zhào yuán kǎi yán zhī wēi zhèng yīn xuē jì lǐ jiào lǐ yì fǔ hóu sī zhǐ lú cáng yòng zhào lǚ wēn zhāng jí jí xū
趙元楷 閻知微 鄭愔 薛稷 李嶠 李義府 侯思止 盧藏用 趙履溫 張岌 吉頊
zōng chǔ kè cuī róng cuī shí yòng fān jiāng zhāng shuō chéng bó xiàn yáng guó zhōng tài zhēn fēi lǐ lín fǔ
宗楚客 崔融 崔湜 用番將 張說 程伯獻 楊國忠 太真妃 李林甫
zhào yuán kǎi zhào yuán kǎi wèi jiāo hé dào héng jūn dà zǒng guǎn, shí hòu jūn jí wèi yuán shuài. jūn jí mǎ bìng sǎng chuāng, yuán kǎi yǐ zhǐ zhān qí nóng ér xiù zhī, yǐ yú jūn jí. wèi yù shǐ suǒ hé, zuǒ qiān cì shǐ. chū tán bīn lù
趙元楷趙元楷為交河道行軍大總管,時候君集為元帥。君集馬病顙瘡,元楷以指沾其膿而嗅之,以諛君集。為御史所劾,左遷刺史。(出《譚賓錄》)
yán zhī wēi
閻知微
táng chūn guān shàng shū yán zhī wēi hé mò chuài, sī bīn chéng tián guī dào wèi zhī fù yān. zhì yá zhàng xià, zhī wēi wǔ dǎo, wǎn zhuǎn bào mò chuài xuē bí ér xiù zhī. tián guī dào dú zhǎng yī bù bài. mò chuài dà nù, dào xuán zhī, jīng yī xiǔ. míng rì jiāng shā zhī, yuán zhēn jiàn: dà guó hé qīn shǐ, shā zhī bù xiáng. nǎi dé shì. hòu yǔ zhī wēi zhēng yú diàn tíng, yán mò chuài bì bù hé, zhī wēi jiān zhí yǐ wèi hé. mò chuài guǒ fǎn, xiàn zhào dìng. tiān hòu nǎi zhū zhī wēi jiǔ zú, bài guī dào xià guān shì láng. chū cháo yě qiān zài
唐春官尚書閻知微和默啜,司賓丞田歸道為之副焉。至牙帳下,知微舞蹈,宛轉抱默啜靴鼻而嗅之。田歸道獨長揖不拜。默啜大怒,倒懸之,經一宿。明日將殺之,元珍諫:大國和親使,殺之不祥。乃得釋。後與知微爭於殿庭,言默啜必不和,知微堅執以為和。默啜果反,陷趙定。天后乃誅知微九族,拜歸道夏官侍郎。(出《朝野僉載》)
zhèng yīn
鄭愔
táng lì bù shì láng zhèng yīn chū tuō fù lái jùn chén. jùn chén zhū, jí fù zhāng yì zhī. yì zhī bèi lù, jí fù wéi shù rén, hòu fù qiào wáng. jìng bèi zhū. chū cháo yě qiān zài
唐吏部侍郎鄭愔初託附來俊臣。俊臣誅,即附張易之。易之被戮,即附韋庶人,後附譙王。竟被誅。(出《朝野僉載》)
xuē jì
薛稷
táng tài zǐ shǎo bǎo xuē jì yōng zhōu zhǎng shǐ lǐ jìn zhōng shū lìng cuī shí xiāo zhì zhōng cén xī děng, jiē wài shì zhōng gěng, nèi cáng chǎn mèi. xié jiān píng qì, ér shì zhì zhé zhī, ē fù tài píng gōng zhǔ. bìng téng qiān yún lù, xián zì yǐ wèi dé zhì, tài shān zhī ān yě. qī yuè sān rì, jiā pò shēn lù. hé yì níng jué qī yú wěi sháo, dà fēng hū qǐ, cháo zhé luǎn huài. hòu zhī jūn zǐ, kě bù jiàn zāi! chū cháo yě qiān zài
唐太子少保薛稷、雍州長史李晉、中書令崔湜、蕭至忠、岑羲等,皆外飾忠鯁,內藏諂媚。脅肩屏氣,而舐痔折肢,阿附太平公主。並騰遷雲路,咸自以為得志,泰山之安也。七月三日,家破身戮。何異鸋鴃棲於葦苕,大風忽起,巢折卵壞。後之君子,可不鑒哉!(出《朝野僉載》)
lǐ jiào
李嶠
