wèi zhī xiān, bì gōng gāo zhī hòu yě. bì gōng gāo yǔ zhōu tóng xìng. wǔ wáng zhī fá zhòu, ér gāo fēng yú bì, yú shì wèi bì xìng. qí hòu jué fēng, wèi shù rén, huò zài zhōng guó, huò zài yí dí. qí miáo yì yuē bì wàn, shì jìn xiàn gōng.
魏之先,畢公高之後也。畢公高與周同姓。武王之伐紂,而高封於畢,於是為畢姓。其後絕封,為庶人,或在中國,或在夷狄。其苗裔曰畢萬,事晉獻公。
xiàn gōng zhī shí liù nián, zhào sù wèi yù, bì wàn wèi yòu, yǐ fá huò gěng wèi, miè zhī. yǐ gěng fēng zhào sù, yǐ wèi fēng bì wàn, wèi dài fū. bo yǎn yuē: bì wàn zhī hòu bì dà yǐ, wàn, mǎn shù yě wèi, dà míng yě. yǐ shì shǐ shǎng, tiān kāi zhī yǐ, tiān zǐ yuē zhào mín, zhū hóu yuē wàn mín. jīn mìng zhī dà, yǐ cóng mǎn shù, qí bì yǒu zhòng. chū, bì wàn bo shì jìn, yù tún zhī bǐ. xīn liào zhàn zhī, yuē: jí. tún gù bǐ rù, jí shú dà yān, qí bì fān chāng.
獻公之十六年,趙夙為御,畢萬為右,以伐霍、耿、魏,滅之。以耿封趙夙,以魏封畢萬,為大夫。卜偃曰:「畢萬之後必大矣,萬,滿數也;魏,大名也。以是始賞,天開之矣,天子曰兆民,諸侯曰萬民。今命之大,以從滿數,其必有眾。」初,畢萬卜事晉,遇屯之比。辛廖占之,曰:「吉。屯固比入,吉孰大焉,其必蕃昌。」
bì wàn fēng shí yī nián, jìn xiàn gōng zú, sì zǐ zhēng gèng lì, jìn luàn. ér bì wàn zhī shì mí dà, cóng qí guó míng wèi wèi shì. shēng wǔ zi. wèi wǔ zi yǐ wèi zhū zi shì jìn gōng zǐ zhòng ěr. jìn xiàn gōng zhī èr shí yī nián, wǔ zi cóng zhòng ěr chū wáng. shí jiǔ nián fǎn, zhòng ěr lì wèi jìn wén gōng, ér lìng wèi wǔ zi xí wèi shì zhī hòu fēng, liè wèi dài fū, zhì yú wèi. shēng dào zi.
畢萬封十一年,晉獻公卒,四子爭更立,晉亂。而畢萬之世彌大,從其國名為魏氏。生武子。魏武子以魏諸子事晉公子重耳。晉獻公之二十一年,武子從重耳出亡。十九年反,重耳立為晉文公,而令魏武子襲魏氏之後封,列為大夫,治於魏。生悼子。
wèi dào zi xǐ zhì huò. shēng wèi jiàng.
魏悼子徙治霍。生魏絳。
wèi jiàng shì jìn dào gōng. dào gōng sān nián, huì zhū hóu. dào gōng dì yáng gàn luàn xíng, wèi jiàng lù rǔ yáng gàn. dào gōng nù yuē: hé zhū hóu yǐ wèi róng, jīn rǔ wú dì! jiāng zhū wèi jiàng. huò shuō dào gōng, dào gōng zhǐ. zú rèn wèi jiàng zhèng, shǐ hé róng dí, róng dí qīn fù. dào gōng zhī shí yī nián, yuē: zì wú yòng wèi jiàng, bā nián zhī zhōng, jiǔ hé zhū hóu, róng dí hé, zi zhī lì yě. cì zhī lè, sān ràng, rán hòu shòu zhī. xǐ zhì ān yì. wèi jiàng zú, shì wèi zhāo zi. shēng wèi yíng. yíng shēng wèi xiàn zi.
魏絳事晉悼公。悼公三年,會諸侯。悼公弟楊干亂行,魏絳僇辱楊干。悼公怒曰:「合諸侯以為榮,今辱吾弟!」將誅魏絳。或說悼公,悼公止。卒任魏絳政,使和戎、翟,戎、翟親附。悼公之十一年,曰:「自吾用魏絳,八年之中,九合諸侯,戎、翟和,子之力也。」賜之樂,三讓,然後受之。徙治安邑。魏絳卒,諡為昭子。生魏嬴。嬴生魏獻子。
xiàn zi shì jìn zhāo gōng. zhāo gōng zú ér liù qīng jiàng, gōng shì bēi.
獻子事晉昭公。昭公卒而六卿彊,公室卑。
jìn qǐng gōng zhī shí èr nián, hán xuān zi lǎo, wèi xiàn zi wèi guó zhèng. jìn zōng shì qí shì yáng shé shì xiāng è, liù qīng zhū zhī, jǐn qǔ qí yì wèi shí xiàn, liù qīng gè lìng qí zi wèi zhī dài fū. xiàn zi yǔ zhào jiǎn zi zhōng xíng wén zi fàn xiàn zi bìng wèi jìn qīng.
晉頃公之十二年,韓宣子老,魏獻子為國政。晉宗室祁氏、羊舌氏相惡,六卿誅之,盡取其邑為十縣,六卿各令其子為之大夫。獻子與趙簡子、中行文子、范獻子並為晉卿。
qí hòu shí sì suì ér kǒng zǐ xiāng lǔ. hòu sì suì, zhào jiǎn zi yǐ jìn yáng zhī luàn yě, ér yǔ hán wèi gòng gōng fàn zhōng xíng shì. wèi xiàn zi shēng wèi chǐ. wèi chǐ yǔ zhào yāng gòng gōng fàn zhōng xíng shì.
其後十四歲而孔子相魯。後四歲,趙簡子以晉陽之亂也,而與韓、魏共攻范、中行氏。魏獻子生魏侈。魏侈與趙鞅共攻范、中行氏。
wèi chǐ zhī sūn yuē wèi huán zi, yǔ hán kāng zi zhào xiāng zi gòng fá miè zhī bó, fēn qí dì.
魏侈之孫曰魏桓子,與韓康子、趙襄子共伐滅知伯,分其地。
huán zi zhī sūn yuē wén hóu dōu. wèi wén hóu yuán nián, qín líng gōng zhī yuán nián yě. yǔ hán wǔ zi zhào huán zi zhōu wēi wáng tóng shí.
桓子之孫曰文侯都。魏文侯元年,秦靈公之元年也。與韓武子、趙桓子、周威王同時。
liù nián, chéng shǎo liáng. shí sān nián, shǐ zi jī wéi fán páng, chū qí mín. shí liù nián, fá qín, zhú lín jìn yuán lǐ.
六年,城少梁。十三年,使子擊圍繁、龐,出其民。十六年,伐秦,築臨晉元里。
shí qī nián, fá zhōng shān, shǐ zi jī shǒu zhī, zhào cāng táng fù zhī. zi jī féng wén hóu zhī shī tián zǐ fāng yú zhāo gē, yǐn chē bì, xià yè. tián zǐ fāng bù wèi lǐ. zi jī yīn wèn yuē: fù guì zhě jiāo rén hū? qiě pín jiàn zhě jiāo rén hū? zi fāng yuē: yì pín jiàn zhě jiāo rén ěr. fū zhū hóu ér jiāo rén zé shī qí guó, dài fū ér jiāo rén zé shī qí jiā. pín jiàn zhě, xíng bù hé, yán bù yòng, zé qù zhī chǔ yuè, ruò tuō xùn rán, nài hé qí tóng zhī zāi! zi jī bù yì ér qù. xī gōng qín, zhì zhèng ér hái, zhú luò yīn hé yáng.
