lù fǎ hé wáng fàn zhì wáng shǒu yī lǐ zǐ móu lǚ wēng guǎn zǐ wén yuán jiā zuò zhèng xiàng rú
陆法和 王梵志 王守一 李子牟 吕翁 管子文 袁嘉祚 郑相如
lù fǎ hé
陆法和
lù fǎ hé yǐn yú jiāng líng bǎi lǐ zhōu. yī shí jū chǔ, yǔ shā mén tóng, zì hào jū shì, bù zhì chéng kuò, róng sè cháng dìng, rén mò cè yě. hóu jǐng shǐ jiàng yú liáng, fǎ hé wèi nán jùn zhū yuán yīng yuē:" pín dào yīng gòng tán yuè jī hóu jǐng, wèi guó lì xiào." yuán yīng wèn jī zhī hé yě, fǎ hé yuē:" zhèng zì rú cǐ." jí jǐng dù jiāng, fǎ hé shí zài qīng xī shān, yuán yīng wǎng wèn zhī yuē:" hóu jǐng jīn tú chéng, qí shì yún hé?" fǎ hé yuē:" yí dài shú shí, bù liāo zì luò. tán yuè dàn dài hóu jǐng shú, hé láo wèn yě." yīn wèn kè bù, nǎi yuē:" yì kè, yì bù kè." jǐng qiǎn jiàng rèn yuē, zhòng hào wǔ wàn, fá xiāng dōng wáng yú jiāng líng. bīng jiāng bī, fǎ hé nǎi chū yì xiāng dōng yún:" zì yǒu bīng mǎ mǎ yuán zuò shū, jù míng chāo běn gǎi, qǐ zhēng rèn yuē." zhào zhū mán dì zǐ bā bǎi rén, zài jiāng jīn, èr rì biàn fā, wáng qiǎn hú sēng zhé xǔ kè běn zhé zuò yòu, lǐng qiān yú rén yǔ zhī tóng háng. fǎ hé dēng jiàn dà xiào yuē:" wú liàng bīng mǎ." jiāng líng duō shén cí, rén sú cháng suǒ qí dǎo, zì fǎ hé jūn chū, wú fù yī yàn, rén yǐ wéi zhū shén jiē cóng xíng gù yě. zhì chì zhōu hú, yǔ rèn yuē xiāng duì. fǎ hé chéng qīng zhōu, bù jiè zhòu, yán liú ér xià, qù yuē jūn yī lǐ. nǎi yuǎn wèi jiàng shì yuē:" guān bǐ lóng shuì bù dòng, wú jūn zhī lóng shén zì yǒng yuè, jí gōng zhī." zòng huǒ fǎng yú qián, ér nì fēng bù biàn, fǎ hé zhí bái yǔ shàn yǐ huī fēng. fēng shì jí fǎn, yuē zhòng jiē jiàn liáng bīng bù yú shuǐ shàng, yú shì dà kuì, jiē tóu shuǐ. yuē táo cuàn bù zhī suǒ zhī. fǎ hé yuē:" míng rì wǔ shí dāng de." jí qī wèi dé. rén wèn zhī, fǎ hé yuē:" wú qián yú cǐ zhōu shuǐ gàn shí, jiàn yī shā, yǔ tán yuè děng, cǐ suī wèi shā, shí shì zéi biāo, jīn hé bù bái biāo xià qiú zéi yě." rú qí yán, guǒ jiàn rèn yuē zài shuǐ zhōng, bào shā zhù tóu, cái chū bí, suì qín zhī. yuē yán qiú jiù shī mù qián sǐ, fǎ hé yuē:" tán yuè yǒu xiāng, bì bù sǐ, qiě yú wáng yǒu yuán, jué wú tā lǜ, wáng yú hòu wēi dé tán yuè lì." guǒ shì, yòng wèi jùn shǒu. jí jí yuán zuò yòu, jù míng chāo běn gǎi xī jūn jūn zì yuán wú, jù míng chāo běn bǔ wéi jiāng líng, yuē yǐ bīng fù jiù, lì zhàn yān. fǎ hé jì píng rèn yuē, nǎi hái wèi xiāng dōng wáng yuē:" hóu jǐng zì rán píng yǐ. yī wú kě lǜ." shǔ zéi jiāng zhì, fǎ hé nǎi qǐng shǒu wū xiá dài zhī, nǎi zǒng zhū jūn ér wǎng. xiān yùn shí yǐ tián jiāng, sān rì, shuǐ suì fēn liú, héng zhī yǐ tiě suǒ. xiāo jì guǒ qiǎn shǔ jiāng dù xiá kǒu, shì cù, jìn tuì bù kě. wáng lín yǔ fǎ hé jīng lüè, yī zhàn ér jiān zhī. shān zhōng duō dú chóng měng shòu, fǎ hé shòu qí jìn jiè, bù fù shì shì. suǒ jìn jiāng hú, bì yú àn cè jié cǎo, yún cǐ chù fàng shēng, yú zhě jiē wú de. shí jiāng bīng, yóu jìn zhū jūn yú bǔ, yǒu qiè wèi zhě, zhōng yè měng shòu bì lái yù shì zhī, yǒu dì zǐ xì jié shé tóu, lái yì fǎ hé, fǎ hé yuē:" rǔ hé yì shā shé?" yīn zhǐ yǐ shì zhī, dì zǐ nǎi jiàn shé tóu zé kù dāng ér bù là. yòu yǒu rén yǐ niú shì dāo, yī xià ér tóu duàn, lái yì fǎ hé, fǎ hé yuē:" yǒu yī duàn tóu