ān lù shān chéng jìng qí chén shǎo yóu péi yán líng xuē yíng zhēn huà diāo féng dào míng dù xuān yóu lǐ dé yù hán quán huì
安祿山 成敬奇 陳少游 裴延齡 薛盈珍 畫雕 馮道明 杜宣猷 李德裕 韓全誨
sū xún sū kǎi lè péng guī kǒng qiān
蘇循 蘇楷 樂朋龜 孔謙
ān lù shān
安祿山
xuán zōng mìng huáng tài zǐ yǔ ān lù shān xiāng jiàn, ān lù bù bài. yīn zòu yuē: chén hú rén, bù xián guó fǎ, bù zhī tài zǐ shì hé guān? xuán zōng yuē: shì chǔ jūn. zhèn wàn suì hòu, dài zhèn jūn rǔ zhě. ān lù yuē: chén yú, bǐ zhě zhǐ zhī yǒu bì xià, bù zhī yǒu tài zǐ. zuǒ yòu lìng bài, ān lù nǎi bài. xuán zōng jiā qí zhì chéng, yóu lián zhī. chū tán bīn lù
玄宗命皇太子與安祿山相見,安祿不拜。因奏曰:臣胡人,不閒國法,不知太子是何官?玄宗曰:是儲君。朕萬歲後,代朕君汝者。安祿曰:臣愚,比者只知有陛下,不知有太子。左右令拜,安祿乃拜。玄宗嘉其志誠,尤憐之。(出《譚賓錄》)
chéng jìng qí
成敬奇
chéng jìng qí yǒu jùn cái, wén zhāng lì ér kě jiù. wèi dà lǐ zhèng, yǔ yáo chóng yǒu yīn qīn. chóng cháng qǐn jí, jìng qí zào zhái shěng yān. duì chóng tì qì, huái zhōng zhì shēng què shù méi, yī yī chí chū, qǐng chóng shǒu zhí ér hòu fàng zhī. zhù yún: yuàn lìng gōng sù yù. chóng miǎn qiáng cóng zhī. jìng qí jì qù, chóng è qí yú mèi. wèi qí zǐ dì yuē: cǐ lèi cóng hé ér lái. zì zī bù fù jiē yù. chū dà táng xīn yǔ
成敬奇有俊才,文章立而可就。為大理正,與姚崇有姻親。崇嘗寢疾,敬奇造宅省焉。對崇涕泣,懷中置生雀數枚,一一持出,請崇手執而後放之。祝云:願令公速愈。崇勉強從之。敬奇既去,崇惡其諛媚。謂其子弟曰:此淚從何而來。自茲不復接遇。(出《大唐新語》)
chén shǎo yóu
陳少游
táng chén shǎo yóu jiǎn xiào zhí fāng yuán wài láng, chōng huí hé shǐ. jiǎn xiào guān zì shǎo yóu shǐ yě. ér shǎo yóu wèi lǐ, zhǎng yú quán biàn, shí tuī gàn jì. rán hòu liǎn cái wù, jiāo jié quán yòu. xún chú guǎn guì guān chá shǐ. shí zhōng guān dǒng xiù yòng shì, shǎo yóu nǎi sù yú lǐ. hòu xià zhí jì, dú yè zhī. cóng róng yuē: qī láng jiā zhōng rén shù jǐ hé, měi rì suǒ fèi jǐ hé? xiù yuē: jiǔ tiǎn jìn zhí, lèi zhòng. yòu shǔ shí wù téng guì, yī yuè xū qiān yú guàn. shǎo yóu yuē: jù cǐ suǒ fèi, fèng qián bù néng zú qí shù. cǐ wài cháng xū qiú yú rén, fāng kě qǔ jì. tǎng yǒu shū chéng gōng yīng zhě, dàn liú xīn bì hù zhī, gù yì wèi lì ěr. shǎo yóu suī bù cái, qǐng yǐ yī shēn dú bèi qī láng zhī fèi yòng. měi suì yuàn sòng qián wǔ wàn guàn, jīn jiàn yǒu dà bàn, qǐng jí shōu shòu. yú dào guān xù sòng, miǎn fèi xīn láo lǜ, bù yì kě hū! xiù jì yú yú suǒ wàng, xīn yuè pō shén, yīn yǔ zhī xiāng hòu. shǎo yóu yán qì, qì yuē: nán fāng dú yǎng shēn pì, dàn kǒng bù dé shēng hái, zài dǔ yán sè. tòu jù yuē: zhōng chéng měi