miáo jìn qīng yì níng fāng kuáng rén zhāng yǎn xī lè shān wáng jū shì yú sǒu héng yuè dào rén lǐ yè shí mín
苗晋卿 义宁坊狂人 张俨 奚乐山 王居士 俞叟 衡岳道人 李业 石旻
guǎn cén shān yǐn zhě sòng shī rú huì chāng kuáng shì táng qìng lú jūn
管涔山隐者 宋师儒 会昌狂士 唐庆 卢钧
miáo jìn qīng
苗晋卿
miáo jìn qīng kùn yú míng chǎng. yī nián shì dé, fù luò dì. chūn jǐng xuān yán, cè jiǎn wèi chū dōu mén, shì jiǔ yī hú, jí cǎo ér zuò, hān zuì ér mèi. jiǔ zhī jì jué, yǒu lǎo fù zuò qí bàng. yīn yī xù, yǐ yú bēi yǐn lǎo fù. kuì xiè yuē:" láng jūn yíng yì yé?" níng yào zhī qián shì yé?" jìn qīng yuē:" mǒu yìng jǔ yǐ jiǔ, yǒu yī dì fēn hū?" yuē:" dà yǒu shì. dàn gèng wèn." miáo yuē:" mǒu kùn yú qióng, rán ài yī jùn, nìng kě jí hū?" yuē:" gèng xiàng shàng.". lián chá hū?" yuē:" gèng xiàng shàng." miáo gōng chéng jiǔ, měng wèn yuē:" jiàng xiàng hū?" yuē:" gèng xiàng shàng." miáo gōng nù, quán bù xìn, yīn sì yán yuē:" jiàng xiàng gèng xiàng shàng, zuò tiān zǐ hū?" lǎo fù yuē:" tiān zǐ zhēn zhě jí bù dé, jiǎ zhě jí dé." miáo dōu yǐ wéi guài dàn, yī zhī ér qù. hòu guǒ wèi jiàng xiàng. dé zōng shēng xiá, shè zhǒng zǎi sān rì. chū yōu xián gǔ chuī
苗晋卿困于名场。一年似得,复落第。春景暄妍,策蹇卫出都门,贳酒一壶,籍草而坐,酣醉而寐。久之既觉,有老父坐其傍。因揖叙,以余杯饮老父。愧谢曰:“郎君萦悒耶?”宁要知前事耶?”晋卿曰:“某应举已久,有一第分乎?”曰:“大有事。但更问。”苗曰:“某困于穷,然爱一郡,宁可及乎?”曰:“更向上。”。廉察乎?”曰:“更向上。”苗公乘酒,猛问曰:“将相乎?”曰:“更向上。”苗公怒,全不信,因肆言曰:“将相更向上,作天子乎?”老父曰:“天子真者即不得,假者即得。”苗都以为怪诞,揖之而去。后果为将相。德宗升遐,摄冢宰三日。(出《幽闲鼓吹》)
yì níng fāng kuáng rén
义宁坊狂人
yuán hé chū, shàng dōu yì níng fāng yǒu fù rén fēng kuáng, sú hū wèi wǔ niáng. cháng zhǐ sù yú yǒng mù qiáng xià. shí zhōng shǐ rú dài fū shǐ yú jīn líng. jīn líng yǒu kuáng zhě, zhòng míng zhī xìn fū. huò gē huò kū, wǎng wǎng yàn wèi lái shì. shèng shǔ yōng xù, wèi cháng zhān hàn hù hán tǎn lù, tǐ wú yì qí. zhōng shǐ jiāng fǎn, xìn fū hū kòu mǎ yuē:" wǒ yǒu mèi wǔ niáng zài chéng, jīn yǒu shǎo xìn, bì wèi wǒ dá yě." zhōng shǐ sù zhī qí yì, xīn rán xǔ zhī. nǎi tàn huái zhōng yī fú, nà zhōng shǐ xuē zhōng. réng yuē:" wèi yǔ wǔ niáng, wú shì sù guī yě." zhōng shǐ zhì cháng lè pō, wǔ niáng yǐ zhì. lán mǎ xiào yuē:" wǒ xiōng yǒu xìn, dài fū kě jiàn hái." zhōng shǐ jù qǔ xìn shòu zhī. wǔ niáng yīn fā fú, yǒu yī sān shì, nǎi yī zhī ér wǔ, dà xiào ér guī, fù zhì qiáng xià. yī xī ér sǐ, qí fāng lǜ qián zàng zhī. jīng nián, yǒu rén zì jiāng nán lái, yán xìn fū yǔ wǔ niáng tóng rì sǐ yǐ. chū yǒu yáng zá zǔ
元和初,上都义宁坊有妇人风狂,俗呼为五娘。常止宿于永穆墙下。时中使茹大夫使于金陵。金陵有狂者,众名之信夫。或歌或哭,往往验未来事。盛暑拥絮,未尝沾汗;冱寒袒露,体无斁圻。中使将返,信夫忽扣马曰:“我有妹五娘在城,今有少信,必为我达也。”中使素知其异,欣然许之。乃探怀中一袱,纳中使靴中。仍曰:“谓语五娘,无事速归也。”中使至长乐坡,五娘已至。拦马笑曰:“我兄有信,大夫可见还。”中史遽取信授之。五娘因发袱,有衣三事,乃衣之而舞,大笑而归,复至墙下。一夕而死,其坊率钱葬之。经年,有人自江南来,言信夫与五娘同日死矣。(出《酉阳杂俎》)
zhāng yǎn
张俨
