huá yán hé shàng táng xiū jǐng mén sēng yí guāng chán shī xuán lǎn fǎ jiāng
華嚴和尚 唐休璟門僧 儀光禪師 玄覽 法將
huá yán hé shàng
華嚴和尚
huá yán hé shàng xué yú shén xiù. chán zōng zōng yuán zuò shī, jù chén xiào běn gǎi wèi zhī běi zǔ, cháng zài luò dōu tiān gōng sì, dì zǐ sān bǎi yú rén. měi rì táng shí, hé shàng yán zhěng, píng bō bì xū qí jí. yǒu dì zǐ, xià là dào yè, gāo chū liú bèi, ér xìng pō biǎn zào. shí yīn wò jí, bù suí zhòng fù huì. yī shā mí píng bō wèi zú, lái yì cǐ sēng, dǐng lǐ yún: yù shàng táng, wú bō rú hé? zàn jiè, míng rì dāng zì zhì zhī. sēng bù yǔ yuē: wú bō yǐ shòu chí shù shí nián, jiè rǔ bì kǒng sǔn zhī. shā mí kěn gào yuē: shàng táng shí qǐng ér guī, qǐ biàn huǐ sǔn. zhì yú zài sān, sēng nǎi jiè zhī yuē: wú ài bō rú mìng, bì ruò yǒu sǔn, tóng shā wǒ yě. shā mí dé bō, pěng chí jīng jù. shí bì jiāng guī, sēng yǐ cuī zhī. shā mí chí bō xià táng, bù yì zhuān pò cù dào, suì suì zhī. shǎo qǐng, sēng yòu cuī zhī. jì jù, suì zhì sēng suǒ, zuò lǐ chéng guò, qiě qiān bǎi bài. sēng dà jiào yuē: rǔ shā wǒ yě. nù mà zhì shén, yīn zhī bìng jí, yī xī ér zú. ěr hòu jīng shí, hé shàng yú sōng shān yuè sì yǔ dì zǐ bǎi yú rén, fāng jiǎng huá yán jīng, shā mí yì zài tīng huì. hū wén sì wài shān gǔ, ruò fēng yǔ shēng. hé shàng suì zhāo cǐ shā mí, lìng yú jǐ bèi hòu lì. xū yú, jiàn yī dà shé, zhǎng bā jiǔ zhàng, dà sì wǔ wéi, zhí rù sì lái. nù mù zhāng kǒu. zuǒ yòu jiē yù bēn zǒu, hé shàng jiè zhī bù lìng dòng. shé jiàn zhì jiǎng táng, shēng jiē pì nì, ruò yǒu suǒ qiú. hé shàng yǐ xī zhàng zhǐ zhī, yún: zhù. shé yù zhì zuò., fǔ shǒu bì mù. hé shàng jiè zhī, yǐ xī zhàng kòu qí shǒu yuē: jì míng suǒ yè, jīn dāng huí xiàng sān bǎo. lìng zhū sēng wèi zhī qí shēng niàn fó, yǔ shòu sān guī wǔ jiè, cǐ shé wǎn zhuǎn ér chū. shí wáng sēng dì zǐ yǐ yǒu dēng huì zhě, hé shàng zhào wèi yuē: cǐ shé rǔ zhī shī yě. xiū xíng lěi nián, hé zhèng guǒ zhī wèi, wèi lín zhōng zhī shí, xī yī bō pò, nù cǐ shā mí, suì zuò yī mǎng shé. shì cǐ lái zhě, yù shā cǐ shā mí. gèng ruò shā zhī, dāng duò dà dì yù, wú chū qī yě. lài wú zhǐ zhī, yǔ shòu jìn jiè, jīn dāng shě cǐ shēn yǐ, rǔ wǎng xún zhī. dì zǐ shòu mìng ér chū. shé xíng suǒ guò, cǎo mù kāi mí, rú chē lù yān. xíng sì shí wǔ lǐ, zhì shēn gǔ jiān, cǐ shé zì yǐ qí shǒu kòu shí ér sǐ yǐ. guī bái hé shàng yuē: cǐ shé jīn yǐ shòu shēng, zài péi láng zhōng zhái zuò nǚ. yì shén cōng huì, nián shí bā dāng wáng. jí què wèi nán, rán hòu chū jiā xiū dào. péi láng zhōng jí wǒ mén tú, rǔ kě rù chéng, wèi wú shěng wèn zhī. qí nǚ jīn yǐ yù shēng, ér shén jiān nán, rǔ kě jiù zhī. shí péi kuān wèi bīng bù láng zhōng, jí hé shàng mén rén yě. dì zǐ shòu mìng rù chéng, yáo zhǐ péi jiā, yù péi qǐng jiǎ zài zhái, suì lìng bào yún: huá yán hé shàng chuán yǔ. láng zhōng chū jiàn, shén sè shén yōu. sēng wèn qí gù, yún qī yù chǎn, yǐ liù qī rì, dēng zhú xiāng shǒu, shén wēi kùn yǐ. sēng yuē: wǒ néng jiù zhī. suì lìng yú táng mén zhī wài, jìng shè chuáng xí. sēng rù fén xiāng jī qìng, hū hé shàng zhě sān, qí fū rén ān rán ér chǎn yī nǚ. hòu guǒ nián shí bā suì ér zú. chū yuán huà jì
華嚴和尚學於神秀。禪宗(宗原作師,據陳校本改)謂之北祖,常在洛都天宮寺,弟子三百餘人。每日堂食,和尚嚴整,瓶缽必須齊集。有弟子,夏臘道業,高出流輩,而性頗褊躁。時因臥疾,不隨眾赴會。一沙彌瓶缽未足,來詣此僧,頂禮云:「欲上堂,無缽如何?暫借,明日當自置之。」僧不與曰:「吾缽已受持數十年,借汝必恐損之。」沙彌懇告曰:「上堂食頃而歸,豈便毀損。」至於再三,僧乃借之曰:「吾愛缽如命,必若有損,同殺我也。」沙彌得缽,捧持兢懼。食畢將歸,僧已催之。沙彌持缽下堂,不意磚破蹴倒,遂碎之。少頃,僧又催之。既懼,遂至僧所,作禮承過,且千百拜。僧大叫曰:「汝殺我也。」怒罵至甚,因之病亟,一夕而卒。爾後經時,和尚於嵩山嶽寺與弟子百餘人,方講華嚴經,沙彌亦在聽會。忽聞寺外山谷,若風雨聲。和尚遂招此沙彌,令於己背後立。須臾,見一大蛇,長八九丈,大四五圍,直入寺來。怒目張口。左右皆欲奔走,和尚戒之不令動。蛇漸至講堂,升階睥睨,若有所求。和尚以錫杖止之,云:「住。」蛇欲至坐。,俯首閉目。和尚誡之,以錫杖扣其首曰:「既明所業,今當回向三寶。」令諸僧為之齊聲念佛,與受三歸五戒,此蛇宛轉而出。時亡僧弟子已有登會者,和尚召謂曰:「此蛇汝之師也。修行累年,合證果之位,為臨終之時,惜一缽破,怒此沙彌,遂作一蟒蛇。適此來者,欲殺此沙彌。更若殺之,當墮大地獄,無出期也。賴吾止之,與受禁戒,今當舍此身矣,汝往尋之。」弟子受命而出。蛇行所過,草木開靡,如車路焉。行四十五里,至深谷間,此蛇自以其首叩石而死矣。歸白和尚曰:「此蛇今已受生,在裴郎中宅作女。亦甚聰慧,年十八當亡。即卻為男,然後出家修道。裴郎中即我門徒,汝可入城,為吾省問之。其女今已欲生,而甚艱難,汝可救之。」時裴寬為兵部郎中,即和尚門人也。弟子受命入城,遙指裴家,遇裴請假在宅,遂令報云:「華嚴和尚傳語。」郎中出見,神色甚憂。僧問其故,雲妻欲產,已六七日,燈燭相守,甚危困矣。僧曰:「我能救之。」遂令於堂門之外,淨設床蓆。僧入焚香擊磬,呼和尚者三,其夫人安然而產一女。後果年十八歲而卒。(出《原化記》)
táng xiū jǐng mén sēng
唐休璟門僧
táng zhōng zōng shí, táng gōng xiū jǐng wèi xiāng. cháng yǒu yī sēng, fā yán duō zhōng, hǎo wèi yàn shèng zhī shù. xiū jǐng shén jìng zhī. yī rì, sēng lái wèi xiū jǐng yuē: xiāng guó jiāng yǒu dà huò, qiě bù yuǎn shù yuè, rán kě yǐ ráng qù. xiū jǐng jù shén, jí bài zhī. sēng yuē: mǒu wú tā shù, dàn fèng yī jì ěr, yuàn tīng zhī. xiū jǐng yuē: xìng wú shī jiào yān. sēng yuē: qiě tiān xià jùn shǒu, fēi xiāng guó mìng zhī hū? yuē: rán. sēng yuē: xiāng guó dāng yú bēi rǒng