zhí guān sì
◎職官四
yù shǐ tái mì shū shěng diàn zhōng shěng tài cháng sì zōng zhèng sì dà zōng zhèng sī
○御史台 秘書省 殿中省 太常寺 宗正寺 大宗正司
fù: guāng lù sì wèi wèi sì dà pū sì
附:光祿寺 衛尉寺 大仆寺
yù shǐ tái zhǎng jiū chá guān xié, sù zhèng gāng jì. dà shì zé tíng biàn, xiǎo shì zé zòu dàn. qí shǔ yǒu sān yuàn: yī yuē tái yuàn, shì yù shǐ lì yān èr yuē diàn yuàn, diàn zhōng shì yù shǐ lì yān sān yuē chá yuàn, jiān chá yù shǐ lì yān. fán jì sì cháo huì, zé lǜ qí shǔ zhèng bǎi guān zhī bān xù. xián píng sì nián, yǐ yù shǐ èr rén chōng zuǒ yòu xún shǐ fēn jiū bù rú fǎ zhě. wén guān, yòu xún zhǔ zhī, wǔ guān, zuǒ xún zhǔ zhī fēn qí zhí zhǎng, jiū qí wéi shī, cháng cān bān bù lù liào jiǎ gào jiē zhǔ zhī. jì sì zé jiān jiān jì shǐ, zhǎng shòu shì jiè zhì zhāi, jiǎn shì jiū hé. yòu yǒu láng xià shǐ, zhuān zhǎng rù gé jiān shí yòu yǒu jiān xiāng shǐ, zhǎng guó jì xíng xiāng, èr shǐ lín shí chōng. tōng chēng yuē wǔ shǐ. yuán fēng zhèng guān míng, yú shì shǐ míng xī bà.
【御史台】掌糾察官邪,肅正綱紀。大事則廷辨,小事則奏彈。其屬有三院:一曰台院,侍御史隸焉;二曰殿院,殿中侍御史隸焉;三曰察院,監察御史隸焉。凡祭祀、朝會,則率其屬正百官之班序。咸平四年,以御史二人充左右巡使;分糾不如法者。文官,右巡主之,武官,左巡主之;分其職掌,糾其違失,常參班簿、祿料、假告皆主之。祭祀則兼監祭使,掌受誓戒致齋,檢視糾劾。又有廊下使,專掌入閣監食;又有監香使,掌國忌行香,二使臨時充。通稱曰五使。元豐正官名,於是使名悉罷。
yù shǐ dài fū sòng chū bù chú zhèng yuán, zhǐ wèi jiā guān. jiǎn xiào guān dài xiàn xián, yǒu zhì jiǎn xiào yù shǐ dài fū zhě. yuán fēng guān zhì xíng, yì bìng chú qù.
【御史大夫】宋初不除正員,止為加官。檢校官帶憲銜,有至檢校御史大夫者。元豐官制行,亦並除去。
zhōng chéng yī rén, wèi tái zhǎng, jiù jiān lǐ jiǎn shǐ. fán chú zhōng chéng ér guān wèi zhì zhě, jiē chú yòu jiàn yì dài fū quán. xī níng wǔ nián, yǐ zhī zá yù shǐ dèng wǎn wèi zhōng chéng, chū chú jiàn yì dài fū, wáng ān shí yán ài jìn zhì, zhǐ yǐ wǎn wèi lóng tú gé dài zhì quán, yù shǐ zhōng chéng bù qiān jiàn yì dài fū zì wǎn shǐ. jiǔ nián, dèng rùn fǔ zì zhèng yán zhī zhì gào wèi zhōng chéng, yǐ zǎi xiàng shǔ guān bù kě zhǎng xiàn fǔ, yú shì fù qiān yòu jiàn yì dài fū quán. yuán fēng wǔ nián, yǐ chéng yì láng xú xǐ wèi zhī zhì gào quán zhōng chéng. xǐ yán:" zhōng chéng jiū dàn zhī rèn, fù shè rén yuàn xíng cí, yí ruò wèi ān." huì guān zhì xíng, bà zhī zhì gào zhí, nǎi yǐ běn guān shì zhōng chéng. nán dù chū chú guān zuì duō, lóng xìng hòu bèi zhuó jìn shǎo. chún xī shí nián, shǐ chú huáng qià, yòu sān nián zài chú jiǎng jì zhōu. tái jiàn lì bù jiān jiǎng dú, shén zōng mìng lǚ zhèng xiàn, yì zhǐ mìng shí fù jiǎng yán. zhōng xìng jiān zhě èr rén, mò qí xiè luó rǔ jí jiē yǐ qín guì yì. qìng yuán hòu, sī jiàn yǐ shàng wú bù yù jīng yán zhě yǐ.
【中丞】一人,為台長,舊兼理檢使。凡除中丞而官未至者,皆除右諫議大夫權。熙寧五年,以知雜御史鄧綰為中丞,初除諫議大夫,王安石言礙近制,止以綰為龍圖閣待制權,御史中丞不遷諫議大夫自綰始。九年,鄧潤甫自正言知制誥為中丞,以宰相屬官不可長憲府,於是復遷右諫議大夫權。元豐五年,以承議郎徐禧為知制誥權中丞。禧言:"中丞糾彈之任,赴舍人院行詞,疑若未安。"會官制行,罷知制誥職,乃以本官試中丞。南渡初除官最多,隆興後被擢浸少。淳熙十年,始除黃洽,又三年再除蔣繼周。台諫例不兼講讀,神宗命呂正獻,亦止命時赴講筵。中興兼者二人,万俟禼、羅汝楫皆以秦檜意。慶元後,司諫以上無不預經筵者矣。
shì yù shǐ yī rén, zhǎng èr tái zhèng.
【侍御史】一人,掌貳台政。
diàn zhōng shì yù shǐ èr rén, zhǎng yǐ yí fǎ jiū bǎi guān zhī shī. fán dà cháo huì jí shuò wàng liù cān, zé dōng xī duì lì, dàn qí shī yí zhě.
【殿中侍御史】二人,掌以儀法糾百官之失。凡大朝會及朔望、六參,則東西對立,彈其失儀者。
jiān chá yù shǐ liù rén, zhǎng fēn chá liù cáo jí bǎi sī zhī shì, jiū qí miù wù, dà shì zé zòu hé, xiǎo shì zé jǔ zhèng. dié jiān cí jì. suì yì sān xǐng shū mì yuàn yǐ xià lún zhì. fán liù chá zhī shì, jī qí duō guǎ dāng fǒu, suì zhōng tiáo jù diàn zuì, yǐ zhào chù zhì. bǎi guān yīng fù tái cān xiè cí zhě, yǐ bài guì shū zhá tǐ yàn qí lǎo jí. fán shì jīng jùn xiàn jiān sī shěng cáo bù néng zhí zhě, zhí dié gé mén, shàng diàn lùn zòu. guān bēi ér rù diàn zhōng jiān chá yù shǐ zhě, wèi zhī" lǐ xíng". zhì píng sì nián, zhōng chéng wáng táo yán:" fèng zhào jǔ tái guān, ér cái xíng kě jǔ zhě duō yǐ zī qiǎn bù yīng gé." nǎi zhào jǔ sān rèn yǐ shàng zhī xiàn wèi lǐ xíng. xī níng èr nián zhào:" yù shǐ què, wěi zhōng chéng zòu jǔ, wú jū guān zhí gāo xià jiān quán." sān nián, sūn jué jiàn xiù zhōu jūn shì tuī guān lǐ dìng, duì chēng zhǐ, wèi tài zǐ zhōng yǔn quán jiān chá yù shǐ lǐ xíng, yóu xuǎn rén wèi yù shǐ zì dìng shǐ. yú shì zhī zhì gào sòng mǐn qiú sū sòng lǐ dà lín yǐ dìng zī qiǎn, fēng hái cí tóu, bù cǎo zhì, xiāng jì bà qù.
【監察御史】六人,掌分察六曹及百司之事,糾其謬誤,大事則奏劾,小事則舉正。迭監祠祭。歲詣三省、樞密院以下輪治。凡六察之事,稽其多寡當否,歲終條具殿最,以詔黜陟。百官應赴台參謝辭者,以拜跪、書札體驗其老疾。凡事經郡縣、監司、省曹不能直者,直牒閣門,上殿論奏。官卑而入殿中監察御史者,謂之"里行"。治平四年,中丞王陶言:"奉詔舉台官,而才行可舉者多以資淺不應格。"乃詔舉三任以上知縣為里行。熙寧二年詔:"御史闕,委中丞奏舉,毋拘官職高下兼權。"三年,孫覺薦秀州軍事推官李定,對稱旨,為太子中允權監察御史里行,由選人為御史自定始。於是知制誥宋敏求、蘇頌、李大臨以定資淺,封還詞頭,不草制,相繼罷去。
yuán fēng bā nián, cái jiǎn chá guān liǎng yuán, yú xǔ jǐn jiān yán shì. shào shèng èr nián fù zhì. yuán yòu yuán nián, zhào tái jiàn guān xǔ èr rén tóng shàng diàn. yòu lìng liù cáo chà chú gēng gǎi shì, huà huáng dào, jí bào tái. yòu gǎi liù chá xún zòu wèi jì zòu. sì nián, zhào:" yīng tái chá shì yǐ dàn jǔ ér jī wéi yú yuè zhě, yù shè bù dé yuán jiǎn." yuán fú èr nián zhào lì bù:" shǒu lìng kè jī zuì yōu zhě guān tái kǎo chá, bù shí zhě chóng xíng chù zé." chóng níng èr nián, dōu shěng shēn míng:" tái guān zhí zài shéng qiān jiū miù, zì zǎi chén zhì bǎi guān, sān xǐng zhì bǎi sī, bù xún fǎ shǒu, yǒu zuì dāng hé, jiē dé jiū zhèng." zhèng hé liù nián, zhào zài jīng zhí shì guān yǔ wài rèn àn chá guān, suī wèi shēng cháo, bìng fù tái cān xiè cí. qī nián, zhōng chéng wáng ān shí zòu:" yǐ běn tái jué chá dàn zòu shì kān wèi yī shū, diàn zhōng shì yù shǐ yǐ shàng lù běn gěi fù." cóng zhī.
元豐八年,裁減察官兩員,餘許盡兼言事。(紹聖二年復置。)元祐元年,詔台諫官許二人同上殿。又令六曹差除更改事,畫黃到,即報台。又改六察旬奏為季奏。四年,詔:"應台察事已彈舉而稽違窬月者,遇赦不得原減。"元符二年詔吏部:"守令課績最優者關台考察,不實者重行黜責。"崇寧二年,都省申明:"台官職在繩愆糾謬,自宰臣至百官,三省至百司,不循法守,有罪當劾,皆得糾正。"政和六年,詔在京職事官與外任按察官,雖未升朝,並赴台參謝辭。七年,中丞王安石奏:"以本台覺察彈奏事刊為一書,殿中侍御史以上錄本給付。"從之。
jìng kāng yuán nián, jiān chá yù shǐ hú shùn zhì yán:" jiān chá yù shǐ zì táng zhì běn cháo, jiē lùn zhèng shì jī guān xié, yuán fēng shào shèng zhe yú jiǎ lìng, chóng níng dà chén yù qí biàn jǐ, suì gèng chéng xiàn. qǐ lìng běn tái zēng rù jiān chá yù shǐ yán shì zhī wén." zhào yī zǔ zōng fǎ. yòu zhào zǎi zhí bù dé jiàn jǔ tái jiàn guān. jiù tái lìng, yù shǐ shàng xià bàn nián fēn yì sān xǐng shū mì yuàn diǎn jiǎn zhū fáng wén zì, lún yì shàng shū liù cáo àn chá fèng xíng jī wéi, fù shòu chà shī, xián dé dàn jiū. dù jiāng hòu, shāo kuò bù jǔ. shào xìng sān nián, shǐ fù qí jiù. shì nián shí yī yuè, diàn zhōng shì yù shǐ cháng tóng yán:" yuán fēng shǐ zhì liù chá, shàng zì zhū bù sì jiān, xià zhì lǐn kù chǎng wù, wú bù fēn lì, yǐ zhào fèi zhì. ér nǎi yǒu yín yuán shēn qǐng, qǐ bù lì tái chá zhě, kǒng fēi fǎ yì, yí zūn jiù zhì." cóng zhī. qián dào èr nián zhào:" zì jīn fēi céng jīng liǎng rèn xiàn lìng, bù dé chú jiān chá yù shǐ." qìng yuán èr nián, shì yù shǐ huáng fǔ yán:" jiān chá yù shǐ gāo zōng shí cháng zhì liù yuán, xiào zōng shí zhì sān yuán, jīn fēn àn zhī rèn zhǐ èr rén, qǐ zēng zhì yī yuán." zì hòu cháng zhì sān yuán.
靖康元年,監察御史胡舜陟言:"監察御史自唐至本朝,皆論政事、擊官邪,元豐、紹聖著於甲令,崇寧大臣欲其便己,遂更成憲。乞令本台增入監察御史言事之文。"詔依祖宗法。又詔宰執不得薦舉台諫官。舊《台令》,御史上下半年分詣三省、樞密院點檢諸房文字,輪詣尚書六曹按察;奉行稽違,付受差失,鹹得彈糾。渡江後,稍闊不舉。紹興三年,始復其舊。是年十一月,殿中侍御史常同言:"元豐始置六察,上自諸部、寺監,下至廩庫、場務,無不分隸,以詔廢置。而乃有寅緣申請,乞不隸台察者,恐非法意,宜遵舊制。"從之。乾道二年詔:"自今非曾經兩任縣令,不得除監察御史。"慶元二年,侍御史黃黼言:"監察御史高宗時嘗置六員,孝宗時置三員,今分按之任止二人,乞增置一員。"自後常置三員。
jiǎn fǎ yī rén, zhǎng jiǎn xiáng fǎ lǜ. zhǔ bù yī rén, zhǎng shòu shì fā chén, gōu jī bù shū. sòng chū zhì tuī zhí guān èr rén, zhuān zhì yù shì. fán tuī zhí yǒu sì: yuē tái yī tuī, yuē tái èr tuī, yuē diàn yī tuī, yuē diàn èr tuī. xián píng zhōng, zhì tuī kān guān shí yuán. yuán fēng guān zhì xíng, dìng yuán fēn zhí, lǐ xíng tuī zhí děng guān xī bà. shào xìng chū, zhào jiǎn fǎ zhǔ bù tè lìng diàn zhōng shì yù shǐ zòu pì. shào xī zhōng, shì yù shǐ lín dà zhōng yǐ lùn shì bù hé qù, suǒ zòu pì jiǎn fǎ guān lǐ qiān zhǔ bù péng guī nián yì qǐ tóng bà. jiā dìng yuán nián, liú jǔ chú jiǎn fǎ guān, fàn zhī róu chú zhǔ bù, yǐ hòu èr zhí jiē què. qián dào bìng shěng lì é, qián sī zhǔ guǎn bān cì èr rén, zhèng fù yǐn zàn guān èr rén, rù pǐn zhī bān sān rén, zhī bān wǔ rén, shū lìng shǐ sì rén, qū shǐ guān sì rén, fǎ sī èr rén, liù chá shū lì jiǔ rén, tiē sī wǔ rén, tōng yǐn guān sān rén.
