miáo jìn qīng yì níng fāng kuáng rén zhāng yǎn xī lè shān wáng jū shì yú sǒu héng yuè dào rén lǐ yè shí mín
苗晉卿 義寧坊狂人 張儼 奚樂山 王居士 俞叟 衡岳道人 李業 石旻
guǎn cén shān yǐn zhě sòng shī rú huì chāng kuáng shì táng qìng lú jūn
管涔山隱者 宋師儒 會昌狂士 唐慶 盧鈞
miáo jìn qīng
苗晉卿
miáo jìn qīng kùn yú míng chǎng. yī nián shì dé, fù luò dì. chūn jǐng xuān yán, cè jiǎn wèi chū dōu mén, shì jiǔ yī hú, jí cǎo ér zuò, hān zuì ér mèi. jiǔ zhī jì jué, yǒu lǎo fù zuò qí bàng. yīn yī xù, yǐ yú bēi yǐn lǎo fù. kuì xiè yuē: láng jūn yíng yì yé? níng yào zhī qián shì yé? jìn qīng yuē: mǒu yīng jǔ yǐ jiǔ, yǒu yī dì fēn hū? yuē: dà yǒu shì. dàn gèng wèn. miáo yuē: mǒu kùn yú qióng, rán ài yī jùn, níng kě jí hū? yuē: gèng xiàng shàng.. lián chá hū? yuē: gèng xiàng shàng. miáo gōng chéng jiǔ, měng wèn yuē: jiāng xiāng hū? yuē: gèng xiàng shàng. miáo gōng nù, quán bù xìn, yīn sì yán yuē: jiāng xiāng gèng xiàng shàng, zuò tiān zǐ hū? lǎo fù yuē: tiān zǐ zhēn zhě jí bù dé, jiǎ zhě jí dé. miáo dōu yǐ wèi guài dàn, yī zhī ér qù. hòu guǒ wèi jiāng xiāng. dé zōng shēng xiá, shè zhǒng zǎi sān rì. chū yōu xián gǔ chuī
苗晉卿困於名場。一年似得,復落第。春景暄妍,策蹇衛出都門,貰酒一壺,籍草而坐,酣醉而寐。久之既覺,有老父坐其傍。因揖敘,以餘杯飲老父。愧謝曰:「郎君縈悒耶?」寧要知前事耶?」晉卿曰:「某應舉已久,有一第分乎?」曰:「大有事。但更問。」苗曰:「某困於窮,然愛一郡,寧可及乎?」曰:「更向上。」。廉察乎?」曰:「更向上。」苗公乘酒,猛問曰:「將相乎?」曰:「更向上。」苗公怒,全不信,因肆言曰:「將相更向上,作天子乎?」老父曰:「天子真者即不得,假者即得。」苗都以為怪誕,揖之而去。後果為將相。德宗升遐,攝冢宰三日。(出《幽閒鼓吹》)
yì níng fāng kuáng rén
義寧坊狂人
yuán hé chū, shàng dōu yì níng fāng yǒu fù rén fēng kuáng, sú hū wèi wǔ niáng. cháng zhǐ sù yú yǒng mù qiáng xià. shí zhōng shǐ rú dài fū shǐ yú jīn líng. jīn líng yǒu kuáng zhě, zhòng míng zhī xìn fū. huò gē huò kū, wǎng wǎng yàn wèi lái shì. shèng shǔ yōng xù, wèi cháng zhān hàn hù hán tǎn lù, tǐ wú yì qí. zhōng shǐ jiāng fǎn, xìn fū hū kòu mǎ yuē: wǒ yǒu mèi wǔ niáng zài chéng, jīn yǒu shǎo xìn, bì wèi wǒ dá yě. zhōng shǐ sù zhī qí yì, xīn rán xǔ zhī. nǎi tàn huái zhōng yī fú, nà zhōng shǐ xuē zhōng. réng yuē: wèi yǔ wǔ niáng, wú shì sù guī yě. zhōng shǐ zhì zhǎng lè pō, wǔ niáng yǐ zhì. lán mǎ xiào yuē: wǒ xiōng yǒu xìn, dài fū kě jiàn hái. zhōng shǐ jù qǔ xìn shòu zhī. wǔ niáng yīn fā fú, yǒu yī sān shì, nǎi yī zhī ér wǔ, dà xiào ér guī, fù zhì qiáng xià. yī xī ér sǐ, qí fāng lǜ qián zàng zhī. jīng nián, yǒu rén zì jiāng nán lái, yán xìn fū yǔ wǔ niáng tóng rì sǐ yǐ. chū yǒu yáng zá zǔ
元和初,上都義寧坊有婦人風狂,俗呼為五娘。常止宿於永穆牆下。時中使茹大夫使於金陵。金陵有狂者,眾名之信夫。或歌或哭,往往驗未來事。盛暑擁絮,未嘗沾汗;冱寒袒露,體無斁圻。中使將返,信夫忽扣馬曰:「我有妹五娘在城,今有少信,必為我達也。」中使素知其異,欣然許之。乃探懷中一袱,納中使靴中。仍曰:「謂語五娘,無事速歸也。」中使至長樂坡,五娘已至。攔馬笑曰:「我兄有信,大夫可見還。」中史遽取信授之。五娘因發袱,有衣三事,乃衣之而舞,大笑而歸,復至牆下。一夕而死,其坊率錢葬之。經年,有人自江南來,言信夫與五娘同日死矣。(出《酉陽雜俎》)
zhāng yǎn
張儼