guān zhōng, fǎng yī gū hán jiā pín yǒu cái gàn zhě, shǐ wèi cáo zhōu cì shǐ. qí shēn gǎn xiāng guó ēn, ér kě yǐ zhǐ zōng yě. jì dé zhī, yuàn yǐ bào mǒu. xiū jǐng qiě xǐ qiě xiè, suì fǎng yú qīn yǒu. zhāng jūn zhě, jiā shén pín, wèi jīng bēi guān. jí rì bài zàn shàn dài fū, yòu xún rì, yòng wèi cáo zhōu cì shǐ. jì ér zhào sēng wèi yuē: yǐ cóng shī zhī jì, dé zhāng mǒu yǐ. rán zé kě jiào hū? sēng yuē: zhāng jūn fù jùn zhī shí, dāng lìng qiú èr quǎn, gāo shù chǐ ér shén jùn zhě. xiū jǐng wéi zhī. yǐ ér zhāng jūn hé táng gōng tè dá zhī ēn, rán mò yù qí zhǐ, jí jiāng fù jùn, gào cí yú xiū jǐng, jì ér xiè zhī yuē: mǒu míng jī yōu mèi, cái shí shū qiǎn. xiāng guó bá cǐ shěn zhì, mù shǒu dà jùn, yóu dān shí zhī chǔ, huò èr qiān dàn zhī lù. zì hé zhé ér fàn dōng míng, chū qióng gǔ ér zhì céng xiāo, dé gù hòu yǐ, rán ér gǎn ēn zhī wài, qiè suǒ yōu tì zhě, wèi zhī xiāng guó zhī zhǐ hé zāi? xiū jǐng yuē: yòng jūn zhī cái ěr, fēi tā yě. rán cháng wén guì jùn duō shàn quǎn, yuàn de shén jùn fēi cháng zhě èr yān. zhāng jūn yuē: jǐn fèng jiào. jì zhì jùn, shù rì, nǎi xī zhào jùn lì, gào zhī yuē: wú shòu chéng xiàng táng gōng shēn ēn, bá yú bù cì, dé shǒu dà jùn. jīn táng gōng qiú èr liáng quǎn, kě zhì zhī hū? yǒu yī lì qián yuē: mǒu jiā yù yī quǎn, zhì zhuàng yì cháng, yuàn xiàn zhī. zhāng dà xǐ, jí xiàn yān. jì zhì, qí quǎn gāo shù chǐ ér féi, qí yì guǎng chǐ yú, shén jùn yì cháng, ér yòu xún rǎo. zhāng jūn yuē: xiāng guó suǒ qiú zhě èr yě, rú hé? lì bái yuē: jùn nèi wéi yǒu cǐ, tā jiē cháng yě. rán jùn nán shí lǐ mǒu cūn mǒu mín jiā, qí yì yǒu yī yān. mín jí xī zhī, fēi jūn hóu qīn wǎng, bù kě qǔ zhī. zhāng jūn jí mìng jià, jī hòu zhí ér fǎng zhī, guǒ dé yān. qí zhuàng yǔ lì suǒ xiàn zhě wú yì, ér shén cǎi guò zhī. zhāng jūn shén xǐ, jí zhào qīn lì, yǐ èr quǎn xiàn xiū jǐng. xiū jǐng dà yuè, qiě qí qí zhuàng, yǐ wèi wèi cháng jiàn. suì zhào sēng shì zhī, sēng yuē: shàn yù zhī, tuō xiāng jūn zhī huò zhě, èr quǎn ěr. hòu xún rì, qí sēng yòu zhì, wèi xiū jǐng yuē: shì zài jīn xī, yuàn xiāng jūn yán wèi zhī bèi. xiū jǐng jí liú sēng sù. shì yè, xiū jǐng zuò yú táng zhī qián xuān, mìng zuǒ yòu shí yú rén, zhí hú shǐ lì yú tà zhī yú. qí sēng yǔ xiū jǐng gòng chù yī tà. zhì yè fēn, sēng