táng lǐ jiào shǎo fù cái huá, dài chuán rú xué. lèi guān chéng jūn jì jiǔ lì bù shàng shū, sān zhī zhèng shì, fēng zhèng guó gōng. zhǎng shòu sān nián, zé tiān zhēng tiān xià tóng wǔ shí yú wàn jīn, tiě yī bǎi sān shí yú wàn jīn, qián èr wàn wàn yuán zuò bǎi, jù míng chāo běn gǎi. qī qiān guàn. yú dìng dǐng mén nèi, zhù bā léng tóng zhù, gāo jiǔ shí chǐ, jìng yī zhàng èr chǐ. tí yuē dà zhōu wàn guó shù dé tiān shū. zhāng gé mìng zhī gōng, biǎn huáng jiā zhī dé. tiān shū xià zhì tiě shān, tóng lóng fù dài, shī zi qí lín wéi rào. shàng yǒu yún gài, gài shàng shī pán lóng, yǐ tuō huǒ zhū. zhū gāo yī zhàng, wéi sān zhàng, jīn cǎi yíng huáng, guāng móu rì yuè. wǔ sān sī wèi qí wén, cháo shì xiàn shī zhě, bù kě shèng jì. wéi jiào shī guān jué dāng shí. shī yuē: zhé jī guāng xī yí, xūn yōng jì běi yàn. hé rú wàn guó huì, fěng dé jiǔ mén qián. zhuó zhuó lín huáng dào, tiáo tiáo rù zǐ yān. xiān pán zhèng xià lù, gāo zhù yù chéng tiān. shān lèi cóng yún qǐ, zhū yí dà huǒ xuán. shēng liú chén zuò jié, yè gù hǎi chéng tián. shèng zé qīng yáo jiǔ, xūn fēng rù shùn xián. xīn féng xià shēng rì, hái ǒu shàng huáng nián. hòu xiàn sī fā jiào fù huì wéi shù rén, zuǒ shòu chú zhōu bié jià. hòu zhì kāi yuán zhōng, zhào huǐ tiān shū, fā zú róng shuò, mí yuè bù jǐn. luò yáng wèi lǐ xiū liè nǎi fù shī yǐ yǒng yuē: tiān mén jiē dōng míng chāo běn dōng zuò zhōng dào tiān shū, huǒ jí xiān xū xiè huǒ zhū. jì hé yī tiáo sī xiàn wǎn, hé láo liǎng xiàn suǒ rén tuī. xiān yǒu yáo yún: yī tiáo sī xiàn wǎn tiān shū. yán qí bù jiǔ yě, gù xiū shī jí zhī. shù shì mò bù fěng sòng. tiān shū zhī běi, wéi shù rén jì zào yī tái, xiān cǐ huǐ chāi. chū dà táng xīn yǔ
唐李嶠少負才華,代傳儒學。累官成均祭酒吏部尚書,三知政事,封鄭國公。長壽三年,則天征天下銅五十餘萬斤,鐵一百三十餘萬斤,錢二萬(萬原作百,據明抄本改。)七千貫。於定鼎門內,鑄八棱銅柱,高九十尺,徑一丈二尺。題曰大周萬國述德天樞。張革命之功,貶皇家之德。天樞下置鐵山,銅龍負戴,獅子麒麟圍繞。上有雲蓋,蓋上施盤龍,以托火珠。珠高一丈,圍三丈,金彩熒煌,光侔日月。武三思為其文,朝士獻詩者,不可勝紀。唯嶠詩冠絕當時。詩曰:轍跡光西嶬,勛庸紀北燕。何如萬國會,諷德九門前。灼灼臨黃道,迢迢入紫煙。仙盤正下露,高柱欲承天。山類叢雲起,珠疑大火懸。聲流塵作劫,業固海成田。聖澤傾堯酒,薰風入舜絃。忻逢下生日,還偶上皇年。後憲司發嶠附會韋庶人,左授滁州別駕。後至開元中,詔毀天樞,發卒鎔爍,彌月不盡。洛陽尉李休烈乃賦詩以詠曰:天門街東(明抄本東作中)倒天樞,火急先須卸火珠。既合一條絲線挽,何勞兩縣索人推。先有謠云:一條絲線挽天樞。言其不久也,故休詩及之。庶士莫不諷誦。天樞之北,韋庶人繼造一台,先此毀拆。(出《大唐新語》)
lǐ yì fǔ
李義府
táng lǐ yì fǔ zhuàng mào wēn gōng, yǔ rén yǔ, bì xī yí wēi xiào, ér biǎn jì yīn zéi. jì chù quán yào, yù rén fù jǐ, wēi wǔ yì zhě zhé jiā qīng xiàn. gù shí rén yán yì fǔ xiào zhōng yǒu dāo. yáng xíng yǐng biǎo yán yì fǔ zuì zhuàng, zhì lìng liú xiáng dào duì tuī qí shì. lǐ jī jiān yān, àn yǒu shí. zhǎng liú xī zhōu. huò zuò liú xiáng dào pò tóng shān zhī dà zéi, lǐ yì fǔ lù bù. chēng hùn nú bì ér luàn fàng, gè shí jiā ér jìng rù. chū tán bīn lù
唐李義府狀貌溫恭,與人語,必嬉怡微笑,而褊忌陰賊。既處權要,欲人附己,微忤意者輒加傾陷。故時人言義府笑中有刀。楊行穎表言義府罪狀,制令劉祥道對推其事。李勣監焉,按有實。長流西州。或作劉祥道破銅山之大賊,李義府露布。稱混奴婢而亂放,各識家而競入。(出《譚賓錄》)
hóu sī zhǐ
侯思止
táng hóu sī zhǐ pín qióng, bù néng lǐ shēng yè, nǎi yī shì héng zhōu cān jūn gāo yuán lǐ. ér wú lài guǐ jué, wú yǐ yú yě. shí héng zhōu cì shǐ péi zhēn zhàng yī pàn sī. zé tiān jiāng bù lì wáng shì, luó zhī zhī tú yǐ xìng yǐ. pàn sī wèi sī zhǐ yuē: jīn zhū wáng duō bèi zhū lù, hé bù gào zhī? sī zhǐ yīn qǐng zhuàng, suì gào shū wáng jí péi zhēn móu fǎn. zhào àn wèn, bìng zú zhū, shòu sī zhǐ yóu jī jiāng jūn. yuán lǐ jù ér sī mèi zhī, yǐn yǔ tóng zuò, hū wèi hóu dà yuē: guó jiā yòng rén bù cì, ruò yán hóu dà bù shí zì, kě zòu yún:' xiè zhì yì bù shí zì, ér néng chù xié. zé tiān guǒ yuē: yù yǔ rǔ yù shǐ, rén yún rǔ bù néng shí zì. sī zhǐ yǐ xiè zhì duì, zé tiān dà yuè, jí shòu yān. yuán lǐ fù jiào yuē: shèng shàng zhī hóu dà wú zhái, tǎng yǐ méi guān zhái jiàn jiè, kě bài xiè ér bù shòu. shèng shàng bì wèn suǒ yóu, kě zòu yún:' zhū fǎn nì rén zhái, è qí míng, bù yuàn zuò qí nèi.' guǒ rú yán, zé tiān fù dà xǐ, ēn shǎng shén yōu. chū tán bīn lù
唐侯思止貧窮,不能理生業,乃依事恆州參軍高元禮。而無賴詭譎,無以逾也。時恆州刺史裴貞杖一判司。則天將不利王室,羅織之徒已興矣。判司謂思止曰:今諸王多被誅戮,何不告之?思止因請狀,遂告舒王及裴貞謀反。詔按問,並族誅,授思止游擊將軍。元禮懼而思媚之,引與同坐,呼為侯大曰:國家用人不次,若言侯大不識字,可奏云:'獬豸亦不識字,而能觸邪。則天果曰:欲與汝御史,人云汝不能識字。思止以獬豸對,則天大悅,即授焉。元禮復教曰:聖上知侯大無宅,倘以沒官宅見借,可拜謝而不受。聖上必問所由,可奏云:'諸反逆人宅,惡其名,不願坐其內。'果如言,則天復大喜,恩賞甚優。(出《譚賓錄》)
lú cáng yòng
盧藏用
lú cáng yòng zhēng bài zuǒ shí yí, qiān lì bù shì láng zhōng shū shè rén. lì huáng mén shì láng, jiān zhāo wén guǎn xué shì, zhuǎn shàng shū yòu chéng. yǔ chén bó yù zhào zhēn gù yǒu shàn. yǐn jū zhī rì, pō yǐ zhēn bái zì xuàn, wǎng lái yú shǎo shì zhōng nán èr shān, shí rén chēng wèi jiǎ yǐn. zì dēng cháo, shē mí yín zòng, běn fú xiān lì. zī jū guǐ nìng, zhuān shì quán guì. shí yì nǎi biǎo qí chǒu xíng. yǐ ē fù tài píng gōng zhǔ, liú lǒng zhōu. chū tán bīn lù
盧藏用征拜左拾遺,千吏部侍郎中書舍人。歷黃門侍郎,兼昭文館學士,轉尚書右丞。與陳伯玉、趙貞固友善。隱居之日,頗以貞白自炫,往來於少室、終南二山,時人稱為假隱。自登朝,奢靡淫縱,本服鮮麗。趑趄詭侫,專事權貴。時議乃表其醜行。以阿附太平公主,流隴州。(出《譚賓錄》)
zhào lǚ wēn
趙履溫
