lù fǎ hé wáng fàn zhì wáng shǒu yī lǐ zǐ móu lǚ wēng guǎn zǐ wén yuán jiā zuò zhèng xiàng rú
陸法和 王梵志 王守一 李子牟 呂翁 管子文 袁嘉祚 鄭相如
lù fǎ hé
陸法和
lù fǎ hé yǐn yú jiāng líng bǎi lǐ zhōu. yī shí jū chù, yǔ shā mén tóng, zì hào jū shì, bù zhì chéng kuò, róng sè cháng dìng, rén mò cè yě. hóu jǐng shǐ jiàng yú liáng, fǎ hé wèi nán jùn zhū yuán yīng yuē: pín dào yīng gòng tán yuè jī hóu jǐng, wèi guó lì xiào. yuán yīng wèn jī zhī hé yě, fǎ hé yuē: zhèng zì rú cǐ. jí jǐng dù jiāng, fǎ hé shí zài qīng xī shān, yuán yīng wǎng wèn zhī yuē: hóu jǐng jīn tú chéng, qí shì yún hé? fǎ hé yuē: yí dài shú shí, bù liāo zì luò. tán yuè dàn dài hóu jǐng shú, hé láo wèn yě. yīn wèn kè bù, nǎi yuē: yì kè, yì bù kè. jǐng qiǎn jiāng rèn yuē, zhòng hào wǔ wàn, fá xiāng dōng wáng yú jiāng líng. bīng jiāng bī, fǎ hé nǎi chū yì xiāng dōng yún: zì yǒu bīng mǎ mǎ yuán zuò shū, jù míng chāo běn gǎi, qǐ zhēng rèn yuē. zhào zhū mán dì zǐ bā bǎi rén, zài jiāng jīn, èr rì biàn fā, wáng qiǎn hú sēng zhé xǔ kè běn zhé zuò yòu, lǐng qiān yú rén yǔ zhī tóng háng. fǎ hé dēng jiàn dà xiào yuē: wú liàng bīng mǎ. jiāng líng duō shén cí, rén sú cháng suǒ qí dǎo, zì fǎ hé jūn chū, wú fù yī yàn, rén yǐ wèi zhū shén jiē cóng xíng gù yě. zhì chì zhōu hú, yǔ rèn yuē xiāng duì. fǎ hé chéng qīng zhōu, bù jiè zhòu, yán liú ér xià, qù yuē jūn yī lǐ. nǎi yuǎn wèi jiāng shì yuē: guān bǐ lóng shuì bù dòng, wú jūn zhī lóng shén zì yǒng yuè, jí gōng zhī. zòng huǒ fǎng yú qián, ér nì fēng bù biàn, fǎ hé zhí bái yǔ shàn yǐ huī fēng. fēng shì jí fǎn, yuē zhòng jiē jiàn liáng bīng bù yú shuǐ shàng, yú shì dà kuì, jiē tóu shuǐ. yuē táo cuàn bù zhī suǒ zhī. fǎ hé yuē: míng rì wǔ shí dāng dé. jí qī wèi dé. rén wèn zhī, fǎ hé yuē: wú qián yú cǐ zhōu shuǐ gàn shí, jiàn yī shā, yǔ tán yuè děng, cǐ suī wèi shā, shí shì zéi biāo, jīn hé bù bái biāo xià qiú zéi yě. rú qí yán, guǒ jiàn rèn yuē zài shuǐ zhōng, bào shā zhù tóu, cái chū bí, suì qín zhī. yuē yán qiú jiù shī mù qián sǐ, fǎ hé yuē: tán yuè yǒu xiāng, bì bù sǐ, qiě yú wáng yǒu yuán, jué wú tā lǜ, wáng yú hòu wēi dé tán yuè lì. guǒ shì, yòng wèi jùn shǒu. jí jí yuán zuò yòu, jù míng chāo běn gǎi xī jūn jūn zì yuán wú, jù míng chāo běn bǔ wéi jiāng líng, yuē yǐ bīng fù jiù, lì zhàn yān. fǎ hé jì píng rèn yuē, nǎi hái wèi xiāng dōng wáng yuē: hóu jǐng zì rán píng yǐ. yī wú kě lǜ. shǔ zéi jiāng zhì, fǎ hé nǎi qǐng shǒu wū xiá dài zhī, nǎi zǒng zhū jūn ér wǎng. xiān yùn shí yǐ tián jiāng, sān rì, shuǐ suì fēn liú, héng zhī yǐ tiě suǒ. xiāo jì guǒ qiǎn shǔ jiāng dù xiá kǒu, shì cù, jìn tuì bù kě. wáng lín yǔ fǎ hé jīng lüè, yī zhàn ér jiān zhī. shān zhōng duō dú chóng měng shòu, fǎ hé shòu qí jìn jiè, bù fù shì shì. suǒ jìn jiāng hú, bì yú àn cè jié cǎo, yún cǐ chù fàng shēng, yú zhě jiē wú dé. shí jiāng bīng, yóu jìn zhū jūn yú bǔ, yǒu qiè wèi zhě, zhōng yè měng shòu bì lái yù shì zhī, yǒu dì zǐ xì jié shé tóu, lái yì fǎ hé, fǎ hé yuē: rǔ hé yì shā shé? yīn zhǐ yǐ shì zhī, dì zǐ nǎi jiàn shé tóu zé kù dāng ér bù là. yòu yǒu rén yǐ niú shì dāo, yī xià ér tóu duàn, lái yì fǎ hé, fǎ hé yuē: yǒu yī duàn tóu niú, jiù qīng