wǔ zǐ xū zhě, chǔ rén yě, míng yuán. yuán fù yuē wǔ shē. yuán xiōng yuē wǔ shàng. qí xiān yuē wǔ jǔ, yǐ zhí jiàn shì chǔ zhuāng wáng, yǒu xiǎn, gù qí hòu shì yǒu míng yú chǔ.
伍子胥者,楚人也,名員。員父曰伍奢。員兄曰伍尚。其先曰伍舉,以直諫事楚莊王,有顯,故其後世有名於楚。
chǔ píng wáng yǒu tài zǐ míng yuē jiàn, shǐ wǔ shē wèi tài fù, fèi wú jì wèi shǎo fù. wú jì bù zhōng yú tài zǐ jiàn. píng wáng shǐ wú jì wèi tài zǐ qǔ fù yú qín, qín nǚ hǎo, wú jì chí guī bào píng wáng yuē: qín nǚ jué měi, wáng kě zì qǔ, ér gèng wèi tài zǐ qǔ fù. píng wáng suì zì qǔ qín nǚ ér jué ài xìng zhī, shēng zǐ zhěn. gèng wèi tài zǐ qǔ fù.
楚平王有太子名曰建,使伍奢為太傅,費無忌為少傅。無忌不忠於太子建。平王使無忌為太子取婦於秦,秦女好,無忌馳歸報平王曰:「秦女絕美,王可自取,而更為太子取婦。」平王遂自取秦女而絕愛幸之,生子軫。更為太子取婦。
wú jì jì yǐ qín nǚ zì mèi yú píng wáng, yīn qù tài zǐ ér shì píng wáng. kǒng yī dàn píng wáng zú ér tài zǐ lì, shā jǐ, nǎi yīn chán tài zǐ jiàn. jiàn mǔ, cài nǚ yě, wú chǒng yú píng wáng. píng wáng shāo yì shū jiàn, shǐ jiàn shǒu chéng fù, bèi biān bīng.
無忌既以秦女自媚於平王,因去太子而事平王。恐一旦平王卒而太子立,殺己,乃因讒太子建。建母,蔡女也,無寵於平王。平王稍益疏建,使建守城父,備邊兵。
qǐng zhī, wú jì yòu rì yè yán tài zǐ duǎn yú wáng yuē: tài zǐ yǐ qín nǚ zhī gù, bù néng wú yuàn wàng, yuán wáng shǎo zì bèi yě. zì tài zǐ jū chéng fù, jiāng bīng, wài jiāo zhū hóu, qiě yù rù wèi luàn yǐ. píng wáng nǎi zhào qí tài fù wǔ shē kǎo wèn zhī. wǔ shē zhī wú jì chán tài zǐ yú píng wáng, yīn yuē: wáng dú nài hé yǐ chán zéi xiǎo chén shū gǔ ròu zhī qīn hū? wú jì yuē: wáng jīn bù zhì, qí shì chéng yǐ. wáng qiě jiàn qín. yú shì píng wáng nù, qiú wǔ shē, ér shǐ chéng fù sī mǎ fèn yáng wǎng shā tài zǐ. xíng wèi zhì, fèn yáng shǐ rén xiān gào tài zǐ: tài zǐ jí qù, bù rán jiāng zhū. tài zǐ jiàn wáng bēn sòng.
頃之,無忌又日夜言太子短於王曰:「太子以秦女之故,不能無怨望,原王少自備也。自太子居城父,將兵,外交諸侯,且欲入為亂矣。」平王乃召其太傅伍奢考問之。伍奢知無忌讒太子於平王,因曰:「王獨柰何以讒賊小臣疏骨肉之親乎?」無忌曰:「王今不制,其事成矣。王且見禽。」於是平王怒,囚伍奢,而使城父司馬奮揚往殺太子。行未至,奮揚使人先告太子:「太子急去,不然將誅。」太子建亡奔宋。
wú jì yán yú píng wáng yuē: wǔ shē yǒu èr zi, jiē xián, bù zhū qiě wèi chǔ yōu. kě yǐ qí fù zhì ér zhào zhī, bù rán qiě wèi chǔ huàn. wáng shǐ shǐ wèi wǔ shē yuē: néng zhì rǔ èr zi zé shēng, bù néng zé sǐ. wǔ shē yuē: shàng wèi rén rén, hū bì lái. yuán wèi rén gāng lì rěn wù, néng chéng dà shì, bǐ jiàn lái zhī bìng qín, qí shì bì bù lái. wáng bù tīng, shǐ rén zhào èr zǐ yuē: lái, wú shēng rǔ fù bù lái, jīn shā shē yě. wǔ shàng yù wǎng, yuán yuē: chǔ zhī zhào wǒ xiōng dì, fēi yù yǐ shēng wǒ fù yě, kǒng yǒu tuō zhě hòu shēng huàn, gù yǐ fù wèi zhì, zhà zhào èr zi. èr zi dào, zé fù zǐ jù sǐ. hé yì fù zhī sǐ? wǎng ér lìng chóu bù dé bào ěr. bù rú bēn tā guó, jiè lì yǐ xuě fù zhī chǐ, jù miè, wú wèi yě. wǔ shàng yuē: wǒ zhī wǎng zhōng bù néng quán fù mìng. rán hèn fù zhào wǒ yǐ qiú shēng ér bù wǎng, hòu bù néng xuě chǐ, zhōng wèi tiān xià xiào ěr. wèi yuán: kě qù yǐ! rǔ néng bào shā fù zhī chóu, wǒ jiāng guī sǐ. shàng jì jiù zhí, shǐ zhě bǔ wǔ xū. wǔ xū guàn gōng zhí shǐ xiāng shǐ zhě, shǐ zhě bù gǎn jìn, wǔ xū suì wáng. wén tài zǐ jiàn zhī zài sòng, wǎng cóng zhī. shē wén zi xū zhī wáng yě, yuē: chǔ guó jūn chén qiě kǔ bīng yǐ. wǔ shàng zhì chǔ, chǔ bìng shā shē yǔ shàng yě.