niú, jiù qīng zhēng mìng shū jí, ruò bù wéi zuò gōng dé, yī yuè nèi bào zhì." qí rén bù xìn, shù rì guǒ sǐ. qí yán duō yàn. yuán dì yǐ fǎ hé wèi yǐng zhōu cì shǐ, fǎ hé bù chēng chén, qí qǐ wén yìn míng shàng zì chēng jū shì. hòu nǎi zì chēng sī tú, dì wèi pú yè wáng bāo yuē:" wǒ lái wèi cháng yǒu yì yòng lù wèi sān gōng, ér zì chēng hé yě?" bāo yuē:" bǐ jí yǐ dào shù zì mìng, róng shì xiān zhī." dì yuē:" fǎ hé gōng yè shāo zhòng." suì jiù bài wèi sī tú. hòu dà jù bīng jiàn, yù xí xiāng yáng ér rù wǔ guān, dì shǐ zhǐ zhī, fǎ hé nǎi jìn zhì qí bīng, wèi shǐ zhě yuē:" fǎ hé qiú dào zhī rén, shàng bù xī shì fàn tiān wáng, qǐ kuī rén zhǔ zhī wèi, dàn yǔ zhǔ yǒu xiāng huǒ yīn yuán jiù yuán ěr. jīn jì bèi yí, shì yè dìng bù kě gǎi yě." yú shì shè gōng yǎng, jù dà bāo báo bǐng. jí xī wèi jǔ bīng, fǎ hé fù jiāng líng, dì shǐ rén nì zhī yuē:" cǐ zì néng pò zéi, dàn zhèn yǐng zhōu, bù xū dòng yě." fǎ hé nǎi hái zhōu, è qí chéng mén, zhe cū bái bù shān bù kù, xié zhōng, dà shéng shù yāo, zuò wěi xí, zhōng rì nǎi tuō zhī. jí wén liáng miè, fù qǔ qián xiōng fú, zhe zhī shòu diào, liáng rén xī rù wèi, guǒ jiàn bāo bǐng yān. chū zhǔ gōng jiù shì
陆法和隐于江陵百里洲。衣食居处,与沙门同,自号居士,不至城廓,容色常定,人莫测也。侯景始降于梁,法和谓南郡朱元英曰:“贫道应共檀越击侯景,为国立效。”元英问击之何也,法和曰:“正自如此。”及景渡江,法和时在清溪山,元英往问之曰:“侯景今图城,其事云何?”法和曰:“宜待熟时,不撩自落。檀越但待侯景熟,何劳问也。”因问克不,乃曰:“亦克,亦不克。”景遣将任约,众号五万,伐湘东王于江陵。兵将逼,法和乃出诣湘东云:“自有兵马(马原作书,据明抄本改),乞征任约。”召诸蛮弟子八百人,在江津,二日便发,王遣胡僧袩(许刻本袩作祐),领千余人与之同行。法和登舰大笑曰:“无量兵马。”江陵多神祠,人俗常所祈祷,自法和军出,无复一验,人以为诸神皆从行故也。至赤洲湖,与任约相对。法和乘轻舟,不介胄,沿流而下,去约军一里。乃远谓将士曰:“观彼龙睡不动,吾军之龙甚自踊跃,即攻之。”纵火舫于前,而逆风不便,法和执白羽扇以麾风。风势即反,约众皆见梁兵步于水上,于是大溃,皆投水。约逃窜不知所之。法和曰:“明日午时当得。”及期未得。人问之,法和曰:“吾前于此洲水干时,建一刹,语檀越等,此虽为刹,实是贼摽,今何不白摽下求贼也。”如其言,果见任约在水中,抱刹柱头,才出鼻,遂擒之。约言求就师目前死,法和曰:“檀越有相,必不死,且于王有缘,决无他虑,王于后微得檀越力。”果释,用为郡守。及(及原作又,据明抄本改)西军(军字原无,据明抄本补)围江陵,约以兵赴救,力战焉。法和既平任约,乃还谓湘东王曰:“侯景自然平矣。一无可虑。”蜀贼将至,法和乃请守巫峡待之,乃总诸军而往。先运石以填江,三日,水遂分流,横之以铁鏁。萧纪果遣蜀将渡峡口,势蹙,进退不可。王琳与法和经略,一战而歼之。山中多毒虫猛兽,法和授其禁戒,不复噬螫。所近江湖,必于岸侧结草,云此处放生,渔者皆无得。时将兵,犹禁诸军渔捕,有窃为者,中夜猛兽必来欲噬之,有弟子戏截蛇头,来诣法和,法和曰:“汝何意杀蛇?”因指以示之,弟子乃见蛇头齚袴裆而不落。又有人以牛试刀,一下而头断,来诣法和,法和曰:“有一断头牛,就卿徵命殊急,若不为作功德,一月内报至。”其人不信,数日果死。其言多验。元帝以法和为郢州刺史,法和不称臣,其启文印名上自称居士。后乃自称司徒,帝谓仆射王褒曰:“我来未尝有意用陆为三公,而自称何也?”褒曰:“彼即以道术自命,容是先知。”帝曰:“法和功业稍重。”遂就拜为司徒。后大聚兵舰,欲袭襄阳而入武关,帝使止之,法和乃尽致其兵,谓使者曰:“法和求道之人,尚不希释梵天王,岂窥人主之位,但与主有香火因缘救援耳。今既被疑,是业定不可改也。”于是设供养,具大包薄饼。及西魏举兵,法和赴江陵,帝使人逆之曰:“此自能破贼,但镇郢州,不须动也。”法和乃还州,垩其城门,着粗白布衫布袴,邪中,大绳束腰,坐苇席,终日乃脱之。及闻梁灭,复取前凶服,着之受吊,梁人西入魏,果见包饼焉。(出《渚宫旧事》)
wáng fàn zhì
王梵志
wáng fàn zhì, wèi zhōu lí yáng rén yě. lí yáng chéng dōng shí wǔ lǐ, yǒu wáng dé zǔ, dāng suí wén dì shí, jiā yǒu lín qín shù, shēng yǐng dà rú dòu, jīng sān nián xiǔ làn, dé zǔ jiàn zhī, nǎi pōu qí pí, suì jiàn yī hái ér bào tāi, ér dé zǔ shōu yǎng zhī. zhì qī suì, néng yǔ, yuē:" shuí rén yù wǒ, fù hé xìng míng?" dé zǔ jù yǐ shí yǔ zhī, yīn míng yuē lín mù fàn tiān míng chāo běn yīn míng yuē lín mù fàn tiān jù zuò yīn yuē shuāng mù yuē fàn míng yuē fàn tiān, hòu gǎi yuē fàn zhì. yuē wáng jiā yù wǒ, kě xìng wáng yě. fàn zhì nǎi zuò shī shì rén, shén yǒu xī zhǐ. chū shǐ yí, míng chāo běn zuò chū yì shǐ