zhēng mìng shū jí, ruò bù wèi zuò gōng dé, yī yuè nèi bào zhì. qí rén bù xìn, shù rì guǒ sǐ. qí yán duō yàn. yuán dì yǐ fǎ hé wèi yǐng zhōu cì shǐ, fǎ hé bù chēng chén, qí qǐ wén yìn míng shàng zì chēng jū shì. hòu nǎi zì chēng sī tú, dì wèi pú shè wáng bāo yuē: wǒ lái wèi cháng yǒu yì yòng lù wèi sān gōng, ér zì chēng hé yě? bāo yuē: bǐ jí yǐ dào shù zì mìng, róng shì xiān zhī. dì yuē: fǎ hé gōng yè shāo zhòng. suì jiù bài wèi sī tú. hòu dà jù bīng jiàn, yù xí xiāng yáng ér rù wǔ guān, dì shǐ zhǐ zhī, fǎ hé nǎi jǐn zhì qí bīng, wèi shǐ zhě yuē: fǎ hé qiú dào zhī rén, shàng bù xī shì fàn tiān wáng, qǐ kuī rén zhǔ zhī wèi, dàn yǔ zhǔ yǒu xiāng huǒ yīn yuán jiù yuán ěr. jīn jì bèi yí, shì yè dìng bù kě gǎi yě. yú shì shè gōng yǎng, jù dà bāo báo bǐng. jí xī wèi jǔ bīng, fǎ hé fù jiāng líng, dì shǐ rén nì zhī yuē: cǐ zì néng pò zéi, dàn zhèn yǐng zhōu, bù xū dòng yě. fǎ hé nǎi hái zhōu, è qí chéng mén, zhe cū bái bù shān bù kù, xié zhōng, dà shéng shù yāo, zuò wěi xí, zhōng rì nǎi tuō zhī. jí wén liáng miè, fù qǔ qián xiōng fú, zhe zhī shòu diào, liáng rén xī rù wèi, guǒ jiàn bāo bǐng yān. chū zhǔ gōng jiù shì
陸法和隱於江陵百里洲。衣食居處,與沙門同,自號居士,不至城廓,容色常定,人莫測也。侯景始降於梁,法和謂南郡朱元英曰:「貧道應共檀越擊侯景,為國立效。」元英問擊之何也,法和曰:「正自如此。」及景渡江,法和時在清溪山,元英往問之曰:「侯景今圖城,其事云何?」法和曰:「宜待熟時,不撩自落。檀越但待侯景熟,何勞問也。」因問克不,乃曰:「亦克,亦不克。」景遣將任約,眾號五萬,伐湘東王於江陵。兵將逼,法和乃出詣湘東云:「自有兵馬(馬原作書,據明抄本改),乞征任約。」召諸蠻弟子八百人,在江津,二日便發,王遣胡僧袩(許刻本袩作祐),領千餘人與之同行。法和登艦大笑曰:「無量兵馬。」江陵多神祠,人俗常所祈禱,自法和軍出,無復一驗,人以為諸神皆從行故也。至赤洲湖,與任約相對。法和乘輕舟,不介冑,沿流而下,去約軍一里。乃遠謂將士曰:「觀彼龍睡不動,吾軍之龍甚自踴躍,即攻之。」縱火舫於前,而逆風不便,法和執白羽扇以麾風。風勢即反,約眾皆見梁兵步於水上,於是大潰,皆投水。約逃竄不知所之。法和曰:「明日午時當得。」及期未得。人問之,法和曰:「吾前於此洲水干時,建一剎,語檀越等,此雖為剎,實是賊摽,今何不白摽下求賊也。」如其言,果見任約在水中,抱剎柱頭,才出鼻,遂擒之。約言求就師目前死,法和曰:「檀越有相,必不死,且於王有緣,決無他慮,王於後微得檀越力。」果釋,用為郡守。及(及原作又,據明抄本改)西軍(軍字原無,據明抄本補)圍江陵,約以兵赴救,力戰焉。法和既平任約,乃還謂湘東王曰:「侯景自然平矣。一無可慮。」蜀賊將至,法和乃請守巫峽待之,乃總諸軍而往。先運石以填江,三日,水遂分流,橫之以鐵鏁。蕭紀果遣蜀將渡峽口,勢蹙,進退不可。王琳與法和經略,一戰而殲之。山中多毒蟲猛獸,法和授其禁戒,不復噬螫。所近江湖,必於岸側結草,雲此處放生,漁者皆無得。時將兵,猶禁諸軍漁捕,有竊為者,中夜猛獸必來欲噬之,有弟子戲截蛇頭,來詣法和,法和曰:「汝何意殺蛇?」因指以示之,弟子乃見蛇頭齚袴襠而不落。又有人以牛試刀,一下而頭斷,來詣法和,法和曰:「有一斷頭牛,就卿徵命殊急,若不為作功德,一月內報至。」其人不信,數日果死。其言多驗。元帝以法和為郢州刺史,法和不稱臣,其啟文印名上自稱居士。後乃自稱司徒,帝謂僕射王褒曰:「我來未嘗有意用陸為三公,而自稱何也?」褒曰:「彼即以道術自命,容是先知。」帝曰:「法和功業稍重。」遂就拜為司徒。後大聚兵艦,欲襲襄陽而入武關,帝使止之,法和乃盡致其兵,謂使者曰:「法和求道之人,尚不希釋梵天王,豈窺人主之位,但與主有香火因緣救援耳。今既被疑,是業定不可改也。」於是設供養,具大包薄餅。及西魏舉兵,法和赴江陵,帝使人逆之曰:「此自能破賊,但鎮郢州,不須動也。」法和乃還州,堊其城門,着粗白布衫布袴,邪中,大繩束腰,坐葦席,終日乃脫之。及聞梁滅,復取前凶服,着之受吊,梁人西入魏,果見包餅焉。(出《渚宮舊事》)
wáng fàn zhì
王梵志
wáng fàn zhì, wèi zhōu lí yáng rén yě. lí yáng chéng dōng shí wǔ lǐ, yǒu wáng dé zǔ, dāng suí wén dì shí, jiā yǒu lín qín shù, shēng yǐng dà rú dòu, jīng sān nián xiǔ làn, dé zǔ jiàn zhī, nǎi pōu qí pí, suì jiàn yī hái ér bào tāi, ér dé zǔ shōu yǎng zhī. zhì qī suì, néng yǔ, yuē: shuí rén yù wǒ, fù hé xìng míng? dé zǔ jù yǐ shí yǔ zhī, yīn míng yuē lín mù fàn tiān míng chāo běn yīn míng yuē lín mù fàn tiān jù zuò yīn yuē shuāng mù yuē fàn míng yuē fàn tiān, hòu gǎi yuē fàn zhì. yuē wáng jiā yù wǒ, kě xìng wáng yě. fàn zhì nǎi zuò shī shì rén, shén yǒu xī zhǐ. chū shǐ yí, míng chāo běn zuò chū yì shǐ