yuán hé mò, yán chéng jiǎo lì zhāng yǎn dì dié rù jīng, zhì sòng zhōu, yù yī rén, yīn qiú wèi bàn. qí rén cháo sù zhèng zhōu, yīn wèi zhāng yuē:" jūn shòu wǒ liào lǐ, kě bèi xíng shù bǎi." nǎi jué èr xiǎo kēng, shēn wǔ liù cùn, lìng zhāng bèi lì, chuí zhǒng kēng kǒu. zhēn qí liǎng zú, zhāng chū bù zhī tòng, yòu zì xī xià zhì gàn, zài sān lǚ zhī, hēi xuè mǎn kēng zhōng. zhāng dà jué jǔ zú qīng jié, cái wǔ zhì biàn. fù yào yú shǎn zhōu sù, zhāng cí lì bù néng. yòu yuē:" jūn kě zàn xiè xī gài gǔ, qiě wú suǒ kǔ, dāng háng bā bǎi." zhāng jù cí zhī. qí rén bàn bù qiáng, nǎi yuē:" wǒ yǒu shì, xū mù jí shǎn." suì qù. xíng rú fēi, qǐng kè bú jiàn. chū yǒu yáng zá zǔ
元和末,盐城脚力张俨递牒入京,至宋州,遇一人,因求为伴。其人朝宿郑州,因谓张曰:“君受我料理,可倍行数百。”乃掘二小坑,深五六寸,令张背立,垂踵坑口。针其两足,张初不知痛,又自膝下至骭,再三捋之,黑血满坑中。张大觉举足轻捷,才午至汴。复要于陕州宿,张辞力不能。又曰:“君可暂卸膝盖骨,且无所苦,当行八百。”张惧辞之。其人办不强,乃曰:“我有事,须暮及陕。”遂去。行如飞,顷刻不见。(出《酉阳杂俎》)
xī lè shān
奚乐山
shàng dōu tōng huà mén zhǎng diàn, duō shì chē gōng zhī suǒ jū yě. guǎng bèi qí cái, mù rén jí chē, lún yuán fú gǔ, jiē yǒu dìng jià. měi zhì piàn wǎng, tōng záo sān qiào, xuán qián bǎi wén. suī mǐn shǒu jiàn lì qì yòng lì ruì zhě, rì zhǐ yī èr ér yǐ. yǒu xī lè shān yě, xié chí fǔ záo, yì mén zì shòu. shì cāo dù shéng mò pō jīng, xú wèi zhǔ rén:" xìng fēn bié wǎng cái, mǒu dāng bìng lì." zhǔ rén yà qí tān gōng, xiào zhǐ yī shì yuē:" cǐ yǒu liù bǎi piàn, kě kě yuán zuò gān, jù míng chāo běn gǎi rèn yì shī wéi." lè shān yuē:" huò yù tōng xiāo, qǐng jù dēng zhú." zhǔ rén wèi qí lián yè, dāng bèi cháng gōng, gù bù néng duō bàn yǐ, suǒ qǐng jiē yī. lè shān nǎi bì hù píng rén, dīng dīng bù chuò, jí xiǎo, qǐ zhǔ rén yuē:" bìng yǐ bì yǐ, yuàn shòu liù shí mín ér qù yě." zhǔ rén jì lín lǐ dà qí zhī. zé shì suǒ wéi jīng miào, zī zhū wú shī, zhòng gòng jīng hài. jí fù qí qián, lè shān xiè cí ér qù. zhǔ rén mì hòu suǒ zhī. qí shí yán xuě lèi rì, dū xià xīn mǐ xiáng guì. lè shān suì yǐ suǒ de. biàn sàn yú hán qǐ pín jù bù néng zì zhèn zhī tú, é qǐng ér jǐn. suì nán chū dū chéng, bù fù dé ér jiàn yǐ. chū jí yì jì
上都通化门长店,多是车工之所居也。广备其财,募人集车,轮辕辐毂,皆有定价。每治片辋,通凿三窍,悬钱百文。虽敏手健力器用利锐者,日止一二而已。有奚乐山也,携持斧凿,诣门自售。视操度绳墨颇精,徐谓主人:“幸分别辋材,某当并力。”主人讶其贪功,笑指一室曰:“此有六百片,可(可原作甘,据明抄本改)任意施为。”乐山曰:“或欲通宵,请具灯烛。”主人谓其连夜,当倍常功,固不能多办矣,所请皆依。乐山乃闭户屏人,丁丁不辍,及晓,启主人曰:“并已毕矣,愿受六十缗而去也。”主人洎邻里大奇之。则视所为精妙,锱铢无失,众共惊骇。即付其钱,乐山谢辞而去。主人密候所之。其时严雪累日,都下薪米翔贵。乐山遂以所得。遍散于寒乞贫窭不能自振之徒,俄顷而尽。遂南出都城,不复得而见矣。(出《集异记》)
wáng jū shì
王居士
yǒu cháng lè wáng jū shì zhě, mào nián hè fà, jīng cǎi bù shuāi. cháng chí zhū sòng fú, shī yào lǐ xiàng. jiā shǔ shí yú kǒu, fēng jiǎn shì zhōng. yī rì yóu zhōng nán shān zhī líng yìng tái, tái yǒu guān yīn diàn jī. xún qí sēng. zé yuē:" liáng dòng luán lú, xī yǐ jù yǐ, shǔ shān lù xiǎn jùn, niǎn fù shàng xià, dà yì gōng tú, fēi sān bǎi mín bù kě jí shì." jū shì xǔ nuò, qī xún yuē jī qiāng ér zhì. rù jīng, nǎi tuō yú rén yuē:" yǒu fù shì wēi bìng, yī yào bù jiù zhě, mǒu néng huó zhī. dé sān bǎi qiān, zé chéng nán shān fú wū