yuán hé mò, yán chéng jiǎo lì zhāng yǎn dì dié rù jīng, zhì sòng zhōu, yù yī rén, yīn qiú wèi bàn. qí rén cháo sù zhèng zhōu, yīn wèi zhāng yuē: jūn shòu wǒ liào lǐ, kě bèi xíng shù bǎi. nǎi jué èr xiǎo kēng, shēn wǔ liù cùn, lìng zhāng bèi lì, chuí zhǒng kēng kǒu. zhēn qí liǎng zú, zhāng chū bù zhī tòng, yòu zì xī xià zhì gàn, zài sān lǚ zhī, hēi xuè mǎn kēng zhōng. zhāng dà jué jǔ zú qīng jié, cái wǔ zhì biàn. fù yào yú shǎn zhōu sù, zhāng cí lì bù néng. yòu yuē: jūn kě zàn xiè xī gài gǔ, qiě wú suǒ kǔ, dāng xíng bā bǎi. zhāng jù cí zhī. qí rén bàn bù qiáng, nǎi yuē: wǒ yǒu shì, xū mù jí shǎn. suì qù. xíng rú fēi, qǐng kè bù jiàn. chū yǒu yáng zá zǔ
元和末,鹽城腳力張儼遞牒入京,至宋州,遇一人,因求為伴。其人朝宿鄭州,因謂張曰:「君受我料理,可倍行數百。」乃掘二小坑,深五六寸,令張背立,垂踵坑口。針其兩足,張初不知痛,又自膝下至骭,再三捋之,黑血滿坑中。張大覺舉足輕捷,才午至汴。復要於陝州宿,張辭力不能。又曰:「君可暫卸膝蓋骨,且無所苦,當行八百。」張懼辭之。其人辦不強,乃曰:「我有事,須暮及陝。」遂去。行如飛,頃刻不見。(出《酉陽雜俎》)
xī lè shān
奚樂山
shàng dōu tōng huà mén zhǎng diàn, duō shì chē gōng zhī suǒ jū yě. guǎng bèi qí cái, mù rén jí chē, lún yuán fú gǔ, jiē yǒu dìng jià. měi zhì piàn wǎng, tōng záo sān qiào, xuán qián bǎi wén. suī mǐn shǒu jiàn lì qì yòng lì ruì zhě, rì zhǐ yī èr ér yǐ. yǒu xī lè shān yě, xié chí fǔ záo, yì mén zì shòu. shì cāo dù shéng mò pō jīng, xú wèi zhǔ rén: xìng fēn bié wǎng cái, mǒu dāng bìng lì. zhǔ rén yà qí tān gōng, xiào zhǐ yī shì yuē: cǐ yǒu liù bǎi piàn, kě kě yuán zuò gān, jù míng chāo běn gǎi rèn yì shī wèi. lè shān yuē: huò yù tōng xiāo, qǐng jù dēng zhú. zhǔ rén wèi qí lián yè, dāng bèi cháng gōng, gù bù néng duō bàn yǐ, suǒ qǐng jiē yī. lè shān nǎi bì hù píng rén, dīng dīng bù chuò, jí xiǎo, qǐ zhǔ rén yuē: bìng yǐ bì yǐ, yuàn shòu liù shí mín ér qù yě. zhǔ rén jì lín lǐ dà qí zhī. zé shì suǒ wèi jīng miào, zī zhū wú shī, zhòng gòng jīng hài. jí fù qí qián, lè shān xiè cí ér qù. zhǔ rén mì hòu suǒ zhī. qí shí yán xuě lèi rì, dū xià xīn mǐ xiáng guì. lè shān suì yǐ suǒ de. biàn sàn yú hán qǐ pín jù bù néng zì zhèn zhī tú, é qǐng ér jǐn. suì nán chū dū chéng, bù fù dé ér jiàn yǐ. chū jí yì jì
上都通化門長店,多是車工之所居也。廣備其財,募人集車,輪轅輻轂,皆有定價。每治片輞,通鑿三竅,懸錢百文。雖敏手健力器用利銳者,日止一二而已。有奚樂山也,攜持斧鑿,詣門自售。視操度繩墨頗精,徐謂主人:「幸分別輞材,某當併力。」主人訝其貪功,笑指一室曰:「此有六百片,可(可原作甘,據明抄本改)任意施為。」樂山曰:「或欲通宵,請具燈燭。」主人謂其連夜,當倍常功,固不能多辦矣,所請皆依。樂山乃閉戶屏人,丁丁不輟,及曉,啟主人曰:「並已畢矣,願受六十緡而去也。」主人洎鄰里大奇之。則視所為精妙,錙銖無失,眾共驚駭。即付其錢,樂山謝辭而去。主人密候所之。其時嚴雪累日,都下薪米翔貴。樂山遂以所得。遍散於寒乞貧窶不能自振之徒,俄頃而盡。遂南出都城,不復得而見矣。(出《集異記》)
wáng jū shì
王居士
yǒu cháng lè wáng jū shì zhě, mào nián hè fà, jīng cǎi bù shuāi. cháng chí zhū sòng fú, shī yào lǐ xiàng. jiā shǔ shí yú kǒu, fēng jiǎn shì zhōng. yī rì yóu zhōng nán shān zhī líng yīng tái, tái yǒu guān yīn diàn jī. xún qí sēng. zé yuē: liáng dòng luán lú, xī yǐ jù yǐ, shǔ shān lù xiǎn jùn, niǎn fù shàng xià, dà yì gōng tú, fēi sān bǎi mín bù kě jí shì. jū shì xǔ nuò, qī xún yuē jī qiǎng ér zhì. rù jīng, nǎi tuō yú rén yuē: yǒu fù shì wēi bìng, yī yào bù jiù zhě, mǒu néng huó zhī. dé sān bǎi qiān, zé chéng nán shān fú wū yǐ. guǒ yǒu