zhào yuán kǎi yán zhī wēi zhèng yīn xuē jì lǐ jiào lǐ yì fǔ hóu sī zhǐ lú cáng yòng zhào lǚ wēn zhāng jí jí xū
赵元楷 阎知微 郑愔 薛稷 李峤 李义府 侯思止 卢藏用 赵履温 张岌 吉顼
zōng chǔ kè cuī róng cuī shí yòng fān jiāng zhāng shuō chéng bó xiàn yáng guó zhōng tài zhēn fēi lǐ lín fǔ
宗楚客 崔融 崔湜 用番将 张说 程伯献 杨国忠 太真妃 李林甫
zhào yuán kǎi zhào yuán kǎi wèi jiāo hé dào héng jūn dà zǒng guǎn, shí hòu jūn jí wèi yuán shuài. jūn jí mǎ bìng sǎng chuāng, yuán kǎi yǐ zhǐ zhān qí nóng ér xiù zhī, yǐ yú jūn jí. wèi yù shǐ suǒ hé, zuǒ qiān cì shǐ. chū tán bīn lù
赵元楷赵元楷为交河道行军大总管,时候君集为元帅。君集马病颡疮,元楷以指沾其脓而嗅之,以谀君集。为御史所劾,左迁刺史。(出《谭宾录》)
yán zhī wēi
阎知微
táng chūn guān shàng shū yán zhī wēi hé mò chuài, sī bīn chéng tián guī dào wèi zhī fù yān. zhì yá zhàng xià, zhī wēi wǔ dǎo, wǎn zhuǎn bào mò chuài xuē bí ér xiù zhī. tián guī dào dú cháng yī bù bài. mò chuài dà nù, dào xuán zhī, jīng yī xiǔ. míng rì jiāng shā zhī, yuán zhēn jiàn: dà guó hé qīn shǐ, shā zhī bù xiáng. nǎi dé shì. hòu yǔ zhī wēi zhēng yú diàn tíng, yán mò chuài bì bù hé, zhī wēi jiān zhí yǐ wéi hé. mò chuài guǒ fǎn, xiàn zhào dìng. tiān hòu nǎi zhū zhī wēi jiǔ zú, bài guī dào xià guān shì láng. chū cháo yě qiān zài
唐春官尚书阎知微和默啜,司宾丞田归道为之副焉。至牙帐下,知微舞蹈,宛转抱默啜靴鼻而嗅之。田归道独长揖不拜。默啜大怒,倒悬之,经一宿。明日将杀之,元珍谏:大国和亲使,杀之不祥。乃得释。后与知微争于殿庭,言默啜必不和,知微坚执以为和。默啜果反,陷赵定。天后乃诛知微九族,拜归道夏官侍郎。(出《朝野佥载》)
zhèng yīn
郑愔
táng lì bù shì láng zhèng yīn chū tuō fù lái jùn chén. jùn chén zhū, jí fù zhāng yì zhī. yì zhī bèi lù, jí fù wéi shù rén, hòu fù qiáo wáng. jìng bèi zhū. chū cháo yě qiān zài
唐吏部侍郎郑愔初托附来俊臣。俊臣诛,即附张易之。易之被戮,即附韦庶人,后附谯王。竟被诛。(出《朝野佥载》)
xuē jì
薛稷
táng tài zǐ shǎo bǎo xuē jì yōng zhōu zhǎng shǐ lǐ jìn zhōng shū lìng cuī shí xiāo zhì zhōng cén xī děng, jiē wài shì zhōng gěng, nèi cáng chǎn mèi. xié jiān bǐng qì, ér shì zhì zhé zhī, ē fù tài píng gōng zhǔ. bìng téng qiān yún lù, xián zì yǐ wéi dé zhì, tài shān zhī ān yě. qī yuè sān rì, jiā pò shēn lù. hé yì níng jué qī yú wěi sháo, dà fēng hū qǐ, cháo zhé luǎn huài. hòu zhī jūn zǐ, kě bù jiàn zāi! chū cháo yě qiān zài
唐太子少保薛稷、雍州长史李晋、中书令崔湜、萧至忠、岑羲等,皆外饰忠鲠,内藏谄媚。胁肩屏气,而舐痔折肢,阿附太平公主。并腾迁云路,咸自以为得志,泰山之安也。七月三日,家破身戮。何异鸋鴃栖于苇苕,大风忽起,巢折卵坏。后之君子,可不鉴哉!(出《朝野佥载》)
lǐ jiào
李峤