檢法一人,掌檢詳法律。主簿一人,掌受事發辰,勾稽簿書。宋初置推直官二人,專治獄事。凡推直有四:曰台一推,曰台二推,曰殿一推,曰殿二推。咸平中,置推勘官十員。元豐官制行,定員分職,里行、推直等官悉罷。紹興初,詔檢法、主簿特令殿中侍御史奏辟。紹熙中,侍御史林大中以論事不合去,所奏辟檢法官李謙、主簿彭龜年亦乞同罷。嘉定元年,劉矩除檢法官,范之柔除主簿,以後二職皆闕。乾道並省吏額,前司主管班次二人,正副引贊官二人,入品知班三人,知班五人,書令史四人,驅使官四人,法司二人,六察書吏九人,貼司五人,通引官三人。
sān jīng liú sī yù shǐ tái guǎn gōu tái shì gè yī rén, jiù yuē pàn tái. yǐ cháo guān yǐ shàng chōng. zhǎng bài biǎo xíng xiāng, jiū jǔ wéi shī. lìng shǐ èr rén, zhī bān qū shǐ guān shū lì gè yī rén, zhōng xìng yǐ hòu bù zhì.
【三京留司御史台】管勾台事各一人,舊曰判台。以朝官以上充。掌拜表行香,糾舉違失。令史二人,知班、驅使倌、書吏各一人,中興以後不置。
mì shū shěng jiān shǎo jiān gè yī rén, jiān zhǎng gǔ jīn jīng jí tú shū guó shǐ shí lù tiān wén lì shù zhī shì, shǎo jiān wèi zhī èr, ér chéng cān lǐng zhī. qí shǔ yǒu wǔ: zhù zuò láng yī rén, zhù zuò zuǒ láng èr rén, zhǎng xiū zuǎn rì lì mì shū láng èr rén, zhǎng jí xián yuàn shǐ guǎn zhāo wén guǎn mì gé tú jí, yǐ jiǎ yǐ bǐng dīng wèi bù, gè fēn qí lèi xiào shū láng sì rén, zhèng zì èr rén, zhǎng xiào chóu diǎn jí, pàn zhèng é miù, gè yǐ qí zhí lì yú zhǎng èr. wéi rì lì fēi biān xiū guān bù yù. suì yú zhòng xià pù shū, zé gěi jiǔ shí fèi, shàng shū xué shì shì láng dài zhì liǎng shěng jiàn guān yù shǐ bìng fù. yù gēng fú, zé qián qī qiǎn zhōng shǐ yù zhǐ, tīng yǐ zǎo guī. dà diǎn lǐ, zé zhǎng èr yù jí yì. suǒ yǐ dài yù rú chén, fēi tā sī bǐ. yàn shè xī yǔ, lǜ xún gù shì.
【秘書省 監 少監】各一人,監掌古今經籍圖書、國史實錄、天文歷數之事,少監為之貳,而丞參領之。其屬有五:著作郎一人,著作佐郎二人,掌修纂日曆;秘書郎二人,掌集賢院、史館、昭文館、秘閣圖籍,以甲、乙、丙、丁為部,各分其類;校書郎四人,正字二人,掌校仇典籍,判正訛謬,各以其職隸於長貳。惟日曆非編修官不預。歲於仲夏曝書,則給酒食費,尚書、學士、侍郎、待制、兩省諫官、御史並赴。遇庚伏,則前期遣中使諭旨,聽以早歸。大典禮,則長貳預集議。所以待遇儒臣,非他司比。宴設錫予,率循故事。
sòng chū, zhì sān guǎn zhǎng qìng mén běi, wèi zhī xī guǎn. tài píng xìng guó chū, yú shēng lóng mén dōng běi, chuàng lì sān guǎn shū yuàn. sān nián, cì míng chóng wén yuàn, qiān xī guǎn shū zhù yān. dōng láng wèi jí xián shū kù, xī láng fēn sì bù, wèi shǐ guǎn shū kù. dà zhōng xiáng fú bā nián, chuàng wài yuàn yú yòu yē mén wài. tiān xǐ chū, lìng yǐ sān guǎn wèi é, zhì jiǎn tǎo jiào kān děng yuán. jiǎn tǎo yǐ jīng cháo guān chōng, jiào kān zì jīng cháo mù zhí zhì xuǎn rén jiē dé bèi xuǎn. yǐ nèi shì èr rén wèi gōu dāng guān, tōng zhǎng sān guǎn tú jí shì, kǒng mù guān biǎo zòu guān zhǎng shě gè yī rén. yòu yǒu jiān shū kù nèi shì yī rén. jiān jiān mì gé tú jí kǒng mù guān yī rén.
宋初,置三館長慶門北,謂之西館。太平興國初,於升龍門東北,創立三館書院。三年,賜名崇文院,遷西館書貯焉。東廊為集賢書庫,西廊分四部,為史館書庫。大中祥符八年,創外院於右掖門外。天禧初,令以三館為額,置檢討、校勘等員。檢討以京朝官充,校勘自京朝、幕職至選人皆得備選。以內侍二人為勾當官,通掌三館圖籍事,孔目官、表奏官、掌舍各一人。又有監書庫內侍一人。兼監秘閣圖籍孔目官一人。
mì gé xì duān gǒng yuán nián jiù chóng wén yuàn zhōng táng jiàn gé, yǐ sān guǎn shū jí zhēn běn bìng nèi chū gǔ huà mò jī děng cáng zhī. chún huà yuán nián, zhào cì sān guǎn zhì zhí gé yǐ cháo guān chōng. xiào lǐ, yǐ jīng cháo guān chōng. yǐ zhū sī sān pǐn liǎng shěng wǔ pǐn yǐ shàng guān yī rén pàn gé shì. zhí gé xiào lǐ tōng zhǎng gé shì, zhǎng shàn xiě mì gé suǒ cáng. gōng yù rén zhuāng cái jiàng shí èr rén. yuán fēng wǔ nián, zhí shì guān tiē zhí xī bà, yǐ chóng wén yuàn wèi mì shū shěng guān shǔ, shǐ lì wèi dìng yuán, fēn àn sì, zhì lì bā. chóng wén yuàn, tài píng xìng guó sān nián zhì. duān gǒng yuán nián, jiàn mì gé yú yuàn zhōng. zhāo wén guǎn shǐ guǎn jí xián yuàn jiē yán táng zhì lì míng, dàn yǒu shū kù yù yú chóng wén yuàn wǔ xià. sān guǎn mì gé chóng wén yuàn gè zhì tiē zhí guān. yòu yǒu jí xián diàn xiū zhuàn zhí lóng tú gé jiào kān, tōng wèi zhī guǎn zhí. chū, yīng zōng wèi fǔ chén yuē:" guǎn gé suǒ yǐ yù juàn cái, bǐ xuǎn shù rén chū shǐ, wú kě zhě, qǐ fá cái yé?" ōu yáng xiū yuē:" jīn qǔ cái lù xiá, guǎn gé zhǐ yòng xuǎn rén biān xiào shū jí, gù jìn yòng shāo chí." shàng yuē:" qīng děng gè jǔ shù rén, suī qīn qī shì jiā wù bì." yú shì zǎi xiàng qí gōng liàng, cān zhī zhèng shì xiū gài gè jiàn wǔ rén, wèi jí shì, shén zōng dēng jí, xiān zhào shí rén shì yǐ shī fù, ér kāi fēng fǔ jiè tí diǎn chén rǔ yì bié yǐ zòu fēng chēng zhǐ yù shì. yú shì yù shǐ wú shēn yán:" shì guǎn zhí zhě qǐng cè yǐ jīng shǐ jí shì wù, wú yòng cí fù." suì zhào:" zì jīn shì guǎn zhí zhuān yòng cè lùn." xī níng èr nián, zhì chóng wén xiào shū, shǐ chú hé nán fǔ yǒng ān zhǔ bù xíng shù. nǎi zhào zì jīn yīng xuǎn jǔ kě yòng rén bìng chú xiào shū, hòu èr nián qǔ zhǐ chú guǎn zhí guān. wǔ nián, yǐ lì mì shū shěng.
【秘閣】系端拱元年就崇文院中堂建閣,以三館書籍真本並內出古畫墨跡等藏之。淳化元年,詔次三館置直閣、(以朝官充。)校理,(以京朝官充。以諸司三品、兩省五品以上官一人判閣事。直閣、校理通掌閣事,掌繕寫秘閣所藏。供御人、裝裁匠十二人。元豐五年,職事官貼職悉罷,以崇文院為秘書省官屬,始立為定員,分案四,置吏八。)崇文院,太平興國三年置。端拱元年,建秘閣於院中。昭文館、史館、集賢院皆沿唐制立名,但有書庫寓於崇文院廡下。三館、秘閣、崇文院各置貼職官。又有集賢殿修撰、直龍圖閣、校勘,通謂之館職。初,英宗謂輔臣曰:"館閣所以育雋材,比選數人出使,無可者,豈乏材耶?"歐陽修曰:"今取材路狹,館閣止用選人編校書籍,故進用稍遲。"上曰:"卿等各舉數人,雖親戚世家勿避。"於是宰相琦、公亮,參知政事修、概各薦五人,未及試,神宗登極,先召十人試以詩賦,而開封府界提點陳汝義別以奏封稱旨預試。於是御史吳申言:"試館職者請策以經史及世務,毋用辭賦。"遂詔:"自今試館職專用策論。"熙寧二年,置崇文校書,始除河南府永安主簿邢恕。乃詔自今應選舉可用人並除校書,候二年取旨除館職官。五年,以隸秘書省。
yuán yòu chū, fù zhì zhí jí xián yuàn xiào lǐ. zì xiào lǐ ér shàng, zhí yǒu liù děng, nèi wài guān bìng xǔ dài, ēn shù réng jiù. yòu lì shì zhōng rén guǎn zhí fǎ, xuǎn rén chú zhèng zì, jīng guān chú xiào shū láng. xiào shū láng gōng zhí èr nián, chú jí xián xiào lǐ. mì shū láng zhù zuò zuǒ láng bǐ jí xián xiào lǐ. zhù zuò láng bǐ zhí jí xián yuàn zhí mì gé. chéng jí sān nián chú mì gé xiào lǐ. sān nián èr yuè, zhào yù shì chàng míng rì, mì shū chéng zhì zhèng zì shēng diàn shì lì. jiǔ yuè, fù shì xián liáng yú gé xià. wǔ nián, zhì jí xián yuàn xué shì bìng xiào duì huáng běn shū jí guān yuán. shào shèng chū, bà xiào duì, yǐ biān xiū rì lì xuǎn běn shěng, yì jí xián yuàn xué shì wèi diàn xiū zhuàn, zhí yuàn wèi zhí mì gé, jí xián xiào lǐ wèi mì shū xiào lǐ. shí èr yuè, zhào lǐ bù, běn shěng zhǎng èr dìng xiào chóu zhī kè, yuè zhōng jù zòu. rù fú wǔ shí jiǎn bàn, guò dù fú yī jiù, cóng sū shì zhī qǐng. yòu bà běn shěng guān rèn mǎn chú guǎn zhí fǎ. yuán fú èr nián, zhào zhí shì guān bà dài guǎn zhí, xī fù yuán fēng guān zhì chóng níng wǔ nián, zhào guǎn gé bìng chú jìn shì chū shēn rén. zhèng hé wǔ nián sì yuè, zhào mì shū shěng diàn yǐ yòu wén wèi míng, gǎi jí xián diàn xiū zhuàn wèi yòu wén diàn xiū zhuàn. shì yuè, jià yì jǐng líng gōng cháo xiàn, hái xìng mì shū shěng. zhào yuē:" yán jiàn duō shì, lì lǎn cáng shū zhī fǔ, zǔ zōng yí wén zài yān, wū shì qiǎn xiá, shén fēi chēng tài píng yòu wén zhī shèng, yí chóng xíng xiū zhǎn." bā yuè, zhào mì shū shěng yí yú xīn zuǒ cáng kù, yǐ qí dì wèi táng. qī nián, zhào lèi jí suǒ fǎng yí shū, míng yuē mì shū zǒng mù. xuān hé èr nián, lì dìng mì shū shěng yuán é: jiān shǎo jiān chéng bìng yī yuán fēng jiù zhì, zhù zuò láng yǐ sì yuán wèi é, xiào shū láng èr yuán, zhèng zì sì yuán.
元祐初,復置直集賢院、校理。自校理而上,職有六等,內外官並許帶,恩數仍舊。又立試中人館職法,選人除正字,京官除校書郎。(校書郎供職二年,除集賢校理。秘書郎、著作佐郎比集賢校理。著作郎比直集賢院、直秘閣。丞及三年除秘閣校理。)三年二月,詔御試唱名日,秘書丞至正字升殿侍立。九月,複試賢良於閣下。五年,置集賢院學士並校對黃本書籍官員。(紹聖初,罷校對,以編修日曆選本省,易集賢院學士為殿修撰,直院為直秘閣,集賢校理為秘書校理。)十二月,詔禮部,本省長貳定校仇之課,月終具奏。(入伏午時減半,過渡伏依舊,從蘇軾之請。)又罷本省官任滿除館職法。元符二年,詔職事官罷帶館職,悉復元豐官制崇寧五年,詔館閣並除進士出身人。政和五年四月,詔秘書省殿以右文為名,改集賢殿修撰為右文殿修撰。是月,駕詣景靈宮朝獻,還幸秘書省。詔曰:"延見多士,歷覽藏書之府,祖宗遺文在焉,屋室淺狹,甚非稱太平右文之盛,宜重行修展。"八月,詔秘書省移於新左藏庫,以其地為堂。七年,詔類集所訪遺書,名曰《秘書總目》。宣和二年,立定秘書省員額:監、少監、丞並依元豐舊制,著作郎以四員為額,校書郎二員,正字四員。
dù jiāng hòu, zhì zuò wèi huáng. shào xìng yuán nián, shǐ zhào zhì mì shū shěng, quán yǐ mì jiān huò shǎo jiān yī yuán, chéng zhù zuò láng zuǒ gè yī yuán, xiào shū zhèng zì gè èr yuán wèi é. xù yòu cān zhuó jiù zhì, xiào shū láng zhèng zì zhào shì xué shì yuàn ér hòu mìng zhī. zì shì cǎi qiú què wén, bǔ zhuì lòu yì, sì kù shū lüè bèi. jí mì shū shěng fù jiàn shǐ guǎn, yǐ xiū shén zōng zhé zōng shí lù, xuǎn běn shěng guān jiān jiǎn tǎo jiào kān, yǐ shì cóng guān chōng xiū zhuàn. wǔ nián, xiào táng rén shí bā xué shì zhī zhì, jiān shǎo chéng wài, zhì zhù zuò láng zuǒ mì shū láng gè èr rén, xiào shū láng zhèng zì tōng shí èr rén. yòu yí shǐ guǎn yú shěng zhī cè, bié wèi yī suǒ, yǐ zēng zhòng qí shì. jiǔ nián, zhào zhù zuò jú wéi xiū rì lì, yù xiū guó shǐ zé kāi guó shǐ yuàn, yù xiū shí lù zé kāi shí lù yuàn, yǐ zhèng míng shí. shí sān nián, zhào fù měi suì pù shū huì. shì dōng, xīn shěng chéng, shǎo jiān yóu cāo yuán zhèng hé gù shì, qǐ zhì tí jǔ guān, suì yǐ shòu lǐ bù shì láng qín xī, lìng zhǎng qiú yí shū, réng zhù yìn yǐ cì. zhì biān dìng shū jí guān èr rén, yǐ xiào shū láng zhèng zì chōng.