xiào yuē: xiāng jūn zhī huò miǎn yǐ, kě yǐ jiù qǐn. xiū jǐng dà xǐ, qiě xiè zhī, suì chè zuǒ yòu, yǔ sēng qǐn yān. dài xiǎo, sēng hū xiū jǐng yuē: kě qǐ yǐ. xiū jǐng jí qǐ, wèi sēng yuē: huò chéng miǎn yǐ, rán èr quǎn ān suǒ yòng hū? sēng yuē: jù wǎng guān yān. nǎi yǔ xiū jǐng xié xún qí jī, zhì hòu yuán zhōng, jiàn yī rén pū dì ér zú yǐ, shì qí jǐng yǒu xuè, gài wèi wù shì zhě. yòu jiàn èr quǎn zài dà mù xià, yǎng shì zhī, jiàn yī rén tǎn ér nì qí shàng. xiū jǐng jīng qiě jié yuē: rǔ wèi shuí? qí rén qì ér zhǐ sǐ zhě yuē: mǒu yǔ bǐ, jù zéi yě. zuó xī xié lái, qiě jiāng zhì hài xiāng guó. gài yù cǐ èr quǎn, huán ér qiě fèi, bǐ suì wèi shì ér sǐ. mǒu jù, yīn nì shēn yú cǐ, cì qí tā qù, jiāng táo yān. dài xiǎo zhōng bù qù, jīn jí gān sǐ yú shì yǐ. xiū jǐng jí zhào zuǒ yòu, lìng fù zhī. yuē: cǐ zuì gù dāng sǐ, rán fēi qí xīn yě, gài shòu zhì yú rén ěr. yuàn shì zhī. xiū jǐng mìng jiě fù, qí zéi bài qì ér qù. xiū jǐng xiè qí sēng yuē: lài wú shī, bù rán, sǐ yú èr rén zhī shǒu. sēng yuē: cǐ gài xiāng guó zhī fú yě, qǐ suǒ néng wèi zāi? xiū jǐng yǒu biǎo dì lú zhěn, zài jīng mén, yǒu shù shì gào zhī: jūn jiāng yǒu zāi lì, dāng qiú yī shàn ráng yàn zhě wèi, shù kě yǐ. zhěn sù zhī qí sēng, yīn zhì shū yú xiū jǐng, qǐng qiú zhī. sēng jí yǐ shū fù xiū jǐng yuē: shì zài qí zhōng ěr. jí shū dá jīng zhōu, ér zhěn yǐ zú. qí jiā kāi shì qí shū, tú jiàn yī fú zhī zhǐ, bìng wú yǒu wén zì yān. xiū jǐng yì qí zhī. hòu shù nián, qí sēng dùn qù, jìng bù zhī qí suǒ shì. chū xuān shì jì
唐中宗時,唐公休璟為相。嘗有一僧,發言多中,好為厭勝之術。休璟甚敬之。一日,僧來謂休璟曰:「相國將有大禍,且不遠數月,然可以禳去。」休璟懼甚,即拜之。僧曰:「某無他術,但奉一計耳,願聽之。」休璟曰:「幸吾師教焉。」僧曰:「且天下郡守,非相國命之乎?」曰:「然。」僧曰:「相國當於卑冗官中,訪一孤寒家貧有才幹者,使為曹州刺史。其深感相國恩,而可以指蹤也。既得之,願以報某。」休璟且喜且謝,遂訪於親友。張君者,家甚貧,為京卑官。即日拜贊善大夫,又旬日,用為曹州刺史。既而召僧謂曰:「已從師之計,得張某矣。然則可教乎?」僧曰:「張君赴郡之時,當令求二犬,高數尺而神俊者。」休璟唯之。已而張君荷唐公特達之恩,然莫喻其旨,及將赴郡,告辭於休璟,既而謝之曰:「某名跡幽昧,才識疏淺。相國拔此沈滯,牧守大郡,由擔石之儲,獲二千石之祿。自涸轍而泛東溟,出窮谷而陟層霄,德固厚矣,然而感恩之外,竊所憂惕者,未知相國之旨何哉?」休璟曰:「用君之才耳,非他也。然常聞貴郡多善犬,願得神俊非常者二焉。」張君曰:「謹奉教。」既至郡,數日,乃悉召郡吏,告之曰:「吾受丞相唐公深恩,拔於不次,得守大郡。今唐公求二良犬,可致之乎?」有一吏前曰:「某家育一犬,質狀異常,願獻之。」張大喜,即獻焉。既至,其犬高數尺而肥,其臆廣尺余,神俊異常,而又馴擾。張君曰:「相國所求者二也,如何?」吏白曰:「郡內唯有此,他皆常也。然郡南十里某村某民家,其亦有一焉。民極惜之,非君侯親往,不可取之。」張君即命駕,齎厚值而訪之,果得焉。其狀與吏所獻者無異,而神彩過之。張君甚喜,即召親吏,以二犬獻休璟。休璟大悅,且奇其狀,以為未常見。遂召僧視之,僧曰:「善育之,脫相君之禍者,二犬耳。」