táng lǐ jiào shǎo fù cái huá, dài chuán rú xué. lèi guān chéng jūn jì jiǔ lì bù shàng shū, sān zhī zhèng shì, fēng zhèng guó gōng. cháng shòu sān nián, zé tiān zhēng tiān xià tóng wǔ shí yú wàn jīn, tiě yī bǎi sān shí yú wàn jīn, qián èr wàn wàn yuán zuò bǎi, jù míng chāo běn gǎi. qī qiān guàn. yú dìng dǐng mén nèi, zhù bā léng tóng zhù, gāo jiǔ shí chǐ, jìng yī zhàng èr chǐ. tí yuē dà zhōu wàn guó shù dé tiān shū. zhāng gé mìng zhī gōng, biǎn huáng jiā zhī dé. tiān shū xià zhì tiě shān, tóng lóng fù dài, shī zi qí lín wéi rào. shàng yǒu yún gài, gài shang shī pán lóng, yǐ tuō huǒ zhū. zhū gāo yī zhàng, wéi sān zhàng, jīn cǎi yíng huáng, guāng móu rì yuè. wǔ sān sī wèi qí wén, cháo shì xiàn shī zhě, bù kě shèng jì. wéi jiào shī guàn jué dāng shí. shī yuē: zhé jī guāng xī yí, xūn yōng jì běi yàn. hé rú wàn guó huì, fěng dé jiǔ mén qián. zhuó zhuó lín huáng dào, tiáo tiáo rù zǐ yān. xiān pán zhèng xià lù, gāo zhù yù chéng tiān. shān lèi cóng yún qǐ, zhū yí dà huǒ xuán. shēng liú chén zuò jié, yè gù hǎi chéng tián. shèng zé qīng yáo jiǔ, xūn fēng rù shùn xián. xīn féng xià shēng rì, hái ǒu shàng huáng nián. hòu xiàn sī fā jiào fù huì wéi shù rén, zuǒ shòu chú zhōu bié jià. hòu zhì kāi yuán zhōng, zhào huǐ tiān shū, fā zú róng shuò, mí yuè bù jìn. luò yáng wèi lǐ xiū liè nǎi fù shī yǐ yǒng yuē: tiān mén jiē dōng míng chāo běn dōng zuò zhōng dào tiān shū, huǒ jí xiān xū xiè huǒ zhū. jì hé yī tiáo sī xiàn wǎn, hé láo liǎng xiàn suǒ rén tuī. xiān yǒu yáo yún: yī tiáo sī xiàn wǎn tiān shū. yán qí bù jiǔ yě, gù xiū shī jí zhī. shù shì mò bù fěng sòng. tiān shū zhī běi, wéi shù rén jì zào yī tái, xiān cǐ huǐ chāi. chū dà táng xīn yǔ
唐李峤少负才华,代传儒学。累官成均祭酒吏部尚书,三知政事,封郑国公。长寿三年,则天征天下铜五十余万斤,铁一百三十余万斤,钱二万(万原作百,据明抄本改。)七千贯。于定鼎门内,铸八棱铜柱,高九十尺,径一丈二尺。题曰大周万国述德天枢。张革命之功,贬皇家之德。天枢下置铁山,铜龙负戴,狮子麒麟围绕。上有云盖,盖上施盘龙,以托火珠。珠高一丈,围三丈,金彩荧煌,光侔日月。武三思为其文,朝士献诗者,不可胜纪。唯峤诗冠绝当时。诗曰:辙迹光西嶬,勋庸纪北燕。何如万国会,讽德九门前。灼灼临黄道,迢迢入紫烟。仙盘正下露,高柱欲承天。山类丛云起,珠疑大火悬。声流尘作劫,业固海成田。圣泽倾尧酒,薰风入舜絃。忻逢下生日,还偶上皇年。后宪司发峤附会韦庶人,左授滁州别驾。后至开元中,诏毁天枢,发卒镕烁,弥月不尽。洛阳尉李休烈乃赋诗以咏曰:天门街东(明抄本东作中)倒天枢,火急先须卸火珠。既合一条丝线挽,何劳两县索人推。先有谣云:一条丝线挽天枢。言其不久也,故休诗及之。庶士莫不讽诵。天枢之北,韦庶人继造一台,先此毁拆。(出《大唐新语》)
lǐ yì fǔ
李义府
táng lǐ yì fǔ zhuàng mào wēn gōng, yú rén yǔ, bì xī yí wēi xiào, ér biǎn jì yīn zéi. jì chù quán yào, yù rén fù jǐ, wēi wǔ yì zhě zhé jiā qīng xiàn. gù shí rén yán yì fǔ xiào zhōng yǒu dāo. yáng xíng yǐng biǎo yán yì fǔ zuì zhuàng, zhì lìng liú xiáng dào duì tuī qí shì. lǐ jī jiān yān, àn yǒu shí. cháng liú xī zhōu. huò zuò liú xiáng dào pò tóng shān zhī dà zéi, lǐ yì fǔ lù bù. chēng hùn nú bì ér luàn fàng, gè shí jiā ér jìng rù. chū tán bīn lù
