ān lù shān chéng jìng qí chén shǎo yóu péi yán líng xuē yíng zhēn huà diāo féng dào míng dù xuān yóu lǐ dé yù hán quán huì
安禄山 成敬奇 陈少游 裴延龄 薛盈珍 画雕 冯道明 杜宣猷 李德裕 韩全诲
sū xún sū kǎi lè péng guī kǒng qiān
苏循 苏楷 乐朋龟 孔谦
ān lù shān
安禄山
xuán zōng mìng huáng tài zǐ yǔ ān lù shān xiāng jiàn, ān lù bù bài. yīn zòu yuē: chén hú rén, bù xián guó fǎ, bù zhī tài zǐ shì hé guān? xuán zōng yuē: shì chǔ jūn. zhèn wàn suì hòu, dài zhèn jūn rǔ zhě. ān lù yuē: chén yú, bǐ zhě zhǐ zhī yǒu bì xià, bù zhī yǒu tài zǐ. zuǒ yòu lìng bài, ān lù nǎi bài. xuán zōng jiā qí zhì chéng, yóu lián zhī. chū tán bīn lù
玄宗命皇太子与安禄山相见,安禄不拜。因奏曰:臣胡人,不闲国法,不知太子是何官?玄宗曰:是储君。朕万岁后,代朕君汝者。安禄曰:臣愚,比者只知有陛下,不知有太子。左右令拜,安禄乃拜。玄宗嘉其志诚,尤怜之。(出《谭宾录》)
chéng jìng qí
成敬奇
chéng jìng qí yǒu jùn cái, wén zhāng lì ér kě jiù. wèi dà lǐ zhèng, yǔ yáo chóng yǒu yīn qīn. chóng cháng qǐn jí, jìng qí zào zhái shěng yān. duì chóng tì qì, huái zhōng zhì shēng què shù méi, yī yī chí chū, qǐng chóng shǒu zhí ér hòu fàng zhī. zhù yún: yuàn lìng gōng sù yù. chóng miǎn qiǎng cóng zhī. jìng qí jì qù, chóng è qí yú mèi. wèi qí zǐ dì yuē: cǐ lèi cóng hé ér lái. zì zī bù fù jiē yù. chū dà táng xīn yǔ
成敬奇有俊才,文章立而可就。为大理正,与姚崇有姻亲。崇尝寝疾,敬奇造宅省焉。对崇涕泣,怀中置生雀数枚,一一持出,请崇手执而后放之。祝云:愿令公速愈。崇勉强从之。敬奇既去,崇恶其谀媚。谓其子弟曰:此泪从何而来。自兹不复接遇。(出《大唐新语》)
chén shǎo yóu
陈少游
táng chén shǎo yóu jiǎn jiào zhí fāng yuán wài láng, chōng huí hé shǐ. jiǎn jiào guān zì shǎo yóu shǐ yě. ér shǎo yóu wèi lǐ, cháng yú quán biàn, shí tuī gàn jì. rán hòu liǎn cái wù, jiāo jié quán yòu. xún chú guǎn guì guān chá shǐ. shí zhōng guān dǒng xiù yòng shì, shǎo yóu nǎi sù yú lǐ. hòu xià zhí jì, dú yè zhī. cóng róng yuē: qī láng jiā zhōng rén shù jǐ hé, měi rì suǒ fèi jǐ hé? xiù yuē: jiǔ tiǎn jìn zhí, lèi zhòng. yòu shǔ shí wù téng guì, yī yuè xū qiān yú guàn. shǎo yóu yuē: jù cǐ suǒ fèi, fèng qián bù néng zú qí shù. cǐ wài cháng xū qiú yú rén, fāng kě qǔ jì. tǎng yǒu shū chéng gōng yìng zhě, dàn liú xīn bì hù zhī, gù yì wéi lì ěr. shǎo yóu suī bù cái, qǐng yǐ yī shēn dú bèi qī láng zhī fèi yòng. měi suì yuàn sòng qián wǔ wàn guàn, jīn jiàn yǒu dà bàn, qǐng jí shōu shòu. yú dào guān xù sòng, miǎn fèi xīn láo lǜ, bù yì kě hū! xiù jì yú yú suǒ wàng, xīn yuè pō shén, yīn yǔ zhī xiāng hòu. shǎo yóu yán qì, qì yuē: nán fāng dú yǎng shēn pì, dàn kǒng bù dé shēng huán, zài dǔ yán sè. tòu jù yuē: zhōng chéng měi