渡江後,製作未遑。紹興元年,始詔置秘書省,權以秘監或少監一員,丞、著作郎佐各一員,校書、正字各二員為額。續又參酌舊制,校書郎、正字召試學士院而後命之。自是采求闕文,補綴漏逸,四庫書略備。即秘書省復建史館,以修《神宗》、《哲宗實錄》,選本省官兼檢討、校勘,以侍從官充修撰。五年,效唐人十八學士之制,監、少、丞外,置著作郎佐、秘書郎各二人,校書郎、正字通十二人。又移史館於省之側,別為一所,以增重其事。九年,詔著作局惟修日曆,遇修國史則開國史院,遇修實錄則開實錄院,以正名實。十三年,詔復每歲曝書會。是冬,新省成,少監游操援政和故事,乞置提舉官,遂以授禮部侍郎秦熺,令掌求遺書,仍鑄印以賜。置編定書籍官二人,以校書郎、正字充。
xiào zōng jí wèi, zhào guǎn zhí chǔ yǎng rén cái, bù kě dìng yuán. gàn dào jiǔ nián, zhèng zì zhǐ liù yuán chún xī èr nián, jiān shǎo bìng zhì, jiē qián suǒ wèi yǒu. chú shǎo jiān chéng wài, yǐ qī yuán wèi é, xún fù zhào bù lì é. shào xī èr nián, guǎn zhí què rén, shàng lìng zhào shì èr yuán, jǐn jiā shěn zé, qǔ xué wèn yì lùn píng zhèng zhī rén. zì shì, jiān shǎo chéng wài, duō zhǐ chú èr yuán, shì shí, chén fù liáng shàng yán:" qǐng yǐ yòu wén mì gé xiū zhuàn bìng jiù guǎn gé jiào kān sān děng wèi shǐ guān. zì jiào kān gōng zhí, shāo qiān mì gé xiū zhuàn, yòu qiān yòu wén. zài yuàn sān wǔ nián, rú yǒu láo jī, jiù qiān cì duì, shù jǐ yǒu zhuān guān zhī xiào, wú lěng jú zhī xián." shí lùn wěi zhī, rán bù guǒ xíng. zhōng xìng fēn àn sì: yuē jīng jí, yuē zhù bǎn, yuē zhī zá, yuē tài shǐ. lì é: dōu fù kǒng mù guān èr rén, sì kù shū zhí guān èr rén, biǎo zòu guān shū kù guān gè yī rén, shǒu dāng guān èr rén, zhèng míng kǎi shū wǔ rén, shǒu què yī rén, zhèng tiē sī jí shǒu què gè liù rén, jiān mén guān yī rén yǐ wǔ chén chōng, zhuān zhī guān yī rén.
孝宗即位,詔館職儲養人才,不可定員。幹道九年,正字止六員;淳熙二年,監、少並置,皆前所未有。除少監、丞外,以七員為額,尋復詔不立額。紹熙二年,館職闕人,上令召試二員,謹加審擇,取學問議論平正之人。自是,監、少、丞外,多止除二員,是時,陳傅良上言:"請以右文、秘閣修撰並舊館閣校勘三等為史官。自校勘供職,稍遷秘閣修撰,又遷右文。在院三五年,如有勞績,就遷次對,庶幾有專官之效,無冷局之嫌。"時論韙之,然不果行。中興分案四:曰經籍,曰祝版,曰知雜,曰太史。吏額:都、副孔目官二人,四庫書直官二人,表奏官、書庫官各一人,守當官二人,正名楷書五人,守闕一人,正貼司及守闕各六人,監門官一人以武臣充,專知官一人。
rì lì suǒ lì mì shū shěng, yǐ zhù zuò láng zhù zuò zuǒ láng zhǎng zhī. yǐ zǎi zhí shí zhèng jì zuǒ yòu shǐ qǐ jū zhù suǒ shū huì jí xiū zhuàn wèi yī dài zhī diǎn. jiù yú mén xià shěng zhì biān xiū yuàn, zhuān zhǎng guó shǐ shí lù, xiū zuǎn rì lì. yuán fēng yuán nián zhào:" xuān huī yuàn děng gōng bào xiū zhù shì, zì jīn gèng bù gōng qǐ jū yuàn, zhí gōng biān xiū yuàn rì lì suǒ." sì nián shí yī yuè, fèi biān xiū yuàn guī shǐ guǎn. guān zhì xíng, shǔ mì shū shěng guó shǐ àn. liù nián, zhào mì shū shěng zhǎng èr wú dé yù zhù zuò xiū zuǎn rì lì shì, jìn shū jí jī xián, yǐ fáng lòu xiè, rú jiù biān xiū yuàn fǎ yān. bā nián, zhào lì bù láng zhōng céng zhào lǐ bù láng zhōng lín xī jiān zhù zuò. zhí shì guān jiān zhí zì cǐ shǐ. yuán yòu wǔ nián, yí guó shǐ àn zhì jú, zhuān zhǎng guó shǐ shí lù, biān xiū rì lì, yǐ guó shǐ yuàn wèi míng, lì mén xià shěng, gèng bù lì mì shū shěng. shào shèng èr nián, zhào rì lì hái mì shū shěng. xuān hé èr nián, zhào bà zài jīng xiū shū zhū jú, wéi mì shū shěng rì lì suǒ xì yuán fēng guó shǐ àn, chú zhù zuò láng guān zhuān guǎn xiū zuǎn rì lì zhī shì wú dìng yuán wài, qí fēn àn biān xiū rì lì shū kù guān lì, bìng yī yuán fēng fǎ. shào xìng yuán nián, chū xiū huáng dì rì lì, zhào yǐ xiū rì lì suǒ wèi míng, běn shěng zhǎng èr tōng xíng xiū zuǎn. sān nián, zhào zǎi chén tí jǔ, shì cóng guān xiū zhuàn, shí yī yuè, zhào yǐ xiū guó shǐ rì lì suǒ wèi míng. sì nián, zhào yǐ shǐ guǎn wèi míng. shí nián, zhào yī jiù zhì bìng guī mì shū shěng guó shǐ àn, yǐ zhù zuò láng zuǒ xiū zuǎn, jiù shǐ guǎn guān bà guī yuán guān. xún fù zhào yǐ guó shǐ rì lì suǒ wèi míng, xù bìng xiū shén zōng zhé zōng bǎo xùn. lóng xìng yuán nián, zhào biān lèi shèng zhèng suǒ bìng guī rì lì suǒ, yī jiù zǎi chén tí lǐng, réng lìng rì lì suǒ lì chōng xíng qiǎn.
【日曆所】隸秘書省,以著作郎、著作佐郎掌之。以宰執時政記、左右史起居注所書會集修撰為一代之典。舊於門下省置編修院,專掌國史、實錄,修纂日曆。元豐元年詔:"宣徽院等供報修注事,自今更不供起居院,直供編修院日曆所。"四年十一月,廢編修院歸史館。官制行,屬秘書省國史案。六年,詔秘書省長、貳毋得預著作修纂日曆事,進書即擊銜,以防漏泄,如舊編修院法焉。八年,詔吏部郎中曾肇、禮部郎中林希兼著作。職事官兼職自此始。元祐五年,移國史案置局,專掌國史、實錄,編修日曆,以國史院為名,隸門下省,更不隸秘書省。紹聖二年,詔日曆還秘書省。宣和二年,詔罷在京修書諸局,惟秘書省日曆所系元豐國史案,除著作郎官專管修纂日曆之事無定員外,其分案編修日曆書庫官吏,並依元豐法。紹興元年,初修皇帝日曆,詔以修日曆所為名,本省長、貳通行修纂。三年,詔宰臣提舉,侍從官修撰,十一月,詔以修國史日曆所為名。四年,詔以史館為名。十年,詔依舊制並歸秘書省國史案,以著作郎、佐修纂,舊史館官罷歸元官。尋復詔以國史日曆所為名,續並修《神宗》、《哲宗寶訓》。隆興元年,詔編類聖政所並歸日曆所,依舊宰臣提領,仍令日曆所吏充行遣。
huì yào suǒ yǐ shěng guān tōng rèn qí shì. shào xìng jiǔ nián, zhào mì shū shěng guān chóu xiào guó cháo huì yào, zhú guān tiān gěi chá tāng qián. qián dào sì nián, zhào shàng shū yòu pú shè chén jùn qīng jiān tí jǔ biān xiū guó cháo huì yào, měi yù tí jǔ guān kāi yuàn guò jú, jiù běn shěng dào shān táng jù chéng wén zì, tí jǔ zhū sī guān chéng shòu guān zhǔ guǎn zhū sī guān, bìng lìng guó shǐ rì lì suǒ guān jiān. wǔ nián, lìng běn shěng zài jiā shān dìng, yǐ xù xiū guó cháo huì yào wèi míng. jiǔ nián, mì shū shǎo jiān chén kuí yán:" biān lèi jiàn yán yǐ hòu huì yào chéng shū, yǐ zhōng xìng huì yào wèi míng." bìng cóng zhī. qí hòu jiē xù xiū zuǎn, bìng lì mì shū shěng.
【會要所】以省官通任其事。紹興九年,詔秘書省官仇校《國朝會要》,逐官添給茶湯錢。乾道四年,詔尚書右僕射陳俊卿兼提舉編修《國朝會要》,每遇提舉官開院過局,就本省道山堂聚呈文字,提舉諸司官、承受官、主管諸司官,並令國史日曆所官兼。五年,令本省再加刪定,以續修《國朝會要》為名。九年,秘書少監陳騤言:"編類建炎以後會要成書,以《中興會要》為名。"並從之。其後接續修纂,並隸秘書省。
guó shǐ shí lì yuàn tí jǔ guó shǐ jiān xiū guó shǐ tí jǔ shí lù yuàn xiū guó shǐ tóng xiū guó shǐ shǐ guǎn xiū zhuàn tóng xiū zhuàn shí lù yuàn xiū zhuàn tóng xiū zhuàn zhí shǐ guǎn biān xiū guān jiǎn tǎo guān jiào kān jiǎn yuè jiào zhèng biān xiào guān chū, shào xìng sān nián, zhào zhì guó shǐ yuàn, chóng xiū shén zōng zhé zōng shí lù, yǐ cóng guān chōng xiū zhuàn, xù yǐ zuǒ pú shè lǚ yí hào tí jǔ guó shǐ, yòu pú shè zhū shèng fēi jiān xiū guó shǐ. sì nián, zhì zhí shǐ guǎn jí jiǎn tǎo jiào kān gè yī yuán. wǔ nián, zhì xiū zhuàn guān èr yuán, jiào kān guān wú dìng yuán. shì shí, guó shǐ shí lù jiē yù shǐ guǎn, wèi yǒu zhì cǐ fèi bǐ zhī fēn. jiǔ nián, xiū huī zōng shí lù, zhào yǐ shí lù yuàn wèi míng, réng yǐ zǎi chén tí jǔ, yǐ cóng guān chōng xiū zhuàn tóng xiū zhuàn, yú guān chōng jiǎn tǎo, wú dìng yuán. míng nián, yǐ wèi xiū zhèng shǐ, zhào bà shǐ guǎn guān lì bìng guī shí lù yuàn. èr shí bā nián, shí lù shū chéng, zhào xiū sān cháo zhèng shǐ, fù zhì guó shǐ yuàn, yǐ zǎi chén jiān xiū, shì cóng guān jiān tóng xiū, yú guān chōng biān xiū. míng nián, zhào guó shǐ yuàn yǐ zǎi chén tí jǔ zhì xiū guó shǐ tóng xiū guó shǐ gòng èr yuán. biān xiū guān èr yuán, yòu zhì dōu dà tí jǔ zhū sī guān chéng shòu guān zhū sī guān gè yī yuán. yǐ nèi shì shěng guān chōng. lóng xìng yuán nián, yǐ biān lèi shèng zhèng suǒ bìng guī guó shǐ yuàn, mìng qǐ jū láng hú quán tóng xiū guó shǐ. èr nián, cān zhèng qián duān lǐ quán jiān xiū guó shǐ qián dào yuán nián, cān zhèng yú yǔn wén quán tí jǔ guó shǐ: jiē qián suǒ wèi yǒu. èr nián, zhào zhì shí lù yuàn, xiū qīn zōng shí lù, qí xiū zhuàn jiǎn tǎo guān yǐ shǐ yuàn guān jiān lǐng. sì nián, shí lù gào chéng, zhào xiū qīn zōng zhèng shǐ. yǐ yòu pú shè jiǎng fèi tí jǔ sì cháo guó shǐ, zhào zēng zhì biān xiū guān èr yuán, xù yòu zēng zhì sān yuán. chún xī sān nián, tè mìng lǐ dào yǐ mì shū jiān quán tóng xiū guó shǐ quán shí líng yuàn tóng xiū zhuàn. sì nián, bà shí lù yuàn, zhuān zhì shǐ yuàn. shí wǔ nián, sì cháo guó shǐ chéng shū, zhào bà shǐ yuàn, fù kāi shí lù yuàn xiū gāo zōng shí lù. qìng yuán yuán nián, kāi shí lù yuàn xiū zuǎn xiào zōng shí lù. liù nián, zhào shí lù yuàn tóng xiū zhuàn yǐ sì yuán jiǎn tǎo guān yǐ liù yuán wèi é. jiā tài yuán nián, kāi shí lù yuàn xiū zuǎn guāng zōng shí lù. èr nián, fù kāi guó shǐ yuàn, zì shì guó shǐ yǔ shí lù yuàn bìng zhì yǐ. shí lù yuàn lì jiān xíng guó shǐ yuàn shì, diǎn jiǎn wén zì yī rén, shū kù guān bā rén, kǎi shū sì rén
【國史實隸院】提舉國史 監修國史 提舉實錄院 修國史 同修國史 史館修撰、同修撰 實錄院修撰、同修撰 直史館 編修官 檢討官 校勘、檢閱、校正、編校官 初,紹興三年,詔置國史院,重修《神宗》、《哲宗實錄》,以從官充修撰,續以左僕射呂頤浩提舉國史,右僕射朱勝非監修國史。四年,置直史館及檢討、校勘各一員。五年,置修撰官二員,校勘官無定員。是時,國史、實錄皆寓史館,未有置此廢彼之分。九年,修《徽宗實錄》,詔以實錄院為名,仍以宰臣提舉,以從官充修撰、同修撰,餘官充檢討,無定員。明年,以未修正史,詔罷史館官吏並歸實錄院。二十八年,實錄書成,詔修《三朝正史》,復置國史院,以宰臣監修,侍從官兼同修,餘官充編修。明年,詔國史院以宰臣提舉置修國史、同修國史共二員。編修官二員,又置都大提舉諸司官、承受官、諸司官各一員。以內侍省官充。隆興元年,以編類聖政所並歸國史院,命起居郎胡銓同修國史。二年,參政錢端禮權監修國史;乾道元年,參政虞允文權提舉國史:皆前所未有。二年,詔置實錄院,修《欽宗實錄》,其修撰、檢討官以史院官兼領。四年,實錄告成,詔修《欽宗正史》。以右僕射蔣芾提舉《四朝國史》,詔增置編修官二員,續又增置三員。淳熙三年,特命李燾以秘書監權同修國史、權實靈院同修撰。四年,罷實錄院,專置史院。十五年,《四朝國史》成書,詔罷史院,復開實錄院修《高宗實錄》。慶元元年,開實錄院修纂《孝宗實錄》。六年,詔實錄院同修撰以四員、檢討官以六員為額。嘉泰元年,開實錄院修纂《光宗實錄》。二年,復開國史院,自是國史與實錄院並置矣。實錄院吏兼行國史院事,點檢文字一人,書庫官八人,楷書四人
tài shǐ jú zhǎng cè yàn tiān wén, kǎo dìng lì fǎ. fán rì yuè xīng chén fēng yún qì hòu xiáng shěng zhī shì, rì jù suǒ zhàn yǐ wén. suì bān lì yú tiān xià, zé yù zào jìn chéng. jì sì guān hūn jí dà diǎn lǐ, zé xuǎn suǒ yòng rì. qí guān yǒu lìng, yǒu zhèng, yǒu chūn guān xià guān zhōng guān qiū guān dōng guān zhèng, yǒu chéng, yǒu zhí zhǎng, yǒu líng tái láng, yǒu bǎo zhāng zhèng. qí pàn jú jí tóng pàn, zé xuǎn wǔ guān zhèng yǐ shàng yè yōu kǎo shēn zhě chōng. bǎo zhāng zhèng wǔ nián zhí zhǎng zhì lìng shí nián yī qiān, wéi líng tái láng shì zhōng nǎi qiān, ér qiè hú zhèng wú qiān fǎ. qí bié jú yǒu tiān wén yuàn cè yàn hún yí kè lòu suǒ, zhǎng hún yí tái zhòu yè cè yàn chén xiàng.