唐李义府状貌温恭,与人语,必嬉怡微笑,而褊忌阴贼。既处权要,欲人附己,微忤意者辄加倾陷。故时人言义府笑中有刀。杨行颖表言义府罪状,制令刘祥道对推其事。李勣监焉,按有实。长流西州。或作刘祥道破铜山之大贼,李义府露布。称混奴婢而乱放,各识家而竞入。(出《谭宾录》)
hóu sī zhǐ
侯思止
táng hóu sī zhǐ pín qióng, bù néng lǐ shēng yè, nǎi yī shì héng zhōu cān jūn gāo yuán lǐ. ér wú lài guǐ jué, wú yǐ yú yě. shí héng zhōu cì shǐ péi zhēn zhàng yī pàn sī. zé tiān jiàng bù lì wáng shì, luó zhī zhī tú yǐ xìng yǐ. pàn sī wèi sī zhǐ yuē: jīn zhū wáng duō bèi zhū lù, hé bù gào zhī? sī zhǐ yīn qǐng zhuàng, suì gào shū wáng jí péi zhēn móu fǎn. zhào àn wèn, bìng zú zhū, shòu sī zhǐ yóu jī jiāng jūn. yuán lǐ jù ér sī mèi zhī, yǐn yǔ tóng zuò, hū wèi hóu dà yuē: guó jiā yòng rén bù cì, ruò yán hóu dà bù shí zì, kě zòu yún:' xiè zhì yì bù shí zì, ér néng chù xié. zé tiān guǒ yuē: yù yǔ rǔ yù shǐ, rén yún rǔ bù néng shí zì. sī zhǐ yǐ xiè zhì duì, zé tiān dà yuè, jí shòu yān. yuán lǐ fù jiào yuē: shèng shàng zhī hóu dà wú zhái, tǎng yǐ méi guān zhái jiàn jiè, kě bài xiè ér bù shòu. shèng shàng bì wèn suǒ yóu, kě zòu yún:' zhū fǎn nì rén zhái, è qí míng, bù yuàn zuò qí nèi.' guǒ rú yán, zé tiān fù dà xǐ, ēn shǎng shén yōu. chū tán bīn lù
唐侯思止贫穷,不能理生业,乃依事恒州参军高元礼。而无赖诡谲,无以逾也。时恒州刺史裴贞杖一判司。则天将不利王室,罗织之徒已兴矣。判司谓思止曰:今诸王多被诛戮,何不告之?思止因请状,遂告舒王及裴贞谋反。诏按问,并族诛,授思止游击将军。元礼惧而思媚之,引与同坐,呼为侯大曰:国家用人不次,若言侯大不识字,可奏云:'獬豸亦不识字,而能触邪。则天果曰:欲与汝御史,人云汝不能识字。思止以獬豸对,则天大悦,即授焉。元礼复教曰:圣上知侯大无宅,倘以没官宅见借,可拜谢而不受。圣上必问所由,可奏云:'诸反逆人宅,恶其名,不愿坐其内。'果如言,则天复大喜,恩赏甚优。(出《谭宾录》)
lú cáng yòng
卢藏用
lú cáng yòng zhēng bài zuǒ shí yí, qiān lì bù shì láng zhōng shū shè rén. lì huáng mén shì láng, jiān zhāo wén guǎn xué shì, zhuǎn shàng shū yòu chéng. yǔ chén bó yù zhào zhēn gù yǒu shàn. yǐn jū zhī rì, pō yǐ zhēn bái zì xuàn, wǎng lái yú shǎo shì zhōng nán èr shān, shí rén chēng wéi jiǎ yǐn. zì dēng cháo, shē mí yín zòng, běn fú xiān lì. zī jū guǐ nìng, zhuān shì quán guì. shí yì nǎi biǎo qí chǒu xíng. yǐ ē fù tài píng gōng zhǔ, liú lǒng zhōu. chū tán bīn lù
卢藏用征拜左拾遗,千吏部侍郎中书舍人。历黄门侍郎,兼昭文馆学士,转尚书右丞。与陈伯玉、赵贞固友善。隐居之日,颇以贞白自炫,往来于少室、终南二山,时人称为假隐。自登朝,奢靡淫纵,本服鲜丽。趑趄诡侫,专事权贵。时议乃表其丑行。以阿附太平公主,流陇州。(出《谭宾录》)
zhào lǚ wēn
赵履温