cái, bù dàng yuǎn guān. cóng róng xún yuē, jì jié jiǎn fēn. shí shǎo yóu yǐ nà huì yú yuán zài zi zhòng wǔ yǐ. xiù zài nèi wài yǐn jiàn. shù rì, bài xuān shè guān chá shǐ, gǎi zhè dōng guān chá shǐ, qiān huái nán jié dù shǐ. shí yú nián jiān, sān zǒng dà fān. zhēng qiú huò yì, qiě wú xū rì, liǎn jī cái bǎo, lèi jù wàn yì. shì wén yǎ qīng liú zhī shì, miè rú yě. chū jié yuán zài, měi suì kuì shí wàn guàn. hòu yǐ zài jiàn jiàn jì, shǎo yóu yì shāo shū zhī. jí zài zi bó hé, biǎn guān yáng zhōu, shǎo yóu wài yǔ zhī shēn jiāo, ér yīn shǐ rén cì qí guò, mì yǐ shàng wén. dài zōng yǐ wéi zhōng, dài zhī yì hòu. guān bō cháng wèi shǎo yóu bīn kè, lú qǐ zǎo nián, yǔ zhī tóng zài pū gù huái ēn mù fǔ, gù zhòu jiā qí guān. dé zōng xìng fèng tiān hòu, suì duó bāo jí cái wù bā bǎi wàn guàn. fù shǐ cān móu wēn shù, sòng kuǎn yú lǐ xī liè yuē: háo shū lú děng zhōu, yǐ lìng bà lěi, tāo gē juàn jiǎ, zhù hòu zhǐ huī. hòu luán yú guī jīng, bāo jí rù cháo, jù zòu cái fù shì zhuàng. shǎo yóu shàng biǎo, yǐ suǒ qǔ cái, jiē shì gōng jūn fèi yòng, jīn qǐng jù shù què nà. nǎi zhòng zhēng guǎn nèi bǎi xìng yǐ jìn. hòu liú qià mù biàn zhōu, dé xī liè qǐ jū zhù: mǒu yuè rì, chén shǎo yóu shàng biǎo guī shùn. shǎo yóu wén zhī, cán kuì ér zú. chū tán bīn lù
唐陈少游检校职方员外郎,充回纥使。检校官自少游始也。而少游为理,长于权变,时推干济。然厚敛财物,交结权右。寻除管桂观察使。时中官董秀用事,少游乃宿于里。候下直际,独谒之。从容曰:七郎家中人数几何,每日所费几何?秀曰:久忝近职,累重。又属时物腾贵,一月须千余贯。少游曰:据此所费,俸钱不能足其数。此外常须求于人,方可取济。倘有输诚供应者,但留心庇护之,固易为力耳。少游虽不才,请以一身独备七郎之费用。每岁愿送钱五万贯,今见有大半,请即收受。余到官续送,免费心劳虑,不亦可乎!秀既逾于所望,忻悦颇甚,因与之相厚。少游言讫,泣曰:南方毒痒深僻,但恐不得生还,再睹颜色。透遽曰:中丞美才,不当远官。从容旬曰,冀竭蹇分。时少游已纳贿于元载子仲武矣。秀、载内外引荐。数日,拜宣歙观察使,改浙东观察使,迁淮南节度使。十余年间,三总大藩。征求货易,且无虚日,敛积财宝,累巨万亿。视文雅清流之士,蔑如也。初结元载,每岁馈十万贯。后以载渐见忌,少游亦稍疏之。及载子伯和,贬官扬州,少游外与之深交,而阴使人伺其过,密以上闻。代宗以为忠,待之益厚。关播尝为少游宾客,卢杞早年,与之同在仆固怀恩幙府,故骤加其官。德宗幸奉天后,遂夺包佶财物八百万贯。复使参谋温述,送款于李希烈曰:濠、舒、庐等州,已令罢垒,韬戈卷甲,伫候指挥。后銮舆归京,包佶入朝,具奏财赋事状。少游上表,以所取财,皆是供军费用,今请据数却纳。乃重征管内百姓以进。后刘洽牧汴州,得希烈起居注:某月日,陈少游上表归顺。少游闻之,惭愧而卒。(出《谭宾录》)
péi yán líng
裴延龄
táng péi yán líng lèi zhuǎn sī nóng shǎo qīng, xún yǐ běn guān quán pàn dù zhī. zì chuāi bù tōng shí huò zhī wù, nǎi shè gōu jù, zhào dù zhī lǎo lì yǔ móu, yǐ qiú ēn gù. nǎi zòu yán: tiān xià chū rù qián wù, xīn chén xiāng yīn, ér cháng bù jiǎn liù qī qiān wàn guàn, wéi zài yī kù. chà shū sàn shī, mò kě zhī zhī. qǐng yú zuǒ cáng kù zhōng fēn zhì, míng chāo běn zhì zuò zhù. bié jiàn qiàn fù