十七年,伐中山,使子擊守之,趙倉唐傅之。子擊逢文侯之師田子方於朝歌,引車避,下謁。田子方不為禮。子擊因問曰:「富貴者驕人乎?且貧賤者驕人乎?」子方曰:「亦貧賤者驕人耳。夫諸侯而驕人則失其國,大夫而驕人則失其家。貧賤者,行不合,言不用,則去之楚、越,若脫鵕然,柰何其同之哉!」子擊不懌而去。西攻秦,至鄭而還,築雒陰、合陽。
èr shí èr nián, wèi zhào hán liè wèi zhū hóu.
二十二年,魏、趙、韓列為諸侯。
èr shí sì nián, qín fá wǒ, zhì yáng hú.
二十四年,秦伐我,至陽狐。
èr shí wǔ nián, zi jī shēng zǐ.
二十五年,子擊生子。
wén hóu shòu zi xià jīng yì, kè duàn gàn mù, guò qí lǘ, wèi cháng bù shì yě. qín cháng yù fá wèi, huò yuē: wèi jūn xián rén shì lǐ, guó rén chēng rén, shàng xià hé hé, wèi kě tú yě. wén hóu yóu cǐ dé yù yú zhū hóu.
文侯受子夏經藝,客段干木,過其閭,未嘗不軾也。秦嘗欲伐魏,或曰:「魏君賢人是禮,國人稱仁,上下和合,未可圖也。」文侯由此得譽於諸侯。
rèn xī mén bào shǒu yè, ér hé nèi chēng zhì.
任西門豹守鄴,而河內稱治。
wèi wén hóu wèi lǐ kè yuē: xiān shēng cháng jiào guǎ rén yuē jiā pín zé sī liáng qī, guó luàn zé sī liáng xiāng. jīn suǒ zhì fēi chéng zé huáng, èr zi hé rú? lǐ kè duì yuē: chén wén zhī, bēi bù móu zūn, shū bù móu qī. chén zài què mén zhī wài, bù gǎn dāng mìng. wén hóu yuē: xiān shēng lín shì wù ràng. lǐ kè yuē: jūn bù chá gù yě. jū shì qí suǒ qīn, fù shì qí suǒ yǔ, dá shì qí suǒ jǔ, qióng shì qí suǒ bù wèi, pín shì qí suǒ bù qǔ, wǔ zhě zú yǐ dìng zhī yǐ, hé dài kè zāi! wén hóu yuē: xiān shēng jiù shě, guǎ rén zhī xiāng dìng yǐ. lǐ kè qū ér chū, guò dí huáng zhī jiā. dí huáng yuē: jīn zhě wén jūn zhào xiān shēng ér bo xiāng, guǒ shuí wèi zhī? lǐ kè yuē: wèi chéng zi wèi xiāng yǐ. dí huáng fèn rán zuò sè yuē: yǐ ěr mù zhī suǒ dǔ jì, chén hé fù yú wèi chéng zi? xī hé zhī shǒu, chén zhī suǒ jìn yě. jūn nèi yǐ yè wèi yōu, chén jìn xī mén bào. jūn móu yù fá zhōng shān, chén jìn lè yáng. zhōng shān yǐ bá, wú shǐ shǒu zhī, chén jìn xiān shēng. jūn zhī zǐ wú fù, chén jìn qū hóu fù. chén hé yǐ fù yú wèi chéng zi! lǐ kè yuē: qiě zi zhī yán kè yú zi zhī jūn zhě, qǐ jiāng bǐ zhōu yǐ qiú dà guān zāi? jūn wèn ér zhì xiāng fēi chéng zé huáng, èr zi hé rú? kè duì yuē: jūn bù chá gù yě. jū shì qí suǒ qīn, fù shì qí suǒ yǔ, dá shì qí suǒ jǔ, qióng shì qí suǒ bù wèi, pín shì qí suǒ bù qǔ, wǔ zhě zú yǐ dìng zhī yǐ, hé dài kè zāi! shì yǐ zhī wèi chéng zi zhī wèi xiāng yě. qiě zǐ ān dé yǔ wèi chéng zi bǐ hū? wèi chéng zi yǐ shí lù qiān zhōng, shén jiǔ zài wài, shén yī zài nèi, shì yǐ dōng dé bo zi xià tián zǐ fāng duàn gàn mù. cǐ sān rén zhě, jūn jiē shī zhī. zi zhī suǒ jìn wǔ rén zhě, jūn jiē chén zhī. zi è dé yǔ wèi chéng zi bǐ yě? dí huáng qūn xún zài bài yuē: huáng, bǐ rén yě, shī duì, yuán zú wèi dì zǐ.
魏文侯謂李克曰:「先生嘗教寡人曰『家貧則思良妻,國亂則思良相』。今所置非成則璜,二子何如?」李克對曰:「臣聞之,卑不謀尊,疏不謀戚。臣在闕門之外,不敢當命。」文侯曰:「先生臨事勿讓。」李克曰:「君不察故也。居視其所親,富視其所與,達視其所舉,窮視其所不為,貧視其所不取,五者足以定之矣,何待克哉!」文侯曰:「先生就舍,寡人之相定矣。」李克趨而出,過翟璜之家。翟璜曰:「今者聞君召先生而卜相,果誰為之?」李克曰:「魏成子為相矣。」翟璜忿然作色曰:「以耳目之所睹記,臣何負於魏成子?西河之守,臣之所進也。君內以鄴為憂,臣進西門豹。君謀欲伐中山,臣進樂羊。中山以拔,無使守之,臣進先生。君之子無傅,臣進屈侯鮒。臣何以負於魏成子!」李克曰:「且子之言克於子之君者,豈將比周以求大官哉?君問而置相『非成則璜,二子何如』?克對曰:『君不察故也。居視其所親,富視其所與,達視其所舉,窮視其所不為,貧視其所不取,五者足以定之矣,何待克哉!』是以知魏成子之為相也。且子安得與魏成子比乎?魏成子以食祿千鍾,什九在外,什一在內,是以東得卜子夏、田子方、段干木。此三人者,君皆師之。子之所進五人者,君皆臣之。子惡得與魏成子比也?」翟璜逡巡再拜曰:「璜,鄙人也,失對,原卒為弟子。」
èr shí liù nián, guó shān bēng, yōng hé.
二十六年,虢山崩,壅河。
sān shí èr nián, fá zhèng. chéng suān zǎo. bài qín yú zhù. sān shí wǔ nián, qí fá qǔ wǒ xiāng líng. sān shí liù nián, qín qīn wǒ yīn jìn.
三十二年,伐鄭。城酸棗。敗秦於注。三十五年,齊伐取我襄陵。三十六年,秦侵我陰晉。
sān shí bā nián, fá qín, bài wǒ wǔ xià, dé qí jiāng shí. shì suì, wén hóu zú, zi jī lì, shì wèi wǔ hòu.
三十八年,伐秦,敗我武下,得其將識。是歲,文侯卒,子擊立,是為武侯。
wèi wǔ hòu yuán nián, zhào jìng hóu chū lì, gōng zǐ shuò wèi luàn, bù shèng, bēn wèi, yǔ wèi xí hán dān, wèi bài ér qù.
魏武侯元年,趙敬侯初立,公子朔為亂,不勝,奔魏,與魏襲邯鄲,魏敗而去。
èr nián, chéng ān yì wáng yuán.