王梵志,卫州黎阳人也。黎阳城东十五里,有王德祖,当隋文帝时,家有林檎树,生瘿大如斗,经三年朽烂,德祖见之,乃剖其皮,遂见一孩儿抱胎,而德祖收养之。至七岁,能语,曰:“谁人育我,复何姓名?”德祖具以实语之,因名曰林木梵天(明抄本因名曰林木梵天句作因曰双木曰梵名曰梵天),后改曰梵志。曰王家育我,可姓王也。梵志乃作诗示人,甚有羲旨。(出史遗,明抄本作出《逸史》)
wáng shǒu yī
王守一
táng zhēn guān chū, luò chéng yǒu yī bù yī, zì chēng zhōng nán shān rén, xìng wáng míng shǒu yī, cháng fù yī dà hú mài yào. rén yǒu qiú mǎi zhī bù dé zhě, bìng bì sǐ, huò jí chèn wú jí rén shòu yǔ zhī zhě, qí rén xún rì hòu bì rǎn chén tòng yě. liǔ xìn zhě, shì jū luò yáng, jiā lěi qiān jīn, wéi yǒu yī zi. jì guān hòu, hū yú méi tóu shàng shēng yī ròu kuài. lì shǐ liáo zhī, bù néng chú qù, jí wén cǐ bù yī, suì gōng zì dǎo qǐng, jì zhì qí jiā, nǎi chū qí zi yǐ shì zhī. bù yī xiān fén xiāng, mìng jiǔ pú, yóu ruò jì zhù, hòu fāng yú hú zhōng tàn yī wán yào, jué fù ròu kuài, fù qǐng jù zūn zǔ. xū yú jiān, ròu kuài pò, yǒu xiǎo shé yī tiáo tū chū zài dì, yuē zhǎng wǔ cùn, wǔ sè làn rán, jiàn jiàn zhǎng jí yī zhàng yǐ lái. qí bù yī nǎi jǐn yǐn qí jiǔ, chì shé yī shēng, qí shé téng qǐ, yún wù hūn àn. bù yī xīn rán chéng shé ér qù, bù zhī suǒ zài. chū dà táng qí shì
唐贞观初,洛城有一布衣,自称终南山人,姓王名守一,常负一大壶卖药。人有求买之不得者,病必死,或急趁无疾人授与之者,其人旬日后必染沉痛也。柳信者,世居洛阳,家累千金,唯有一子。既冠后,忽于眉头上生一肉块。历使疗之,不能除去,及闻此布衣,遂躬自祷请,既至其家,乃出其子以示之。布衣先焚香,命酒脯,犹若祭祝,后方于壶中探一丸药,嚼傅肉块,复请具樽俎。须臾间,肉块破,有小蛇一条突出在地,约长五寸,五色烂然,渐渐长及一丈已来。其布衣乃尽饮其酒,叱蛇一声,其蛇腾起,云雾昏暗。布衣忻然乘蛇而去,不知所在。(出《大唐奇事》)
lǐ zǐ móu
李子牟
lǐ zǐ móu zhě, táng cài wáng dì qī zǐ yě, fēng yí shuǎng xiù, cái diào gāo yǎ, xìng xián yīn lǜ, yóu shàn chuī dí, tiān xià mò bǐ qí néng. jiāng líng jiù sú, mèng chūn wàng xī, shàng liè yǐng dēng. qí shí shì nǚ yuán jiāng, píng tián zòng guān. zi móu kè yóu jīng mén, shì féng qí huì, yīn wèi péng cóng yuē:" wú chuī dí yī qǔ, néng lìng wàn zhòng jì ěr wú huā." yú shì tóng yóu zàn chéng qí shì. zi móu jí dēng lóu, lín xuān huí míng chāo běn huí zuò dú zòu, qīng shēng yī fà, bǎi xì jiē tíng, xíng rén zhù chóu míng chāo běn chóu zuò zú, zuò zhě qǐ tīng, qū bà liáng jiǔ, zhòng shēng fù xuān. ér zi móu shì néng, yì qì zì ruò, hū yǒu bái yú, zì lóu xià xiǎo zhōu xíng yín ér zhì, zhuàng mào gǔ qiào, cí yùn qīng yuè, zi móu jì zuò kè, zhēng qián zhì jìng. yú wèi zi móu yuē:" xiàng zhě chuī dí, qǐ fēi wáng sūn hū? tiān gé jué gāo, xī zhě yuè qì cháng cháng ěr." zi móu zé yuē:" pū zhī cǐ dí, nǎi xiān dì suǒ cì yě, shén guǐ yì wù, zé pū bù zhī, yīn yuè zhī zhōng, cǐ wèi zhì bǎo, píng shēng shì jǐn guò wàn shù, fāng pū suǒ yǒu, jiē mò néng zhī míng chāo běn néng zhī zuò zhī bǐ, ér yú yǐ wéi cháng cháng, qǐ yǒu shuō hū?" yú yuē:" wú shǎo ér xí yān, lǎo yóu wèi juàn, rú jūn suǒ yǒu, fēi wú gǎn zhī, wáng sūn yǐ wéi bù rán, dāng wèi yī shì." zi móu yǐ shòu zhī, ér yú yǐn qì fā shēng, shēng chéng ér dí liè. sì zuò hài è, mò cè qí rén, zi móu yīn kòu sǎng qiú āi, xī féng zhēn yì. yú duì yuē:" wú zhī suǒ zhù, jūn mò néng chuī." jí lìng xiǎo tóng, zì zhōu jī zhì, zi móu jiù shì, nǎi bái yù ěr, yú fù zi móu, lìng qí fā diào, qì lì dài jìn, xiān xiǎng wú wén, zi móu mí bù zì níng, qián gōng bèi jí. yú nǎi shòu zhī wēi nòng, zuò kè xīn gǔ lěng rán. yú yuē:" wú mǐn zi zhì shàng, shì wèi yī zòu." qīng yīn jī yuè, xiá yùn fàn yì. wǔ yīn liù lǜ, suǒ bù néng xié, qū wèi zhōng, fēng tāo pēn téng, yún yǔ hūn huì, shǎo qǐng kāi jì, zé bù zhī yú zhī suǒ zài yǐ. chū jí yì jì