【太史局】掌測驗天文,考定曆法。凡日月、星辰、風雲、氣候、祥眚之事,日具所占以聞。歲頒歷於天下,則預造進呈。祭祀、冠昏及大典禮,則選所用日。其官有令,有正,有春官、夏官、中官、秋官、冬官正,有丞,有直長,有靈台郎,有保章正。其判局及同判,則選五官正以上業優考深者充。保章正五年、直長至令十年一遷,惟靈台郎試中乃遷,而挈壺正無遷法。其別局有天文院、測驗渾儀刻漏所,掌渾儀台晝夜測驗辰象。
zhōng gǔ yuàn, zhǎng wén dé diàn zhōng gǔ lóu kè lòu jìn pái zhī shì.
鐘鼓院,掌文德殿鐘鼓樓刻漏進牌之事。
yìn lì suǒ, zhǎng diāo yìn lì shū. nán dù hòu, bìng tóng lì mì shū shěng, zhǎng èr chéng láng lún jì diǎn jiǎn.
印歷所,掌雕印曆書。南渡後,並同隸秘書省,長、貳、丞、郎輪季點檢。
suàn xué yuán fēng qī nián, zhào sì xuǎn mìng guān tōng suàn xué zhě, xǔ yú lì bù jiù shì, qí hé gé zhě, shàng děng chú bó shì, zhōng cì wèi xué yù. yuán yòu yuán nián chū, yì zhě wèi:" běn jiān suī zhǔn cháo zhǐ zào suàn xué, yuán wèi xìng gōng, qí shì xuǎn xué guān yì wèi yǒu yīng gé. qiè lǜ tú yǒu fán fèi, qǐ bà xiū jiàn." chóng níng sān nián, suì jiāng yuán fēng suàn xué tiáo zhì xiū chéng chì lìng. wǔ nián, bà suàn xué, lìng fù yú guó zi jiān. shí yī yuè, cóng xuē áng qǐng, fù zhì suàn xué. dà guān sān nián, tài cháng sì kǎo jiū, yǐ huáng dì wèi xiān shī, zì cháng xiān lì mù zhì zhōu wáng pǔ yǐ shàng cóng sì, fán qī shí rén. sì nián, yǐ suàn xué shēng bìng rù tài shǐ jú. xuān hé èr nián, zhào bìng bà guān lì. diàn zhōng shěng jiān shǎo jiān jiān chéng gè yī rén, jiān zhǎng gòng fèng tiān zǐ yù shí yī yào fú yù wò yì yú niǎn shě cì zhī zhèng lìng, shǎo jiān wèi zhī èr, chéng cān lǐng zhī. fán zǒng liù jú: rì shàng shí, zhǎng shàn xiū zhī shì rì shàng yào, zhǎng hé jì zhěn hòu zhī shì yuē shàng yùn, zhǎng jiǔ lǐ zhī shì yuē shàng yī, zhǎng yī fú guān miǎn zhī shì yuē shàng shě, zhǎng cì shě wò yì zhī shì yuē shàng niǎn, zhǎng yú niǎn zhī shì. liù shàng gè yǒu diǎn yù èr rén, fèng yù liù rén huò sì rén, jiān mén èr rén huò yī rén. yòu shàng shí yǒu shàn gōng, shàng yào yǒu yī shī, shàng yùn yǒu jiǔ gōng, shàng yī yǒu yī tú, shàng shě yǒu mù shì, shàng niǎn yǒu zhèng gōng děng, jiē fēn lì qí jú. yòu zhì tí jǔ liù shàng jú jí guǎn gàn guān yī yuán. jiù diàn zhōng shěng pàn shěng shì yī rén, yǐ wú zhí shì cháo guān chōng. suī yǒu liù shàng jú, míng bié ér shì cún, fán guān suí jú ér yí, bù lǐng yú běn shěng. suǒ zhǎng wéi jiāo sì yuán rì dōng zhì tiān zǐ yù diàn, jí dì jiá hòu miào shén zhǔ fù tài gāo, gōng jù sǎn shàn ér diàn zhōng jiān shì mì shū jiān, wèi jì lù guān ér yǐ. yuán fēng zhōng, shén zōng yù fù jiàn cǐ guān, ér dù jìn zhōng wèi yǒu qí dì, dàn zhào yù niǎn yuàn bù lì shěng sì, lìng zhuān dá yān. chū, quán tài fǔ qīng lín yán yīn àn nèi cáng kù, jiàn chéng yú fú yù zá zhù bǎi wù zhōng, nǎi qǐ fù diàn zhōng shěng liù shàng, yǐ yán fèng zhì zūn. yú shì huī zōng nǎi chū xiān cháo suǒ dù diàn zhōng shěng tú, mìng sān xǐng xíng zhī, ér qí fǎ jiē zuǒ zhèng yán yáo yòu suǒ cái dìng, shì suì chóng níng èr nián yě. sān nián, cài jīng shàng xiū chéng diàn zhōng shěng liù shàng jú gòng fèng kù wù chì lìng gé shì bìng kàn xiáng fán liù shí juǎn, réng guàn yǐ" chóng níng" wèi míng. zhèng hé yuán nián, diàn zhōng shěng gāo shēn shàng biān dìng liù shàng gòng fèng shì. jìng kāng yuán nián, zhào liù shàng jú bìng yī zǔ zōng fǎ. yòu zhào:" liù shàng jú jì bà. gé nèi suì gòng pǐn wù wàn shù, shàng wèi mín hài, fēi zǔ zōng jiù zhì, qí bìng chú zhī."
【算學】元豐七年,詔四選命官通算學者,許於吏部就試,其合格者,上等除博士,中、次為學諭。元祐元年初,議者謂:"本監雖准朝旨造算學,元未興工,其試選學官亦未有應格。竊慮徒有煩費,乞罷修建。"崇寧三年,遂將元豐算學條制修成敕令。五年,罷算學,令附於國子監。十一月,從薛昂請,復置算學。大觀三年,太常寺考究,以黃帝為先師,自常先、力牧至周王朴以上從祀,凡七十人。四年,以算學生併入太史局。宣和二年,詔並罷官吏。【殿中省 監 少監】監、丞各一人,監掌供奉天子玉食、醫藥、服御、幄帟、輿輦、舍次之政令,少監為之貳,丞參領之。凡總六局:日尚食,掌膳羞之事;日尚藥,掌和劑診候之事;曰尚醞,掌酒醴之事;曰尚衣,掌衣服冠冕之事;曰尚舍,掌次舍幄帟之事;曰尚輦,掌輿輦之事。(六尚各有典御二人,奉御六人或四人,監門二人或一人。又尚食有膳工,尚藥有醫師,尚醞有酒工,尚衣有衣徒,尚舍有幕士,尚輦有正供等,皆分隸其局。)又置提舉六尚局及管幹官一員。舊殿中省判省事一人,以無職事朝官充。雖有六尚局,名別而事存,凡官隨局而移,不領於本省。所掌唯郊祀、元日、冬至天子御殿,及禘袷後廟、神主赴太高,供具傘扇;而殿中監視秘書監,為寄祿官而已。元豐中,神宗欲復建此官,而度禁中未有其地,但詔御輦院不隸省寺,令專達焉。初,權太府卿林顏因按內藏庫,見乘輿服御雜貯百物中,乃乞復殿中省六尚,以嚴奉至尊。於是徽宗乃出先朝所度《殿中省圖》,命三省行之,而其法皆左正言姚祐所裁定,是歲崇寧二年也。三年,蔡京上修成《殿中省六尚局供奉庫務敕令格式》並《看詳》凡六十卷,仍冠以"崇寧"為名。政和元年,殿中省高伸上編定《六尚供奉式》。靖康元年,詔六尚局並依祖宗法。又詔:"六尚局既罷。格內歲貢品物萬數,尚為民害,非祖宗舊制,其並除之。"
yù yào yuàn gōu dāng guān wú cháng yuán, yǐ rù nèi nèi shì chōng. zhǎng àn yàn mì fāng yǐ shí jì hé yào pǐn, yǐ jìn yù jí gòng fèng jìn zhōng zhī yòng. jiù zhì, gōu dāng yù yào yuàn qiān guān zhì yáo lǐng tuán liàn fáng yù zhě, wèi zhī àn zhuǎn, gàn mào ēn zé, jìn bù kě zhǐ. jiā yòu wǔ nián, zhào yù yào yuàn nèi chén rú dāng zhuǎn chū ér tè liú zhě, qí qí chū, jì suǒ liú suì yuè yōu qiān zhī, gèng bù xǔ lèi jì suǒ qiān zī xù. fēi gōu dāng yù yào yuàn ér liú zhě, qí chū gèng bù tuī ēn. diǎn bā rén, yào tóng shí yī rén, jiàng qī rén. chóng níng èr nián, bìng rù diàn zhōng shěng.
【御藥院】勾當官無常員,以入內內侍充。掌按驗秘方、以時劑和藥品,以進御及供奉禁中之用。(舊制,勾當御藥院遷官至遙領團練、防禦者,謂之暗轉,干冒恩澤,浸不可止。嘉祐五年,詔御藥院內臣如當轉出而特留者,俟其出,計所留歲月優遷之,更不許累計所遷資序。非勾當御藥院而留者,其出更不推恩。)典八人,藥童十一人,匠七人。崇寧二年,併入殿中省。
shàng yī kù shǐ fù shǐ jiù yuē nèi yī kù, dà zhōng xiáng fú sān nián gǎi. jiān guān èr rén, yǐ nèi shì sān bān chōng, zhǎng jià tóu fú yù sǎn shàn zhī míng wù. fán yù diàn dà lǐ qián yī rì, qǐng chéng yú gǔn miǎn zhèn guī páo fú yú jìn zhōng yǐ dài jìn yù, shì yǐ, fù hái nèi kù. diǎn yī rén, jiàng sì rén, zhǎng kù shí rén.
【尚衣庫使 副使】舊曰內衣庫,大中祥符三年改。監官二人,以內侍、三班充,掌駕頭服御傘扇之名物。凡御殿、大禮前一日,請乘輿袞冕、鎮圭、袍服于禁中以待進御,事已,復還內庫。典一人,匠四人,掌庫十人。
nèi yī wù kù zài wén dé diàn hòu, tài píng xìng guó èr nián, zhì shòu nà pǐ duàn kù, shòu nà líng jǐn, xī chuān lù tāi líng luó juàn pǐ duàn. dà zhōng xiáng fú yuán nián bìng rù. jiān guān èr rén, yǐ jīng cháo guān bìng nèi shì chōng, jiù sān rén, yǐ zhū sī shǐ fù jí sān bān nèi shì chōng. zhǎng shòu nà jǐn qǐ líng luó sè bó yín qì yāo shù dài liào. zào nián zhī, zhǔn bèi yī fú, yǐ dài bān cì zhū wáng zōng shì wén wǔ jìn chén jìn jūn jiāng xiào shí fú, bìng gěi zǎi chén qīn wáng huáng qīn shǐ xiāng shēng rì qì bì, liǎng fǔ chén liáo bǎi guān huáng qīn zhuǎn guān zhōng xiè cháo cí tè cì, jí dà liáo zhū wài guó rén shǐ cí jiàn yín qì shè gōng yī dài. diǎn bā rén, zhǎng kù sān shí yī rén.