二年,城安邑、王垣。
qī nián, fá qí, zhì sāng qiū. jiǔ nián, dí bài wǒ yú huì. shǐ wú qǐ fá qí, zhì líng qiū. qí wēi wáng chū lì.
七年,伐齊,至桑丘。九年,翟敗我於澮。使吳起伐齊,至靈丘。齊威王初立。
shí yī nián, yǔ hán zhào sān fēn jìn dì, miè qí hòu.
十一年,與韓、趙三分晉地,滅其後。
shí sān nián, qín xiàn gōng xiàn lì yáng. shí wǔ nián, bài zhào běi lìn.
十三年,秦獻公縣櫟陽。十五年,敗趙北藺。
shí liù nián, fá chǔ, qǔ lǔ yáng. wǔ hòu zú, zi lì, shì wèi huì wáng.
十六年,伐楚,取魯陽。武侯卒,子立,是為惠王。
huì wáng yuán nián, chū, wǔ hòu zú yě, zi yǔ gōng zhōng huǎn zhēng wèi tài zǐ. gōng sūn qí zì sòng rù zhào, zì zhào rù hán, wèi hán yì hóu yuē: wèi yǔ gōng zhōng huǎn zhēng wèi tài zǐ, jūn yì wén zhī hū? jīn wèi dé wáng cuò, xié shàng dǎng, gù bàn guó yě. yīn ér chú zhī, pò wèi bì yǐ, bù kě shī yě. yì hóu shuō, nǎi yǔ zhào chéng hóu hé jūn bìng bīng yǐ fá wèi, zhàn yú zhuó zé, wèi shì dà bài, wèi jūn wéi. zhào wèi hán yuē: chú wèi jūn, lì gōng zhōng huǎn, gē dì ér tuì, wǒ qiě lì. hán yuē: bù kě. shā wèi jūn, rén bì yuē bào gē dì ér tuì, rén bì yuē tān. bù rú liǎng fēn zhī. wèi fēn wèi liǎng, bù jiàng yú sòng wèi, zé wǒ zhōng wú wèi zhī huàn yǐ. zhào bù tīng. hán bù shuō, yǐ qí shǎo zú yè qù. huì wáng zhī suǒ yǐ shēn bù sǐ, guó bù fēn zhě, èr jiā móu bù hé yě. ruò cóng yī jiā zhī móu, zé wèi bì fēn yǐ. gù yuē jūn zhōng wú shì zi, qí guó kě pò yě.
惠王元年,初,武侯卒也,子與公中緩爭為太子。公孫頎自宋入趙,自趙入韓,謂韓懿侯曰:「魏與公中緩爭為太子,君亦聞之乎?今魏得王錯,挾上黨,固半國也。因而除之,破魏必矣,不可失也。」懿侯說,乃與趙成侯合軍並兵以伐魏,戰於濁澤,魏氏大敗,魏君圍。趙謂韓曰:「除魏君,立公中緩,割地而退,我且利。」韓曰:「不可。殺魏君,人必曰暴;割地而退,人必曰貪。不如兩分之。魏分為兩,不彊於宋、衛,則我終無魏之患矣。」趙不聽。韓不說,以其少卒夜去。惠王之所以身不死,國不分者,二家謀不和也。若從一家之謀,則魏必分矣。故曰「君終無適子,其國可破也」。
èr nián, wèi bài hán yú mǎ líng, bài zhào yú huái. sān nián, qí bài wǒ guān. wǔ nián, yǔ hán huì zhái yáng. chéng wǔ dǔ. wèi qín suǒ bài. liù nián, fá qǔ sòng yí tái. jiǔ nián, fá bài hán yú huì. yǔ qín zhàn shǎo liáng, lǔ wǒ jiāng gōng sūn cuó, qǔ páng. qín xiàn gōng zú, zi xiào gōng lì.
二年,魏敗韓於馬陵,敗趙於懷。三年,齊敗我觀。五年,與韓會宅陽。城武堵。為秦所敗。六年,伐取宋儀台。九年,伐敗韓於澮。與秦戰少梁,虜我將公孫痤,取龐。秦獻公卒,子孝公立。
shí nián, fá qǔ zhào pí láo. huì xīng jiàn. shí èr nián, xīng zhòu zhuì, yǒu shēng.
十年,伐取趙皮牢。彗星見。十二年,星晝墜,有聲。
shí sì nián, yǔ zhào huì hào. shí wǔ nián, lǔ wèi sòng zhèng jūn lái cháo. shí liù nián, yǔ qín xiào gōng huì dù píng. qīn sòng huáng chí, sòng fù qǔ zhī.
十四年,與趙會鄗。十五年,魯、衛、宋、鄭君來朝。十六年,與秦孝公會杜平。侵宋黃池,宋復取之。
shí qī nián, yǔ qín zhàn yuán lǐ, qín qǔ wǒ shǎo liáng. wéi zhào hán dān. shí bā nián, bá hán dān. zhào qǐng jiù yú qí, qí shǐ tián jì sūn bìn jiù zhào, bài wèi guì líng.
十七年,與秦戰元里,秦取我少梁。圍趙邯鄲。十八年,拔邯鄲。趙請救於齊,齊使田忌、孫臏救趙,敗魏桂陵。
shí jiǔ nián, zhū hóu wéi wǒ xiāng líng. zhú zhǎng chéng, sāi gù yáng.
十九年,諸侯圍我襄陵。築長城,塞固陽。
èr shí nián, guī zhào hán dān, yǔ méng zhāng shuǐ shàng. èr shí yī nián, yǔ qín huì tóng. zhào chéng hóu zú. èr shí bā nián, qí wēi wáng zú. zhōng shān jūn xiāng wèi.
二十年,歸趙邯鄲,與盟漳水上。二十一年,與秦會彤。趙成侯卒。二十八年,齊威王卒。中山君相魏。
sān shí nián, wèi fá zhào, zhào gào jí qí. qí xuān wáng yòng sūn zi jì, jiù zhào jī wèi. wèi suì dà xìng shī, shǐ páng juān jiāng, ér lìng tài zǐ shēn wèi shàng jiāng jūn. guò wài huáng, wài huáng xú zi wèi tài zǐ yuē: chén yǒu bǎi zhàn bǎi shèng zhī shù. tài zǐ yuē: kě dé wén hū? kè yuē: gù yuán xiào zhī. yuē: tài zǐ zì jiāng gōng qí, dà shèng bìng jǔ, zé fù bù guò yǒu wèi, guì bù yì wèi wáng. ruò zhàn bù shèng qí, zé wàn shì wú wèi yǐ. cǐ chén zhī bǎi zhàn bǎi shèng zhī shù yě. tài zǐ yuē: nuò, qǐng bì cóng gōng zhī yán ér hái yǐ. kè yuē: tài zǐ suī yù hái, bù dé yǐ. bǐ quàn tài zǐ zhàn gōng, yù chuài zhī zhě zhòng. tài zǐ suī yù hái, kǒng bù dé yǐ. tài zǐ yīn yù hái, qí yù yuē: jiāng chū ér hái, yǔ běi tóng. tài zǐ guǒ yǔ qí rén zhàn, bài yú mǎ líng. qí lǔ wèi tài zǐ shēn, shā jiāng jūn juān, jūn suì dà pò.