cái, bù dāng yuǎn guān. cóng róng xún yuē, jì jié jiǎn fēn. shí shǎo yóu yǐ nà huì yú yuán zài zi zhòng wǔ yǐ. xiù zài nèi wài yǐn jiàn. shù rì, bài xuān shè guān chá shǐ, gǎi zhè dōng guān chá shǐ, qiān huái nán jié dù shǐ. shí yú nián jiān, sān zǒng dà fān. zhēng qiú huò yì, qiě wú xū rì, liǎn jī cái bǎo, lèi jù wàn yì. shì wén yǎ qīng liú zhī shì, miè rú yě. chū jié yuán zài, měi suì kuì shí wàn guàn. hòu yǐ zài jiàn jiàn jì, shǎo yóu yì shāo shū zhī. jí zài zi bó hé, biǎn guān yáng zhōu, shǎo yóu wài yǔ zhī shēn jiāo, ér yīn shǐ rén cì qí guò, mì yǐ shàng wén. dài zōng yǐ wèi zhōng, dài zhī yì hòu. guān bō cháng wèi shǎo yóu bīn kè, lú qǐ zǎo nián, yǔ zhī tóng zài pú gù huái ēn mù fǔ, gù zhòu jiā qí guān. dé zōng xìng fèng tiān hòu, suì duó bāo jí cái wù bā bǎi wàn guàn. fù shǐ cān móu wēn shù, sòng kuǎn yú lǐ xī liè yuē: háo shū lú děng zhōu, yǐ lìng bà lěi, tāo gē juǎn jiǎ, zhù hòu zhǐ huī. hòu luán yú guī jīng, bāo jí rù cháo, jù zòu cái fù shì zhuàng. shǎo yóu shàng biǎo, yǐ suǒ qǔ cái, jiē shì gōng jūn fèi yòng, jīn qǐng jù shù què nà. nǎi zhòng zhēng guǎn nèi bǎi xìng yǐ jìn. hòu liú qià mù biàn zhōu, dé xī liè qǐ jū zhù: mǒu yuè rì, chén shǎo yóu shàng biǎo guī shùn. shǎo yóu wén zhī, cán kuì ér zú. chū tán bīn lù
唐陳少游檢校職方員外郎,充回紇使。檢校官自少游始也。而少游為理,長於權變,時推幹濟。然厚斂財物,交結權右。尋除管桂觀察使。時中官董秀用事,少游乃宿於里。候下直際,獨謁之。從容曰:七郎家中人數幾何,每日所費幾何?秀曰:久忝近職,累重。又屬時物騰貴,一月須千餘貫。少游曰:據此所費,俸錢不能足其數。此外常須求於人,方可取濟。倘有輸誠供應者,但留心庇護之,固易為力耳。少游雖不才,請以一身獨備七郎之費用。每歲願送錢五萬貫,今見有大半,請即收受。余到官續送,免費心勞慮,不亦可乎!秀既逾於所望,忻悅頗甚,因與之相厚。少游言訖,泣曰:南方毒癢深僻,但恐不得生還,再睹顏色。透遽曰:中丞美才,不當遠官。從容旬曰,冀竭蹇分。時少游已納賄於元載子仲武矣。秀、載內外引薦。數日,拜宣歙觀察使,改浙東觀察使,遷淮南節度使。十餘年間,三總大藩。徵求貨易,且無虛日,斂積財寶,累巨萬億。視文雅清流之士,蔑如也。初結元載,每歲饋十萬貫。後以載漸見忌,少游亦稍疏之。及載子伯和,貶官揚州,少游外與之深交,而陰使人伺其過,密以上聞。代宗以為忠,待之益厚。關播嘗為少游賓客,盧杞早年,與之同在僕固懷恩幙府,故驟加其官。德宗幸奉天后,遂奪包佶財物八百萬貫。復使參謀溫述,送款於李希烈曰:濠、舒、廬等州,已令罷壘,韜戈卷甲,佇候指揮。後鑾輿歸京,包佶入朝,具奏財賦事狀。少游上表,以所取財,皆是供軍費用,今請據數卻納。乃重征管內百姓以進。後劉洽牧汴州,得希烈起居註:某月日,陳少游上表歸順。少游聞之,慚愧而卒。(出《譚賓錄》)
péi yán líng
裴延齡
táng péi yán líng lèi zhuǎn sī nóng shǎo qīng, xún yǐ běn guān quán pàn dù zhī. zì chuāi bù tōng shí huò zhī wù, nǎi shè gōu jù, zhào dù zhī lǎo lì yǔ móu, yǐ qiú ēn gù. nǎi zòu yán: tiān xià chū rù qián wù, xīn chén xiāng yīn, ér cháng bù jiǎn liù qī qiān wàn guàn, wéi zài yī kù. chà shū sàn shī, mò kě zhī zhī. qǐng yú zuǒ cáng kù zhōng fēn zhì, míng chāo běn zhì zuò zhù. bié jiàn qiàn fù