zhāng hóng zì zi gāng, guǎng líng rén. yóu xué jīng dū, huán běn jùn, jǔ mào cái, gōng fǔ pì, jiē bù jiù, bì nàn jiāng dōng. sūn cè chuàng yè, suì wěi zhì yān. biǎo wèi zhèng yì xiào wèi, cóng tǎo dān yáng. cè shēn lín xíng chén, hóng jiàn yuē:" fū zhǔ jiàng nǎi chóu mó zhī suǒ zì chū, sān jūn zhī suǒ xì mìng yě, bù yí qīng tuō, zì dí xiǎo kòu. yuàn huī xià zhòng tiān shòu zhī zī, fù sì hǎi zhī wàng, wú lìng guó nèi shàng xià wēi jù."
张纮字子纲,广陵人。游学京都,还本郡,举茂才,公府辟,皆不就,避难江东。孙策创业,遂委质焉。表为正议校尉,从讨丹杨。策身临行陈,纮谏曰:“夫主将乃筹谟之所自出,三军之所系命也,不宜轻脱,自敌小寇。愿麾下重天授之姿,副四海之望,无令国内上下危惧。”
jiàn ān sì nián, cè qiǎn hóng fèng zhāng zhì xǔ gōng, liú wèi shì yù shǐ. shào fǔ kǒng róng děng jiē yǔ qīn shàn. cáo gōng wén cè hōng, yù yīn sàng fá wú. hóng jiàn, yǐ wéi chéng rén zhī sàng, jì fēi gǔ yì, ruò qí bù kè, chéng chóu qì hǎo, bù rú yīn ér hòu zhī. cáo gōng cóng qí yán, jí biǎo quán wèi tǎo lǔ jiāng jūn, lǐng kuài jī tài shǒu. cáo gōng yù lìng hóng fǔ quán nèi fù, chū hóng wèi kuài jī dōng bù dū wèi.
建安四年,策遣纮奉章至许宫,留为侍御史。少府孔融等皆与亲善。曹公闻策薨,欲因丧伐吴。纮谏,以为乘人之丧,既非古义,若其不克,成雠弃好,不如因而厚之。曹公从其言,即表权为讨虏将军,领会稽太守。曹公欲令纮辅权内附,出纮为会稽东部都尉。
hòu quán yǐ hóng wèi zhǎng shǐ, cóng zhēng hé féi. quán lǜ qīng qí jiāng wǎng tū dí, hóng jiàn yuē:" fū bīng zhě xiōng qì, zhàn zhě wēi shì yě. jīn huī xià shì shèng zhuàng zhī qì, hū qiáng bào zhī lǔ, sān jūn zhī zhòng, mò bù hán xīn, suī zhǎn jiàng qiān qí, wēi zhèn dí chǎng, cǐ nǎi piān jiàng zhī rèn, fēi zhǔ jiàng zhī yí yě. yuàn yì bēn yù zhī yǒng, huái bà wáng zhī jì." quán nà hóng yán ér zhǐ. jì hái, míng nián jiāng fù chū jūn, hóng yòu jiàn yuē:" zì gǔ dì wáng shòu mìng zhī jūn, suī yǒu huáng líng zuǒ yú shàng, wén dé bō yú xià, yì lài wǔ gōng yǐ zhāo qí xūn. rán ér guì yú shí dòng, nǎi hòu wèi wēi ěr. jīn huī xià zhí sì bǎi zhī è, yǒu fú wēi zhī gōng, yí qiě yǐn xī shī tú, guǎng kāi bō zhí, rèn xián shǐ néng, wù chóng kuān huì, shùn tiān mìng yǐ xíng zhū, kě bù láo ér dìng yě." yú shì suì zhǐ bù xíng. hóng jiàn jì yí chū dōu mò líng, quán cóng zhī. lìng hái wú yíng jiā, dào bìng zú. lín kùn, shòu zi jìng liú jiān yuē:" zì gǔ yǒu guó yǒu jiā zhě, xián yù xiū dé zhèng yǐ bǐ lóng shèng shì, zhì yú qí zhì, duō bù xīn xiāng. fēi wú zhōng chén xián zuǒ, àn yú zhì tǐ yě, yóu zhǔ bù shèng qí qíng, fú néng yòng ěr. fū rén qíng dàn nán ér qū yì, hǎo tóng ér è yì, yǔ zhì dào xiāng fǎn. chuán yuē' cóng shàn rú dēng, cóng è rú bēng', yán shàn zhī nán yě. rén jūn chéng yì shì zhī jī, jù zì rán zhī shì, cāo bā bǐng zhī wēi, gān yì tóng zhī huān, wú jiǎ qǔ yú rén ér zhōng chén xié nán jìn zhī shù, tǔ nì ěr zhī yán, qí bù hé yě, bù yì yí hū! lí zé yǒu xìn, qiǎo biàn yuán jiān, xuàn yú xiǎo zhōng, liàn yú ēn ài, xián yú zá cuò, cháng yòu shī xù, qí suǒ yóu lái, qíng luàn zhī yě. gù míng jūn wù zhī, qiú xián rú jī kě, shòu jiàn ér bù yàn, yì qíng sǔn yù, yǐ yì gē ēn, shàng wú piān miù zhī shòu, xià wú xī jì zhī wàng. yí jiā sān sī, hán gòu cáng jí, yǐ chéng rén fù zhī dà." shí nián liù shí zú. quán shěng shū liú tì.