王梵志,衛州黎陽人也。黎陽城東十五里,有王德祖,當隋文帝時,家有林檎樹,生癭大如斗,經三年朽爛,德祖見之,乃剖其皮,遂見一孩兒抱胎,而德祖收養之。至七歲,能語,曰:「誰人育我,復何姓名?」德祖具以實語之,因名曰林木梵天(明抄本因名曰林木梵天句作因曰雙木曰梵名曰梵天),後改曰梵志。曰王家育我,可姓王也。梵志乃作詩示人,甚有羲旨。(出史遺,明抄本作出《逸史》)
wáng shǒu yī
王守一
táng zhēn guān chū, luò chéng yǒu yī bù yī, zì chēng zhōng nán shān rén, xìng wáng míng shǒu yī, cháng fù yī dà hú mài yào. rén yǒu qiú mǎi zhī bù dé zhě, bìng bì sǐ, huò jí chèn wú jí rén shòu yǔ zhī zhě, qí rén xún rì hòu bì rǎn chén tòng yě. liǔ xìn zhě, shì jū luò yáng, jiā lěi qiān jīn, wéi yǒu yī zi. jì guān hòu, hū yú méi tóu shàng shēng yī ròu kuài. lì shǐ liáo zhī, bù néng chú qù, jí wén cǐ bù yī, suì gōng zì dǎo qǐng, jì zhì qí jiā, nǎi chū qí zi yǐ shì zhī. bù yī xiān fén xiāng, mìng jiǔ pú, yóu ruò jì zhù, hòu fāng yú hú zhōng tàn yī wán yào, jué fù ròu kuài, fù qǐng jù zūn zǔ. xū yú jiān, ròu kuài pò, yǒu xiǎo shé yī tiáo tū chū zài dì, yuē zhǎng wǔ cùn, wǔ sè làn rán, jiàn jiàn zhǎng jí yī zhàng yǐ lái. qí bù yī nǎi jǐn yǐn qí jiǔ, chì shé yī shēng, qí shé téng qǐ, yún wù hūn àn. bù yī xīn rán chéng shé ér qù, bù zhī suǒ zài. chū dà táng qí shì
唐貞觀初,洛城有一布衣,自稱終南山人,姓王名守一,常負一大壺賣藥。人有求買之不得者,病必死,或急趁無疾人授與之者,其人旬日後必染沉痛也。柳信者,世居洛陽,家累千金,唯有一子。既冠後,忽於眉頭上生一肉塊。歷使療之,不能除去,及聞此布衣,遂躬自禱請,既至其家,乃出其子以示之。布衣先焚香,命酒脯,猶若祭祝,後方於壺中探一丸藥,嚼傅肉塊,復請具樽俎。須臾間,肉塊破,有小蛇一條突出在地,約長五寸,五色爛然,漸漸長及一丈已來。其布衣乃盡飲其酒,叱蛇一聲,其蛇騰起,雲霧昏暗。布衣忻然乘蛇而去,不知所在。(出《大唐奇事》)
lǐ zǐ móu
李子牟
lǐ zǐ móu zhě, táng cài wáng dì qī zǐ yě, fēng yí shuǎng xiù, cái diào gāo yǎ, xìng xián yīn lǜ, yóu shàn chuī dí, tiān xià mò bǐ qí néng. jiāng líng jiù sú, mèng chūn wàng xī, shàng liè yǐng dēng. qí shí shì nǚ yuán jiāng, píng tián zòng guān. zi móu kè yóu jīng mén, shì féng qí huì, yīn wèi péng cóng yuē: wú chuī dí yī qǔ, néng lìng wàn zhòng jì ěr wú huā. yú shì tóng yóu zàn chéng qí shì. zi móu jí dēng lóu, lín xuān huí míng chāo běn huí zuò dú zòu, qīng shēng yī fā, bǎi xì jiē tíng, xíng rén zhù chóu míng chāo běn chóu zuò zú, zuò zhě qǐ tīng, qū bà liáng jiǔ, zhòng shēng fù xuān. ér zi móu shì néng, yì qì zì ruò, hū yǒu bái yú, zì lóu xià xiǎo zhōu xíng yín ér zhì, zhuàng mào gǔ qiào, cí yùn qīng yuè, zi móu jì zuò kè, zhēng qián zhì jìng. yú wèi zi móu yuē: xiàng zhě chuī dí, qǐ fēi wáng sūn hū? tiān gé jué gāo, xī zhě lè qì cháng cháng ěr. zi móu zé yuē: pū zhī cǐ dí, nǎi xiān dì suǒ cì yě, shén guǐ yì wù, zé pū bù zhī, yīn lè zhī zhōng, cǐ wèi zhì bǎo, píng shēng shì jǐn guò wàn shù, fāng pū suǒ yǒu, jiē mò néng zhī míng chāo běn néng zhī zuò zhī bǐ, ér yú yǐ wèi cháng cháng, qǐ yǒu shuō hū? yú yuē: wú shǎo ér xí yān, lǎo yóu wèi juàn, rú jūn suǒ yǒu, fēi wú gǎn zhī, wáng sūn yǐ wèi bù rán, dāng wèi yī shì. zi móu yǐ shòu zhī, ér yú yǐn qì fā shēng, shēng chéng ér dí liè. sì zuò hài è, mò cè qí rén, zi móu yīn kòu sǎng qiú āi, xī féng zhēn yì. yú duì yuē: wú zhī suǒ zhù, jūn mò néng chuī. jí lìng xiǎo tóng, zì zhōu jī zhì, zi móu jiù shì, nǎi bái yù ěr, yú fù zi móu, lìng qí fā diào, qì lì dài jǐn, xiān xiǎng wú wén, zi móu mí bù zì níng, qián gōng bèi jí. yú nǎi shòu zhī wēi nòng, zuò kè xīn gǔ lěng rán. yú yuē: wú mǐn zi zhì shàng, shì wèi yī zòu. qīng yīn jī yuè, xiá yùn fàn yì. wǔ yīn liù lǜ, suǒ bù néng xié, qū wèi zhōng, fēng tāo pēn téng, yún yǔ hūn huì, shǎo qǐng kāi jì, zé bù zhī yú zhī suǒ zài yǐ. chū jí yì jì
