shēn guāng xùn sūn guāng xiàn yú rén qī chén zhài táo jùn zhāng yì guǎng líng mù gōng fēi zhōng jūn dú tián chéng zhào shé dú yě gé zhèn zá shuō yào
申光遜 孫光憲 漁人妻 陳寨 陶俊 張易 廣陵木工 飛盅 菌毒 田承肇 蛇毒 冶葛鴆 雜說藥
yì jí jiàng zhōu sēng cuī shuǎng liú lù shì jù róng zuǒ shǐ cuī róng diāo jùn cháo lǐ shēng wèi shū huáng fǔ jí wáng bù hóu yòu xuán lǐ yán jí kuǎi liàng
異疾絳州僧 崔爽 劉錄事 句容佐史 崔融 刁俊朝 李生 魏淑 皇甫及 王布 侯又玄 李言吉 蒯亮
shēn guāng xùn
申光遜
jìn dài cáo zhōu guān chá pàn guān shēn guāng xùn, yán běn jiā guì lín. yǒu guān rén sūn zhòng áo, yù jū yú guì, jiāo guǎng rén yě. shēn wǎng yè zhī, yán yú wò nèi. guān zān xiāng jiàn yuē: fēi yōng yú jīn zhì yě, gài huàn nǎo tòng ěr. jí mìng chún jiǔ shēng yú. yǐ xīn là wù jì hú jiāo gān jiāng děng xiè jǐn bàn bēi, yǐ wēn jiǔ diào. yòu yú zhěn hán zhōng, qǔ yī hēi qī tǒng, rú jīn zhī shēng xiàng, ān yú bí qiào, xī zhī zhì jǐn, fāng jiù zhěn, zhěn yuán zuò wǎn, jù míng chāo běn gǎi yǒu hàn chū biǎo, qí jí lì yù, gài bí yǐn mán liáo zhī lèi yě. chū yù táng xián huà
近代曹州觀察判官申光遜,言本家桂林。有官人孫仲敖,寓居於桂,交廣人也。申往謁之,延於臥內。冠簪相見曰:非慵於巾櫛也,蓋患腦痛爾。即命醇酒升余。以辛辣物洎胡椒乾薑等屑僅半杯,以溫酒調。又於枕函中,取一黑漆筒,如今之笙項,安於鼻竅,吸之至盡,方就枕,(枕原作椀,據明抄本改)有汗出表,其疾立愈,蓋鼻飲蠻獠之類也。(出《玉堂閒話》)
sūn guāng xiàn
孫光憲
huǒ shāo chuāng wú chū cù ní, shén yàn. sūn guāng xiàn cháng jiā rén zuò jiān bǐng, yī bì bào xuán zǐ yōng lú, bù jué luò huǒ tàn zhī shàng, jù yǐ cù ní fù zhī, zhì xiǎo bù tòng, yì wú bān hén. shì zhī sú shuō bù yàn duō wén. chū běi mèng suǒ yán
火燒瘡無出醋泥,甚驗。孫光憲嘗家人作煎餅,一婢抱玄子擁爐,不覺落火炭之上,遽以醋泥傅之,至曉不痛,亦無瘢痕。是知俗說不厭多聞。(出《北夢瑣言》)
yú rén qī
漁人妻
guā cūn yǒu yú rén qī dé láo jí, zhuǎn xiāng rǎn zhe, sǐ zhě shù rén. huò yún: qǔ bìng zhě shēng dīng guān zhōng qì zhī, qí bìng kě jué. qǐng zhī, qí nǚ bìng, jí shēng dīng guān zhōng, liú zhī yú jiāng. zhì jīn shān, yǒu yú rén jiàn ér yì zhī, yǐn zhī zhì àn. kāi shì zhī, jiàn nǚ zǐ yóu huó, yīn qǔ zhì yú shě. měi duō de mán lí yú yǐ shí zhī, jiǔ zhī bìng yù. suì wèi yú rén zhī qī, jīn shàng wú yàng. chū jī shén lù
瓜村有漁人妻得勞疾,轉相染著,死者數人。或云:取病者生釘棺中棄之,其病可絕。頃之,其女病,即生釘棺中,流之於江。至金山,有漁人見而異之,引之至岸。開視之,見女子猶活,因取置漁舍。每多得鰻黧魚以食之,久之病癒。遂為漁人之妻,今尚無恙。(出《稽神錄》)
chén zhài
陳寨
chén zhài zhě, quán zhōu jìn jiāng wū yě, shàn jìn zhù zhī shù. wèi rén zhì jí, duō yù zhě. yǒu zhāng zhōu nì lǚ sū měng, qí zi bìng kuáng. rén mò néng liáo, nǎi wǎng qǐng chén. chén zhì, sū shì zi jiàn zhī, jǐ shǒu dà mà. zhài yuē: cǐ jí rù xīn yǐ. nǎi lì tán yú táng zhōng, jiè rén wú dé qiè shì. zhì yè, nǎi qǔ sū shì zi, pī wèi liǎng piàn, xuán táng zhī dōng bì, qí xīn xuán běi yán xià. zhài fāng zài táng zhōng zuò fǎ, suǒ xuán zhī xīn, suì wèi quǎn shí. zhài qiú zhī bù dé, jīng jù, nǎi chí dāo wǎn zhuǎn yú dì, chū mén ér qù. zhǔ rén fú zhī, wèi qí zuò fǎ ěr. shí qǐng, nǎi chí xīn ér rù, nèi yú bìng zhě zhī fù. bèi fā lián chì, qí fù suì hé. sū shì zi jì wù. dàn lián hū dì pù, dì pù. jiā rén mò zhī cè. nǎi qí rì qù jiā shù lǐ, yǒu yì lì shǒu chí guān wén shū, sǐ yú dào bàng. chū nán zhōng yì lù, èr shí lǐ zhì yī dì pù. yì lì chí fú dié, yǐ cì chuán shòu. yù jìn qián pù, zhé lián hū yǐ jǐng zhī. nǎi zhài qǔ yì lì zhī xīn ér huó sū shì. sū suì yù rú gù. chū jī shén lù