hào zhài děng kù. jí jì kù yuè gěi, nà zhū sè qián wù. dé zōng cóng zhī. dàn guì yù zhāng míng mù, yǐ huò shàng tīng. qí shí qián wù gèng wú zēng jiā, wéi xū fèi bù shū rén lì. yòu zòu qǐng, lìng jīng zhào fǔ liǎng shuì qīng miáo qián, shì cǎo bǎi wàn tuán, sòng yuàn zhōng. zǎi chén yì: yǐ wéi ruò shì cǎo bǎi wàn tuán, zé yī fāng bǎi xìng, zì dōng lì xià, bān yùn bù liǎo, yòu fáng duó nóng wù. qí shì dé zhǐ. jīng xī yǒu wū chí bēi shī chù, lú wěi cóng shēng yān, bù guò shù mǔ. yán líng hū zòu yún: jiù mǎ dōng yuè hé zài cáo lì mò sì, xià zhōng jí xū yǒu mù fàng chù. chén jìn xún fǎng dé cháng ān xián yáng liǎng xiàn jiè, yǒu bēi dì bǎi qǐng, qǐng yǐ wéi nèi jiù mù mǎ zhī dì. qiě qù jīng chéng shí shù lǐ. dé zōng xìn zhī, yán yú zǎi chén. zǎi chén jiān zhí yún: kǒng bì wú cǐ. jí chà guān yuè shì, xī jiē xū wàng. yán líng jì cán qiě nù, yòu yīn duì yáng. dé zōng yuē: zhèn suǒ jū yù táng diàn yuàn yī fú. yǐ nián duō gù zhì sǔn huài, ér wèi néng huàn. yán líng yuē: zōng miào shì zhòng, diàn fú shì qīng. bì xià zì yǒu běn fèn qián wù. dé zōng jīng yuē: běn fèn qián hé míng yě? yuē: cǐ shì gē yì. yú rú cháng cái, bù zú yǔ yán. bì xià zhèng hé wèn chén, chén néng zhī zhī. zhǔn lǐ jīng yún: tiān xià fù shuì, fēn wéi sān fēn. yī fēn chōng gàn dòu yī fēn chōng bīn kè, yī fēn chōng jūn zhī páo chú, gàn dòu gōng zōng miào yě. jīn bì xià fèng zōng miào, suī zhì yán zhì fēng zhì hòu, yì bù néng yòng yī fēn cái fù yě. zhī rú hóng lú lǐ bīn, zhū guó fān kè, zhì yú huí hé mǎ jià, yòng yī fēn qián wù, shàng yǒu yíng xiàn shén duō. kuàng bì xià yù shàn gōng chú, jiē jí jiǎn jiǎn, suǒ yòng wài, yǐ cì bǎi guān chōng fèng liào cān qián děng, yóu wèi néng jǐn. jù cǐ ér yán, páo chú zhī yòng, qí shù shàng shǎo, jiē bì xià běn fèn yě. yòng xiū shí diàn, yì bù hé yí, hé kuàng yī fú. shàng yuē: jīng yì rú cǐ, rén wèi zēng yán, hàn zhī ér yǐ. hòu yīn jì liào zào shén lóng sì, xū yòng zhǎng qī shí chǐ sōng mù. yán líng zòu yuē: chén jìn yú tóng zhōu, jiǎn dé yī gǔ, yǒu shù qiān zhū, jiē zhǎng qī bā shí chǐ. dé zōng yuē: rén yún, kāi yuán tiān bǎo zhōng, jìn chù qiú mì wǔ liù zhàng mù, shàng wèi yì dé, jiē xū yú lán shèng zhōu lái cǎi zào. rú jīn hé wéi jìn chù biàn yǒu cǐ mù? yán líng duì yuē: xián zhě zhēn bǎo yì wù, jiē chǔ chù yǒu zhī, dàn yù shèng jūn jí chū. jīn cǐ mù shēng zì guān fǔ, gài wèi shèng jūn, qǐ kāi yuán tiān bǎo hé dé yǒu yě. yán líng jì ruì qíng yú kē kè, bō xià fù shàng wèi gōng. zòu duì zhī jì, jiē zì chěng guǐ guài xū wàng, tā rén mò gǎn yán zhě, yán líng yán zhī bù yí, yì rén zhī suǒ wèi cháng wén. shàng pō yù zhī wài shì, gù tè yōu yù zhī. chū tán bīn lù