yǐ." guǒ yǒu yán shòu fāng yù jīn yín zhū yù zhě, nǚ suì shí wǔ, gòu bìng shén wēi, zhòng yī gǒng shǒu bù néng cuò, yuàn yǐ qí jià liáo zhī. jū shì zé shè méng yú jiān, qī zhī bì xiào. qiě yuē:" zhì gōng yì yǐ jiǔ, jīn liú shén dān, bù zú duō lǜ, mǒu xiān chí cǐ qiāng fù suǒ zhǔ sēng. jì huò shuāng jì." yù jīn zhě yì fèng shì jiào, yīn xǔ zhī. liú dān yú xiǎo hú zhōng, jī mín ér wǎng. shè xún wú hào, nǚ zé wù huà. qí jiā shǐ yíng āi jù, jū shì zhàng cè ér huí. nǎi gòu mà. yīn jū jiāng sòng yú yì. jū shì jū shì yuán zuò qiě, jù míng chāo běn gǎi yuē:" mǒu gǒu dà wàng, ān gǎn fù lái? qǐng rù hù shì zhī." zé jiāng jué jiǔ yǐ. nǎi mìng mì yī shì, fén huái liǔ zhī rùn zhě, yǒng yān yú qí jiān, rén bù kě ěr. zhōng píng yī tà, jí shī qí shàng, chǐ yào shù lì, zá zhì yú dǐng bí zhōng. yòu yǐ tóng qì zhù wēn shuǐ, zhì yú xīn shàng, zé jǐn hù píng zhòng cì zhī. jí xiǎo yān jǐn, xūn qián qí shì, jū shì rǎn zhǐ yú shuǐ yuē:" shàng kě jiù." jí mìng qǔ rǔ, suì dān shù lì, dī yú chún wěn, é qǐng liú rù kǒu zhōng. xǐ yuē:" wú yōu yǐ." zé yǐ xiān kuàng méng qí bí, fù yǐ wēn shuǐ zhì yú xīn. jí yè, yòu zhí zhú yǐ qí, tóng hú xià lòu shù kè, bí kuàng wēi xū. yòu shù kè, xīn shuǐ wēi yàn. zé yǐ qián yào fù dī yú bí, xū yú hū tì, lí míng tāi xī xù yǐ. yī jiā jīng yì. kuì xiè wáng shēng. shēng nǎi gèng liú yào ér qù, huò xǔ zài lái, jìng bù fù zhì. hòu yí jiā tā shì. bù zhī suǒ cóng. nǚ shì rén, yù shù zi ér zú. chū quē shǐ
有常乐王居士者,耄年鹤发,精彩不衰。常持珠诵佛,施药里巷。家属十余口,丰俭适中。一日游终南山之灵应台,台有观音殿基。询其僧。则曰:“梁栋栾栌,悉已具矣,属山路险峻,辇负上下,大役工徒,非三百缗不可集事。”居士许诺,期旬曰赍镪而至。入京,乃托于人曰:“有富室危病,医药不救者,某能活之。得三百千,则成南山佛屋矣。”果有延寿坊鬻金银珠玉者,女岁十五,遘病甚危,众医拱手不能措,愿以其价疗之。居士则设盟于笺,期之必效。且曰:“滞工役已久,今留神丹,不足多虑,某先驰此镪付所主僧。冀获双济。”鬻金者亦奉释教,因许之。留丹于小壶中,赍缗而往。涉旬无耗,女则物化。其家始营哀具,居士杖策而回。乃诟骂。因拘将送于邑。居士(居士原作且,据明抄本改)曰:“某苟大妄,安敢复来?请入户视之。”则僵绝久矣。乃命密一室,焚槐柳之润者,涌烟于其间,人不可迩。中平一榻,藉尸其上,褫药数粒,杂置于顶鼻中。又以铜器贮温水,置于心上,则谨户屏众伺之。及晓烟尽,薰黔其室,居士染指于水曰:“尚可救。”亟命取乳,碎丹数粒,滴于唇吻,俄顷流入口中。喜曰:“无忧矣。”则以纤纩蒙其鼻,复以温水置于心。及夜,又执烛以俟,铜壶下漏数刻,鼻纩微嘘。又数刻,心水微滟。则以前药复滴于鼻,须臾忽嚏,黎明胎息续矣。一家惊异。愧谢王生。生乃更留药而去,或许再来,竟不复至。后移家他适。不知所从。女适人,育数子而卒。(出《阙史》)
yú sǒu
俞叟
jiāng líng yǐn wáng qián yǒu lì cái, suǒ zài zhì lǐ, dàn báo yú yì. zài jiāng líng rì, yǒu jīng zhào lǚ shì zi, yǐ jī hán yuǎn yè qián, qián bù wéi lǐ. yuè yú zài nì lǚ, wèi guǒ hái. yǒu shì mén jiān yú sǒu zhě, jiàn lǚ shēng wǎng lái yǒu bù zú sè, zhào ér wèn zhī. lǚ yuē:" wǒ jū wèi běi. pín kǔ wèi dá, wú yǐ fèng qīn. fǔ shuài wáng gōng, zhōng biǎo zhàng yě. yǐ qīn jiù zì yuǎn ér lái, suī rù yè, wèi cháng yī wèn, yì mìng zhī suǒ zhì yé." sǒu yuē:" wǒ yì kùn zhě, wú yǐ zhōu wú zi zhī jí, jīn xī kě pō wǒ yǔ xià, zhǎn sù shí zhī jìng. lǚ nuò zhī. jì yán rù, cuī lián pò yǒu, zhì xí yú dì, zuò yǔ qiě jiǔ, suǒ shí táo qì tuō sù ér yǐ. sǒu yuē:" wú cháng xué dào yú sì míng shān, ǒu huì yú cǐ. shì wén wáng gōng