無忌言於平王曰:「伍奢有二子,皆賢,不誅且為楚憂。可以其父質而召之,不然且為楚患。」王使使謂伍奢曰:「能致汝二子則生,不能則死。」伍奢曰:「尚為人仁,呼必來。員為人剛戾忍卼,能成大事,彼見來之並禽,其勢必不來。」王不聽,使人召二子曰:「來,吾生汝父;不來,今殺奢也。」伍尚欲往,員曰:「楚之召我兄弟,非欲以生我父也,恐有脫者後生患,故以父為質,詐召二子。二子到,則父子俱死。何益父之死?往而令讎不得報耳。不如奔他國,借力以雪父之恥,俱滅,無為也。」伍尚曰:「我知往終不能全父命。然恨父召我以求生而不往,後不能雪恥,終為天下笑耳。」謂員:「可去矣!汝能報殺父之讎,我將歸死。」尚既就執,使者捕伍胥。伍胥貫弓執矢鄉使者,使者不敢進,伍胥遂亡。聞太子建之在宋,往從之。奢聞子胥之亡也,曰:「楚國君臣且苦兵矣。」伍尚至楚,楚並殺奢與尚也。
wǔ xū jì zhì sòng, sòng yǒu huá shì zhī luàn, nǎi yǔ tài zǐ jiàn jù bēn yú zhèng. zhèng rén shén shàn zhī. tài zǐ jiàn yòu shì jìn, jìn qǐng gōng yuē: tài zǐ jì shàn zhèng, zhèng xìn tài zǐ. tài zǐ néng wèi wǒ nèi yīng, ér wǒ gōng qí wài, miè zhèng bì yǐ. miè zhèng ér fēng tài zǐ. tài zǐ nǎi hái zhèng. shì wèi huì, huì zì sī yù shā qí cóng zhě, cóng zhě zhī qí móu, nǎi gào zhī yú zhèng. zhèng dìng gōng yǔ zi chǎn zhū shā tài zǐ jiàn. jiàn yǒu zi míng shèng. wǔ xū jù, nǎi yǔ shèng jù bēn wú. dào zhāo guān, zhāo guān yù zhí zhī. wǔ xū suì yǔ shèng dú shēn bù zǒu, jǐ bù dé tuō. zhuī zhě zài hòu. zhì jiāng, jiāng shàng yǒu yī yú fù chéng chuán, zhī wǔ xū zhī jí, nǎi dù wǔ xū. wǔ xū jì dù, jiě qí jiàn yuē: cǐ jiàn zhí bǎi jīn, yǐ yǔ fù. fù yuē: chǔ guó zhī fǎ, dé wǔ xū zhě cì sù wǔ wàn shí, jué zhí guī, qǐ tú bǎi jīn jiàn xié! bù shòu. wǔ xū wèi zhì wú ér jí, zhǐ zhōng dào, qǐ shí. zhì yú wú, wú wáng liáo fāng yòng shì, gōng zǐ guāng wèi jiāng. wǔ xū nǎi yīn gōng zǐ guāng yǐ qiú jiàn wú wáng.