唐裴延龄累转司农少卿,寻以本官权判度支。自揣不通食货之物,乃设钩距,召度支老吏与谋,以求恩顾。乃奏言:天下出入钱物,新陈相因,而常不减六七千万贯,唯在一库。差殊散失,莫可知之。请于左藏库中分置,(明抄本置作贮。)别建欠、负、耗、债等库。及季库月给,纳诸色钱物。德宗从之。但贵欲张名目,以惑上听。其实钱物更无增加,唯虚费簿书人吏。又奏请,令京兆府两税青苗钱,市草百万团,送苑中。宰臣议:以为若市草百万团,则一方百姓,自冬历夏,搬运不了,又妨夺农务。其事得止。京西有污池卑湿处,芦苇丛生焉,不过数亩。延龄忽奏云:厩马冬月合在槽枥秣饲,夏中即须有牧放处。臣近寻访得长安咸阳两县界,有陂地百顷,请以为内厩牧马之地。且去京城十数里。德宗信之,言于宰臣。宰臣坚执云:恐必无此。及差官阅视,悉皆虚妄。延龄既惭且怒,又因对敭。德宗曰:朕所居浴堂殿院一栿。以年多故致损坏,而未能换。延龄曰:宗庙事重,殿栿事轻。陛下自有本分钱物。德宗惊曰:本分钱何名也?曰:此是纥义。愚儒常才,不足与言。陛下正合问臣,臣能知之。准礼经云:天下赋税,分为三分。一分充干豆;一分充宾客,一分充君之庖厨,干豆供宗庙也。今陛下奉宗庙,虽至严至丰至厚,亦不能用一分财赋也。只如鸿胪礼宾,诸国番客,至于回纥马价,用一分钱物,尚有赢羡甚多。况陛下御善宫厨,皆极简俭,所用外,以赐百官充俸料餐钱等,犹未能尽。据此而言,庖厨之用,其数尚少,皆陛下本分也。用修十殿,亦不合疑,何况一栿。上曰:经义如此,人未曾言,颔之而已。后因计料造神龙寺,须用长七十尺松木。延龄奏曰:臣近于同州,检得一谷,有数千株,皆长七八十尺。德宗曰:人云,开元天宝中,近处求觅五六丈木,尚未易得,皆须于岚胜州来采造。如今何为近处便有此木?延龄对曰:贤者珍宝异物,皆处处有之,但遇圣君即出。今此木生自关辅,盖为圣君,岂开元天宝合得有也。延龄既锐情于苛刻,剥下附上为功。奏对之际,皆恣骋诡怪虚妄,他人莫敢言者,延龄言之不疑,亦人之所未尝闻。上颇欲知外事,故特优遇之。(出《谭宾录》)
xuē yíng zhēn
薛盈珍
yáo nán zhòng wèi zhèng huá jié dù shǐ. shí jiān jūn xuē yíng zhēn gū shì, gàn duó jūn zhèng. nán zhòng bù cóng, shù wèi yíng zhēn gòu chán yú shàng, shàng pō yí zhī. hòu yíng zhēn qiǎn xiǎo shǐ chéng wù yíng, chí biǎo zòu nán zhòng bù fǎ, chán gòu pō shén. nán zhòng pí jiàng cáo wén qià, shí zòu shì fù jīng shī. qiè zhī yíng zhēn biǎo zhōng yǔ, wén qià sī huái nù. suì chén yè jiān dào zhuī wù yíng, zhì cháng lè yì, jí zhī, yǔ tóng shě sù. zhōng yè shā wù yíng. chén yíng zhēn biǎo yú cè zhōng. nǎi zì shā. rì xū, yì lì kāi mén, jiàn liú xiě mǎn dì. páng dé wén qià èr jiān, yī jiān gào yíng zhēn zuì yī jiān biǎo lǐ nán zhòng yuān, qiě chén xiè shā wù yíng. dé zōng wén qí shì, pō hài dòng. hài dòng yuán zuò bó yì, jù míng chāo běn gǎi. nán zhòng lǜ xìn shēn, suì rù cháo. chū zhì, shàng yuē: yíng zhēn rǎo qīng shén yě. nán zhòng yuē: yíng zhēn bù rǎo chén, zì suí bì xià fǎ ěr. rú yíng zhēn bèi suǒ zài, suī yáng dù fù shēng, fǔ bǎi xìng, yù sān jūn, bì bù chéng kǎi tì fù mǔ zhī zhèng, shī lǜ shàn zhèn zhī zhì yǐ. dé zōng mò rán jiǔ zhī. chū tán bīn lù