táng zhào lǚ wēn wèi sī nóng qīng, chǎn shì ān lè gōng zhǔ. qì shì huí shān hǎi, hū xī biàn shuāng xuě. kè wèi zhāng wén chéng yuē: zhào sī nóng hé rú rén? yuē: chāng jué xiǎo rén. xīn nìng ér xiǎn, xíng pì ér jiāo. zhé zhī shì zú, shì zhì quán mén. zhōu yú shì shàng, ào yú jiē xià. měng ruò bào hǔ, tān rú è láng. xìng ài shí rén, zhōng wèi rén suǒ shí. wèi gōng zhǔ duó bǎi xìng tián yuán, zào dìng kūn chí, yán dìng tiān zǐ kūn míng chí yě. yòng kù qián bǎi wàn yì. xié qiān zǐ shān, wèi gōng zhǔ bèi wǎn jīn dú chē. xiǎn bì jiē cǐ lèi. zhū nì wéi zhī jì, shàng yù chéng tiān mén. lǚ wēn zhà xǐ, wǔ dǎo chēng wàn suì. shàng lìng zhǎn zhī, dāo jiàn luàn xià, yǔ nán tóng lù. rén gē yī luán, gǔ ròu jù jǐn. chū cháo yě qiān zài
唐趙履溫為司農卿,諂事安樂公主。氣勢回山海,呼吸變霜雪。客謂張文成曰:趙司農何如人?曰:猖獗小人。心佞而險,行僻而驕。折支勢族,舐痔權門。謅於事上,傲於接下。猛若虣虎,貪如餓狼。性愛食人,終為人所食。為公主奪百姓田園,造定昆池,言定天子昆明池也。用庫錢百萬億。斜褰紫衫,為公主背挽金犢車。險詖皆此類。誅逆韋之際,上御承天門。履溫詐喜,舞蹈稱萬歲。上令斬之,刀劍亂下,與男同戮。人割一臠,骨肉俱盡。(出《朝野僉載》)
zhāng jí
張岌
táng tiān hòu shí, zhāng jí chǎn shì xuē shī. zhǎng qíng huáng mù suí xuē shī hòu, yú mǎ páng fú dì chéng xuē shī mǎ dèng. shì yù shǐ guō bà cháng lái jùn chén fèn huì, sòng zhī wèn pěng zhāng yì zhī nì qì. bìng tōu mèi qǔ róng, shí míng jiào zhī zuì rén yě. chū cháo yě qiān zài
唐天后時,張岌諂事薛師。掌擎黃幙隨薛師後,於馬旁伏地承薛師馬鐙。侍御史郭霸嘗來俊臣糞穢,宋之問捧張易之溺器。並偷媚取容,實名教之罪人也。(出《朝野僉載》)
jí xū
吉頊
tiān hòu shí, tài cháng bó shì jí xū, fù zhé, yì zhōu cì shǐ, yǐ zāng zuò sǐ. xū yú tiān jīn qiáo nán, yào nèi shǐ wèi wáng chéng sì, bài fú chēng sǐ zuì. chéng sì wèn zhī, yuē: yǒu èr mèi kān shì dài wáng. chéng sì ruò zhī, jí yǐ dú chē zài rù. sān rì bù yǔ, chéng sì wèn qí gù, duì yuē: fù fàn guó fǎ, yōu zhī, wú fù liáo lài. chéng sì jì xìng miǎn qí fù jí xíng. jìn xū lóng mǎ jiān, é qiān zhōng chéng lì bù shì láng. bù yǐ cái shēng, èr mèi qǐng qiú ěr. yuán quē chū chù, míng chāo běn zuò chū cháo yě qiān zài
天后時,太常博士吉頊,父哲,易州刺史,以贓坐死。頊於天津橋南,要內史魏王承嗣,拜伏稱死罪。承嗣問之,曰:有二妹堪事大王。承嗣若之,即以犢車載入。三日不語,承嗣問其故,對曰:父犯國法,憂之,無復聊賴。承嗣既倖免其父極刑。進頊籠馬監,俄遷中丞吏部侍郎。不以才升,二妹請求耳。(原缺出處,明抄本作出《朝野僉載》)
zōng chǔ kè
宗楚客
táng tiān hòu nèi shǐ zōng chǔ kè xìng chǎn nìng. shí xuē shī yǒu lào dú zhī chǒng, suì wèi zuò chuán èr juǎn. lùn xuē shī zhī shèng, cóng tiān ér jiàng, bù zhī hé dài rén yě. shì jiā chóng chū, guān yīn zài shēng. qī nián zhī jiān, wèi zhì nèi shǐ. chū cháo yě qiān zài