伍胥既至宋,宋有華氏之亂,乃與太子建俱奔於鄭。鄭人甚善之。太子建又適晉,晉頃公曰:「太子既善鄭,鄭信太子。太子能為我內應,而我攻其外,滅鄭必矣。滅鄭而封太子。」太子乃還鄭。事未會,會自私慾殺其從者,從者知其謀,乃告之於鄭。鄭定公與子產誅殺太子建。建有子名勝。伍胥懼,乃與勝俱奔吳。到昭關,昭關欲執之。伍胥遂與勝獨身步走,幾不得脫。追者在後。至江,江上有一漁父乘船,知伍胥之急,乃渡伍胥。伍胥既渡,解其劍曰:「此劍直百金,以與父。」父曰:「楚國之法,得伍胥者賜粟五萬石,爵執珪,豈徒百金劍邪!」不受。伍胥未至吳而疾,止中道,乞食。至於吳,吳王僚方用事,公子光為將。伍胥乃因公子光以求見吳王。
jiǔ zhī, chǔ píng wáng yǐ qí biān yì zhōng lí yǔ wú biān yì bēi liáng shì jù cán, liǎng nǚ zǐ zhēng sāng xiāng gōng, nǎi dà nù, zhì yú liǎng guó jǔ bīng xiāng fá. wú shǐ gōng zǐ guāng fá chǔ, bá qí zhōng lí jū cháo ér guī. wǔ zǐ xū shuō wú wáng liáo yuē: chǔ kě pò yě. yuán fù qiǎn gōng zǐ guāng. gōng zǐ guāng wèi wú wáng yuē: bǐ wǔ xū fù xiōng wèi lù yú chǔ, ér quàn wáng fá chǔ zhě, yù yǐ zì bào qí chóu ěr. fá chǔ wèi kě pò yě. wǔ xū zhī gōng zǐ guāng yǒu nèi zhì, yù shā wáng ér zì lì, wèi kě shuō yǐ wài shì, nǎi jìn zhuān zhū yú gōng zǐ guāng, tuì ér yǔ tài zǐ jiàn zhī zǐ shèng gēng yú yě.
久之,楚平王以其邊邑鍾離與吳邊邑卑梁氏俱蠶,兩女子爭桑相攻,乃大怒,至於兩國舉兵相伐。吳使公子光伐楚,拔其鍾離、居巢而歸。伍子胥說吳王僚曰:「楚可破也。原復遣公子光。」公子光謂吳王曰:「彼伍胥父兄為戮於楚,而勸王伐楚者,欲以自報其讎耳。伐楚未可破也。」伍胥知公子光有內志,欲殺王而自立,未可說以外事,乃進專諸於公子光,退而與太子建之子勝耕於野。
wǔ nián ér chǔ píng wáng zú. chū, píng wáng suǒ duó tài zǐ jiàn qín nǚ shēng zǐ zhěn, jí píng wáng zú, zhěn jìng lì wèi hòu, shì wèi zhāo wáng. wú wáng liáo yīn chǔ sàng, shǐ èr gōng zǐ jiāng bīng wǎng xí chǔ. chǔ fā bīng jué wú bīng zhī hòu, bù dé guī. wú guó nèi kōng, ér gōng zǐ guāng nǎi lìng zhuān zhū xí cì wú wáng liáo ér zì lì, shì wèi wú wáng hé lú. hé lú jì lì, dé zhì, nǎi zhào wǔ yuán yǐ wèi xíng rén, ér yǔ móu guó shì.
五年而楚平王卒。初,平王所奪太子建秦女生子軫,及平王卒,軫竟立為後,是為昭王。吳王僚因楚喪,使二公子將兵往襲楚。楚發兵絕吳兵之後,不得歸。吳國內空,而公子光乃令專諸襲刺吳王僚而自立,是為吳王闔廬。闔廬既立,得志,乃召伍員以為行人,而與謀國事。
chǔ zhū qí dà chén xì wǎn bó zhōu lí, bó zhōu lí zhī sūn bó pǐ wáng bēn wú, wú yì yǐ pǐ wèi dài fū. qián wáng liáo suǒ qiǎn èr gōng zǐ jiāng bīng fá chǔ zhě, dào jué bù dé guī. hòu wén hé lú shì wáng liáo zì lì, suì yǐ qí bīng jiàng chǔ, chǔ fēng zhī yú shū. hé lú lì sān nián, nǎi xìng shī yǔ wǔ xū bó pǐ fá chǔ, bá shū, suì qín gù wú fǎn èr jiāng jūn. yīn yù zhì yǐng, jiāng jūn sūn wǔ yuē: mín láo, wèi kě, qiě dài zhī. nǎi guī.