陳寨者,泉州晉江巫也,善禁祝之術。為人治疾,多愈者。有漳州逆旅蘇猛,其子病狂。人莫能療,乃往請陳。陳至,蘇氏子見之,戟手大罵。寨曰:此疾入心矣。乃立壇於堂中,戒人無得竊視。至夜,乃取蘇氏子,劈為兩片,懸堂之東壁,其心懸北檐下。寨方在堂中作法,所懸之心,遂為犬食。寨求之不得,驚懼,乃持刀宛轉於地,出門而去。主人弗知,謂其作法耳。食頃,乃持心而入,內於病者之腹。被發連叱,其腹遂合。蘇氏子既悟。但連呼遞鋪,遞鋪。家人莫之測。乃其日去家數里,有驛吏手持官文書,死於道傍。初南中驛路,二十里置一遞鋪。驛吏持符牒,以次傳授。欲近前鋪,輒連呼以警之。乃寨取驛吏之心而活蘇氏。蘇遂愈如故。(出《稽神錄》)
táo jùn
陶俊
jiāng nán jí zhōu cì shǐ zhāng yào qīng, yǒu qiàn lì zhě táo jùn xìng jǐn zhí. cháng cóng jūn zhēng jiāng xī, wèi fēi shí suǒ zhōng, yīn yǒu yāo zú zhī jí, héng fú zhàng ér xíng. zhāng mìng shǒu zhōu yú guǎng líng zhī jiāng kǒu. yīn zhì bái shā shì, bì yǔ yú jiǔ sì. tóng lì zhě shén zhòng. yǒu èr shū shēng guò yú qián, dú gù jùn. xiāng yǔ yán yuē: cǐ rén hǎo xīn, yí wèi liáo qí jí. jí hū jùn, yǔ yào èr wán yuē: fú cǐ jí yù. nǎi qù. jùn guī zhōu tūn zhī. liáng jiǔ, jué fù zhōng tòng chǔ shén, qǐng zhī tòng zhǐ, jí yì duō chà. cāo gāo lǐ lǎn, yóu jué qīng jiàn. bái shā qù chéng bā shí lǐ, yī rì wǎng fù, bù yǐ wèi láo. hòu fǎng èr shū shēng, jìng bù fù jiàn. chū jī shén lù
江南吉州刺史張曜卿,有傔力者陶俊性謹直。嘗從軍征江西,為飛石所中,因有腰足之疾,恆扶杖而行。張命守舟於廣陵之江口。因至白沙市,避雨於酒肆。同立者甚眾。有二書生過於前,獨顧俊。相與言曰:此人好心,宜為療其疾。即呼俊,與藥二丸曰:服此即愈。乃去。俊歸舟吞之。良久,覺腹中痛楚甚,頃之痛止,疾亦多差。操篙理纜,尤覺輕健。白沙去城八十里,一日往復,不以為勞。後訪二書生,竟不復見。(出《稽神錄》)
zhāng yì
張易
jiāng nán xíng bù láng zhōng zhāng yì shǎo jū zāi chuān. bìng rè, kùn chuò qiě shén. huǎng hū jiàn yī shén rén zhǎng kě shù cùn, lì yú zhěn qián. chí yào sān wán yuē: tūn cǐ kě yù. yì shòu ér jí tūn zhī, èr wán qiǎn zhī, yī wán luò xí yǒu shēng. yīn zì qǐ qiú zhī bù dé. jiā rén jīng wèn hé wèi, jù shù suǒ jiàn, bìng yīn jí yù. ěr rì chū rù lǐ xiàng, le wú suǒ kǔ. chū jī shén lù
江南刑部郎中張易少居菑川。病熱,困惙且甚。恍惚見一神人長可數寸,立於枕前。持藥三丸曰:吞此可愈。易受而亟吞之,二丸嗛之,一丸落席有聲。因自起求之不得。家人驚問何為,具述所見,病因即愈。爾日出入里巷,了無所苦。(出《稽神錄》)
guǎng líng mù gōng
廣陵木工
guǎng líng yǒu mù gōng, yīn bìng, shǒu zú jiē quán quán yuán zuò jǔ, jù míng chāo běn gǎi suō, bù néng fù zhí jīn fǔ. fú yǒng xíng qǐ, zhì hòu tǔ miào qián, yù yī dào shì. zhǎng ér hēi sè, shén cǎi shén yì. hū wèn qí jí, yīn yǔ yào shù wán yuē: èr cǐ dāng yù, dàn rì píng míng, fù huì yú cǐ. mù gōng cí yuē: mǒu bù néng xíng, jiā qù cǐ yuǎn, míng rì suī wǎn, shàng wèi néng zhì yě. dào shì yuē: ěr wú yōu, dàn zǎo zhì cǐ. suì bié qù. mù gōng jì guī, èr qí yào. qǐng zhī, shǒu zú tòng shén, zhōng yè nǎi zhǐ, yīn jí dé mèi. wǔ gēng ér wù, jué shǒu zú shén qīng, yīn xià chuáng, qū zǒu rú