strong dǔ xīn gē bǎo ér bó chǒng guān tú huà xiāo hòu sī yóu strong
赌新歌宝儿博宠 观图画萧后思游
cí yuē:
词曰:
wǔ mèng chū huí xián xìn bù, zhuǎn guò diāo lán, yòu tīng xīn shēng dù. fēng fēi dié wǔ fēng huí zhù, yīng tí yī huàn qíng nán qù. zuì xiàng huā yīn rì wèi mù, màn bǎ zhū lián, gōu qǐ yóu sī xù. huà shàng tiān yá yíng yì xù, jīn rì mò gè ān pái chù.
午梦初回闲信步,转过雕栏,又听新声度。蜂飞蝶舞风回住,莺啼一唤情难去。 醉向花阴日未暮,漫把珠帘,钩起游丝絮。画上天涯萦意绪,今日没个安排处。
diào jì dié liàn huā
调寄《蝶恋花》
fán rén de xīn xìng, zǒng shì jìng zé sī dòng, dòng zé sī jìng. zěn néng gè xiàng xiū zhēn liàn xìng de, rì zuò báo tuán. zhì ruò fù rén niàn tou, yóu nán shōu shù, chù pín chù fù, rì xī hào dòng dàng zhě jù duō, kěn tián jìng de shén shǎo, qí zhōng dàn kàn tā suǒ zhì qū xiàng ěr. zài shuō zhū guì ér hán jùn é yǎo niáng tuǒ niáng. yuán bǎo ér yī bān měi rén, qí zhuǎn dào yuàn hòu xī xuān zhōng zuò xià, yī dì yí gè bǎ nèi xiē xīn xué de cí qǔ, gòng yǎn chàng le piàn shí. zhū guì ér hū rán shuō dào:" zhèi xiē qǔ zi, zhǐ guǎn chàng, méi yǒu shén me qù wèi. rú jīn chūn guāng míng mèi, nǐ kàn xuān qián de yáng liǔ qīng qīng, hǎo bù kě ài. wǒ men gè rén, hé bù zì chū xīn sī, jí jǐng tí qíng, chàng yī shuāng yáng liǔ cí ér yào zǐ?" yǎo niáng dào:" jì rú cǐ, biàn bú yào bái chàng, chàng dé hǎo de, sòng tā míng zhū yī kē chàng bù lái de, fá tā yī xí jiǔ, qǐng zhòng rén hé rú?" sì rén dōu dào:" shǐ de, shǐ de." tuǒ niáng dào:" hái gāi nà gè chàng qǐ?" zhū guì ér dào:" zhè gè bù jū, yǒu juǎn xiān dì." shuō wèi liǎo, hán jùn é biàn qīng qiāo tán bǎn, xì zhuàn yīng hóu, chàng dào:
凡人的心性,总是静则思动,动则思静。怎能个像修真炼性的,日坐薄团。至若妇人念头,尤难收束,处贫处富,日夕好动荡者俱多,肯恬静的甚少,其中但看他所志趋向耳。再说朱贵儿、韩俊娥、杳娘、妥娘。袁宝儿一班美人,齐转到院后西轩中坐下,一递一个把那些新学的词曲,共演唱了片时。朱贵儿忽然说道:“这些曲子,只管唱,没有什么趣味。如今春光明媚,你看轩前的杨柳青青,好不可爱。我们各人,何不自出心思,即景题情,唱一双杨柳词儿要子?”杳娘道:“既如此,便不要白唱,唱得好的,送他明珠一颗;唱不来的,罚他一席酒,请众人何如?”四人都道:“使得,使得。”妥娘道:“还该那个唱起?”朱贵儿道:“这个不拘,有卷先递。”说未了,韩俊娥便轻敲檀板,细啭莺喉,唱道:
yáng liǔ qīng qīng qīng kě lián, yī sī yī sī tuō hán yān.
杨柳青青青可怜,一丝一丝拖寒烟。
hé xū táo lǐ miáo chūn sè, huà chū dōng fēng èr yuè tiān.
何须桃李描春色,画出东风二月天。
hán jùn é chàng bà, zhòng rén dōu chēng zàn dào:" hán jiā jiě jie, chàng de zhè yàng jīng miào, zhēn gè shì yáng chūn bái xuě, jiào wǒ men rú hé kāi kǒu?" hán jùn é dào:" jiě jie men bú yào xiào wǒ, shǎo bu dé yào fá yī xí xiāng qǐng." hái wèi shuō wán, zhī jiàn tuǒ niáng yě qǐ zhū chún, fān kǒu chǐ, jiāo dí dí de chàng dào:
韩俊娥唱罢,众人都称赞道:“韩家姐姐,唱得这样精妙,真个是阳春白雪,叫我们如何开口?”韩俊娥道:“姐姐们不要笑我,少不得要罚一席相请。”还未说完,只见妥娘也启朱唇,翻口齿,娇嫡嫡的唱道:
yáng liǔ qīng qīng qīng yù mí, jǐ zhī zhǎng suǒ jǐ zhī dī.
杨柳青青青欲迷,几枝长锁几枝低。
bù zhī yíng zhī chūn duō shǎo, rě dé gōng yīng bú zhù tí.
不知萦织春多少,惹得宫莺不住啼。
tuǒ niáng chàng bì, dà jiā yòu chēng zàn le yī huì, zhū guì ér fāng cái qīng tūn màn tǔ, liáo liáo lì lì, chàng jiāng qǐ lái dào:
妥娘唱毕,大家又称赞了一会,朱贵儿方才轻吞慢吐,嘹嘹呖呖,唱将起来道:
yáng liǔ qīng qīng jǐ wàn zhī, zhī zhī dōu jiě jì xiāng sī
杨柳青青几万枝,枝枝都解寄相思
gōng zhōng nà yǒu xiāng sī qí, xián guà chūn fēng àn zhòu méi.
宫中那有相思奇,闲挂春风暗皱眉。
guì ér chàng wán, dà jiā shuō dào:" hái shì guì jiě jie chàng dé yǒu xiē fēng yùn." guì ér xiào dào:" miǎn qiǎng sè zé, yǒu shén me fēng yùn." yīn jiāng shǒu zhǐ zhe yǎo niáng bǎo ér shuō dào:" nǐ men qiě tīng tā liǎng gè xiǎo jiě jie chàng lái, fāng jiàn qù wèi." yǎo niáng wēi xiào le yī xiào, qīng qīng de diào le xiāng hóu, rú xiāo rú guǎn de chàng dào:
贵儿唱完,大家说道:“还是贵姐姐唱得有些风韵。”贵儿笑道:“勉强塞责,有什么风韵。”因将手指着杳娘、宝儿说道:“你们且听他两个小姐姐唱来,方见趣味。”杳娘微笑了一笑,轻轻的调了香喉,如箫如管的唱道:
yáng liǔ qīng qīng bù wǎn chūn, chūn róu hǎo sì xiǎo yāo shēn.
杨柳青青不绾春,春柔好似小腰身。
màn yán gōng lǐ wú chóu hèn, xiǎng dào chūn fēng chóu shā rén.
漫言宫里无愁恨,想到春风愁杀人。
yǎo niáng chàng bà, dà jiā chēng zàn dào:" fēng liú yùn jiè, yòu yǒu gǎn kǎi, qí shí yào ràng cǐ qū." yǎo niáng dào:" bú yào xiū rén, qiě tīng yuán jiě jie de jiā yīn." bǎo ér dào:" wǒ shì xīn xué de, rú hé chàng dé?" sì rén dào:" dà jiā dōu hú luàn chàng le, piān nǐ néng gē shàn chàng de, dào yào qiān xùn?" bǎo ér zhēn gè shì huì jiā bù máng, shǒu zhí hóng yá, màn màn de bǎ shēng róng zhèn dìng, fāng cái tǔ è yún zhī diào, fā rǎo liáng zhī yīn, wǎn wǎn de chàng dào:
杳娘唱罢,大家称赞道:“风流蕴藉,又有感慨,其实要让此曲。”杳娘道:“不要羞人,且听袁姐姐的佳音。”宝儿道:“我是新学的,如何唱得?”四人道:“大家都胡乱唱了,偏你能歌善唱的,到要谦逊?”宝儿真个是会家不忙,手执红牙,慢慢的把声容镇定,方才吐遏云之调,发绕梁之音,婉婉的唱道:
yáng liǔ qīng qīng yā jìn mén, fān fēng guà yuè yù xiāo hún. mò kuā zì jǐ chūn qíng tài, bàn shì huáng jiā yǔ lù ēn."
杨柳青青压禁门,翻风褂月欲销魂。莫夸自己春情态,半是皇家雨露恩。”
bǎo ér chàng wán, dà jiā jù gè chēng zàn. zhū guì ér shuō dào:" ruò lùn gē hóu wǎn zhuǎn, yīn lǜ bù chà, zì yǎn duān zhèng, dà jiā yě chà bù duō ér ruò lùn cí yì zhī miào, què shì yuán bǎo ér de bù wàng jūn ēn, dà yǒu shēn qíng, wǒ men jiē bù jí yě. dà jiā dōu gāi qǔ míng zhū xiāng sòng." bǎo ér xiào dào:" zhòng jiě jie xiū de qǔ xiào, miǎn de fá jiù gòu le, hái gǎn yào shén me míng zhū? xiū sǐ, xiū sǐ." yǎo niáng dào:" guǒ rán shì yuán jiě jie chàng dé cí qíng jù miào, wǒ men dà jiā gāi fá."
宝儿唱完,大家俱各称赞。朱贵儿说道:“若论歌喉婉转,音律不差,字眼端正,大家也差不多儿;若论词意之妙,却是袁宝儿的不忘君恩,大有深情,我们皆不及也。大家都该取明珠相送。”宝儿笑道:“众姐姐休得取笑,免得罚就够了,还敢要什么明珠?羞死,羞死。”杳娘道:“果然是袁姐姐唱得词情俱妙,我们大家该罚。”
zhòng měi rén zhèng zhēng rǎng jiān, zhī jiàn yáng dì cóng píng fēng bèi hòu, zhuǎn jiāng chū lái, xiào shuō dào:" nǐ men hǎo dà dǎn, zěn me mán le zhèn, zài zhè lǐ dǔ gē?" zhòng měi rén kàn jiàn le yáng dì, dōu xiào jiāng qǐ lái shuō dào:" qiè děng zài cǐ dǔ gē, hú zhōu de gē ér yào zǐ, bù qī bèi wàn suì tīng jiàn." yáng dì dào:" zhèn yǐ tīng le duō shí yǐ!" yuán lái yáng dì yī jiào shuì xǐng, bú jiàn le bǎo ér, máng wèn zuǒ yòu, duì dào:" zài hòu yuàn xuān zǐ lǐ, yǔ zhòng měi rén yǎn chàng qù le." yáng dì suì qiāo qiāo zǒu lái. jiāng dào xuān qián, tīng jiàn zhòng měi rén, shuō yě yǒu, xiào yě yǒu, kǒng dǎ duàn le tā men xìng tou, suì bù jìn xuān, dào zhuǎn guò xuān hòu, duǒ zài píng fēng lǐ miàn, zhāng tā men yào yú, gù zhèi xiē gē ér, jù yī yī tīng dé míng bái, dāng xià shuō dào:" nǐ men bú yào zhēng lùn, kuài lái tīng zhèn tì nǐ men píng dìng." zhòng měi rén zhēn gè dōu zǒu dào miàn qián.
众美人正争嚷间,只见炀帝从屏风背后,转将出来,笑说道:“你们好大胆,怎么瞒了朕,在这里赌歌?”众美人看见了炀帝,都笑将起来说道:“妾等在此赌歌,胡诌的歌儿要子,不期被万岁听见。”炀帝道:“朕已听了多时矣!”原来炀帝一觉睡醒,不见了宝儿,忙问左右,对道:“在后院轩子里,与众美人演唱去了。”炀帝遂悄悄走来。将到轩前,听见众美人,说也有,笑也有,恐打断了他们兴头,遂不进轩,到转过轩后,躲在屏风里面,张他们要于,故这些歌儿,俱一一听得明白,当下说道:“你们不要争论,快来听朕替你们评定。”众美人真个都走到面前。
yáng dì kàn zhe zhū guì ér hán jùn é tuǒ niáng yǎo niáng shuō dào:" nǐ men sì gè, cí yì fēng liú, gē shēng qīng liàng, yě dōu shì děng xián nán de." yòu jiāng shǒu zhǐ zhe yuán bǎo ér dào:" nǐ zhè gè xiǎo nī zǐ, xué dé jǐ shí chàng, jiù xiǎo de qiǎn cí lì yì, yòu niàn huáng jiā yǔ lù zhī ēn, zhēn gè cōng míng mǐn huì, kě xǐ kě ài." bǎo ér yě bù dā yìng, zhǐ shì hān hān de xī xiào. yáng dì yòu dào:" nǐ men dào shuǎ dé yǒu qù, dōu gāi zhòng shǎng." suì jiào zuǒ yòu, qǔ wú líng shǔ jǐn, měi rén liǎng duān, bǎo ér jiā shǎng míng zhū liǎng kē, shuō dào:" nǐ jì niàn huáng jiā de yǔ lù, yǔ lù bù dé bù piān hòu yú nǐ." bǎo ér zhǐ yǔ zhòng rén yī qí xiè ēn, shuō:" wàn suì píng lùn jí gōng." yáng dì dà xǐ, zhèng yù fēn fù kàn yàn lái, hū wén gé qiáng yǐn yǐn yǒu xǔ duō xiào shēng, jiāng jìn xuān lái. zuǒ yòu bào dào:" zhòng fū rén lái le."
炀帝看着朱贵儿、韩俊娥、妥娘、杳娘说道:“你们四个,词意风流,歌声清亮,也都是等闲难得。”又将手指着袁宝儿道:“你这个小妮子,学得几时唱,就晓得遣词立意,又念皇家雨露之恩,真个聪明敏慧,可喜可爱。”宝儿也不答应,只是憨憨的嘻笑。炀帝又道:“你们到耍得有趣,都该重赏。”遂叫左右,取吴绫蜀锦,每人两端,宝儿加赏明珠两颗,说道:“你既念皇家的雨露,雨露不得不偏厚于你。”宝儿只与众人一齐谢恩,说:“万岁评论极公。”炀帝大喜,正欲吩咐看宴来,忽闻隔墙隐隐有许多笑声,将近轩来。左右报道:“众夫人来了。”
yáng dì jiàn shuō, xiào duì zhòng měi rén dào:" nǐ men bǎ zhèn cáng zhe, dài tā men lái, zhǐ shuō zhèn bù zài zhè lǐ." hán jùn é dào:" jiào qiè děng cáng wàn suì dào nà lǐ qù?" zhū guì ér dào:" zuǒ shǒu duǎn píng hòu, kě yǐ cáng dé." yáng dì dào:" xià shēn lòu chū bù hǎo." yǎo niáng dào:" jiǎ shān hòu bā jiāo yīn lǐ dǎo hǎo." yáng dì dào:" tǎng huò yī zhèn fēng lái, chuī dào le yè ér, jiù kàn jiàn le, yě bù hǎo." yuán bǎo ér xiào dào:" yǒu biàn yǒu yí gè suǒ zài, zhǐ pà wàn suì bù hǎo yì sī." yáng dì xiào dào:" xiǎo yóu zuǐ, kuài shuō lái, bú yào dān gē le gōng fū." guì ér bǎ shǒu zhǐ zhe yòu shǒu bì shàng yī kǒu bì chú dào:" zhè nèi zhōng shèn shì guǎng kuò, shàng biān yòu yǒu diāo huā, kě yǐ kàn wài, yòu bù mèn rén, bú yào shuō wàn suì yí gè, zài yǒu yí gè péi jià, yì kě róng dé." yáng dì jiàn shuō, diǎn tóu xiào dào:" miào, nǐ men kuài kāi le, dài zhèn duǒ jìn qù." zhòng rén máng bǎ chú mén zhǎn kāi, yáng dì qīng shēn yī yuè, shǎn jìn lǐ tou qù le. zhòng měi rén réng rán guān hǎo, bǎ qū xū kòu shàng.