wàng jiù, shén yà zhī. yīn fù yī fǒu yú dì. é qǐng, nǎi jǔ yǐ shì zhī, yǒu yī zǐ yī rén, zhǎng wǔ cùn xǔ. sǒu zhǐ zhī wèi lǚ yuē:" cǐ wáng gōng yě. lǚ shú shì, kù lèi yān. sǒu yīn jiè yuē:" lǚ shēng ěr zhī zhōng biǎo zhí yě, yǐ zhǐ gān wú zhāo xī zhī gěi, zì niǎn xià qiān lǐ ér zhì. ěr yí hòu qí guǎn gǔ, dāng jīn bó wèi zèng, hé shì guì wàng gù zhī rú shì yé?" zǐ yī zhě bēi yī, ruò shòu jiào zhī zhuàng, suì bù fù jiàn. jí dàn, sǒu cù lǚ guī qí nì lǚ. qián zhào lǚ guǎn zhī, yàn yǔ lèi rì. jiāng jiè tú, zhù yǐ pū mǎ tuó zhuāng shén hòu. chū bǔ lù jì zhuàn
江陵尹王潜有吏才,所在致理,但薄于义。在江陵日,有京兆吕氏子,以饥寒远谒潜,潜不为礼。月余在逆旅,未果还。有市门监俞叟者,见吕生往来有不足色,召而问之。吕曰:“我居渭北。贫苦未达,无以奉亲。府帅王公,中表丈也。以亲旧自远而来,虽入谒,未尝一问,亦命之所致耶。”叟曰:“我亦困者,无以周吾子之急,今夕可泊我宇下,展宿食之敬。吕诺之。既延入,摧帘破牖,致席于地,坐语且久,所食陶器脱粟而已。叟曰:“吾尝学道于四明山,偶晦于此。适闻王公忘旧,甚讶之。因覆一缶于地。俄顷,乃举以视之,有一紫衣人,长五寸许。叟指之谓吕曰:“此王公也。吕熟视,酷类焉。叟因戒曰:“吕生尔之中表侄也,以旨甘无朝夕之给,自辇下千里而至。尔宜厚其馆谷,当金帛为赠,何恃贵忘故之如是耶?”紫衣者卑揖,若受教之状,遂不复见。及旦,叟促吕归其逆旅。潜召吕馆之,宴语累日。将戒途,助以仆马橐装甚厚。(出《补录记传》)
héng yuè dào rén
衡岳道人
héng yuè xī yuán, jìn zhū líng dòng, qí shān xiǎn jué, duō dà mù měng shòu. rén dào zhě lǜ mí lù, huò yù jù shé bù dé jìn. cháng qìng zhōng, yǒu tóu tuó wù kōng, cháng guǒ liáng chí xī, yè rù shān lín, yuè shī qīn hǔ, chū wú suǒ jù. zhì zhū líng yuán, yóu lǎn lèi rì, mén luó chuí zhǒng, wú yōu bù jī. yīn shì jiǎn chāi, qì yú yán xià, cháng xū yuē:" jī kě rú cǐ, bù yù zhǔ rén." hū jiàn qián yán yǒu dào shì zuò shéng chuáng, sēng yì zhī, bù dòng. suì zé qí wú bīn zhǔ yì, fù gào yǐ jī kùn. dào shì chuā qǐ. zhǐ shí dì yuē:" cǐ yǒu mǐ jí jué." zhǔ shí shēn shù cùn, lìng sēng tàn zhī, dé chén mǐ dòu yú, jí zhì yú fǔ. chéng pù shuǐ, qiāo huǒ zhǔ fàn, guān sēng shí yī kǒu wèi jǐn. cí yǐ wèi shú, dào shì xiào yuē:" jūn cān zhǐ cǐ, kě wèi báo shí, wǒ dāng bì zhī." suì chī yìng fàn. yòu yuē:" wǒ wèi kè shè xì." nǎi chù mù niǎo zhī, tóu gài wēi shí, yuán xuán niǎo qí, zhēn jié shǎn mù, yǒu qǐng, yòu xuán rào shéng chuáng, péng zhuǎn shén jí, dàn dǔ yī sè chéng guī, shū hū shī suǒ. sēng xún lù guī sì, shù yuè bù fù jī kě. chū yǒu yáng zá zǔ
衡岳西原,近朱陵洞,其山险绝,多大木猛兽。人到者率迷路,或遇巨蛇不得进。长庆中,有头陀悟空,常裹粮持锡,夜入山林,越尸侵虎,初无所惧。至朱陵原,游览累日,扪萝垂踵,无幽不迹。因是趼拆,憩于岩下,长吁曰:“饥渴如此,不遇主人。”忽见前岩有道士坐绳床,僧诣之,不动。遂责其无宾主意,复告以饥困。道士欻起。指石地曰:“此有米及钁。”劚石深数寸,令僧探之,得陈米斗余,即置于釜。承瀑水,敲火煮饭,观僧食一口未尽。辞以未熟,道士笑曰:“君餐止此,可谓薄食,我当毕之。”遂吃硬饭。又曰:“我为客设戏。”乃处木袅枝,投盖危石,猿悬鸟跂,真捷闪目,有顷,又旋绕绳床,蓬转甚急,但睹衣色成规,倏忽失所。僧寻路归寺,数月不复饥渴。(出《酉阳杂俎》)
lǐ yè
李业