gù. jí chí yì hòu tǔ miào qián. jiǔ zhī, nǎi jiàn dào shì yǐ zhàng ér lì. zài bài chén xiè. dào shì yuē: wú shòu ěr fāng, kě jiù rén jí kǔ. wú wèi mù jiàng ěr. suì zài bài shòu zhī. yīn wèn qí míng jū. yuē: wú zài zǐ jí gōng, yǒu shì kě fǎng wú yě. suì qù. mù jiàng dé fāng, yòng yǐ zhì jí, wú bù yù zhě. zhì zǐ jí gōng fǎng zhī, jìng bù fù jiàn. hòu yǒu fù rén jiǔ jí, yì yù yī dào shì, yǔ yào ér chà. yán qí róng mào, yì mù gōng suǒ jiàn yě. guǎng líng xún luàn, mù gōng jìng bù zhī suǒ zhī. chū jī shén lù
廣陵有木工,因病,手足皆拳(拳原作舉,據明抄本改)縮,不能復執斤斧。扶踴行乞,至后土廟前,遇一道士。長而黑色,神采甚異。呼問其疾,因與藥數丸曰:鉺此當愈,旦日平明,復會於此。木工辭曰:某不能行,家去此遠,明日雖晚,尚未能至也。道士曰:爾無憂,但早至此。遂別去。木工既歸,鉺其藥。頃之,手足痛甚,中夜乃止,因即得寐。五更而寤,覺手足甚輕,因下床,趨走如故。即馳詣后土廟前。久之,乃見道士倚杖而立。再拜陳謝。道士曰:吾授爾方,可救人疾苦。無為木匠耳。遂再拜受之。因問其名居。曰:吾在紫極宮,有事可訪吾也。遂去。木匠得方,用以治疾,無不愈者。至紫極宮訪之,竟不復見。後有婦人久疾,亦遇一道士,與藥而差。言其容貌,亦木工所見也。廣陵尋亂,木工竟不知所之。(出《稽神錄》)
fēi zhōng
飛盅
jiāng lǐng zhī jiān yǒu fēi zhōng, qí lái yě yǒu shēng, bù jiàn xíng, rú niǎo míng jiū jiū jī jī rán. zhōng rén jí wèi lì, biàn xuè, yī yào duō bù chà. xún rì jiān bì bù jiù. chū cháo yě qiān zài
江嶺之間有飛盅,其來也有聲,不見形,如鳥鳴啾啾唧唧然。中人即為痢,便血,醫藥多不差。旬日間必不救。(出《朝野僉載》)
jūn dú
菌毒
lǐng nán fēng sú, duō wèi dú yào. lìng lǎo nú shí zhì gé sǐ, mái zhī. tǔ duī shàng shēng jùn zi, qí zhèng dāng fù shàng, shí zhī lì sǐ. shǒu zú é shàng shēng zhě, dāng rì sǐ. páng zì wài zhě, shù rì sǐ. jiàn yuǎn zhě, huò yī yuè liǎng yuè. quán yuǎn zhě, huò èr nián sān nián. wú dé huó zhě. wéi yǒu chén huái qīng jiā yào néng jiě zhī. huò yǒu yǐ jūn yào tú mǎ biān tóu mǎ kòng shàng, fú zhuó shǒu jí dú, shì zhe kǒu jí sǐ. chū cháo yě qiān zài
嶺南風俗,多為毒藥。令老奴食治葛死,埋之。土堆上生菌子,其正當腹上,食之立死。手足額上生者,當日死。旁自外者,數日死。漸遠者,或一月兩月。全遠者,或二年三年。無得活者。惟有陳懷卿家藥能解之。或有以菌藥塗馬鞭頭馬控上,拂着手即毒,拭着口即死。(出《朝野僉載》)
tián chéng zhào
田承肇
wáng shǔ jiāng tián chéng zhào cháng lǐng qí jūn shù yú fèng xiáng. yīn yǐn qí qián chū, jiě ān qì yú lín mù zhī xià. miàn qián hū jiàn fāng yuán shù chǐ jìng dì zhōng, yǒu xiǎo shù zi yī jīng gāo shù chǐ. bìng wú kē yè, tǐng rán ér lì, yóu shén guāng huá. zhào jiù zhī wán nòng, yǐ shǒu shàng xià mó suō. qǐng kè jiān, shǒu zhǐ rú zhòng dú yào, kǔ bù jīn. yú shì biān mǎ guī yíng. zhì, bì bó yǐ cū yú tǒng. shí yǒu cūn yù shàn jìn, jū zài shēn shān zhōng. jí shǐ rén zhào dé, yǐ jiāng bù jiù. yù yuē: cǐ shì tāi shēng qī cùn shé xì chù, pēn dú zài shù mù jiān. mén zhě shù zhī lì hé, zhì zú. zhào yuē: shì yě. jí shǐ rén jiù bǐ zhǔ zhī. guǒ huò èr shé, zhǎng liù qī cùn. bì zhī. yù suì jìn lēi. zì bó jiān chèn, jiàn jiàn xià zhì yú wàn, yòu bìng chèn rù shí zhǐ, jǐn shí zhǐ yī jié, chèn zhī bù chū. cù chéng yī qiú zǐ xǔ ròu wán. suì yǐ lì dāo duàn cǐ yī jié, suǒ huàn fāng chú. qí duàn xià yī jié, jù rú yī qì qiú yě. chū yù táng xián huà