yán shòu fāng yù jīn yín zhū yù zhě, nǚ suì shí wǔ, gòu bìng shén wēi, zhòng yī gǒng shǒu bù néng cuò, yuàn yǐ qí jià liáo zhī. jū shì zé shè méng yú jiān, qī zhī bì xiào. qiě yuē: zhì gōng yì yǐ jiǔ, jīn liú shén dān, bù zú duō lǜ, mǒu xiān chí cǐ qiǎng fù suǒ zhǔ sēng. jì huò shuāng jì. yù jīn zhě yì fèng shì jiào, yīn xǔ zhī. liú dān yú xiǎo hú zhōng, jī mín ér wǎng. shè xún wú hào, nǚ zé wù huà. qí jiā shǐ yíng āi jù, jū shì zhàng cè ér huí. nǎi gòu mà. yīn jū jiāng sòng yú yì. jū shì jū shì yuán zuò qiě, jù míng chāo běn gǎi yuē: mǒu gǒu dà wàng, ān gǎn fù lái? qǐng rù hù shì zhī. zé jiāng jué jiǔ yǐ. nǎi mìng mì yī shì, fén huái liǔ zhī rùn zhě, yǒng yān yú qí jiān, rén bù kě ěr. zhōng píng yī tà, jí shī qí shàng, chǐ yào shù lì, zá zhì yú dǐng bí zhōng. yòu yǐ tóng qì zhù wēn shuǐ, zhì yú xīn shàng, zé jǐn hù píng zhòng cì zhī. jí xiǎo yān jǐn, xūn qián qí shì, jū shì rǎn zhǐ yú shuǐ yuē: shàng kě jiù. jí mìng qǔ rǔ, suì dān shù lì, dī yú chún wěn, é qǐng liú rù kǒu zhōng. xǐ yuē: wú yōu yǐ. zé yǐ xiān kuàng méng qí bí, fù yǐ wēn shuǐ zhì yú xīn. jí yè, yòu zhí zhú yǐ qí, tóng hú xià lòu shù kè, bí kuàng wēi xū. yòu shù kè, xīn shuǐ wēi yàn. zé yǐ qián yào fù dī yú bí, xū yú hū tì, lí míng tāi xī xù yǐ. yī jiā jīng yì. kuì xiè wáng shēng. shēng nǎi gèng liú yào ér qù, huò xǔ zài lái, jìng bù fù zhì. hòu yí jiā tā shì. bù zhī suǒ cóng. nǚ shì rén, yù shù zi ér zú. chū què shǐ
有常樂王居士者,耄年鶴髮,精彩不衰。常持珠誦佛,施藥里巷。家屬十餘口,豐儉適中。一日游終南山之靈應台,台有觀音殿基。詢其僧。則曰:「梁棟欒櫨,悉已具矣,屬山路險峻,輦負上下,大役工徒,非三百緡不可集事。」居士許諾,期旬曰齎鏹而至。入京,乃托於人曰:「有富室危病,醫藥不救者,某能活之。得三百千,則成南山佛屋矣。」果有延壽坊鬻金銀珠玉者,女歲十五,遘病甚危,眾醫拱手不能措,願以其價療之。居士則設盟於箋,期之必效。且曰:「滯工役已久,今留神丹,不足多慮,某先馳此鏹付所主僧。冀獲雙濟。」鬻金者亦奉釋教,因許之。留丹於小壺中,齎緡而往。涉旬無耗,女則物化。其家始營哀具,居士杖策而回。乃詬罵。因拘將送於邑。居士(居士原作且,據明抄本改)曰:「某苟大妄,安敢復來?請入戶視之。」則僵絕久矣。乃命密一室,焚槐柳之潤者,涌煙於其間,人不可邇。中平一榻,藉屍其上,褫藥數粒,雜置於頂鼻中。又以銅器貯溫水,置於心上,則謹戶屏眾伺之。及曉煙盡,薰黔其室,居士染指於水曰:「尚可救。」亟命取乳,碎丹數粒,滴於唇吻,俄頃流入口中。喜曰:「無憂矣。」則以纖纊蒙其鼻,復以溫水置於心。及夜,又執燭以俟,銅壺下漏數刻,鼻纊微噓。又數刻,心水微灩。則以前藥復滴於鼻,須臾忽嚏,黎明胎息續矣。一家驚異。愧謝王生。生乃更留藥而去,或許再來,竟不復至。後移家他適。不知所從。女適人,育數子而卒。(出《闕史》)
yú sǒu
俞叟
jiāng líng yǐn wáng qián yǒu lì cái, suǒ zài zhì lǐ, dàn báo yú yì. zài jiāng líng rì, yǒu jīng zhào lǚ shì zi, yǐ jī hán yuǎn yè qián, qián bù wèi lǐ. yuè yú zài nì lǚ, wèi guǒ hái. yǒu shì mén jiān yú sǒu zhě, jiàn lǚ shēng wǎng lái yǒu bù zú sè, zhào ér wèn zhī. lǚ yuē: wǒ jū wèi běi. pín kǔ wèi dá, wú yǐ fèng qīn. fǔ shuài wáng gōng, zhōng biǎo zhàng yě. yǐ qīn jiù zì yuǎn ér lái, suī rù yè, wèi cháng yī wèn, yì mìng zhī suǒ zhì yé. sǒu yuē: wǒ yì kùn zhě, wú yǐ zhōu wú zi zhī jí, jīn xī kě pō wǒ yǔ xià, zhǎn sù shí zhī jìng. lǚ nuò zhī. jì yán rù, cuī lián pò yǒu, zhì xí yú dì, zuò yǔ qiě jiǔ, suǒ shí táo qì tuō sù ér yǐ. sǒu yuē: wú cháng xué dào yú sì míng shān, ǒu huì yú cǐ. shì wén wáng gōng wàng