后权以纮为长史,从征合肥。权率轻骑将往突敌,纮谏曰:“夫兵者凶器,战者危事也。今麾下恃盛壮之气,忽强暴之虏,三军之众,莫不寒心,虽斩将搴旗,威震敌场,此乃偏将之任,非主将之宜也。愿抑贲、育之勇,怀霸王之计。”权纳纮言而止。既还,明年将复出军,纮又谏曰:“自古帝王受命之君,虽有皇灵佐於上,文德播於下,亦赖武功以昭其勋。然而贵於时动,乃后为威耳。今麾下值四百之厄,有扶危之功,宜且隐息师徒,广开播殖,任贤使能,务崇宽惠,顺天命以行诛,可不劳而定也。”於是遂止不行。纮建计宜出都秣陵,权从之。令还吴迎家,道病卒。临困,授子靖留笺曰:“自古有国有家者,咸欲脩德政以比隆盛世,至於其治,多不馨香。非无忠臣贤佐,闇於治体也,由主不胜其情,弗能用耳。夫人情惮难而趋易,好同而恶异,与治道相反。传曰‘从善如登,从恶如崩’,言善之难也。人君承奕世之基,据自然之势,操八柄之威,甘易同之欢,无假取於人;而忠臣挟难进之术,吐逆耳之言,其不合也,不亦宜乎!离则有衅,巧辩缘间,眩於小忠,恋於恩爱,贤愚杂错,长幼失叙,其所由来,情乱之也。故明君悟之,求贤如饥渴,受谏而不厌,抑情损欲,以义割恩,上无偏谬之授,下无希冀之望。宜加三思,含垢藏疾,以成仁覆之大。”时年六十卒。权省书流涕。
hóng zhe shī fù míng lěi shí yú piān. zi xuán, guān zhì nán jùn tài shǒu shàng shū. xuán zǐ shàng, sūn hào shí wéi shì láng, yǐ yán yǔ biàn jié jiàn zhī, zhuó wèi shì zhōng zhōng shū lìng. hào shǐ shàng gǔ qín, shàng duì yuē:" sù bù néng." chì shǐ xué zhī. hòu yàn yán cì shuō qín zhī jīng miào, shàng yīn dào" jìn píng gōng shǐ shī kuàng zuò qīng jiǎo, kuàng yán wú jūn dé bù, bù zú yǐ tīng zhī." hào yì wèi shàng yǐ sī yù jǐ, bù yuè. hòu jī tā shì xià yù, jiē zhuī yǐ cǐ wéi jí, sòng jiàn ān zuò chuán. jiǔ zhī, yòu jiù jiā zhū.
纮著诗赋铭诔十馀篇。子玄,官至南郡太守、尚书。玄子尚,孙皓时为侍郎,以言语辩捷见知,擢为侍中、中书令。皓使尚鼓琴,尚对曰:“素不能。”敕使学之。后晏言次说琴之精妙,尚因道“晋平公使师旷作清角,旷言吾君德簿,不足以听之。”皓意谓尚以斯喻己,不悦。后积他事下狱,皆追以此为诘,送建安作船。久之,又就加诛。
chū, hóng tóng jùn qín sōng zì wén biǎo, chén duān zì zi zhèng, bìng yǔ hóng jiàn dài yú sūn cè, cān yù móu mó. gè zǎo zú.
初,纮同郡秦松字文表,陈端字子正,并与纮见待於孙策,参与谋谟。各早卒。
yán jùn zì màn cái, péng chéng rén yě. shǎo dān xué, shàn shī shū sān lǐ, yòu hǎo shuō wén. bì luàn jiāng dōng, yǔ zhū gě jǐn bù zhì qí míng yǒu shàn. xìng zhì zhí chún hòu, qí yú rén wù, zhōng gào shàn dào, zhì cún bǔ yì. zhāng zhāo jìn zhī yú sūn quán, quán yǐ wéi qí dū wèi cóng shì zhōng láng. jí héng jiāng jiāng jūn lǔ sù zú, quán yǐ jùn dài sù, dū bīng wàn rén, zhèn jù lù kǒu. zhòng rén xián wèi jùn xǐ, jùn qián hòu gù cí:" pǔ sù shū shēng, bù xián jūn shì, fēi cái ér jù, jiù huǐ bì zhì." fā yán kāng kǎi, zhì yú liú tì, quán nǎi tīng yān. shì jiā qí néng yǐ shí ràng. quán wèi wú wáng, jí chēng zūn hào, jùn cháng wèi wèi wèi, shǐ zhì shǔ, shǔ xiàng zhū gě liàng shēn shàn zhī. bù chù lù cì, jiē sàn zhī qīn qī zhī gù, jiā cháng bù chōng. guǎng líng liú yǐng yǔ jùn yǒu jiù, yǐng jīng xué jiā xiàng, quán wén zhēng zhī, yǐ jí bù jiù. qí dì lüè wéi líng líng tài shǒu, zú guān, yǐng wǎng fù sàng, quán zhī qí zhà bìng, jí yì shōu lù. jùn yì chí yǔ yǐng, shǐ hái xiè quán. quán nù fèi jùn, ér yǐng dé miǎn zuì. jiǔ zhī, yǐ jùn wèi shàng shū lìng, hòu zú.
严畯字曼才,彭城人也。少耽学,善诗、书、三礼,又好说文。避乱江东,与诸葛瑾、步骘齐名友善。性质直纯厚,其於人物,忠告善道,志存补益。张昭进之於孙权,权以为骑都尉、从事中郎。及横江将军鲁肃卒,权以畯代肃,督兵万人,镇据陆口。众人咸为畯喜,畯前后固辞:“朴素书生,不闲军事,非才而据,咎悔必至。”发言慷慨,至於流涕,权乃听焉。世嘉其能以实让。权为吴王,及称尊号,畯尝为卫尉,使至蜀,蜀相诸葛亮深善之。不畜禄赐,皆散之亲戚知故,家常不充。广陵刘颖与畯有旧,颖精学家巷,权闻徵之,以疾不就。其弟略为零陵太守,卒官,颖往赴丧,权知其诈病,急驿收录。畯亦驰语颖,使还谢权。权怒废畯,而颖得免罪。久之,以畯为尚书令,后卒。
jùn zhe xiào jīng zhuàn cháo shuǐ lùn, yòu yǔ péi xuán zhāng chéng lùn guǎn zhòng jì lù, jiē chuán yú shì. xuán zì yàn huáng, xià pī rén yě, yì yǒu xué xíng, guān zhì tài zhōng dài fū. wèn zi qīn qí huán jìn wén yí huì sì rén yōu liè, qīn dá suǒ jiàn, yǔ xuán xiāng fǎn fù, gè yǒu wén lǐ. qīn yǔ tài zǐ dēng yóu chù, dēng chēng qí hàn cǎi.