táng zhào lǚ wēn wèi sī nóng qīng, chǎn shì ān lè gōng zhǔ. qì shì huí shān hǎi, hū xī biàn shuāng xuě. kè wèi zhāng wén chéng yuē: zhào sī nóng hé rú rén? yuē: chāng jué xiǎo rén. xīn nìng ér xiǎn, xíng pì ér jiāo. zhé zhī shì zú, shì zhì quán mén. zhōu yú shì shàng, ào yú jiē xià. měng ruò bào hǔ, tān rú è láng. xìng ài shí rén, zhōng wéi rén suǒ shí. wèi gōng zhǔ duó bǎi xìng tián yuán, zào dìng kūn chí, yán dìng tiān zǐ kūn míng chí yě. yòng kù qián bǎi wàn yì. xié qiān zǐ shān, wèi gōng zhǔ bèi wǎn jīn dú chē. xiǎn bì jiē cǐ lèi. zhū nì wéi zhī jì, shàng yù chéng tiān mén. lǚ wēn zhà xǐ, wǔ dǎo chēng wàn suì. shàng lìng zhǎn zhī, dāo jiàn luàn xià, yǔ nán tóng lù. rén gē yī luán, gǔ ròu jù jǐn. chū cháo yě qiān zài
唐赵履温为司农卿,谄事安乐公主。气势回山海,呼吸变霜雪。客谓张文成曰:赵司农何如人?曰:猖獗小人。心佞而险,行僻而骄。折支势族,舐痔权门。诌于事上,傲于接下。猛若虣虎,贪如饿狼。性爱食人,终为人所食。为公主夺百姓田园,造定昆池,言定天子昆明池也。用库钱百万亿。斜褰紫衫,为公主背挽金犊车。险诐皆此类。诛逆韦之际,上御承天门。履温诈喜,舞蹈称万岁。上令斩之,刀剑乱下,与男同戮。人割一脔,骨肉俱尽。(出《朝野佥载》)
zhāng jí
张岌
táng tiān hòu shí, zhāng jí chǎn shì xuē shī. zhǎng qíng huáng mù suí xuē shī hòu, yú mǎ páng fú dì chéng xuē shī mǎ dèng. shì yù shǐ guō bà cháng lái jùn chén fèn huì, sòng zhī wèn pěng zhāng yì zhī nì qì. bìng tōu mèi qǔ róng, shí míng jiào zhī zuì rén yě. chū cháo yě qiān zài
唐天后时,张岌谄事薛师。掌擎黄幙随薛师后,于马旁伏地承薛师马镫。侍御史郭霸尝来俊臣粪秽,宋之问捧张易之溺器。并偷媚取容,实名教之罪人也。(出《朝野佥载》)
jí xū
吉顼
tiān hòu shí, tài cháng bó shì jí xū, fù zhé, yì zhōu cì shǐ, yǐ zāng zuò sǐ. xū yú tiān jīn qiáo nán, yào nèi shǐ wèi wáng chéng sì, bài fú chēng sǐ zuì. chéng sì wèn zhī, yuē: yǒu èr mèi kān shì dài wáng. chéng sì ruò zhī, jí yǐ dú chē zǎi rù. sān rì bù yǔ, chéng sì wèn qí gù, duì yuē: fù fàn guó fǎ, yōu zhī, wú fù liáo lài. chéng sì jì xìng miǎn qí fù jí xíng. jìn xū lóng mǎ jiān, é qiān zhōng chéng lì bù shì láng. bù yǐ cái shēng, èr mèi qǐng qiú ěr. yuán quē chū chù, míng chāo běn zuò chū cháo yě qiān zài
天后时,太常博士吉顼,父哲,易州刺史,以贓坐死。顼于天津桥南,要内史魏王承嗣,拜伏称死罪。承嗣问之,曰:有二妹堪事大王。承嗣若之,即以犊车载入。三日不语,承嗣问其故,对曰:父犯国法,忧之,无复聊赖。承嗣既幸免其父极刑。进顼笼马监,俄迁中丞吏部侍郎。不以才升,二妹请求耳。(原缺出处,明抄本作出《朝野佥载》)
zōng chǔ kè
宗楚客
táng tiān hòu nèi shǐ zōng chǔ kè xìng chǎn nìng. shí xuē shī yǒu lào dú zhī chǒng, suì wèi zuò chuán èr juǎn. lùn xuē shī zhī shèng, cóng tiān ér jiàng, bù zhī hé dài rén yě. shì jiā chóng chū, guān yīn zài shēng. qī nián zhī jiān, wèi zhì nèi shǐ. chū cháo yě qiān zài