姚南仲为郑滑节度使。时监军薛盈珍估势,干夺军政。南仲不从,数为盈珍构谗于上,上颇疑之。后盈珍遣小使程务盈,驰表奏南仲不法,谗构颇甚。南仲裨将曹文洽,时奏事赴京师。窃知盈珍表中语,文洽私怀怒。遂晨夜兼道追务盈,至长乐驿,及之,与同舍宿。中夜杀务盈。沉盈珍表于厕中。乃自杀。日旴,驿吏开门,见流血满地。旁得文洽二缄,一缄告盈珍罪;一缄表理南仲冤,且陈谢杀务盈。德宗闻其事,颇骇动。(骇动原作驳异,据明抄本改。)南仲虑衅深,遂入朝。初至,上曰:盈珍扰卿甚也。南仲曰:盈珍不扰臣,自隋陛下法耳。如盈珍辈所在,虽羊杜复生,抚百姓,御三军,必不成恺悌父母之政,师律善阵之制矣。德宗默然久之。(出《谭宾录》)
huà diāo
画雕
péi yán líng shì ēn qīng zào, tóng liè jù zhī, wéi gù shǎo lián bù bì. yán líng cháng huà yī diāo, qún niǎo zào zhī. yǐ xiàn, dé zōng zhī zhòng nù, yì xìn zhī. chū tán bīn lù
裴延龄恃恩轻躁,同列惧之,唯顾少连不避。延龄尝画一雕,群鸟噪之。以献,德宗知众怒,益信之。(出《谭宾录》)
féng dào míng
冯道明
yōng táo, shǔ rén yě, yǐ jìn shì dēng dì. hòu shāo báo yú qīn dǎng, qí jiù yún ān liú jìng zhī bà jǔ, guī shān pō, sù shì piān zhāng. ràng táo bù jì shū yuē: shān jìn héng yáng suī shǎo yàn, shuǐ lián bā shǔ qǐ wú yú. táo dé shī kuì nǎn, fāng yǒu gū shǒu zhī sī. hòu wèi jiǎn zhōu mù, zì bǐ xiè xuān chéng liǔ wú xīng yě. bīn zhì zé zhé cuò zhī, hūn zhě yì dài, tóu zhì zhě xī dé jiàn. hū yǒu féng dào míng xià dì qǐng yè yún: yǔ yuán wài gù jiù. hūn zhě yǐ dào míng zhī yán qǐ zhī, jí yǐn jìn, táo ā yuē: yǔ jūn mèi píng shēng, hé fāng fāng yuán zuò fáng, jù míng chāo běn gǎi. xiāng shí? dào míng yuē: sòng yuán wài shī, yǎng yuán wài dé, shī jí zhōng rì dé jiàn. hé nǎi gé píng shēng yě! suì yín yuē: lì dāng qīng cǎo rén xiān jiàn, xíng jìn bái lián yú wèi zhī. yòu yuē: jiāng shēng qiū rù sì, yǔ qì yè qīn lóu. yòu yuē: bì mén kè dào cháng yí bìng, mǎn yuàn huā kāi bù shì pín. táo wén yín xīn rán, dài dào míng rú nǎng xī zhī jiāo. jūn zǐ yǐ yōng jūn jīn chí ér hǎo mèi, féng zi fěi yì ér qiú zhī, qí liǎng wéi zhī. chū yún xī yǒu yì
雍陶,蜀人也,以进士登第。后稍薄于亲党,其舅云安刘敬之罢举,归山坡,素事篇章。让陶不寄书曰:山近衡阳虽少雁,水连巴蜀岂无鱼。陶得诗愧赧,方有孤首之思。后为简州牧,自比谢宣城柳吴兴也。宾至则折挫之,阍者亦怠,投贽者稀得见。忽有冯道明下第请谒云:与员外故旧。阍者以道明之言启之,及引进,陶呵曰:与君昧平生,何方(方原作妨,据明抄本改。)相识?道明曰:诵员外诗,仰员外德,诗集中日得见。何乃隔平生也!遂吟曰:立当青草人先见,行近白莲鱼未知。又曰:江声秋入寺,雨气夜侵楼。又曰:闭门客到常疑病,满院花开不似贫。陶闻吟欣然,待道明如曩昔之交。君子以雍君矜持而好媚,冯子匪艺而求知,其两违之。(出《云溪友议》)
dù xuān yóu
杜宣猷
dù xuān yóu dài fū zì mǐn mǐn yuán zuò táo, jù yù quán zi gǎi zhōng chú xuān chéng, zhōng guān zhī lì yě. zhū dào měi suì jìn yān rén, suǒ wèi sī bái zhě, mǐn wéi shǒu yān. qiě duō rèn yòng. yǐ gù dà yān yǐ xià sāng zǐ, duō xì yú mǐn. shí yǐ wéi zhōng guān sǒu zé. xuān yóu jì zhì, měi hán shí jié, zhé sàn qiǎn jiàng lì, hé qiè shí wù, jì yú zhū yān zhǒng mù. suǒ wèi sǎ sǎo zhě yě, gù shí hào wèi chì shǐ kàn mù. chū yù quán zi