內衣物庫(在文德殿後,太平興國二年,置受納匹段庫,受納綾、錦,西川鹿胎、綾、羅、絹、匹段。大中祥符元年併入。)監官二人,以京朝官並內侍充,(舊三人,以諸司使、副及三班、內侍充。)掌受納錦綺、綾羅、色帛、銀器、腰束帶料。造年支,準備衣服,以待頒賜諸王、宗室、文武近臣禁軍將校時服,並給宰臣、親王、皇親、使相生日器幣,兩府臣僚、百官、皇親轉官中謝、朝辭特賜,及大遼諸外國人使辭見銀器、射弓、衣帶。典八人,掌庫三十一人。
xīn yī kù zài tài píng fāng. jiān guān èr rén, yǐ zhū sī shǐ fù sān bān jí nèi shì chōng. zhǎng shòu jǐn qǐ zá bó yī fú zhī wù, yǐ bèi gěi cì jí bāng guó yí zhù zhī yòng, bìng shòu nà yī fú yǐ cì zhū sī dīng jiàng zhū jūn. jiān mén èr rén, yǐ sān bān shǐ chén chōng. diǎn shí rén, zhǎng kù wǔ shí wǔ rén.
新衣庫(在太平坊。)監官二人,以諸司使副、三班及內侍充。掌受錦綺、雜帛、衣服之物,以備給賜及邦國儀注之用,並受納衣服以賜諸司丁匠、諸軍。監門二人,以三班使臣充。典十人,掌庫五十五人。
cháo fú fǎ wù kù tài píng xìng guó èr nián zhì, hòu fēn sān kù:" yī zài tiān ān diàn hòu, yī zài yòu yē mén nèi běi láng, yī zài zhèng yáng mén wài. jiān guān èr rén, yǐ zhū sī shǐ fù jí sān bān nèi shì chōng, zhǎng bǎi guān cháo fú zhū sī yí zhàng zhī míng wù. diǎn sān rén, zhǎng kù sān shí rén. yǐ shàng chóng níng èr nián bìng rù diàn zhōng shěng. jiù yǒu cái zào yuàn zhēn xiàn yuàn zá mài chǎng, hòu shěng bìng zhī.
朝服、法物庫(太平興國二年置,後分三庫:"一在天安殿後,一在右掖門內北廊,一在正陽門外。) 監官二人,以諸司使、副及三班、內侍充,掌百官朝服、諸司儀仗之名物。典三人,掌庫三十人。已上崇寧二年併入殿中省。(舊有裁造院、針線院、雜賣場,後省並之。)
tài cháng sì qīng shǎo qīng chéng gè yī rén bó shì sì rén zhǔ bù xié lǜ láng fèng lǐ láng tài zhù gè yī rén qīng zhǎng lǐ lè jiāo miào shè jì tán wěi líng qǐn zhī shì, shǎo qīng wèi zhī èr, chéng cān lǐng zhī. lǐ zhī míng yǒu wǔ: yuē jí lǐ, yuē bīn lǐ, yuē jūn lǐ, yuē jiā lǐ, yuē xiōng lǐ. jiē zhǎng qí zhì dù yí shì. jì sì yǒu dà cí, yǒu xiǎo cí. qí xī shēng bì yù jiǔ lǐ jiàn xiàn qì fú gè biàn qí děng zhǎng lè lǜ lè wǔ lè zhāng yǐ dìng gōng jià tè jià zhī zhì, jì sì xiǎng zé fēn lè ér xù zhī. fán qīn cí jí sì mèng yuè cháo xiàn jǐng líng gōng jiāo sì gào xiǎng tài miào, zhǎng zàn xiāng lǐ yí shēng jiàng zhī jié. suì shí cháo bài líng qǐn, zé shì fǎ shì biàn jù yǐ shòu cí guān. fán cí shì, chà guān bo rì zhāi jiè jiē jiǎn jǔ yǐ wén. chū xiàn yòng zhí zhèng guān, zé qīng wèi zhōng xiàn yòng qīng, zé shǎo qīng wèi yà xiàn bó shì wèi zhōng xiàn què zé yǐ cì hù shè. jiāo sì yǐ, bān yù zhá zé zhuàn yí yǐ jìn. gōng jià gǔ chuī jǐng chǎng, lǜ qián qī àn yuè jí xí. yú sì jí cháo huì yàn xiǎng shàng shòu fēng cè zhī yí wù yì rú zhī. ruò lǐ lè yǒu suǒ sǔn yì, jí sì diǎn shén sì jué hào yǔ fēng xí jì sì zhī shì dāng kǎo dìng zhě, nǐ shàng yú lǐ bù. fán tài yī zhī zhèng lìng, yǐ shí bān xíng.
【太常寺 卿 少卿 丞各一人 博士四人】主簿、協律郎、奉禮郎、太祝各一人卿掌禮樂、郊廟、社稷、壇壝、陵寢之事,少卿為之貳,丞參領之。禮之名有五:曰吉禮,曰賓禮,曰軍禮,曰嘉禮,曰凶禮。皆掌其制度儀式。祭祀有大祠,有小祠。其犧牲、幣玉、酒醴、薦獻、器服各辨其等;掌樂律、樂舞、樂章以定宮架、特架之制,祭祀享則分樂而序之。凡親祠及四孟月朝獻景靈宮、郊祀告享太廟,掌贊相禮儀升降之節。歲時朝拜陵寢,則視法式辨具以授祠官。凡祠事,差官、卜日、齋戒皆檢舉以聞。初獻用執政官,則卿為終獻用卿,則少卿為亞獻;博士為終獻;闕則以次互攝。郊祀已,頒御札則撰儀以進。宮架、鼓吹、警場,率前期按閱即習。餘祀及朝會、宴享、上壽、封冊之儀物亦如之。若禮樂有所損益,及祀典、神祀、爵號與封襲、繼嗣之事當考定者,擬上於禮部。凡太醫之政令,以時頒行。
sòng chū, jiù zhì pàn sì wú cháng yuán, yǐ liǎng zhì yǐ shàng chōng, chéng yī rén, yǐ lǐ guān jiǔ cì guān gāo zhě chōng. bié zhì tài cháng lǐ yuàn, suī lì běn sì, qí shí zhuān dá. yǒu pàn yuàn tóng zhī yuàn sì rén, sì yǔ lǐ yuàn shì bù xiāng jiān. kāng dìng yuán nián, zhì pàn sì tóng pàn sì, shǐ bìng jiān lǐ yuàn shì. yuán fēng zhèng míng, shǐ zhuān qí zhí. gōng àn wǔ, zhì lì shí yǒu yī. wú yòu sān nián, zhào tài cháng sì zhì zhǎng èr, tā sì jiān zé hù zhì. shào shèng zhōng, fù jiù zhì. dà guān yuán nián, yīng tài cháng sì suǒ bèi zhǐ jí shī xíng diǎn lǐ shì, jì lún bó shì quán cì chéng jí, yǐ bèi tǎo lùn. zhèng hé sì nián lìng, cí shì jiān chá yù shǐ què, zé yǐ liù cáo láng guān jí guǎn zhí shè chōng. xuān hé sān nián, lìng běn sì yīn gé lǐ wǔ nián yī jiǎn, jǔ jiē xù biān xiū. jiàn yán chū, bìng shěng rǒng zhí, wéi tài cháng dà lǐ bù bìng. zhào tài cháng shǎo qīng yī yuán jiān zōng zhèng shǎo qīng, bà chéng bù, wéi zhì bó shì yī yuán. shào xìng sān nián, fù zhì chéng. jiǔ nián, chén liáo yán:" yuán fēng zhèng míng, tài cháng zhǔ yì lùn zhě bó shì sì rén, qǐ cān jī jiù diǎn, tiān zhì bó shì, yǐ chēng cháo tíng sōu bǔ què yì jī xī mí wén zhī yì." zhào tiān bó shì yī yuán. shí nián, zhì bù yī yuán. shí wǔ nián, zhào tài cháng tǎo lùn zhì jí tián lìng, xù zhì tài shè lìng. lóng xìng yuán nián, bìng shěng bó shì yī yuán, zhǔ bù yī yuán, yòu yǐ guāng lù sì bìng guī tài cháng, bà chéng. míng nián, zhào chéng bù bìng yī jiù zhì.
宋初,舊置判寺無常員,以兩制以上充,丞一人,以禮官久次官高者充。別置太常禮院,雖隸本寺,其實專達。有判院、同知院四人,寺與禮院事不相兼。康定元年,置判寺、同判寺,始併兼禮院事。元豐正名,始專其職。公案五,置吏十有一。無祐三年,詔太常寺置長貳,他寺監則互置。紹聖中,復舊制。大觀元年,應太常寺所被旨及施行典禮事,季輪博士銓次成籍,以備討論。政和四年令,祠事監察御史闕,則以六曹郎官及館職攝充。宣和三年,令本寺因革禮五年一檢,舉接續編修。建炎初,並省冗職,惟太常、大理不並。詔太常少卿一員兼宗正少卿,罷丞、簿,惟置博士一員。紹興三年,復置丞。九年,臣僚言:"元豐正名,太常主議論者博士四人,乞參稽舊典,添置博士,以稱朝廷蒐補闕軼、緝熙彌文之意。"詔添博士一員。十年,置簿一員。十五年,詔太常討論置籍田令,續置太社令。隆興元年,並省博士一員,主簿一員,又以光祿寺並歸太常,罷丞。明年,詔丞、簿並依舊制。
fēn àn jiǔ: yuē lǐ yí, zhǎng tǎo lùn dà qìng diǎn lǐ shén cí dào shì xí fēng dìng shì jiǎn jǔ jì chén. yuē cí jì, zhǎng dà zhōng xiǎo cí sì chà xíng shì guān bìng jiǔ qí bì bó là zhú lǐ liào. yuē tán miào, zhǎng xíng shì tán miào yù líng qǐn. yuē dà lè, zhǎng dà lè jiào xí lè wǔ gǔ chuī jǐng chǎng. yuē fǎ wù, zhǎng gěi nà cháo jì fú. yuē lǐn xī, zhǎng suì zhōng cí jì shēng láo yáng shǐ dí shì. yuē tài yī, zhǎng chén liáo chén qǐ yī rén, bǔ chōng tài yī zhù jiào děng. yuē zhǎng fǎ, yuē zhī zá, bìng zhǎng běn sì tiáo zhì zá wù. cái jiǎn lì é, zàn yǐn shǐ èr rén, zhèng lǐ zhí guān èr rén, fù lǐ zhí guān èr rén, zhèng míng zàn zhě qī rén, shǒu què zàn zhě qī rén, sī míng zàn zhě qī rén, xū lì yī rén, xū zuǒ sì rén, tiē sī yī rén, shū biǎo sī yī rén, cí jì jú gōng guān shí èr rén, jì qì sī gōng guān shí rén, lè zhèng sān rén, gǔ chuī lìng yī rén, běn sì tiān lè jì qì kù zhuān zhī guān yī rén kù zi èr rén, yuán tán dà lè lǐ qì kù zhuān zhī guān yī rén kù zi yī rén.
分案九:曰禮儀,掌討論大慶典禮、神祠道釋、襲封定諡、檢舉忌辰。曰祠祭,掌大中小祠祀差行事官並酒齊、幣帛、蠟燭、禮料。曰壇廟,掌行室壇、廟域、陵寢。曰大樂,掌大樂教習樂舞、鼓吹、警場。曰法物,掌給納朝、祭服。曰廩犧,掌歲中祠祭牲牢羊豕滌室。曰太醫,掌臣僚陳乞醫人,補充太醫助教等。曰掌法,曰知雜,並掌本寺條制雜務。裁減吏額,贊引使二人,正禮直官二人,副禮直官二人,正名贊者七人,守闕贊者七人,私名贊者七人,胥吏一人,胥佐四人,貼司一人,書表司一人,祠祭局供官十二人,祭器司供官十人,樂正三人,鼓吹令一人,本寺天樂祭器庫專知官一人、庫子二人,圓壇大樂禮器庫專知官一人、庫子一人。
bó shì zhǎng jiǎng dìng wǔ lǐ yí shì, yǒu gǎi gé zé jù jīng shěn yì. fán yú fǎ yīng shì zhě, kǎo qí xíng zhuàng, zhuàn dìng shì wén. yǒu cí shì, zé jiān shì yí wù, zhǎng fán zàn dǎo zhī shì.
博士掌講定五禮儀式,有改革則據經審議。凡於法應諡者,考其行狀,撰定諡文。有祠事,則監視儀物,掌凡贊導之事。
zhǔ bù, zhǎng jī kǎo bù shū.
主簿,掌稽考簿書。
xié lǜ láng, zhǎng lǜ lǚ yǐ hé yīn yáng zhī shēng, zhèng gōng jià tè jià lè wǔ zhī wèi. dà jì sì xiǎng yàn yòng lè, zé zhí huī yǐ zhào zuò zhǐ zhī jié, jǔ huī gǔ chù ér lè zuò yǎn huī jiá yǔ ér lè zhǐ. fán lè, zhǎng qí xù shì.
協律郎,掌律、呂以和陰陽之聲,正宮架、特架樂舞之位。大祭祀享宴用樂,則執麾以詔作止之節,舉麾、鼓柷而樂作;偃麾、戛敔而樂止。凡樂,掌其序事。
fèng lǐ láng, zhǎng fèng bì bó shòu chū xiàn guān, dà lǐ zé shè qīn cí bǎn wèi.
奉禮郎,掌奉幣帛授初獻官,大禮則設親祠板位。
tài zhù, zhǎng dú cè cí, shòu tuán shǔ yǐ gǔ gào, yǐn fú zé jìn jué, zhuó jiǔ shòu qí xū jué.
太祝,掌讀冊辭,授摶黍以嘏告,飲福則進爵,酌酒受其虛爵。
jiāo shè huì, zhǎng xún shì sì jiāo jí shè jì.
郊社會,掌巡視四郊及社稷。
tán wěi, zhǎng fán sǎo chú zhī shì, jì sì zé shěng shēng.
壇壝,掌凡掃除之事,祭祀則省牲。
tài miào lìng, zhǎng zōng miào jiàn xīn qī sì jí gōng chén cóng xiǎng zhī lǐ.
太廟令,掌宗廟薦新七祀及功臣從享之禮。
jí tián lìng, zhǎng dì jí gēng nòu chū nà zhī shì, zhí wǔ gǔ shū guǒ, cáng bīng yǐ dài yòng.
籍田令,掌帝籍耕耨出納之事,植五穀蔬果,藏冰以待用。
gōng wéi lìng, lǜ qí shǔ yǐ xùn sǎ miào tíng, fán xiū zhì jié chú zhī shì.