三十年,魏伐趙,趙告急齊。齊宣王用孫子計,救趙擊魏。魏遂大興師,使龐涓將,而令太子申為上將軍。過外黃,外黃徐子謂太子曰:「臣有百戰百勝之術。」太子曰:「可得聞乎?」客曰:「固原效之。」曰:「太子自將攻齊,大勝並莒,則富不過有魏,貴不益為王。若戰不勝齊,則萬世無魏矣。此臣之百戰百勝之術也。」太子曰:「諾,請必從公之言而還矣。」客曰:「太子雖欲還,不得矣。彼勸太子戰攻,欲啜汁者眾。太子雖欲還,恐不得矣。」太子因欲還,其御曰:「將出而還,與北同。」太子果與齊人戰,敗於馬陵。齊虜魏太子申,殺將軍涓,軍遂大破。
sān shí yī nián, qín zhào qí gòng fá wǒ, qín jiāng shāng jūn zhà wǒ jiāng jūn gōng zǐ áng ér xí duó qí jūn, pò zhī. qín yòng shāng jūn, dōng dì zhì hé, ér qí zhào shù pò wǒ, ān yì jìn qín, yú shì xǐ zhì dà liáng. yǐ gōng zǐ hè wèi tài zǐ.
三十一年,秦、趙、齊共伐我,秦將商君詐我將軍公子卬而襲奪其軍,破之。秦用商君,東地至河,而齊、趙數破我,安邑近秦,於是徙治大梁。以公子赫為太子。
sān shí sān nián, qín xiào gōng zú, shāng jūn wáng qín guī wèi, wèi nù, bù rù. sān shí wǔ nián, yǔ qí xuān wáng huì píng ā nán.
三十三年,秦孝公卒,商君亡秦歸魏,魏怒,不入。三十五年,與齊宣王會平阿南。
huì wáng shù bèi yú jūn lǚ, bēi lǐ hòu bì yǐ zhāo xián zhě. zōu yǎn chún yú kūn mèng kē jiē zhì liáng. liáng huì wáng yuē: guǎ rén bù nìng, bīng sān zhé yú wài, tài zǐ lǔ, shàng jiāng sǐ, guó yǐ kōng xū, yǐ xiū xiān jūn zōng miào shè jì, guǎ rén shén chǒu zhī, sǒu bù yuǎn qiān lǐ, rǔ xìng zhì bì yì zhī tíng, jiāng hé lì wú guó? mèng kē yuē: jūn bù kě yǐ yán lì ruò shì. fū jūn yù lì zé dài fū yù lì, dài fū yù lì zé shù rén yù lì, shàng xià zhēng lì, guó zé wēi yǐ. wèi rén jūn, rén yì ér yǐ yǐ, hé yǐ lì wèi!
惠王數被於軍旅,卑禮厚幣以招賢者。鄒衍、淳于髡、孟軻皆至梁。梁惠王曰:「寡人不佞,兵三折於外,太子虜,上將死,國以空虛,以羞先君宗廟社稷,寡人甚丑之,叟不遠千里,辱幸至弊邑之廷,將何利吾國?」孟軻曰:「君不可以言利若是。夫君欲利則大夫欲利,大夫欲利則庶人慾利,上下爭利,國則危矣。為人君,仁義而已矣,何以利為!」
sān shí liù nián, fù yǔ qí wáng huì zhēn. shì suì, huì wáng zú, zi xiāng wáng lì.
三十六年,復與齊王會甄。是歲,惠王卒,子襄王立。
xiāng wáng yuán nián, yǔ zhū hóu huì xú zhōu, xiāng wáng yě. zhuī zūn fù huì wáng wèi wáng.
襄王元年,與諸侯會徐州,相王也。追尊父惠王為王。
wǔ nián, qín bài wǒ lóng jiǎ jūn sì wàn wǔ qiān yú diāo yīn, wéi wǒ jiāo qǔ wò. yǔ qín hé xī zhī dì.
五年,秦敗我龍賈軍四萬五千於雕陰,圍我焦、曲沃。予秦河西之地。
liù nián, yǔ qín huì yīng. qín qǔ wǒ fén yīn pí shì jiāo. wèi fá chǔ, bài zhī xíng shān. qī nián, wèi jǐn rù shàng jùn yú qín. qín jiàng wǒ pú yáng. bā nián, qín guī wǒ jiāo qǔ wò.
六年,與秦會應。秦取我汾陰、皮氏、焦。魏伐楚,敗之陘山。七年,魏盡入上郡於秦。秦降我蒲陽。八年,秦歸我焦、曲沃。
shí èr nián, chǔ bài wǒ xiāng líng. zhū hóu zhí zhèng yǔ qín xiāng zhāng yí huì niè sāng. shí sān nián, zhāng yí xiāng wèi. wèi yǒu nǚ zǐ huà wèi zhàng fū. qín qǔ wǒ qǔ wò píng zhōu.
十二年,楚敗我襄陵。諸侯執政與秦相張儀會齧桑。十三年,張儀相魏。魏有女子化為丈夫。秦取我曲沃、平周。
shí liù nián, xiāng wáng zú, zi āi wáng lì. zhāng yí fù guī qín.
十六年,襄王卒,子哀王立。張儀復歸秦。
āi wáng yuán nián, wǔ guó gòng gōng qín, bù shèng ér qù.
哀王元年,五國共攻秦,不勝而去。
èr nián, qí bài wǒ guān jīn. wǔ nián, qín shǐ chū lǐ zǐ fá qǔ wǒ qǔ wò, zǒu xī shǒu àn mén. liù nián, qín lái lì gōng zǐ zhèng wèi tài zǐ. yǔ qín huì lín jìn. qī nián, gōng qí. yǔ qín fá yàn.
二年,齊敗我觀津。五年,秦使樗里子伐取我曲沃,走犀首岸門。六年,秦來立公子政為太子。與秦會臨晉。七年,攻齊。與秦伐燕。
bā nián, fá wèi, bá liè chéng èr. jiàn wèi jūn yuē: qǐng bà wèi bīng, miǎn chéng líng jūn kě hū? wèi jūn yuē: xiān shēng guǒ néng, gū qǐng shì shì yǐ wèi shì xiān shēng. rú ěr jiàn chéng líng jūn yuē: xī zhě wèi fá zhào, duàn yáng cháng, bá è yǔ, yuē zhǎn zhào, zhào fēn ér wèi èr, suǒ yǐ bù wáng zhě, wèi wèi cóng zhǔ yě. jīn wèi yǐ pò wáng, jiāng xī qǐng shì yú qín. yǔ qí yǐ qín yì wèi, bù rú yǐ wèi yì wèi, wèi zhī dé wèi bì zhōng wú qióng. chéng líng jūn yuē: nuò. rú ěr jiàn wèi wáng yuē: chén yǒu yè yú wèi. wèi gù zhōu shì zhī bié yě, qí chēng xiǎo guó, duō bǎo qì. jīn guó pò yú nán ér bǎo qì bù chū zhě, qí xīn yǐ wèi gōng wèi yì wèi bù yǐ wáng wèi zhǔ, gù bǎo qì suī chū bì bù rù yú wáng yě. chén qiè liào zhī, xiān yán yì wèi zhě bì shòu wèi zhě yě. rú ěr chū, chéng líng jūn rù, yǐ qí yán jiàn wèi wáng. wèi wáng tīng qí shuō, bà qí bīng, miǎn chéng líng jūn, zhōng shēn bù jiàn.