唐天后內史宗楚客性諂佞。時薛師有嫪毒之寵,遂為作傳二卷。論薛師之聖,從天而降,不知何代人也。釋迦重出,觀音再生。期年之間,位至內史。(出《朝野僉載》)
cuī róng
崔融
táng tiān hòu liáng wáng wǔ sān sī wèi zhāng yì zhī zuò chuán. yún shì wáng zǐ jìn hòu shēn, yú gōu shì shān lì cí. cí rén cái zǐ nìng zhě wèi shī yǐ yǒng zhī, shè rén cuī róng wèi zuì. hòu yì zhī chì zú, nìng zhě bìng liú lǐng nán. chū cháo yě qiān zài
唐天后梁王武三思為張易之作傳。雲是王子晉後身,於緱氏山立祠。詞人才子佞者為詩以詠之,舍人崔融為最。後易之赤族,佞者並流嶺南。(出《朝野僉載》)
cuī shí
崔湜
táng cuī yì zi shí, huán jìng jù wǔ sān sī chán jiān, yǐn shí wèi ěr mù. shí nǎi fǎn yǐ huán jìng děng jì qián gào sān sī, xún wèi zhōng shū lìng. shí yòu shuō sān sī, jǐn shā wǔ wáng, jué qí guī wàng. xiān shì shí wèi bīng bù shì láng, yì wèi lǐ bù shì láng. fù zǐ tóng wèi nán shěng fù èr, yǒu táng yǐ lái, wèi zhī yǒu yě. shàng guān zhāo róng lǚ chū wài, shí chǎn fù zhī. xuán zōng zhū xiāo zhì zhōng hòu, suǒ sī zòu gōng rén yuán shì kuǎn chēng, yǔ shí céng mì móu jìn zhèn. nǎi cì shí sǐ, nián sì shí. chū shí yǔ zhāng shuō yǒu xì, shuō wèi zhōng shū lìng, yì zhě yǐ wèi shuō gòu xiàn zhī. shí měi róng yí, zǎo yǒu cái míng. dì yè dí jí cóng xiōng lì, bìng yǒu wén hàn, liè jū qīng yào. měi sī yàn zhī jì, zì bǐ wáng xiè zhī jiā. wèi rén yuē: wú zhī mén dì jí chū shēn lì guān, wèi cháng bù wèi dì yī. zhàng fū dāng xiān jù yào lù yǐ zhì rén, qǐ néng mò mò shòu zhì yú rén! gù jìn qǔ bù yǐ, ér bù yǐ lìng zhōng. yòu shí chǎn shì zhāng yì zhī yǔ wéi shù rén. jí wéi zhū, fù fù tài píng. yǒu féng zǐ dōu dǒng yǎn zhī chǒng. qī měi, bìng èr nǚ bìng jìn chǔ wéi, dé wèi zhōng shū shì láng píng zhāng shì. yǒu bǎng zhī yuē: tuō yōng cái yú zhǔ dì, jìn yàn fù yú chūn gōng. chū cháo yě qiān zài
唐崔挹子湜,桓敬懼武三思讒間,引湜為耳目。湜乃反以桓敬等計潛告三思,尋為中書令。湜又說三思,盡殺五王,絕其歸望。先是湜為兵部侍郎,挹為禮部侍郎。父子同為南省副貳,有唐以來,未之有也。上官昭容屢出外,湜諂附之。玄宗誅蕭至忠後,所司奏宮人元氏款稱,與湜曾密謀進鴆。乃賜湜死,年四十。初湜與張說有隙,說為中書令,議者以為說構陷之。湜美容儀,早有才名。弟液、滌及從兄涖,並有文翰,列居清要。每私宴之際,自比王謝之家。謂人曰:吾之門地及出身歷官,未嘗不為第一。丈夫當先據要路以制人,豈能默默受制於人!故進取不已,而不以令終。又湜諂事張易之與韋庶人。及韋誅,復附太平。有馮子都、董偃之寵。妻美,並二女並進儲闈,得為中書侍郎平章事。有榜之曰:托庸才於主第,進艷婦於春宮。(出《朝野僉載》)
yòng fān jiāng
用番將