宮闈令,率其屬以汛灑廟庭,凡修治潔除之事。
tí diǎn guǎn gàn jiāo miào jì qì suǒ nán jiāo tài miào jì qì kù tí diǎn cháo fú fǎ wù kù suǒ cháo fú fǎ wù kù nán jiāo shí wù kù tài miào shí wù kù zhǎng cáng qí qì fú, yǐ dài jì sì cháo huì zhī yòng. fán guān fú, shì qí děng ér bān yú zhí shì zhī chén.
【提點管幹郊廟祭器所 南郊太廟祭器庫 提點朝服法物庫所 朝服法物庫南郊什物庫 太廟什物庫】掌藏其器服,以待祭祀、朝會之用。凡冠服,視其等而頒於執事之臣。
jiào fāng jí qián xiá jiào fāng suǒ zhǎng yàn lè yuè xí, yǐ dài yàn xiǎng zhī yòng, kǎo qí yì ér jìn tuì zhī.
【教坊及鈐轄教坊所】掌宴樂閱習,以待宴享之用,考其藝而進退之。
zhū líng cí fén suǒ zhǎng xiān shì hòu fēi zhī fén yuán ér yǐ shí xiàn xiǎng.
【諸陵祠墳所】掌先世后妃之墳園而以時獻享。
tài yī jú yǒu chéng, yǒu jiào shòu, yǒu jiǔ kē yī shēng é sān bǎi rén. suì zhōng zé huì qí quán shī ér dìng qí shǎng fá. tài yī jú, xī níng jiǔ nián zhì, yǐ zhī zhì gào xióng běn tí jǔ, dà lǐ sì chéng dān xiāng guǎn gàn. hòu zhào wù lì tài cháng sì, zhì tí jǔ yī pàn jú èr, pàn jú xuǎn zhī yī shì zhě wèi zhī. kē zhì jiào shòu yī, xuǎn hàn lín yī guān yǐ xià yǔ shàng děng xué shēng jí zài wài liáng yī wèi zhī. xué shēng cháng yǐ chūn shì, qǔ hé gé zhě sān bǎi rén wèi é. tài xué lǜ xué wǔ xué shēng zhū yíng jiāng shì jí bìng, lún wǎng zhì zhī. gè gěi yìn zhǐ, shū qí zhuàng, suì zhōng jī qí gōng xù, wèi sān děng dì bǔ zhī: shàng děng yuè gěi qián shí wǔ qiān, wú guò èr shí rén zhōng děng shí qiān, wú guò sān shí rén xià děng wǔ qiān, wú guò wǔ shí rén. shī duō zhě fá chù zhī. shòu bīng xiào qián wù zhě, lùn rú jiān lín qiáng qǐ qǔ fǎ. sān xué shēng yuán yù zhě tīng shòu, ér jìn yāo qiú zhě. yòu guān zhì xíng, lì tài cháng lǐ bù, zì zhèng hé yǐ hòu, lì yī xué, xiáng jiàn xuǎn jǔ zhì. xiào zōng lóng xìng yuán nián, shěng bìng yī guān ér bà jú shēng. xù yǐ yú yǔn wén qǐng, yī jiù cún liú yī xué kē, zhú jǔ fù shì shěng shì bié shì suǒ, gèng bù zhì jú, quán lìng tài cháng sì zhǎng xíng. shào xī èr nián, fù zhì tài yī jú, jú shēng yǐ bǎi yuán wèi é, yú bìng yī wèi bà jú qián tǐ lì, réng lì tài cháng sì.
【太醫局】有丞,有教授,有九科醫生額三百人。歲終則會其全失而定其賞罰。太醫局,熙寧九年置,以知制誥熊本提舉,大理寺丞單驤管幹。後詔勿隸太常寺,置提舉一、判局二,判局選知醫事者為之。科置教授一,選翰林醫官以下與上等學生及在外良醫為之。學生常以春試,取合格者三百人為額。太學、律學、武學生、諸營將士疾病,輪往治之。各給印紙,書其狀,歲終稽其功緒,為三等第補之:上等月給錢十五千,毋過二十人;中等十千,毋過三十人;下等五千,毋過五十人。失多者罰黜之。受兵校錢物者,論如監臨強乞取法。三學生原預者聽受,而禁邀求者。又官制行,隸太常禮部,自政和以後,隸醫學,詳見《選舉志》。孝宗隆興元年,省並醫官而罷局生。續以虞允文請,依舊存留醫學科,逐舉附試省試別試所,更不置局,權令太常寺掌行。紹熙二年,復置太醫局,局生以百員為額,餘並依未罷局前體例,仍隸太常寺。
dà chéng fǔ yǐ dà sī lè wèi zhǎng, diǎn lè wèi èr. cì yuē dà lè lìng, zhì bǐ chéng. cì yuē zhǔ bù xié lǜ láng. yòu yǒu àn xié shēng lǜ zhì zhuàn wén zì yùn pǔ děng guān, yǐ jīng cháo guān xuǎn rén huò bái yī shì rén tōng lè lǜ zhě wèi zhī. yòu yǐ wǔ chén jiān fǔ mén jí dà lè fǎ wù kù, yǐ shì cóng jí nèi shěng jìn shì guān tí jǔ. suǒ diǎn liù àn yuē dà lè, yuē gǔ chuī, yuē yàn lè, yuē fǎ wù, yuē zhī zá, yuē zhǎng fǎ. guó cháo lǐ lè zhǎng yú fèng cháng. chóng níng chū, zhì jú yì dà lè lè chéng, zhì fǔ jiàn guān yǐ sī zhī, lǐ lè shǐ fēn wèi èr. wǔ nián èr yuè, yīn shěng rǒng yuán, bìng zhī lǐ guān jiǔ yuè, fù jiù. dà guān sì nián, yǐ guān tú lǐn gěi fán hòu, shěng lè lìng yī yuán jiān guān èr yuán, lì lù bìng shì tài cháng gé. xuān hé èr nián, zhào yǐ dà chéng fǔ jìn suì tiān zhì rǒng làn jiǎo xìng, bà bù fù zài zhì.
【大晟府】以大司樂為長,典樂為貳。次曰大樂令,秩比丞。次曰主簿、協律郎。又有按協聲律、制撰文字、運譜等官,以京朝官、選人或白衣士人通樂律者為之。又以武臣監府門及大樂法物庫,以侍從及內省近侍官提舉。所典六案;曰大樂,曰鼓吹,曰宴樂,曰法物,曰知雜,曰掌法。國朝禮、樂掌於奉常。崇寧初,置局議大樂;樂成,置府建官以司之,禮、樂始分為二。五年二月,因省冗員,並之禮官;九月,復舊。大觀四年,以官徒廩給繁厚,省樂令一員、監官二員,吏祿並視太常格。宣和二年,詔以大晟府近歲添置冗濫徼幸,罷不復再置。
zōng zhèng sì qīng shǎo qīng chéng zhǔ bù gè yī rén. qīng zhǎng xù zōng pài shǔ jí, yǐ bié zhāo mù ér dìng qí qīn shū, shǎo qīng wèi zhī èr, chéng cān lǐng zhī. fán xiū zuǎn dié pǔ tú jí, qí bié yǒu wǔ: yuē yù dié, yǐ biān nián zhī tǐ xù dì xì ér jì qí lì shù, fán zhèng lìng shǎng fá fēng yù hù kǒu fēng xiōng xiáng ruì zhī shì zài yān, yuē gè jí, xù tóng xìng zhī qīn ér dì qí fú jì zhī qī shū yuǎn jìn. yuē zōng fān qìng xì lù, biàn pǔ xì zhī suǒ zì chū, xù qí zi sūn ér liè qí míng wèi pǐn zhì. yuē xiān yuán jī qìng tú, kǎo dìng shì cì zhī fēn pài bié ér xì yǐ běn zōng. yuē xiān yuán lèi pǔ, xù nán nǚ zōng fù zú xìng hūn yīn jí guān jué qiān xù ér zhe qí gōng zuì shēng sǐ. fán lù yǐ yī suì, tú yǐ sān suì dié pǔ jí yǐ shí suì xiū zuǎn yǐ jìn. sòng chū, jiù zhì pàn sì shì èr rén, yǐ zōng xìng liǎng zhì yǐ shàng chōng, què zé yǐ zōng xìng cháo guān yǐ shàng zhī chéng shì. zhǎng fèng zhū miào zhū líng jiàn xiǎng zhī shì, sī huáng zú zhī jí. zhǔ bù yī yuán, yǐ jīng guān chōng. jiù zì chéng bù yǐ shàng, jiē zōng xìng wèi zhī, tōng shǔ sì shì. chū zhì qīng shǎo, lǜ mìng cháng cān guān pàn sì shì. dà zhōng xiáng fú bā nián, yǐ bīng bù shì láng zhào ān yì jiān qīng, pàn sì zhào shì zhǎng gǎi wèi zhī sì shì. jiǔ nián, shǐ dìng chéng láng yǐ shàng jiān qīng, gěi shě yǐ xià jiān shǎo qīng, láng zhōng yǐ xià jiān chéng, jīng guān jiān zhǔ bù. qí qīng què, zé chéng yǐ xià xíng sì shì ér wú zhī pàn zhī míng. yuán fēng guān zhì xíng, zhào zōng zhèng zhǎng èr bù zhuān yòng guó xìng, gài zì yǒu dà zōng zhèng sī yǐ tǒng huáng zú yě. dù jiāng hòu, qīng bù cháng zhì, shǎo qīng yī rén, yǐ tài cháng jiān. shào xìng sān nián, fù zhì shǎo qīng yī rén. wǔ nián, fù zhì chéng shí nián, zhì zhǔ bù lóng xìng yuán nián bìng shěng. cì nián, zhào chéng bù fù jiù zhì. jiā dìng jiǔ nián, zhào yǐ zōng xué gǎi lì zōng zhèng sì, zì cǐ sì guān yòu yù xiào shì zhī shì. fēn àn èr yuē shǔ jí, yuē zhī zá. lì é, xū zhǎng yī rén, xū shǐ yī rén, xū zuǒ èr rén, kǎi shū èr rén, tiē shū èr rén.
【宗正寺】卿 少卿 丞 主簿各一人。卿掌敘宗派屬籍,以別昭穆而定其親疏,少卿為之貳,丞參領之。凡修纂牒、譜、圖、籍,其別有五:曰玉牒,以編年之體敘帝系而記其歷數,凡政令賞罰、封域戶口、豐凶祥瑞之事載焉,曰各籍,序同姓之親而第其服紀之戚疏遠近。曰宗藩慶系錄,辨譜系之所自出,序其子孫而列其名位品秩。曰仙源積慶圖,考定世次枝分派別而系以本宗。曰仙源類譜,序男女宗婦族姓婚姻及官爵遷敘而著其功罪、生死。凡錄以一歲,圖以三歲、牒、譜、籍以十歲修纂以進。宋初,舊置判寺事二人,以宗姓兩制以上充,闕則以宗姓朝官以上知丞事。掌奉諸廟諸陵薦享之事,司皇族之籍。主簿一員,以京官充。舊自丞、簿以上,皆宗姓為之,通署寺事。初置卿、少,率命常參官判寺事。大中祥符八年,以兵部侍郎趙安易兼卿,判寺趙世長改為知寺事。九年,始定丞、郎以上兼卿,給、舍以下兼少卿,郎中以下兼丞,京官兼主簿。其卿闕,則丞以下行寺事而無知、判之名。元豐官制行,詔宗正長貳不專用國姓,蓋自有大宗正司以統皇族也。渡江後,卿不常置,少卿一人,以太常兼。紹興三年,復置少卿一人。五年,復置丞;十年,置主簿;隆興元年並省。次年,詔丞、簿復舊制。嘉定九年,詔以宗學改隸宗正寺,自此寺官又預校試之事。分案二;曰屬籍,曰知雜。吏額,胥長一人,胥史一人,胥佐二人,楷書二人,貼書二人。
dà zōng zhèng sī jǐng yòu sān nián shǐ zhì sī, yǐ huáng xiōng níng jiāng jūn jié dù shǐ pú wáng zhī dà zōng zhèng shì, huáng zhí zhāng huà jūn jié dù guān chá liú hòu shǒu jié tóng zhī dà zōng zhèng shì, yuán fēng zhèng míng, réng zhì zhī jí tóng zhī guān gè yī rén, xuǎn zōng shì tuán liàn guān chá shǐ yǐ shàng yǒu dé wàng zhě chōng chéng èr rén, yǐ wén chén jīng cháo guān yǐ shàng chōng. zhǎng jiū hé zú shǔ ér xùn zhī yǐ dé háng dào yì, shòu qí cí sòng ér jiū zhèng qí qiān wéi, yǒu zuì zé xiān hé yǐ wén fǎ lì bù néng jué zhě, tóng shàng diàn qǔ cái. ruò gōng dǐ guān yīn shì chū rù, rì shū yú jí, jì zhōng lèi zòu. suì lù cún wáng zhī shù bào zōng zhèng sì. fán zōng shì fú shǔ yuǎn jìn zhī shù jí qí shǎng fá guī shì, jiē zǒng zhī.
【大宗正司】景祐三年始制司,以皇兄寧江軍節度使濮王知大宗正事,皇侄彰化軍節度觀察留後守節同知大宗正事,元豐正名,仍置知及同知官各一人,選宗室團練、觀察使以上有德望者充;丞二人,以文臣京朝官以上充。掌糾合族屬而訓之以德行、道藝,受其詞訟而糾正其愆違,有罪則先劾以聞;法例不能決者,同上殿取裁。若宮邸官因事出入,日書於籍,季終類奏。歲錄存亡之數報宗正寺。凡宗室服屬遠近之數及其賞罰規式,皆總之。
guān shǔ yǒu jì shì yī rén, zhǎng jiān zòu jiǎng shū jiào shòu shí yǒu èr rén, fēn wèi jiǎng shòu, jiān lǐng xiǎo xué zhī shì. jiù zhì, zé zōng shì xián zhě wèi zhī dà zōng zhèng shì, cì yī rén wèi tóng zhī qí hòu, wèi gāo shǔ zūn zhě wèi pàn. xī níng sān nián, shǐ yǐ yì xìng cháo chén èr yuán zhī chéng shì, zhì jú wèi mù qīn guǎng qīn zhái. shì suì shěng guǎn gàn mù qīn guǎng qīn zhái jí tí jǔ jùn xiàn zhǔ děng tā guān, yǐ qí shì guī zōng zhèng. zì xī níng zhōng zhì chéng, shǐ yǐ dōu guān yuán wài láng zhāng zhì guī wèi zhī. shén zōng yí yòng yì xìng, wáng ān shí yán: qián dài zōng zhèng gù yǒu yòng shù xìng zhě, nǎi lù chūn qiū shí gōng hóu dài fū shì. shén zōng yuē:" cǐ suī wú qián dài gù shì, xíng zhī hé hài?" ān shí yuē:" shèng rén chuàng fǎ, bù bì jiē xún qián dài suǒ yǐ xíng zhě." yú shì zhào zhì guī duì ér mìng zhī. fēn àn wǔ, zhì lì shí yǒu yī. yuán fēng wǔ nián, zhào dà zōng zhèng sī bù lì liù cáo, qí chéng shǔ zhōng shū shěng zòu chà. yuán yòu sì nián, zhào zōng shì yuè běn sī sù shì zhě zuì zhī. liù nián, zhào zōng zhèng àn xī níng chì zhū yuàn jiàn xiǎo xué, zì bā suì zhì shí sì suì, shǒu jiǎn jǔ rù xué. shào shèng yuán nián, zhào tǎn miǎn wài liǎng shì gū yí pín fá zhě, yàn shí lǐn gěi zhī. sì nián, zhào zōng shì ruò fù nǚ zì wài hái jīng, bìng bào zōng zhèng, chóng níng sān nián, zhào dà zōng zhèng jí wài zōng zhèng sī jiāng tiáo guàn shì jī guān zōng zhèng sì, xiū zuǎn tú dié. zhèng hé sān nián, zhào yǐ zhī dà zōng zhèng shì zhòng hū tí jǔ zōng zi xué shì.