畯著孝经传、潮水论,又与裴玄、张承论管仲、季路,皆传於世。玄字彦黄,下邳人也,亦有学行,官至太中大夫。问子钦齐桓、晋文、夷、惠四人优劣,钦答所见,与玄相反覆,各有文理。钦与太子登游处,登称其翰采。
chéng bǐng zì dé shū, rǔ nán nán dùn rén yě. dǎi shì zhèng xuán, hòu bì luàn jiāo zhōu, yǔ liú xī kǎo lùn dà yì, suì bó tōng wǔ jīng. shì xiè mìng wèi zhǎng shǐ. quán wén qí míng rú, yǐ lǐ zhēng, bǐng jì dào, bài tài zǐ tài fù. huáng wǔ sì nián, quán wèi tài zǐ dēng pīng zhōu yú nǚ, bǐng shǒu tài cháng, yíng fēi yú wú, quán qīn xìng bǐng chuán, shēn jiàn yōu lǐ. jì hái, bǐng cóng róng jìn shuō dēng yuē:" hūn yīn rén lún zhī shǐ, wáng jiào zhī jī, shì yǐ shèng wáng zhòng zhī, suǒ yǐ shuài xiān zhòng shù, fēng huà tiān xià, gù shī měi guān jū, yǐ wéi chēng shǒu. yuàn tài zǐ zūn lǐ jiào yú guī fáng, cún zhōu nán zhī suǒ yǒng, zé dào huà lóng yú shàng, sòng shēng zuò yú xià yǐ." dēng xiào yuē:" jiāng shùn qí měi, kuāng jiù qí è, chéng suǒ lài yú fù jūn yě"
程秉字德枢,汝南南顿人也。逮事郑玄,后避乱交州,与刘熙考论大义,遂博通五经。士燮命为长史。权闻其名儒,以礼徵,秉既到,拜太子太傅。黄武四年,权为太子登娉周瑜女,秉守太常,迎妃於吴,权亲幸秉船,深见优礼。既还,秉从容进说登曰:“婚姻人伦之始,王教之基,是以圣王重之,所以率先众庶,风化天下,故诗美关雎,以为称首。愿太子尊礼教於闺房,存周南之所咏,则道化隆於上,颂声作於下矣。”登笑曰:“将顺其美,匡救其恶,诚所赖於傅君也”
bìng zú guān. zhe zhōu yì zhāi shàng shū bó lún yǔ bì, fán sān wàn yú yán. bǐng wèi fù shí, lǜ gèng lìng hé nán zhēng chóng yì dǔ xué lì xíng yún.
病卒官。著周易摘、尚书駮、论语弼,凡三万馀言。秉为傅时,率更令河南徵崇亦笃学立行云。
hǎn zé zì dé rùn, kuài jī shān yīn rén yě. jiā shì nóng fū, zhì zé hào xué, jū pín wú zī, cháng wéi rén yōng shū, yǐ gōng zhǐ bǐ, suǒ xiě jì bì, sòng dú yì biàn. zhuī shī lùn jiǎng, jiū lǎn qún jí, jiān tōng lì shǔ, yóu shì xiǎn míng. chá xiào lián, chú qián táng zhǎng, qiān chēn lìng. sūn quán wèi piào qí jiāng jūn, pì bǔ xī cáo yuàn jí chēng zūn hào, yǐ zé wèi shàng shū. jiā hé zhōng, wèi zhōng shū lìng, jiā shì zhōng. chì wū wǔ nián, bài tài zǐ tài fù, lǐng zhōng shū rú gù.
阚泽字德润,会稽山阴人也。家世农夫,至泽好学,居贫无资,常为人佣书,以供纸笔,所写既毕,诵读亦遍。追师论讲,究览群籍,兼通历数,由是显名。察孝廉,除钱唐长,迁郴令。孙权为骠骑将军,辟补西曹掾;及称尊号,以泽为尚书。嘉禾中,为中书令,加侍中。赤乌五年,拜太子太傅,领中书如故。
zé yǐ jīng zhuàn wén duō, nán de jǐn yòng, nǎi zhēn zhuó zhū jiā, kān yuē lǐ wén jí zhū zhù shuō yǐ shòu èr gōng, wèi zhì xíng chū rù jí jiàn bīn yí, yòu zhe gān xiàng lì zhù yǐ zhèng shí rì. měi cháo tíng dà yì, jīng diǎn suǒ yí, zhé zī fǎng zhī. yǐ rú xué qín láo, fēng dōu xiāng hòu. xìng qiān gōng dǔ shèn, gōng fǔ xiǎo lì, hū zhào duì wèn, jiē wèi kàng lǐ. rén yǒu fēi duǎn, kǒu wèi cháng jí, róng mào sì bù zú zhě, rán suǒ wén shǎo qióng. quán cháng wèn:" shū chuán piān fù, hé zhě wèi měi?" zé yù fěng yù yǐ míng zhì luàn, yīn duì jiǎ yì guò qín lùn zuì shàn, quán lǎn dú yān. chū, yǐ lǚ yī jiān zuì fā wén, yǒu sī qióng zhì, zòu yǐ dà pì, huò yǐ wéi yí jiā fén liè, yòng zhāng yuán è. quán yǐ fǎng zé, zé yuē:" shèng míng zhī shì, bù yí fù yǒu cǐ xíng." quán cóng zhī. yòu zhū guān sī yǒu suǒ huàn jí, yù zēng zhòng kē fáng, yǐ jiǎn yù chén xià, zé měi yuē" yí yī lǐ lǜ", qí hé ér yǒu zhèng, jiē cǐ lèi yě. liù nián dōng zú, quán tòng xī gǎn dào, shí bù jìn zhě shù rì.
泽以经传文多,难得尽用,乃斟酌诸家,刊约礼文及诸注说以授二宫,为制行出入及见宾仪,又著乾象历注以正时日。每朝廷大议,经典所疑,辄谘访之。以儒学勤劳,封都乡侯。性谦恭笃慎,宫府小吏,呼召对问,皆为抗礼。人有非短,口未尝及,容貌似不足者,然所闻少穷。权尝问:“书传篇赋,何者为美?”泽欲讽喻以明治乱,因对贾谊过秦论最善,权览读焉。初,以吕壹奸罪发闻,有司穷治,奏以大辟,或以为宜加焚裂,用彰元恶。权以访泽,泽曰:“盛明之世,不宜复有此刑。”权从之。又诸官司有所患疾,欲增重科防,以检御臣下,泽每曰“宜依礼、律“,其和而有正,皆此类也。六年冬卒,权痛惜感悼,食不进者数日。
zé zhōu lǐ xiān bèi dān yáng táng gù yì xiū shēn jī xué, chēng wéi rú zhě, zhe guó yǔ gōng yáng gǔ liáng zhuàn zhù, jiǎng shòu cháng shù shí rén. quán wèi wú wáng, bài gù yì láng, zì lù xùn zhāng wēn luò tǒng děng jiē bài zhī. huáng wǔ sì nián wèi shàng shū pú yè, zú.