táng xuán zōng chū jí wèi, yòng guō yuán zhèn xuē nè yòu bā nián ér yòng zhāng jiā zhēn zhāng shuō wǔ nián ér dù xiān jìn yòu sān nián xiāo sōng jìn yòu shí èr nián ér lǐ kuò zhī jìn. xián yǐ dà jiāng zhí dēng sān shì. lǐ lín fǔ jì chéng shì zhī zhī huàn, suì yì jiù zhì. qǐng yǐ fān rén wèi jiāng, yù gù qí quán. cháng zòu yú shàng yuē: yǐ bì xià xióng cái, jiān guó jiā fù qiáng. ér zhū fān wèi miè zhě, yóu wén lì wèi jiāng, qiè nuò bù shèng wǔ shì. jiē xià bì yù miè sì yí, wēi hǎi nèi, mò ruò wǔ chén, wǔ chén mò ruò fān jiāng. fān jiāng shēng ér qì xióng, shǎo yǎng mǎ shàng, zhǎng qiú zhèn dí, cǐ tiān xìng rán yě. ruò bì xià gǎn ér jiāng zhī, shǐ qí bì sǐ, zé yí dí bù zú tú yě. shàng dà yuè. shǒu yòng ān lù shān, ān lù shān yǒu gōng yòng gē shū hàn yǒu yǒng yòng ān sī shùn néng jūn yòng gāo xiān zhī shàn zhàn. lù shān zú wèi róng shǒu, lín fǔ zhī zuì yě. chū tán bīn lù
唐玄宗初即位,用郭元振、薛訥;又八年而用張嘉貞、張說;五年而杜暹進;又三年蕭嵩進;又十二年而李适之進。咸以大將直登三事。李林甫既懲適之之患,遂易舊制。請以番人為將,欲固其權。嘗奏於上曰:以陛下雄才,兼國家富強。而諸番未滅者,由文吏為將,怯懦不勝武事。階下必欲滅四夷,威海內,莫若武臣,武臣莫若番將。番將生而氣雄,少養馬上,長求陣敵,此天性然也。若陛下感而將之,使其必死,則夷狄不足圖也。上大悅。首用安祿山,安祿山有功;用哥舒翰有勇;用安思順能軍;用高仙芝善戰。祿山卒為戎首,林甫之罪也。(出《譚賓錄》)
zhāng shuō
張說
táng yàn guó gōng zhāng shuō, xìng nìng rén yě. qián wèi bīng zhōu cì shǐ, chǎn shì tè jìn wáng máo zhòng. xiǎng zhì jīn bǎo, bù kě shèng shù. hòu máo zhòng xún biān, huì shuō yú tiān xióng jūn dà yàn. jiǔ hān, ēn chì hū jiàng: shòu bīng bù shàng shū tóng zhōng shū mén xià sān pǐn. shuō bài xiè qì, biàn bǎ máo zhòng shǒu qǐ wǔ, xiù qí xuē bí. chū cháo yě qiān zài
唐燕國公張說,幸佞人也。前為并州刺史,諂事特進王毛仲。餉致金寶,不可勝數。後毛仲巡邊,會說於天雄軍大宴。酒酣,恩敕忽降:授兵部尚書同中書門下三品。說拜謝訖,便把毛仲手起舞,嗅其靴鼻。(出《朝野僉載》)
chéng bó xiàn
程伯獻
táng jiāng jūn gāo lì shì tè chéng xuán zōng ēn chǒng. zāo fù sàng, zuǒ jīn wú dà jiāng jūn chéng bó xiàn shào fǔ jiān féng shào zhèng èr rén, zhí jiù qí sàng qián, bèi fā ér kū, shén yú jǐ qīn. cháo yě wén zhī, bù shèng qí xiào. chū tán bīn lù
唐將軍高力士特承玄宗恩寵。遭父喪,左金吾大將軍程伯獻、少府監馮紹正二人,直就其喪前,被發而哭,甚於己親。朝野聞之,不勝其笑。(出《譚賓錄》)
yáng guó zhōng
楊國忠
xuán zōng wèi shì chén yuē: wǒ yù xíng yī shì, zì gǔ dì wáng wèi yǒu yě. gài yù chuán wèi yú sù zōng. jí zhì chū, guó zhōng dà jù, yán yǔ shī cì. guī yǔ yáng shì jiě mèi yuē: niáng zǐ, wǒ bèi hé yòng gèng zuò huó jì? huáng tài zǐ ruò jiān guó, wǒ yǔ zǐ mèi děng jí sǐ yǐ. xiāng jù ér kū. guó guó rù móu yú guì fēi. fēi xián tǔ yǐ qǐng, qí shì suì zhǐ. gē shū hàn zài tóng guān, huò quàn qǐng zhū guó zhōng, yǐ yuè zhòng xīn, shū hàn bù tīng. lù shān fā fàn yáng, měi rì yú zhàng qián tàn yuē: yáng guó zhōng tóu, lái hé tài chí yě! guó zhōng qī péi róu, shǔ zhī dà chāng yě. guó zhōng yòu wèi jiàn nán jié dù. quàn xuán zōng rù shǔ, shòu qí suǒ qīn guān, bù shǔ hàn. chū tán bīn lù
