí wèi sī tú. zhí jīn wú téng xún wèi sī kōng, wèi bài, zhuǎn zhèn nán jiāng jūn, jiǎ jié lǐng guǎng zhōu mù, lǜ wàn rén cóng dōng dào tǎo mǎ, yǔ zú yù yú shǐ xìng, wèi dé qián. mǎ shā nán hǎi tài shǒu liú lüè, zhú guǎng zhōu cì shǐ xú qí. hào yòu qiǎn xú líng dū táo jùn jiāng qī qiān rén cóng xī dào, mìng jiāo zhōu mù táo huáng bù wǔ suǒ lǐng jí hé pǔ yù lín zhū jùn bīng, dāng yǔ dōng xī jūn gòng jī mǎ.
三年夏,郭馬反。馬本合浦太守脩允部曲督。允轉桂林太守,疾病,住廣州,先遣馬將五百兵至郡安撫諸夷。允死,兵當分給,馬等累世舊軍,不樂離別。皓時又科實廣州戶口,馬與部曲將何典、王族、吳述、殷興等因此恐動兵民,合聚人眾,攻殺廣州督虞授。馬自號都督交、廣二州諸軍事、安南將軍,興廣州刺史,述南海太守。典攻蒼梧,族攻始興。八月,以軍師張悌為丞相,牛渚都督何植為司徒。執金吾滕循為司空,未拜,轉鎮南將軍,假節領廣州牧,率萬人從東道討馬,與族遇於始興,未得前。馬殺南海太守劉略,逐廣州刺史徐旗。皓又遣徐陵督陶濬將七千人從西道,命交州牧陶璜部伍所領及合浦、鬱林諸郡兵,當與東西軍共擊馬。
yǒu guǐ mù cài shēng gōng rén huáng gǒu jiā, yī yuán zǎo shù, zhǎng zhàng yú, jīng guǎng sì cùn, hòu sān fēn. yòu yǒu mǎi cài shēng gōng rén wú píng jiā, gāo sì chǐ, hòu sān fēn, rú pí pá xíng, shàng guǎng chǐ bā cùn, xià jīng guǎng wǔ cùn, liǎng biān shēng yè lǜ sè. dōng guān àn tú, míng guǐ mù zuò zhī cǎo, mǎi cài zuò píng lǜ cǎo, suì yǐ gǒu wèi shì zhī láng, píng wèi píng lǜ láng, jiē yín yìn qīng shòu.
有鬼目菜生工人黃耇家,依緣棗樹,長丈餘,莖廣四寸,厚三分。又有買菜生工人吳平家,高四尺,厚三分,如枇杷形,上廣尺八寸,下莖廣五寸,兩邊生葉綠色。東觀案圖,名鬼目作芝草,買菜作平慮草,遂以耇為侍芝郎,平為平慮郎,皆銀印青綬。
dōng, jìn mìng zhèn dōng dà jiāng jūn sī mǎ zhòu xiàng tú zhōng, ān dōng jiāng jūn wáng hún yáng zhōu cì shǐ zhōu jùn xiàng niú zhǔ, jiàn wēi jiāng jūn wáng róng xiàng wǔ chāng, píng nán jiāng jūn hú fèn xiàng xià kǒu, zhèn nán jiāng jūn dù yù xiàng jiāng líng, lóng xiāng jiāng jūn wáng jùn guǎng wǔ jiāng jūn táng bīn fú jiāng dōng xià, tài wèi jiǎ chōng wèi dà dū dū, liàng yí chù yào, jǐn jūn shì zhī zhōng. táo jùn zhì wǔ chāng, wén běi jūn dà chū, tíng zhù bù qián.