泽州里先辈丹杨唐固亦修身积学,称为儒者,著国语、公羊、谷梁传注,讲授常数十人。权为吴王,拜固议郎,自陆逊、张温、骆统等皆拜之。黄武四年为尚书仆射,卒。
xuē zōng zì jìng wén, pèi jùn zhú yì rén yě. shǎo yī zú rén bì dì jiāo zhōu, cóng liú xī xué. shì xiè jì fù sūn quán, zhào zōng wèi wǔ guān zhōng láng jiàng, chú hé pǔ jiāo zhǐ tài shǒu. shí jiāo tǔ shǐ kāi, cì shǐ lǚ dài lǜ shī tǎo fá, zōng yǔ jù xíng, yuè hǎi nán zhēng, jí dào jiǔ zhēn. shì bì hái dōu, shǒu yè zhě pú yè. xī shǐ zhāng fèng yú quán qián liè shàng shū hǎn zé xìng míng yǐ cháo zé, zé bù néng dá. zōng xià xíng jiǔ, yīn quàn jiǔ yuē:" shǔ zhě hé yě? yǒu quǎn wèi dú, wú quǎn wèi shǔ, héng mù gǒu shēn, chóng rù qí fù." fèng yuē:" bù dàng fù liè jūn wú xié?" zōng yīng shēng yuē:" wú kǒu wèi tiān, yǒu kǒu wèi wú, jūn lín wàn bāng, tiān zǐ zhī dōu." yú shì zhòng zuò xǐ xiào, ér fèng wú yǐ duì. qí shū jī mǐn jié, jiē cǐ lèi yě.
薛综字敬文,沛郡竹邑人也。少依族人避地交州,从刘熙学。士燮既附孙权,召综为五官中郎将,除合浦、交阯太守。时交土始开,刺史吕岱率师讨伐,综与俱行,越海南征,及到九真。事毕还都,守谒者仆射。西使张奉於权前列尚书阚泽姓名以嘲泽,泽不能答。综下行酒,因劝酒曰:“蜀者何也?有犬为独,无犬为蜀,横目苟身,虫入其腹。”奉曰:“不当复列君吴邪?”综应声曰:“无口为天,有口为吴,君临万邦,天子之都。”於是众坐喜笑,而奉无以对。其枢机敏捷,皆此类也。
lǚ dài cóng jiāo zhōu zhào chū, zōng jù jì dài zhě fēi qí rén, shàng shū yuē:" xī dì shùn nán xún, zú yú cāng wú. qín zhì guì lín nán hǎi xiàng jùn, rán zé sì guó zhī nèi shǔ yě, yǒu zì lái yǐ. zhào tuó qǐ pān yú, huái fú bǎi yuè zhī jūn, zhū guān zhī nán shì yě. hàn wǔ dì zhū lǚ jiā, kāi jiǔ jùn, shè jiāo zhǐ cì shǐ yǐ zhèn jiān zhī. shān chuān cháng yuǎn, xí sú bù qí, yán yǔ tóng yì, chóng yì nǎi tōng, mín rú qín shòu, cháng yòu wú bié, chuí jié tú xiǎn, guàn tóu zuǒ rèn, zhǎng lì zhī shè, suī yǒu ruò wú. zì sī yǐ lái, pō xǐ zhōng guó zuì rén zá jū qí jiān, shāo shǐ xué shū, cū zhī yán yǔ, shǐ yì wǎng lái, guān jiàn lǐ huà. jí hòu xī guāng wèi jiāo zhǐ, rèn yán wèi jiǔ zhēn tài shǒu, nǎi jiào qí gēng lí, shǐ zhī guān lǚ wèi shè méi guān, shǐ zhī pìn qǔ jiàn lì xué xiào, dǎo zhī jīng yì. yóu cǐ yǐ jiàng, sì bǎi yú nián, pō yǒu shì lèi. zì chén xī kè shǐ zhì zhī shí, zhū yá chú zhōu xiàn jià qǔ, jiē xū bā yuè yǐn hù, rén mín jí huì zhī shí, nán nǚ zì xiāng kě shì, nǎi wèi fū qī, fù mǔ bù néng zhǐ. jiāo zhǐ mí líng jiǔ zhēn dōu páng èr xiàn, jiē xiōng sǐ dì qī qí sǎo, shì yǐ cǐ wéi sú, zhǎng lì zì tīng, bù néng jìn zhì. rì nán jùn nán nǚ luǒ tǐ, bù yǐ wéi xiū. yóu cǐ yán zhī, kě wèi chóng zhì, yǒu tiǎn miàn mù ěr. rán ér tǔ guǎng rén zhòng, zǔ xiǎn dú hài, yì yǐ wéi luàn, nán shǐ cóng zhì. xiàn guān jī mí, shì lìng wēi fú, tián hù zhī zū fù, cái qǔ gōng bàn, guì zhì yuǎn zhēn míng zhū xiāng yào xiàng yá xī jiǎo dài mào shān hú liú lí yīng wǔ fěi cuì kǒng què qí wù chōng bèi bǎo wán, bù bì yǎng qí fù rù, yǐ yì zhōng guó yě. rán zài jiǔ diān zhī wài, zhǎng lì zhī xuǎn, lèi bù jīng hé. hàn shí fǎ kuān, duō zì fàng zì, gù shù fǎn wéi fǎ. zhū yá zhī fèi, qǐ yú zhǎng lì dǔ qí hǎo fā, kūn qǔ wèi bì. jí chén suǒ jiàn, nán hǎi huáng gài wèi rì nán tài shǒu, xià chē yǐ gōng shè bù fēng, wō shā zhǔ bù, réng jiàn qū zhú. jiǔ zhēn tài shǒu dān méng wèi qī fù zhōu jīng zuò zhǔ rén, bìng qǐng dà lì, jiǔ hān zuò yuè, gōng cáo fān xīn qǐ wǔ shǔ jīng, jīng bù kěn