楚誅其大臣郤宛、伯州犁,伯州犁之孫伯嚭亡奔吳,吳亦以嚭為大夫。前王僚所遣二公子將兵伐楚者,道絕不得歸。後聞闔廬弒王僚自立,遂以其兵降楚,楚封之於舒。闔廬立三年,乃興師與伍胥、伯嚭伐楚,拔舒,遂禽故吳反二將軍。因欲至郢,將軍孫武曰:「民勞,未可,且待之。」乃歸。
sì nián, wú fá chǔ, qǔ liù yǔ qián. wǔ nián, fá yuè, bài zhī. liù nián, chǔ zhāo wáng shǐ gōng zǐ náng wǎ jiāng bīng fá wú. wú shǐ wǔ yuán yíng jī, dà pò chǔ jūn yú yù zhāng, qǔ chǔ zhī jū cháo.
四年,吳伐楚,取六與灊。五年,伐越,敗之。六年,楚昭王使公子囊瓦將兵伐吳。吳使伍員迎擊,大破楚軍於豫章,取楚之居巢。
jiǔ nián, wú wáng hé lú wèi zi xū sūn wǔ yuē: shǐ zi yán yǐng wèi kě rù, jīn guǒ hé rú? èr zi duì yuē: chǔ jiāng náng wǎ tān, ér táng cài jiē yuàn zhī. wáng bì yù dà fá zhī, bì xiān dé táng cài nǎi kě. hé lú tīng zhī, xī xìng shī yǔ táng cài fá chǔ, yǔ chǔ jiā hàn shuǐ ér chén. wú wáng zhī dì fū gài jiāng bīng qǐng cóng, wáng bù tīng, suì yǐ qí shǔ wǔ qiān rén jī chǔ jiāng zi cháng. zi cháng bài zǒu, bēn zhèng. yú shì wú chéng shèng ér qián, wǔ zhàn, suì zhì yǐng. jǐ mǎo, chǔ zhāo wáng chū bēn. gēng chén, wú wáng rù yǐng.
九年,吳王闔廬謂子胥、孫武曰:「始子言郢未可入,今果何如?」二子對曰:「楚將囊瓦貪,而唐、蔡皆怨之。王必欲大伐之,必先得唐、蔡乃可。」闔廬聽之,悉興師與唐、蔡伐楚,與楚夾漢水而陳。吳王之弟夫概將兵請從,王不聽,遂以其屬五千人擊楚將子常。子常敗走,奔鄭。於是吳乘勝而前,五戰,遂至郢。己卯,楚昭王出奔。庚辰,吳王入郢。
zhāo wáng chū wáng, rù yún mèng dào jī wáng, wáng zǒu yún. yún gōng dì huái yuē: píng wáng shā wǒ fù, wǒ shā qí zi, bù yì kě hū! yún gōng kǒng qí dì shā wáng, yǔ wáng bēn suí. wú bīng wéi suí, wèi suí rén yuē: zhōu zhī zǐ sūn zài hàn chuān zhě, chǔ jǐn miè zhī. suí rén yù shā wáng, wáng zǐ qí nì wáng, jǐ zì wèi wáng yǐ dāng zhī. suí rén bo yǔ wáng yú wú, bù jí, nǎi xiè wú bù yǔ wáng.
昭王出亡,入雲夢;盜擊王,王走鄖。鄖公弟懷曰:「平王殺我父,我殺其子,不亦可乎!」鄖公恐其弟殺王,與王奔隨。吳兵圍隨,謂隨人曰:「周之子孫在漢川者,楚盡滅之。」隨人慾殺王,王子綦匿王,己自為王以當之。隨人卜與王於吳,不吉,乃謝吳不與王。
shǐ wǔ yuán yǔ shēn bāo xū wèi jiāo, yuán zhī wáng yě, wèi bāo xū yuē: wǒ bì fù chǔ. bāo xū yuē: wǒ bì cún zhī. jí wú bīng rù yǐng, wǔ zǐ xū qiú zhāo wáng. jì bù dé, nǎi jué chǔ píng wáng mù, chū qí shī, biān zhī sān bǎi, rán hòu yǐ. shēn bāo xū wáng yú shān zhōng, shǐ rén wèi zi xū yuē: zi zhī bào chóu, qí yǐ shén hū! wú wén zhī, rén zhòng zhě shèng tiān, tiān dìng yì néng pò rén. jīn zi gù píng wáng zhī chén, qīn běi miàn ér shì zhī, jīn zhì yú lù sǐ rén, cǐ qǐ qí wú tiān dào zhī jí hū! wǔ zǐ xū yuē: wèi wǒ xiè shēn bāo xū yuē, wú rì mù tú yuǎn, wú gù dào xíng ér nì shī zhī. yú shì shēn bāo xū zǒu qín gào jí, qiú jiù yú qín. qín bù xǔ. bāo xū lì yú qín tíng, zhòu yè kū, qī rì qī yè bù jué qí shēng. qín āi gōng lián zhī, yuē: chǔ suī wú dào, yǒu chén ruò shì, kě wú cún hū! nǎi qiǎn chē wǔ bǎi chéng jiù chǔ jī wú. liù yuè, bài wú bīng yú jì. huì wú wáng jiǔ liú chǔ qiú zhāo wáng, ér hé lú dì fū gài nǎi wáng guī, zì lì wèi wáng. hé lú wén zhī, nǎi shì chǔ ér guī, jī qí dì fū gài. fū gài bài zǒu, suì bēn chǔ. chǔ zhāo wáng jiàn wú yǒu nèi luàn, nǎi fù rù yǐng. fēng fū gài yú táng xī, wèi táng xī shì. chǔ fù yǔ wú zhàn, bài wú, wú wáng nǎi guī.