唐天后内史宗楚客性谄佞。时薛师有嫪毒之宠,遂为作传二卷。论薛师之圣,从天而降,不知何代人也。释迦重出,观音再生。期年之间,位至内史。(出《朝野佥载》)
cuī róng
崔融
táng tiān hòu liáng wáng wǔ sān sī wèi zhāng yì zhī zuò chuán. yún shì wáng zǐ jìn hòu shēn, yú gōu shì shān lì cí. cí rén cái zǐ nìng zhě wèi shī yǐ yǒng zhī, shè rén cuī róng wèi zuì. hòu yì zhī chì zú, nìng zhě bìng liú lǐng nán. chū cháo yě qiān zài
唐天后梁王武三思为张易之作传。云是王子晋后身,于缑氏山立祠。词人才子佞者为诗以咏之,舍人崔融为最。后易之赤族,佞者并流岭南。(出《朝野佥载》)
cuī shí
崔湜
táng cuī yì zi shí, huán jìng jù wǔ sān sī chán jiān, yǐn shí wèi ěr mù. shí nǎi fǎn yǐ huán jìng děng jì qián gào sān sī, xún wèi zhōng shū lìng. shí yòu shuō sān sī, jǐn shā wǔ wáng, jué qí guī wàng. xiān shì shí wèi bīng bù shì láng, yì wèi lǐ bù shì láng. fù zǐ tóng wèi nán shěng fù èr, yǒu táng yǐ lái, wèi zhī yǒu yě. shàng guān zhāo róng lǚ chū wài, shí chǎn fù zhī. xuán zōng zhū xiāo zhì zhōng hòu, suǒ sī zòu gōng rén yuán shì kuǎn chēng, yǔ shí céng mì móu jìn zhèn. nǎi cì shí sǐ, nián sì shí. chū shí yǔ zhāng shuō yǒu xì, shuō wèi zhōng shū lìng, yì zhě yǐ wéi shuō gòu xiàn zhī. shí měi róng yí, zǎo yǒu cái míng. dì yè dí jí cóng xiōng lì, bìng yǒu wén hàn, liè jū qīng yào. měi sī yàn zhī jì, zì bǐ wáng xiè zhī jiā. wèi rén yuē: wú zhī mén dì jí chū shēn lì guān, wèi cháng bù wéi dì yī. zhàng fū dāng xiān jù yào lù yǐ zhì rén, qǐ néng mò mò shòu zhì yú rén! gù jìn qǔ bù yǐ, ér bù yǐ lìng zhōng. yòu shí chǎn shì zhāng yì zhī yǔ wéi shù rén. jí wéi zhū, fù fù tài píng. yǒu féng zǐ dōu dǒng yǎn zhī chǒng. qī měi, bìng èr nǚ bìng jìn chǔ wéi, dé wèi zhōng shū shì láng píng zhāng shì. yǒu bǎng zhī yuē: tuō yōng cái yú zhǔ dì, jìn yàn fù yú chūn gōng. chū cháo yě qiān zài
唐崔挹子湜,桓敬惧武三思谗间,引湜为耳目。湜乃反以桓敬等计潜告三思,寻为中书令。湜又说三思,尽杀五王,绝其归望。先是湜为兵部侍郎,挹为礼部侍郎。父子同为南省副贰,有唐以来,未之有也。上官昭容屡出外,湜谄附之。玄宗诛萧至忠后,所司奏宫人元氏款称,与湜曾密谋进鸩。乃赐湜死,年四十。初湜与张说有隙,说为中书令,议者以为说构陷之。湜美容仪,早有才名。弟液、涤及从兄涖,并有文翰,列居清要。每私宴之际,自比王谢之家。谓人曰:吾之门地及出身历官,未尝不为第一。丈夫当先据要路以制人,岂能默默受制于人!故进取不已,而不以令终。又湜谄事张易之与韦庶人。及韦诛,复附太平。有冯子都、董偃之宠。妻美,并二女并进储闱,得为中书侍郎平章事。有榜之曰:托庸才于主第,进艳妇于春宫。(出《朝野佥载》)
yòng fān jiāng
用番将