官屬有記室一人,掌箋奏;講書、教授十有二人,分位講授,兼領小學之事。舊制,擇宗室賢者為知大宗正事,次一人為同知;其後,位高屬尊者為判。熙寧三年,始以異姓朝臣二員知丞事,置局為睦親、廣親宅。是歲省管幹睦親、廣親宅及提舉郡、縣主等它官,以其事歸宗正。自熙寧中置丞,始以都官員外郎張稚圭為之。神宗疑用異姓,王安石言:前代宗正固有用庶姓者,乃錄春秋時公侯大夫事。神宗曰:"此雖無前代故事,行之何害?"安石曰:"聖人創法,不必皆循前代所已行者。"於是召稚圭對而命之。)分案五,置吏十有一。元豐五年,詔大宗正司不隸六曹,其丞屬中書省奏差。元祐四年,詔宗室越本司訴事者罪之。六年,詔宗正按熙寧敕諸院建小學,自八歲至十四歲,首檢舉入學。紹聖元年,詔袒免外兩世孤遺貧乏者,驗實廩給之。四年,詔宗室若婦女自外還京,並報宗正,崇寧三年,詔大宗正及外宗正司將條貫事跡關宗正寺,修纂圖牒。政和三年,詔以知大宗正事仲忽提舉宗子學事。
chóng níng sān nián, zhì nán wài zōng zhèng sī yú nán jīng, xī wài zōng zhèng sī yú xī jīng, gè zhì dūn zōng yuàn, chū, jiǎng yì sī yán:" zōng shì shū shǔ yuán jū liǎng jīng fǔ jùn zhě, gè zhì dūn zōng yuàn, qí liǎng jīng gè zhì wài zōng zhèng sī." cóng zhī. réng zhào gè zé zōng shì zhī xián zhě yī rén wèi zhī zōng, zhǎng wài jū zōng shì, zhào fù dìng zōng xué bó shì zhèng lù yuán shù. dà guān sì nián bà, zhèng hé èr nián fù jiù. yòu zhào dūn zōng yuàn zōng zi yǒu wén yì xíng shí zhòng suǒ gòng zhī zhě, xǔ wài zōng zhèng guān kǎo chá yǐ wén.
崇寧三年,置南外宗正司於南京,西外宗正司於西京,各置敦宗院,初,講議司言:"宗室疏屬原居兩京輔郡者,各置敦宗院,其兩京各置外宗正司。"從之。仍詔各擇宗室之賢者一人為知宗,掌外居宗室,詔復定宗學博士、正錄員數。大觀四年罷,政和二年復舊。又詔敦宗院宗子有文藝、行實眾所共知者,許外宗正官考察以聞。
zhōng xìng hòu, yǐ wèi gāo shǔ zūn zhě wèi pàn dà zōng zhèng shì, qí zhī jí tóng zhī rú jiù zhì. yòu zhì zhī dà zōng zhèng chéng yī yuán, yǐ wén chén chōng, zhǎng jiū hé zōng shì ér jiǎn fáng xùn chì zhī. fán nán bān zōng shì mó kān qiān zhuǎn xí fēng qǐng gěi, hé qí dāng fǒu jià qǔ fáng lián fēn xī cái chǎn, zhuó hòu bó duō guǎ ér dìng qí yì. fán zōng shì chú hé gāi cì míng wài, jiē dà zōng zhèng dìng míng ér hòu bào zōng zhèng sì. qí yú qiān shòu guān zī zhī gěi qián mǐ, kǎo hé yǐ zhào yǔ duó. qí bù lǜ jiào zhě yǐ fǎ jū zhī, suì jiǔ zhī huǐ, zé chú qí guò míng. fù zhí nán wài zōng zhèng sī xī wài zōng zhèng sī, yǐ chù zōng shì zhī zài wài zhě." gè réng jiù zhì shè dūn zōng yuàn, jiē shè zhī zōng, suǒ zài tōng pàn zhí guān jiān chéng bù, qí jiū hé jiǎn fáng xùn chì rú dà zōng zhèng sī. xī nán wài liǎng sī què zhī zōng, jiān lìng dà zōng zhèng sī xuǎn zé bǎo míng ér hòu shòu zhī. yòu gè zhì jiào shòu yǐ kè qí xíng yì. nán dù chū, xiān xǐ zōng shì yú jiāng huái, yú shì dà zōng zhèng sī yí jiāng níng, nán wài yí zhèn jiāng, xī wài yí yáng zhōu. qí hòu lǚ xǐ, hòu xī wài zhǐ yú fú zhōu, nán wài zhǐ yú quán zhōu yòu zhì shào xìng fǔ zōng zhèng sī, gài chū suí qí suǒ yù ér fēn guǎn xiá zhī. qián dào qī nián, cháng yù yí shào xìng fǔ zōng sī yú shǔ, bù guǒ, hòu bìng guī xíng zài. jiā dìng jiān, yòng chén liáo yán, qǐ fán chú shòu zhī zōng, xū zé lǎo chéng gèng liàn zhī rén. zhào zhī zōng zhèng chéng zhào bǎi sī lì měi rì rù jú suǒ, yǐ shì zēng zhòng zōng méng zhī yì.
中興後,以位高屬尊者為判大宗正事,其知及同知如舊制。又置知大宗正丞一員,以文臣充,掌糾合宗室而檢防訓飭之。凡南班宗室磨勘、遷轉、襲封、請給,核其當否;嫁娶房奩、分析財產,酌厚薄多寡而訂其議。凡宗室除合該賜名外,皆大宗正定名而後報宗正寺。其餘遷授官資、支給錢米,考核以詔予奪。其不率教者以法拘之,歲久知悔,則除其過名。復直南外宗正司、西外宗正司,以處宗室之在外者。"各仍舊制設敦宗院,皆設知宗,所在通判職官兼丞、簿,其糾合、檢防、訓飭如大宗正司。西、南外兩司闕知宗,間令大宗正司選擇保明而後授之。又各置教授以課其行藝。南渡初,先徙宗室於江、淮,於是大宗正司移江寧,南外移鎮江,西外移揚州。其後屢徙,後西外止於福州,南外止於泉州;又置紹興府宗正司,蓋初隨其所寓而分管轄之。乾道七年,嘗欲移紹興府宗司於蜀,不果,後並歸行在。嘉定間,用臣僚言,乞凡除授知宗,須擇老成更練之人。詔知宗正丞照百司例每日入局所,以示增重宗盟之意。
yù dié suǒ chún huà liù nián, shǐ shè jú zhì guān, zhào yǐ huáng sòng yù dié wèi míng, jiàn yù dié diàn. xián píng chū, mìng zhào ān yì liáng zhōu hàn biān shǔ jí, shǐ chuàng guī zhì. dà zhōng xiáng fú liù nián, yǐ zhī zhì gào liú yún xià sǒng wèi xiū yù dié guān, zì hòu zhì yī yuán huò èr yuán. yuán fēng guān zhì xíng, fēn lì zōng zhèng sì guān. sì chéng wáng gǒng zòu:" yù dié shí nián yī jìn, bìng yǐ xué shì diǎn lǐng. zì xī níng zhōng fàn zhèn jìn shū zhī hòu, shén zōng yù dié zhì jīn wèi xiū. xiān yuán lèi pǔ zì qìng lì zhōng zhāng fāng píng xiū jìn zhī hòu, jǐn wǔ shí nián, bìng wú chéng shū. qǐ bié lì fǎ, qí xiū yù dié jí lèi pǔ guān, měi èr nián yī jù cǎo jiǎo jìn." cóng zhī. shào shèng sān nián, yīng zōng shì cì míng, sān zǔ xià gè suí zǔ zōng zhī zhī zǐ ér xià, suī xiōng dì shù duō, bìng wèi yī zì xiāng lián. nán dù hòu, shào xìng shí èr nián, shǐ jiàn yù dié suǒ. tí jǔ yī rén huò èr rén, yǐ zǎi xiàng zhí zhèng wèi zhī, yǐ shì cóng guān yī rén jiān xiū, zōng zhèng qīng shǎo ér xià tóng xiū zuǎn. xiān shì, zōng zhèng sì chéng shào dà shòu zòu:" jiǎng qiú zōng zhèng sì jiù zhǎng zhī shū, yuē huáng dì yù dié, yuē xiān yuán jī qìng tú, yuē zōng fān qìng xì lù, yuē zōng zhī shǔ jí. nán dù sì shū sàn shī, jīn zhòng jiā xiū zuǎn xiān yuán qìng xì shǔ jí zǒng yào, hé tú lù shǔ jí sān zhě ér yī zhī, jì wú kuì yú xī yǐ dú yù dié yī shū wèi xiū, yí sōu fǎng tǎo lùn, yǐ zhèng jiǔ zú, yǐ zhuàng běn zhī." yú shì shǐ zhì guān rú jiù zhì, fēn àn wǔ, zhì lì shí. qián dào bā nián, zhào yù dié diàn zhǔ guǎn xiāng huǒ, chà nèi shì sān yuán wǔ chén yī yuán chōng, bìng gǎi zuò gàn bàn yù dié suǒ diàn.
【玉牒所】淳化六年,始設局置官,詔以《皇宋玉牒》為名,建玉牒殿。咸平初,命趙安易、梁周翰編屬籍,始創規制。大中祥符六年,以知制誥劉筠、夏竦為修玉牒官,自後置一員或二員。元豐官制行,分隸宗正寺官。寺丞王鞏奏:"玉牒十年一進,並以學士典領。自熙寧中范鎮進書之後,《神宗玉牒》至今未修。仙源類譜自慶曆中張方平修進之後,僅五十年,並無成書。乞別立法,其修玉牒及類譜官,每二年一具草繳進。"從之。紹聖三年,應宗室賜名,三祖下各隨祖宗之支子而下,雖兄弟數多,並為一字相連。南渡後,紹興十二年,始建玉牒所。提舉一人或二人,以宰相執政為之,以侍從官一人兼修,宗正卿、少而下同修纂。先是,宗正寺丞邵大受奏:"講求宗正寺舊掌之書,曰皇帝玉牒,曰仙源積慶圖,曰宗藩慶系錄,曰宗支屬籍。南渡四書散失,今重加修纂《仙源慶系屬籍總要》,合圖、錄、屬籍三者而一之,既無愧於昔矣;獨玉牒一書未修,宜搜訪討論,以正九族,以壯本支。"於是始置官如舊制,分案五,置吏十。乾道八年,詔玉牒殿主管香火,差內侍三員、武臣一員充,並改作幹辦玉牒所殿。
guāng lù sì qīng shǎo qīng chéng zhǔ bù gè yī rén. qīng zhǎng jì sì cháo huì yàn xiāng jiǔ lǐ shàn xiū zhī shì, xiū qí chǔ bèi ér jǐn qí chū nà zhī zhèng, shǎo qīng wèi zhī èr, chéng cān lǐng zhī. fán jì sì, gòng wǔ qí sān jiǔ shēng láo yù chàng jí zūn yí biān dòu fǔ guǐ dǐng zǔ xíng dēng zhī shí, qián qī chì yǒu sī bàn jù shēng huò, shì dí zhuó, fèng shēng zé gào chōng gào gè, gòng qí míng shuǐ huǒ yān. lǐ bì, jìn zuò yú tiān zǐ ér bān yú bǎi zhí shì zhī rén. fēn àn wǔ, zhì lì shí. yuán yòu sān nián, zhào zhǎng èr hù zhì. zhèng hé liù nián èr yuè, jiān chá yù shǐ wáng huán zòu:" jì sì láo lǐ zhī jù zhǎng yú guāng lù, ér sì guān wèi cháng lín shì, qǐng dà cí yǐ zhǎng èr shuò jì jí zhōng cí yǐ chéng bù jiān shì zǎi gē, lǐ bì bān zuò, yǒu gù jí xiǎo cí, tīng yǐ qí shǔ shè." cóng zhī. jiù zhì pàn sì shì yī rén, yǐ cháo guān yǐ shàng chōng. guāng lù qīng shǎo, jiē wèi jì lù. yuán fēng zhì xíng, shǐ guī běn sì. zhōng xìng hòu, fèi bìng rù lǐ bù.
【光祿寺】卿 少卿 丞 主簿各一人。卿掌祭祀、朝會、宴鄉酒醴膳羞之事,修其儲備而謹其出納之政,少卿為之貳,丞參領之。凡祭祀,共五齊、三酒、牲牢、郁鬯及尊彝、籩豆、簠簋、鼎俎、鉶登之實,前期飭有司辦具牲鑊,視滌濯,奉牲則告充告各,共其明水火焉。禮畢,進胙於天子而頒於百執事之人。分案五,置吏十。元祐三年,詔長、貳互置。政和六年二月,監察御史王桓奏:"祭祀牢醴之具掌於光祿,而寺官未嘗臨視,請大祠以長貳、朔祭及中祠以丞簿監視宰割,禮畢頒胙,有故及小祠,聽以其屬攝。"從之。舊置判寺事一人,以朝官以上充。光祿卿、少,皆為寄祿。元豐制行,始歸本寺。中興後,廢併入禮部。
tài guān lìng zhǎng shàn xiū gē pēng zhī shì. fán gōng jìn shàn xiū, zé biàn qí míng wù, ér shì shí zhī yí, jǐn qí shuǐ huǒ zhī qí. jì sì gòng míng shuǐ míng huǒ, gē shēng qǔ máo xuè shēng tǐ, yǐ wèi dǐng zǔ zhī shí. cháo huì yàn xiǎng, zé gōng qí jiǔ shàn. fán gěi cì, shì qí pǐn zhì ér wèi zhī děng. yuán yòu chū, bà tài guān lìng. èr nián fù zhì. chóng níng sān nián, zhì shàng shí jú, tài guān lìng wéi zhǎng cí shì.