冬,晉命鎮東大將軍司馬伷向塗中,安東將軍王渾、揚州刺史周浚向牛渚,建威將軍王戎向武昌,平南將軍胡奮向夏口,鎮南將軍杜預向江陵,龍驤將軍王濬、廣武將軍唐彬浮江東下,太尉賈充為大都督,量宜處要,盡軍勢之中。陶濬至武昌,聞北軍大出,停駐不前。
chū, hào měi yàn huì qún chén, wú bù xián lìng shěn zuì. zhì huáng mén láng shí rén, tè bù yǔ jiǔ, shì lì zhōng rì, wèi sī guò zhī lì. yàn bà zhī hòu, gè zòu qí què shī, wù shì zhī jiù, miù yán zhī qiān, wǎng yǒu bù jǔ. dà zhě jí jiā wēi xíng, xiǎo zhě zhé yǐ wèi zuì. hòu gōng shù qiān, ér cǎi zé wú yǐ. yòu jī shuǐ rù gōng, gōng rén yǒu bù hé yì zhě, zhé shā liú zhī. huò bō rén zhī miàn, huò záo rén zhī yǎn. cén hūn xiǎn yú guì xìng, zhì wèi jiǔ liè, hǎo xìng gōng yì, zhòng suǒ huàn kǔ. shì yǐ shàng xià lí xīn, mò wèi hào jǐn lì, gài jī è yǐ jí, bù fù kān mìng gù yě.
初,皓每宴會群臣,無不咸令沈醉。置黃門郎十人,特不與酒,侍立終日,為司過之吏。宴罷之後,各奏其闕失,迕視之咎,謬言之愆,罔有不舉。大者即加威刑,小者輒以為罪。後宮數千,而採擇無已。又激水入宮,宮人有不合意者,輒殺流之。或剝人之面,或鑿人之眼。岑昬險諛貴幸,致位九列,好興功役,眾所患苦。是以上下離心,莫為皓盡力,蓋積惡已極,不復堪命故也。
sì nián chūn, lì zhōng shān dài děng shí yī wáng, dà shè. jùn bīn suǒ zhì, zé tǔ bēng wǎ jiě, mí yǒu yù zhě. yù yòu zhǎn jiāng líng dū wǔ yán, hún fù zhǎn chéng xiàng zhāng tì dān yáng tài shǒu shěn yíng děng, suǒ zài zhàn kè.
四年春,立中山、代等十一王,大赦。濬、彬所至,則土崩瓦解,靡有御者。預又斬江陵督伍延,渾復斬丞相張悌、丹楊太守沈瑩等,所在戰克。
sān yuè bǐng yín, diàn zhōng qīn jìn shù bǎi rén kòu tóu qǐng hào shā cén hūn, hào huáng kuì cóng zhī.
三月丙寅,殿中親近數百人叩頭請皓殺岑昬,皓惶憒從之。
wù chén, táo jùn cóng wǔ chāng hái, jí yǐn jiàn, wèn shuǐ jūn xiāo xī, duì yuē: shǔ chuán jiē xiǎo, jīn dé èr wàn bīng, chéng dà chuán zhàn, zì zú jī zhī. yú shì hé zhòng, shòu jùn jié yuè. míng rì dāng fā, qí yè zhòng xī táo zǒu. ér wáng jùn shùn liú jiāng zhì, sī mǎ zhòu wáng hún jiē lín jìn jìng. hào yòng guāng lù xūn xuē yíng zhōng shū lìng hú chōng děng jì, fēn qiǎn shǐ fèng shū yú jùn zhòu hún yuē: xī hàn shì shī tǒng, jiǔ zhōu fēn liè, xiān rén yīn shí, lüè yǒu jiāng nán, suì fēn zǔ shān chuān, yǔ wèi guāi gé. jīn dà jìn lóng xìng, dé fù sì hǎi. àn liè tōu ān, wèi yù tiān mìng. zhì yú jīn zhě, wěi fán liù jūn, héng gài lù cì, yuǎn lín jiāng zhǔ, jǔ guó zhèn huáng, jiǎ xī lòu kè. gǎn yuán tiān cháo hán hóng guāng dà, jǐn qiǎn sī shǔ tài cháng zhāng kuí děng fèng suǒ pèi yìn shòu, wěi zhì qǐng mìng, wéi chuí xìn nà, yǐ jì yuán yuán.