王蜀將田承肇常領騎軍戍於鳳翔。因引騎潛出,解鞍憩於林木之下。面前忽見方圓數尺靜地中,有小樹子一莖高數尺。並無柯葉,挺然而立,尤甚光滑。肇就之玩弄,以手上下摩娑。頃刻間,手指如中毒藥,苦不禁。於是鞭馬歸營。至,臂膊已粗於桶。時有村嫗善禁,居在深山中。急使人召得,已將不救。嫗曰:此是胎生七寸蛇戲處,噴毒在樹木間。捫者樹枝立合,致卒。肇曰:是也。急使人就彼劚之。果獲二蛇,長六七寸。斃之。嫗遂禁勒。自膊間趁,漸漸下至於腕,又併趁入食指,盡食指一節,趁之不出。蹙成一球子許肉丸。遂以利刀斷此一節,所患方除。其斷下一節,巨如一氣球也。(出《玉堂閒話》)
shé dú
蛇毒
zhào yán xǐ yún: zāo è shé huī suǒ shì chù, tiē zhī ài zhù, dāng shàng jiǔ zhī, lì chà. bù rán jí sǐ. fán shé niè jí dāng niè jí dāng niè sān zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ chù jiǔ jiǔ yuán zuò jiǔ, jù míng chāo běn gǎi zhī, yǐn qù dú qì, jí zhǐ. yuán quē chū chù, jīn jiàn yù táng xián huà
趙延禧云:遭惡蛇虺所螫處,帖之艾炷,當上灸之,立差。不然即死。凡蛇齧即當齧(即當齧三字原缺,據明抄本補)處灸(灸原作久,據明抄本改)之,引去毒氣,即止。(原缺出處,今見《玉堂閒話》)
yě gé zhèn
冶葛鴆
yě gé shí zhī lì sǐ. yǒu yě gé chù, jí yǒu bái téng huā, néng jiě yě gé dú. zhèn niǎo shí shuǐ zhī chù, jí yǒu xī niú, xī niú bù zhuó jiǎo qí shuǐ, wù shí zhī bì sǐ. wèi zhèn shí shé zhī gù. chū cháo yě qiān zài
冶葛食之立死。有冶葛處,即有白藤花,能解冶葛毒。鴆鳥食水之處,即有犀牛,犀牛不濯角其水,物食之必死。為鴆食蛇之故。(出《朝野僉載》)
zá shuō yào
雜說藥
yī shū yán hǔ zhōng yào jiàn, shí qīng ní yě zhū zhōng yào jiàn, huī jì ér shí. zhì bèi yīng shāng, yǐ dì huáng yè tiē zhī. yòu yù shí kě yǐ hài shǔ. zhāng zhuó céng shì zhī, shǔ zhòng dú rú zuì, yì bù shí rén, yóu zhī qǔ ní zhī yǐn zhī, xū yú píng fù. niǎo shòu chóng wù, yóu zhī jiě dú, hé kuàng rén hū! bèi cán niè zhě, yǐ jiǎ chóng mò fù zhī bèi mǎ yǎo zhě, shāo biān qiào huī tú zhī. gài qǔ qí xiāng fú yě. zhī zhū niè zhě, xióng huáng mò fù zhī jīn duàn xū xù zhě, qǔ xuán fù gēn jiǎo qǔ zhī, yǐ jīn xiāng duì, yǐ zhī tú ér fēng zhī, jí xiāng xù rú gù. shǔ ér nú táo zǒu, duō kè jīn, yǐ cǐ xù zhī, bǎi bù shī yī. chū cháo yě qiān zài
醫書言虎中藥箭,食清泥;野豬中藥箭,豗薺 而食。雉被鷹傷,以地黃葉帖之。又礜石可以害鼠。張鷟曾試之,鼠中毒如醉,亦不識人,猶知取泥汁飲之,須臾平復。鳥獸蟲物,猶知解毒,何況人乎!被蠶齧者,以甲蟲末傅之;被馬咬者,燒鞭鞘灰塗之。蓋取其相服也。蜘蛛齧者,雄黃末傅之;筋斷須續者,取旋覆根絞取汁,以筋相對,以汁塗而封之,即相續如故。蜀兒奴逃走,多刻筋,以此續之,百不失一。(出《朝野僉載》)
yì jí
異疾
jiàng zhōu sēng
絳州僧
yǒng huī zhōng, jiàng zhōu yǒu yī sēng bìng yē, dōu bù xià shí. rú cǐ shù nián, lín mìng zhōng, gào qí dì zǐ yún: wú qì jué zhī hòu, biàn kě kāi wú xiōng hóu, shì yǒu hé wù, yù zhī qí gēn běn. yán zhōng ér zú. dì zǐ yī qí yán kāi shì, xiōng zhōng de yī wù, xíng sì yú ér yǒu liǎng tóu, biàn tǐ xī shì ròu lín. dì zǐ zhì bō zhōng, tiào yuè bù zhǐ. xì yǐ zhū wèi zhì bō zhōng, suī bù jiàn shí, xū yú, xī huà chéng shuǐ. yòu yǐ zhū dú yào nèi zhī, jiē suí xiāo huà. shí xià zhōng lán shú, sì zhòng yú shuǐ cì zuò diàn, yǒu yī sēng wǎng, yīn yǐ shǎo diàn zhì bō zhōng, cǐ chóng kuāng jù, rào bō chí zǒu, xū yú huà chéng shuǐ. shì chuán yǐ diàn shuǐ liáo yē jí. chū guǎng wǔ xíng jì
永徽中,絳州有一僧病噎,都不下食。如此數年,臨命終,告其弟子云:吾氣絕之後,便可開吾胸喉,視有何物,欲知其根本。言終而卒。弟子依其言開視,胸中得一物,形似魚而有兩頭,遍體悉是肉鱗。弟子致缽中,跳躍不止。戲以諸味致缽中,雖不見食,須臾,悉化成水。又以諸毒藥內之,皆隨銷化。時夏中藍熟,寺眾於水次作靛,有一僧往,因以少靛致缽中,此蟲恇懼,繞缽馳走,須臾化成水。世傳以靛水療噎疾。(出《廣五行記》)