始伍員與申包胥為交,員之亡也,謂包胥曰:「我必覆楚。」包胥曰:「我必存之。」及吳兵入郢,伍子胥求昭王。既不得,乃掘楚平王墓,出其屍,鞭之三百,然後已。申包胥亡於山中,使人謂子胥曰:「子之報讎,其以甚乎!吾聞之,人眾者勝天,天定亦能破人。今子故平王之臣,親北面而事之,今至於僇死人,此豈其無天道之極乎!」伍子胥曰:「為我謝申包胥曰,吾日暮途遠,吾故倒行而逆施之。」於是申包胥走秦告急,求救於秦。秦不許。包胥立於秦廷,晝夜哭,七日七夜不絕其聲。秦哀公憐之,曰:「楚雖無道,有臣若是,可無存乎!」乃遣車五百乘救楚擊吳。六月,敗吳兵於稷。會吳王久留楚求昭王,而闔廬弟夫概乃亡歸,自立為王。闔廬聞之,乃釋楚而歸,擊其弟夫概。夫概敗走,遂奔楚。楚昭王見吳有內亂,乃復入郢。封夫概於堂谿,為堂谿氏。楚復與吳戰,敗吳,吳王乃歸。
hòu èr suì, hé lú shǐ tài zǐ fū chāi jiāng bīng fá chǔ, qǔ fān. chǔ jù wú fù dà lái, nǎi qù yǐng, xǐ yú ruò. dāng shì shí, wú yǐ wǔ zǐ xū sūn wǔ zhī móu, xī pò jiàng chǔ, běi wēi qí jìn, nán fú yuè rén.
後二歲,闔廬使太子夫差將兵伐楚,取番。楚懼吳復大來,乃去郢,徙於鄀。當是時,吳以伍子胥、孫武之謀,西破彊楚,北威齊晉,南服越人。
qí hòu sì nián, kǒng zǐ xiāng lǔ.
其後四年,孔子相魯。
hòu wǔ nián, fá yuè. yuè wáng gōu jiàn yíng jī, bài wú yú gū sū, shāng hé lú zhǐ, jūn què. hé lú bìng chuàng jiāng sǐ, wèi tài zǐ fū chāi yuē: ěr wàng gōu jiàn shā ěr fù hū? fū chāi duì yuē: bù gǎn wàng. shì xī, hé lú sǐ. fū chāi jì lì wèi wáng, yǐ bó pǐ wèi tài zǎi, xí zhàn shè. èr nián hòu fá yuè, bài yuè yú fū jiǎo. yuè wáng gōu jiàn nǎi yǐ yú bīng wǔ qiān rén qī yú huì jī zhī shàng, shǐ dài fū zhǒng hòu bì yí wú tài zǎi pǐ yǐ qǐng hé, qiú wěi guó wèi chén qiè. wú wáng jiāng xǔ zhī. wǔ zǐ xū jiàn yuē: yuè wáng wèi rén néng xīn kǔ. jīn wáng bù miè, hòu bì huǐ zhī. wú wáng bù tīng, yòng tài zǎi pǐ jì, yǔ yuè píng.
後五年,伐越。越王勾踐迎擊,敗吳於姑蘇,傷闔廬指,軍卻。闔廬病創將死,謂太子夫差曰:「爾忘勾踐殺爾父乎?」夫差對曰:「不敢忘。」是夕,闔廬死。夫差既立為王,以伯嚭為太宰,習戰射。二年後伐越,敗越於夫湫。越王勾踐乃以餘兵五千人棲於會稽之上,使大夫種厚幣遺吳太宰嚭以請和,求委國為臣妾。吳王將許之。伍子胥諫曰:「越王為人能辛苦。今王不滅,後必悔之。」吳王不聽,用太宰嚭計,與越平。
qí hòu wǔ nián, ér wú wáng wén qí jǐng gōng sǐ ér dà chén zhēng chǒng, xīn jūn ruò, nǎi xìng shī běi fá qí. wǔ zǐ xū jiàn yuē: gōu jiàn shí bù chóng wèi, diào sǐ wèn jí, qiě yù yǒu suǒ yòng zhī yě. cǐ rén bù sǐ, bì wèi wú huàn. jīn wú zhī yǒu yuè, yóu rén zhī yǒu fù xīn jí yě. ér wáng bù xiān yuè ér nǎi wù qí, bù yì miù hū! wú wáng bù tīng, fá qí, dà bài qí shī yú ài líng, suì wēi zōu lǔ zhī jūn yǐ guī. yì shū zi xū zhī móu.