炀帝见说,笑对众美人道:“你们把朕藏着,待他们来,只说朕不在这里。”韩俊娥道:“叫妾等藏万岁到那里去?”朱贵儿道:“左首短屏后,可以藏得。”炀帝道:“下身露出不好。”杳娘道:“假山后芭蕉阴里倒好。”炀帝道:“倘或一阵风来,吹倒了叶儿,就看见了,也不好。”袁宝儿笑道:“有便有一个所在,只怕万岁不好意思。”炀帝笑道:“小油嘴,快说来,不要耽搁了工夫。”贵儿把手指着右首壁上一口壁厨道:“这内中甚是广阔,上边又有雕花,可以看外,又不闷人,不要说万岁一个,再有一个陪驾,亦可容得。”炀帝见说,点头笑道:“妙,你们快开了,待朕躲进去。”众人忙把橱门展开,炀帝轻身一跃,闪进里头去了。众美人仍然关好,把屈戌扣上。
bù yī shí, qī bā wèi fū rén, xié zhuó shǒu xiào jìn xuān lái. zhī jiàn zhòng měi rén dōu zhàn zài nà li, sì wéi yī kàn, bìng bú jiàn yáng dì. míng xiá yuàn yáng fū rén dào:" wàn suì bù zài zhè lǐ." qīng xiū yuàn qín fū rén wèn zhòng měi rén dào:" wàn suì nà lǐ qù le?" zhòng měi rén shuō dào:" bù xiǎo de." chén guāng yuàn zhōu fū rén dào:" bǎo niǎn shàng tíng zài yuàn wài, gōng rén men dōu shuō zài xī xuān lǐ, nán dào wàn suì yǒu yǐn shēn fǎ de, jiù bú jiàn le?" jǐng míng yuàn liáng fū rén xiào duì yuán bǎo ér dào:" bié de shuō bù xiǎo de yě jiù bà le, nǐ shì shí kè yào shì fèng de, qǐ bù zhī wàn suì zài hé chǔ. ruò cáng zài nà li, kuài xiē shuō chū lái, bù rán wǒ men dà jiā yào dòng shǒu le." bǎo ér hān hān de dá dào:" wǒ yí gè wá wa jiā, zěn biàn kě yǐ cáng dé wàn suì?" yíng huī yuàn luó fū rén xiào dào:" hǎo yí gè wá wa jiā! zhǐ pà lái nián zhè shí hòu, yào zuò niáng le." zhòng fū rén dōu xiào qǐ lái. qiū shēng yuàn xuē fū rén dào:" bú shì zhè děng jiǎng, wǒ yǒu gè fǎ zài cǐ. tā men shì bù kěn shuō de le, wǒ men mò ruò jiāng bǎo ér zhè nī zǐ jié le qù. wàn suì shì shí kè shǎo tā bù dé, tā bú jiàn le, tā zì rán yào xún dào wǒ men yuàn lǐ lái de, hé xū cǐ shí xìng jí?" zhòng fū rén dōu dào:' yǒu lǐ, yǒu lǐ." zhèng yào dà jiā dòng shǒu, cuì huá yuàn huā fū rén zhī jiàn bì chú lǐ biān yī yǐng, biàn dào:" wàn suì zài zhè lǐ, wǒ xún zhe le." máng bǎ bì chú qū xū chú qù, zhèng yào kāi mén, tīng jiàn lǐ biān gé zhī zhī xiào shēng, tiào chū yí gè yáng dì lái, pāi shǒu dà xiào dào:" hǎo ya, zhòng fēi zǐ yào jié zhèn kě rén qù, shì hé dào lǐ?" wén ān yuàn dí fū rén xiào dào:" xìng kuī xuē fū rén de miào cè, jī dòng tiān yán, fāng cái xiè lòu, bù rán zhī dào zhè lǐ tou shì fèng chí, nà xiǎo de dǎo shì gè néng lóng kū." zhòng fū rén yǔ zhòng měi rén dōu dà xiào qǐ lái.
不一时,七八位夫人,携着手笑进轩来。只见众美人都站在那里,四围一看,并不见炀帝。明霞院杨夫人道:“万岁不在这里。”清修院秦夫人问众美人道:“万岁那里去了?”众美人说道:“不晓得。”晨光院周夫人道:“宝辇尚停在院外,宫人们都说在西轩里,难道万岁有隐身法的,就不见了?”景明院梁夫人笑对袁宝儿道:“别的说不晓得也就罢了,你是时刻要侍奉的,岂不知万岁在何处。若藏在那里,快些说出来,不然我们大家要动手了。”宝儿憨憨的答道:“我一个娃娃家,怎便可以藏得万岁?”迎晖院罗夫人笑道:“好一个娃娃家!只怕来年这时候,要做娘了。”众夫人都笑起来。秋声院薛夫人道:“不是这等讲,我有个法在此。他们是不肯说的了,我们莫若将宝儿这妮子劫了去。万岁是时刻少他不得,他不见了,他自然要寻到我们院里来的,何须此时性急?”众夫人都道:‘有理,有理。”正要大家动手,翠华院花夫人只见壁橱里边一影,便道:“万岁在这里,我寻着了。”忙把壁橱屈戌除去,正要开门,听见里边格吱吱笑声,跳出一个炀帝来,拍手大笑道:“好呀,众妃子要劫朕可人去,是何道理?”文安院狄夫人笑道:“幸亏薛夫人的妙策,激动天颜,方才泄漏,不然只道这里头是凤池,那晓得倒是个能龙窟。”众夫人与众美人都大笑起来。
yáng dì duì zhòng fū rén wèn dào:" nǐ men zhè yī huǒ, wèi shén me yóu dào zhè lǐ lái?" qín fū rén dào:" wěi děng jù yǒu ěr bào fǎ, xiǎo de bì xià zài zhè lǐ píng pǐn gē cí, qiè děng yì gǎn lái suí xǐ suí xǐ." xuē fū rén wèn dào:" tā men gē de shì xīn cí shì jiù qū?" yáng dì biàn bǎ wǔ gè měi rén de yáng liǔ cí, zhú gè shù yǔ zhòng fū rén tīng. zhōu fū rén dào:" tā men dào wán dé yǒu xiē yì sī, wǒ men yì gāi xún gè tí mù lái zuò zuò, xiāo qiǎn sháo huá, qiáng rú qù mǒ pái xià qí, cāi mí xíng lìng." yáng dì xiào dào:" tí mù bù jū, jiù zhòng fēi zǐ gè rén xiě huái fù zhì, hé bì bié qù sōu qiú." qiū fū rén dào:" tí mù suī hǎo, zhǐ shì rú jīn xiàn zài zhǐ yǒu qiè děng bā rén, wàn suì hé bù lián tā men yī fà qù xuān le lái, yǐ jiàn shí liù yuàn duō yǒu yín yǒng, fāng chéng gè shī wén huì jí, dà jiā yǒu xìng." yáng dì dào:" fēi zǐ zhī lùn shèn jiā." jiào zuǒ yòu jìn shì men:" kuài xiē qù xuān nà bā yuàn fū rén lái." gōng rén lǐng zhǐ, rú fēi de fēn tóu qù le. zhèng shì:
炀帝对众夫人问道:“你们这一伙,为什么游到这里来?”秦夫人道:“委等俱有耳报法,晓得陛下在这里评品歌词,妾等亦赶来随喜随喜。”薛夫人问道:“他们歌的是新词是旧曲?”炀帝便把五个美人的杨柳词,逐个述与众夫人听。周夫人道:“他们到顽得有些意思,我们亦该寻个题目来做做,消遣韶华,强如去抹牌下棋,猜谜行令。”炀帝笑道:“题目不拘,就众妃子各人写怀赋志,何必别去搜求。”秋夫人道:“题目虽好,只是如今现在只有妾等八人,万岁何不连他们一发去宣了来,以见十六院多有吟咏,方成个诗文会集,大家有兴。”炀帝道:“妃子之论甚佳。”叫左右近侍们:“快些去宣那八院夫人来。”宫人领旨,如飞的分头去了。正是:
héng chén jǐn zhàng lán gān nèi, jǐn xī jiāng yún hàn mò zhōng.