cuī shuǎng
崔爽
yǒng huī zhōng, yǒu cuī shuǎng zhě. měi shí shēng yú, sān dòu nǎi zú. yú hòu jī, zuò kuài wèi chéng, shuǎng rěn jī bù jīn, suì tǔ yī wù, zhuàng rú xiā má. zì cǐ zhī hòu, bù fù néng shí kuài yǐ. chū cháo yě qiān zài
永徽中,有崔爽者。每食生魚,三斗乃足。於後飢,作鱠未成,爽忍飢不禁,遂吐一物,狀如蝦蟆。自此之後,不復能食鱠矣。(出《朝野僉載》)
liú lù shì
劉錄事
hé zhōu liú lù shì zhě, dà lì zhōng bà guān, jū hé zhōu páng xiàn. shí jiān shù rén, yóu néng shí kuài, cháng yán kuài wèi wèi cháng guǒ fù. yì kè nǎi wǎng yú bǎi yú jīn, huì yú yě tíng, guān qí xià zhù. liú chū shí kuài shù dié, hū shì xiǎo gěng, yīn gē gē yuán zuò ké, jù míng chāo běn gǎi chū yī gǔ zhū zi dà rú dòu. nǎi zhì yú chá ōu zhōng, yǐ dié fù zhī. shí wèi bàn, guài fù ōu dié qīng cè. jǔ shì zhī, xiàng gǔ zhū zi yǐ zhǎng shù cùn rú rén zhuàng. zuò kè jìng guān zhī, suí shì ér zhǎng, qǐng kè zhǎng jí rén. suì zuó liú, yīn xiāng ōu liú xiě. liáng jiǔ gè sàn zǒu, yī xún tīng zhī xī, yī zhuǎn tīng zhī zuǒ, jù nǎi hòu mén, xiāng chù, xī chéng yī rén, nǎi liú yě. shén yǐ chī yǐ, bàn rì fāng néng yǔ. fǎng qí suǒ yǐ, jiē bù xǐng zhī. liú zì shì è kuài. chū yǒu yáng zá zǔ
和州劉錄事者,大曆中罷官,居和州旁縣。食兼數人,尤能食鱠,嘗言鱠味未嘗果腹。邑客乃網魚百餘斤,會於野庭,觀其下箸。劉初食鱠數碟,忽似小哽,因咯(咯原作殼,據明抄本改)出一骨珠子大如豆。乃置於茶甌中,以碟覆之。食未半,怪覆甌碟傾側。舉視之,向骨珠子已長數寸如人狀。座客競觀之,隨視而長,頃刻長及人。遂捽劉,因相毆流血。良久各散走,一循廳之西,一轉廳之左,俱乃後門,相觸,翕成一人,乃劉也。神已痴矣,半日方能語。訪其所以,皆不省之。劉自是惡鱠。(出《酉陽雜俎》)
jù róng zuǒ shǐ
句容佐史
jù róng xiàn zuǒ shǐ néng dàn kuài zhì shù shí jīn, héng chī bù bǎo. xiàn lìng wén qí shàn dàn, nǎi chū bǎi jīn, shǐ kuài shí zhì jǐn. yīn jué qì mèn, jiǔ zhī, tǔ chū yī wù, zhuàng rú má xié dǐ. xiàn lìng mìng xǐ chū, ān kuài suǒ, kuài xī chéng shuǐ. lèi wèn yī rén shù shì, mò néng míng zhī. lìng xiǎo lì chí wǎng yáng zhōu mài zhī, jì yǒu shí zhě. jiè zhī: ruò yǒu mǎi zhě, dàn gāo jǔ qí jià, kàn zhì jǐ qián. qí rén zhì yáng zhōu, sì wǔ rì, yǒu hú qiú mǎi. chū qǐ yī qiān, lèi zēng qí jià. dào sān bǎi guàn wén, hú zhé hái zhī. chū wú chóu zuò. rén wèi hú yuē: shì jù róng xiàn lìng jiā wù, jūn bì mǎi zhī, dāng xiāng suí qù. hú yīn suí zhì jù róng. xiàn lìng wèn cǐ shì hé wù, hú yún: cǐ shì xiāo yú zhī jīng, yì néng xiāo rén fù zhōng kuài bìng. rén yǒu huàn zhě yǐ yī piàn rú zhǐ duān, shéng xì zhī, zhì bìng suǒ. qí kuài jì xiāo. wǒ běn guó tài zǐ, shǎo huàn cǐ bìng, fù qiú yù bìng zhě, shǎng zhī qiān jīn. jūn ruò jiàn mài, dāng huò dà lì. lìng jìng mài bàn yǔ zhī. chū guǎng yì jì
句容縣佐史能啖鱠至數十斤,恆吃不飽。縣令聞其善啖,乃出百斤,史快食至盡。因覺氣悶,久之,吐出一物,狀如麻鞋底。縣令命洗出,安鱠所,鱠悉成水。累問醫人術士,莫能名之。令小吏持往揚州賣之,冀有識者。誡之:若有買者,但高舉其價,看至幾錢。其人至揚州,四五日,有胡求買。初起一千,累增其價。到三百貫文,胡輒還之。初無酬酢。人謂胡曰:是句容縣令家物,君必買之,當相隨去。胡因隨至句容。縣令問此是何物,胡云:此是銷魚之精,亦能銷人腹中塊病。人有患者、以一片如指端,繩系之,置病所。其塊既銷。我本國太子,少患此病,父求愈病者,賞之千金。君若見賣,當獲大利。令竟賣半與之。(出《廣異記》)
cuī róng