lǐ yè jǔ jìn shì, yīn xià dì, guò shǎn guó shān lù, zhí bào léi yǔ, tóu cūn shè bì zhī. lín lǐ shén yuǎn, cūn jiā zhǐ yǒu yī xiǎo tóng kàn shě, yè qiān lǘ shuān yú yán xià. zuǒ jūn lǐ shēng yǔ xíng guān yáng zhèn yì tóu shě zhōng, lǐ yǒu yī mǎ. xiāng yǔ rù zhǐ shě nèi. jí shāo jì, yǐ mù yǐ. xiǎo tóng yuē:" ā wēng jí yù guī, bù xǐ jiàn bīn kè, kě qù yǐ." yè wèi yuē:" cǐ qù rén jiā jí yuǎn, rì shì yǐ wǎn, gù bù kě qián qù yě." yú lǎo wēng guī, jiàn kè xīn rán. yì lǐ yán jiē. liú zhǐ sù. jì xiǎo kěn liú. yù bèi zhuàn. yè kuì xiè zài sān. yīn yán yuē:" sūn zi yún ā wēng bù ài bīn kè, mǒu yòu yí yè qián qù bù dé, shén yōu guài jí. bù yì guò lǐ zhōu xuán, hé yǐ dāng cǐ?" wēng yuē:" mǒu jiā pín, wú yǐ zhù bīn, cán yú jiē kè, fēi bù hào kè yě. rán sān rén jiē jié dù shǐ, hé gǎn bù zhī fèng yé?" yè yuē:" sān rén zhī zhōng, yī rén xíng guān ěr, yán zhī guò yǐ." wēng yuē:" xíng guān lǐng jié yuè zài bīng mǎ shǐ zhī qián, xiù cái jié zhì zài bīng mǎ shǐ zhī hòu. rán xiù cái wǔ jié yuè, miǎn zì ài yě." jì shù nián bù dì, yè cóng róng mù yǐ. míng nián, yáng zhèn wèi chóu shì liáng kāi fǔ zhuó yòng, lèi zhí zhì jūn shǐ, chú jīng zhōu jié dù shǐ. lǐ yǔ zhèn tóng shí wéi jūn shǐ, lǐng bīn zhōu jié dù. yè yǐ dǎng xū gōng chú zhèn wǔ bīn jīng, fán wǔ zhèn jīng yuè. yī rú lǎo wēng zhī yán. chū lù yì jì
李业举进士,因下第,过陕虢山路,值暴雷雨,投村舍避之。邻里甚远,村家只有一小童看舍,业牵驴拴于檐下。左军李生与行官杨镇亦投舍中,李有一马。相与入止舍内。及稍霁,已暮矣。小童曰:“阿翁即欲归,不喜见宾客,可去矣。”业谓曰:“此去人家极远,日势已晚,固不可前去也。”臾老翁归,见客欣然。异礼延接。留止宿。既晓恳留。欲备馔。业愧谢再三。因言曰:“孙子云阿翁不爱宾客,某又疑夜前去不得,甚忧怪及。不意过礼周旋,何以当此?”翁曰:“某家贫,无以伫宾,惭于接客,非不好客也。然三人皆节度使,何敢不祗奉耶?”业曰:“三人之中,一人行官耳,言之过矣。”翁曰:“行官领节钺在兵马使之前,秀才节制在兵马使之后。然秀才五节钺,勉自爱也。”既数年不第,业从戎幕矣。明年,杨镇为仇士良开府擢用,累职至军使,除泾州节度使。李与镇同时为军使,领邠州节度。业以党顼功除振武邠泾,凡五镇旌钺。一如老翁之言。(出《录异记》)
shí mín
石旻
huì chāng zhōng, yǒu shí mín zhě, yùn zhì shù. cháng yóu wǎn líng, sù léi shì lín tíng. shí léi zhī jiā tóng wǎng huò yī jù yú, yǐ léi yàn kè zuì wò, wèi jí qǐ zhī. zhí tiān fāng zhēng shǔ, jí míng rì, qí yú yǐ bài, jiāng qì qù. mín yuē:" wú yǒu yào, kě lìng huó, hé qì zhī yǒu?" léi zé qǐng yān. mín suì yǐ yào yī lì, tóu yú kǒu zhōng. é ér lín wěi jiē dòng. xiān rùn rú gù. léi dà qí zhī, yīn bài qǐng yán nián zhī ěr. mín yuē:" wú zhī yào. zhì qīng zhì jié. ěr cáo shì yù wú jié, zàng fǔ zhī nèi, zhū huì wěi jí. ruò jù shí zhī, ruò shuǐ huǒ xiāng gōng, ān néng quán qí rén hū? dàn shén xiān kě xué, rén zì duō lèi. rú lóng qín kǎn yuán, tú yǒu qiān xiáng téng yuè zhī zhì, ān kě zhì yān!" chū bǔ lù jì zhuàn
会昌中,有石旻者,蕴至术。尝游宛陵,宿雷氏林亭。时雷之家僮网获一巨鱼,以雷宴客醉卧,未及启之。值天方蒸暑,及明日,其鱼已败,将弃去。旻曰:“吾有药,可令活,何弃之有?”雷则请焉。旻遂以药一粒,投鱼口中。俄而鳞尾皆动。鲜润如故。雷大奇之,因拜请延年之饵。旻曰:“吾之药。至清至洁。尔曹嗜欲无节,脏腑之内,诸秽委集。若遽食之,若水火相攻,安能全其人乎?但神仙可学,人自多累。如笼禽槛猿,徒有骞翔腾跃之志,安可致焉!”(出《补录记传》)
guǎn cén shān yǐn zhě
管涔山隐者
lǐ dé yù cháng yún: sān yù yì rén, fēi bo zhù zhī liú, jiē dùn shì zhě yě. chū zhǎng jì běi mén, yǒu guǎn cén shān yǐn zhě, wèi dé yù yuē:" jūn míng nián dāng zài rén jūn zuǒ yòu wéi wén hàn zhī zhí, rán xū zhí shǎo zhǔ, dé yù wén zhī è yí, sǎ rán biàn sè. yǐn zhě shì huǐ shī yán, bì xí qiú qù. dé yù wèn yuē:" hé wéi ér shì shǎo zhǔ?". duì yuē:" jūn yǔ shǎo zhǔ yǐ yǒu lěi shì yīn yuán, shì yǐ yán zhī." dé yù qí nián qiū dēng cháo. zhì míng nián zhēng yuè, mù