八年,伐衛,拔列城二。見衛君曰:「請罷魏兵,免成陵君可乎?」衛君曰:「先生果能,孤請世世以衛事先生。」如耳見成陵君曰:「昔者魏伐趙,斷羊腸,拔閼與,約斬趙,趙分而為二,所以不亡者,魏為從主也。今衛已迫亡,將西請事於秦。與其以秦醳衛,不如以魏醳衛,衛之德魏必終無窮。」成陵君曰:「諾。」如耳見魏王曰:「臣有謁於衛。衛故周室之別也,其稱小國,多寶器。今國迫於難而寶器不出者,其心以為攻衛醳衛不以王為主,故寶器雖出必不入於王也。臣竊料之,先言醳衛者必受衛者也。」如耳出,成陵君入,以其言見魏王。魏王聽其說,罷其兵,免成陵君,終身不見。
jiǔ nián, yǔ qín wáng huì lín jìn. zhāng yí wèi zhāng jiē guī yú wèi. wèi xiāng tián xū sǐ, chǔ hài zhāng yí xī shǒu xuē gōng. chǔ xiāng zhāo yú wèi sū dài yuē: tián xū sǐ, wú kǒng zhāng yí xī shǒu xuē gōng yǒu yī rén xiāng wèi zhě yě. dài yuē: rán xiāng zhě yù shuí ér jūn biàn zhī? zhāo yú yuē: wú yù tài zǐ zhī zì xiāng yě. dài yuē: qǐng wèi jūn běi, bì xiāng zhī. zhāo yú yuē: nài hé? duì yuē: jūn qí wèi liáng wáng, dài qǐng shuō jūn. zhāo yú yuē: nài hé? duì yuē: dài yě cóng chǔ lái, zhāo yú shén yōu, yuē: tián xū sǐ, wú kǒng zhāng yí xī shǒu xuē gōng yǒu yī rén xiāng wèi zhě yě. dài yuē: liáng wáng, zhǎng zhǔ yě, bì bù xiāng zhāng yí. zhāng yí xiāng, bì yòu qín ér zuǒ wèi. xī shǒu xiàng, bì yòu hán ér zuǒ wèi. xuē gōng xiāng, bì yòu qí ér zuǒ wèi. liáng wáng, zhǎng zhǔ yě, bì bù biàn yě. wáng yuē: rán zé guǎ rén shú xiāng? dài yuē: mò ruò tài zǐ zhī zì xiāng. tài zǐ zhī zì xiāng, shì sān rén zhě jiē yǐ tài zǐ wèi fēi cháng xiāng yě, jiē jiāng wù yǐ qí guó shì wèi, yù de chéng xiàng xǐ yě. yǐ wèi zhī jiàng, ér sān wàn chéng zhī guó fǔ zhī, wèi bì ān yǐ. gù yuē mò ruò tài zǐ zhī zì xiāng yě. suì běi jiàn liáng wáng, yǐ cǐ gào zhī. tài zǐ guǒ xiāng wèi.
九年,與秦王會臨晉。張儀、魏章皆歸於魏。魏相田需死,楚害張儀、犀首、薛公。楚相昭魚謂蘇代曰:「田需死,吾恐張儀、犀首、薛公有一人相魏者也。」代曰:「然相者欲誰而君便之?」昭魚曰:「吾欲太子之自相也。」代曰:「請為君北,必相之。」昭魚曰:「柰何?」對曰:「君其為梁王,代請說君。」昭魚曰:「柰何?」對曰:「代也從楚來,昭魚甚憂,曰:『田需死,吾恐張儀、犀首、薛公有一人相魏者也。』代曰:『梁王,長主也,必不相張儀。張儀相,必右秦而左魏。犀首相,必右韓而左魏。薛公相,必右齊而左魏。梁王,長主也,必不便也。』王曰:『然則寡人孰相?』代曰:『莫若太子之自相。太子之自相,是三人者皆以太子為非常相也,皆將務以其國事魏,欲得丞相璽也。以魏之彊,而三萬乘之國輔之,魏必安矣。故曰莫若太子之自相也。』」遂北見梁王,以此告之。太子果相魏。
shí nián, zhāng yí sǐ. shí yī nián, yǔ qín wǔ wáng huì yīng. shí èr nián, tài zǐ cháo yú qín. qín lái fá wǒ pí shì, wèi bá ér jiě. shí sì nián, qín lái guī wǔ wáng hòu. shí liù nián, qín bá wǒ pú fǎn yáng jìn fēng líng. shí qī nián, yǔ qín huì lín jìn. qín yǔ wǒ pú fǎn. shí bā nián, yǔ qín fá chǔ. èr shí yī nián, yǔ qí hán gòng bài qín jūn hán gǔ.
十年,張儀死。十一年,與秦武王會應。十二年,太子朝於秦。秦來伐我皮氏,未拔而解。十四年,秦來歸武王后。十六年,秦拔我蒲反、陽晉、封陵。十七年,與秦會臨晉。秦予我蒲反。十八年,與秦伐楚。`二十一年,與齊、韓共敗秦軍函谷。
èr shí sān nián, qín fù yǔ wǒ hé wài jí fēng líng wèi hé. āi wáng zú, zi zhāo wáng lì.
二十三年,秦復予我河外及封陵為和。哀王卒,子昭王立。
zhāo wáng yuán nián, qín bá wǒ xiāng chéng. èr nián, yǔ qín zhàn, wǒ bù lì. sān nián, zuǒ hán gōng qín, qín jiāng bái qǐ bài wǒ jūn yī què èr shí sì wàn. liù nián, yǔ qín hé dōng dì fāng sì bǎi lǐ. máng mǎo yǐ zhà zhòng. qī nián, qín bá wǒ chéng dà xiǎo liù shí yī. bā nián, qín zhāo wáng wèi xī dì, qí mǐn wáng wèi dōng dì, yuè yú, jiē fù chēng wáng guī dì. jiǔ nián, qín bá wǒ xīn yuán qǔ yáng zhī chéng.
昭王元年,秦拔我襄城。二年,與秦戰,我不利。三年,佐韓攻秦,秦將白起敗我軍伊闕二十四萬。六年,予秦河東地方四百里。芒卯以詐重。七年,秦拔我城大小六十一。八年,秦昭王為西帝,齊湣王為東帝,月餘,皆復稱王歸帝。九年,秦拔我新垣、曲陽之城。
shí nián, qí miè sòng, sòng wáng sǐ wǒ wēn. shí èr nián, yǔ qín zhào hán yàn gòng fá qí, bài zhī jì xī, mǐn wáng chū wáng. yàn dú rù lín zāi. yǔ qín wáng huì xī zhōu.
十年,齊滅宋,宋王死我溫。十二年,與秦、趙、韓、燕共伐齊,敗之濟西,湣王出亡。燕獨入臨菑。與秦王會西周。
shí sān nián, qín bá wǒ ān chéng. bīng dào dà liáng, qù. shí bā nián, qín bá yǐng, chǔ wáng xǐ chén.
十三年,秦拔我安城。兵到大梁,去。十八年,秦拔郢,楚王徙陳。
shí jiǔ nián, zhāo wáng zú, zǐ ān lí wáng lì.
十九年,昭王卒,子安釐王立。
ān lí wáng yuán nián, qín bá wǒ liǎng chéng. èr nián, yòu bá wǒ èr chéng, jūn dà liáng xià, hán lái jiù, yǔ qín wēn yǐ hé. sān nián, qín bá wǒ sì chéng, zhǎn shǒu sì wàn. sì nián, qín pò wǒ jí hán zhào, shā shí wǔ wàn rén, zǒu wǒ jiāng máng mǎo. wèi jiāng duàn gān zi qǐng yǔ qín nán yáng yǐ hé. sū dài wèi wèi wáng yuē: yù xǐ zhě duàn gān zi yě, yù dì zhě qín yě. jīn wáng shǐ yù dì zhě zhì xǐ, shǐ yù xǐ zhě zhì dì, wèi shì dì bù jǐn zé bù zhī yǐ. qiě fú yǐ dì shì qín, pì yóu bào xīn jiù huǒ, xīn bù jǐn, huǒ bù miè. wáng yuē: shì zé rán yě. suī rán, shì shǐ yǐ xíng, bù kě gèng yǐ. duì yuē: wáng dú bù jiàn fū bó zhī suǒ yǐ guì xiāo zhě, biàn zé shí, bù biàn zé zhǐ yǐ. jīn wáng yuē shì shǐ yǐ xíng, bù kě gèng, shì hé wáng zhī yòng zhì bù rú yòng xiāo yě?