其後五年,而吳王聞齊景公死而大臣爭寵,新君弱,乃興師北伐齊。伍子胥諫曰:「勾踐食不重味,吊死問疾,且欲有所用之也。此人不死,必為吳患。今吳之有越,猶人之有腹心疾也。而王不先越而乃務齊,不亦謬乎!」吳王不聽,伐齊,大敗齊師於艾陵,遂威鄒魯之君以歸。益疏子胥之謀。
qí hòu sì nián, wú wáng jiāng běi fá qí, yuè wáng gōu jiàn yòng zi gòng zhī móu, nǎi lǜ qí zhòng yǐ zhù wú, ér zhòng bǎo yǐ xiàn yí tài zǎi pǐ. tài zǎi pǐ jì shù shòu yuè lù, qí ài xìn yuè shū shén, rì yè wèi yán yú wú wáng. wú wáng xìn yòng pǐ zhī jì. wǔ zǐ xū jiàn yuē: fū yuè, fù xīn zhī bìng, jīn xìn qí fú cí zhà wěi ér tān qí. pò qí, pì yóu shí tián, wú suǒ yòng zhī. qiě pán gēng zhī gào yuē: yǒu diān yuè bù gōng, yì tiǎn miè zhī, bǐ wú yí yù, wú shǐ yì zhǒng yú zī yì. cǐ shāng zhī suǒ yǐ xìng. yuán wáng shì qí ér xiān yuè ruò bù rán, hòu jiāng huǐ zhī wú jí. ér wú wáng bù tīng, shǐ zi xū yú qí. zi xū lín xíng, wèi qí zǐ yuē: wú shù jiàn wáng, wáng bù yòng, wú jīn jiàn wú zhī wáng yǐ. rǔ yǔ wú jù wáng, wú yì yě. nǎi shǔ qí zi yú qí bào mù, ér hái bào wú.
其後四年,吳王將北伐齊,越王勾踐用子貢之謀,乃率其眾以助吳,而重寶以獻遺太宰嚭。太宰嚭既數受越賂,其愛信越殊甚,日夜為言於吳王。吳王信用嚭之計。伍子胥諫曰:「夫越,腹心之病,今信其浮辭詐偽而貪齊。破齊,譬猶石田,無所用之。且盤庚之誥曰:『有顛越不恭,劓殄滅之,俾無遺育,無使易種於茲邑。』此商之所以興。原王釋齊而先越;若不然,後將悔之無及。」而吳王不聽,使子胥於齊。子胥臨行,謂其子曰:「吾數諫王,王不用,吾今見吳之亡矣。汝與吳俱亡,無益也。」乃屬其子於齊鮑牧,而還報吳。
wú tài zǎi pǐ jì yǔ zi xū yǒu xì, yīn chán yuē: zi xū wèi rén gāng bào, shǎo ēn, cāi zéi, qí yuàn wàng kǒng wèi shēn huò yě. qián rì wáng yù fá qí, zi xū yǐ wèi bù kě, wáng zú fá zhī ér yǒu dà gōng. zi xū chǐ qí jì móu bù yòng, nǎi fǎn yuàn wàng. ér jīn wáng yòu fù fá qí, zi xū zhuān bì jiàng jiàn, jǔ huǐ yòng shì, tú xìng wú zhī bài yǐ zì shèng qí jì móu ěr. jīn wáng zì xíng, xī guó zhōng wǔ lì yǐ fá qí, ér zi xū jiàn bù yòng, yīn chuò xiè, xiáng bìng bù xíng. wáng bù kě bù bèi, cǐ qǐ huò bù nán. qiě pǐ shǐ rén wēi cì zhī, qí shǐ yú qí yě, nǎi shǔ qí zi yú qí zhī bào shì. fū wèi rén chén, nèi bù dé yì, wài yǐ zhū hóu, zì yǐ wèi xiān wáng zhī móu chén, jīn bù jiàn yòng, cháng yāng yāng yuàn wàng. yuán wáng zǎo tú zhī. wú wáng yuē: wēi zǐ zhī yán, wú yì yí zhī. nǎi shǐ shǐ cì wǔ zǐ xū shǔ lòu zhī jiàn, yuē: zi yǐ cǐ sǐ. wǔ zǐ xū yǎng tiān tàn yuē: jiē hū! chán chén pǐ wèi luàn yǐ, wáng nǎi fǎn zhū wǒ. wǒ lìng ruò fù bà. zì ruò wèi lì shí, zhū gōng zǐ zhēng lì, wǒ yǐ sǐ zhēng zhī yú xiān wáng, jǐ bù dé lì. ruò jì dé lì, yù fēn wú guó yǔ wǒ, wǒ gù bù gǎn wàng yě. rán jīn ruò tīng yú chén yán yǐ shā zhǎng zhě. nǎi gào qí shè rén yuē: bì shù wú mù shàng yǐ zǐ, lìng kě yǐ wèi qì ér jué wú yǎn xiàn wú dōng mén zhī shàng, yǐ guān yuè kòu zhī rù miè wú yě. nǎi zì jǐng sǐ. wú wáng wén zhī dà nù, nǎi qǔ zi xū shī shèng yǐ chī yí gé, fú zhī jiāng zhōng. wú rén lián zhī, wèi lì cí yú jiāng shàng, yīn mìng yuē xū shān.