jiù, shén yà zhī. yīn fù yī fǒu yú dì. é qǐng, nǎi jǔ yǐ shì zhī, yǒu yī zǐ yī rén, zhǎng wǔ cùn xǔ. sǒu zhǐ zhī wèi lǚ yuē: cǐ wáng gōng yě. lǚ shú shì, kù lèi yān. sǒu yīn jiè yuē: lǚ shēng ěr zhī zhōng biǎo zhí yě, yǐ zhǐ gān wú zhāo xī zhī gěi, zì niǎn xià qiān lǐ ér zhì. ěr yí hòu qí guǎn gǔ, dāng jīn bó wèi zèng, hé shì guì wàng gù zhī rú shì yé? zǐ yī zhě bēi yī, ruò shòu jiào zhī zhuàng, suì bù fù jiàn. jí dàn, sǒu cù lǚ guī qí nì lǚ. qián zhào lǚ guǎn zhī, yàn yǔ lèi rì. jiāng jiè tú, zhù yǐ pū mǎ tuó zhuāng shén hòu. chū bǔ lù jì chuán
江陵尹王潛有吏才,所在致理,但薄於義。在江陵日,有京兆呂氏子,以饑寒遠謁潛,潛不為禮。月余在逆旅,未果還。有市門監俞叟者,見呂生往來有不足色,召而問之。呂曰:「我居渭北。貧苦未達,無以奉親。府帥王公,中表丈也。以親舊自遠而來,雖入謁,未嘗一問,亦命之所致耶。」叟曰:「我亦困者,無以周吾子之急,今夕可泊我宇下,展宿食之敬。呂諾之。既延入,摧簾破牖,致席於地,坐語且久,所食陶器脫粟而已。叟曰:「吾嘗學道於四明山,偶晦於此。適聞王公忘舊,甚訝之。因覆一缶於地。俄頃,乃舉以視之,有一紫衣人,長五寸許。叟指之謂呂曰:「此王公也。呂熟視,酷類焉。叟因戒曰:「呂生爾之中表侄也,以旨甘無朝夕之給,自輦下千里而至。爾宜厚其館穀,當金帛為贈,何恃貴忘故之如是耶?」紫衣者卑揖,若受教之狀,遂不復見。及旦,叟促呂歸其逆旅。潛召呂館之,宴語累日。將戒途,助以仆馬橐裝甚厚。(出《補錄記傳》)
héng yuè dào rén
衡岳道人
héng yuè xī yuán, jìn zhū líng dòng, qí shān xiǎn jué, duō dà mù měng shòu. rén dào zhě lǜ mí lù, huò yù jù shé bù dé jìn. zhǎng qìng zhōng, yǒu tóu tuó wù kōng, cháng guǒ liáng chí xī, yè rù shān lín, yuè shī qīn hǔ, chū wú suǒ jù. zhì zhū líng yuán, yóu lǎn lèi rì, mén luó chuí zhǒng, wú yōu bù jī. yīn shì jiǎn chāi, qì yú yán xià, zhǎng xū yuē: jī kě rú cǐ, bù yù zhǔ rén. hū jiàn qián yán yǒu dào shì zuò shéng chuáng, sēng yì zhī, bù dòng. suì zé qí wú bīn zhǔ yì, fù gào yǐ jī kùn. dào shì chuā qǐ. zhǐ shí dì yuē: cǐ yǒu mǐ jí jué. zhǔ shí shēn shù cùn, lìng sēng tàn zhī, dé chén mǐ dòu yú, jí zhì yú fǔ. chéng pù shuǐ, qiāo huǒ zhǔ fàn, guān sēng shí yī kǒu wèi jǐn. cí yǐ wèi shú, dào shì xiào yuē: jūn cān zhǐ cǐ, kě wèi báo shí, wǒ dāng bì zhī. suì chī yìng fàn. yòu yuē: wǒ wèi kè shè xì. nǎi chù mù niǎo zhī, tóu gài wēi shí, yuán xuán niǎo qí, zhēn jié shǎn mù, yǒu qǐng, yòu xuán rào shéng chuáng, péng zhuǎn shén jí, dàn dǔ yī sè chéng guī, shū hū shī suǒ. sēng xún lù guī sì, shù yuè bù fù jī kě. chū yǒu yáng zá zǔ
衡岳西原,近朱陵洞,其山險絕,多大木猛獸。人到者率迷路,或遇巨蛇不得進。長慶中,有頭陀悟空,常裹糧持錫,夜入山林,越屍侵虎,初無所懼。至朱陵原,遊覽累日,捫蘿垂踵,無幽不跡。因是趼拆,憩於岩下,長吁曰:「饑渴如此,不遇主人。」忽見前岩有道士坐繩床,僧詣之,不動。遂責其無賓主意,復告以飢困。道士欻起。指石地曰:「此有米及钁。」劚石深數寸,令僧探之,得陳米斗余,即置於釜。承瀑水,敲火煮飯,觀僧食一口未盡。辭以未熟,道士笑曰:「君餐止此,可謂薄食,我當畢之。」遂吃硬飯。又曰:「我為客設戲。」乃處木裊枝,投蓋危石,猿懸鳥跂,真捷閃目,有頃,又旋繞繩床,蓬轉甚急,但睹衣色成規,倏忽失所。僧尋路歸寺,數月不復饑渴。(出《酉陽雜俎》)
lǐ yè
李業