安釐王元年,秦拔我兩城。二年,又拔我二城,軍大梁下,韓來救,予秦溫以和。三年,秦拔我四城,斬首四萬。四年,秦破我及韓、趙,殺十五萬人,走我將芒卯。魏將段乾子請予秦南陽以和。蘇代謂魏王曰:「欲璽者段乾子也,欲地者秦也。今王使欲地者制璽,使欲璽者制地,魏氏地不盡則不知已。且夫以地事秦,譬猶抱薪救火,薪不盡,火不滅。」王曰:「是則然也。雖然,事始已行,不可更矣。」對曰:「王獨不見夫博之所以貴梟者,便則食,不便則止矣。今王曰『事始已行,不可更』,是何王之用智不如用梟也?」
jiǔ nián, qín bá wǒ huái. shí nián, qín tài zǐ wài zhì yú wèi sǐ. shí yī nián, qín bá wǒ qī qiū.
九年,秦拔我懷。十年,秦太子外質於魏死。十一年,秦拔我郪丘。
qín zhāo wáng wèi zuǒ yòu yuē: jīn shí hán wèi yǔ shǐ shú jiàng? duì yuē: bù rú shǐ jiàng. wáng yuē: jīn shí rú ěr wèi qí yǔ mèng cháng máng mǎo shú xián? duì yuē: bù rú. wáng yuē: yǐ mèng cháng máng mǎo zhī xián, lǜ jiàng hán wèi yǐ gōng qín, yóu wú nài guǎ rén hé yě. jīn yǐ wú néng zhī rú ěr wèi qí ér lǜ ruò hán wèi yǐ fá qín, qí wú nài guǎ rén hé yì míng yǐ. zuǒ yòu jiē yuē: shén rán. zhōng qí féng qín ér duì yuē: wáng zhī liào tiān xià guò yǐ. dāng jìn liù qīng zhī shí, zhī shì zuì jiàng, miè fàn zhōng xíng, yòu lǜ hán wèi zhī bīng yǐ wéi zhào xiāng zi yú jìn yáng, jué jìn shuǐ yǐ guàn jìn yáng zhī chéng, bù zhàn zhě sān bǎn. zhī bó xíng shuǐ, wèi huán zi yù, hán kāng zi wèi cān chéng. zhī bó yuē: wú shǐ bù zhī shuǐ zhī kě yǐ wáng rén zhī guó yě, nǎi jīn zhī zhī. fén shuǐ kě yǐ guàn ān yì, jiàng shuǐ kě yǐ guàn píng yáng. wèi huán zi zhǒu hán kāng zi, hán kāng zi lǚ wèi huán zi, zhǒu zú jiē yú chē shàng, ér zhī shì dì fēn, shēn sǐ guó wáng, wèi tiān xià xiào. jīn qín bīng suī jiàng, bù néng guò zhī shì hán wèi suī ruò, shàng xián qí zài jìn yáng zhī xià yě. cǐ fāng qí yòng zhǒu zú zhī shí yě, yuán wáng zhī wù yì yě! yú shì qín wáng kǒng.
秦昭王謂左右曰:「今時韓、魏與始孰彊?」對曰:「不如始彊。」王曰:「今時如耳、魏齊與孟嘗、芒卯孰賢?」對曰:「不如。」王曰:「以孟嘗、芒卯之賢,率彊韓、魏以攻秦,猶無柰寡人何也。今以無能之如耳、魏齊而率弱韓、魏以伐秦,其無柰寡人何亦明矣。」左右皆曰:「甚然。」中旗馮琴而對曰:「王之料天下過矣。當晉六卿之時,知氏最彊,滅范、中行,又率韓、魏之兵以圍趙襄子於晉陽,決晉水以灌晉陽之城,不湛者三版。知伯行水,魏桓子御,韓康子為參乘。知伯曰:『吾始不知水之可以亡人之國也,乃今知之。』汾水可以灌安邑,絳水可以灌平陽。魏桓子肘韓康子,韓康子履魏桓子,肘足接於車上,而知氏地分,身死國亡,為天下笑。今秦兵雖彊,不能過知氏;韓、魏雖弱,尚賢其在晉陽之下也。此方其用肘足之時也,原王之勿易也!」於是秦王恐。
qí chǔ xiāng yuē ér gōng wèi, wèi shǐ rén qiú jiù yú qín, guān gài xiāng wàng yě, ér qín jiù bù zhì. wèi rén yǒu táng jū zhě, nián jiǔ shí yú yǐ, wèi wèi wáng yuē: lǎo chén qǐng xī shuō qín wáng, lìng bīng xiān chén chū. wèi wáng zài bài, suì yuē chē ér qiǎn zhī. táng jū dào, rù jiàn qín wáng. qín wáng yuē: zhàng rén máng rán nǎi yuǎn zhì cǐ, shén kǔ yǐ! fū wèi zhī lái qiú jiù shù yǐ, guǎ rén zhī wèi zhī jí yǐ. táng jū duì yuē: dài wáng yǐ zhī wèi zhī jí ér jiù bù fā zhě, chén qiè yǐ wèi yòng cè zhī chén wú rèn yǐ. fū wèi, yī wàn chéng zhī guó yě, rán suǒ yǐ xī miàn ér shì qín, chēng dōng fān, shòu guān dài, cí chūn qiū zhě, yǐ qín zhī jiàng zú yǐ wèi yǔ yě. jīn qí chǔ zhī bīng yǐ hé yú wèi jiāo yǐ, ér qín jiù bù fā, yì jiāng lài qí wèi jí yě. shǐ zhī dà jí, bǐ qiě gē dì ér yuē cóng, wáng shàng hé jiù yān? bì dài qí jí ér jiù zhī, shì shī yī dōng fān zhī wèi ér jiàng èr dí zhī qí chǔ, zé wáng hé lì yān? yú shì qín zhāo wáng jù wèi fā bīng jiù wèi. wèi shì fù dìng.
齊、楚相約而攻魏,魏使人求救於秦,冠蓋相望也,而秦救不至。魏人有唐雎者,年九十餘矣,謂魏王曰:「老臣請西說秦王,令兵先臣出。」魏王再拜,遂約車而遣之。唐雎到,入見秦王。秦王曰:「丈人芒然乃遠至此,甚苦矣!夫魏之來求救數矣,寡人知魏之急已。」唐雎對曰:「大王已知魏之急而救不發者,臣竊以為用策之臣無任矣。夫魏,一萬乘之國也,然所以西面而事秦,稱東籓,受冠帶,祠春秋者,以秦之彊足以為與也。今齊、楚之兵已合於魏郊矣,而秦救不發,亦將賴其未急也。使之大急,彼且割地而約從,王尚何救焉?必待其急而救之,是失一東籓之魏而彊二敵之齊、楚,則王何利焉?」於是秦昭王遽為發兵救魏。魏氏復定。
zhào shǐ rén wèi wèi wáng yuē: wèi wǒ shā fàn cuó, wú qǐng xiàn qī shí lǐ zhī dì. wèi wáng yuē: nuò. shǐ lì bǔ zhī, wéi ér wèi shā. cuó yīn shàng wū qí wēi, wèi shǐ zhě yuē: yǔ qí yǐ sǐ cuó shì, bù rú yǐ shēng cuó shì. yǒu rú cuó sǐ, zhào bù yǔ wáng dì, zé wáng jiāng nài hé? gù bù ruò yǔ xiān dìng gē dì, rán hòu shā cuó. wèi wáng yuē: shàn. cuó yīn shàng shū xìn líng jūn yuē: cuó, gù wèi zhī miǎn xiāng yě, zhào yǐ dì shā cuó ér wèi wáng tīng zhī, yǒu rú jiàng qín yì jiāng xí zhào zhī yù, zé jūn qiě nài hé? xìn líng jūn yán yú wáng ér chū zhī.