hào zhài děng kù. jí jì kù yuè gěi, nà zhū sè qián wù. dé zōng cóng zhī. dàn guì yù zhāng míng mù, yǐ huò shàng tīng. qí shí qián wù gèng wú zēng jiā, wéi xū fèi bù shū rén lì. yòu zòu qǐng, lìng jīng zhào fǔ liǎng shuì qīng miáo qián, shì cǎo bǎi wàn tuán, sòng yuàn zhōng. zǎi chén yì: yǐ wèi ruò shì cǎo bǎi wàn tuán, zé yī fāng bǎi xìng, zì dōng lì xià, bān yùn bù liǎo, yòu fáng duó nóng wù. qí shì dé zhǐ. jīng xī yǒu wū chí bēi shī chù, lú wěi cóng shēng yān, bù guò shù mǔ. yán líng hū zòu yún: jiù mǎ dōng yuè hé zài cáo lì mò sì, xià zhōng jí xū yǒu mù fàng chù. chén jìn xún fǎng dé zhǎng ān xián yáng liǎng xiàn jiè, yǒu bēi dì bǎi qǐng, qǐng yǐ wèi nèi jiù mù mǎ zhī dì. qiě qù jīng chéng shí shù lǐ. dé zōng xìn zhī, yán yú zǎi chén. zǎi chén jiān zhí yún: kǒng bì wú cǐ. jí chà guān yuè shì, xī jiē xū wàng. yán líng jì cán qiě nù, yòu yīn duì yáng. dé zōng yuē: zhèn suǒ jū yù táng diàn yuàn yī fú. yǐ nián duō gù zhì sǔn huài, ér wèi néng huàn. yán líng yuē: zōng miào shì zhòng, diàn fú shì qīng. bì xià zì yǒu běn fèn qián wù. dé zōng jīng yuē: běn fèn qián hé míng yě? yuē: cǐ shì hé yì. yú rú cháng cái, bù zú yǔ yán. bì xià zhèng hé wèn chén, chén néng zhī zhī. zhǔn lǐ jīng yún: tiān xià fù shuì, fēn wèi sān fēn. yī fēn chōng gàn dòu yī fēn chōng bīn kè, yī fēn chōng jūn zhī páo chú, gàn dòu gōng zōng miào yě. jīn bì xià fèng zōng miào, suī zhì yán zhì fēng zhì hòu, yì bù néng yòng yī fēn cái fù yě. zhī rú hóng lú lǐ bīn, zhū guó fān kè, zhì yú huí hé mǎ jià, yòng yī fēn qián wù, shàng yǒu yíng xiàn shén duō. kuàng bì xià yù shàn gōng chú, jiē jí jiǎn jiǎn, suǒ yòng wài, yǐ cì bǎi guān chōng fèng liào cān qián děng, yóu wèi néng jǐn. jù cǐ ér yán, páo chú zhī yòng, qí shù shàng shǎo, jiē bì xià běn fèn yě. yòng xiū shí diàn, yì bù hé yí, hé kuàng yī fú. shàng yuē: jīng yì rú cǐ, rén wèi zēng yán, hàn zhī ér yǐ. hòu yīn jì liào zào shén lóng sì, xū yòng zhǎng qī shí chǐ sōng mù. yán líng zòu yuē: chén jìn yú tóng zhōu, jiǎn dé yī gǔ, yǒu shù qiān zhū, jiē zhǎng qī bā shí chǐ. dé zōng yuē: rén yún, kāi yuán tiān bǎo zhōng, jìn chù qiú mì wǔ liù zhàng mù, shàng wèi yì dé, jiē xū yú lán shèng zhōu lái cǎi zào. rú jīn hé wèi jìn chù biàn yǒu cǐ mù? yán líng duì yuē: xián zhě zhēn bǎo yì wù, jiē chù chù yǒu zhī, dàn yù shèng jūn jí chū. jīn cǐ mù shēng zì guān fǔ, gài wèi shèng jūn, qǐ kāi yuán tiān bǎo hé dé yǒu yě. yán líng jì ruì qíng yú kē kè, bō xià fù shàng wèi gōng. zòu duì zhī jì, jiē zì chěng guǐ guài xū wàng, tā rén mò gǎn yán zhě, yán líng yán zhī bù yí, yì rén zhī suǒ wèi cháng wén. shàng pō yù zhī wài shì, gù tè yōu yù zhī. chū tán bīn lù