qǐ, xīn yóu pò qiáng, méng fèn zhàng xīn, wáng yú jùn nèi. xīn dì miáo shuài zhòng gōng fǔ, dú shǐ shè méng, méng zhì wù gù. jiāo zhǐ tài shǒu shì xiè qiǎn bīng zhì tǎo, zú bù néng kè. yòu gù cì shǐ kuài jī zhū fú, duō yǐ xiāng rén yú bāo liú yàn zhī tú fēn zuò zhǎng lì, qīn nüè bǎi xìng, qiáng fù yú mín, huáng yú yī méi shōu dào yī hú, bǎi xìng yuàn pàn, shān zéi bìng chū, gōng zhōu tū jùn. fú zǒu rù hǎi, liú lí sàng wáng. cì dé nán yáng zhāng jīn, yǔ jīng zhōu mù liú biǎo wèi xì, bīng ruò dí qiáng, suì suì xìng jūn, zhū jiàng yàn huàn, qù liú zì zài. jīn xiǎo jiǎn shè, wēi wǔ bù zú, wèi suǒ líng wǔ, suì zhì shā méi. hòu dé líng líng lài gōng, xiān bèi rén jǐn, bù xiǎo shí shì. biǎo yòu qiǎn cháng shā wú jù wèi cāng wú tài shǒu. jù wǔ fū qīng hàn, bù wéi gōng suǒ fú, zhé xiāng yuàn hèn, zhú chū gōng, qiú bù zhì. shì shí jīn gù jiāng yí liào qián bó zhī tú shàng duō, zhì yǐ cì chú zhì, gāng jì shì dìng, huì réng zhào chū. lǚ dài jì zhì, yǒu shì shì zhī biàn. yuè jūn nán zhēng, píng tǎo zhī rì, gǎi zhì zhǎng lì, zhāng míng wáng gāng, wēi jiā wàn lǐ, dà xiǎo chéng fēng. yóu cǐ yán zhī, suí biān fǔ yì, shí yǒu qí rén. mù bó zhī rèn, jì yí qīng néng, huāng liú zhī biǎo, huò fú yóu shén. jīn rì jiāo zhōu suī míng cū dìng, shàng yǒu gāo liáng sù zéi qí nán hǎi cāng wú yù lín zhū guān sì jùn jiè wèi suí, yī zuò kòu dào, zhuān wèi wáng pàn bū táo zhī sǒu. ruò dài bù fù nán, xīn cì shǐ yí dé jīng mì, jiǎn shè bā jùn, fāng lüè zhì jì, néng shāo shāo yǐ jiàn zhì gāo liáng zhě, jiǎ qí wēi chǒng, jiè zhī xíng shì, zé qí chéng xiào, shù jī kě bǔ fù. rú dàn zhōng rén, jìn shǒu cháng fǎ, wú jī shù yì shù zhě, zé qún è rì zī, jiǔ yuǎn chéng hài. gù guó zhī ān wēi, zài yú suǒ rèn, bù kě bù chá yě. qiè jù cháo tíng hū qīng qí xuǎn, gù gǎn jié yú qíng, yǐ guǎng shèng sī."
吕岱从交州召出,综惧继岱者非其人,上疏曰:“昔帝舜南巡,卒於苍梧。秦置桂林、南海、象郡,然则四国之内属也,有自来矣。赵佗起番禺,怀服百越之君,珠官之南是也。汉武帝诛吕嘉,开九郡,设交阯刺史以镇监之。山川长远,习俗不齐,言语同异,重译乃通,民如禽兽,长幼无别,椎结徒跣,贯头左衽,长吏之设,虽有若无。自斯以来,颇徙中国罪人杂居其间,稍使学书,粗知言语,使驿往来,观见礼化。及后锡光为交阯,任延为九真太守,乃教其耕犁,使之冠履;为设媒官,始知聘娶;建立学校,导之经义。由此已降,四百馀年,颇有似类。自臣昔客始至之时,珠崖除州县嫁娶,皆须八月引户,人民集会之时,男女自相可適,乃为夫妻,父母不能止。交阯糜泠、九真都庞二县,皆兄死弟妻其嫂,世以此为俗,长吏恣听,不能禁制。日南郡男女倮体,不以为羞。由此言之,可谓虫豸,有靦面目耳。然而土广人众,阻险毒害,易以为乱,难使从治。县官羁縻,示令威服,田户之租赋,裁取供办,贵致远珍名珠、香药、象牙、犀角、玳瑁、珊瑚、琉璃、鹦鹉、翡翠、孔雀、奇物、充备宝玩,不必仰其赋入,以益中国也。然在九甸之外,长吏之选,类不精覈。汉时法宽,多自放恣,故数反违法。珠崖之废,起於长吏睹其好发,髡取为髲。及臣所见,南海黄盖为日南太守,下车以供设不丰,挝杀主簿,仍见驱逐。九真太守儋萌为妻父周京作主人,并请大吏,酒酣作乐,功曹番歆起舞属京,京不肯起,歆犹迫强,萌忿杖歆,亡於郡内。歆弟苗帅众攻府,毒矢射萌,萌至物故。交阯太守士燮遣兵致讨,卒不能克。又故刺史会稽朱符,多以乡人虞褒、刘彦之徒分作长吏,侵虐百姓,强赋於民,黄鱼一枚收稻一斛,百姓怨叛,山贼并出,攻州突郡。符走入海,流离丧亡。次得南阳张津,与荆州牧刘表为隙,兵弱敌强,岁岁兴军,诸将厌患,去留自在。津小检摄,威武不足,为所陵侮,遂至杀没。后得零陵赖恭,先辈仁谨,不晓时事。表又遣长沙吴巨为苍梧太守。巨武夫轻悍,不为恭所服,辄相怨恨,逐出恭,求步骘。是时津故将夷廖、钱博之徒尚多,骘以次鉏治,纲纪適定,会仍召出。吕岱既至,有士氏之变。越军南征,平讨之日,改置长吏,章明王纲,威加万里,大小承风。由此言之,绥边抚裔,实有其人。牧伯之任,既宜清能,荒流之表,祸福尤甚。今日交州虽名粗定,尚有高凉宿贼;其南海、苍梧、郁林、珠官四郡界未绥,依作寇盗,专为亡叛逋逃之薮。若岱不复南,新刺史宜得精密,检摄八郡,方略智计,能稍稍以渐治高凉者,假其威宠,借之形势,责其成效,庶几可补复。如但中人,近守常法,无奇数异术者,则群恶日滋,久远成害。故国之安危,在於所任,不可不察也。窃惧朝廷忽轻其选,故敢竭愚情,以广圣思。”