横陈锦障栏杆内,尽吸江云翰墨中。
bù yī shí, zhī jiàn zhòng fū rén duō dǎ bàn dé xiān yán wǔ mèi, niǎo niǎo pīng pīng, qí zǒu jìn xuān lái, jiàn guò le yáng dì, yòu jiàn le bā wèi fū rén. yáng dì yī kàn, zhǐ yǒu liù rén, shǎo le liǎng wèi: yí fèng yuàn lǐ fū rén, bǎo lín yuàn shā fū rén, biàn wèn dào:" wèi hé qìng ér bù lái?" qǐ yīn yuàn xià fū rén xiào dào:" lǐ fū rén me, shì bì xià bú dào tā yuàn lǐ qù lín xìng, hài le xiāng sī bìng lái bù dé." yáng dì xiào dào:" bié yàng bìng, zhèn bú huì yī, wéi xiāng sī bìng, zhèn shǒu dào bìng chú." yòu wèn dào:" shā fēi zǐ wèi hé yě bù lái?" jiàng yáng yuàn jiǎ fū rén dào:" tā shuō shēn zi yǒu xiē chà yì, kàn dòng tan de yě jiù lái." yòu dào:" bì xià xuān qiè děng lái, yǒu hé shèng yù?" qín fū rén dào:" bì xià yīn zhòng měi rén dǔ chàng xīn cí, yě yào mìng tí, jiào qiè děng huò shī huò cí, dà jiā zuò yī shǒu tí mù, gè rén huò xiě jǐng huò gǎn huái, suí yì kě zuò." jī zhēn yuàn fán fū rén duì yáng dì dào:" tā men yín fēng nòng yuè guàn de, qiè què bǐ yàn huāng shū, kǒng zuò chū lái fǎn wū lóng mù." yáng dì dào:" zhè yě bù guò shì yī shí zhī xìng, hú lián jǐ jù xiāo qiǎn, fēi zǐ hé xū guò xùn?" yǐng wén yuàn xiè fū rén dào:" ruò yào kǎo wén, bì xū dìng gè yōu liè shǎng fá." rén zhì yuàn jiāng fū rén dào:" zhǔ sī zì rán shì bì xià le, dàn qiè shǎng zé bù gǎn wàng, fá zé dāng rú hé?" huā fū rén dào:" shǎng zé gè shū míng zhū yī kē, yǐ zèng yuán kuí fá zé sòng zhǔ sī dào tā yuàn lǐ qù, zhēn jiǔ tā yī yè, zài kǎo." qín fū rén dào:" zhè děng shuō, rén rén qù zuò wāi shī, zài wú hǎo yín yǒng le." hé míng yuàn jiāng fū rén dào:" bú shì zhè děng jiǎng, ruò shì zuò dé wǔ de, yào fá tā bèi jiǔ yī xí, yǐ zuò jìng rì huān ruò shì zuò dé qí sī huàn xiǎng, qīng xīn zhōng shì de, dà jiā sòng zhǔ sī dào tā yuàn lǐ qù, huān yú yī yè." zhōu fū rén xiào dào:" zhào yī nǐ shuō, wǒ shì zài bù zhān yǔ lù de le."
不一时,只见众夫人多打扮得鲜妍妩媚,袅袅娉娉,齐走进轩来,见过了炀帝,又见了八位夫人。炀帝一看,只有六人,少了两位:仪凤院李夫人,宝林院沙夫人,便问道:“为何庆儿不来?”绮阴院夏夫人笑道:“李夫人么,是陛下不到他院里去临幸,害了相思病来不得。”炀帝笑道:“别样病,朕不会医,惟相思病,朕手到病除。”又问道:“沙妃子为何也不来?”降阳院贾夫人道:“他说身子有些诧异,看动弹得也就来。”又道:“陛下宣妾等来,有何圣谕?”秦夫人道:“陛下因众美人赌唱新词,也要命题,叫妾等或诗或词,大家做一首题目,各人或写景或感怀,随意可做。”积珍院樊夫人对炀帝道:“他们吟风弄月惯的,妾却笔砚荒疏,恐做出来反污龙目。”炀帝道:“这也不过适一时之兴,胡连几句消遣,妃子何须过逊?”影纹院谢夫人道:“若要考文,必须定个优劣赏罚。”仁智院姜夫人道:“主司自然是陛下了,但妾赏则不敢望,罚则当如何?”花夫人道:“赏则各输明珠一颗,以赠元魁;罚则送主司到他院里去,针灸他一夜,再考。”秦夫人道:“这等说,人人去做歪诗,再无好吟咏了。”和明院姜夫人道:“不是这等讲,若是做得五的,要罚他备酒一席,以作竟日欢;若是做得奇思幻想,清新中式的,大家送主司到他院里去,欢娱一夜。”周夫人笑道:“照依你说,我是再不沾雨露的了。”
yáng dì tīng jiàn zhòng fū rén yì lùn, dà xiào bù zhǐ, biàn dào:" zhòng fēi zǐ bù bì zhēng lùn, hǎo dǎi zuò le, zhèn zì yǒu gōng píng." yú shì zhòng fū rén xiào jiāng xià lái, xiàng yáng dì gào zuò le, biàn sì sàn qù, gè zhàn le zuò wèi. zhuō shàng yù xiān shè xià yàn yī fāng, bǐ yī zhī, yī fú huā jiān. dà jiā jìng qiāo qiāo níng zuò gòu sī. yáng dì zuò zài zhōng jiān, sì tuán guān kàn: yě yǒu shǒu tuō zhe xiāng sāi yě yǒu pín cù le huà méi yě yǒu kàn zháo dì nòng qún dài de yě yǒu zhí zhuó bǐ yǎng tiān xiǎng de yǒu jǐ gè yǐ biàn lán gān yǒu jǐ gè huǎn bù huā yīn yǒu de yǎo zhe zhǐ zhǎo, wēi wēi yín yǒng yǒu de bào zhe hù xī, qīng qīng dāi sī. yáng dì kàn le zhèi xiē jiā rén de tài dù, bù jué xīn dàng shén xìn, rěn bú zhù lì qǐ shēn lái, hǎo xiàng yuán xiāo zǒu mǎ dēng, tuán tuán de zài zhōng jiān zhuǎn, wǎng dōng biān qù mó yī mó mò, wǎng xī biān lái zhèn yī zhèn jiān nà biān qù yǐ zhe zhuō, qù yī qù huā róng zhè biān lái kào zhe yǐ, chèn yī chèn xiāng jiān. zhuǎn dào tíng zhōng, yòu shě bù de zhè lǐ jǐ gè chū shén mó nǐ zǒu jìn xuān lǐ, yòu yào kàn wài biān zhè jǐ gè xīn qíng. yǐn de yí gè fēng liú tiān zǐ, rú tóng zhàn tái shàng de kuǐ lěi, tí jìn tí chū.