táng xuán zōng chū jí wèi, yòng guō yuán zhèn xuē nè yòu bā nián ér yòng zhāng jiā zhēn zhāng shuō wǔ nián ér dù xiān jìn yòu sān nián xiāo sōng jìn yòu shí èr nián ér lǐ kuò zhī jìn. xián yǐ dà jiàng zhí dēng sān shì. lǐ lín fǔ jì chéng shì zhī zhī huàn, suì yì jiù zhì. qǐng yǐ fān rén wéi jiāng, yù gù qí quán. cháng zòu yú shàng yuē: yǐ bì xià xióng cái, jiān guó jiā fù qiáng. ér zhū fān wèi miè zhě, yóu wén lì wèi jiāng, qiè nuò bù shèng wǔ shì. jiē xià bì yù miè sì yí, wēi hǎi nèi, mò ruò wǔ chén, wǔ chén mò ruò fān jiāng. fān jiāng shēng ér qì xióng, shǎo yǎng mǎ shàng, zhǎng qiú zhèn dí, cǐ tiān xìng rán yě. ruò bì xià gǎn ér jiāng zhī, shǐ qí bì sǐ, zé yí dí bù zú tú yě. shàng dà yuè. shǒu yòng ān lù shān, ān lù shān yǒu gōng yòng gē shū hàn yǒu yǒng yòng ān sī shùn néng jūn yòng gāo xiān zhī shàn zhàn. lù shān zú wèi róng shǒu, lín fǔ zhī zuì yě. chū tán bīn lù
唐玄宗初即位,用郭元振、薛讷;又八年而用张嘉贞、张说;五年而杜暹进;又三年萧嵩进;又十二年而李适之进。咸以大将直登三事。李林甫既惩适之之患,遂易旧制。请以番人为将,欲固其权。尝奏于上曰:以陛下雄才,兼国家富强。而诸番未灭者,由文吏为将,怯懦不胜武事。阶下必欲灭四夷,威海内,莫若武臣,武臣莫若番将。番将生而气雄,少养马上,长求阵敌,此天性然也。若陛下感而将之,使其必死,则夷狄不足图也。上大悦。首用安禄山,安禄山有功;用哥舒翰有勇;用安思顺能军;用高仙芝善战。禄山卒为戎首,林甫之罪也。(出《谭宾录》)
zhāng shuō
张说
táng yān guó gōng zhāng shuō, xìng nìng rén yě. qián wèi bīng zhōu cì shǐ, chǎn shì tè jìn wáng máo zhòng. xiǎng zhì jīn bǎo, bù kě shèng shǔ. hòu máo zhòng xún biān, huì shuō yú tiān xióng jūn dà yàn. jiǔ hān, ēn chì hū jiàng: shòu bīng bù shàng shū tóng zhōng shū mén xià sān pǐn. shuō bài xiè qì, biàn bǎ máo zhòng shǒu qǐ wǔ, xiù qí xuē bí. chū cháo yě qiān zài
唐燕国公张说,幸佞人也。前为并州刺史,谄事特进王毛仲。饷致金宝,不可胜数。后毛仲巡边,会说于天雄军大宴。酒酣,恩敕忽降:授兵部尚书同中书门下三品。说拜谢讫,便把毛仲手起舞,嗅其靴鼻。(出《朝野佥载》)
chéng bó xiàn
程伯献
táng jiāng jūn gāo lì shì tè chéng xuán zōng ēn chǒng. zāo fù sāng, zuǒ jīn wú dà jiàng jūn chéng bó xiàn shào fǔ jiān féng shào zhèng èr rén, zhí jiù qí sàng qián, bèi fā ér kū, shèn yú jǐ qīn. cháo yě wén zhī, bù shèng qí xiào. chū tán bīn lù
唐将军高力士特承玄宗恩宠。遭父丧,左金吾大将军程伯献、少府监冯绍正二人,直就其丧前,被发而哭,甚于己亲。朝野闻之,不胜其笑。(出《谭宾录》)
yáng guó zhōng
杨国忠
xuán zōng wèi shì chén yuē: wǒ yù xíng yī shì, zì gǔ dì wáng wèi yǒu yě. gài yù chuán wèi yú sù zōng. jí zhì chū, guó zhōng dà jù, yán yǔ shī cì. guī yǔ yáng shì jiě mèi yuē: niáng zǐ, wǒ bèi hé yòng gèng zuò huó jì? huáng tài zǐ ruò jiān guó, wǒ yǔ zǐ mèi děng jí sǐ yǐ. xiāng jù ér kū. guó guó rù móu yú guì fēi. fēi xián tǔ yǐ qǐng, qí shì suì zhǐ. gē shū hàn zài tóng guān, huò quàn qǐng zhū guó zhōng, yǐ yuè zhòng xīn, shū hàn bù tīng. lù shān fā fàn yáng, měi rì yú zhàng qián tàn yuē: yáng guó zhōng tóu, lái hé tài chí yě! guó zhōng qī péi róu, shǔ zhī dà chāng yě. guó zhōng yòu wèi jiàn nán jié dù. quàn xuán zōng rù shǔ, shòu qí suǒ qīn guān, bù shǔ hàn. chū tán bīn lù