huáng lóng sān nián, jiàn chāng hóu lǜ wèi zhèn jūn dà jiàng jūn, tún bàn zhōu, yǐ zōng wèi zhǎng shǐ, wài zhǎng zhòng shì, nèi shòu shū jí. lǜ zú, rù shǒu zéi cáo shàng shū, qiān shàng shū pú yè. shí gōng sūn yuān jiàng ér fù pàn, quán shèng nù, yù zì qīn zhēng. zōng shàng shū jiàn yuē:" fū dì wáng zhě, wàn guó zhī yuán shǒu, tiān xià zhī suǒ xì mìng yě. shì yǐ jū zé chóng mén jī tuò yǐ jiè bù yú, xíng zé qīng dào àn jié yǐ yǎng wēi yán, gài suǒ yǐ cún wàn ān zhī fú, zhèn sì hǎi zhī xīn. xī kǒng zǐ jí shí, tuō chéng fú fú hǎi zhī yǔ, jì yóu sī xǐ, jù yǐ wú suǒ qǔ cái. hàn yuán dì yù yù lóu chuán, xuē guǎng dé qǐng wěn jǐng yǐ xuè rǎn chē. hé zé? shuǐ huǒ zhī xiǎn zhì wēi, fēi dì wáng suǒ yí shè yě. yàn yuē:' qiān jīn zhī zǐ, zuò bù chuí táng.' kuàng wàn shèng zhī zūn hū? jīn liáo dōng róng mò xiǎo guó, wú chéng chí zhī gù, bèi yù zhī shù, qì xiè zhū dùn, quǎn yáng wú zhèng, wǎng bì qín kè, chéng rú míng zhào. rán qí fāng tǔ hán què, gǔ jià bù zhí, mín xí ān mǎ, zhuǎn xǐ wú cháng. zú wén dà jūn zhī zhì, zì dù bù dí, niǎo jīng shòu hài, cháng qū bēn cuàn, yī rén pǐ mǎ, bù kě dé jiàn, suī huò kòng dì, shǒu zhī wú yì, cǐ bù kě yī yě. jiā yòu hóng liú huàng yàng, yǒu chéng shān zhī nán, hǎi xíng wú cháng, fēng bō nán miǎn, shū hū zhī jiān, rén chuán yì shì. suī yǒu yáo shùn zhī dé, zhì wú suǒ shī, bēn yù zhī yǒng, lì bù dé shè, cǐ bù kě èr yě. jiā yǐ yù wù míng qí shàng, xián shuǐ zhēng qí xià, shàn shēng liú zhǒng, zhuǎn xiāng wū rǎn, fán xíng hǎi zhě, xī wú sī huàn, cǐ bù kě sān yě. tiān shēng shén shèng, xiǎn yǐ fú ruì, dāng chéng píng sāng luàn, kāng cǐ mín wù jiā xiáng rì jí, hǎi nèi chuí dìng, nì lǔ xiōng nüè, miè wáng zài jìn. zhōng guó yī píng, liáo dōng zì bì, dàn dāng gǒng shǒu yǐ dài ěr. jīn nǎi wéi bì rán zhī tú, xún zhì wēi zhī zǔ, hū jiǔ zhōu zhī gù, sì yī zhāo zhī fèn, jì fēi shè jì zhī zhòng jì, yòu kāi pì yǐ lái suǒ wèi cháng yǒu, sī chéng qún liáo suǒ yǐ qīng shēn cè xī, shí bù gān wèi, qǐn bù ān xí zhě yě. wéi bì xià yì léi tíng zhī wēi, rěn hè sī zhī nù, zūn chéng qiáo zhī ān, yuǎn lǚ bīng zhī xiǎn, zé chén zǐ lài zhǐ, tiān xià xìng shèn." shí qún chén duō jiàn, quán suì bù xíng.
黄龙三年,建昌侯虑为镇军大将军,屯半州,以综为长史,外掌众事,内授书籍。虑卒,入守贼曹尚书,迁尚书仆射。时公孙渊降而复叛,权盛怒,欲自亲征。综上疏谏曰:“夫帝王者,万国之元首,天下之所系命也。是以居则重门击柝以戒不虞,行则清道案节以养威严,盖所以存万安之福,镇四海之心。昔孔子疾时,讬乘桴浮海之语,季由斯喜,拒以无所取才。汉元帝欲御楼船,薛广德请刎颈以血染车。何则?水火之险至危,非帝王所宜涉也。谚曰:‘千金之子,坐不垂堂。’况万乘之尊乎?今辽东戎貊小国,无城池之固,备御之术,器械铢钝,犬羊无政,往必禽克,诚如明诏。然其方土寒确,谷稼不殖,民习鞍马,转徙无常。卒闻大军之至,自度不敌,鸟惊兽骇,长驱奔窜,一人匹马,不可得见,虽获空地,守之无益,此不可一也。加又洪流滉瀁,有成山之难,海行无常,风波难免,倏忽之间,人船异势。虽有尧舜之德,智无所施,贲育之勇,力不得设,此不可二也。加以郁雾冥其上,咸水蒸其下,善生流肿,转相洿染,凡行海者,稀无斯患,此不可三也。天生神圣,显以符瑞,当乘平丧乱,康此民物;嘉祥日集,海内垂定,逆虏凶虐,灭亡在近。中国一平,辽东自毙,但当拱手以待耳。今乃违必然之图,寻至危之阻,忽九州之固,肆一朝之忿,既非社稷之重计,又开辟以来所未尝有,斯诚群僚所以倾身侧息,食不甘味,寝不安席者也。惟陛下抑雷霆之威,忍赫斯之怒,遵乘桥之安,远履冰之险,则臣子赖祉,天下幸甚。“时群臣多谏,权遂不行。
zhēng yuè yǐ wèi, quán chì zōng zhù zǔ bù de yòng cháng wén, zōng chéng zhào, zú zào wén yì, xìn cí càn làn. quán yuē:" fù wèi liǎng tóu, shǐ mǎn sān yě." zōng fù zài zhù, cí lìng jiē xīn, zhòng xián chēng shàn. chì wū sān nián, xǐ xuǎn cáo shàng shū. wǔ nián, wèi tài zǐ shǎo fù, lǐng xuǎn zhí rú gù. liù nián chūn, zú. fán suǒ zhe shī fù nán lùn shù wàn yán, míng yuē sī zài, yòu dìng wǔ zōng tú shù èr jīng jiě, jiē chuán yú shì.