杜宣猷大夫自闽(闽原作陶,据《玉泉子》改)中除宣城,中官之力也。诸道每岁进阉人,所谓私白者,闽为首焉。且多任用。以故大阉以下桑梓,多系于闽。时以为中官薮泽。宣猷既至,每寒食节,辄散遣将吏,荷挈食物,祭于诸阉冢墓。所谓洒扫者也,故时号为敕使看墓。(出《玉泉子》)
lǐ dé yù
李德裕
lǐ dé yù zhèn yáng zhōu, jiān jūn shǐ yáng qīn yì zhuī rù, bì wèi shū jìn. ér dé yù zhì lǐ, jiē bù yuè xún cháng, qīn yì xīn xián zhī. yī rì, zhōng táng shè yàn, gèng wú tā bīn. ér chén shè bǎo qì tú huà shù chuáng, jiē shū jué. yī xí zhī fèng, yì jié qíng lǐ. yàn bà, jiē yǐ zèng zhī. qīn yì dà xǐ guò wàng. xún rì, xī xíng zhì biàn zhōu, yǒu zhào què lìng jiān huái nán. qīn yì jí zhì, jù yǐ qián shí suǒ zèng guī zhī. dé yù xiào yuē: cǐ wú suǒ zhí, nài hé jù yān? xī què yǔ zhī. qīn yì xīn gǎn shù bèi. hòu jìng zuò shū mì shǐ, táng wǔ zōng yī zhāo zhī bǐng, jiē qīn yì suǒ zhì yě. chū yōu xián gǔ chuī
李德裕镇扬州,监军使杨钦义追入,必为枢近。而德裕致礼,皆不越寻常,钦义心衔之。一日,中堂设宴,更无他宾。而陈设宝器图画数床,皆殊绝。一席祗奉,亦竭情礼。宴罢,皆以赠之。钦义大喜过望。旬日,西行至汴州,有诏却令监淮南。钦义即至,具以前时所赠归之。德裕笑曰:此无所直,奈何拒焉?悉却与之。钦义心感数倍。后竟做枢密使,唐武宗一朝之柄,皆钦义所致也。(出《幽闲鼓吹》)
hán quán huì
韩全诲
táng zhāo zōng yǐ huàn guān hù quán, jiāo zì nán zhì, cháng yǒu zhū jiǎn zhī yì. zǎi xiàng cuī yìn jí jì yóu shén. shàng chì yìn, fán yǒu mì zòu, dāng jìn náng fēng, wù yú biàn diàn miàn zòu. yǐ shì huàn guān bù néng zhī. hán quán huì děng nǎi fǎng jīng chéng měi nǚ shù shí yǐ jìn, mì qiú gōng zhōng yīn shì. tiān zǐ bù zhī wù, yìn móu jiàn xiè. zhōng guān yǐ zhòng lù gān yán, qǐng fān chén wèi chéng shè, shì cuī yìn zì zì yuán zuò jiē, jù běi mèng suǒ yán gǎi liè. shí shí yuán zuò zhǒu, jù míng chāo běn gǎi. yīn fú là yàn jù, zé xiāng xiàng liú tì, cí zhǐ chǎn yú. huì biàn rén kòu tóng huá zhī cuī yìn zhī móu, yú shì hán quán huì yǐn jìn jūn, chén bīng fú, bī dì xìng fèng xiáng. tā rì cuī yìn yǔ liáng zǔ xié móu, yǐ zhū yān guān. wèi jiǔ, huò yì jí zhī, zhì zú jué miè. shí zhě guī zuì yú cuī yìn. xiān shì qí jì fù ān qián cháng wèi suǒ qīn yuē: miè wú zú zhě, bì zī ér yě. zī ér jí yìn xiǎo zì. hé dōng jìn wáng lǐ kè yòng wén yìn suǒ wéi, wèi bīn zuǒ yuē: zhù zhù zì yuán quē, jù běi mèng suǒ yán bǔ. zéi wèi nüè zhě, qí cuī yìn hū. pò guó wáng jiā, bì zài cǐ rén yě. chū běi mèng suǒ yán
唐昭宗以宦官怙权,骄恣难制,常有诛剪之意。宰相崔胤嫉忌尤甚。上敕胤,凡有密奏,当进囊封,勿于便殿面奏。以是宦官不能知。韩全诲等乃访京城美女数十以进,密求宫中阴事。天子不之悟,胤谋渐泄。中官以重赂甘言,请藩臣为城社,视崔胤眥(眥原作皆,据《北梦琐言》改)裂。时(时原作肘,据明抄本改。)因伏腊宴聚,则相向流涕,辞旨谄谀。会汴人寇同华知崔胤之谋,于是韩全诲引禁军,陈兵伏,逼帝幸凤翔。他日崔胤与梁祖协谋,以诛阉官。未久,祸亦及之,致族绝灭。识者归罪于崔胤。先是其季父安潜常谓所亲曰:灭吾族者,必缁儿也。缁儿即胤小字。河东晋王李克用闻胤所为,谓宾佐曰:助(助字原缺,据《北梦琐言》补。)贼为虐者,其崔胤乎。破国亡家,必在此人也。(出《北梦琐言》)