唐裴延齡累轉司農少卿,尋以本官權判度支。自揣不通食貨之物,乃設鈎距,召度支老吏與謀,以求恩顧。乃奏言:天下出入錢物,新陳相因,而常不減六七千萬貫,唯在一庫。差殊散失,莫可知之。請於左藏庫中分置,(明抄本置作貯。)別建欠、負、耗、債等庫。及季庫月給,納諸色錢物。德宗從之。但貴欲張名目,以惑上聽。其實錢物更無增加,唯虛費簿書人吏。又奏請,令京兆府兩稅青苗錢,市草百萬團,送苑中。宰臣議:以為若市草百萬團,則一方百姓,自冬歷夏,搬運不了,又妨奪農務。其事得止。京西有污池卑濕處,蘆葦叢生焉,不過數畝。延齡忽奏云:廄馬冬月合在槽櫪秣飼,夏中即須有牧放處。臣近尋訪得長安咸陽兩縣界,有陂地百頃,請以為內廄牧馬之地。且去京城十數里。德宗信之,言於宰臣。宰臣堅執云:恐必無此。及差官閱視,悉皆虛妄。延齡既慚且怒,又因對敭。德宗曰:朕所居浴堂殿院一栿。以年多故致損壞,而未能換。延齡曰:宗廟事重,殿栿事輕。陛下自有本分錢物。德宗驚曰:本分錢何名也?曰:此是紇義。愚儒常才,不足與言。陛下正合問臣,臣能知之。准禮經云:天下賦稅,分為三分。一分充干豆;一分充賓客,一分充君之庖廚,干豆供宗廟也。今陛下奉宗廟,雖至嚴至豐至厚,亦不能用一分財賦也。只如鴻臚禮賓,諸國番客,至於回紇馬價,用一分錢物,尚有贏羨甚多。況陛下御善宮廚,皆極簡儉,所用外,以賜百官充俸料餐錢等,猶未能盡。據此而言,庖廚之用,其數尚少,皆陛下本分也。用修十殿,亦不合疑,何況一栿。上曰:經義如此,人未曾言,頷之而已。後因計料造神龍寺,須用長七十尺松木。延齡奏曰:臣近於同州,檢得一谷,有數千株,皆長七八十尺。德宗曰:人云,開元天寶中,近處求覓五六丈木,尚未易得,皆須於嵐勝州來采造。如今何為近處便有此木?延齡對曰:賢者珍寶異物,皆處處有之,但遇聖君即出。今此木生自關輔,蓋為聖君,豈開元天寶合得有也。延齡既銳情於苛刻,剝下附上為功。奏對之際,皆恣騁詭怪虛妄,他人莫敢言者,延齡言之不疑,亦人之所未嘗聞。上頗欲知外事,故特優遇之。(出《譚賓錄》)
xuē yíng zhēn
薛盈珍
yáo nán zhòng wèi zhèng huá jié dù shǐ. shí jiān jūn xuē yíng zhēn gū shì, gàn duó jūn zhèng. nán zhòng bù cóng, shù wèi yíng zhēn gòu chán yú shàng, shàng pō yí zhī. hòu yíng zhēn qiǎn xiǎo shǐ chéng wù yíng, chí biǎo zòu nán zhòng bù fǎ, chán gòu pō shén. nán zhòng bì jiāng cáo wén qià, shí zòu shì fù jīng shī. qiè zhī yíng zhēn biǎo zhōng yǔ, wén qià sī huái nù. suì chén yè jiān dào zhuī wù yíng, zhì zhǎng lè yì, jí zhī, yǔ tóng shě sù. zhōng yè shā wù yíng. chén yíng zhēn biǎo yú cè zhōng. nǎi zì shā. rì xū, yì lì kāi mén, jiàn liú xiě mǎn dì. páng dé wén qià èr jiān, yī jiān gào yíng zhēn zuì yī jiān biǎo lǐ nán zhòng yuān, qiě chén xiè shā wù yíng. dé zōng wén qí shì, pō hài dòng. hài dòng yuán zuò bó yì, jù míng chāo běn gǎi. nán zhòng lǜ xìn shēn, suì rù cháo. chū zhì, shàng yuē: yíng zhēn rǎo qīng shén yě. nán zhòng yuē: yíng zhēn bù rǎo chén, zì suí bì xià fǎ ěr. rú yíng zhēn bèi suǒ zài, suī yáng dù fù shēng, fǔ bǎi xìng, yù sān jūn, bì bù chéng kǎi tì fù mǔ zhī zhèng, shī lǜ shàn zhèn zhī zhì yǐ. dé zōng mò rán jiǔ zhī. chū tán bīn lù