正月乙未,权敕综祝祖不得用常文,综承诏,卒造文义,信辞粲烂。权曰:“复为两头,使满三也。”综复再祝,辞令皆新,众咸称善。赤乌三年,徙选曹尚书。五年,为太子少傅,领选职如故。六年春,卒。凡所著诗赋难论数万言,名曰私载,又定五宗图述、二京解,皆传於世。
zi xǔ, gōng zhì wēi nán jiāng jūn, zhēng jiāo zhǐ hái, dào bìng sǐ. xǔ dì yíng, zì dào yán, chū wèi mì fǔ zhōng shū láng, sūn xiū jí wèi, wèi sàn qí zhōng cháng shì. shù nián, yǐ bìng qù guān. sūn hào chū, wèi zuǒ zhí fǎ, qiān xuǎn cáo shàng shū, jí lì tài zǐ, yòu lǐng shǎo fù. jiàn héng sān nián, hào zhuī tàn yíng fù zōng yí wén, qiě mìng yíng jì zuò. yíng xiàn shī yuē:" wéi chén zhī xiān, xī shì yú hàn, yì shì mián mián, pō shè tái guān. jì chén fù zōng, zāo shí zhī nán, mǎo jīn shī yù, bāng jiā huǐ luàn. shì zī lè tǔ, shù cún jié yí, tiān qǐ qí xīn, dōng nán shì guī. jué chū liú lì, kùn yú mán chuí. dà huáng kāi jī, ēn dé yuǎn shī. tè méng zhāo mìng. zhěng zhuó ní wū, shì fàng jīn hè, shòu zhí pōu fú. zuò shǒu hé pǔ, zài hǎi zhī yú, qiān rù jīng niǎn, suì shēng jī shū. kū cuì gèng róng, jué tǒng fù jì, zì wēi ér xiǎn, fēi yuàn zhī shǐ. yì wéi chǒng yù, xīn cún zú zhǐ. zhòng zhí wén huáng, jiàn hào dōng gōng, nǎi zuò shǎo fù, guāng huá yì lóng. míng míng shèng sì, zhì dé qiān chóng, lǐ yù jiān jiā, wéi wò wéi fēng. āi āi xiān chén, niàn jié qí zhōng, hóng ēn wèi bào, wěi shì yǐ zhōng. jiē chén miè jiàn, wéi kūn jí dì, xìng shēng xìng yù, tuō zōng yí tǐ. guò tíng jì xùn, wán bì nán qǐ. táng gòu fú kè, zhì cún ǒu gēng. qǐ wù shèng cháo, rén zé liú yíng. zhuī lù xiān chén, mǐn qí wú chéng, shì jì shì bá, bèi yǐ shū róng. xǔ tiǎn qiān lǐ, shòu mìng nán zhēng, jīng qí bèi wù, jīn gé yáng shēng. jí chén sī lòu, shí àn shí wēi, jì xiǎn qián guǐ, rén wù zhī jī fù fù dōng gōng, jì shì hé huī, cái bù dǎi xiān, shì tiǎn shì wéi. qián dé bó hǎo, wén yǎ shì guì, zhuī dào wáng chén, jì cún yí lèi. rú hé yú yìn, céng wú fǎng fú! zhān bǐ jiù chǒng, gù cǐ wán xū, shú néng rěn kuì, chén shí yǔ jū. sù yè fǎn cè, kè xīn zì lùn, fù zǐ xiōng dì, lěi shì méng ēn, sǐ wéi jié cǎo, shēng shì shā shēn, suī zé huī yǔn, wú bào wàn fēn."
子珝,宫至威南将军,征交阯还,道病死。珝弟莹,字道言,初为秘府中书郎,孙休即位,为散骑中常侍。数年,以病去官。孙皓初,为左执法,迁选曹尚书,及立太子,又领少傅。建衡三年,皓追叹莹父综遗文,且命莹继作。莹献诗曰:“惟臣之先,昔仕于汉,奕世绵绵,颇涉台观。暨臣父综,遭时之难,卯金失御,邦家毁乱。適兹乐土,庶存孑遗,天启其心,东南是归。厥初流隶,困于蛮垂。大皇开基,恩德远施。特蒙招命。拯擢泥汙,释放巾褐,受职剖符。作守合浦,在海之隅,迁入京辇,遂升机枢。枯瘁更荣,绝统复纪,自微而显,非愿之始。亦惟宠遇,心存足止。重值文皇,建号东宫,乃作少傅,光华益隆。明明圣嗣,至德谦崇,礼遇兼加,惟渥惟丰。哀哀先臣,念竭其忠,洪恩未报,委世以终。嗟臣蔑贱,惟昆及弟,幸生幸育,讬综遗体。过庭既训,顽蔽难启。堂构弗克,志存耦耕。岂悟圣朝,仁泽流盈。追录先臣,愍其无成,是济是拔,被以殊荣。珝忝千里,受命南征,旌旗备物,金革杨声。及臣斯陋,实闇实微,既显前轨,人物之机;复傅东宫,继世荷辉,才不逮先,是忝是违。乾德博好,文雅是贵,追悼亡臣,冀存遗类。如何愚胤,曾无仿佛!瞻彼旧宠,顾此顽虚,孰能忍愧,臣实与居。夙夜反侧,克心自论,父子兄弟,累世蒙恩,死惟结草,生誓杀身,虽则灰陨,无报万分。”