zōng cuàn xù, zhào rù jìn yuàn. jí wèi yuán wú wéi zì, jù míng chāo běn bǔ zhōng chéng. yǒu mǐn zhōng yǐn zhě kòu mén qǐng jiàn. dé yù xià tà yǔ yǔ yuē:" shí shì fēi jiǔ, gōng bù zǎo qù, dōng bì zuò xiāng, huò jiāng zhì yǐ. ruò jí qǐng jū wài, dài gōng zhě shòu huàn. gōng hòu shí nián, zhōng dàng zuò xiāng, zì xī ér rù." shì qiū chū zhèn wú mén, jīng suì rù jìn, xún yòu zhàng yuè nán yàn. qiū mù, yǒu yì zi yú shēng yǐn yè jùn dào shì ér zhì, cái shēng bīn jiē, wèi jí mìng xí, wèi dé yù yuē:" gōng dāng shòu xī nán jié zhì, mèng dōng wàng shū qián, fú jié zhì yǐ." sān zhě jiē yǔ yán xié, bù chà suì yuè. zì xiàn wéi jìng shí nián jū xiāng, yóu xī shǔ ér rù. dài dé yù zhí xiàn zhě, é yì cuàn zhú. wéi zài diào nán fú, wèi cháng yǒu qián zhī zhī shì, wèi dé yù yán zhī. qǐ huò huàn bù kě qián gào, shén dào suǒ mì, mò de yù wén hū? chū qióng chóu zhì
李德裕尝云:三遇异人,非卜祝之流,皆遁世者也。初掌记北门,有管涔山隐者,谓德裕曰:“君明年当在人君左右为文翰之职,然须值少主,德裕闻之愕眙,洒然变色。隐者似悔失言,避席求去。德裕问曰:“何为而事少主?”。对曰:“君与少主已有累世因缘,是以言之。”德裕其年秋登朝。至明年正月,穆宗篡绪,召入禁苑。及为(原无为字,据明抄本补)中丞。有闽中隐者叩门请见。德裕下榻与语曰:“时事非久,公不早去,冬必作相,祸将至矣。若亟请居外,代公者受患。公后十年,终当作相,自西而入。”是秋出镇吴门,经岁入觐,寻又杖钺南燕。秋暮,有邑子于生引邺郡道士而至,才升宾阶,未及命席,谓德裕曰:“公当授西南节制,孟冬望舒前,符节至矣。”三者皆与言协,不差岁月。自宪闱竟十年居相,由西蜀而入。代德裕执宪者,俄亦窜逐。唯再调南服,未尝有前知之士,为德裕言之。岂祸患不可前告,神道所秘,莫得预闻乎?(出《穷愁志》)
sòng shī rú
宋师儒
sòng shī rú zhě, lèi wèi yán tiě xiǎo zhí, yù zhī jí xiōng zhī shì. huái nán wáng tài wèi fán shén zhòng zhī. shí huái nán yǒu sēng cháng jiān zhě, yán shì yì yǒu zhōng. cháng jiān zài cóng shì yuàn huà dào, shī rú xù rù, cháng jiān shén qīng zhī, wēi bù wéi lǐ. shī rú bù lè yuē:" hé shàng yǒu zhòng è, è zài suì jǐn. cháng jiān chēn mù yuē:" yǒu hé shì?" mò xiāng kǒng hè, mǒu hái zì biàn dōng xī, shī rú yuē:" hé shàng è qiě zhì, dàn jì qǔ qù suì shù rì mò chū chéng, mò qí jùn mǎ zǐ." cháng jiān bó rán ér qù. hòu shù yuè, cóng shì zhèng shì yù xīn mǎi yī jùn mǎ, shén háo jùn, jiāng yíng cháng jiān. cháng jiān yuē:" cǐ fēi sòng shī rú zhī yán jùn mǎ zǐ, qiě yào qí lái." wèi xíng shù lǐ, xià qiáo, huì yǒu fù jù zhú shù zhě, zhì zhī yú dì, zhèng dāng mǎ qián, jīng zǒu rù ài xiàng zhōng. cháng jiān shēn yè yú dì, zú xuán yú dèng, xíng shù lǐ, rén fāng jiù dé. nǎo pò, xuè liú bèi tǐ, shí qǐng bù zhī rén shì, chuáng yú guī sì. tài wèi jí cóng shì zhào sòng jūn yuē:" cǐ kě miǎn hū?" yuē:" bǐ yuàn zhú lín zhōng, yǒu wù wèi qù, xū shèn kòng xì zhī suǒ." cháng jiān yǐn yào jiǔ, fú dì huáng tài duō, yīn fù jí, yè qǐ rú cè. dì zǐ bù zhī, bèi yī hēi wù tuī zhī, xiàn yú cè zhōng. jiào hū liáng jiǔ, dì zǐ fāng lái. zì jǐng yǐ xià, xī bèi zhān wū, shí zhèng hán, lín xǐ dòng lǐn, yòu shǎo qǐng bù zhī rén shì. wáng tài wèi yǔ cóng shì sù zhào sòng jūn, dà shì qí shì." jīn fù dé miǎn fǒu?" yuē:" xū de lín jìn yǒu sēng bào zú zhě, fāng kě." wáng gōng zhuān lìng rén cì zhī. qí xī wū lǎo sēng jí kùn ér bì. wáng gōng yuē:" cǐ miǎn yǐ. yuē. xū de qiáng zhuàng wú jí zhě, cǐ bù dé miǎn." shù rì, yǒu shǎo sēng tì tóu, shāng dāo zhòng fēng, yī jí ér zú. sòng jūn yuē:" cǐ zé wú shì yě." wáng gōng yì dài yǐ hòu lǐ, cháng jiān yīn yǔ sòng jūn qīn shàn. chū yì shǐ