姚南仲為鄭滑節度使。時監軍薛盈珍估勢,干奪軍政。南仲不從,數為盈珍構讒於上,上頗疑之。後盈珍遣小使程務盈,馳表奏南仲不法,讒構頗甚。南仲裨將曹文洽,時奏事赴京師。竊知盈珍表中語,文洽私懷怒。遂晨夜兼道追務盈,至長樂驛,及之,與同舍宿。中夜殺務盈。沉盈珍表於廁中。乃自殺。日旴,驛吏開門,見流血滿地。旁得文洽二緘,一緘告盈珍罪;一緘表理南仲冤,且陳謝殺務盈。德宗聞其事,頗駭動。(駭動原作駁異,據明抄本改。)南仲慮釁深,遂入朝。初至,上曰:盈珍擾卿甚也。南仲曰:盈珍不擾臣,自隋陛下法耳。如盈珍輩所在,雖羊杜復生,撫百姓,御三軍,必不成愷悌父母之政,師律善陣之制矣。德宗默然久之。(出《譚賓錄》)
huà diāo
畫雕
péi yán líng shì ēn qīng zào, tóng liè jù zhī, wéi gù shǎo lián bù bì. yán líng cháng huà yī diāo, qún niǎo zào zhī. yǐ xiàn, dé zōng zhī zhòng nù, yì xìn zhī. chū tán bīn lù
裴延齡恃恩輕躁,同列懼之,唯顧少連不避。延齡嘗畫一雕,群鳥噪之。以獻,德宗知眾怒,益信之。(出《譚賓錄》)
féng dào míng
馮道明
yōng táo, shǔ rén yě, yǐ jìn shì dēng dì. hòu shāo báo yú qīn dǎng, qí jiù yún ān liú jìng zhī bà jǔ, guī shān pō, sù shì piān zhāng. ràng táo bù jì shū yuē: shān jìn héng yáng suī shǎo yàn, shuǐ lián bā shǔ qǐ wú yú. táo dé shī kuì nǎn, fāng yǒu gū shǒu zhī sī. hòu wèi jiǎn zhōu mù, zì bǐ xiè xuān chéng liǔ wú xìng yě. bīn zhì zé zhé cuò zhī, hūn zhě yì dài, tóu zhì zhě xī dé jiàn. hū yǒu féng dào míng xià dì qǐng yè yún: yǔ yuán wài gù jiù. hūn zhě yǐ dào míng zhī yán qǐ zhī, jí yǐn jìn, táo ā yuē: yǔ jūn mèi píng shēng, hé fāng fāng yuán zuò fáng, jù míng chāo běn gǎi. xiāng shí? dào míng yuē: sòng yuán wài shī, yǎng yuán wài dé, shī jí zhōng rì dé jiàn. hé nǎi gé píng shēng yě! suì yín yuē: lì dāng qīng cǎo rén xiān jiàn, xíng jìn bái lián yú wèi zhī. yòu yuē: jiāng shēng qiū rù sì, yǔ qì yè qīn lóu. yòu yuē: bì mén kè dào cháng yí bìng, mǎn yuàn huā kāi bù shì pín. táo wén yín xīn rán, dài dào míng rú nǎng xī zhī jiāo. jūn zǐ yǐ yōng jūn jīn chí ér hǎo mèi, féng zi fěi yì ér qiú zhī, qí liǎng wéi zhī. chū yún xī yǒu yì
雍陶,蜀人也,以進士登第。後稍薄於親黨,其舅雲安劉敬之罷舉,歸山坡,素事篇章。讓陶不寄書曰:山近衡陽雖少雁,水連巴蜀豈無魚。陶得詩愧赧,方有孤首之思。後為簡州牧,自比謝宣城柳吳興也。賓至則折挫之,閽者亦怠,投贄者稀得見。忽有馮道明下第請謁云:與員外故舊。閽者以道明之言啟之,及引進,陶呵曰:與君昧平生,何方(方原作妨,據明抄本改。)相識?道明曰:誦員外詩,仰員外德,詩集中日得見。何乃隔平生也!遂吟曰:立當青草人先見,行近白蓮魚未知。又曰:江聲秋入寺,雨氣夜侵樓。又曰:閉門客到常疑病,滿院花開不似貧。陶聞吟欣然,待道明如曩昔之交。君子以雍君矜持而好媚,馮子匪藝而求知,其兩違之。(出《雲溪友議》)
dù xuān yóu
杜宣猷
dù xuān yóu dài fū zì mǐn mǐn yuán zuò táo, jù yù quán zi gǎi zhōng chú xuān chéng, zhōng guān zhī lì yě. zhū dào měi suì jìn yān rén, suǒ wèi sī bái zhě, mǐn wèi shǒu yān. qiě duō rèn yòng. yǐ gù dà yān yǐ xià sāng zǐ, duō xì yú mǐn. shí yǐ wèi zhōng guān sǒu zé. xuān yóu jì zhì, měi hán shí jié, zhé sàn qiǎn jiāng lì, hé qiè shí wù, jì yú zhū yān zhǒng mù. suǒ wèi sǎ sǎo zhě yě, gù shí hào wèi chì shǐ kàn mù. chū yù quán zi