炀帝听见众夫人议论,大笑不止,便道:“众妃子不必争论,好歹做了,朕自有公评。”于是众夫人笑将下来,向炀帝告坐了,便四散去,各占了坐位。桌上预先设下砚一方,笔一枝,一幅花笺。大家静悄悄凝坐构思。炀帝坐在中间,四团观看:也有手托着香腮;也有颦蹙了画眉;也有看着地弄裙带的;也有执着笔仰天想的;有几个倚遍栏杆;有几个缓步花阴;有的咬着指爪,微微吟咏;有的抱着护膝,卿卿呆思。炀帝看了这些佳人的态度,不觉心荡神信,忍不住立起身来,好像元宵走马灯,团团的在中间转,往东边去磨一磨墨,往西边来镇一镇笺;那边去倚着桌,觑一觑花容;这边来靠着椅,衬一衬香肩。转到庭中,又舍不得这里几个出神摹拟;走进轩里,又要看外边这几个心情。引得一个风流天子,如同战台上的傀儡,题进题出。
zhèng dé yì zhī shí, zhī jiàn yí gè nèi jiān jìn lái zòu dào:" niáng niáng jiàn mù lán tíng shàng, bǎi huā shèng kāi, qiǎn chén qǐng wàn suì yù jià shǎng wán." yáng dì jiàn shuō biàn dào:" mù lán tíng shàng, yě yǒu jǐng zhì, zì cóng yǒu le xī yuàn, xǔ jiǔ bù céng qù yóu, zhǐ shì cǐ kè zhòng fū rén zài zhè lǐ tí shī kàn huā, míng rì bà." nèi jiān dào:" niáng niáng yǐ xuǎn jìn mù lán tíng qù le, zhuān hòu wàn suì jià lín." dí fū rén qǐ shēn, duì yáng dì shuō dào:" qiè děng zuò shī, yuán méi shén yào jǐn, bì xià hái shì jìn gōng qù de shì, bú yào yīn le qiè men fú le niáng niáng de xìng." yáng dì chén yín le yī huí, shuō dào:" jì rú cǐ, fēi zǐ men tóng qù zǒu zǒu hé rú?" luó fū rén dào:" shǐ bù dé, niáng niáng yòu méi yǒu zhǐ huàn qiè men, qiè děng chéng duì de jìn gōng qù, bù wéi bù néng còu qí huān, fǎn qǔ qí yàn le." yáng dì diǎn tóu dào:" yě shuō de shì, dài zhèn qù kàn guāng jǐng hǎo, zài chāi rén lái xuān nǐ men lái chí. rú jīn dà jiā qiě zài zhè lǐ gòu sī wán tí." shuō le qǐ shēn, zhòng fū rén sòng chū xuān lái, yáng dì biàn zhǐ zhù dào:" zhòng fēi zǐ gè zì qù gàn zhèng shì, bú yào luàn le wén sī." zhòng fū rén yīng mìng jìn xuān.
正得意之时,只见一个内监进来奏道:“娘娘见木兰庭上,百花盛开,遣臣请万岁御驾赏玩。”炀帝见说便道:“木兰庭上,也有景致,自从有了西苑,许久不曾去游,只是此刻众夫人在这里题诗看花,明日罢。”内监道:“娘娘已选进木兰庭去了,专候万岁驾临。”狄夫人起身,对炀帝说道:“妾等做诗,原没甚要紧,陛下还是进宫去的是,不要因了妾们拂了娘娘的兴。”炀帝沉吟了一回,说道:“既如此,妃子们同去走走何如?”罗夫人道:“使不得,娘娘又没有旨唤妾们,妾等成队的进宫去,不惟不能凑其欢,反取其厌了。”炀帝点头道:“也说得是,待朕去看光景好,再差人来宣你们来迟。如今大家且在这里构思完题。”说了起身,众夫人送出轩来,炀帝便止住道:“众妃子各自去干正事,不要乱了文思。”众夫人应命进轩。
yáng dì jiàn zhòng měi rén dōu zài xuān wài, shuō dào:" nǐ men zǒng shì xián zhe, suí zhèn qù yóu shǎng piàn shí." bǎo ér děng wǔ rén, huān xǐ bù shèng, suí yáng dì shàng le yù niǎn, zhuǎn guò xī xuān, yòu xíng guò le míng xiá chén guāng èr yuàn, jiāng dào cuì huá chén yù shān zuǐ kǒu, zhī jiàn yī liàng xiǎo chē ér, yíng jiāng shàng lái. yáng dì zǐ xì yī kàn, què shì yí fèng yuàn lǐ fū rén. lǐ fū rén wàng jiàn le yáng dì de yù niǎn, máng xià chē lái, fǔ fú niǎn qián. yáng dì bǎ shǒu fú tā qǐ lái dào:" hǎo ya, nǐ duǒ dào zhè shí hòu fāng lái? xià fēi zǐ shuō nǐ hài le xiāng sī bìng, zhèn zhèng yào lái tì nǐ zhěn zhì." lǐ fū rén xiào dào:" bì xià nà yǒu xián gōng fū lái, jiāng ǒu ěr shāng chūn tān shuì lái chí, wàng bì xià shù zuì, bù zhī xuān qiè děng zài hé chǔ gòng fèng?" yáng dì biàn bǎ měi rén dǔ gē, zhòng fēi zǐ yě xiǎng yín shī, zhèn jiào tā men gè zì xiě huái zài xī xuān zhōng tí yǒng, rú jīn yīn mù lán tíng shàng huā kāi, huáng hòu lái qǐng, bù dé bù qù zǒu zāo, shuō le yī biàn. lǐ fū rén dào:" jì shì bì xià yào jìn gōng qù le, qiè yòu dào xī xuān qù yǒu shèn xìng zhì, bù rú réng huí yuàn qù, zuò le shī chéng shàng yù lǎn biàn liǎo." yáng dì dào:" fēi zǐ jì shì tǐ zhōng qiàn ān, shī cí jīn rì bù zuò, hòu rì yì kě bǔ dé, méi shén yào jǐn, dào bù rú tóng zhèn jìn gōng qù kàn yī kàn huā, yè jiān zhèn jiù dào nǐ yuàn zhōng xiē le, zhèn hái yǒu huà duì nǐ shuō." lǐ fū rén bù gǎn tuī cí. yáng dì lā lǐ fū rén tóng zuò le yù niǎn, qīn qīn qiē qiē, yòu shuō le xǔ duō tī ji huà.
炀帝见众美人都在轩外,说道:“你们总是闲着,随朕去游赏片时。”宝儿等五人,欢喜不胜,随炀帝上了玉辇,转过西轩,又行过了明霞、晨光二院,将到翠华陈玉山嘴口,只见一辆小车儿,迎将上来。炀帝仔细一看,却是仪凤院李夫人。李夫人望见了炀帝的玉辇,忙下车来,俯伏辇前。炀帝把手扶他起来道:“好呀,你躲到这时候方来?夏妃子说你害了相思病,朕正要来替你诊治。”李夫人笑道:“陛下那有闲工夫来,姜偶尔伤春贪睡来迟,望陛下恕罪,不知宣妾等在何处供奉?”炀帝便把美人赌歌,众妃子也想吟诗,朕叫他们各自写怀在西轩中题咏,如今因木兰庭上花开,皇后来请,不得不去走遭,说了一遍。李夫人道:“既是陛下要进宫去了,妾又到西轩去有甚兴致,不如仍回院去,做了诗呈上御览便了。”炀帝道:“妃子既是体中欠安,诗词今日不做,后日亦可补得,没甚要紧,到不如同朕进宫去看一看花,夜间朕就到你院中歇了,朕还有话对你说。”李夫人不敢推辞。炀帝拉李夫人同坐了玉辇,亲亲切切,又说了许多体己话。
bù yī shí yǐ dào gōng zhōng, xiāo hòu jiē zhù. lǐ fū rén jiàn guò le xiāo hòu. xiāo hòu duì yáng dì dào:" qiè jiàn mù lán tíng shàng, wàn huā qí fàng, gù chà nú bì men yíng qǐng bì xià yī shǎng." yòu duì lǐ fū rén dào:" qián rì chéng fū rén chà gōng rén lái hòu wèn, yòu chéng jiàn huì huā chuàn, chuān zhā dé shén qiǎo, liǎng rì zhèng zài zhè lǐ xiǎng niàn, jīn rì tóng lái, zhèng qiè wǒ xīn." lǐ fū rén dào:" wēi wù xiào shùn niáng niáng, hé zú jì huái." yáng dì dào:" zhèn jiǔ bú dào mù lán tíng, zhèng yào yī yóu, bù xiǎng yù qī yì yǒu tóng xīn." sān rén yī tóu shuō, yī tóu zǒu, xū yú zhī jiān, zǎo dào mù lán tíng shàng. yáng dì sì wéi yī kàn, zhī jiàn qiān huā wàn huì, cù cù jù kāi. zhēn gè shì:
不一时已到宫中,萧后接住。李夫人见过了萧后。萧后对炀帝道:“妾见木兰庭上,万花齐放,故差奴婢们迎请陛下一赏。”又对李夫人道:“前日承夫人差宫人来候问,又承见惠花钏,穿扎得甚巧,两日正在这里想念,今日同来,正惬我心。”李夫人道:“微物孝顺娘娘,何足记怀。”炀帝道:“朕久不到木兰庭,正要一游,不想御妻亦有同心。”三人一头说,一头走,须臾之间,早到木兰庭上。炀帝四围一看,只见千花万卉,簇簇俱开。真个是:
huáng jiā fù guì rú tiān dì, jìn nèi fán huá shèng wàn fāng.