lǐ yè jǔ jìn shì, yīn xià dì, guò shǎn guó shān lù, zhí bào léi yǔ, tóu cūn shè bì zhī. lín lǐ shén yuǎn, cūn jiā zhǐ yǒu yī xiǎo tóng kàn shě, yè qiān lǘ shuān yú yán xià. zuǒ jūn lǐ shēng yǔ xíng guān yáng zhèn yì tóu shě zhōng, lǐ yǒu yī mǎ. xiāng yǔ rù zhǐ shě nèi. jí shāo jì, yǐ mù yǐ. xiǎo tóng yuē: ā wēng jí yù guī, bù xǐ jiàn bīn kè, kě qù yǐ. yè wèi yuē: cǐ qù rén jiā jí yuǎn, rì shì yǐ wǎn, gù bù kě qián qù yě. yú lǎo wēng guī, jiàn kè xīn rán. yì lǐ yán jiē. liú zhǐ sù. jì xiǎo kěn liú. yù bèi zhuàn. yè kuì xiè zài sān. yīn yán yuē: sūn zi yún ā wēng bù ài bīn kè, mǒu yòu yí yè qián qù bù dé, shén yōu guài jí. bù yì guò lǐ zhōu xuán, hé yǐ dāng cǐ? wēng yuē: mǒu jiā pín, wú yǐ zhù bīn, cán yú jiē kè, fēi bù hào kè yě. rán sān rén jiē jié dù shǐ, hé gǎn bù zhī fèng yé? yè yuē: sān rén zhī zhōng, yī rén xíng guān ěr, yán zhī guò yǐ. wēng yuē: xíng guān lǐng jié yuè zài bīng mǎ shǐ zhī qián, xiù cái jié zhì zài bīng mǎ shǐ zhī hòu. rán xiù cái wǔ jié yuè, miǎn zì ài yě. jì shù nián bù dì, yè cóng róng mù yǐ. míng nián, yáng zhèn wèi chóu shì liáng kāi fǔ zhuó yòng, lèi zhí zhì jūn shǐ, chú jīng zhōu jié dù shǐ. lǐ yǔ zhèn tóng shí wèi jūn shǐ, lǐng bīn zhōu jié dù. yè yǐ dǎng xū gōng chú zhèn wǔ bīn jīng, fán wǔ zhèn jīng yuè. yī rú lǎo wēng zhī yán. chū lù yì jì
李業舉進士,因下第,過陝虢山路,值暴雷雨,投村舍避之。鄰里甚遠,村家只有一小童看舍,業牽驢拴於檐下。左軍李生與行官楊鎮亦投舍中,李有一馬。相與入止舍內。及稍霽,已暮矣。小童曰:「阿翁即欲歸,不喜見賓客,可去矣。」業謂曰:「此去人家極遠,日勢已晚,固不可前去也。」臾老翁歸,見客欣然。異禮延接。留止宿。既曉懇留。欲備饌。業愧謝再三。因言曰:「孫子云阿翁不愛賓客,某又疑夜前去不得,甚憂怪及。不意過禮周旋,何以當此?」翁曰:「某家貧,無以佇賓,慚於接客,非不好客也。然三人皆節度使,何敢不祗奉耶?」業曰:「三人之中,一人行官耳,言之過矣。」翁曰:「行官領節鉞在兵馬使之前,秀才節制在兵馬使之後。然秀才五節鉞,勉自愛也。」既數年不第,業從戎幕矣。明年,楊鎮為仇士良開府擢用,累職至軍使,除涇州節度使。李與鎮同時為軍使,領邠州節度。業以黨頊功除振武邠涇,凡五鎮旌鉞。一如老翁之言。(出《錄異記》)
shí mín
石旻
huì chāng zhōng, yǒu shí mín zhě, yùn zhì shù. cháng yóu wǎn líng, sù léi shì lín tíng. shí léi zhī jiā tóng wǎng huò yī jù yú, yǐ léi yàn kè zuì wò, wèi jí qǐ zhī. zhí tiān fāng zhēng shǔ, jí míng rì, qí yú yǐ bài, jiāng qì qù. mín yuē: wú yǒu yào, kě lìng huó, hé qì zhī yǒu? léi zé qǐng yān. mín suì yǐ yào yī lì, tóu yú kǒu zhōng. é ér lín wěi jiē dòng. xiān rùn rú gù. léi dà qí zhī, yīn bài qǐng yán nián zhī ěr. mín yuē: wú zhī yào. zhì qīng zhì jié. ěr cáo shì yù wú jié, zàng fǔ zhī nèi, zhū huì wěi jí. ruò jù shí zhī, ruò shuǐ huǒ xiāng gōng, ān néng quán qí rén hū? dàn shén xiān kě xué, rén zì duō lèi. rú lóng qín kǎn yuán, tú yǒu qiān xiáng téng yuè zhī zhì, ān kě zhì yān! chū bǔ lù jì chuán
會昌中,有石旻者,蘊至術。嘗游宛陵,宿雷氏林亭。時雷之家僮網獲一巨魚,以雷宴客醉臥,未及啟之。值天方蒸暑,及明日,其魚已敗,將棄去。旻曰:「吾有藥,可令活,何棄之有?」雷則請焉。旻遂以藥一粒,投魚口中。俄而鱗尾皆動。鮮潤如故。雷大奇之,因拜請延年之餌。旻曰:「吾之藥。至清至潔。爾曹嗜欲無節,臟腑之內,諸穢委集。若遽食之,若水火相攻,安能全其人乎?但神仙可學,人自多累。如籠禽檻猿,徒有騫翔騰躍之志,安可致焉!」(出《補錄記傳》)
guǎn cén shān yǐn zhě
管涔山隱者
lǐ dé yù cháng yún: sān yù yì rén, fēi bo zhù zhī liú, jiē dùn shì zhě yě. chū zhǎng jì běi mén, yǒu guǎn cén shān yǐn zhě, wèi dé yù yuē: jūn míng nián dāng zài rén jūn zuǒ yòu wèi wén hàn zhī zhí, rán xū zhí shǎo zhǔ, dé yù wén zhī è yí, sǎ rán biàn sè. yǐn zhě shì huǐ shī yán, bì xí qiú qù. dé yù wèn yuē: hé wèi ér shì shǎo zhǔ?. duì yuē: jūn yǔ shǎo zhǔ yǐ yǒu lěi shì yīn yuán, shì yǐ yán zhī. dé yù qí nián qiū dēng cháo. zhì míng nián zhēng yuè, mù zōng cuàn