吳太宰嚭既與子胥有隙,因讒曰:「子胥為人剛暴,少恩,猜賊,其怨望恐為深禍也。前日王欲伐齊,子胥以為不可,王卒伐之而有大功。子胥恥其計謀不用,乃反怨望。而今王又復伐齊,子胥專愎彊諫,沮毀用事,徒幸吳之敗以自勝其計謀耳。今王自行,悉國中武力以伐齊,而子胥諫不用,因輟謝,詳病不行。王不可不備,此起禍不難。且嚭使人微伺之,其使於齊也,乃屬其子於齊之鮑氏。夫為人臣,內不得意,外倚諸侯,自以為先王之謀臣,今不見用,常鞅鞅怨望。原王早圖之。」吳王曰:「微子之言,吾亦疑之。」乃使使賜伍子胥屬鏤之劍,曰:「子以此死。」伍子胥仰天嘆曰:「嗟乎!讒臣嚭為亂矣,王乃反誅我。我令若父霸。自若未立時,諸公子爭立,我以死爭之於先王,幾不得立。若既得立,欲分吳國予我,我顧不敢望也。然今若聽諛臣言以殺長者。」乃告其舍人曰:「必樹吾墓上以梓,令可以為器;而抉吾眼縣吳東門之上,以觀越寇之入滅吳也。」乃自剄死。吳王聞之大怒,乃取子胥屍盛以鴟夷革,浮之江中。吳人憐之,為立祠於江上,因命曰胥山。
wú wáng jì zhū wǔ zǐ xū, suì fá qí. qí bào shì shā qí jūn dào gōng ér lì yáng shēng. wú wáng yù tǎo qí zéi, bù shèng ér qù. qí hòu èr nián, wú wáng zhào lǔ wèi zhī jūn huì zhī tuó gāo. qí míng nián, yīn běi dà huì zhū hóu yú huáng chí, yǐ lìng zhōu shì. yuè wáng gōu jiàn xí shā wú tài zǐ, pò wú bīng. wú wáng wén zhī, nǎi guī, shǐ shǐ hòu bì yǔ yuè píng. hòu jiǔ nián, yuè wáng gōu jiàn suì miè wú, shā wáng fū chāi ér zhū tài zǎi pǐ, yǐ bù zhōng yú qí jūn, ér wài shòu zhòng lù, yǔ jǐ bǐ zhōu yě.
吳王既誅伍子胥,遂伐齊。齊鮑氏殺其君悼公而立陽生。吳王欲討其賊,不勝而去。其後二年,吳王召魯衛之君會之橐皋。其明年,因北大會諸侯於黃池,以令周室。越王勾踐襲殺吳太子,破吳兵。吳王聞之,乃歸,使使厚幣與越平。後九年,越王勾踐遂滅吳,殺王夫差;而誅太宰嚭,以不忠於其君,而外受重賂,與己比周也。
wǔ zǐ xū chū suǒ yǔ jù wáng gù chǔ tài zǐ jiàn zhī zǐ shèng zhě, zài yú wú. wú wáng fū chāi zhī shí, chǔ huì wáng yù zhào shèng guī chǔ. yè gōng jiàn yuē: shèng hǎo yǒng ér yīn qiú sǐ shì, dài yǒu sī hū! huì wáng bù tīng. suì zhào shèng, shǐ jū chǔ zhī biān yì yān, hào wèi bái gōng. bái gōng guī chǔ sān nián ér wú zhū zi xū.