皇家富贵如天地,禁内繁华胜万方。
yáng dì yǔ xiāo hòu zhòng rén, sì xià lǐ yóu shǎng le yī huì fāng dào tíng shàng lái yǐn jiǔ. xiāo hòu wèn dào:" bì xià zài yuàn zhōng zuò hé shǎng wán, què bèi qiè yāo lái?" yáng dì dào:" zhèn ǒu rán shuì qǐ, jiàn zhū guì ér děng duǒ zài yuàn hòu xuān zǐ lǐ, dǔ chàng gē ér yào zǐ, bèi zhèn qiè tīng le bàn rì, dào chàng dé yǒu xiē qù wèi." xiāo hòu dào:" zěn yàng yǒu qù?" yáng dì suì bǎ zhòng měi rén rú hé chàng rú hé dǔ yǔ zì jiā rú hé píng dìng, xì xì shù le. xiāo hòu kàn zhòng měi rén shuō dào:" nǐ men jì yǒu zhè děng hǎo gē ér, hé bù zài chàng yī biàn, yǔ wǒ tīng tīng? wàn suì píng dìng de, gōng yě bù gōng?" yáng dì dào:" yǒu lǐ yǒu lǐ, yě bú yào nǐ men zì chàng, chàng yī shuāng, zhèn yǔ niáng niáng yǐn yī bēi jiǔ, lǐ fēi zǐ yě péi yǐn yī bēi." zhòng měi rén bù gǎn tuī cí, zhǐ de jiāng yáng liǔ cí, yí gè gè chóng xíng chàng le yī biàn. xiāo hòu jù chēng zàn bù yǐ. mò hòu lún dào yuán bǎo ér chàng shí, yáng dì zhèng yào mài nòng tā huáng jiā yǔ lù zhī ēn, liú xīn cè ěr ér tīng, bù xiǎng tā gèng chěng cōng míng, què bù xí jiù cí, yòu xìn zhe kǒu ér chàng dào:
炀帝与萧后众人,四下里游赏了一会;方到庭上来饮酒。萧后问道:“陛下在苑中作何赏玩,却被妾邀来?”炀帝道:“朕偶然睡起,见朱贵儿等躲在院后轩子里,赌唱歌儿要子,被朕窃听了半日,倒唱得有些趣味。”萧后道:“怎样有趣?”炀帝遂把众美人如何唱、如何赌与自家如何评定,细细述了。萧后看众美人说道:“你们既有这等好歌儿,何不再唱一遍,与我听听?万岁评定的,公也不公?”炀帝道:“有理有理,也不要你们自唱,唱一双,朕与娘娘饮一杯酒,李妃子也陪饮一杯。”众美人不敢推辞,只得将杨柳词,一个个重行唱了一遍。萧后俱称赞不已。末后轮到袁宝儿唱时,炀帝正要卖弄他皇家雨露之恩,留心侧耳而听,不想他更逞聪明,却不袭旧词,又信着口儿唱道:
yáng liǔ qīng qīng jiāo yù huā, huà méi zhōng shì xiǎo guān wá.
杨柳青青娇欲花,画眉终是小官娃。
jiǔ zhòng shàng yǒu chūn rú hǎi, gǎn bǎ tiān gōng yǔ lù kuā.
九重上有春如海,敢把天公雨露夸。
yáng dì tīng le, yòu jīng yòu xǐ dào:" nǐ kàn zhè xiǎo nī yú, zhuān huì zuò guài. tā yīn yù qī zài cǐ, biàn chàng' jiǔ zhòng shàng yǒu chūn rú hǎi, gǎn bǎ tiān gōng yǔ lù kuā.' zhè míng shì yǐ gōng wá zì qiān, jiàn tā bù gǎn zhuān chǒng zhī yì." xiāo hòu dà xǐ dào:" tā nián jì suī xiǎo, dào yǒu xiē cái qíng fèn liàng." yīn jiào tā dào miàn qián, qīn zì bǎ yī bēi jiǔ, cì yǔ tā chī, shuō dào:" nǐ xiǎo xiǎo nián jì, dào zhī gāo shí dī, xiǎo de shì wù, xiān niàn huáng ēn, yòu bù gǎn kuā zhāng, zhēn kě wèi shū nǚ yǐ!" jiāng zì jǐ de yī fù jīn chuàn, qǔ xià lái shǎng tā. bǎo ér xiè ēn, jiē le yě bù zuò shēng, zhǐ shì hān hān de xī xiào.
炀帝听了,又惊又喜道:“你看这小妮于,专会作怪。他因御妻在此,便唱‘九重上有春如海,敢把天公雨露夸。’这明是以宫娃自谦,见他不敢专宠之意。”萧后大喜道:“他年纪虽小,到有些才情分量。”因叫他到面前,亲自把一杯酒,赐与他吃,说道:“你小小年纪,到知高识低,晓得事务,先念皇恩,又不敢夸张,真可谓淑女矣!”将自己的一副金钏,取下来赏他。宝儿谢恩,接了也不做声,只是憨憨的嘻笑。
xiāo hòu duì yáng dì dào:" gāng cái nú bì men shuō bì xià zài xī xuān, yǔ zhòng fū rén fù shī, zěn me liè wèi bú jiàn, bì xià dú tóng lǐ fū rén lái?" yáng dì zhǐ zhe zhòng měi rén dào:" yīn tā men dǔ chàng xīn cí, zhòng fēi zǐ ǒu rán zhuàng lái, xiǎo de le, yě yào zhèn chū gè tí mù, xiāo qiǎn xiāo qiǎn. lǐ fēi zǐ shì méi yǒu lái, zhí dào yù qī qǐng zhèn huí gōng, zài yù shān zuǐ kǒu, yù jiàn zhèn, yīn lā tā lái kàn huā zhù xìng." xiāo hòu dào:" lǐ fū rén lái, gèng jué huā shén zēng sè zhǐ shì dǎ duàn le bì xià kǎo wén de xìng qù nài hé?" dà jiā shuō shuō xiào xiào, yáng dì bù jué wēi yǒu zuì yì, suì qǐ shēn dào gè chù nào shuǎ. ǒu zǒu shàng diàn lái, dàn zhī jiàn zhōng jiān guà zhe yī fú dà huà, huà shàng dōu shì ní jīn qīng lǜ de shān shuǐ rén wù, yě yǒu lóu tái sì yuàn, yě yǒu cūn luò rén jiā. yáng dì jiàn le, biàn lì zhù xì kàn, bìng bù zhuǎn yí. xiāo hòu jiàn yáng dì zhù kàn duō shí, kǒng láo shén sī, biàn jiào bǎo ér qù qǐng lái yǐn jiǔ. bǎo ér qù qǐng, yáng dì yě bù dā yìng, zhǐ shì zhù mù kàn huà. xiāo hòu yòu jiào bǎo dì ná yī zhōng xīn jiān de lóng tuán xì chá, sòng yǔ nà yáng dì, yáng dì zhǐ shì kàn huà, yě bù chī chá.