崔融
táng guó zi sī yè zhī zhì gào cuī róng bìng bǎi yú rì, fù zhōng chóng shí jí tòng bù néng rěn. yǒu yī wù rú shǒu gōng, cóng xià bù chū, xū yú ér zú. chū cháo yě qiān zài
唐國子司業知制誥崔融病百餘日,腹中蟲蝕極痛不能忍。有一物如守宮,從下部出,須臾而卒。(出《朝野僉載》)
diāo jùn cháo
刁俊朝
ān kāng líng rén diāo jùn cháo, qí qī bā yù xiàng yǐng zhě. chū wēi ruò jī luǎn, jiàn jù rú sān sì shēng píng àng. jī wǔ nián, dà rú shù hú zhī dǐng, zhòng bù néng xíng. qí zhōng yǒu qín sè shēng qìng xūn chí zhī xiǎng, xì ér tīng zhī, ruò hé yīn lǜ, líng líng kě lè. jī shù nián, yǐng wài shēng xiǎo xué rú zhēn máng zhě, bù zhī jǐ yì. měi tiān yù yǔ. zé xué zhōng chuī bái yān, fēi fēi rú sī lǚ. jiàn gāo bù sàn, jié wèi tún yún, yǔ zé lì jiàng. qí jiā shǎo zhǎng jù zhī, xián qǐng yuǎn sòng yán xué. jùn cháo liàn liàn bù néng yǐ, yīn wèi qī yuē: wú pò yǐ zhòng yì, jiāng bù néng bì yú kàng lì. sòng jūn yú wú rén zhī jìng, rú hé? qī yuē: wú cǐ jí chéng kě zēng è. sòng zhī yì sǐ, chāi zhī yì sǐ. jūn dāng wèi wǒ jué chāi zhī, kàn yǒu hé wù. jùn cháo jí mó cuì lì rèn, huī tiāo jiāng jí qī qián. yǐng zhōng xuān rán yǒu shēng, suì sì fēn pī liè. yǒu yī dà náo. tiào yuè tà ér qù. jí yǐ bó xù guǒ zhī, suī yǐng jí dùn yù, ér míng rán dà jiàn yǐ. míng rì, yǒu huáng guān kòu mén yuē: wú nǎi zuó yuē yǐng zhōng zǒu chū zhī náo yě. wú běn mí hóu zhī jīng, jiě zhì fēng yǔ. wú hé yǔ hàn jiāng guǐ chóu tán lǎo jiāo hái wǎng, cháng yǔ chān chuán gě jiāng zhì, bǐ tā fù zhī, yǐ qiú zhōu zhōng hóu liáng, yǐ yǎng sūn xī. zuó zhě tài yī zhū jiāo, sōu suǒ dǎng yǔ, gù jiè jūn fū rén qiú qí zhī lǐng, yǐ nì xìng mìng. suī fēn bù xiāng gān, rán wèi lèi yì shén yǐ. jīn yú fèng huáng shān shén chù, qiú dé shǎo xǔ líng gāo, qǐng jūn tú zhī, xìng dāng lì yù. jùn cháo rú qí yán tú zhī, suí shǒu chuāng hé. jùn cháo yīn liú huáng guān, pēng jī shè shí. shí qì, shì jiǔ yù yǐn, huáng guān yīn zhuǎn hóu gāo gē, yòu wèi sī páo qióng yù zhī yīn, wǎng bù kēng qiāng kě ài. jì ér cí qù, mò zhī suǒ yì. shí dà dìng zhōng yě. chū xù xuán guài lù
安康伶人刁俊朝,其妻巴嫗項癭者。初微若雞卵,漸巨如三四升瓶盎。積五年,大如數斛之鼎,重不能行。其中有琴瑟笙磬塤篪之響,細而聽之,若合音律,泠泠可樂。積數年,癭外生小穴如針芒者,不知幾億。每天欲雨。則穴中吹白煙,霏霏如絲縷。漸高布散,結為屯雲,雨則立降。其家少長懼之,咸請遠送岩穴。俊朝戀戀不能已,因謂妻曰:吾迫以眾議,將不能庇於伉儷。送君於無人之境,如何?妻曰:吾此疾誠可憎惡。送之亦死,拆之亦死。君當為我決拆之,看有何物。俊朝即磨淬利刃,揮挑將及妻前。癭中軒然有聲,遂四分披裂。有一大猱。跳躍蹋而去。即以帛絮裹之,雖癭疾頓愈,而冥然大漸矣。明日,有黃冠扣門曰:吾乃昨曰癭中走出之猱也。吾本獼猴之精,解致風雨。無何與漢江鬼愁潭老蛟還往,常與覘船舸將至,俾他覆之,以求舟中餱糧,以養孫息。昨者太一誅蛟,搜索黨與,故借君夫人蝤蠐之領,以匿性命。雖分不相干,然為累亦甚矣。今於鳳凰山神處,求得少許靈膏,請君塗之,幸當立愈。俊朝如其言塗之,隨手瘡合。俊朝因留黃冠,烹雞設食。食訖,貰酒欲飲,黃冠因轉喉高歌,又為絲匏瓊玉之音,罔不鏗鏘可愛。既而辭去,莫知所詣。時大定中也。(出《續玄怪錄》)
lǐ shēng
李生