杜宣猷大夫自閩(閩原作陶,據《玉泉子》改)中除宣城,中官之力也。諸道每歲進閹人,所謂私白者,閩為首焉。且多任用。以故大閹以下桑梓,多繫於閩。時以為中官藪澤。宣猷既至,每寒食節,輒散遣將吏,荷挈食物,祭於諸閹冢墓。所謂灑掃者也,故時號為敕使看墓。(出《玉泉子》)
lǐ dé yù
李德裕
lǐ dé yù zhèn yáng zhōu, jiān jūn shǐ yáng qīn yì zhuī rù, bì wèi shū jìn. ér dé yù zhì lǐ, jiē bù yuè xún cháng, qīn yì xīn xián zhī. yī rì, zhōng táng shè yàn, gèng wú tā bīn. ér chén shè bǎo qì tú huà shù chuáng, jiē shū jué. yī xí zhī fèng, yì jié qíng lǐ. yàn bà, jiē yǐ zèng zhī. qīn yì dà xǐ guò wàng. xún rì, xī xíng zhì biàn zhōu, yǒu zhào què lìng jiān huái nán. qīn yì jí zhì, jù yǐ qián shí suǒ zèng guī zhī. dé yù xiào yuē: cǐ wú suǒ zhí, nài hé jù yān? xī què yǔ zhī. qīn yì xīn gǎn shù bèi. hòu jìng zuò shū mì shǐ, táng wǔ zōng yī zhāo zhī bǐng, jiē qīn yì suǒ zhì yě. chū yōu xián gǔ chuī
李德裕鎮揚州,監軍使楊欽義追入,必為樞近。而德裕致禮,皆不越尋常,欽義心銜之。一日,中堂設宴,更無他賓。而陳設寶器圖畫數床,皆殊絕。一席祗奉,亦竭情禮。宴罷,皆以贈之。欽義大喜過望。旬日,西行至汴州,有詔卻令監淮南。欽義即至,具以前時所贈歸之。德裕笑曰:此無所直,奈何拒焉?悉卻與之。欽義心感數倍。後竟做樞密使,唐武宗一朝之柄,皆欽義所致也。(出《幽閒鼓吹》)
hán quán huì
韓全誨
táng zhāo zōng yǐ huàn guān hù quán, jiāo zì nán zhì, cháng yǒu zhū jiǎn zhī yì. zǎi xiàng cuī yìn jí jì yóu shén. shàng chì yìn, fán yǒu mì zòu, dāng jìn náng fēng, wù yú biàn diàn miàn zòu. yǐ shì huàn guān bù néng zhī. hán quán huì děng nǎi fǎng jīng chéng měi nǚ shù shí yǐ jìn, mì qiú gōng zhōng yīn shì. tiān zǐ bù zhī wù, yìn móu jiàn xiè. zhōng guān yǐ zhòng lù gān yán, qǐng fān chén wèi chéng shè, shì cuī yìn zì zì yuán zuò jiē, jù běi mèng suǒ yán gǎi liè. shí shí yuán zuò zhǒu, jù míng chāo běn gǎi. yīn fú là yàn jù, zé xiāng xiàng liú tì, cí zhǐ chǎn yú. huì biàn rén kòu tóng huá zhī cuī yìn zhī móu, yú shì hán quán huì yǐn jìn jūn, chén bīng fú, bī dì xìng fèng xiáng. tā rì cuī yìn yǔ liáng zǔ xié móu, yǐ zhū yān guān. wèi jiǔ, huò yì jí zhī, zhì zú jué miè. shí zhě guī zuì yú cuī yìn. xiān shì qí jì fù ān qián cháng wèi suǒ qīn yuē: miè wú zú zhě, bì zī ér yě. zī ér jí yìn xiǎo zì. hé dōng jìn wáng lǐ kè yòng wén yìn suǒ wèi, wèi bīn zuǒ yuē: zhù zhù zì yuán quē, jù běi mèng suǒ yán bǔ. zéi wèi nüè zhě, qí cuī yìn hū. pò guó wáng jiā, bì zài cǐ rén yě. chū běi mèng suǒ yán
唐昭宗以宦官怙權,驕恣難制,常有誅剪之意。宰相崔胤嫉忌尤甚。上敕胤,凡有密奏,當進囊封,勿於便殿面奏。以是宦官不能知。韓全誨等乃訪京城美女數十以進,密求宮中陰事。天子不之悟,胤謀漸泄。中官以重賂甘言,請藩臣為城社,視崔胤眥(眥原作皆,據《北夢瑣言》改)裂。時(時原作肘,據明抄本改。)因伏臘宴聚,則相向流涕,辭旨諂諛。會汴人寇同華知崔胤之謀,於是韓全誨引禁軍,陳兵伏,逼帝幸鳳翔。他日崔胤與梁祖協謀,以誅閹官。未久,禍亦及之,致族絕滅。識者歸罪於崔胤。先是其季父安潛常謂所親曰:滅吾族者,必緇兒也。緇兒即胤小字。河東晉王李克用聞胤所為,謂賓佐曰:助(助字原缺,據《北夢瑣言》補。)賊為虐者,其崔胤乎。破國亡家,必在此人也。(出《北夢瑣言》)