玄宗謂侍臣曰:我欲行一事,自古帝王未有也。蓋欲傳位於肅宗。及制出,國忠大懼,言語失次。歸語楊氏姐妹曰:娘子,我輩何用更作活計?皇太子若監國,我與姊妹等即死矣。相聚而哭。虢國入謀於貴妃。妃銜土以請,其事遂止。哥舒翰在潼關,或勸請誅國忠,以悅眾心,舒翰不聽。祿山發范陽,每日於帳前嘆曰:楊國忠頭,來何太遲也!國忠妻裴柔,蜀之大娼也。國忠又為劍南節度。勸玄宗入蜀,授其所親官,布蜀漢。(出《譚賓錄》)
tài zhēn fēi
太真妃
tài zhēn fēi cháng yīn dù jì, yǒu yǔ qīn shàng. shàng nù shén. lìng gāo lì shì yǐ zī chē zài sòng hái qí jiā. fēi huǐ hèn hào qì, chōu dāo jiǎn fà, shòu lì shì yuē: zhū yù zhēn yì, jiē shàng suǒ cì, bù zú chōng xiàn. wéi fā fù mǔ suǒ shēng, kě dá qiè yì. wàng wèi shēn qiè wàn yī mù liàn zhī chéng. shàng dé fā, huī tì mǐn mǐn zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ. rán. jù mìng lì shì zhào zhī guī. chū guì fēi chuán, míng chāo běn zuò chū kāi yuán chuán, jiē jiàn kāi tiān chuán xìn jì
太真妃嘗因妒忌,有語侵上。上怒甚。令高力士以輜車載送還其家。妃悔恨號泣,抽刀剪髮,授力士曰:珠玉珍異,皆上所賜,不足充獻。唯發父母所生,可達妾意。望為申妾萬一慕戀之誠。上得發,揮涕潣(潣字原缺,據明抄本補。)然。遽命力士召之歸。(出《貴妃傳》,明抄本作出《開元傳》,接見《開天傳信記》)
lǐ lín fǔ
李林甫
xuán zōng zài dōng dōu, gōng zhōng yǒu guài. míng rì, zhào zǎi xiàng, yù xī xìng. péi jì shān zhāng zhāng yuán zuò xī, jù guó shǐ bǔ gǎi. qǔ jiāng jiàn yuē: bǎi xìng chǎng pǔ wèi bì, qǐng hòu dōng jiān. shì shí, lǐ lín fǔ chū bài xiāng. qiè zhī shàng yì, jí bà tuì, yáng wèi jiǎn bù. shàng wèn: hé gù jiǎo jí. duì yuē: chén fēi bìng zú, yuàn dú zòu shì. nǎi yán èr jīng bì xià dōng xī gōng yě. jiāng yù jià xìng, hé yòng zé shí? shè yǒu fáng yú yì huò, dú miǎn guò lù fù shuì. chén qǐng xuān shì yǒu sī, jí rì xī xìng. shàng dà yuè. zì cǐ jià xìng zhǎng ān, bù fù dōng yǐ. xún rì, yào qīng jiǔ líng jù bà, ér niú xiān kè jìn. chū guó shǐ bǔ
玄宗在東都,宮中有怪。明日,召宰相,欲西幸。裴稷山、張(張原作西,據《國史補》改。)曲江諫曰:百姓場圃未畢,請候冬間。是時,李林甫初拜相。竊知上意,及罷退,佯為蹇步。上問:何故腳疾。對曰:臣非病足,願獨奏事。乃言二京陛下東西宮也。將欲駕幸,何用擇時?設有妨於刈獲,獨免過路賦稅。臣請宣示有司,即日西幸。上大悅。自此駕幸長安,不復東矣。旬日,耀卿、九齡俱罷,而牛仙客進。(出《國史補》)
yòu lǐ lín fǔ jū xiàng wèi yī shí jiǔ nián, zhū chú hǎi nèi rén wàng. zì chǔ jūn yǐ xià, wú bù lèi xī. chū kāi yuán hòu, yáo sòng děng yī èr lǎo chén, duō xiàn kě tì fǒu, yǐ zhēng tiān xià dà tǐ. tiān xià jì lǐ, shàng xīn yì tài. zhāng jiǔ líng shàng suǒ bá, pō yǐ hòu jìn shǎo zhī. jiǔ líng yóu jiǎn è, shù fàn shàng, shàng nù ér zhú zhī. shàng xióng cái huō dá, rèn rén bù yí. wǎn dé