玄宗谓侍臣曰:我欲行一事,自古帝王未有也。盖欲传位于肃宗。及制出,国忠大惧,言语失次。归语杨氏姐妹曰:娘子,我辈何用更作活计?皇太子若监国,我与姊妹等即死矣。相聚而哭。虢国入谋于贵妃。妃衔土以请,其事遂止。哥舒翰在潼关,或劝请诛国忠,以悦众心,舒翰不听。禄山发范阳,每日于帐前叹曰:杨国忠头,来何太迟也!国忠妻裴柔,蜀之大娼也。国忠又为剑南节度。劝玄宗入蜀,授其所亲官,布蜀汉。(出《谭宾录》)
tài zhēn fēi
太真妃
tài zhēn fēi cháng yīn dù jì, yǒu yǔ qīn shàng. shàng nù shén. lìng gāo lì shì yǐ zī chē zài sòng hái qí jiā. fēi huǐ hèn hào qì, chōu dāo jiǎn fà, shòu lì shì yuē: zhū yù zhēn yì, jiē shàng suǒ cì, bù zú chōng xiàn. wéi fā fù mǔ suǒ shēng, kě dá qiè yì. wàng wèi shēn qiè wàn yī mù liàn zhī chéng. shàng dé fā, huī tì mǐn mǐn zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ. rán. jù mìng lì shì zhào zhī guī. chū guì fēi chuán, míng chāo běn zuò chū kāi yuán chuán, jiē jiàn kāi tiān chuán xìn jì
太真妃尝因妒忌,有语侵上。上怒甚。令高力士以辎车载送还其家。妃悔恨号泣,抽刀剪发,授力士曰:珠玉珍异,皆上所赐,不足充献。唯发父母所生,可达妾意。望为申妾万一慕恋之诚。上得发,挥涕潣(潣字原缺,据明抄本补。)然。遽命力士召之归。(出《贵妃传》,明抄本作出《开元传》,接见《开天传信记》)
lǐ lín fǔ
李林甫
xuán zōng zài dōng dōu, gōng zhōng yǒu guài. míng rì, zhào zǎi xiàng, yù xī xìng. péi jì shān zhāng zhāng yuán zuò xī, jù guó shǐ bǔ gǎi. qǔ jiāng jiàn yuē: bǎi xìng cháng pǔ wèi bì, qǐng hòu dōng jiān. shì shí, lǐ lín fǔ chū bài xiāng. qiè zhī shàng yì, jí bà tuì, yáng wèi jiǎn bù. shàng wèn: hé gù jiǎo jí. duì yuē: chén fēi bìng zú, yuàn dú zòu shì. nǎi yán èr jīng bì xià dōng xī gōng yě. jiāng yù jià xìng, hé yòng zé shí? shè yǒu fáng yú yì huò, dú miǎn guò lù fù shuì. chén qǐng xuān shì yǒu sī, jí rì xī xìng. shàng dà yuè. zì cǐ jià xìng cháng ān, bù fù dōng yǐ. xún rì, yào qīng jiǔ líng jù bà, ér niú xiān kè jìn. chū guó shǐ bǔ
玄宗在东都,宫中有怪。明日,召宰相,欲西幸。裴稷山、张(张原作西,据《国史补》改。)曲江谏曰:百姓场圃未毕,请候冬间。是时,李林甫初拜相。窃知上意,及罢退,佯为蹇步。上问:何故脚疾。对曰:臣非病足,愿独奏事。乃言二京陛下东西宫也。将欲驾幸,何用择时?设有妨于刈获,独免过路赋税。臣请宣示有司,即日西幸。上大悦。自此驾幸长安,不复东矣。旬日,耀卿、九龄俱罢,而牛仙客进。(出《国史补》)
yòu lǐ lín fǔ jū xiàng wèi yī shí jiǔ nián, zhū chú hǎi nèi rén wàng. zì chǔ jūn yǐ xià, wú bù lèi xī. chū kāi yuán hòu, yáo sòng děng yī èr lǎo chén, duō xiàn kě tì fǒu, yǐ zhēng tiān xià dà tǐ. tiān xià jì lǐ, shàng xīn yì tài. zhāng jiǔ líng shàng suǒ bá, pō yǐ hòu jìn shǎo zhī. jiǔ líng yóu jiǎn è, shù fàn shàng, shàng nù ér zhú zhī. shàng xióng cái huò dá, rèn rén bù yí. wǎn dé