李子牟者,唐蔡王第七子也,風儀爽秀,才調高雅,性閒音律,尤善吹笛,天下莫比其能。江陵舊俗,孟春望夕,尚列影燈。其時士女緣江,軿闐縱觀。子牟客游荊門,適逢其會,因謂朋從曰:「吾吹笛一曲,能令萬眾寂爾無嘩。」於是同游贊成其事。子牟即登樓,臨軒回(明抄本回作獨)奏,清聲一發,百戲皆停,行人駐愁(明抄本愁作足),坐者起聽,曲罷良久,眾聲復喧。而子牟恃能,意氣自若,忽有白臾,自樓下小舟行吟而至,狀貌古峭,辭韻清越,子牟洎坐客,爭前致敬。臾謂子牟曰:「向者吹笛,豈非王孫乎?天格絕高,惜者樂器常常耳。」子牟則曰:「仆之此笛,乃先帝所賜也,神鬼異物,則仆不知,音樂之中,此為至寶,平生視僅過萬數,方仆所有,皆莫能知(明抄本能知作之比),而臾以為常常,豈有說乎?」臾曰:「吾少而習焉,老猶未倦,如君所有,非吾敢知,王孫以為不然,當為一試。」子牟以授之,而臾引氣發聲,聲成而笛裂。四座駭愕,莫測其人,子牟因叩顙求哀,希逢珍異。臾對曰:「吾之所貯,君莫能吹。」即令小僮,自舟齎至,子牟就視,乃白玉耳,臾付子牟,令其發調,氣力殆盡,纖響無聞,子牟彌不自寧,虔恭備極。臾乃授之微弄,座客心骨冷然。臾曰:「吾愍子志尚,試為一奏。」清音激越,遐韻泛溢。五音六律,所不能偕,曲未終,風濤噴騰,雲雨昏晦,少頃開霽,則不知臾之所在矣。(出《集異記》)
lǚ wēng
呂翁
kāi yuán shí jiǔ nián, dào zhě lǚ wēng, jīng hán dān dào shàng dǐ shě zhōng, shè tà shī xí, dān míng chāo běn dān zuò jiě náng ér zuò. é yǒu yì zhōng shào nián lú shēng, yī duǎn qiú, chéng qīng jū, jiāng shì yú tián, yì zhǐ dǐ zhōng, yǔ wēng jiē xí. yán xiào shū chàng, jiǔ zhī, lú shēng gù qí yī dài bì xiè, nǎi tàn yuē: dà zhàng fū shēng shì bù xié, ér yīn rú shì hū. wēng yuē: guān zi fū jí shù, tǐ pàng wú yàng, tán xié fāng shì ér tàn qí kùn zhě, hé yě? shēng yuē: wú cǐ gǒu shēng ěr, hé shì zhī wèi. wēng yuē: cǐ ér bù shì, ér hé wèi shì? shēng yuē: dāng jiàn gōng shù míng, chū jiāng rù xiàng, liè dǐng ér shí, xuǎn shēng ér tīng, shǐ zú yì mào ér jiā yòng féi, rán hòu kě yǐ yán qí shì. wú zhì yú xué ér yóu yú yì, zì wéi dāng nián, zhū zǐ kě shí, jīn yǐ guò zhuàng shì, yóu qín tián mǔ. fēi kùn ér hé? yán qì, mù hūn sī mèi, shì shí zhǔ rén zhēng huáng liáng wèi zhuàn, wēng nǎi tàn náng zhōng zhěn yǐ shòu zhī yuē: zi zhěn cǐ, dāng lìng zǐ róng shì rú zhì. qí zhěn cí ér qiào qí liǎng duān, shēng fǔ shǒu zhěn zhī, mèi zhōng, jiàn qí qiào dà ér míng lǎng kě chù, jǔ shēn ér rù, suì zhì qí jiā. qǔ qīng hé cuī shì nǚ, nǚ róng shén lì ér chǎn shén yīn. yóu shì yī qiú fú yù, rì yǐ huá chǐ, míng nián, jǔ jìn shì, dēng jiǎ kē, jiě hè shòu xiào shū láng, yīng zhì jǔ, shòu wèi nán xiàn wèi, qiān jiān chá yù shǐ qǐ jū shè rén, wèi zhì gào. sān nián jí zhēn. chū diǎn tóng zhōu, xún zhuǎn shǎn zhōu. shēng hǎo tǔ gōng, zì shǎn xī kāi hé bā shí lǐ yǐ jì bù tōng. bāng rén lài zhī, lì bēi sòng dé. qiān biàn zhōu lǐng nán dào cǎi jì shǐ, rù jīng wèi jīng zhào yǐn. shì shí shén wǔ huáng dì fāng shì yí qiū, tǔ bō xīn nuò luó lóng mǎng bù gōng xiàn zhǎo shā, jié dù shǐ wáng jūn xiòng xīn bèi xù tóu hé huáng zhàn kǒng míng chāo běn xīn bèi xù tóu hé huáng zhàn kǒng bā zì zuò yǔ zhī zhàn yú hé huáng bài jī, dì sī jiāng shuài zhī rèn, suì chú shēng yù shǐ zhōng chéng hé xī lǒng yòu jié dù shǐ, dà pò róng lǔ qī qiān jí, kāi dì jiǔ bǎi lǐ, zhú sān dài chéng yǐ fáng yào hài, běi biān lài zhī, yǐ shí zhēng gōng yān, guī cháo cè xūn, ēn lǐ jí chóng, zhuǎn yù shǐ dài fū lì bù shì láng. wù wàng qīng zhòng, qún qíng xī xí, dà wèi dāng shí zǎi xiàng suǒ jì, yǐ fēi yǔ zhōng zhī, biǎn duān zhōu cì shǐ, sān nián zhēng hái, chú hù bù shàng shū. wèi jǐ, bài zhōng shū shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì, yǔ xiāo lìng sōng péi shì zhōng guāng tíng tóng zhǎng dà zhèng, shí nián, jiā móu mì