李子牟者,唐蔡王第七子也,风仪爽秀,才调高雅,性闲音律,尤善吹笛,天下莫比其能。江陵旧俗,孟春望夕,尚列影灯。其时士女缘江,軿阗纵观。子牟客游荆门,适逢其会,因谓朋从曰:“吾吹笛一曲,能令万众寂尔无哗。”于是同游赞成其事。子牟即登楼,临轩回(明抄本回作独)奏,清声一发,百戏皆停,行人驻愁(明抄本愁作足),坐者起听,曲罢良久,众声复喧。而子牟恃能,意气自若,忽有白臾,自楼下小舟行吟而至,状貌古峭,辞韵清越,子牟洎坐客,争前致敬。臾谓子牟曰:“向者吹笛,岂非王孙乎?天格绝高,惜者乐器常常耳。”子牟则曰:“仆之此笛,乃先帝所赐也,神鬼异物,则仆不知,音乐之中,此为至宝,平生视仅过万数,方仆所有,皆莫能知(明抄本能知作之比),而臾以为常常,岂有说乎?”臾曰:“吾少而习焉,老犹未倦,如君所有,非吾敢知,王孙以为不然,当为一试。”子牟以授之,而臾引气发声,声成而笛裂。四座骇愕,莫测其人,子牟因叩颡求哀,希逢珍异。臾对曰:“吾之所贮,君莫能吹。”即令小僮,自舟赍至,子牟就视,乃白玉耳,臾付子牟,令其发调,气力殆尽,纤响无闻,子牟弥不自宁,虔恭备极。臾乃授之微弄,座客心骨冷然。臾曰:“吾愍子志尚,试为一奏。”清音激越,遐韵泛溢。五音六律,所不能偕,曲未终,风涛喷腾,云雨昏晦,少顷开霁,则不知臾之所在矣。(出《集异记》)
lǚ wēng
吕翁
kāi yuán shí jiǔ nián, dào zhě lǚ wēng, jīng hán dān dào shàng dǐ shě zhōng, shè tà shī xí, dān míng chāo běn dān zuò jiě náng ér zuò. é yǒu yì zhōng shào nián lú shēng, yī duǎn qiú, chéng qīng jū, jiāng shì yú tián, yì zhǐ dǐ zhōng, yǔ wēng jiē xí. yán xiào shū chàng, jiǔ zhī, lú shēng gù qí yī dài bì xiè, nǎi tàn yuē:" dà zhàng fū shēng shì bù xié, ér yīn rú shì hū." wēng yuē:" guān zi fū jí shù, tǐ pàng wú yàng, tán xié fāng shì ér tàn qí kùn zhě, hé yě?" shēng yuē:" wú cǐ gǒu shēng ěr, hé shì zhī wèi." wēng yuē:" cǐ ér bù shì, ér hé wéi shì?" shēng yuē:" dāng jiàn gōng shù míng, chū jiàng rù xiàng, liè dǐng ér shí, xuǎn shēng ér tīng, shǐ zú yì mào ér jiā yòng féi, rán hòu kě yǐ yán qí shì. wú zhì yú xué ér yóu yú yì, zì wéi dāng nián, zhū zǐ kě shí, jīn yǐ guò zhuàng shì, yóu qín tián mǔ. fēi kùn ér hé?" yán qì, mù hūn sī mèi, shì shí zhǔ rén zhēng huáng liáng wèi zhuàn, wēng nǎi tàn náng zhōng zhěn yǐ shòu zhī yuē:" zi zhěn cǐ, dāng lìng zǐ róng shì rú zhì." qí zhěn cí ér qiào qí liǎng duān, shēng fǔ shǒu zhěn zhī, mèi zhōng, jiàn qí qiào dà ér míng lǎng kě chù, jǔ shēn ér rù, suì zhì qí jiā. qǔ qīng hé cuī shì nǚ, nǚ róng shén lì ér chǎn shén yīn. yóu shì yī qiú fú yù, rì yǐ huá chǐ, míng nián, jǔ jìn shì, dēng jiǎ kē, jiě hè shòu jiào shū láng, yìng zhì jǔ, shòu wèi nán xiàn wèi, qiān jiān chá yù shǐ qǐ jū shè rén, wèi zhì gào. sān nián jí zhēn. chū diǎn tóng zhōu, xún zhuǎn shǎn zhōu. shēng hǎo tǔ gōng, zì shǎn xī kāi hé bā shí lǐ yǐ jì bù tōng. bāng rén lài zhī, lì bēi sòng dé. qiān biàn zhōu lǐng nán dào cǎi jì shǐ, rù jīng wèi jīng zhào yǐn. shì shí shén wǔ huáng dì fāng shì yí qiū, tǔ bō xīn nuò luó lóng mǎng bù gōng xiàn zhǎo shā, jié dù shǐ wáng jūn xiòng xīn bèi xù tóu hé huáng zhàn kǒng míng chāo běn xīn bèi xù tóu hé huáng zhàn kǒng bā zì zuò yǔ zhī zhàn yú hé huáng bài jī, dì sī jiàng shuài zhī rèn, suì chú shēng yù shǐ zhōng chéng hé xī lǒng yòu jié dù shǐ, dà pò róng lǔ qī qiān jí, kāi dì jiǔ bǎi lǐ, zhù sān dài chéng yǐ fáng yào hài, běi biān lài zhī, yǐ shí zhēng gōng yān, guī cháo cè xūn, ēn lǐ jí chóng, zhuǎn yù shǐ dài fū lì bù shì láng. wù wàng qīng zhòng, qún qíng xī xí, dà wéi dāng shí zǎi xiàng suǒ jì, yǐ fēi yǔ zhōng zhī, biǎn duān zhōu cì shǐ, sān nián zhēng hái, chú hù bù shàng shū. wèi jǐ, bài zhōng shū shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì, yǔ xiāo lìng sōng péi shì zhōng guāng tíng tóng zhǎng dà zhèng, shí nián, jiā móu mì