後旬日,其僧又至,謂休璟曰:「事在今夕,願相君嚴為之備。」休璟即留僧宿。是夜,休璟坐於堂之前軒,命左右十餘人,執弧矢立於榻之隅。其僧與休璟共處一榻。至夜分,僧笑曰:「相君之禍免矣,可以就寢。」休璟大喜,且謝之,遂撤左右,與僧寢焉。迨曉,僧呼休璟曰:「可起矣。」休璟即起,謂僧曰:「禍誠免矣,然二犬安所用乎?」僧曰:「俱往觀焉。」乃與休璟偕尋其跡,至後園中,見一人仆地而卒矣,視其頸有血,蓋為物噬者。又見二犬在大木下,仰視之,見一人袒而匿其上。休璟驚且詰曰:「汝為誰?」其人泣而指死者曰:「某與彼,俱賊也。昨夕偕來,且將致害相國。蓋遇此二犬,環而且吠,彼遂為噬而死。某懼,因匿身於此,伺其他去,將逃焉。迨曉終不去,今即甘死於是矣。」休璟即召左右,令縛之。曰:「此罪固當死,然非其心也,蓋受制於人耳。願釋之。」休璟命解縛,其賊拜泣而去。休璟謝其僧曰:「賴吾師,不然,死於二人之手。」僧曰:「此蓋相國之福也,豈所能為哉?」休璟有表弟盧軫,在荊門,有術士告之:「君將有災戾,當求一善禳厭者為,庶可矣。」軫素知其僧,因致書於休璟,請求之。僧即以書付休璟曰:「事在其中耳。」及書達荊州,而軫已卒。其家開視其書,徒見一幅之紙,並無有文字焉。休璟益奇之。後數年,其僧遁去,竟不知其所適。(出《宣室記》)
yí guāng chán shī
儀光禪師
zhǎng ān qīng lóng sì yí guāng chán shī, běn táng shì zhī zú yě. fù láng yá wáng, yǔ yuè wáng qǐ bīng, fá tiān hòu, bù kè ér sǐ. tiān hòu zhū qí zú wú yí. wéi chán shī fāng zài qiǎng bǎo, rǔ mǔ bào ér táo zhī. qí hòu shù suì, tiān hòu wén láng yá wáng yǒu zi zài rén jiān, gòu zhī yù jí. rǔ mǔ jiāng zhì qí zhōu jiè zhōng, yù nǚ gōng yǐ zì gěi. shí chán shī nián yǐ bā suì yǐ, cōng huì chū lèi, zhuàng mào bù fán. rǔ mǔ kǒng yǐ mào qǔ ér bài, dà yōu zhī. nǎi qiú qián wèi zào yī fú, yòu zhì qián èr bǎi yú yāo xià, yú sāng yě zhōng, jù gào yǐ qí běn mò. qì ér wèi yuē: wú yǎng rǔ yǐ bā nián yǐ, wáng mìng wú suǒ bù zhì. jīn rǔ yǐ zhǎng, ér tiān hòu zhī chì fǎng bù zhǐ, kǒng shì xiè zhī hòu, rǔ yǔ wú jù sǐ. jīn rǔ cōng yǐng guò rén, kě yǐ zì lì, wú yì cóng cǐ shì yǐ. rǔ mǔ yīn yǔ liú tì ér jué, chán shī yì hào tòng bù zì shèng, fāng zhī qí suǒ chū. rǔ mǔ jì qù, shī mò zhī qí suǒ zhī. nǎi xíng zhì nì lǚ, yǔ zhū ér xì. yǒu jùn shǒu fū rén zhě, zhī fū rèn chù, fāng xī yú nì lǚ, jiàn chán shī yǔ zhū ér xì, zhuàng mào yì yú rén, yīn lián zhī. zhào ér wèi yuē: láng jiā hé zài? ér dú xíng zài cǐ yé? shī wěi dá yuē: zhuāng lín yú cǐ, yǒu shí ér xì. fū rén shí zhī, yòu cì qián wǔ bǎi. shī suī yòu ér yǒu shí, kǒng rén qǔ qí qián, nǎi jǐn jiě yī, zhì zhī yú yāo xià. shí rì yǐ wǎn, nǎi xún xiǎo jìng, jiāng tóu cūn yě. yù yī lǎo sēng dú xíng, ér hū shī yuē: xiǎo zi, rǔ jīn yī shēn, jiā yǐ pò miè, jiāng hé suǒ shì? chán shī jīng è zhù lì, lǎo sēng yòu yuē: chū jiā xián kuàng, qiě wú yōu wèi, xiǎo zi rǔ yù zhī hū? shī yuē: shì suǒ yuàn yě. lǎo sēng yīn xié qí shǒu, zhì sāng yīn xià, lìng lǐ shí fāng zhū fú yǐ, yīn xuē