伍子胥初所與俱亡故楚太子建之子勝者,在於吳。吳王夫差之時,楚惠王欲召勝歸楚。葉公諫曰:「勝好勇而陰求死士,殆有私乎!」惠王不聽。遂召勝,使居楚之邊邑鄢,號為白公。白公歸楚三年而吳誅子胥。
bái gōng shèng jì guī chǔ, yuàn zhèng zhī shā qí fù, nǎi yīn yǎng sǐ shì qiú bào zhèng. guī chǔ wǔ nián, qǐng fá zhèng, chǔ lìng yǐn zi xī xǔ zhī. bīng wèi fā ér jìn fá zhèng, zhèng qǐng jiù yú chǔ. chǔ shǐ zi xī wǎng jiù, yǔ méng ér hái. bái gōng shèng nù yuē: fēi zhèng zhī chóu, nǎi zi xī yě. shèng zì lì jiàn, rén wèn yuē: hé yǐ wèi? shèng yuē: yù yǐ shā zi xī. zi xī wén zhī, xiào yuē: shèng rú luǎn ěr, hé néng wèi yě.
白公勝既歸楚,怨鄭之殺其父,乃陰養死士求報鄭。歸楚五年,請伐鄭,楚令尹子西許之。兵未發而晉伐鄭,鄭請救於楚。楚使子西往救,與盟而還。白公勝怒曰:「非鄭之仇,乃子西也。」勝自礪劍,人問曰:「何以為?」勝曰:「欲以殺子西。」子西聞之,笑曰:「勝如卵耳,何能為也。」
qí hòu sì suì, bái gōng shèng yǔ shí qǐ xí shā chǔ lìng yǐn zi xī sī mǎ zi qí yú cháo. shí qǐ yuē: bù shā wáng, bù kě. nǎi jié wáng rú gāo fǔ. shí qǐ cóng zhě qū gù fù chǔ huì wáng wáng zǒu zhāo fū rén zhī gōng. yè gōng wén bái gōng wèi luàn, lǜ qí guó rén gōng bái gōng. bái gōng zhī tú bài, wáng zǒu shān zhōng, zì shā. ér lǔ shí qǐ, ér wèn bái gōng shī chù, bù yán jiāng hēng. shí qǐ yuē: shì chéng wèi qīng, bù chéng ér hēng, gù qí zhí yě. zhōng bù kěn gào qí shī chù. suì hēng shí qǐ, ér qiú huì wáng fù lì zhī.
其後四歲,白公勝與石乞襲殺楚令尹子西、司馬子綦於朝。石乞曰:「不殺王,不可。」乃劫王如高府。石乞從者屈固負楚惠王亡走昭夫人之宮。葉公聞白公為亂,率其國人攻白公。白公之徒敗,亡走山中,自殺。而虜石乞,而問白公屍處,不言將亨。石乞曰:「事成為卿,不成而亨,固其職也。」終不肯告其屍處。遂亨石乞,而求惠王復立之。
tài shǐ gōng yuē: yuàn dú zhī yú rén shén yǐ zāi! wáng zhě shàng bù néng xíng zhī yú chén xià, kuàng tóng liè hū! xiàng lìng wǔ zǐ xū cóng shē jù sǐ, hé yì lóu yǐ. qì xiǎo yì, xuě dà chǐ, míng chuí yú hòu shì, bēi fū! fāng zǐ xū jiǒng yú jiāng shàng, dào qǐ shí, zhì qǐ cháng xū yú wàng yǐng xié? gù yǐn rěn jiù gōng míng, fēi liè zhàng fū shú néng zhì cǐ zāi? bái gōng rú bù zì lì wèi jūn zhě, qí gōng móu yì bù kě shèng dào zhě zāi!
太史公曰:怨毒之於人甚矣哉!王者尚不能行之於臣下,況同列乎!向令伍子胥從奢俱死,何異螻蟻。棄小義,雪大恥,名垂於後世,悲夫!方子胥窘於江上,道乞食,志豈嘗須臾忘郢邪?故隱忍就功名,非烈丈夫孰能致此哉?白公如不自立為君者,其功謀亦不可勝道者哉!
chán rén wǎng jí, jiāo luàn sì guó. jiē bǐ wǔ shì, bèi zī xiōng tè! yuán dú rěn gòu, zhì fù yuān dú. bà wú qǐ shī, fá chǔ zhú běi. biān shī xuě chǐ, jué yǎn qì dé.
讒人罔極,交亂四國。嗟彼伍氏,被茲凶慝!員獨忍詬,志復冤毒。霸吳起師,伐楚逐北。鞭屍雪恥,抉眼棄德。