萧后对炀帝道:“刚才奴婢们说陛下在西轩,与众夫人赋诗,怎么列位不见,陛下独同李夫人来?”炀帝指着众美人道:“因他们赌唱新词,众妃子偶然撞来,晓得了,也要朕出个题目,消遣消遣。李妃子是没有来,直到御妻请朕回宫,在玉山嘴口,遇见朕,因拉他来看花助兴。”萧后道:“李夫人来,更觉花神增色;只是打断了陛下考文的兴趣奈何?”大家说说笑笑,炀帝不觉微有醉意,遂起身到各处闹耍。偶走上殿来,但只见中间挂着一幅大画,画上都是泥金青绿的山水人物,也有楼台寺院,也有村落人家。炀帝见了,便立住细看,并不转移。萧后见炀帝注看多时,恐劳神思,便叫宝儿去请来饮酒。宝儿去请,炀帝也不答应,只是注目看画。萧后又叫宝地拿一钟新煎的龙团细茶,送与那炀帝,炀帝只是看画,也不吃茶。
xiāo hòu jiàn yáng dì kàn de yǒu xiē gǔ guài, máng qǐ shēn tóng lǐ fū rén zǒu dào miàn qián, xú xú wèn dào:" zhè shì nà gè míng rén de miào bǐ? bì xià wèi hé zhè děng ài tā, níng móu bù shě?" yáng dì dào:" zhè huà nǎi shì yī fú guǎng líng tú, zhèn jiàn cǐ tú, hū xiǎng qǐ guǎng líng fēng jǐng, gù yǒu xiē liàn liàn bù shě." xiāo hòu dào:" cǐ tú yǔ guǎng líng bù zhī kě yǒu jǐ fēn xiàng shì?" yáng dì dào:" lùn guǎng líng shān míng shuǐ xiù, liǔ mèi huā jiāo, zhè tú rú hé miáo xiě dé chū? ruò zhǐ lùn diàn gōng sì yǔ, yī zhǐ gù wèn, lì lì rú zài mù qián." xiāo hòu jiāng shǒu zhǐ zhe wèn dào:" cǐ yī tiáo shì shén me hé dào, yǒu zhèi xiē zhú lú zhōu yī zài nèi?" yáng dì jiàn xiāo hòu wèn tā xiáng xì, suì zǒu jìn yī bù, jiāng zuǒ shǒu fú zài xiāo hòu jiān shàng, bǎ yòu hòu zhǐ zhe tú huà, xì xì shuō dào:" zhè bú shì hé dào, nǎi shì yáng zǐ jiāng. cǐ shuǐ zì xī shǔ sān xiá zhōng liú chū, bēn téng wàn yú lǐ, zhí dào hǎi zhōng, yóu cǐ suì fēn nán běi, gǔ jīn suǒ wèi tiān qiàn zhě, yǐ cǐ jiāng dé míng yě." lǐ fū rén dào:" yán jiāng zhè yí dài, dōu shì shén me shān?" yáng dì dào:" zhè zhèng miàn yí dài, shì gān quán shān, zuǒ biān de shì fú shān, xī dà yǔ zhì shuǐ, céng jīng cǐ shān, zhì jīn shān shàng, hái yǒu gè dà yǔ miào, yòu biān zhè yī zuò, jiào zuò dà tóng shān, hàn shí wú wáng bì zài cǐ chù zhù qián, gù cǐ dé míng, bèi hòu yí dài xiǎo shān, jiào zuò héng shān, liáng zhāo míng tài zǐ zài cǐ chù dú shū, sì miàn sàn chū de, nǎi shì guā bù shān luó fú shān mó hē shān láng shān gū shān, jǐn shì guǎng líng de mén hù."
萧后见炀帝看得有些古怪,忙起身同李夫人走到面前,徐徐问道:“这是那个名人的妙笔?陛下为何这等爱他,凝眸不舍?”炀帝道:“这画乃是一幅广陵图,朕见此图,忽想起广陵风景,故有些恋恋不舍。”萧后道:“此图与广陵不知可有几分相似?”炀帝道:“论广陵山明水秀,柳媚花娇,这图如何描写得出?若只论殿宫寺宇,一指顾问,历历如在目前。”萧后将手指着问道:“此一条是什么河道,有这些舳舻舟揖在内?”炀帝见萧后问他详细,遂走近一步,将左手伏在萧后肩上,把右后指着图画,细细说道:“这不是河道,乃是扬子江。此水自西蜀三峡中流出,奔腾万余里,直到海中,由此遂分南北,古今所谓天堑者,以此江得名也。”李夫人道:“沿江这一带,都是什么山?”炀帝道:“这正面一带,是甘泉山,左边的是浮山,昔大禹治水,曾经此山,至今山上,还有个大禹庙,右边这一座,叫做大铜山,汉时吴王濞在此处铸钱,故此得名,背后一带小山,叫做横山,梁昭明太子在此处读书,四面散出的,乃是瓜步山、罗浮山、摩诃山、狼山、孤山,仅是广陵的门户。”
lǐ fū rén qiāo qiāo de jiào guì ér diǎn liǎng bēi xīn jiān de chá lái. lǐ fū rén sòng yī bēi yǔ xiāo hòu chī le, yòu qǔ le yī bēi chá, qīng qīng de còu zài yáng dì miàn qù. yáng dì bǎ shǒu lái jiē le. xiāo hòu fàng le bēi, yòu wèn dào:" zhōng jiān zhè zuò chéng chí, què shì hé chǔ?" yáng dì chī wán le chá, dá dào:" zhè jiào zuò wú chéng, yòu jiào zuò gǔ xíng gōu chéng, nǎi shì liè guó shí wú wáng fū chāi de jiù dū. páng biān zhè yī tiáo shuǐ, yě shì wú wáng záo de, hù cǐ chéng chí. cǐ chéng jù yú guǎng líng zhī zhōng, yòu de zhè xiē shān chuān xiāng wèi hù wèi. zhèn xiàng lái céng zhèn yáng zhōu, yì yù lìng jiàn yī dōu, yǐ biàn shōu lǎn jiāng dū xiù qì." lǐ fū rén dào:" zhè xiǎo xiǎo yī chéng, rú hé róng dé tiān zǐ jiàn dū?" yáng dì xiào dào:" fēi zǐ zài huà shàng kàn le dǎng xiǎo, ruò dào nà lǐ jǐn kuān dà, kě yǐ rèn qíng shòu yòng." yòu yǐ shǒu zhǐ zhe xī běi yī yú dì fāng shuō dào:" zhī cǐ yī chù, yǒu èr bǎi yú lǐ, yǔ xī yuàn dà xiǎo zhēng chà bù duō. zhèn ruò jiàn dū cǐ chù, kě zào shí liù gōng yuàn, yǔ xī yuàn yì bān." yòu sì xià lǐ luàn zhǐ dào:" cǐ chù kě yǐ zhù tái, cǐ chù kě yǐ qǐ lóu, cǐ chù kě yǐ zào qiáo, cǐ chù kě yǐ záo chí." zhè yáng dì shuō dào le xìng háo zhī jì, dé yì zhī shí, bù jué de shǒu wǔ zú dǎo, xīn rán chàng kuài qǐ lái. xiāo hòu jiàn le xiào dào:" bì xià jì shuō de rú cǐ yǒu xìng, hé bù chāi rén kuài zuò qǐ lái, qiè dài jiàn qiè bìng zhòng fū rén yǔ měi rén tóng qù yī yóu?" yáng dì dào:" zhèn shí yǒu cǐ xīn, zhǐ hèn zhè shì yī tiáo hàn lù, suī yǒu lí gōng bié guǎn, wǎn jiān zhù zhā, rì jiān nèi xiē chē chén mǎ zú de láo rǎng, shèn shì mèn rén zài dài le xǔ duō fēi qiè men, qī qǐ bā luò, rú hé néng gòu kuài huó?" lǐ fū rén dào:" hé bù xún tiáo shuǐ lù, duō zào lóng zhōu, qiè děng jiē kě ān rán ér wǎng?" yáng dì xiào dào:" ruò yǒu shuǐ lù, yě bù děng jīn rì." xiāo hòu dào:" nán dào jiù méi yǒu yī tiáo hé lù? fāng cái nà tiáo yáng zǐ jiāng, kǒng pà yǒu lù." yáng dì dào:" tài yuǎn, tài yuǎn, tōng bù dé." xiāo hòu dào:" bì xià bú yào zhè bān zhí dìng, míng rì xuān qún chén shāng yì, huò zhě bié yǒu shuǐ lù, yì wèi kě zhī. qiě qù yǐn jiǔ, mò yào zhǐ guǎn chóu fán."