sū xún
蘇循
táng mò, shàng shū sū xún chǎn mèi gǒu qiě, liáng tài zǔ bǐ zhī. tā rì zhì bīng zhōu, yè jìn wáng. shí zhāng chéng yè fāng yǐ kuāng fù wèi yì. ér xún hū xiàn jìn wáng huà chì bǐ yī duì, chéng yè yù bǐ zhī. chū táng shū, míng chāo běn zuò chū běi mèng suǒ yán
唐末,尚書蘇循諂媚苟且,梁太祖鄙之。他日至并州,謁晉王。時張承業方以匡復為意。而循忽獻晉王畫敕筆一對,承業愈鄙之。(出《唐書》,明抄本作出《北夢瑣言》)
sū kǎi
蘇楷
zhāo zōng xiān shì shèng mù jǐng wén xiào huáng dì, miào hào zhāo zōng. qǐ jū láng sū kǎi děng bó yì, qǐng gǎi wèi gōng líng zhuāng mǐn huáng dì, miào hào xiāng zōng. sū kǎi zhě, lǐ bù shàng shū sū xún zhī zǐ, gān níng èr nián yīng jìn shì. kǎi rén cái qǐn lòu, jiān wú dé xíng. zhāo zōng è qí làn jìn, shuài xiān chù luò. yóu shì yuàn wàng, zhuān xìng bāng guó zhī zāi. qí fù xún, jiān xié fù huì, wú yù yú shí. gù xī zhǐ gǒu jìn. liáng zǔ shí qí xiǎn pō, zī bù yuè, dà wèi jìng xiáng lǐ zhèn suǒ bǐ. liáng zǔ jiàn hào, zhào yuē: sū kǎi gāo yí xiū xiāo wén lǐ, jiē rén cái qǐn lòu, bù kě chén wū bān xíng. bìng tíng jiàn rèn, fàng guī tián lǐ. sū xún kě lìng zhì shì. hé shuò shì rén, mù sū kǎi wèi yì guān xiāo jìng. chū běi mèng suǒ yán
昭宗先諡聖穆景文孝皇帝,廟號昭宗。起居郎蘇楷等駁議,請改為恭靈莊閔皇帝,廟號襄宗。蘇楷者,禮部尚書蘇循之子,乾寧二年應進士。楷人才寢陋,兼無德行。昭宗惡其濫進,率先黜落。由是怨望,專幸邦國之災。其父循,奸邪附會,無譽於時。故希旨苟進。梁祖識其險坡,滋不悅,大為敬翔、李振所鄙。梁祖建號,詔曰:蘇楷、高貽休、蕭聞禮,皆人才寢陋,不可塵污班行。並停見任,放歸田裡。蘇循可令致士。河朔士人,目蘇楷為衣冠梟獍。(出《北夢瑣言》)
lè péng guī
樂朋龜
jiù lì, shì zǐ bù yǔ nèi guān jiāo yóu. shí jūn jūn róng tián lìng zī shàn huí tiān zhī lì. táng xī huáng bō qiān, xíng zhì yáng yuán, bǎi guān wèi jí, quē rén zhǎng gào. lè péng guī shì láng, yì jí xíng zài. yīn yè zhōng wèi, réng qǐng zhōng wài. yóu shì jiàn zhī, chōng hàn lín xué shì. zhāng jùn xiāng zì chù shì chú qǐ jū láng, yì chū lìng zī zhī mén, jiē shēn zhōng wài zhī jìng. jì chē jià dào shǔ, cháo shì bì jí. yī rì, zhōng wèi wèi zǎi xiàng kāi yán, xué shì jì zhāng qǐ jū tóng yù yān. zhāng gōng chǐ yú duì zhòng shè bài, nǎi xiān yè zhōng wèi. shǐ shī xiè jiǔ zhī jìng, zhōng wèi yà zhī. é ér bīn zhì, jí xí zuò dìng. zhōng wèi bái zhū guān yuē: mǒu yǔ qǐ jū, qīng zhuó yì liú. céng méng zhōng wài. jì lǜ diàn rǔ, hé dàn gǎi gèng? jīn rì àn dì xiè jiǔ, jí bù kě. zhāng gōng cán jù jiāo jí. zì cǐ shén wèi qún yàn suǒ báo. lè gōng jǔ jìn shì, chū chén qǐ shì, yè lǐ zhāo dài láng, zì méi yún: bié yú jiǔ jīng shū shǐ jí lǎo zhuāng bā bā yuán zuò xíng, jù míng chāo běn gǎi. dōu fù wài, zhe bā bǎi juǎn shū. qǐng chuí bǐ shì. chéng yǒu xué wèn yě, rán yú zhì gào bù shèn jiǎn dāng. shí rén huò wèi zhī kě yě. chū běi mèng suǒ yán