mìng, yī rì sān jiē, xiàn tì qǐ wò, hào wèi xián xiàng. tóng liè zhě hài zhī, suì wū yǔ biān jiāng jiāo jié, suǒ tú bù guǐ, xià yù, fǔ lì yǐn tú zhì qí mén, zhuī zhī shén jí, shēng huáng hài bù cè. zhù qí qī zǐ yuē:" wú jiā běn shān dōng, liáng tián shù qǐng, zú yǐ yù hán něi, hé kǔ qiú lù, ér jīn jí cǐ, sī fù yī duǎn qiú, chéng qīng jū, xíng hán dān dào zhōng, bù kě de yě." yǐn dāo yù zì cái, qí qī jiù zhī dé miǎn. gòng zuì zhě jiē sǐ, shēng dú yǒu zhōng rén bǎo hù, dé jiǎn sǐ lùn, chū shòu huān mù. shù suì, dì zhī qí yuān, fù qǐ wèi zhōng shū lìng, fēng zhào guó gōng, ēn zhǐ shū wò, bèi jí yī shí. shēng yǒu wǔ zǐ. zǔn tì, jiǎn wèi yǐ. zǔn wèi kǎo gōng yuán wài, jiǎn wèi shì yù shǐ, wèi wèi tài cháng chéng, jì zǐ yǐ zuì xián. nián èr shí sì, wèi yòu bǔ quē. qí yīn gòu jiē tiān xià wàng zú. yǒu sūn shí yú rén, fán liǎng cuàn lǐng biǎo, zài dēng tái xuàn, chū rù zhōng wài. huí xiáng tái gé, sān shí yú nián jiān, chóng shèng hè yì, yī shí wú bǐ. mò jié pō shē dàng, hǎo yì lè, hòu tíng shēng sè jiē dì yī. qián hòu cì liáng tián jiǎ dì, jiā rén míng mǎ, bù kě shèng shǔ. hòu nián jiàn lǎo, lǚ qǐ hái gǔ, bù xǔ, jí bìng, zhōng rén hòu wàng, jiē zhǒng yú lù, míng yī shàng yào bì zhì yān. jiāng zhōng, shàng shū yuē:" chén běn shān dōng shū shēng, yǐ tián pǔ wèi yú, ǒu féng shèng yùn, dé dào guān xù. guò méng róng jiǎng, tè shòu hóng sī, chū yōng máo yuè, rù shēng dǐng fǔ, zhōu xuán zhōng wài, mián lì suì nián, yǒu tiǎn ēn zào, wú bì shèng huà. fù chéng zhì kòu, lǚ báo zhàn jìng, rì jí yī rì, bù zhī lǎo zhī jiāng zhì. jīn nián yú bā shí, wèi lì sān gōng, zhōng lòu bìng xiē, jīn hái jù bì, mí liú chén kùn, dài jiāng kè jǐn. gù wú chéng xiào, shàng dá xiū míng, kōng fù shēn ēn. yǒng cí shèng dài, wú rèn gǎn liàn zhī zhì. jǐn fèng biǎo chēng xiè yǐ wén. zhào yuē:" qīng yǐ jùn dé, zuò yú yuán fǔ, chū xióng fān tǎn, rù zàn jī xī, shēng píng èr jì, shí qīng shì lài. bǐ yīn jí lèi, rì wèi quán chú, qǐ jù chén dùn, liáng shēn mǐn mò, jīn qiǎn piào qí dà jiàng jūn gāo lì shì jiù dì hòu shěng, qí miǎn jiā zhēn jiǔ, wèi yú zì ài, yàn jì wú wàng, qī dīng yǒu xǐ." qí xī zú. lú shēng qiàn shēn ér wù. jiàn fāng yǎn yú dǐ zhōng, gù lǚ wēng zài bàng, zhǔ rén zhēng huáng liáng shàng wèi shú, chù lèi rú gù, jué rán ér xìng yuē:" qǐ qí mèng mèi yé." wēng xiào wèi yuē:" rén shì zhī shì, yì yóu shì yǐ." shēng rán zhī míng chāo běn rán zhī zuò mò rán. liáng jiǔ xiè yuē:" fū chǒng rǔ zhī shù, dé sàng zhī lǐ, shēng sǐ zhī qíng, jǐn zhī zhī yǐ. cǐ xiān shēng suǒ yǐ zhì wú yù yě, gǎn bù shòu jiào." zài bài ér qù. chū yì wén jí
开元十九年,道者吕翁,经邯郸道上邸舍中,设榻施席,担(明抄本担作解)囊而坐。俄有邑中少年卢生,衣短裘,乘青驹,将适于田,亦止邸中,与翁接席。言笑殊畅,久之,卢生顾其衣袋弊亵,乃叹曰:“大丈夫生世不谐,而因如是乎。”翁曰:“观子肤极腧,体胖无恙,谈谐方适;而叹其困者,何也?”生曰:“吾此苟生耳,何适之为。”翁曰:“此而不适,而何为适?”生曰:“当建功树名,出将入相,列鼎而食,选声而听,使族益茂而家用肥,然后可以言其适。吾志于学而游于艺,自惟当年,朱紫可拾,今已过壮室,犹勤田畆。非困而何?”言讫,目昏思寐,是时主人蒸黄粱为馔,翁乃探囊中枕以授之曰:“子枕此,当令子荣适如志。”其枕瓷而窍其两端,生俯首枕之,寐中,见其窍大而明朗可处,举身而入,遂至其家。娶清河崔氏女,女容甚丽而产甚殷。由是衣裘服御,日已华侈,明年,举进士,登甲科,解褐授校书郎,应制举,授渭南县尉,迁监察御史起居舍人,为制诰。三年即真。出典同州,寻转陕州。生好土功,自陕西开河八十里以济不通。邦人赖之,立碑颂德。迁汴洲岭南道采记使,入京为京兆尹。