【太官令】掌膳羞割烹之事。凡供進膳羞,則辨其名物,而視食之宜,謹其水火之齊。祭祀共明水、明火,割牲取毛血牲體,以為鼎俎之實。朝會宴享,則供其酒膳。凡給賜,視其品秩而為之等。元祐初,罷太官令。二年復置。(崇寧三年,置尚食局,太官令惟掌祠事。)
fǎ jiǔ kù nèi jiǔ fāng zhǎng yǐ shì fǎ shòu jiǔ cái, shì qí hòu bó zhī qí, ér jǐn qí chū nà zhī zhèng. ruò zào jiǔ yǐ dài gōng jìn jí jì sì, gěi cì, zé fǎ jiǔ kù zhǎng zhī fán jì sì, gōng wǔ qí sān jiǔ, yǐ shí zūn léi. nèi jiǔ fāng wéi zào jiǔ, yǐ dài yú yòng.
【法酒庫 內酒坊】掌以式法授酒材,視其厚薄之齊,而謹其出納之政。若造酒以待供進及祭祀,給賜,則法酒庫掌之;凡祭祀,供五齊三酒,以實尊罍。內酒坊惟造酒,以待餘用。
tài guān wù liào kù zhǎng yù bèi shàn shí jiàn xiū zhī wù, yǐ gōng tài guān zhī yòng, biàn qí míng shù ér huì qí chū rù.
【太官物料庫】掌預備膳食薦羞之物,以供太官之用,辨其名數而會其出入。
hàn lín sī zhǎng gòng guǒ shí jí chá míng tāng yào.
【翰林司】掌供果實及茶茗湯藥。
niú yáng sī niú yáng gōng yīng suǒ zhǎng gōng dà zhōng xiǎo sì zhī shēng quán jí tài guān yàn xiǎng shàn xiū zhī yòng.
【牛羊司、牛羊供應所】掌供大中小祀之牲牷及太官宴享膳羞之用。
rǔ lào yuàn zhǎng gōng zào sū lào.
【乳酪院】掌供造酥酪。
yóu cù kù zhǎng gōng yóu jí yán zì.
【油醋庫】掌供油及鹽胾。
wài wù liào kù zhǎng shōu chǔ mǐ yán zá wù yǐ dài shàn shí zhī xū. fán bǎi sī bān gěi zhě qǔ jù yān.
【外物料庫】掌收儲米、鹽、雜物以待膳食之須。凡百司頒給者取具焉。
wèi wèi sì qīng shǎo qīng chéng zhǔ bù gè yī rén. qīng zhǎng yí wèi bīng xiè jiǎ wèi zhī zhèng lìng, shǎo qīng wèi zhī èr, chéng cān lǐng zhī. fán nèi wài zuō fang shū nà bīng qì, zé biàn qí míng shù yàn qí liáng yǔ yǐ guī yú wǔ kù, bù rú shì zhě fá zhī. shí qí pù liáng ér fēng jí qí shù, ruò jìn yù jí bān gěi, zé àn jí ér chū zhī. měi jì wěi guān jiǎn shì, suì zhōng shàng jì zhàng yú bīng bù. zhǎng fán wò yì zhī shì, dà lǐ shè wéi gōng, zhāng dà cì xiǎo cì, chén lǔ bù yí zhàng. zhǎng èr zhòu yè xún jiǎo, chá qí bù rú yí zhě, yā zhàng guān zé qián qī bǐng chà. fán zhàng wèi, gōng yǔ yí jié yuè jīn gǔ qǐ jǐ, cháo yàn yì rú zhī. yàn xiǎng bīn kè, gōng mù yì yīn xí, shì qí bì zhě yí shào fǔ jūn qì jiān xiū yān. jiù zhì, pàn sì shì yī rén, yǐ láng guān yǐ shàng chōng. fán wǔ kù wǔ qì guī nèi kù, shǒu gōng guī yí luán sī, běn sì wú suǒ zhǎng. yuán fēng guān zhì xíng, shǐ guī běn sì. fēn àn sì, zhì lì shí. yuán yòu sān nián zhào zhǎng èr hù zhì. suǒ lì guān sī shí yǒu sān: nèi gōng jiàn kù nán wài kù jūn qì gōng qiāng kù jūn qì nǔ jiàn jiàn kù, zhǎng cáng bīng zhàng qì xiè jiǎ wèi, yǐ bèi jūn guó zhī yòng. yí luán sī, zhǎng gōng mù yì gōng zhàng zhī shì. jūn qì shí wù kù xuān dé lóu shí wù kù, zhǎng shōu zhù shí wù, gěi yòng zé àn jí ér bān zhī. zuǒ yòu jīn wú jiē sī zuǒ yòu jīn wú zhàng sī liù jūn yí zhàng sī, zhǎng qīng dào jiǎo xún pái liè, fèng yǐn yí zhàng yǐ sù jìn wèi. fán yí wù yǐ shí xiū chì, xuǎn mù rén bīng ér xiào qí qiān bǔ zhī shì. zhōng xìng hòu, wèi wèi sì fèi, bìng rù gōng bù.
【衛尉寺】卿 少卿 丞 主簿各一人。卿掌儀衛兵械、甲胃之政令,少卿為之貳,丞參領之。凡內外作坊輸納兵器,則辨其名數、驗其良窳以歸於武庫,不如式者罰之。時其曝涼而封籍其數,若進御及頒給,則按籍而出之。每季委官檢視,歲終上計帳於兵部。掌凡幄帟之事,大禮設帷宮,張大次、小次,陳鹵簿儀仗。長貳晝夜巡徼,察其不如儀者,押仗官則前期稟差。凡仗衛,供羽儀、節鉞、金鼓、棨戟,朝宴亦如之。宴享賓客,供幕帟、茵席,視其敝者移少府、軍器監修焉。舊制,判寺事一人,以郎官以上充。凡武庫、武器歸內庫,守宮歸儀鸞司,本寺無所掌。元豐官制行,始歸本寺。分案四,置吏十。元祐三年、詔長貳互置。所隸官司十有三:內弓箭庫、南外庫、軍器弓槍庫、軍器弩劍箭庫,掌藏兵杖、器械、甲胃,以備軍國之用。儀鸞司,掌供幕帟供帳之事。軍器什物庫、宣德樓什物庫,掌收貯什物,給用則按籍而頒之。左右金吾街司、左右金吾仗司、六軍儀仗司,掌清道、徼巡、排列,奉引儀仗以肅禁衛。凡儀物以時修飭,選募人兵而校其遷補之事。中興後,衛尉寺廢,併入工部。
tài pú sì qīng shǎo qīng chéng zhǔ bù gè yī rén. qīng zhǎng chē hé jiù mù zhī lìng, shǎo qīng wèi zhī èr, chéng cān lǐng zhī. guó yǒu dà lǐ, gōng qí niǎn hé shǔ chē, qián qī jiè yǒu sī jiào yuè xiàng mǎ. fán yí zhàng jì chén, zé xún shì qí háng liè. hòu fēi qīn wáng gōng zhǔ zhí zhèng guān yīng gěi chē chéng zhě, shì pǐn zhì ér bān zhī. zǒng guó zhī mǎ zhèng, jí jīng dū fāng jiān jī diān mù dì chù mǎ zhī shù, jǐn qí sì yǎng, chá qí zhì liáo, kǎo fān xī sǔn hào zhī shí, ér dìng qí shǎng fá yān, sǐ zé liǎn qí zōng wěi jīn gé rù yú guān fǔ. fán yuè mǎ, chà cì qí gāo xià, yīng gěi cì zé rú gé. suì zhōng gōu fù zhàng jí, yǐ shàng jià bù. ruò yǒu shì yú nán běi jiāo, shì zhōng qǐng jiàng yú shēng hé, zé qīng shòu suī. jiù zhì pàn sì shì yī rén. yǐ cháo guān yǐ shàng chōng. fán bāng guó jiù mù chē yú zhī zhèng lìng, fēn lì qún mù sī qí jì yuàn zhū fāng jiān, běn sì dàn zhǎng tiān zǐ wǔ hé shǔ chē, hòu fēi wáng gōng chē hé, gěi dà zhōng xiǎo sì yáng. yuán fēng guān zhì xíng, shǐ guī běn sì. fēn àn wǔ, zhì lì shí yǒu bā, zǒng jú shí yǒu èr. yuán yòu èr nián, zhào wài jiān shì, lìng běn sì yī qún mù sī jiù fǎ shī xíng yīng nèi wài mǎ shì zhuān lì tài pú, zhí dá shū mì yuàn, gèng bù jīng shàng shū shěng jí jià bù. sān nián, zhào shěng zhǔ bù yī yuán. chóng níng èr nián, zhào tài pú sì yī jiù zhì bù zhì wài shì, guī shàng shū jià bù yīng mǎ shì, shàng shū mì yuàn suǒ lì guān sī.
【太僕寺】卿 少卿 丞 主簿各一人。卿掌車輅、廄牧之令,少卿為之貳,丞參領之。國有大禮,供其輦輅、屬車,前期戒有司教閱象馬。凡儀仗既陳,則巡視其行列。后妃、親王、公主、執政官應給車乘者,視品秩而頒之。總國之馬政,籍京都坊監、畿甸牧地畜馬之數,謹其飼養,察其治療,考蕃息損耗之實,而定其賞罰焉,死則斂其騣尾、筋革入於官府。凡閱馬,差次其高下,應給賜則如格。歲終鈎覆帳籍,以上駕部。若有事於南北郊,侍中請降輿升輅,則卿授綏。舊置判寺事一人。以朝官以上充。凡邦國廄牧、車輿之政令,分隸群牧司、騏驥院諸坊監,本寺但掌天子五輅、屬車,后妃、王公車輅,給大中小祀羊。元豐官制行,始歸本寺。分案五,置吏十有八,總局十有二。元祐二年,詔外監事,令本寺依群牧司舊法施行;應內外馬事專隸太僕,直達樞密院,更不經尚書省及駕部。三年,詔省主簿一員。崇寧二年,詔太僕寺依舊制不治外事,歸尚書駕部;應馬事,上樞密院所隸官司。
chē hé yuàn zhǎng chéng yú fǎ wù, fán dà jià fǎ jià xiǎo jià gōng niǎn hé jí fèng yǐn shǔ chē, biàn qí míng shù yǔ chén liè xiān hòu zhī xù.
【車輅院】掌乘輿、法物,凡大駕、法駕、小駕供輦輅及奉引屬車,辨其名數與陳列先後之序。
zuǒ yòu qí jì yuàn zuǒ yòu tiān sì jiān zhǎng guó mǎ, bié qí nú liáng, yǐ dài jūn guó zhī yòng.
【左、右騏驥院 左、右天駟監】掌國馬,別其駑良,以待軍國之用。
ān pèi kù yīng fèng yù mǎ ān lēi, jí yǐ jiān pèi gěi cì chén xià.
【鞍轡庫】應奉御馬鞍勒,及以韉轡給賜臣下。
yǎng xiàng suǒ zhǎng diào yù xún xiàng.
【養象所】掌調御馴象。
tuó fāng chē yíng zhì yuǎn wù zhǎng fēn yǎng zá chù, yǐ gōng fù zài bān yùn.
【駝坊 車營 致遠務】掌分養雜畜,以供負載般運。
mù yǎng shàng xià jiān zhǎng zhì liáo bìng mǎ jí shēn jū shù, yǒu hào shī zé sòng pí bō suǒ. yuán fēng mò, fèi jī nèi mù mǎ jiān. yuán yòu chū, zhì zuǒ yòu tiān jiù fāng, tīng mín jiān chéng diàn mù dì. shào shèng yuán nián, yī yuán fēng fǎ zhì zī shēng jiān. zhōng xìng hòu, fèi tài pú sì, bìng rù bīng bù.
【牧養上下監】掌治療病馬及申駒數,有耗失則送皮剝所。元豐末,廢畿內牧馬監。元祐初,置左、右天廄坊,聽民間承佃牧地。紹聖元年,依元豐法置孳生監。中興後,廢太僕寺,併入兵部。
qún mù sī zhì zhì shǐ yī rén, jǐng dé sì nián zhì, yǐ shū mì shǐ fù wèi zhī. zhì dào sān nián, bà ér fù zhì. shǐ yī rén, xián píng sān nián zhì, yǐ liǎng shěng yǐ shàng guān chōng fù biàn yī rén, yǐ gé mén yǐ shàng jí nèi shì dōu zhī chōng. dōu jiān èr rén, yǐ zhū sī shǐ yǐ shàng chōng. pàn guān èr rén, yǐ jīng cháo guān chōng. zhǎng nèi wài jiù mù zhī shì, zhōu zhī guó mǎ zhī zhèng, ér chá qí dēng hào yān. fán shòu xuān zhào wén dié, zé yǐ shí xià yú yuàn jiān. dà shì zé zhì zhì shǐ tóng qiān shǔ, xiǎo shì zé zhuān qiǎn qí fù shǐ, dōu jiān duō bù bèi zhì, pàn guān dōu jiān měi suì gèng chū zhū zhōu xún fāng jiān, diǎn yìn guó mǎ zhī fān xī zhě. yòu yǒu zuǒ yòu xiāng tí diǎn, lì běn sī. dōu gōu yā guān yī rén, gōu yā guān yī rén, yā sī guān yī rén.
【群牧司】制置使一人,景德四年置,以樞密使、副為之。至道三年,罷而復置。使一人,咸平三年置,以兩省以上官充;副便一人,以閣門以上及內侍都知充。都監二人,以諸司使以上充。判官二人,以京朝官充。掌內外廄牧之事,周知國馬之政,而察其登耗焉。凡受宣詔、文牒,則以時下於院、監。大事則制置使同簽署,小事則專遣其副使,都監多不備置,判官、都監每歲更出諸州巡坊監,點印國馬之蕃息者。又有左、右廂提點,隸本司。都勾押官一人,勾押官一人,押司官一人。
ān pèi kù shǐ fù shǐ jiān guān èr rén, yǐ zhū sī fù shǐ jí sān bān shǐ chén nèi shì chōng. zhǎng yù mǎ jīn yù ān lēi, jí gěi cì wáng gōng qún chén wài guó shǐ bìng guó xìn jiān pèi zhī míng wù. gōu guǎn yī rén, diǎn wǔ rén, zhǎng kù shí sì rén. yuán fēng bìng rù tài pú sì.
【鞍轡庫】使 副使 監官二人,以諸司副使及三班使臣、內侍充。掌御馬金玉鞍勒,及給賜王公、群臣、外國使並國信韉轡之名物。勾管一人,典五人,掌庫十四人。元豐併入太僕寺。