xù, zhào rù jìn yuàn. jí wèi yuán wú wèi zì, jù míng chāo běn bǔ zhōng chéng. yǒu mǐn zhōng yǐn zhě kòu mén qǐng jiàn. dé yù xià tà yǔ yǔ yuē: shí shì fēi jiǔ, gōng bù zǎo qù, dōng bì zuò xiāng, huò jiāng zhì yǐ. ruò jí qǐng jū wài, dài gōng zhě shòu huàn. gōng hòu shí nián, zhōng dāng zuò xiāng, zì xī ér rù. shì qiū chū zhèn wú mén, jīng suì rù jìn, xún yòu zhàng yuè nán yàn. qiū mù, yǒu yì zi yú shēng yǐn yè jùn dào shì ér zhì, cái shēng bīn jiē, wèi jí mìng xí, wèi dé yù yuē: gōng dāng shòu xī nán jié zhì, mèng dōng wàng shū qián, fú jié zhì yǐ. sān zhě jiē yǔ yán xié, bù chà suì yuè. zì xiàn wéi jìng shí nián jū xiāng, yóu xī shǔ ér rù. dài dé yù zhí xiàn zhě, é yì cuàn zhú. wéi zài diào nán fú, wèi cháng yǒu qián zhī zhī shì, wèi dé yù yán zhī. qǐ huò huàn bù kě qián gào, shén dào suǒ mì, mò de yù wén hū? chū qióng chóu zhì
李德裕嘗云:三遇異人,非卜祝之流,皆遁世者也。初掌記北門,有管涔山隱者,謂德裕曰:「君明年當在人君左右為文翰之職,然須值少主,德裕聞之愕眙,洒然變色。隱者似悔失言,避席求去。德裕問曰:「何為而事少主?」。對曰:「君與少主已有累世因緣,是以言之。」德裕其年秋登朝。至明年正月,穆宗篡緒,召入禁苑。及為(原無為字,據明抄本補)中丞。有閩中隱者叩門請見。德裕下榻與語曰:「時事非久,公不早去,冬必作相,禍將至矣。若亟請居外,代公者受患。公後十年,終當作相,自西而入。」是秋出鎮吳門,經歲入覲,尋又杖鉞南燕。秋暮,有邑子於生引鄴郡道士而至,才升賓階,未及命席,謂德裕曰:「公當授西南節制,孟冬望舒前,符節至矣。」三者皆與言協,不差歲月。自憲闈竟十年居相,由西蜀而入。代德裕執憲者,俄亦竄逐。唯再調南服,未嘗有前知之士,為德裕言之。豈禍患不可前告,神道所秘,莫得預聞乎?(出《窮愁志》)
sòng shī rú
宋師儒
sòng shī rú zhě, lèi wèi yán tiě xiǎo zhí, yù zhī jí xiōng zhī shì. huái nán wáng tài wèi fán shén zhòng zhī. shí huái nán yǒu sēng cháng jiān zhě, yán shì yì yǒu zhōng. cháng jiān zài cóng shì yuàn huà dào, shī rú xù rù, cháng jiān shén qīng zhī, wēi bù wèi lǐ. shī rú bù lè yuē: hé shàng yǒu zhòng è, è zài suì jǐn. cháng jiān chēn mù yuē: yǒu hé shì? mò xiāng kǒng xià, mǒu hái zì biàn dōng xī, shī rú yuē: hé shàng è qiě zhì, dàn jì qǔ qù suì shù rì mò chū chéng, mò qí jùn mǎ zi. cháng jiān bó rán ér qù. hòu shù yuè, cóng shì zhèng shì yù xīn mǎi yī jùn mǎ, shén háo jùn, jiāng yíng cháng jiān. cháng jiān yuē: cǐ fēi sòng shī rú zhī yán jùn mǎ zi, qiě yào qí lái. wèi xíng shù lǐ, xià qiáo, huì yǒu fù jù zhú shù zhě, zhì zhī yú dì, zhèng dāng mǎ qián, jīng zǒu rù ài xiàng zhōng. cháng jiān shēn yè yú dì, zú xuán yú dèng, xíng shù lǐ, rén fāng jiù dé. nǎo pò, xuè liú bèi tǐ, shí qǐng bù zhī rén shì, chuáng yú guī sì. tài wèi jí cóng shì zhào sòng jūn yuē: cǐ kě miǎn hū? yuē: bǐ yuàn zhú lín zhōng, yǒu wù wèi qù, xū shèn kòng xì zhī suǒ. cháng jiān yǐn yào jiǔ, fú dì huáng tài duō, yīn fù jí, yè qǐ rú cè. dì zǐ bù zhī, bèi yī hēi wù tuī zhī, xiàn yú cè zhōng. jiào hū liáng jiǔ, dì zǐ fāng lái. zì jǐng yǐ xià, xī bèi zhān wū, shí zhèng hán, lín xǐ dòng lǐn, yòu shǎo qǐng bù zhī rén shì. wáng tài wèi yǔ cóng shì sù zhào sòng jūn, dà shì qí shì. jīn fù dé miǎn fǒu? yuē: xū dé lín jìn yǒu sēng bào zú zhě, fāng kě. wáng gōng zhuān lìng rén cì zhī. qí xī wū lǎo sēng jí kùn ér bì. wáng gōng yuē: cǐ miǎn yǐ. yuē. xū dé qiáng zhuàng wú jí zhě, cǐ bù dé miǎn. shù rì, yǒu shǎo sēng tì tóu, shāng dāo zhōng fēng, yī jí ér zú. sòng jūn yuē: cǐ zé wú shì yě. wáng gōng yì dài yǐ hòu lǐ, cháng jiān yīn yǔ sòng jūn qīn shàn. chū yì shǐ