趙使人謂魏王曰:「為我殺范痤,吾請獻七十里之地。」魏王曰:「諾。」使吏捕之,圍而未殺。痤因上屋騎危,謂使者曰:「與其以死痤市,不如以生痤市。有如痤死,趙不予王地,則王將柰何?故不若與先定割地,然後殺痤。」魏王曰:「善。」痤因上書信陵君曰:「痤,故魏之免相也,趙以地殺痤而魏王聽之,有如彊秦亦將襲趙之欲,則君且柰何?」信陵君言於王而出之。
wèi wáng yǐ qín jiù zhī gù, yù qīn qín ér fá hán, yǐ qiú gù dì. wú jì wèi wèi wáng yuē:
魏王以秦救之故,欲親秦而伐韓,以求故地。無忌謂魏王曰:
qín yǔ róng dí tóng sú, yǒu hǔ láng zhī xīn, tān lì hǎo lì wú xìn, bù shí lǐ yì dé xíng. gǒu yǒu lì yān, bù gù qīn qī xiōng dì, ruò qín shòu ěr, cǐ tiān xià zhī suǒ shí yě, fēi yǒu suǒ shī hòu jī dé yě. gù tài hòu mǔ yě, ér yǐ yōu sǐ ráng hóu jiù yě, gōng mò dà yān, ér jìng zhú zhī liǎng dì wú zuì, ér zài duó zhī guó. cǐ yú qīn qī ruò cǐ, ér kuàng yú chóu chóu zhī guó hū? jīn wáng yǔ qín gòng fá hán ér yì jìn qín huàn, chén shén huò zhī. ér wáng bù shí zé bù míng, qún chén mò yǐ wén zé bù zhōng.
秦與戎翟同俗,有虎狼之心,貪戾好利無信,不識禮義德行。苟有利焉,不顧親戚兄弟,若禽獸耳,此天下之所識也,非有所施厚積德也。故太后母也,而以憂死;穰侯舅也,功莫大焉,而竟逐之;兩弟無罪,而再奪之國。此於親戚若此,而況於仇讎之國乎?今王與秦共伐韓而益近秦患,臣甚惑之。而王不識則不明,群臣莫以聞則不忠。
jīn hán shì yǐ yī nǚ zǐ fèng yī ruò zhǔ, nèi yǒu dà luàn, wài jiāo jiàng qín wèi zhī bīng, wáng yǐ wèi bù wáng hū? hán wáng, qín yǒu zhèng dì, yǔ dà liáng yè, wáng yǐ wèi ān hū? wáng yù de gù dì, jīn fù jiàng qín zhī qīn, wáng yǐ wèi lì hū?
今韓氏以一女子奉一弱主,內有大亂,外交彊秦魏之兵,王以為不亡乎?韓亡,秦有鄭地,與大梁鄴,王以為安乎?王欲得故地,今負彊秦之親,王以為利乎?
qín fēi wú shì zhī guó yě, hán wáng zhī hòu bì jiāng gèng shì, gèng shì bì jiù yì yǔ lì, jiù yì yǔ lì bì bù fá chǔ yǔ zhào yǐ. shì hé yě? fū yuè shān yú hé, jué hán shàng dǎng ér gōng jiàng zhào, shì fù è yǔ zhī shì, qín bì bù wèi yě. ruò dào hé nèi, bèi yè zhāo gē, jué zhāng fǔ shuǐ, yǔ zhào bīng jué yú hán dān zhī jiāo, shì zhī bó zhī huò yě, qín yòu bù gǎn. fá chǔ, dào shè gǔ, xíng sān qiān lǐ. ér gōng míng è zhī sāi, suǒ xíng shén yuǎn, suǒ gōng shén nán, qín yòu bù wèi yě. ruò dào hé wài, bèi dà liáng, yòu shàng cài shào líng, yǔ chǔ bīng jué yú chén jiāo, qín yòu bù gǎn. gù yuē qín bì bù fá chǔ yǔ zhào yǐ, yòu bù gōng wèi yǔ qí yǐ.
秦非無事之國也,韓亡之後必將更事,更事必就易與利,就易與利必不伐楚與趙矣。是何也?夫越山逾河,絕韓上黨而攻彊趙,是復閼與之事,秦必不為也。若道河內,倍鄴、朝歌,絕漳滏水,與趙兵決於邯鄲之郊,是知伯之禍也,秦又不敢。伐楚,道涉谷,行三千里。而攻冥戹之塞,所行甚遠,所攻甚難,秦又不為也。若道河外,倍大梁,右上蔡、召陵,與楚兵決於陳郊,秦又不敢。故曰秦必不伐楚與趙矣,又不攻衛與齊矣。
fū hán wáng zhī hòu, bīng chū zhī rì, fēi wèi wú gōng yǐ. qín gù yǒu huái máo xíng qiū, chéng guǐ jīn yǐ lín hé nèi, hé nèi gòng jí. bì wēi yǒu zhèng dì, dé yuán yōng, jué yíng zé shuǐ guàn dà liáng, dà liáng bì wáng. wáng zhī shǐ zhě chū guò ér è ān líng shì yú qín, qín zhī yù zhū zhī jiǔ yǐ. qín yè yáng kūn yáng yǔ wǔ yáng lín, tīng shǐ zhě zhī è zhī, suí ān líng shì ér wáng zhī, rào wǔ yáng zhī běi, yǐ dōng lín xǔ, nán guó bì wēi, guó wú hài hū?
夫韓亡之後,兵出之日,非魏無攻已。秦固有懷、茅、邢丘,城垝津以臨河內,河內共、汲。必危;有鄭地,得垣雍,決熒澤水灌大梁,大梁必亡。王之使者出過而惡安陵氏於秦,秦之欲誅之久矣。秦葉陽、昆陽與舞陽鄰,聽使者之惡之,隨安陵氏而亡之,繞舞陽之北,以東臨許,南國必危,國無害乎?
fū zēng hán bù ài ān líng shì kě yě, fū bù huàn qín zhī bù ài nán guó fēi yě. yì rì zhě, qín zài hé xī jìn, guó qù liáng qiān lǐ, yǒu hé shān yǐ lán zhī, yǒu zhōu hán yǐ jiān zhī. cóng lín xiāng jūn yǐ zhì yú jīn, qín qī gōng wèi, wǔ rù yòu zhōng, biān chéng jǐn bá, wén tái duò, chuí dōu fén, lín mù fá, mí lù jǐn, ér guó jì yǐ wéi. yòu zhǎng qū liáng běi, dōng zhì táo wèi zhī jiāo, běi zhì píng jiān. suǒ wáng yú qín zhě, shān nán shān běi, hé wài hé nèi, dà xiàn shù shí, míng dōu shù bǎi. qín nǎi zài hé xī jìn, qù liáng qiān lǐ, ér huò ruò shì yǐ, yòu kuàng yú shǐ qín wú hán, yǒu zhèng dì, wú hé shān ér lán zhī, wú zhōu hán ér jiān zhī, qù dà liáng bǎi lǐ, huò bì yóu cǐ yǐ.