sū xún
苏循
táng mò, shàng shū sū xún chǎn mèi gǒu qiě, liáng tài zǔ bǐ zhī. tā rì zhì bīng zhōu, yè jìn wáng. shí zhāng chéng yè fāng yǐ kuāng fù wèi yì. ér xún hū xiàn jìn wáng huà chì bǐ yī duì, chéng yè yù bǐ zhī. chū táng shū, míng chāo běn zuò chū běi mèng suǒ yán
唐末,尚书苏循谄媚苟且,梁太祖鄙之。他日至并州,谒晋王。时张承业方以匡复为意。而循忽献晋王画敕笔一对,承业愈鄙之。(出《唐书》,明抄本作出《北梦琐言》)
sū kǎi
苏楷
zhāo zōng xiān shì shèng mù jǐng wén xiào huáng dì, miào hào zhāo zōng. qǐ jū láng sū kǎi děng bó yì, qǐng gǎi wéi gōng líng zhuāng mǐn huáng dì, miào hào xiāng zōng. sū kǎi zhě, lǐ bù shàng shū sū xún zhī zǐ, gān níng èr nián yīng jìn shì. kǎi rén cái qǐn lòu, jiān wú dé xíng. zhāo zōng è qí làn jìn, shuài xiān chù luò. yóu shì yuàn wàng, zhuān xìng bāng guó zhī zāi. qí fù xún, jiān xié fù huì, wú yù yú shí. gù xī zhǐ gǒu jìn. liáng zǔ shí qí xiǎn pō, zī bù yuè, dà wéi jìng xiáng lǐ zhèn suǒ bǐ. liáng zǔ jiàn hào, zhào yuē: sū kǎi gāo yí xiū xiāo wén lǐ, jiē rén cái qǐn lòu, bù kě chén wū bān xíng. bìng tíng jiàn rèn, fàng guī tián lǐ. sū xún kě lìng zhì shì. hé shuò shì rén, mù sū kǎi wèi yì guān xiāo jìng. chū běi mèng suǒ yán
昭宗先谥圣穆景文孝皇帝,庙号昭宗。起居郎苏楷等驳议,请改为恭灵庄闵皇帝,庙号襄宗。苏楷者,礼部尚书苏循之子,乾宁二年应进士。楷人才寝陋,兼无德行。昭宗恶其滥进,率先黜落。由是怨望,专幸邦国之灾。其父循,奸邪附会,无誉于时。故希旨苟进。梁祖识其险坡,滋不悦,大为敬翔、李振所鄙。梁祖建号,诏曰:苏楷、高贻休、萧闻礼,皆人才寝陋,不可尘污班行。并停见任,放归田里。苏循可令致士。河朔士人,目苏楷为衣冠枭獍。(出《北梦琐言》)
lè péng guī
乐朋龟
jiù lì, shì zǐ bù yǔ nèi guān jiāo yóu. shí jūn jūn róng tián lìng zī shàn huí tiān zhī lì. táng xī huáng bō qiān, xíng zhì yáng yuán, bǎi guān wèi jí, quē rén zhǎng gào. lè péng guī shì láng, yì jí xíng zài. yīn yè zhōng wèi, réng qǐng zhōng wài. yóu shì jiàn zhī, chōng hàn lín xué shì. zhāng jùn xiāng zì chǔ shì chú qǐ jū láng, yì chū lìng zī zhī mén, jiē shēn zhōng wài zhī jìng. jì chē jià dào shǔ, cháo shì bì jí. yī rì, zhōng wèi wèi zǎi xiàng kāi yán, xué shì jì zhāng qǐ jū tóng yù yān. zhāng gōng chǐ yú duì zhòng shè bài, nǎi xiān yè zhōng wèi. shǐ shī xiè jiǔ zhī jìng, zhōng wèi yà zhī. é ér bīn zhì, jí xí zuò dìng. zhōng wèi bái zhū guān yuē: mǒu yǔ qǐ jū, qīng zhuó yì liú. céng méng zhōng wài. jì lǜ diàn rǔ, hé dàn gǎi gèng? jīn rì àn dì xiè jiǔ, jí bù kě. zhāng gōng cán jù jiāo jí. zì cǐ shèn wéi qún yàn suǒ báo. lè gōng jǔ jìn shì, chū chén qǐ shì, yè lǐ zhāo dài láng, zì méi yún: bié yú jiǔ jīng shū shǐ jí lǎo zhuāng bā bā yuán zuò xíng, jù míng chāo běn gǎi. dōu fù wài, zhe bā bǎi juǎn shū. qǐng chuí bǐ shì. chéng yǒu xué wèn yě, rán yú zhì gào bù shèn jiǎn dāng. shí rén huò wèi zhī kě yě. chū běi mèng suǒ yán