是时神武皇帝方事夷秋,吐蕃新诺罗、龙莽布攻陷爪沙,节度使王君夐新被叙投河隍战恐(明抄本新被叙投河隍战恐八字作与之战于河隍败绩),帝思将帅之任,遂除生御史中丞河西陇右节度使,大破戎虏七千级,开地九百里,筑三大城以防要害,北边赖之,以石征功焉,归朝策勋,恩礼极崇,转御史大夫吏部侍郎。物望清重,群情翕习,大为当时宰相所忌,以飞语中之,贬端州刺史,三年征还,除户部尚书。未几,拜中书侍郎同中书门下平章事,与萧令嵩、裴侍中光庭同掌大政,十年,嘉谋密命,一日三接,献替启沃,号为贤相。同列者害之,遂诬与边将交结,所图不轨,下狱,府吏引徒至其门,追之甚急,生惶骇不测。注其妻子曰:“吾家本山东,良田数顷,足以御寒馁,何苦求禄,而今及此,思复衣短裘,乘青驹,行邯郸道中,不可得也。”引刀欲自裁,其妻救之得免。共罪者皆死,生独有中人保护,得减死论,出授欢牧。数岁,帝知其冤,复起为中书令,封赵国公,恩旨殊渥,备极一时。生有五子。僔、倜,俭、位、倚。僔为考功员外,俭为侍御史,位为太常丞,季子倚最贤。年二十四,为右补阙。其姻媾皆天下望族。有孙十余人,凡两窜岭表,再登台铉,出入中外。回翔台阁,三十余年间,崇盛赫奕,一时无比。末节颇奢荡,好逸乐,后庭声色皆第一。前后赐良田甲第,佳人名马,不可胜数。后年渐老,屡乞骸骨,不许,及病,中人候望,接踵于路,名医上药毕至焉。将终,上疏曰:“臣本山东书生,以田圃为娱,偶逢圣运,得到官序。过蒙荣奖,特受鸿私,出拥旄钺,入升鼎辅,周旋中外,绵历岁年,有忝恩造,无裨圣化。负乘致寇,履薄战竟,日极一日,不知老之将至。今年逾八十,位历三公,钟漏并歇,筋骸俱弊,弥留沉困,殆将溘尽。顾无诚效,上答休明,空负深恩。永辞圣代,无任感恋之至。谨奉表称谢以闻。诏曰:“卿以俊德,作余元辅,出雄藩坦,入赞缉熙,升平二纪,实卿是赖。比因疾累,日谓痊除,岂遽沉顿,良深悯默,今遣骠骑大将军高力士就第候省,其勉加针灸,为余自爱,燕冀无妄,期丁有喜。”其夕卒。卢生欠伸而寤。见方偃于邸中,顾吕翁在傍,主人蒸黄粱尚未熟,触类如故,蹶然而兴曰:“岂其梦寐耶。”翁笑谓曰:“人世之事,亦犹是矣。”生然之(明抄本然之作默然)。良久谢曰:“夫宠辱之数,得丧之理,生死之情,尽知之矣。此先生所以窒吾欲也,敢不受教。”再拜而去。(出《异闻集》)
guǎn zǐ wén
管子文
lǐ lín fǔ wèi xiāng chū nián, yǒu yī bù yī yì yè zhī, hūn lì wèi yuē:" cháo tíng xīn mìng xiàng guó, dà liáo shàng wèi gǎn jí mén, hé bù yī róng yì yè zhī yé." bù yī zhí cì, dài yú lù páng, gāo shēng zì chēng yuē:" yè bā tǐ shū shēng guǎn zǐ wén, yù jiàn xiàng guó shēn yī yán." lín fǔ zhào zhī yú bīn guǎn, zhì yè jìng, yuè xià yī zhī. shēng yuē:" pū shí lǎo yú shū yì, yì zì shǎo yóu tú jí zhī pǔ, cháng qiè jiàn gǔ xī xīng wáng, míng zhǔ xián chén zhī shì, gù yuàn yè gōng, yǐ shēn yī yán." lín fǔ yuē:" pū ǒu gè wèi yú fǔ bì, shí fēi cái qì, yǐ kǒng bù shèng dà rèn, fú guò huò suí yě. jūn xìng rǔ yù zhǐ, gǎn shòu jiào yú jūn, jūn qí wú xī yào shí zhī yán, yǐ huì bǐ rén." shēng yuē:" gǔ rén bù róng yì ér tán zhě, gài zhī tán zhī yì tīng zhī nán yě. bì néng shǎo lǎn róng yì zhī yán, ér bù róng yì ér tīng, zé juān chén jiē kě yǐ bì hǎi yuè yě. kuàng shèng zhé yún:' yī yán kě yǐ xīng bāng, yī yán kě yǐ sàng bāng.' gōng ruò wén yī yán jí yù fèng ér xíng zhī, lín yī shì jí xī xīn xùn yì, rú cǐ, zé suī rì nà xiàn yán zhī shì, yì wú yì yě." lín fǔ nǎi róng gōng yì jǐn ér yán yuē:" jūn dàn yī yán jiào pū, pū dāng shū shēn ér yǒng wèi zhēn jiè." shēng yuē:" jūn wén měi yán bì xǐ, wén è yán bì nù. pū yǐ měi yán yù jūn, zé wú bì jūn zhī shì. yǐ è yán fěng jūn, jì fàn jūn zhī yán sè, jì fàn jūn zhī yán sè, jūn fù nù wǒ. jí bù dé jǐn shēn è yán yǐ. měi yán xùn ér sǔn, è yán zhí ér yì. jūn dāng xī chá zhī. róng wǒ zhī yán, wù fù jiā nù." lín fǔ bù jué xī xí ér tīng. shēng yuē:" jūn wèi xiāng, xiāng tiān zǐ yě, xiāng tiān zǐ, ān zōng shè bǎo guó yě. zōng shè ān. wàn guó níng, zé tiān zǐ wú shì. tiān zǐ wú shì, zé jūn zhī wú shì. shè huò tiān xià yǒu yī rén shī suǒ, jí zuì zài tiān zǐ, zuì zài tiān zǐ, yān yòng jūn xiāng. fū wèi xiāng zhī dào, bù bì dú rèn tiān xià shì, dāng jǔ wén zhì tiān xià zhī mín, jǔ wǔ dìng tiān xià zhī luàn, zé rén rén fǔ pí zhài, yòng yì shì hé dòu zhàn. zì xiū jié jiǎn, yǐ fěng shàng, yǐ huà xià, zì shǒu zhōng zhēn, yǐ shì zhǔ, yǐ lǜ rén, gù bù xiá gōng qín shù zhèng yě. shù zhèng dé rén jí zhì, gǒu bù dé rén, suī cái rú yī lǚ, yì bù zhì. yī, xiàng gōng shèn zhī." lín fǔ tīng zhī hài rán, jù qǐ bài xiè