李夫人悄悄的叫贵儿点两杯新煎的茶来。李夫人送一杯与萧后吃了,又取了一杯茶,轻轻的凑在炀帝面去。炀帝把手来接了。萧后放了杯,又问道:“中间这座城池,却是何处?”炀帝吃完了茶,答道:“这叫做芜城,又叫做古邢沟城,乃是列国时吴王夫差的旧都。旁边这一条水,也是吴王凿的,护此城池。此城据于广陵之中,又得这些山川相为护卫。朕向来曾镇扬州,意欲另建一都,以便收揽江都秀气。”李夫人道:“这小小一城,如何容得天子建都?”炀帝笑道:“妃子在画上看了党小,若到那里尽宽大,可以任情受用。”又以手指着西北一隅地方说道:“只此一处,有二百余里,与西苑大小争差不多。朕若建都此处,可造十六宫院,与西苑一般。”又四下里乱指道:“此处可以筑台,此处可以起楼,此处可以造桥,此处可以凿池。”这炀帝说到了兴豪之际,得意之时,不觉得手舞足蹈,欣然畅快起来。萧后见了笑道:“陛下既说得如此有兴,何不差人快做起来,挈带贱妾并众夫人与美人同去一游?”炀帝道:“朕实有此心,只恨这是一条旱路,虽有离宫别馆,晚间住扎,日间那些车尘马足的劳攘,甚是闷人;再带了许多妃妾们,七起八落,如何能够快活?”李夫人道:“何不寻条水路,多造龙舟,妾等皆可安然而往?”炀帝笑道:“若有水路,也不等今日。”萧后道:“难道就没有一条河路?方才那条扬子江,恐怕有路。”炀帝道:“太远,太远,通不得。”萧后道:“陛下不要这般执定,明日宣群臣商议,或者别有水路,亦未可知。且去饮酒,莫要只管愁烦。”
yáng dì jiàn shuō, xié le xiāo hòu de shǒu, sān rén yī jiù dào tíng shàng lái yǐn jiǔ. dà jiā nǐ yī bēi, wǒ yī zhǎn, yǐn zhì zhǎng dēng shí, lǐ fū rén qǐ shēn, xiàng yáng dì yǔ xiāo hòu yào gào cí guī yuàn. yáng dì bù kāi kǒu, zhǐ gù kàn nà xiāo hòu. xiāo hòu biàn zhī yáng dì de yì sī, kuàng yòu lǐ fū rén xìng gé wēn róu, shí yì dào guān lái hòu wèn, gù cǐ xiāo hòu dài tā gèng jué qīn rè, biàn yī bǎ chě zhù dào:" fū rén bù bǐ bié gè, jiù zhù zài wǒ gōng zhōng yī xiāo, yì hé fáng ài? kuàng qiě bì xià yòu zài zhè lǐ, jué bù shǐ nǐ jì mò." yáng dì xiào dào:" yù qī nǐ bù xiǎo de, tā gāng duì zhèn shuō dào zhè liǎng rì shēn shàng yǒu xiē qiàn ān, zhèn miǎn qiǎng lā tā lái kàn huā zhù xìng." xiāo hòu jiàn shuō, xiào dào:" shēn zi bù hǎo, zhè bù dǎ jǐn, zhù zài zhè lǐ, shǎo kè wǒ jiào bì xià sòng yī tiē huáng hūn sàn lái, bǎo nǐ lái zhāo yuán shén shèng jiù." yǐn de lǐ fū rén yǎn zhe kǒu ér, zhǐ shì xiào, jiàn xiāo hòu yì sī yīn qín, zhǐ de réng jiù zuò xià, yòu chī le gèng yú jiǔ, rán hòu yǔ yáng dì xiāo hòu tóng zài gōng zhōng xiē le.
炀帝见说,携了萧后的手,三人依旧到庭上来饮酒。大家你一杯,我一盏,饮至掌灯时,李夫人起身,向炀帝与萧后要告辞归院。炀帝不开口,只顾看那萧后。萧后便知炀帝的意思,况又李夫人性格温柔,时亦到官来候问,故此萧后待他更觉亲热,便一把扯住道:“夫人不比别个,就住在我宫中一宵,亦何妨碍?况且陛下又在这里,决不使你寂寞。”炀帝笑道:“御妻你不晓得,他刚对朕说道这两日身上有些欠安,朕勉强拉他来看花助兴。”萧后见说,笑道:“身子不好,这不打紧,住在这里,少刻我叫陛下送一帖黄昏散来,保你来朝原神胜旧。”引得李夫人掩着口儿,只是笑,见萧后意思殷勤,只得仍旧坐下,又吃了更余酒,然后与炀帝、萧后同在宫中歇了。
zhú kāi bìng dì yáo jīn wū, dài jié tóng xīn wǎn yù gōu.
烛开并蒂摇金屋,带结同心绾玉钩。
cì rì, yáng dì shè cháo, jù jí dà chén huì yì, yào kāi yī tiáo hé dào, zhí tōng guǎng líng, yǐ biàn xún xìng. zhòng chén zòu dào:" hàn lù què yǒu, bìng bù wén yǒu hé dào kě yǐ xiāng tōng." yáng dì zài sān yào zhòng chén chóu cè yī tiáo hé lù lái, gè guān jù miàn miàn xiāng qù, wú yán kě dá. dà jiā ái le yī huì, zhǐ de zòu dào:" chén děng yú mèi, yī shí bù néng tōng biàn, fú wàng bì xià kuān xiàn, róng chén děng tuì chū, huì tóng gāi bù yǔ gè dì fāng guān, xì xì chá kān huí zhǐ." yáng dì yī zòu, jí chuán zhǐ tuì cháo, qǐ shēn tuì rù hòu gōng. zhèng shì:
次日,炀帝设朝,聚集大臣会议,要开一条河道,直通广陵,以便巡幸。众臣奏道:“旱路却有,并不闻有河道可以相通。”炀帝再三要众臣筹策一条河路来,各官俱面面相觑,无言可答。大家捱了一会,只得奏道:“臣等愚昧,一时不能通变,伏望陛下宽限,容臣等退出,会同该部与各地方官,细细查勘回旨。”炀帝依奏,即传旨退朝,起身退入后宫。正是:
yù shàng hái xún yù, huāng zhōng gèng mì huāng.
欲上还寻欲,荒中更觅荒。
jiāng shān pán shí gù, dào cǐ yě yīng wáng.
江山磐石固,到此也应亡。