mìng, yī rì sān jiē, xiàn tì qǐ wò, hào wèi xián xiāng. tóng liè zhě hài zhī, suì wū yǔ biān jiāng jiāo jié, suǒ tú bù guǐ, xià yù, fǔ lì yǐn tú zhì qí mén, zhuī zhī shén jí, shēng huáng hài bù cè. zhù qí qī zǐ yuē: wú jiā běn shān dōng, liáng tián shù qǐng, zú yǐ yù hán něi, hé kǔ qiú lù, ér jīn jí cǐ, sī fù yī duǎn qiú, chéng qīng jū, xíng hán dān dào zhōng, bù kě de yě. yǐn dāo yù zì cái, qí qī jiù zhī dé miǎn. gòng zuì zhě jiē sǐ, shēng dú yǒu zhōng rén bǎo hù, dé jiǎn sǐ lùn, chū shòu huān mù. shù suì, dì zhī qí yuān, fù qǐ wèi zhōng shū lìng, fēng zhào guó gōng, ēn zhǐ shū wò, bèi jí yī shí. shēng yǒu wǔ zǐ. zǔn tì, jiǎn wèi yǐ. zǔn wèi kǎo gōng yuán wài, jiǎn wèi shì yù shǐ, wèi wèi tài cháng chéng, jì zǐ yǐ zuì xián. nián èr shí sì, wèi yòu bǔ què. qí yīn gòu jiē tiān xià wàng zú. yǒu sūn shí yú rén, fán liǎng cuàn lǐng biǎo, zài dēng tái xuàn, chū rù zhōng wài. huí xiáng tái gé, sān shí yú nián jiān, chóng shèng hè yì, yī shí wú bǐ. mò jié pō shē dàng, hǎo yì lè, hòu tíng shēng sè jiē dì yī. qián hòu cì liáng tián jiǎ dì, jiā rén míng mǎ, bù kě shèng shù. hòu nián jiàn lǎo, lǚ qǐ hái gǔ, bù xǔ, jí bìng, zhōng rén hòu wàng, jiē zhǒng yú lù, míng yī shàng yào bì zhì yān. jiāng zhōng, shàng shū yuē: chén běn shān dōng shū shēng, yǐ tián pǔ wèi yú, ǒu féng shèng yùn, dé dào guān xù. guò méng róng jiǎng, tè shòu hóng sī, chū yōng máo yuè, rù shēng dǐng fǔ, zhōu xuán zhōng wài, mián lì suì nián, yǒu tiǎn ēn zào, wú bì shèng huà. fù chéng zhì kòu, lǚ báo zhàn jìng, rì jí yī rì, bù zhī lǎo zhī jiāng zhì. jīn nián yú bā shí, wèi lì sān gōng, zhōng lòu bìng xiē, jīn hái jù bì, mí liú chén kùn, dài jiāng kè jǐn. gù wú chéng xiào, shàng dá xiū míng, kōng fù shēn ēn. yǒng cí shèng dài, wú rèn gǎn liàn zhī zhì. jǐn fèng biǎo chēng xiè yǐ wén. zhào yuē: qīng yǐ jùn dé, zuò yú yuán fǔ, chū xióng fān tǎn, rù zàn jī xī, shēng píng èr jì, shí qīng shì lài. bǐ yīn jí lèi, rì wèi quán chú, qǐ jù chén dùn, liáng shēn mǐn mò, jīn qiǎn biāo qí dà jiāng jūn gāo lì shì jiù dì hòu shěng, qí miǎn jiā zhēn jiǔ, wèi yú zì ài, yàn jì wú wàng, qī dīng yǒu xǐ. qí xī zú. lú shēng qiàn shēn ér wù. jiàn fāng yǎn yú dǐ zhōng, gù lǚ wēng zài bàng, zhǔ rén zhēng huáng liáng shàng wèi shú, chù lèi rú gù, jué rán ér xìng yuē: qǐ qí mèng mèi yé. wēng xiào wèi yuē: rén shì zhī shì, yì yóu shì yǐ. shēng rán zhī míng chāo běn rán zhī zuò mò rán. liáng jiǔ xiè yuē: fū chǒng rǔ zhī shù, dé sàng zhī lǐ, shēng sǐ zhī qíng, jǐn zhī zhī yǐ. cǐ xiān shēng suǒ yǐ zhì wú yù yě, gǎn bù shòu jiào. zài bài ér qù. chū yì wén jí
開元十九年,道者呂翁,經邯鄲道上邸舍中,設榻施席,擔(明抄本擔作解)囊而坐。俄有邑中少年盧生,衣短裘,乘青駒,將適于田,亦止邸中,與翁接席。言笑殊暢,久之,盧生顧其衣袋弊褻,乃嘆曰:「大丈夫生世不諧,而因如是乎。」翁曰:「觀子膚極腧,體胖無恙,談諧方適;而嘆其困者,何也?」生曰:「吾此苟生耳,何適之為。」翁曰:「此而不適,而何為適?」生曰:「當建功樹名,出將入相,列鼎而食,選聲而聽,使族益茂而家用肥,然後可以言其適。吾志於學而游於藝,自惟當年,朱紫可拾,今已過壯室,猶勤田畆。非困而何?」言訖,目昏思寐,是時主人蒸黃粱為饌,翁乃探囊中枕以授之曰:「子枕此,當令子榮適如志。」其枕瓷而竅其兩端,生俯首枕之,寐中,見其竅大而明朗可處,舉身而入,遂至其家。娶清河崔氏女,女容甚麗而產甚殷。由是衣裘服御,日已華侈,明年,舉進士,登甲科,解褐授校書郎,應制舉,授渭南縣尉,遷監察御史起居舍人,為制誥。三年即真。出典同州,尋轉陝州。生好土功,自陝西開河八十里以濟不通。邦人賴之,立碑頌德。遷汴洲嶺南道采記使,入京為京兆尹。