lín fǔ, yǎng chéng jūn yù, wèi cháng yǒu nì ěr zhī yán, shàng ài zhī. suì shēn jū gāo zhěn, yǐ fù guì zì lè. dà chén yǐ xià, hǎn dé duì jiàn, shì wú dà xiǎo, zé chéng lín fǔ. lín fǔ suī bù wén, ér míng liàn lì shì, shèn shǒu gāng jì, yì guān fēi cháng diào, wú jìn yòng zhī mén. ér yīn zéi rěn shā, wèi cháng yǐ ài zēng jiàn yú róng sè. shàng zuǒ yòu zhě suī yōng rén sī yǎng, wú bù lüè zhī, gù dòng jìng zhé zhī. lǐ kuò zhī chū rù xiàng, shū ér bù mì, lín fǔ mài zhī. nǎi yuē: huá shān zhī xià yǒu jīn kuàng yān, cǎi zhī kě yǐ fù guó. shàng wèi zhī zhī ěr. shì zhī shàn qí yán, tā rì, cóng róng yǐ zòu, shàng yuè. gù wèn lín fǔ, lín fǔ yuē: chén zhī zhī jiǔ yǐ. huá shān bì xià běn mìng yě, wáng qì suǒ zài, bù kě fā zhī. gù chén bù gǎn yán. shàng suì báo shì zhī. yīn yuē: zì jīn zòu shì, xiān yǔ lín fǔ yì zhī, wú qīng tuō. zì shì shì zhī shù shǒu yǐ. fēi qí suǒ yǐn jìn, jiē yǐ zuì zhū. wēi zhèn hǎi nèi, jiàn guān dàn chí lù yǎng zī, wú gǎn lùn shì. dú bǔ quē dù zhōng yóu zài shàng shū. yì rì, bèi chù wèi xià guī lìng. lín fǔ zhào zhū jiàn guān wèi yuē: jīn míng zhǔ zài shàng, qún chén jiāng shùn zhī bù xiá, hé yòng duō yán. jūn bù jiàn lì zhàng mǎ hū? zhōng rì wú shēng, ér shí sān pǐn liào jí qí yī míng, jí chù qù. suī yù zài míng, qí kě dé hū. yóu shì jiàn zhèng zhī lù jué shī. wǎn nián duō yuān chóu, jù qí bào fù. chū guǎng chē pū, jīn wú jìng jiē, qián qū bǎi bù zhī wài. jū zé yǐ zhuān lěi wū, yǐ bǎn mù qiáng. jiā rén jǐng wèi, rú yù dà dí. qí zì fáng yě rú cǐ. gù shì, zǎi chén qí cóng, sān wǔ rén ér yǐ. shì shù bù bì yú lù. zhì shì qí cóng bǎi yú rén, wèi zuǒ yòu yì, gōng qīng yǐ xià qū bì, zì lín fǔ shǐ yě. chū tán bīn lù
又李林甫居相位一十九年,誅鋤海內人望。自儲君以下,無不累息。初開元後,姚宋等一二老臣,多獻可替否,以爭天下大體。天下既理,上心亦泰。張九齡上所拔,頗以後進少之。九齡尤謇諤,數犯上,上怒而逐之。上雄才豁達,任人不疑。晚得林甫,養成君欲,未嘗有逆耳之言,上愛之。遂深居高枕,以富貴自樂。大臣以下,罕得對見,事無大小,責成林甫。林甫雖不文,而明練吏事,慎守綱紀,衣冠非常調,無進用之門。而陰賊忍殺,未嘗以愛憎見於容色。上左右者雖饔人廝養,無不略之,故動靜輒知。李适之初入相,疏而不密,林甫賣之。乃曰:華山之下有金礦焉,采之可以富國。上未知之耳。適之善其言,他日,從容以奏,上悅。顧問林甫,林甫曰:臣知之久矣。華山陛下本命也,王氣所在,不可發之。故臣不敢言。上遂薄適之。因曰:自今奏事,先與林甫議之,無輕脫。自是適之束手矣。非其所引進,皆以罪誅。威震海內,諫官但持祿養資,無敢論事。獨補缺杜中猶再上疏。翌日,被黜為下邽令。林甫召諸諫官謂曰:今明主在上,群臣將順之不暇,何用多言。君不見立仗馬乎?終日無聲,而食三品料;及其一鳴,即黜去。雖欲再鳴,其可得乎。由是諫諍之路絕失。晚年多冤讎,懼其報復。出廣車仆,金吾靜街,前驅百步之外。居則以磚壘屋,以板幙牆。家人警衛,如御大敵。其自防也如此。故事,宰臣騎從,三五人而已。士庶不避於路。至是騎從百餘人,為左右翼,公卿以下趨避,自林甫始也。(出《譚賓錄》)