qí fā. yòu jiě yī zhuāng, chū jiā shā, lìng fú zhī. dà xiǎo chēng qí tǐ, yīn jiào qí pī zhe zhī fǎ. chán shī jì pī fǎ fú, zhí chí shōu yǎn, yǒu rú jiù sēng yān. lǎo sēng xǐ yuē: cǐ xí xìng shǐ zhī rán. qí sēng jiāng xíng, yīn zhǐ dōng běi yuē: qù cǐ shù lǐ yǒu jiā lán, rǔ zhí yì bǐ, yè sì zhǔ yún, wǒ shǐ ěr wèi qí dì zǐ yě. yán bì, lǎo sēng yǐ wáng yǐ. fāng zhī shì shèng xiàng yě. shī rú yán qù sì, sì zhǔ hài qí suǒ yǐ, yīn liú zhī. xiàng shí nián, chán shī yǐ dòng xiǎo jīng lǜ, dìng yú chán jì. yù táng shì zhōng xìng, qiú láng yá wáng hòu, shī fāng wèi sì sēng yán zhī, sì sēng dà hài. yīn chū yì qí zhōu lǐ shǐ jūn, shī cóng fù yě, jiàn zhī bēi xǐ. mǐn shě zhī yú jiā, yù yǐ zhuàng wén, shī gù qǐng bù kě. shǐ jūn yǒu nǚ, nián yǔ chán shī móu, jiàn chán shī yuè zhī, yuàn zhì kuǎn qǔ, shī bù xǔ. yuè yú, huì shǐ jūn fū rén chū, nǚ shèng fú duō jiāng shǐ zhě lái bī zhī. shī gù jù wàn duān, zhōng bù kěn. shī dài yuē, shēn bù jié jìng, mù yù dài mìng. nǚ xǔ nuò, fāng lìng mù tāng. shī hòu nǚ chū, yīn zhī jìn mén. nǚ hái pái hù, bù guǒ rù. zì yǒu kuī zhī, shī fāng chí xuē fà dāo, gù ér yán yuē: yǐ yǒu cǐ gēn, gù wèi yù bī, jīn jì chú cǐ, hé bī zhī wèi. nǚ jù, zhǐ zhī bù kě. suì duàn qí gēn, qì yú dì, ér shī yì qì jué. hù jì bì, bù kě kāi, nǚ huáng huò bù zhī suǒ chū. é ér fǔ jūn fū rén dào, nǚ yán qí qíng. shǐ jūn lìng pò hù, shī yǐ fù sū. mìng liáng yī zhì, yǐ huǒ shāo dì jì chì, kǔ jiǔ wò zhī, zuò shī yú rán dì, fù yǐ gāo, shù yuè jí yù. shǐ jūn zòu chán shī shì láng yá wáng zǐ. yǒu chì, mìng yì zhì zhì jīng, yǐn jiàn wèi wèn, shǎng cì yōu gěi, fù yǐ wèi wáng. chán shī yuē: fù mǔ fēi mìng, bǐ shēn cán huǐ, jīn hái sú wèi wáng, bù yuàn yě. zhōng zōng jiàng chì, lìng chán shī guǎng lǐng tú zhòng, xún shān zhì lán ruò, zì tīng zhī. chán shī xìng hǎo zhōng nán shān, yīn jū yú xìng fǎ sì. yòu yú zhū gǔ kǒu, zào chán ān lán ruò fán shù chù, huò rù shān shù shí lǐ. cóng zhě sēng sú cháng shù qiān rén, yíng hòu zhān shì, shén yú qīng xiàng. chán shī jì zhèng dào guǒ, cháng xiān yán jiāng lái shì, shì yǐ rén yì guī zhī. kāi yuán èr shí sān nián liù yuè èr shí sān rì, wú jí ér zhōng. xiān gào dì zǐ yǐ xiū shēn hù jiè zhī shì, yán shén qiē zhì. yīn wò, tóu zhǐ běi fāng, zú zhǐ nán fāng, yǐ shǒu chéng tóu, yòu lē zài xià, suì wáng. yí mìng zàng yú shǎo líng yuán zhī nán miàn, záo yuán wèi shì ér fēng zhī. jiù jiāng fā, yì xiāng fēn fù, zhuàng mào yī rú shēng yān. chē chū chéng mén, hū yǒu bái hè shù bǎi, míng wǔ yú kōng zhōng, wǔ sè cǎi yún, pái huái fù chē, ér xíng shù shí lǐ. suǒ fēng zhī chù, suì jiàn tiān bǎo sì, dì zǐ bèi liú ér shǒu zhī. chū jì wén
長安青龍寺儀光禪師,本唐室之族也。父瑯琊王,與越王起兵,伐天后,不克而死。天后誅其族無遺。惟禪師方在襁褓,乳母抱而逃之。其後數歲,天后聞瑯琊王有子在人間,購之愈急。乳母將至岐州界中,鬻女工以自給。時禪師年已八歲矣,聰慧出類,狀貌不凡。乳母恐以貌取而敗,大憂之。乃求錢為造衣服,又置錢二百於腰下,於桑野中,具告以其本末。泣而謂曰:「吾養汝已八年矣,亡命無所不至。今汝已長,而天后之敕訪不止,恐事泄之後,汝與吾俱死。今汝聰穎過人,可以自立,吾亦從此逝矣。」乳母因與流涕而決,禪師亦號慟不自勝,方知其所出。乳母既去,師莫知其所之。乃行至逆旅,與諸兒戲。有郡守夫人者,之夫任處,方息於逆旅,見禪師與諸兒戲,狀貌異於人,因憐之。召而謂曰:「郎家何在?而獨行在此耶?」師偽答曰:「莊臨於此,有時而戲。」夫人食之,又賜錢五百。師雖幼而有識,恐人取其錢,乃盡解衣,置之於腰下。時日已晚,乃尋小徑,將投村野。遇一老僧獨行,而呼師曰:「小子,汝今一身,家已破滅,將何所適?」禪師驚愕佇立,老僧又曰:「出家閒曠,且無憂畏,小子汝欲之乎?」師曰:「是所願也。」老僧因攜其手,至桑陰下,令禮十方諸佛已,因削其發。又解衣裝,出袈裟,令服之。大小稱其體,因教其披著之法。禪師既披法服,執持收掩,有如舊僧焉。老僧喜曰:「此習性使之然。」其僧將行,因指東北曰:「去此數里有伽藍,汝直詣彼,謁寺主雲,我使爾為其弟子也。」言畢,老僧已亡矣。方知是聖像也。師如言趣寺,寺主駭其所以,因留之。向十年,禪師已洞曉經律,定於禪寂。遇唐室中興,求瑯琊王后,師方謂寺僧言之,寺僧大駭。因出詣岐州李使君,師從父也,見之悲喜。閔舍之於家,欲以狀聞,師固請不可。使君有女,年與禪師侔,見禪師悅之,願致款曲,師不許。月余,會使君夫人出,女盛服多將使者來逼之。師固拒萬端,終不肯。師紿曰,身不潔淨,沐浴待命。女許諾,方令沐湯。師候女出,因之噤門。女還排戶,不果入。自牖窺之,師方持削髮刀,顧而言曰:「以有此根,故為欲逼,今既除此,何逼之為。」女懼,止之不可。遂斷其根,棄於地,而師亦氣絕。戶既閉,不可開,女惶惑不知所出。俄而府君夫人到,女言其情。使君令破戶,師已復甦。命良醫至,以火燒地既赤,苦酒沃之,坐師於燃地,傅以膏,數月疾愈。使君奏禪師是瑯琊王子。有敕,命驛置至京,引見慰問,賞賜優給,復以為王。禪師曰:「父母非命,鄙身殘毀,今還俗為王,不願也。」中宗降敕,令禪師廣領徒眾,尋山置蘭若,恣聽之。禪師性好終南山,因居於興法寺。又於諸谷口,造禪庵蘭若凡數處,或入山數十里。從者僧俗常數千人,迎候瞻侍,甚於卿相。禪師既證道果,常先言將來事,是以人益歸之。開元二十三年六月二十三日,無疾而終。先告弟子以修身護戒之事,言甚切至。因臥,頭指北方,足指南方,以手承頭,右肋在下,遂亡。遺命葬於少陵原之南面,鑿原為室而封之。柩將發,異香芬馥,狀貌一如生焉。車出城門,忽有白鶴數百,鳴舞於空中,五色彩雲,徘徊覆車,而行數十里。所封之處,遂建天寶寺,弟子輩留而守之。(出《紀聞》)
xuán lǎn
玄覽
táng dà lì mò, chán shī xuán lǎn zhù jīng zhōu zhì qǐ sì. dào gāo yǒu fēng yùn, rén bù kě dé ér qīn. zhāng zǎo cháng huà gǔ sōng yú zhāi bì, fú zài zàn zhī. wèi xiàng shī zhī, yì yī shí sān jué yě. xī jiā è yān. rén wèn qí gù, yuē: wú shì jiè wú bì yě. sēng nà jí qí shēng, wèi sì zhī huàn, fā wǎ tàn kòu, huài qiáng xūn shǔ. lǎn wèi cháng zé zhī. yǒu dì zǐ yì quán, bù yī yī shí. lǎn yì bù chēng zhī. huò yǒu guài zhī, nǎi tí shī yú zhú shàng yuē: yù zhī wú dào kuò, bù yǔ wù qíng wéi. dà hǎi cóng yú yuè, zhǎng kōng rèn niǎo fēi. hū yī xī, yǒu yī fàn sēng, pái hù ér jìn yuē: hé shàng sù zuò dào chǎng. lǎn yán: yǒu wèi zhī shì, wú wèi cháng zuò. sēng shú shì ér chū, fǎn shǒu hé hù, mén jiōng rú jiù. lǎn xiào wèi zuǒ yòu yuē: wú jiāng guī yǐ. suì jù yù qì, yǐn jǐ ér huà. chū yǒu yáng zá zǔ