宋师儒者,累为盐铁小职,预知吉凶之事。淮南王太尉璠甚重之。时淮南有僧常监者,言事亦有中。常监在从事院话道,师儒续入,常监甚轻之,微不为礼。师儒不乐曰:“和尚有重厄,厄在岁尽。常监瞋目曰:“有何事?”莫相恐吓,某还自辨东西,师儒曰:“和尚厄且至,但记取去岁数日莫出城,莫骑骏马子。”常监勃然而去。后数月,从事郑侍御新买一骏马,甚豪骏,将迎常监。常监曰:“此非宋师儒之言骏马子,且要骑来。”未行数里,下桥,会有负巨竹束者,掷之于地,正当马前,惊走入隘巷中。常监身曳于地,足悬于镫,行数里,人方救得。脑破,血流被体,食顷不知人事,床舁归寺。太尉及从事召宋君曰:“此可免乎?”曰:“彼院竹林中,有物未去,须慎空隙之所。”常监饮药酒,服地黄太多,因腹疾,夜起如厕。弟子不知,被一黑物推之,陷于厕中。叫呼良久,弟子方来。自颈已下,悉被沾污,时正寒,淋洗冻凛,又少顷不知人事。王太尉与从事速召宋君,大是奇事。“今复得免否?”曰:“须得邻近有僧暴卒者,方可。”王公专令人伺之。其西屋老僧疾困而毙。王公曰:“此免矣。曰。须得强壮无疾者,此不得免。”数日,有少僧剃头,伤刀中风,一疾而卒。宋君曰:“此则无事也。”王公益待以厚礼,常监因与宋君亲善。(出《逸史》)
huì chāng kuáng shì
会昌狂士
huì chāng kāi chéng zhōng, hán yuán diàn huàn yī zhù, chì yòu jūn cǎi zào, xuǎn qí cái hé chǐ dù zhě. jūn sī xià zhōu zhì shān chǎng, mí nián wèi gòu, xuán zhòng shǎng. yǒu gōng rén tān shǎng, qióng yōu mén xiǎn, rén jī bú dào, měng shòu chéng qún. yù yī jù cái, jìng jiāng mào zhàng, qí zhǎng bǎi yú chǐ, zhèng zhōng qí xuǎn. fá zhī dào, yǐ qí sān fú lǎo shuǐ jiàn liú, fāng jí gǔ kǒu, qiān bǎi fū yùn yè, shǐ jí dǐ píng zhī chù. liǎng jūn xiāng hè zòu wén yǐ. jìng cái yǐ qí yǒu sī xuǎn rì zhī jì, chuā yǒu yī kuáng shì, zhuàng ruò shù rén, rào cái tài xī wǎn zī, jī jī shēng shén lì. shǒu wèi zhě chì zé, yù mí zhī. qí rén lüè wú suǒ jù. é qǐng, zhǔ zhě zhí zhī, wén yú jūn míng chāo běn jūn zuò jūn zhǔ, zhōng wài yì zhī. tīng qí suǒ shuō:" xū dāng zhōng jù jiě, zhì èr chǐ jiàn yàn yǐ. jiě yī chǐ bā cùn, dàn yà fēi sè hóng yīn, zhì èr cùn xuè liú yǐ. jí mìng qiān bǎi rén tuī yè wèi liú tīng xià. qí rén yún:" shēn shān dà zé. shí shēng lóng shé. cǐ cái zhōng shì jù mǎng, gèng shí nián, dāng chū shù miǎo ér qù. wèi wén zhǎng yǎng yú zhōng, ruò wéi diàn zhù, shí nián hòu, bì zài cǐ diàn ér zhī tā guó. xū kě wèi yě." yán qì, shī rén suǒ zài. chū zhī tián lù
会昌开成中,含元殿换一柱,敕右军采造,选其材合尺度者。军司下周至山场,弥年未构,悬重赏。有工人贪赏,穷幽扪险,人迹不到,猛兽成群。遇一巨材,径将袤丈,其长百余尺,正中其选。伐之倒,以俟三伏潦水涧流,方及谷口,千百夫运曳,始及砥平之处。两军相贺奏闻矣。净材以俟有司选日之际,欻有一狂士,状若术人,绕材太息惋咨,唧唧声甚厉。守卫者叱责,欲縻之。其人略无所惧。俄顷,主者执之,闻于君(明抄本君作军)主,中外异之。听其所说:“须当中锯解,至二尺见验矣。解一尺八寸,但讶霏色红殷,至二寸血流矣。急命千百人推曳渭流听下。其人云:“深山大泽。实生龙蛇。此材中是巨蟒,更十年,当出树杪而去。未闻长养于中,若为殿柱,十年后,必载此殿而之他国。吁可畏也。”言讫,失人所在。(出《芝田录》)
táng qìng
唐庆