是時神武皇帝方事夷秋,吐蕃新諾羅、龍莽布攻陷爪沙,節度使王君夐新被敘投河隍戰恐(明抄本新被敘投河隍戰恐八字作與之戰於河隍敗績),帝思將帥之任,遂除生御史中丞河西隴右節度使,大破戎虜七千級,開地九百里,築三大城以防要害,北邊賴之,以石征功焉,歸朝策勛,恩禮極崇,轉御史大夫吏部侍郎。物望清重,群情翕習,大為當時宰相所忌,以飛語中之,貶端州刺史,三年征還,除戶部尚書。未幾,拜中書侍郎同中書門下平章事,與蕭令嵩、裴侍中光庭同掌大政,十年,嘉謀密命,一日三接,獻替啟沃,號為賢相。同列者害之,遂誣與邊將交結,所圖不軌,下獄,府吏引徒至其門,追之甚急,生惶駭不測。注其妻子曰:「吾家本山東,良田數頃,足以禦寒餒,何苦求祿,而今及此,思復衣短裘,乘青駒,行邯鄲道中,不可得也。」引刀欲自裁,其妻救之得免。共罪者皆死,生獨有中人保護,得減死論,出授歡牧。數歲,帝知其冤,復起為中書令,封趙國公,恩旨殊渥,備極一時。生有五子。僔、倜,儉、位、倚。僔為考功員外,儉為侍御史,位為太常丞,季子倚最賢。年二十四,為右補闕。其姻媾皆天下望族。有孫十餘人,凡兩竄嶺表,再登台鉉,出入中外。迴翔台閣,三十餘年間,崇盛赫奕,一時無比。末節頗奢盪,好逸樂,後庭聲色皆第一。前後賜良田甲第,佳人名馬,不可勝數。後年漸老,屢乞骸骨,不許,及病,中人候望,接踵於路,名醫上藥畢至焉。將終,上疏曰:「臣本山東書生,以田圃為娛,偶逢聖運,得到官序。過蒙榮獎,特受鴻私,出擁旄鉞,入升鼎輔,周旋中外,綿歷歲年,有忝恩造,無裨聖化。負乘致寇,履薄戰竟,日極一日,不知老之將至。今年逾八十,位歷三公,鐘漏並歇,筋骸俱弊,彌留沉困,殆將溘盡。顧無誠效,上答休明,空負深恩。永辭聖代,無任感戀之至。謹奉表稱謝以聞。詔曰:「卿以俊德,作余元輔,出雄藩坦,入贊緝熙,昇平二紀,實卿是賴。比因疾累,日謂痊除,豈遽沉頓,良深憫默,今遣驃騎大將軍高力士就第候省,其勉加針灸,為余自愛,燕冀無妄,期丁有喜。」其夕卒。盧生欠伸而寤。見方偃於邸中,顧呂翁在傍,主人蒸黃粱尚未熟,觸類如故,蹶然而興曰:「豈其夢寐耶。」翁笑謂曰:「人世之事,亦猶是矣。」生然之(明抄本然之作默然)。良久謝曰:「夫寵辱之數,得喪之理,生死之情,盡知之矣。此先生所以窒吾欲也,敢不受教。」再拜而去。(出《異聞集》)
guǎn zǐ wén
管子文
lǐ lín fǔ wèi xiāng chū nián, yǒu yī bù yī yì yè zhī, hūn lì wèi yuē: cháo tíng xīn mìng xiāng guó, dà liáo shàng wèi gǎn jí mén, hé bù yī róng yì yè zhī yé. bù yī zhí cì, dài yú lù páng, gāo shēng zì chēng yuē: yè bā tǐ shū shēng guǎn zǐ wén, yù jiàn xiāng guó shēn yī yán. lín fǔ zhào zhī yú bīn guǎn, zhì yè jìng, yuè xià yī zhī. shēng yuē: pū shí lǎo yú shū yì, yì zì shǎo yóu tú jí zhī pǔ, cháng qiè jiàn gǔ xī xìng wáng, míng zhǔ xián chén zhī shì, gù yuàn yè gōng, yǐ shēn yī yán. lín fǔ yuē: pū ǒu gè wèi yú fǔ bì, shí fēi cái qì, yǐ kǒng bù shèng dà rèn, fú guò huò suí yě. jūn xìng rǔ yù zhǐ, gǎn shòu jiào yú jūn, jūn qí wú xī yào shí zhī yán, yǐ huì bǐ rén. shēng yuē: gǔ rén bù róng yì ér tán zhě, gài zhī tán zhī yì tīng zhī nán yě. bì néng shǎo lǎn róng yì zhī yán, ér bù róng yì ér tīng, zé juān chén jiē kě yǐ bì hǎi yuè yě. kuàng shèng zhé yún: yī yán kě yǐ xìng bāng, yī yán kě yǐ sàng bāng. gōng ruò wén yī yán jí yù fèng ér xíng zhī, lín yī shì jí xī xīn xùn yì, rú cǐ, zé suī rì nà xiàn yán zhī shì, yì wú yì yě. lín fǔ nǎi róng gōng yì jǐn ér yán yuē: jūn dàn yī yán jiào pū, pū dāng shū shēn ér yǒng wèi zhēn jiè. shēng yuē: jūn wén měi yán bì xǐ, wén è yán bì nù. pū yǐ měi yán yù jūn, zé wú bì jūn zhī shì. yǐ è yán fěng jūn, jì fàn jūn zhī yán sè, jì fàn jūn zhī yán sè, jūn fù nù wǒ. jí bù dé jǐn shēn è yán yǐ. měi yán xùn ér sǔn, è yán zhí ér yì. jūn dāng xī chá zhī. róng wǒ zhī yán, wù fù jiā nù. lín fǔ bù jué xī xí ér tīng. shēng yuē: jūn wèi xiāng, xiāng tiān zǐ yě, xiāng tiān zǐ, ān zōng shè bǎo guó yě. zōng shè ān. wàn guó níng, zé tiān zǐ wú shì. tiān zǐ wú shì, zé jūn zhī wú shì. shè huò tiān xià yǒu yī rén shī suǒ, jí zuì zài tiān zǐ, zuì zài tiān zǐ, yān yòng jūn xiāng. fū wèi xiāng zhī dào, bù bì dú rèn tiān xià shì, dāng jǔ wén zhì tiān xià zhī mín, jǔ wǔ dìng tiān xià zhī luàn, zé rén rén fǔ pí zhài, yòng yì shì hé dòu zhàn. zì xiū jié jiǎn, yǐ fěng shàng, yǐ huà xià, zì shǒu zhōng zhēn, yǐ shì zhǔ, yǐ lǜ rén, gù bù xiá gōng qín shù zhèng yě. shù zhèng dé rén jí zhì, gǒu bù dé rén, suī cái rú yī lǚ, yì bù zhì. yī, xiàng gōng shèn zhī. lín fǔ tīng zhī hài rán, jù qǐ bài xiè