zhī. shēng yòu yuē:" gōng zhī sī yùn zhī tōng sāi yé." lín fǔ yuē:" jūn dāng jǐn jiào wǒ, wǒ dāng zhōng shēn bù wàng." shēng yuē:" fū zhì shēng luàn, luàn shēng zhì, jīn gǔ bù néng yì yě. wǒ guó jiā zì gé suí luàn ér zhì, zhì yú jīn rì, luàn jiāng shēng yǐ. jūn qí jì zhī." lín fǔ yòu bài xiè. zhì shǔ, yù wén yú shàng, mí cóng yī jué lù, lìng zuǒ yòu qián shǒu zhī. jiān qiú tuì yuē:" wǒ běn dǐ yù dá yī yán yú gōng, jīn dé jié yú kǔn, ér yòu rǔ jiàn nà, yòu hé yòng zǔ yě rén zhī guī yě." lín fǔ jiān liú zhī bù dé, suì qù. lín fǔ lìng rén àn zhú zhī, shēng zhì nán shān zhōng yī shí dòng, qí rén xún yì rù shí dòng, jù bú jiàn shēng. wéi yǒu gù jiù dà bǐ yī. qí rén xié yǐ bái lín fǔ, lín fǔ yǐ qí bǐ zhì yú shū gé, fén xiāng bài zhù. qí xī, bǐ hū huà wéi yī wǔ sè qín fēi qù. bù zhī suǒ zhī. chū dà táng qí shì
李林甫为相初年,有一布衣诣谒之,阍吏谓曰:“朝廷新命相国,大僚尚未敢及门,何布衣容易谒之耶。”布衣执刺,待于路旁,高声自称曰:“业八体书生管子文,欲见相国伸一言。”林甫召之于宾馆,至夜静,月下揖之。生曰:“仆实老于书艺,亦自少游图籍之圃,尝窃见古昔兴亡,明主贤臣之事,故愿谒公,以伸一言。”林甫曰:“仆偶各位于辅弼,实非才器,已恐不胜大任,福过祸随也。君幸辱玉趾,敢授教于君,君其无惜药石之言,以惠鄙人。”生曰:“古人不容易而谈者,盖知谈之易听之难也。必能少览容易之言,而不容易而听,则涓尘皆可以裨海岳也。况圣哲云:‘一言可以兴邦,一言可以丧邦。’公若闻一言即欲奉而行之,临一事即悉心狥意,如此,则虽日纳献言之士,亦无益也。”林甫乃容恭意谨而言曰:“君但一言教仆,仆当书绅而永为箴诫。”生曰:“君闻美言必喜,闻恶言必怒。仆以美言誉君,则无裨君之事。以恶言讽君,既犯君之颜色,既犯君之颜色,君复怒我。即不得尽伸恶言矣。美言狥而损,恶言直而益。君当悉察之。容我之言,勿复加怒。”林甫不觉膝席而听。生曰:“君为相,相天子也,相天子,安宗社保国也。宗社安。万国宁,则天子无事。天子无事,则君之无事。设或天下有一人失所,即罪在天子,罪在天子,焉用君相。夫为相之道,不必独任天下事,当举文治天下之民,举武定天下之乱,则仁人抚疲瘵,用义士和斗战。自修节俭,以讽上,以化下,自守忠贞,以事主,以律人,固不暇躬勤庶政也。庶政得人即治,苟不得人,虽才如伊吕,亦不治。噫,相公慎之。”林甫听之骇然,遽起拜谢之。生又曰:“公知斯运之通塞耶。”林甫曰:“君当尽教我,我当终身不忘。”生曰:“夫治生乱,乱生治,今古不能易也。我国家自革隋乱而治,至于今日,乱将生矣。君其记之。”林甫又拜谢。至曙,欲闻于上,縻从一爵禄,令左右潜守之。坚求退曰:“我本柢欲达一言于公,今得竭愚悃,而又辱见纳,又何用阻野人之归也。”林甫坚留之不得,遂去。林甫令人暗逐之,生至南山中一石洞,其人寻亦入石洞,遽不见生。唯有故旧大笔一。其人携以白林甫,林甫以其笔置于书阁,焚香拜祝。其夕,笔忽化为一五色禽飞去。不知所之。(出《大唐奇事》)
yuán jiā zuò
袁嘉祚
táng níng wáng fù yuán jiā zuò, wéi rén zhèng zhí bù ā, néng xíng dà jié, fàn yán wù zhǔ, suī sǐ bù bì. hòu wèi yán zhōu cì shǐ, yǐ qīng bái yóu yì shēng wén. shí cén xī xiāo zhì zhōng wèi xiāng, shòu jiā zuò kāi zhōu cì shǐ, jiā zuò hèn zhī, pín yán qí qū. èr xiāng dà nù, gòu gòu yuán zuò guǐ, jù míng chāo běn gǎi jiā zuò yuē:" yú fū, chì lìng qù." jiā zuò fāng chóu chàng, yìn mǎ yú yì jǐng, yǒu yī rén bèi jǐng zuò, yǐ shuǐ zhuó shǒu, gù jiàn shuǐ. shù jīng jiā zuò mǎ, jiā zuò fèn zhī, mà yuē:" chòu zú wǔ, hé shì jīng mǎ." qí rén gù jiā zuò yuē:" yǎn kàn shǐ yú yē miè guó, wèi zhī sǐ suǒ, hé nù wǒ yān." jiā zuò sī qí yán bù néng jiě, yì zhī. míng fù zhì cháo, guǒ wèi èr xiāng suǒ zhào, yíng wèi yuē:" zhī gōng jī sù gāo, yào gōng xián cháo mìng chōng shǐ. jīn yǐ gōng wèi wèi wèi shǎo qīng, wǎng yē miè guó bào pìn, kě hū?" jiā zuò cí yǐ bù cái, èr xiāng rì xíng wén xià. jiā zuò dà kǒng, xíng zhì yì jǐng, fù yù zuó jīng mǎ rén, wèi jiā zuò yuē:" zuó zuó yuán zuò shì, jù míng chāo běn gǎi zǎi xiàng yù lìng shǐ yuǎn guó, xìn hū." jiā zuò xià mǎ bài zhī, yì rén yuē:" gōng wú yōu yě, qiě zhǐ bù xíng. qí èr xiāng tóu yǐ xuán qiāng rèn yǐ, yān néng nù gōng." yán bì bù zhī suǒ zhī. jiān yī rì, èr xiāng jiē zhū, guǒ rú yì rén yán yǐ. qí yē miè guó zài dà qín guó xī shù qiān lǐ, zì gǔ wèi cháng tōng, èr xiāng sǐ, jiā zuò jìng bù qù.