shòu zhōu táng qìng zhōng chéng qī pō jīng dū, ǒu gù de yuè zuò rén, pō jí zhuān jǐn, cháng bù yán qián. dōng shǒu bào chù xuě zhōng. qīn cóng wài zhì, jiàn wò xuě zhōng, hū qǐ, xuě hòu shù cùn, dōu wú hán sè, yǔ táng jūn huà. shēn yì zhī. táng hòu wèi cuī yán shǐ, guò hé zhōng, nǎi bié guī. táng yuē:" rǔ jí qín láo, wú fāng qǐng hòu fèng, dé yǐ bào ěr." yòu kěn qǐng, táng gù liú bù xǔ. xíng zhì pú jīn, jiǔ zuì, yú rén xiāng ōu, jié shuài lìng yán, jué jí èr shí. táng jūn jiù miǎn bù dé, wú xù biàn fā, hòu xù jiǔ ròu. cái chū chéng nǎi zhì, táng yuē:" rǔ zhēng de lái?" yuē:" lái bié zhōng chéng." táng lìng tǎn bèi shì zhī. bìng wú shāng chù, jīng shén. yīn yǔ xuě wò zhī shì. suì xià mǎ yǔ yǔ yuē:" mǒu suǒ bù yù jīng hé zhōng guò zhě, wèi yǒu cǐ bào. jīn yǐ cháng le, bié zhōng chéng qù. yǔ qián juàn jiē bù shòu, zhì yú dì, zài bài ér shì. chū yì shǐ
寿州唐庆中丞栖泊京都,偶雇得月作人,颇极专谨,常不言钱。冬首暴处雪中。亲从外至,见卧雪中,呼起,雪厚数寸,都无寒色,与唐君话。深异之。唐后为摧盐使,过河中,乃别归。唐曰:“汝极勤劳,吾方请厚俸,得以报尔。”又恳请,唐固留不许。行至蒲津,酒醉,与人相殴,节帅令严,决脊二十。唐君救免不得,无绪便发,厚恤酒肉。才出城乃至,唐曰:“汝争得来?”曰:“来别中丞。”唐令袒背视之。并无伤处,惊甚。因语雪卧之事。遂下马与语曰:“某所不欲经河中过者,为有此报。今已偿了,别中丞去。与钱绢皆不受,置于地,再拜而逝。(出《逸史》)
lú jūn
卢钧
lú xiàng guó jūn chū jí dì, pō jiǒng yú qiān míng chāo běn qiān zuò yuē fèi. é yǒu yī pū, yuàn wèi yuè yōng, fú shì xiān jié, jǐn gàn bù yǔ cháng děng. dǔ jūn zhī fá, wǎng wǎng yǒu suǒ zī. shí fǔ jí guān guān yuán zuò kāi, jù táng zhí yán gǎi yàn, jūn wèi bàn jù zú, náo xíng yú sè. yú shì pū zhé qǐng zuì, jūn jù yǐ shí gào. duì yuē:" jí xì shì ěr. jǐ láng kě yǐ chǔ fèn, zuì xiān hé gòu dàng hé shì?" jūn chū yí qí wàng, jì ér jiāng chān zhī, dài ér mìng zhī yuē:" ěr ruò yǒu jì, wú dāng zhǔ yàn. dì yī yào yī dà dì, wèi bèi yàn zhī dì. cì jí xú tú." qí pū wéi rán ér qù, qǐng kè nǎi huí. bái jūn yuē:" yǐ shuì dé zhái yǐ, qǐng jǐ láng jiǎn jiào. yì rì, jūn qiáng wèi guān zhī, jì ér zhū mén jiǎ dì, nǐ yú gōng jìn. jūn bù jué xīn rán. yòu yuē:" huì yàn chù jí dà rú fǎ, cǐ yóu bù yì zhāng chén." duì yuē:" dì qǐng xuǎn rì qǐ wén, dài láng míng chāo běn dài láng zuò ruò qí, táng zhí yán dài zuò shì zhāng chén, mǒu qǐng zhuān zhǎng." jūn shǐ lǜ qí wèi fēi, fǎn fù jié wèn, dàn wēi xiào bú duì. huò yì qí fēi cháng rén, yì bù gù yú cāi yí. jì yàn chú zhī rì, jūn zhǐ yú shì, é dǔ mù yì yīn tǎn, huá huàn wú bǐ, cǐ wài sōng zhú huā huì jiē chēng shì. jūn zhī jù lǜ bì zhì, yóu shì gōng qīng jiān mí bù wū chà. jí cháo, qí pū qǐng jià gěi hái zhū sè jiǎ jiè shí wù, yīn zhī yī qù bù fǎn. shǐ qù xún rì, jūn yì qí shì, chí wǎng jiù yóu fǎng zhī. zé xiàng zhī huā zhú, yī wú suǒ yǒu, dàn tuí yuán huài dòng ér yǐ. yì zhě yǐ jūn zhī rén gǎn tōng shén míng, gù wèi qū zàn yī chūn zhī shèng, ér chéng zhōng shēn zhī měi yě. chū zhí yán shǐ
卢相国钧初及第,颇窘于牵(明抄本牵作曰)费。俄有一仆,愿为月佣,服饰鲜洁,谨干不与常等。睹钧之乏,往往有所资。时俯及关(关原作开,据唐摭言改)宴,钧未办醵卒,挠形于色。于是仆辄请罪,钧具以实告。对曰:“极细事耳。几郎可以处分,最先合勾当何事?”钧初疑其妄,既而将觇之,绐而命之曰:“尔若有技,吾当主宴。第一要一大第,为备宴之地。次即徐图。”其仆唯然而去,顷刻乃回。白钧曰:“已税得宅矣,请几郎检校。翌日,钧强为观之,既而朱门甲第,拟于宫禁。钧不觉忻然。又曰:“会宴处即大如法,此尤不易张陈。”对曰:“第请选日启闻,待郎(明抄本待郎作若其,唐摭言待作侍)张陈,某请专掌。”钧始虑其为非,反覆诘问,但微笑不对。或意其非常人,亦不固于猜疑。暨宴除之日,钧止于是,俄睹幕帟茵毯,华焕无比,此外松竹花卉皆称是。钧之醵率毕至,由是公卿间靡不洿诧。诘朝,其仆请假给还诸色假借什物,因之一去不返。始去旬日,钧异其事,驰往旧游访之。则向之花竹,一无所有,但颓垣坏栋而已。议者以钧之仁感通神明,故为曲赞一春之盛,而成终身之美也。(出《摭言史》)