zhī. shēng yòu yuē: gōng zhī sī yùn zhī tōng sāi yé. lín fǔ yuē: jūn dāng jǐn jiào wǒ, wǒ dāng zhōng shēn bù wàng. shēng yuē: fū zhì shēng luàn, luàn shēng zhì, jīn gǔ bù néng yì yě. wǒ guó jiā zì gé suí luàn ér zhì, zhì yú jīn rì, luàn jiāng shēng yǐ. jūn qí jì zhī. lín fǔ yòu bài xiè. zhì shǔ, yù wén yú shàng, mí cóng yī jué lù, lìng zuǒ yòu qián shǒu zhī. jiān qiú tuì yuē: wǒ běn dǐ yù dá yī yán yú gōng, jīn dé jié yú kǔn, ér yòu rǔ jiàn nà, yòu hé yòng zǔ yě rén zhī guī yě. lín fǔ jiān liú zhī bù dé, suì qù. lín fǔ lìng rén àn zhú zhī, shēng zhì nán shān zhōng yī shí dòng, qí rén xún yì rù shí dòng, jù bù jiàn shēng. wéi yǒu gù jiù dà bǐ yī. qí rén xié yǐ bái lín fǔ, lín fǔ yǐ qí bǐ zhì yú shū gé, fén xiāng bài zhù. qí xī, bǐ hū huà wèi yī wǔ sè qín fēi qù. bù zhī suǒ zhī. chū dà táng qí shì
李林甫為相初年,有一布衣詣謁之,閽吏謂曰:「朝廷新命相國,大僚尚未敢及門,何布衣容易謁之耶。」布衣執刺,待於路旁,高聲自稱曰:「業八體書生管子文,欲見相國伸一言。」林甫召之於賓館,至夜靜,月下揖之。生曰:「仆實老於書藝,亦自少游圖籍之圃,嘗竊見古昔興亡,明主賢臣之事,故願謁公,以伸一言。」林甫曰:「仆偶各位於輔弼,實非才器,已恐不勝大任,福過禍隨也。君幸辱玉趾,敢授教於君,君其無惜藥石之言,以惠鄙人。」生曰:「古人不容易而談者,蓋知談之易聽之難也。必能少覽容易之言,而不容易而聽,則涓塵皆可以裨海岳也。況聖哲云:『一言可以興邦,一言可以喪邦。』公若聞一言即欲奉而行之,臨一事即悉心狥意,如此,則雖日納獻言之士,亦無益也。」林甫乃容恭意謹而言曰:「君但一言教仆,仆當書紳而永為箴誡。」生曰:「君聞美言必喜,聞惡言必怒。仆以美言譽君,則無裨君之事。以惡言諷君,既犯君之顏色,既犯君之顏色,君復怒我。即不得盡伸惡言矣。美言狥而損,惡言直而益。君當悉察之。容我之言,勿復加怒。」林甫不覺膝席而聽。生曰:「君為相,相天子也,相天子,安宗社保國也。宗社安。萬國寧,則天子無事。天子無事,則君之無事。設或天下有一人失所,即罪在天子,罪在天子,焉用君相。夫為相之道,不必獨任天下事,當舉文治天下之民,舉武定天下之亂,則仁人撫疲瘵,用義士和鬥戰。自修節儉,以諷上,以化下,自守忠貞,以事主,以律人,固不暇躬勤庶政也。庶政得人即治,苟不得人,雖才如伊呂,亦不治。噫,相公慎之。」林甫聽之駭然,遽起拜謝之。生又曰:「公知斯運之通塞耶。」林甫曰:「君當盡教我,我當終身不忘。」生曰:「夫治生亂,亂生治,今古不能易也。我國家自革隋亂而治,至於今日,亂將生矣。君其記之。」林甫又拜謝。至曙,欲聞於上,縻從一爵祿,令左右潛守之。堅求退曰:「我本柢欲達一言於公,今得竭愚悃,而又辱見納,又何用阻野人之歸也。」林甫堅留之不得,遂去。林甫令人暗逐之,生至南山中一石洞,其人尋亦入石洞,遽不見生。唯有故舊大筆一。其人攜以白林甫,林甫以其筆置於書閣,焚香拜祝。其夕,筆忽化為一五色禽飛去。不知所之。(出《大唐奇事》)
yuán jiā zuò
袁嘉祚
táng níng wáng fù yuán jiā zuò, wèi rén zhèng zhí bù ā, néng xíng dà jié, fàn yán wù zhǔ, suī sǐ bù bì. hòu wèi yán zhōu cì shǐ, yǐ qīng bái yóu yì shēng wén. shí cén xī xiāo zhì zhōng wèi xiāng, shòu jiā zuò kāi zhōu cì shǐ, jiā zuò hèn zhī, pín yán qí qū. èr xiāng dà nù, gòu gòu yuán zuò guǐ, jù míng chāo běn gǎi jiā zuò yuē: yú fū, chì lìng qù. jiā zuò fāng chóu chàng, yǐn mǎ yú yì jǐng, yǒu yī rén bèi jǐng zuò, yǐ shuǐ zhuó shǒu, gù jiàn shuǐ. shù jīng jiā zuò mǎ, jiā zuò fèn zhī, mà yuē: chòu zú wǔ, hé shì jīng mǎ. qí rén gù jiā zuò yuē: yǎn kàn shǐ yú yē miè guó, wèi zhī sǐ suǒ, hé nù wǒ yān. jiā zuò sī qí yán bù néng jiě, yì zhī. míng fù zhì cháo, guǒ wèi èr xiāng suǒ zhào, yíng wèi yuē: zhī gōng jī sù gāo, yào gōng xián cháo mìng chōng shǐ. jīn yǐ gōng wèi wèi wèi shǎo qīng, wǎng yē miè guó bào pìn, kě hū? jiā zuò cí yǐ bù cái, èr xiāng rì xíng wén xià. jiā zuò dà kǒng, xíng zhì yì jǐng, fù yù zuó jīng mǎ rén, wèi jiā zuò yuē: zuó zuó yuán zuò shì, jù míng chāo běn gǎi zǎi xiàng yù lìng shǐ yuǎn guó, xìn hū. jiā zuò xià mǎ bài zhī, yì rén yuē: gōng wú yōu yě, qiě zhǐ bù xíng. qí èr xiāng tóu yǐ xuán qiāng rèn yǐ, yān néng nù gōng. yán bì bù zhī suǒ zhī. jiān yī rì, èr xiāng jiē zhū, guǒ rú yì rén yán yǐ. qí yē miè guó zài dà qín guó xī shù qiān lǐ, zì gǔ wèi cháng tōng, èr xiāng sǐ, jiā zuò jìng bù qù.