宋師儒者,累為鹽鐵小職,預知吉凶之事。淮南王太尉璠甚重之。時淮南有僧常監者,言事亦有中。常監在從事院話道,師儒續入,常監甚輕之,微不為禮。師儒不樂曰:「和尚有重厄,厄在歲盡。常監瞋目曰:「有何事?」莫相恐嚇,某還自辨東西,師儒曰:「和尚厄且至,但記取去歲數日莫出城,莫騎駿馬子。」常監勃然而去。後數月,從事鄭侍御新買一駿馬,甚豪駿,將迎常監。常監曰:「此非宋師儒之言駿馬子,且要騎來。」未行數里,下橋,會有負巨竹束者,擲之於地,正當馬前,驚走入隘巷中。常監身曳於地,足懸於鐙,行數里,人方救得。腦破,血流被體,食頃不知人事,床舁歸寺。太尉及從事召宋君曰:「此可免乎?」曰:「彼院竹林中,有物未去,須慎空隙之所。」常監飲藥酒,服地黃太多,因腹疾,夜起如廁。弟子不知,被一黑物推之,陷於廁中。叫呼良久,弟子方來。自頸已下,悉被沾污,時正寒,淋洗凍凜,又少頃不知人事。王太尉與從事速召宋君,大是奇事。「今復得免否?」曰:「須得鄰近有僧暴卒者,方可。」王公專令人伺之。其西屋老僧疾困而斃。王公曰:「此免矣。曰。須得強壯無疾者,此不得免。」數日,有少僧剃頭,傷刀中風,一疾而卒。宋君曰:「此則無事也。」王公益待以厚禮,常監因與宋君親善。(出《逸史》)
huì chāng kuáng shì
會昌狂士
huì chāng kāi chéng zhōng, hán yuán diàn huàn yī zhù, chì yòu jūn cǎi zào, xuǎn qí cái hé chǐ dù zhě. jūn sī xià zhōu zhì shān chǎng, mí nián wèi gòu, xuán zhòng shǎng. yǒu gōng rén tān shǎng, qióng yōu mén xiǎn, rén jī bú dào, měng shòu chéng qún. yù yī jù cái, jìng jiāng mào zhàng, qí zhǎng bǎi yú chǐ, zhèng zhōng qí xuǎn. fá zhī dào, yǐ qí sān fú lǎo shuǐ jiàn liú, fāng jí gǔ kǒu, qiān bǎi fū yùn yè, shǐ jí dǐ píng zhī chù. liǎng jūn xiāng hè zòu wén yǐ. jìng cái yǐ qí yǒu sī xuǎn rì zhī jì, chuā yǒu yī kuáng shì, zhuàng ruò shù rén, rào cái tài xī wǎn zī, jī jī shēng shén lì. shǒu wèi zhě chì zé, yù mí zhī. qí rén lüè wú suǒ jù. é qǐng, zhǔ zhě zhí zhī, wén yú jūn míng chāo běn jūn zuò jūn zhǔ, zhōng wài yì zhī. tīng qí suǒ shuō: xū dāng zhōng jù jiě, zhì èr chǐ jiàn yàn yǐ. jiě yī chǐ bā cùn, dàn yà fēi sè hóng yīn, zhì èr cùn xuè liú yǐ. jí mìng qiān bǎi rén tuī yè wèi liú tīng xià. qí rén yún: shēn shān dà zé. shí shēng lóng shé. cǐ cái zhōng shì jù mǎng, gèng shí nián, dāng chū shù miǎo ér qù. wèi wén zhǎng yǎng yú zhōng, ruò wèi diàn zhù, shí nián hòu, bì zài cǐ diàn ér zhī tā guó. xū kě wèi yě. yán qì, shī rén suǒ zài. chū zhī tián lù
會昌開成中,含元殿換一柱,敕右軍采造,選其材合尺度者。軍司下周至山場,彌年未構,懸重賞。有工人貪賞,窮幽捫險,人跡不到,猛獸成群。遇一巨材,徑將袤丈,其長百餘尺,正中其選。伐之倒,以俟三伏潦水澗流,方及谷口,千百夫運曳,始及砥平之處。兩軍相賀奏聞矣。淨材以俟有司選日之際,欻有一狂士,狀若術人,繞材太息惋咨,唧唧聲甚厲。守衛者叱責,欲縻之。其人略無所懼。俄頃,主者執之,聞於君(明抄本君作軍)主,中外異之。聽其所說:「須當中鋸解,至二尺見驗矣。解一尺八寸,但訝霏色紅殷,至二寸血流矣。急命千百人推曳渭流聽下。其人云:「深山大澤。實生龍蛇。此材中是巨蟒,更十年,當出樹杪而去。未聞長養於中,若為殿柱,十年後,必載此殿而之他國。吁可畏也。」言訖,失人所在。(出《芝田錄》)
táng qìng
唐慶