shì suì, hé dìng jiàn yì záo shèng xī yǐ tōng jiāng huái, hào lìng yíng dū wàn rén wǎng, suì yǐ duō pán shí nán shī gōng, bà hái, chū wèi wǔ chāng zuǒ bù dū. hòu dìng bèi zhū, hào zhuī shèng xī shì, xià yíng yù, xǐ guǎng zhōu. yòu guó shǐ huá hé shàng shū yuē:" chén wén wǔ dì sān wáng jiē lì shǐ guān, xù lù gōng měi, chuí zhī wú qióng. hàn shí sī mǎ qiān bān gù, xián mìng shì dà cái, suǒ zhuàn jīng miào, yǔ liù jīng jù chuán. dà wú shòu mìng, jiàn guó nán tǔ. dà huáng dì mò nián, mìng tài shǐ lìng dīng fú láng zhōng xiàng jùn shǐ zhuàn wú shū. fú jùn jù fēi shǐ cái, qí suǒ zhuàn zuò, bù zú jì lù. zhì shǎo dì shí, gèng chà wéi yào zhōu zhāo xuē yíng liáng guǎng jí chén wǔ rén, fǎng qiú wǎng shì, suǒ gòng zhuàn lì, bèi yǒu běn mò. zhāo guǎng xiān wáng, yào fù ēn dǎo zuì, yíng chū wèi jiāng, fù yǐ guò xǐ, qí shū suì wěi zhì, qì jīn wèi zhuàn zòu. chén yú qiǎn cái liè, shì kě wèi yíng děng jì zhù ér yǐ, ruò shǐ zhuàn hé, bì xí fú jùn zhī jī, jù zhuì dà huáng dì zhī yuán gōng, sǔn dāng shì zhī shèng měi. yíng shè xué jì bó, wén zhāng yóu miào, tóng liáo zhī zhōng, yíng wèi guān shǒu. jīn zhě jiàn lì, suī duō jīng xué, jì shù zhī cái, rú yíng zhě shǎo, shì yǐ lóu lóu wèi guó xī zhī. shí yù shǐ zú chuí chéng zhī gōng, biān yú qián shǐ zhī mò. zòu shàng zhī hòu, tuì tián gōu hè, wú suǒ fù hèn." hào suì zhào yíng hái, wèi zuǒ guó shǐ. qǐng zhī, xuǎn cáo shàng shū tóng jùn móu yī yǐ zhí yì bù yí, wèi qún xiǎo suǒ jí, zuǒ qiān héng yáng tài shǒu. jì bài, yòu zhuī yǐ zhí shì jiàn jié zé, bài biǎo chén xiè. yīn guò yì yíng, fù wéi rén suǒ bái, yún yī bù jù zuì, duō jiāng bīn kè huì jù yíng xǔ. nǎi shōu yī xià yù, xǐ guì yáng, yíng hái guǎng zhōu. wèi zhì, zhào yíng hái, fù zhí. shì shí fǎ zhèng duō miù, jǔ cuò fán kē, yíng měi shàng pián yí, chén huǎn xíng jiǎn yì, yǐ jì yù bǎi xìng, shì huò shī xíng. qiān guāng lù xūn. tiān jì sì nián, jìn jūn zhēng hào, hào fèng shū yú sī mǎ zhòu wáng hún wáng jùn qǐng xiáng, qí wén, yíng suǒ zào yě. yíng jì zhì luò yáng, tè xiān jiàn xù, wèi sàn qí cháng shì, dá wèn chù dāng, jiē yǒu tiáo lǐ. tài kāng sān nián zú. zhù shū bā piān, míng yuē xīn yì.
是岁,何定建议凿圣谿以通江淮,皓令莹督万人往,遂以多盘石难施功,罢还,出为武昌左部督。后定被诛,皓追圣谿事,下莹狱,徙广州。右国史华覈上疏曰:“臣闻五帝三王皆立史官,叙录功美,垂之无穷。汉时司马迁、班固,咸命世大才,所撰精妙,与六经俱传。大吴受命,建国南土。大皇帝末年,命太史令丁孚、郎中项峻始撰吴书。孚、峻俱非史才,其所撰作,不足纪录。至少帝时,更差韦曜、周昭、薛莹、梁广及臣五人,访求往事,所共撰立,备有本末。昭、广先亡,曜负恩蹈罪,莹出为将,复以过徙,其书遂委滞,迄今未撰奏。臣愚浅才劣,適可为莹等记注而已,若使撰合,必袭孚、峻之迹,惧坠大皇帝之元功,损当世之盛美。莹涉学既博,文章尤妙,同寮之中,莹为冠首。今者见吏,虽多经学,记述之才,如莹者少,是以慺慺为国惜之。实欲使卒垂成之功,编於前史之末。奏上之后,退填沟壑,无所复恨。”皓遂召莹还,为左国史。顷之,选曹尚书同郡缪祎以执意不移,为群小所疾,左迁衡阳太守。既拜,又追以职事见诘责,拜表陈谢。因过诣莹,复为人所白,云祎不惧罪,多将宾客会聚莹许。乃收祎下狱,徙桂阳,莹还广州。未至,召莹还,复职。是时法政多谬,举措烦苛,莹每上便宜,陈缓刑简役,以济育百姓,事或施行。迁光禄勋。天纪四年,晋军征皓,皓奉书於司马伷、王浑、王濬请降,其文,莹所造也。莹既至洛阳,特先见叙,为散骑常侍,答问处当,皆有条理。太康三年卒。著书八篇,名曰新议。
píng yuē: zhāng hóng wén lǐ yì zhèng, wèi shì lìng qì, sūn cè dài zhī yà yú zhāng zhāo, chéng yǒu yǐ yě. yán chéng hǎn shēng, yī shí rú lín yě. zhì jùn cí róng jì jiù, bù yì zhǎng zhě hū! xuē zōng xué shí guī nà, wèi wú liáng chén. jí yíng zuǎn dǎo, yǔn yǒu xiān fēng, rán yú bào kù zhī cháo, lǚ dēng xiǎn liè, jūn zǐ dài zhū.
评曰:张纮文理意正,为世令器,孙策待之亚於张昭,诚有以也。严、程、阚生,一时儒林也。至畯辞荣济旧,不亦长者乎!薛综学识规纳,为吴良臣。及莹纂蹈,允有先风,然於暴酷之朝,屡登显列,君子殆诸。