戊辰,陶濬從武昌還,即引見,問水軍消息,對曰:「蜀船皆小,今得二萬兵,乘大船戰,自足擊之。」於是合眾,授濬節鉞。明日當發,其夜眾悉逃走。而王濬順流將至,司馬伷、王渾皆臨近境。皓用光祿勛薛瑩、中書令胡沖等計,分遣使奉書於濬、伷、渾曰:「昔漢室失統,九州分裂,先人因時,略有江南,遂分阻山川,與魏乖隔。今大晉龍興,德覆四海。闇劣偷安,未喻天命。至於今者,猥煩六軍,衡蓋路次,遠臨江渚,舉國震惶,假息漏刻。敢緣天朝含弘光大,謹遣私署太常張夔等奉所佩印綬,委質請命,惟垂信納,以濟元元。」
rén shēn, wáng jùn zuì xiān dào, yú shì shòu hào zhī jiàng, jiě fù fén chèn, yán qǐng xiāng jiàn. zhòu yǐ hào zhì yìn shòu yú jǐ, qiǎn shǐ sòng hào. hào jǔ jiā xī qiān, yǐ tài kāng yuán nián wǔ yuè dīng hài jí yú jīng yì. sì yuè jiǎ shēn, zhào yuē: sūn hào qióng pò guī jiàng, qián zhào dài zhī yǐ bù sǐ, jīn hào chuí zhì, yì yóu mǐn zhī, qí cì hào wèi guī mìng hóu. jìn gěi yī fú chē chéng, tián sān shí qǐng, suì gěi gǔ wǔ qiān hú, qián wǔ shí wàn, juàn wǔ bǎi pǐ, mián wǔ bǎi jīn. hào tài zǐ jǐn bài zhōng láng, zhū zi wèi wáng zhě, bài láng zhōng. wǔ nián, hào sǐ yú luò yáng.
壬申,王濬最先到,於是受皓之降,解縛焚櫬,延請相見。伷以皓致印綬於己,遣使送皓。皓舉家西遷,以太康元年五月丁亥集於京邑。四月甲申,詔曰:「孫皓窮迫歸降,前詔待之以不死,今皓垂至,意猶愍之,其賜號為歸命侯。進給衣服車乘,田三十頃,歲給谷五千斛,錢五十萬,絹五百匹,綿五百斤。」皓太子瑾拜中郎,諸子為王者,拜郎中。五年,皓死於洛陽。
píng yuē: sūn liàng tóng rú ér wú xián fǔ, qí tì wèi bù zhōng, bì rán zhī shì yě. xiū yǐ jiù ài sù ēn, rèn yòng xìng bù, bù néng bá jìn liáng cái, gǎi xián yì zhāng, suī zhì shàn hǎo xué, hé yì jiù luàn hū? yòu shǐ jì fèi zhī liàng bù dé qí sǐ, yǒu yú zhī yì báo yǐ. hào zhī yín xíng suǒ làn, yǔn bì liú chù zhě, gài bù kě shèng shù. shì yǐ qún xià rén rén zhuì kǒng, jiē rì rì yǐ jì, cháo bù móu xī. qí yíng huò wū zhù, jiāo zhì xiáng ruì, yǐ wèi zhì jí. xī shùn yǔ gōng jià, zhì shèng zhī dé, yóu huò shǐ shì zhòng chén, yǔ wéi nǚ bì, huò bài chāng yán, cháng ruò bù jí. kuàng hào xiōng wán, sì xíng cán bào, zhōng jiàn zhě zhū, chán yú zhě jìn, nüè yòng qí mín, qióng yín jí chǐ, yí yāo shǒu fēn lí, yǐ xiè bǎi xìng. jì méng bù sǐ zhī zhào, fù jiā guī mìng zhī chǒng, qǐ fēi kuàng dàng zhī ēn, guò hòu zhī zé yě zāi!
評曰:孫亮童孺而無賢輔,其替位不終,必然之勢也。休以舊愛宿恩,任用興、布,不能拔進良才,改弦易張,雖志善好學,何益救亂乎?又使既廢之亮不得其死,友於之義薄矣。皓之淫刑所濫,隕斃流黜者,蓋不可勝數。是以群下人人惴恐,皆日日以冀,朝不謀夕。其熒惑、巫祝,交致祥瑞,以為至急。昔舜、禹躬稼,至聖之德,猶或矢誓眾臣,予違女弼,或拜昌言,常若不及。況皓凶頑,肆行殘暴,忠諫者誅,讒諛者進,虐用其民,窮淫極侈,宜腰首分離,以謝百姓。既蒙不死之詔,復加歸命之寵,豈非曠盪之恩,過厚之澤也哉!