tiān bǎo zhōng, yǒu lǒng xī lǐ shēng zì bái yī diào xuǎn guì zhōu cān jūn. jì zhì rèn, yǐ rè bìng xún yú. jué zuǒ rǔ tòng bù kě rěn, jí shì zhī, lóng ruò yōng zhǒng zhī zhuàng, jí zhào yī yàn qí mài. yī zhě yuē: zàng fǔ wú tā, ruò yì zhōng yǒu wù, yǐ huì gōng qí rǔ, rǔ tòng ér yōng bù kě wèi yě. yòu xún yú, bìng shén. yī rì yōng kuì, yǒu yī zhì, zì zuǒ rǔ zhōng tū ér fēi chū, bù zhī suǒ zhǐ. shì xī lǐ shēng zú. chū xuān shì zhì
天寶中,有隴西李生自白衣調選桂州參軍。既至任,以熱病旬余。覺左乳痛不可忍,及視之,隆若癰腫之狀,即召醫驗其脈。醫者曰:臟腑無他,若臆中有物,以喙攻其乳,乳痛而癰不可為也。又旬余,病甚。一日癰潰,有一雉,自左乳中突而飛出,不知所止。是夕李生卒。(出宣室志)
wèi shū
魏淑
dà lì zhōng, yuán chá wèi qióng zhōu cì shǐ. ér zhōu chéng jiāng yǒu wèi shū zhě, fū tǐ hóng zhuàng, nián fāng sì shí, qīn lǎo qī shǎo. ér hū zhōng yì jí, wú suǒ suān kǔ, dàn yǐn shí rì sǔn, shēn tǐ rì xiāo ěr. yī shēng shù shì, gǒng shǒu wú cuò. hán shǔ wèi zhōu, jí rú yīng hái yān, bù fù néng xíng zuò yǔ yán. qí mǔ yǔ qī, gèng xiāng tí bào. yù shū zhī shēng yuē, jiā rén zhào sēng zhì zhāi. qí qī nǎi yǐ chāi gǔ xié zhī yǐ bǔ, xū yú, néng jǐn yī xiǎo ōu. zì shì rì jiā suǒ shí, shēn yì jiàn zhǎng, bù bàn suì, nǎi fù qí chū. chá zé shòu yǔ gù zhí, qū qū qì lì, qiě wú shǎo yì. hòu shí yú nián, hàn mán, zhàn sǐ yú chén. chū jí yì jì
大曆中,元察為邛州刺史。而州城將有魏淑者,膚體洪壯,年方四十,親老妻少。而忽中異疾,無所酸苦,但飲食日損,身體日銷耳。醫生術士,拱手無措。寒暑未周,即如嬰孩焉,不復能行坐語言。其母與妻,更相提抱。遇淑之生曰,家人召僧致齋。其妻乃以釵股挾之以哺,須臾,能盡一小甌。自是日加所食,身亦漸長,不半歲,乃復其初。察則授與故職,趨驅氣力,且無少異。後十餘年,捍蠻,戰死於陳。(出《集異記》)
huáng fǔ jí
皇甫及
huáng fǔ jí zhě, qí fù wèi tài yuán shǎo yǐn, shén zhōng ài zhī. jí shēng rú cháng ér, zhì xián tōng rén chén suì, nián shí sì yǐ, hū gǎn yì bìng. fēi yǒu qiè jī chè gǔ zhī kǔ, dàn bào zhǎng ěr. yú shí ér shēn yuè qī chǐ, dài jiān shù wéi, zhǎng chuài dà jué, fù sān bèi yú xī yǐ. míng nián qiū, wú jí ér shì. chū sān shuǐ xiǎo dú
皇甫及者,其父為太原少尹,甚鍾愛之。及生如常兒,至咸通壬辰歲,年十四矣,忽感異病。非有切肌徹骨之苦,但暴長耳。逾時而身越七尺,帶兼數圍,長啜大嚼,復三倍於昔矣。明年秋,無疾而逝。(出《三水小牘》)
wáng bù
王布
yǒng zhēn nián, dōng shì bǎi xìng wáng bù zhī shū, cáng qián qiān wàn, shāng lǚ duō bīn zhī. yǒu nǚ nián shí sì wǔ, yàn lì cōng wù. bí liǎng kǒng gè chuí xī ròu, rú zào jiā zi, qí gēn xì rú má yán, zhǎng cùn xǔ, chù zhī tòng rù xīn suǐ. qí fù pò qián shù bǎi wàn zhì zhī, bù chà. hū yī rì, yǒu fàn sēng qǐ shí, yīn wèn bù: zhī jūn nǚ yǒu yì jí, kě yī jiàn, wú néng zhǐ zhī. bù bèi wèn dà xǐ. jí jiàn qí nǚ, sēng nǎi qǔ yào sè zhèng bái, chuī qí bí zhōng. shǎo qǐng zhāi qù zhī, chū shǎo huáng shuǐ, dōu wú suǒ kǔ. bù shǎng zhī bǎi jīn, fàn sēng yuē: wú xiū dào zhī rén, bù shòu hòu shī, wéi qǐ cǐ sāi ròu. suì zhēn zhòng ér qù, shì jí rú fēi. bù yì yì qí xián shèng yě. jì sēng qù wǔ liù fāng, fāng yuán zuò qiè, jù míng chāo běn gǎi fù yǒu yī shào nián, měi rú guān yù, qí bái mǎ, suì kòu qí mén yuē: shì yǒu hú sēng dào wú? bù jù yán rù, jù shù hú sēng shì. qí rén xū jiē bù yuè yuē: mǎ xiǎo jué zú, jìng hòu cǐ sēng. bù jīng yì, jié qí gù. yuē: shàng dì shī lè shén èr rén, jìn zhī cáng yú jūn nǚ bí zhōng. wǒ tiān rén yě, fèng mìng lái qǔ, bù yì cǐ sēng xiān qǔ zhī, dāng huò qiǎn yǐ. bù fāng zuò lǐ, jǔ shǒu ér shī. chū yǒu yáng zá zǔ