唐宁王傅袁嘉祚,为人正直不阿,能行大节,犯颜悟主,虽死不避。后为盐州刺史,以清白尤异升闻。时岑羲、萧至忠为相,授嘉祚开州刺史,嘉祚恨之,频言其屈。二相大怒,诟(诟原作诡,据明抄本改)嘉祚曰:“愚夫,叱令去。”嘉祚方惆怅,饮马于义井,有一人背井坐,以水濯手,故溅水。数惊嘉祚马,嘉祚忿之,骂曰:“臭卒伍,何事惊马。”其人顾嘉祚曰:“眼看使于蠮蠛国,未知死所,何怒我焉。”嘉祚思其言不能解,异之。明复至朝,果为二相所召,迎谓曰:“知公迹素高,要公衔朝命充使。今以公为卫尉少卿,往蠮蠛国报聘,可乎?”嘉祚辞以不才,二相日行文下。嘉祚大恐,行至义井,复遇昨惊马人,谓嘉祚曰:“昨(昨原作视,据明抄本改)宰相欲令使远国,信乎。”嘉祚下马拜之,异人曰:“公无忧也,且止不行。其二相头已悬枪刃矣,焉能怒公。”言毕不知所之。间一日,二相皆诛,果如异人言矣。其蠮蠛国在大秦国西数千里,自古未尝通,二相死,嘉祚竟不去。
zhèng xiàng rú
郑相如
zhèng qián gōng shī shì jiǔ, xìng shén xián fàng. xuán zōng ài qí kuàng dá, yù zhì zhī láng shǔ, yòu yǐ qí bù shì shì, gù tè zhì guǎng wén guǎn, mìng qián wèi bó shì, míng jí shén zhe. mén tíng chē mǎ, wú fēi cái jùn. yǒu zhèng xiàng rú zhě, cāng zhōu rén, yīng jìn shì jǔ rù jīng, wén qián zhòng míng, yǐ zōng xìng yīn yè, qián yīn zhī xù shū zhí, jiàn qí lǎo dào, wèi shén jìng zhī, hòu shù rì yè, qián dú yǔ zuò, wèn qí yì yè, xiàng rú xiào wèi qián yuē:" shū wèi zhī xiàng rú, yīng yǐ fán rén yù, rán rén wèi yì zhī. jì jiàn wèn, gǎn bù jìn qí cí, xiàng rú ruò zài kǒng mén, dāng chù sì kē, yóu jū yóu xià zhī yòu, ruò shū zài kǒng mén, bù dé liè wéi sì kē. jīn shēng bù yù shí ér yīng cǐ cháng diào, dàn xiāo shēng huì jī ér yǐ." qián wén zhī shén jīng, qǐng qióng qí shuō. xiàng rú yuē:" kǒng zǐ chēng qí huò jì zhōu zhě, suī bǎi shì kě zhī zhī yě, jīn xiàng rú yì zhī zhī. rán guó jiā zhì kāi yuán sān shí nián, dāng gǎi nián hào, hòu shí wǔ nián, dāng yǒu nán. tiān xià zhì cǐ, bīng gé xìng yān, zéi chén cuàn wèi. dāng cǐ shí, shū yīng shòu wěi guān, liè zài cháo shěng, réng wèi qí lèi. yuàn shǒu chén jié, kě yǐ miǎn yān. cǐ hòu cāng shēng tú tàn wèi yǐ. xiàng rú jīn nián jìn shì jí dì, wǔ xuǎn dé shòu qú zhōu xìn ān wèi, zhì sān kǎo, sǐ yú qú zhōu. guān lù rú cǐ, bù kě qiáng zhì yě." qí nián guǒ jìn shì jí dì, cí qián guī xiāng, jí qī ér xuǎn, jiàn qián jīng shī, wèi lì bù yī zhù xìn ān wèi, xiàng rú yǒu xǐ sè, yú shì cí qián fù rèn. chū yī kǎo, wèn qú zhōu kǎo lì yuē:" zhèng xiàng rú hé." yuē:" shén shàn." wèn qí zhèng, yuē:" rú gǔ rén." èr kǎo yòu kǎo zhī, yuē, wú yàng. sān kǎo yòu wèn zhī, kǎo lì yuē:" xiàng rú xiào kǎo hòu, bào jí bù qǐ." qián shén jīng tàn, fāng sī qí yán. yòu tiān bǎo shí wǔ nián, lù shān fǎn, qiǎn bīng rù jīng chéng, shōu zhū guān lì fù luò yáng. qián shí wéi zhù zuò láng, yì shòu shuǐ bù láng zhōng. jí kè fù, biǎn qú zhōu sī hù, zhì rèn ér zhōng. jìng yī rú xiàng rú zhī yán yě. yuán quē chū chù, míng chāo běn zuò chū guǎng yì jì
郑虔工诗嗜酒,性甚闲放。玄宗爱其旷达,欲致之郎署,又以其不事事,故特置广文馆,命虔为博士,名籍甚著。门庭车马,无非才俊。有郑相如者,沧州人,应进士举入京,闻虔重名,以宗姓因谒,虔因之叙叔侄,见其老倒,未甚敬之,后数日谒,虔独与坐,问其艺业,相如笑谓虔曰:“叔未知相如,应以凡人遇,然人未易知。既见问,敢不尽其词,相如若在孔门,当处四科,犹居游、夏之右,若叔在孔门,不得列为四科。今生不遇时而应此常调,但销声晦迹而已。”虔闻之甚惊,请穷其说。相如曰:“孔子称其或继周者,虽百世可知之也,今相如亦知之。然国家至开元三十年,当改年号,后十五年,当有难。天下至此,兵革兴焉,贼臣篡位。当此时,叔应授伪官,列在朝省,仍为其累。愿守臣节,可以免焉。此后苍生涂炭未已。相如今年进士及第,五选得授衢州信安尉,至三考,死于衢州。官禄如此,不可强致也。”其年果进士及第,辞虔归乡,及期而选,见虔京师,为吏部一注信安尉,相如有喜色,于是辞虔赴任。初一考,问衢州考吏曰:“郑相如何。”曰:“甚善。”问其政,曰:“如古人。”二考又考之,曰,无恙。三考又问之,考吏曰:“相如校考后,暴疾不起。”虔甚惊叹,方思其言。又天宝十五年,禄山反,遣兵入京城,收诸官吏赴洛阳。虔时为著作郎,抑授水部郎中。及克复,贬衢州司户,至任而终。竟一如相如之言也。(原缺出处,明抄本作出《广异记》)