lín fǔ, yǎng chéng jūn yù, wèi cháng yǒu nì ěr zhī yán, shàng ài zhī. suì shēn jū gāo zhěn, yǐ fù guì zì lè. dà chén yǐ xià, hǎn de duì jiàn, shì wú dà xiǎo, zé chéng lín fǔ. lín fǔ suī bù wén, ér míng liàn lì shì, shèn shǒu gāng jì, yì guān fēi cháng diào, wú jìn yòng zhī mén. ér yīn zéi rěn shā, wèi cháng yǐ ài zēng jiàn yú róng sè. shàng zuǒ yòu zhě suī yōng rén sī yǎng, wú bù lüè zhī, gù dòng jìng zhé zhī. lǐ kuò zhī chū rù xiàng, shū ér bù mì, lín fǔ mài zhī. nǎi yuē: huà shān zhī xià yǒu jīn kuàng yān, cǎi zhī kě yǐ fù guó. shàng wèi zhī zhī ěr. shì zhī shàn qí yán, tā rì, cóng róng yǐ zòu, shàng yuè. gù wèn lín fǔ, lín fǔ yuē: chén zhī zhī jiǔ yǐ. huà shān bì xià běn mìng yě, wáng qì suǒ zài, bù kě fā zhī. gù chén bù gǎn yán. shàng suì báo shì zhī. yīn yuē: zì jīn zòu shì, xiān yǔ lín fǔ yì zhī, wú qīng tuō. zì shì shì zhī shù shǒu yǐ. fēi qí suǒ yǐn jìn, jiē yǐ zuì zhū. wēi zhèn hǎi nèi, jiàn guān dàn chí lù yǎng zī, wú gǎn lùn shì. dú bǔ quē dù zhōng yóu zài shàng shū. yì rì, bèi chù wéi xià guī lìng. lín fǔ zhào zhū jiàn guān wèi yuē: jīn míng zhǔ zài shàng, qún chén jiāng shùn zhī bù xiá, hé yòng duō yán. jūn bú jiàn lì zhàng mǎ hū? zhōng rì wú shēng, ér shí sān pǐn liào jí qí yī míng, jí chù qù. suī yù zài míng, qí kě dé hū. yóu shì jiàn zhēng zhī lù jué shī. wǎn nián duō yuān chóu, jù qí bào fù. chū guǎng chē pú, jīn wú jìng jiē, qián qū bǎi bù zhī wài. jū zé yǐ zhuān lěi wū, yǐ bǎn mù qiáng. jiā rén jǐng wèi, rú yù dà dí. qí zì fáng yě rú cǐ. gù shì, zǎi chén qí cóng, sān wǔ rén ér yǐ. shì shù bù bì yú lù. zhì shì qí cóng bǎi yú rén, wèi zuǒ yòu yì, gōng qīng yǐ xià qū bì, zì lín fǔ shǐ yě. chū tán bīn lù
又李林甫居相位一十九年,诛锄海内人望。自储君以下,无不累息。初开元后,姚宋等一二老臣,多献可替否,以争天下大体。天下既理,上心亦泰。张九龄上所拔,颇以后进少之。九龄尤謇谔,数犯上,上怒而逐之。上雄才豁达,任人不疑。晚得林甫,养成君欲,未尝有逆耳之言,上爱之。遂深居高枕,以富贵自乐。大臣以下,罕得对见,事无大小,责成林甫。林甫虽不文,而明练吏事,慎守纲纪,衣冠非常调,无进用之门。而阴贼忍杀,未尝以爱憎见于容色。上左右者虽饔人厮养,无不略之,故动静辄知。李适之初入相,疏而不密,林甫卖之。乃曰:华山之下有金矿焉,采之可以富国。上未知之耳。适之善其言,他日,从容以奏,上悦。顾问林甫,林甫曰:臣知之久矣。华山陛下本命也,王气所在,不可发之。故臣不敢言。上遂薄适之。因曰:自今奏事,先与林甫议之,无轻脱。自是适之束手矣。非其所引进,皆以罪诛。威震海内,谏官但持禄养资,无敢论事。独补缺杜中犹再上疏。翌日,被黜为下邽令。林甫召诸谏官谓曰:今明主在上,群臣将顺之不暇,何用多言。君不见立仗马乎?终日无声,而食三品料;及其一鸣,即黜去。虽欲再鸣,其可得乎。由是谏诤之路绝失。晚年多冤仇,惧其报复。出广车仆,金吾静街,前驱百步之外。居则以砖垒屋,以板幙墙。家人警卫,如御大敌。其自防也如此。故事,宰臣骑从,三五人而已。士庶不避于路。至是骑从百余人,为左右翼,公卿以下趋避,自林甫始也。(出《谭宾录》)