夫憎韓不愛安陵氏可也,夫不患秦之不愛南國非也。異日者,秦在河西晉,國去梁千里,有河山以闌之,有周韓以間之。從林鄉軍以至於今,秦七攻魏,五入囿中,邊城盡拔,文台墮,垂都焚,林木伐,麋鹿盡,而國繼以圍。又長驅梁北,東至陶衛之郊,北至平監。所亡於秦者,山南山北,河外河內,大縣數十,名都數百。秦乃在河西晉,去梁千里,而禍若是矣,又況於使秦無韓,有鄭地,無河山而闌之,無周韓而間之,去大梁百里,禍必由此矣。
yì rì zhě, cóng zhī bù chéng yě, chǔ wèi yí ér hán bù kě de yě. jīn hán shòu bīng sān nián, qín ráo zhī yǐ jiǎng, shí wáng bù tīng, tóu zhì yú zhào, qǐng wèi tiān xià yàn háng dùn rèn, chǔ zhào bì jí bīng, jiē shí qín zhī yù wú qióng yě, fēi jǐn wáng tiān xià zhī guó ér chén hǎi nèi, bì bù xiū yǐ. shì gù chén yuán yǐ cóng shì wáng, wáng sù shòu chǔ zhào zhī yuē, ér xié hán zhī zhì yǐ cún hán, ér qiú gù dì, hán bì xiào zhī.
異日者,從之不成也,楚、魏疑而韓不可得也。今韓受兵三年,秦橈之以講,識亡不聽,投質於趙,請為天下雁行頓刃,楚、趙必集兵,皆識秦之欲無窮也,非盡亡天下之國而臣海內,必不休矣。是故臣原以從事王,王速受楚趙之約,而挾韓之質以存韓,而求故地,韓必效之。
fū cún hán ān wèi ér lì tiān xià, cǐ yì wáng zhī tiān shí yǐ. tōng hán shàng dǎng yú gòng níng, shǐ dào ān chéng, chū rù fù zhī, shì wèi zhòng zhì hán yǐ qí shàng dǎng yě. jīn yǒu qí fù, zú yǐ fù guó. hán bì dé wèi ài wèi zhòng wèi wèi wèi, hán bì bù gǎn fǎn wèi, shì hán zé wèi zhī xiàn yě. wèi dé hán yǐ wèi xiàn, wèi dà liáng hé wài bì ān yǐ. jīn bù cún hán, èr zhōu ān líng bì wēi, chǔ zhào dà pò, wèi qí shén wèi, tiān xià xī xiāng ér chí qín rù cháo ér wèi chén bù jiǔ yǐ.
夫存韓安魏而利天下,此亦王之天時已。通韓上黨於共、甯,使道安成,出入賦之,是魏重質韓以其上黨也。今有其賦,足以富國。韓必德魏愛魏重魏畏魏,韓必不敢反魏,是韓則魏之縣也。魏得韓以為縣,衛、大梁、河外必安矣。今不存韓,二周、安陵必危,楚、趙大破,衛、齊甚畏,天下西鄉而馳秦入朝而為臣不久矣。
èr shí nián, qín wéi hán dān, xìn líng jūn wú jì jiǎo duó jiāng jūn jìn bǐ bīng yǐ jiù zhào, zhào dé quán. wú jì yīn liú zhào. èr shí liù nián, qín zhāo wáng zú.
二十年,秦圍邯鄲,信陵君無忌矯奪將軍晉鄙兵以救趙,趙得全。無忌因留趙。二十六年,秦昭王卒。
sān shí nián, wú jì guī wèi, lǜ wǔ guó bīng gōng qín, bài zhī hé wài, zǒu méng ào. wèi tài zǐ zēng zhì yú qín, qín nù, yù qiú wèi tài zǐ zēng. huò wèi zēng wèi qín wáng yuē: gōng sūn xǐ gù wèi wèi xiāng yuē qǐng yǐ wèi jí jī qín, qín wáng nù, bì qiú zēng. wèi wáng yòu nù, jī qín, qín bì shāng. jīn wáng qiú zēng, shì xǐ zhī jì zhōng yě. gù bù ruò guì zēng ér hé wèi, yǐ yí zhī yú qí hán. qín nǎi zhǐ zēng.
三十年,無忌歸魏,率五國兵攻秦,敗之河外,走蒙驁。魏太子增質於秦,秦怒,欲囚魏太子增。或為增謂秦王曰:「公孫喜固謂魏相曰『請以魏疾擊秦,秦王怒,必囚增。魏王又怒,擊秦,秦必傷』。今王囚增,是喜之計中也。故不若貴增而合魏,以疑之於齊、韓。」秦乃止增。
sān shí yī nián, qín wáng zhèng chū lì.
三十一年,秦王政初立。
sān shí sì nián, ān lí wáng zú, tài zǐ zēng lì, shì wèi jǐng mǐn wáng. xìn líng jūn wú jì zú.
三十四年,安釐王卒,太子增立,是為景湣王。信陵君無忌卒。
jǐng mǐn wáng yuán nián, qín bá wǒ èr shí chéng, yǐ wèi qín dōng jùn. èr nián, qín bá wǒ zhāo gē.
景湣王元年,秦拔我二十城,以為秦東郡。二年,秦拔我朝歌。
xǐ yě wáng. sān nián, qín bá wǒ jí. wǔ nián, qín bá wǒ yuán pú yáng yǎn. shí wǔ nián, jǐng mǐn wáng zú, zi wáng jiǎ lì.
徙野王。三年,秦拔我汲。五年,秦拔我垣、蒲陽、衍。十五年,景湣王卒,子王假立。
wáng jiǎ yuán nián, yān tài zǐ dān shǐ jīng kē cì qín wáng, qín wáng jué zhī.
王假元年,燕太子丹使荊軻刺秦王,秦王覺之。
sān nián, qín guàn dà liáng, lǔ wáng jiǎ, suì miè wèi yǐ wèi jùn xiàn.
三年,秦灌大梁,虜王假,遂滅魏以為郡縣。
tài shǐ gōng yuē: wú shì gù dà liáng zhī xū, xū zhōng rén yuē: qín zhī pò liáng, yǐn hé gōu ér guàn dà liáng, sān yuè chéng huài, wáng qǐng jiàng, suì miè wèi. shuō zhě jiē yuē wèi yǐ bù yòng xìn líng jūn gù, guó xuē ruò zhì yú wáng, yú yǐ wèi bù rán. tiān fāng lìng qín píng hǎi nèi, qí yè wèi chéng, wèi suī dé ā héng zhī zuǒ, hé yì hū?
太史公曰:吾適故大梁之墟,墟中人曰:「秦之破梁,引河溝而灌大梁,三月城壞,王請降,遂滅魏。」說者皆曰魏以不用信陵君故,國削弱至於亡,余以為不然。天方令秦平海內,其業未成,魏雖得阿衡之佐,曷益乎?
bì gōng zhī miáo, yīn guó wèi xìng. dà míng shǐ shǎng, yíng shù zì zhèng. yìn yì fán chāng, xì zài zhōng zhèng. yáng gàn jiù lù, zhì shì bèn mìng. wén shǐ jiàn hóu, wǔ shí jiàng shèng. dà liáng dōng xǐ, zhǎng ān běi zhēn. mǎo jì wú gōng, áng yì wài pìn. wáng jiǎ xuē ruò, lǔ yú qín zhèng.
畢公之苗,因國為姓。大名始賞,盈數自正。胤裔繁昌,系載忠正。楊干就戮,智氏奔命。文始建侯,武實彊盛。大梁東徙,長安北偵。卯既無功,卬亦外聘。王假削弱,虜於秦政。