唐大曆末,禪師玄覽住荊州陟屺寺。道高有風韻,人不可得而親。張璪常畫古松於齋壁,符載贊之。衛象詩之,亦一時三絕也。悉加堊焉。人問其故,曰:「無事疥吾壁也。」僧那即其甥,為寺之患,發瓦探鷇,壞牆熏鼠。覽未嘗責之。有弟子義詮,布衣一食。覽亦不稱之。或有怪之,乃題詩於竹上曰:「欲知吾道廓,不與物情違。大海從魚躍,長空任鳥飛。」忽一夕,有一梵僧,排戶而進曰:「和尚速作道場。」覽言:有為之事,吾未常作。」僧熟視而出,反手闔戶,門扃如舊。覽笑謂左右曰:「吾將歸矣。」遂遽浴訖,隱几而化。(出《酉陽雜俎》)
fǎ jiāng
法將
zhǎng ān yǒu jiǎng niè pán jīng sēng yuē fǎ jiāng, cōng míng duō shí, shēng míng jí shén. suǒ zài rì jiǎng, sēng tú guī zhī rú shì. fǎ jiāng sēng dào xiāng yáng. xiāng yáng yǒu kè sēng, bù chí sēng fǎ, yǐn jiǔ shí ròu, tǐ mào zhì féi, suǒ yǔ jiāo. bù zé rén. sēng tú bǐ zhī. jiàn fǎ jiāng zhì, zhòng sēng yíng ér zhòng zhī, jū chù jīng huá, jǐn xīn jiē dài. kè sēng hū chí dǒu jiǔ jí yī zhēng xuè lái zào fǎ jiāng. fǎ jiāng fāng yǔ dào sú zhèng kāi yì lǐ, gòng zhì xīn tīng zhī. kè sēng jìng chí jiǔ yáo, wèi fǎ jiāng yuē: jiǎng shuō láo kǔ, qiě zhǐ shuō jīng, yǔ wǒ gòng cǐ jiǔ ròu. fǎ jiāng jīng jù, dàn wèi tuī ràng. kè sēng yīn zuò mén xià, yǐ shǒu bāi xuè xiāng ér cān zhī, jǔ jiǔ mǎn yǐn ér yǐn zhī. sī xū, jiǔ ròu jiē jǐn, yīn dēng qí chuáng qiě qǐn. jì xī, jiǎng jīng sēng fāng sòng niè jīng, zuì sēng qǐ yuē: shàn zāi miào sòng, rán wǒ yì cháng sòng zhī. yīn qǔ shǎo cǎo, bù xī qiáng xià, lù zuò cǎo zhōng, yīn jiǎng niè pán jīng, yán cí míng bái, luò luò kě tīng. jiǎng sēng yīn chuò sòng tīng zhī, měi zhì yì lǐ shēn wēi, cháng bù néng jiě chù, wén zuì sēng sòng guò jīng, xīn zì kāi jiě. bǐ tiān fāng shǔ, suì zhōng niè pán jīng sì shí juǎn. fǎ jiāng shēng píng suǒ yí, yī zhāo sàn shì dōu jǐn. fǎ jiāng fāng qìng xī yǒu, bù zuò lǐ zhī, bǐ jí jǔ tóu, zuì sēng yǐ miè. zhū chù xún fǎng, bù zhī suǒ zhī. chū jì wén
長安有講涅槃經僧曰法將,聰明多識,聲名籍甚。所在日講,僧徒歸之如市。法將僧到襄陽。襄陽有客僧,不持僧法,飲酒食肉,體貌至肥,所與交。不擇人。僧徒鄙之。見法將至,眾僧迎而重之,居處精華,盡心接待。客僧忽持斗酒及一蒸狘來造法將。法將方與道俗正開義理,共志心聽之。客僧逕持酒肴,謂法將曰:「講說勞苦,且止說經,與我共此酒肉。」法將驚懼,但為推讓。客僧因坐門下,以手擘狘襄而餐之,舉酒滿引而飲之。斯須,酒肉皆盡,因登其床且寢。既夕,講經僧方誦涅經,醉僧起曰:「善哉妙誦,然我亦嘗誦之。」因取少草,布西牆下,露坐草中,因講涅槃經,言詞明白,落落可聽。講僧因輟誦聽之,每至義理深微,常不能解處,聞醉僧誦過經,心自開解。比天方曙,遂終涅槃經四十卷。法將生平所疑,一朝散釋都盡。法將方慶希有,布座禮之,比及舉頭,醉僧已滅。諸處尋訪,不知所之。(出《紀聞》)