永貞年,東市百姓王布知書,藏錢千萬,商旅多賓之。有女年十四五,艷麗聰悟。鼻兩孔各垂息肉,如皂夾子,其根細如麻綖,長寸許,觸之痛入心髓。其父破錢數百萬治之,不差。忽一日,有梵僧乞食,因問布:知君女有異疾,可一見,吾能止之。布被問大喜。即見其女,僧乃取藥色正白,吹其鼻中。少頃摘去之,出少黃水,都無所苦。布賞之百金,梵僧曰:吾修道之人,不受厚施,唯乞此塞肉。遂珍重而去,勢疾如飛。布亦意其賢聖也。計僧去五六坊,(坊原作切,據明抄本改)復有一少年,美如冠玉,騎白馬,遂扣其門曰:適有胡僧到無?布遽延入,具述胡僧事。其人吁嗟不悅曰:馬小蹶足,竟後此僧。布驚異,詰其故。曰:上帝失樂神二人,近知藏於君女鼻中。我天人也,奉命來取,不意此僧先取之,當獲譴矣。布方作禮,舉手而失。(出《酉陽雜俎》)
hóu yòu xuán
侯又玄
jīng zhōu chù shì hóu yòu xuán, cháng chū jiāo, cè yú huāng zhǒng shàng. jí xià, diē shāng qí zhǒu, chuāng shén. xíng shù bǎi bù, féng yī lǎo rén. wèn hé suǒ ruò yě, yòu xuán jù yán, qiě jiàn qí zhǒu. lǎo rén yán: ǒu yǒu liáng yào, kě fēng zhī, shí rì bù kāi, bì yù. yòu xuán rú qí yán, jí jiě shì, yī bì suì luò. yòu xuán xiōng dì wǔ liù rén hù bìng, bìng bì chū xuè yuè yú. yòu xuán jiàn xiōng liǎng bì, hū bìng chuāng liù qī chù. xiǎo zhě rú yú qián, dà zhě rú qián, jiē huò rén miàn. míng chāo běn cǐ tiáo yǔ xià tiáo xiāng lián bìng chū yǒu yáng zá zǔ juǎn shí wǔ
荊州處士侯又玄,嘗出郊,廁於荒冢上。及下,跌傷其肘,瘡甚。行數百步,逢一老人。問何所若也,又玄具言,且見其肘。老人言:偶有良藥,可封之,十日不開,必愈。又玄如其言,及解視,一臂遂落。又玄兄弟五六人互病,病必出血月余。又玄見兄兩臂,忽病瘡六七處。小者如榆錢,大者如錢,皆或人面。(明抄本此條與下條相連並出《酉陽雜俎》卷十五)
yòu jiāng biǎo cháng yǒu shāng rén, zuǒ bì yǒu chuāng, xī rú rén miàn, yì wú tā kǔ. shāng rén xì dī jiǔ kǒu zhōng, qí miàn yì chì. yǐ wù shí zhī, fán wù bì shí. shí duō, jué bó nèi ròu zhǎng qǐ, yí wèi zài qí zhōng yě. huò bù shí zhī, zé yī bì jí yān. yǒu shàn yī zhě, jiào qí lì shì zhū yào. jīn shí cǎo mù xī shì zhī, zhì bèi mǔ, qí chuāng nǎi jù méi bì kǒu. shāng rén xǐ yuē: cǐ yào bì zhì yě. yīn yǐ xiǎo wěi tǒng huǐ qí kǒu, guàn zhī. shù rì chéng jiā. suì yù. chū yǒu yáng zá zǔ
又江表嘗有商人,左臂有瘡,悉如人面,亦無他苦。商人戲滴酒口中,其面亦赤。以物食之,凡物必食。食多,覺膊內肉漲起,疑胃在其中也。或不食之,則一臂瘠焉。有善醫者,教其歷試諸藥。金石草木悉試之,至貝母,其瘡乃聚眉閉口。商人喜曰:此藥必治也。因以小葦筒毀其口,灌之。數日成痂。遂愈。(出《酉陽雜俎》)
lǐ yán jí
李言吉
jīn zhōu fáng yù shǐ cuī yáo fēng yǒu qīn wài shēng lǐ yán jí zhě. zuǒ mù shàng liǎn hū yǎng, ér shēng yī xiǎo chuāng. jiàn zhǎng dà rú yā luǎn, qí gēn rú xián. héng yā qí mù bù néng kāi, yáo fēng měi huàn zhī. tā rì yǐn zhī jiǔ, lìng dà zuì, suì pōu qù zhī. yán jí bù zhī jué yě, zhuì jì pò, zhōng yǒu huáng què, míng zào ér qù. chū wén qí lù
金州防禦使崔堯封有親外甥李言吉者。左目上臉忽癢,而生一小瘡。漸長大如鴨卵,其根如弦。恆壓其目不能開,堯封每患之。他日飲之酒,令大醉,遂剖去之。言吉不知覺也,贅既破,中有黃雀,鳴噪而去。(出《聞奇錄》)
kuǎi liàng
蒯亮
chù shì kuǎi liàng, yán qí suǒ zhī é jiǎo huàn liú. yī wèi gē zhī, dé yī hēi shí qí zǐ. jù fǔ jī zhī, zhōng bù shāng quē. fù yǒu zú jìng shēng liú zhě. yīn zhì qīn jiā, wèi zhì quǎn suǒ zé, zhèng niè qí liú. qí zhōng de zhēn bǎi yú méi, jiē kě yòng, jí yì yù. chū jī shén lù
處士蒯亮,言其所知額角患瘤。醫為割之,得一黑石棋子。巨斧擊之,終不傷缺。復有足脛生瘤者。因至親家,為猘犬所齰,正齧其瘤。其中得針百餘枚,皆可用,疾亦愈。(出《稽神錄》)