唐寧王傅袁嘉祚,為人正直不阿,能行大節,犯顏悟主,雖死不避。後為鹽州刺史,以清白尤異升聞。時岑羲、蕭至忠為相,授嘉祚開州刺史,嘉祚恨之,頻言其屈。二相大怒,詬(詬原作詭,據明抄本改)嘉祚曰:「愚夫,叱令去。」嘉祚方惆悵,飲馬於義井,有一人背井坐,以水濯手,故濺水。數驚嘉祚馬,嘉祚忿之,罵曰:「臭卒伍,何事驚馬。」其人顧嘉祚曰:「眼看使於蠮蠛國,未知死所,何怒我焉。」嘉祚思其言不能解,異之。明復至朝,果為二相所召,迎謂曰:「知公跡素高,要公銜朝命充使。今以公為衛尉少卿,往蠮蠛國報聘,可乎?」嘉祚辭以不才,二相日行文下。嘉祚大恐,行至義井,復遇昨驚馬人,謂嘉祚曰:「昨(昨原作視,據明抄本改)宰相欲令使遠國,信乎。」嘉祚下馬拜之,異人曰:「公無憂也,且止不行。其二相頭已懸槍刃矣,焉能怒公。」言畢不知所之。間一日,二相皆誅,果如異人言矣。其蠮蠛國在大秦國西數千里,自古未嘗通,二相死,嘉祚竟不去。
zhèng xiàng rú
鄭相如
zhèng qián gōng shī shì jiǔ, xìng shén xián fàng. xuán zōng ài qí kuàng dá, yù zhì zhī láng shǔ, yòu yǐ qí bù shì shì, gù tè zhì guǎng wén guǎn, mìng qián wèi bó shì, míng jí shén zhe. mén tíng chē mǎ, wú fēi cái jùn. yǒu zhèng xiàng rú zhě, cāng zhōu rén, yīng jìn shì jǔ rù jīng, wén qián zhòng míng, yǐ zōng xìng yīn yè, qián yīn zhī xù shū zhí, jiàn qí lǎo dào, wèi shén jìng zhī, hòu shù rì yè, qián dú yǔ zuò, wèn qí yì yè, xiàng rú xiào wèi qián yuē: shū wèi zhī xiàng rú, yīng yǐ fán rén yù, rán rén wèi yì zhī. jì jiàn wèn, gǎn bù jǐn qí cí, xiàng rú ruò zài kǒng mén, dāng chù sì kē, yóu jū yóu xià zhī yòu, ruò shū zài kǒng mén, bù dé liè wèi sì kē. jīn shēng bù yù shí ér yīng cǐ cháng diào, dàn xiāo shēng huì jī ér yǐ. qián wén zhī shén jīng, qǐng qióng qí shuō. xiàng rú yuē: kǒng zǐ chēng qí huò jì zhōu zhě, suī bǎi shì kě zhī zhī yě, jīn xiàng rú yì zhī zhī. rán guó jiā zhì kāi yuán sān shí nián, dāng gǎi nián hào, hòu shí wǔ nián, dāng yǒu nán. tiān xià zhì cǐ, bīng gé xìng yān, zéi chén cuàn wèi. dāng cǐ shí, shū yīng shòu wěi guān, liè zài cháo shěng, réng wèi qí lèi. yuàn shǒu chén jié, kě yǐ miǎn yān. cǐ hòu cāng shēng tú tàn wèi yǐ. xiàng rú jīn nián jìn shì jí dì, wǔ xuǎn dé shòu qú zhōu xìn ān wèi, zhì sān kǎo, sǐ yú qú zhōu. guān lù rú cǐ, bù kě qiáng zhì yě. qí nián guǒ jìn shì jí dì, cí qián guī xiāng, jí qī ér xuǎn, jiàn qián jīng shī, wèi lì bù yī zhù xìn ān wèi, xiàng rú yǒu xǐ sè, yú shì cí qián fù rèn. chū yī kǎo, wèn qú zhōu kǎo lì yuē: zhèng xiàng rú hé. yuē: shén shàn. wèn qí zhèng, yuē: rú gǔ rén. èr kǎo yòu kǎo zhī, yuē, wú yàng. sān kǎo yòu wèn zhī, kǎo lì yuē: xiàng rú xiào kǎo hòu, bào jí bù qǐ. qián shén jīng tàn, fāng sī qí yán. yòu tiān bǎo shí wǔ nián, lù shān fǎn, qiǎn bīng rù jīng chéng, shōu zhū guān lì fù luò yáng. qián shí wèi zhù zuò láng, yì shòu shuǐ bù láng zhōng. jí kè fù, biǎn qú zhōu sī hù, zhì rèn ér zhōng. jìng yī rú xiàng rú zhī yán yě. yuán quē chū chù, míng chāo běn zuò chū guǎng yì jì
鄭虔工詩嗜酒,性甚閒放。玄宗愛其曠達,欲致之郎署,又以其不事事,故特置廣文館,命虔為博士,名籍甚著。門庭車馬,無非才俊。有鄭相如者,滄州人,應進士舉入京,聞虔重名,以宗姓因謁,虔因之敘叔侄,見其老倒,未甚敬之,後數日謁,虔獨與坐,問其藝業,相如笑謂虔曰:「叔未知相如,應以凡人遇,然人未易知。既見問,敢不盡其詞,相如若在孔門,當處四科,猶居游、夏之右,若叔在孔門,不得列為四科。今生不遇時而應此常調,但銷聲晦跡而已。」虔聞之甚驚,請窮其說。相如曰:「孔子稱其或繼周者,雖百世可知之也,今相如亦知之。然國家至開元三十年,當改年號,後十五年,當有難。天下至此,兵革興焉,賊臣篡位。當此時,叔應授偽官,列在朝省,仍為其累。願守臣節,可以免焉。此后蒼生塗炭未已。相如今年進士及第,五選得授衢州信安尉,至三考,死於衢州。官祿如此,不可強致也。」其年果進士及第,辭虔歸鄉,及期而選,見虔京師,為吏部一注信安尉,相如有喜色,於是辭虔赴任。初一考,問衢州考吏曰:「鄭相如何。」曰:「甚善。」問其政,曰:「如古人。」二考又考之,曰,無恙。三考又問之,考吏曰:「相如校考後,暴疾不起。」虔甚驚嘆,方思其言。又天寶十五年,祿山反,遣兵入京城,收諸官吏赴洛陽。虔時為著作郎,抑授水部郎中。及克復,貶衢州司戶,至任而終。竟一如相如之言也。(原缺出處,明抄本作出《廣異記》)