舊例,士子不與內官交遊。十軍軍容田令孜擅回天之力。唐僖皇播遷,行至洋源,百官未集,缺人掌誥。樂朋龜侍郎,亦及行在。因謁中尉,仍請中外。由是薦之,充翰林學士。張濬相自處士除起居郎,亦出令孜之門,皆申中外之敬。洎車駕到蜀,朝士畢集。一日,中尉為宰相開筵,學士洎張起居同預焉。張公恥於對眾設拜,乃先謁中尉。使施謝酒之敬,中尉訝之。俄而賓至,即席坐定。中慰白諸官曰:某與起居,清濁異流。曾蒙中外。既慮玷辱,何憚改更?今日暗地謝酒,即不可。張公慚懼交集。自此甚為群彥所薄。樂公舉進士,初陳啟事,謁李昭待郎,自媒云:別於九經書史及老莊八(八原作行,據明抄本改。)都賦外,著八百卷書。請垂比試。誠有學問也,然於制誥不甚簡當。時人或未之可也。(出《北夢瑣言》)
kǒng qiān
孔謙
hòu táng míng zōng jí wèi zhī chū, zhū zū lián shǐ kǒng qiān guī dé dé yuán zuò dé, jù míng chāo běn gǎi. jūn jié dù shǐ yuán xíng qīn dèng zhōu jié dù wēn tāo tài zǐ shǎo bǎo duàn yí biàn zhōu qū wù xīn tíng wèi lǐ jì xuān děng. kǒng qiān wèi zhōu kǒng mù lì, zhuāng zōng tú bà, yǐ gōng kuì jūn shí. qiān yǒu lì yān, jì wèi zū yōng shǐ. qū shì bì xìng, duó zǎi xiàng quán. zhuān yǐ qǔ liǎn wèi yì, bō xuē wàn duān, yǐ fàn zhòng nù fú zhū. yuán xíng qīn wèi zhuāng zōng ài jiāng, chū rù gōng jìn, céng wú jiān gé. hài míng zōng zhī zǐ cóng jǐng, yǐ shì fú zhū. duàn níng shì liáng, yǐ jiān nìng jìn shēn. zhì jié jiāng, mò nián wǎn jūn quán, shù shǒu guī cháo. wēn tāo xiōng è, fā jué xī jīng líng qǐn. zhuāng zōng zhōng xìng, bù zhèng qí zuì, hòu lù líng guān yān rén, yǔ duàn níng jiē cì guó xìng, huò yōng máo yuè. míng zōng cǎi zhòng yì ér zhū zhī. xīn tíng wèi kāi fēng yǐn wáng zàn zhī yá jiāng yě, zhū yǒu zhēn shí, tíng wèi yī zàn shì qū fǎ luàn zhèng, biàn rén è zhī. lǐ jì xuān biàn jiāng mèng shěn chéng zhī zǐ, wáng mìng guī zhuāng zōng, liú huáng hòu chù wèi zi. shí gōng yē zhī jiān, huì shēng liú wén. cǐ sì xiōng, dì zài fān dǐ shí, è qí wèi rén, gù jiē zhū zhī. zhuāng zōng huáng dì wèi táng xuě chǐ, hào wèi zhōng xìng. ér wēn tāo huǐ fā zhū dì líng qǐn, yí jiā dà pì. ér cì guó xìng, fù jié máo, yóu shì zhī zhōng xìng zhī shuō miù yǐ. chū běi mèng suǒ yán
後唐明宗即位之初,誅租廉使孔謙、歸德(德原作得,據明抄本改。)軍節度使元行欽、鄧州節度溫韜、太子少保段疑、汴州曲務辛廷蔚、李繼宣等。孔謙魏州孔目吏,莊宗圖霸,以供饋軍食。謙有力焉,既為租庸使。曲事嬖倖,奪宰相權。專以取斂為意,剝削萬端,以犯眾怒伏誅。元行欽為莊宗愛將,出入宮禁,曾無間隔。害明宗之子從景,以是伏誅。段凝事梁,以奸佞進身。至節將,末年綰軍權,束手歸朝。溫韜兇惡,發掘西京陵寢。莊宗中興,不證其罪,厚賂伶官閹人,與段凝皆賜國姓,或擁旄鉞。明宗采眾議而誅之。辛廷蔚開封尹王瓚之牙將也,朱友貞時,廷蔚依瓚勢曲法亂政,汴人惡之。李繼宣汴將孟審澄之子,亡命歸莊宗,劉皇后畜為子。時宮掖之間,穢聲流聞。此四凶,帝在藩邸時,惡其為人,故皆誅之。莊宗皇帝為唐雪恥,號為中興。而溫韜毀發諸帝陵寢,宜加大辟。而賜國姓,付節旄,由是知中興之說謬矣。(出《北夢瑣言》)