旧例,士子不与内官交游。十军军容田令孜擅回天之力。唐僖皇播迁,行至洋源,百官未集,缺人掌诰。乐朋龟侍郎,亦及行在。因谒中尉,仍请中外。由是荐之,充翰林学士。张濬相自处士除起居郎,亦出令孜之门,皆申中外之敬。洎车驾到蜀,朝士毕集。一日,中尉为宰相开筵,学士洎张起居同预焉。张公耻于对众设拜,乃先谒中尉。使施谢酒之敬,中尉讶之。俄而宾至,即席坐定。中慰白诸官曰:某与起居,清浊异流。曾蒙中外。既虑玷辱,何惮改更?今日暗地谢酒,即不可。张公惭惧交集。自此甚为群彦所薄。乐公举进士,初陈启事,谒李昭待郎,自媒云:别于九经书史及老庄八(八原作行,据明抄本改。)都赋外,著八百卷书。请垂比试。诚有学问也,然于制诰不甚简当。时人或未之可也。(出《北梦琐言》)
kǒng qiān
孔谦
hòu táng míng zōng jí wèi zhī chū, zhū zū lián shǐ kǒng qiān guī dé dé yuán zuò dé, jù míng chāo běn gǎi. jūn jié dù shǐ yuán xíng qīn dèng zhōu jié dù wēn tāo tài zǐ shǎo bǎo duàn yí biàn zhōu qū wù xīn tíng wèi lǐ jì xuān děng. kǒng qiān wèi zhōu kǒng mù lì, zhuāng zōng tú bà, yǐ gōng kuì jūn shí. qiān yǒu lì yān, jì wèi zū yōng shǐ. qū shì bì xìng, duó zǎi xiàng quán. zhuān yǐ qǔ liǎn wèi yì, bō xuē wàn duān, yǐ fàn zhòng nù fú zhū. yuán xíng qīn wèi zhuāng zōng ài jiàng, chū rù gōng jìn, céng wú jiàn gé. hài míng zōng zhī zǐ cóng jǐng, yǐ shì fú zhū. duàn níng shì liáng, yǐ jiān nìng jìn shēn. zhì jié jiāng, mò nián wǎn jūn quán, shù shǒu guī cháo. wēn tāo xiōng è, fā jué xī jīng líng qǐn. zhuāng zōng zhōng xīng, bù zhèng qí zuì, hòu lù líng guān yān rén, yǔ duàn níng jiē cì guó xìng, huò yōng máo yuè. míng zōng cǎi zhòng yì ér zhū zhī. xīn tíng wèi kāi fēng yǐn wáng zàn zhī yá jiāng yě, zhū yǒu zhēn shí, tíng wèi yī zàn shì qū fǎ luàn zhèng, biàn rén è zhī. lǐ jì xuān biàn jiāng mèng shěn chéng zhī zǐ, wáng mìng guī zhuāng zōng, liú huáng hòu chù wèi zi. shí gōng yè zhī jiān, huì shēng liú wén. cǐ sì xiōng, dì zài fān dǐ shí, è qí wéi rén, gù jiē zhū zhī. zhuāng zōng huáng dì wèi táng xuě chǐ, hào wèi zhōng xīng. ér wēn tāo huǐ fā zhū dì líng qǐn, yí jiā dà pì. ér cì guó xìng, fù jié máo, yóu shì zhī zhōng xīng zhī shuō miù yǐ. chū běi mèng suǒ yán
后唐明宗即位之初,诛租廉使孔谦、归德(德原作得,据明抄本改。)军节度使元行钦、邓州节度温韬、太子少保段疑、汴州曲务辛廷蔚、李继宣等。孔谦魏州孔目吏,庄宗图霸,以供馈军食。谦有力焉,既为租庸使。曲事嬖幸,夺宰相权。专以取敛为意,剥削万端,以犯众怒伏诛。元行钦为庄宗爱将,出入宫禁,曾无间隔。害明宗之子从景,以是伏诛。段凝事梁,以奸佞进身。至节将,末年绾军权,束手归朝。温韬凶恶,发掘西京陵寝。庄宗中兴,不证其罪,厚赂伶官阉人,与段凝皆赐国姓,或拥旄钺。明宗采众议而诛之。辛廷蔚开封尹王瓒之牙将也,朱友贞时,廷蔚依瓒势曲法乱政,汴人恶之。李继宣汴将孟审澄之子,亡命归庄宗,刘皇后畜为子。时宫掖之间,秽声流闻。此四凶,帝在藩邸时,恶其为人,故皆诛之。庄宗皇帝为唐雪耻,号为中兴。而温韬毁发诸帝陵寝,宜加大辟。而赐国姓,付节旄,由是知中兴之说谬矣。(出《北梦琐言》)