shòu zhōu táng qìng zhōng chéng qī pō jīng dū, ǒu gù de yuè zuò rén, pō jí zhuān jǐn, cháng bù yán qián. dōng shǒu bào chù xuě zhōng. qīn cóng wài zhì, jiàn wò xuě zhōng, hū qǐ, xuě hòu shù cùn, dōu wú hán sè, yǔ táng jūn huà. shēn yì zhī. táng hòu wèi cuī yán shǐ, guò hé zhōng, nǎi bié guī. táng yuē: rǔ jí qín láo, wú fāng qǐng hòu fèng, dé yǐ bào ěr. yòu kěn qǐng, táng gù liú bù xǔ. xíng zhì pú jīn, jiǔ zuì, yǔ rén xiāng ōu, jié shuài lìng yán, jué jí èr shí. táng jūn jiù miǎn bù dé, wú xù biàn fā, hòu xù jiǔ ròu. cái chū chéng nǎi zhì, táng yuē: rǔ zhēng dé lái? yuē: lái bié zhōng chéng. táng lìng tǎn bèi shì zhī. bìng wú shāng chù, jīng shén. yīn yǔ xuě wò zhī shì. suì xià mǎ yǔ yǔ yuē: mǒu suǒ bù yù jīng hé zhōng guò zhě, wèi yǒu cǐ bào. jīn yǐ cháng le, bié zhōng chéng qù. yǔ qián juàn jiē bù shòu, zhì yú dì, zài bài ér shì. chū yì shǐ
壽州唐慶中丞棲泊京都,偶雇得月作人,頗極專謹,常不言錢。冬首暴處雪中。親從外至,見臥雪中,呼起,雪厚數寸,都無寒色,與唐君話。深異之。唐後為摧鹽使,過河中,乃別歸。唐曰:「汝極勤勞,吾方請厚俸,得以報爾。」又懇請,唐固留不許。行至蒲津,酒醉,與人相毆,節帥令嚴,決脊二十。唐君救免不得,無緒便發,厚恤酒肉。才出城乃至,唐曰:「汝爭得來?」曰:「來別中丞。」唐令袒背視之。並無傷處,驚甚。因語雪臥之事。遂下馬與語曰:「某所不欲經河中過者,為有此報。今已償了,別中丞去。與錢絹皆不受,置於地,再拜而逝。(出《逸史》)
lú jūn
盧鈞
lú xiāng guó jūn chū jí dì, pō jiǒng yú qiān míng chāo běn qiān zuò yuē fèi. é yǒu yī pū, yuàn wèi yuè yōng, fú shì xiān jié, jǐn gàn bù yǔ cháng děng. dǔ jūn zhī fá, wǎng wǎng yǒu suǒ zī. shí fǔ jí guān guān yuán zuò kāi, jù táng zhí yán gǎi yàn, jūn wèi bàn jù zú, náo xíng yú sè. yú shì pū zhé qǐng zuì, jūn jù yǐ shí gào. duì yuē: jí xì shì ěr. jǐ láng kě yǐ chù fēn, zuì xiān hé gōu dāng hé shì? jūn chū yí qí wàng, jì ér jiāng chān zhī, dài ér mìng zhī yuē: ěr ruò yǒu jì, wú dāng zhǔ yàn. dì yī yào yī dà dì, wèi bèi yàn zhī dì. cì jí xú tú. qí pū wéi rán ér qù, qǐng kè nǎi huí. bái jūn yuē: yǐ shuì dé zhái yǐ, qǐng jǐ láng jiǎn xiào. yì rì, jūn qiáng wèi guān zhī, jì ér zhū mén jiǎ dì, nǐ yú gōng jìn. jūn bù jué xīn rán. yòu yuē: huì yàn chù jí dà rú fǎ, cǐ yóu bù yì zhāng chén. duì yuē: dì qǐng xuǎn rì qǐ wén, dài láng míng chāo běn dài láng zuò ruò qí, táng zhí yán dài zuò shì zhāng chén, mǒu qǐng zhuān zhǎng. jūn shǐ lǜ qí wèi fēi, fǎn fù jié wèn, dàn wēi xiào bù duì. huò yì qí fēi cháng rén, yì bù gù yú cāi yí. jì yàn chú zhī rì, jūn zhǐ yú shì, é dǔ mù yì yīn tǎn, huá huàn wú bǐ, cǐ wài sōng zhú huā huì jiē chēng shì. jūn zhī jù lǜ bì zhì, yóu shì gōng qīng jiān mí bù wū chà. jié cháo, qí pū qǐng jiǎ gěi hái zhū sè jiǎ jiè shí wù, yīn zhī yī qù bù fǎn. shǐ qù xún rì, jūn yì qí shì, chí wǎng jiù yóu fǎng zhī. zé xiàng zhī huā zhú, yī wú suǒ yǒu, dàn tuí yuán huài dòng ér yǐ. yì zhě yǐ jūn zhī rén gǎn tōng shén míng, gù wèi qū zàn yī chūn zhī shèng, ér chéng zhōng shēn zhī měi yě. chū zhí yán shǐ
盧相國鈞初及第,頗窘於牽(明抄本牽作曰)費。俄有一仆,願為月傭,服飾鮮潔,謹干不與常等。睹鈞之乏,往往有所資。時俯及關(關原作開,據唐摭言改)宴,鈞未辦醵卒,撓形於色。於是仆輒請罪,鈞具以實告。對曰:「極細事耳。幾郎可以處分,最先合勾當何事?」鈞初疑其妄,既而將覘之,紿而命之曰:「爾若有技,吾當主宴。第一要一大第,為備宴之地。次即徐圖。」其仆唯然而去,頃刻乃回。白鈞曰:「已稅得宅矣,請幾郎檢校。翌日,鈞強為觀之,既而朱門甲第,擬於宮禁。鈞不覺忻然。又曰:「會宴處即大如法,此尤不易張陳。」對曰:「第請選日啟聞,待郎(明抄本待郎作若其,唐摭言待作侍)張陳,某請專掌。」鈞始慮其為非,反覆詰問,但微笑不對。或意其非常人,亦不固於猜疑。暨宴除之日,鈞止於是,俄睹幕帟茵毯,華煥無比,此外松竹花卉皆稱是。鈞之醵率畢至,由是公卿間靡不洿詫。詰朝,其仆請假給還諸色假借什物,因之一去不返。始去旬日,鈞異其事,馳往舊遊訪之。則向之花竹,一無所有,但頹垣壞棟而已。議者以鈞之仁感通神明,故為曲贊一春之盛,而成終身之美也。(出《摭言史》)