huá yán hé shàng táng xiū jǐng mén sēng yí guāng chán shī xuán lǎn fǎ jiāng
华严和尚 唐休璟门僧 仪光禅师 玄览 法将
huá yán hé shàng
华严和尚
huá yán hé shàng xué yú shén xiù. chán zōng zōng yuán zuò shī, jù chén xiào běn gǎi wèi zhī běi zǔ, cháng zài luò dōu tiān gōng sì, dì zǐ sān bǎi yú rén. měi rì táng shí, hé shàng yán zhěng, píng bō bì xū qí jí. yǒu dì zǐ, xià là dào yè, gāo chū liú bèi, ér xìng pō biǎn zào. shí yīn wò jí, bù suí zhòng fù huì. yī shā mí píng bō wèi zú, lái yì cǐ sēng, dǐng lǐ yún:" yù shàng táng, wú bō rú hé? zàn jiè, míng rì dāng zì zhì zhī." sēng bù yǔ yuē:" wú bō yǐ shòu chí shù shí nián, jiè rǔ bì kǒng sǔn zhī." shā mí kěn gào yuē:" shàng táng shí qǐng ér guī, qǐ biàn huǐ sǔn." zhì yú zài sān, sēng nǎi jiè zhī yuē:" wú ài bō rú mìng, bì ruò yǒu sǔn, tóng shā wǒ yě." shā mí dé bō, pěng chí jīng jù. shí bì jiāng guī, sēng yǐ cuī zhī. shā mí chí bō xià táng, bù yì zhuān pò cù dào, suì suì zhī. shǎo qǐng, sēng yòu cuī zhī. jì jù, suì zhì sēng suǒ, zuò lǐ chéng guò, qiě qiān bǎi bài. sēng dà jiào yuē:" rǔ shā wǒ yě." nù mà zhì shén, yīn zhī bìng jí, yī xī ér zú. ěr hòu jīng shí, hé shàng yú sōng shān yuè sì yǔ dì zǐ bǎi yú rén, fāng jiǎng huá yán jīng, shā mí yì zài tīng huì. hū wén sì wài shān gǔ, ruò fēng yǔ shēng. hé shàng suì zhāo cǐ shā mí, lìng yú jǐ bèi hòu lì. xū yú, jiàn yī dà shé, zhǎng bā jiǔ zhàng, dà sì wǔ wéi, zhí rù sì lái. nù mù zhāng kǒu. zuǒ yòu jiē yù bēn zǒu, hé shàng jiè zhī bù lìng dòng. shé jiàn zhì jiǎng táng, shēng jiē pì nì, ruò yǒu suǒ qiú. hé shàng yǐ xī zhàng zhǐ zhī, yún:" zhù." shé yù zhì zuò., fǔ shǒu bì mù. hé shàng jiè zhī, yǐ xī zhàng kòu qí shǒu yuē:" jì míng suǒ yè, jīn dāng huí xiàng sān bǎo." lìng zhū sēng wèi zhī qí shēng niàn fó, yǔ shòu sān guī wǔ jiè, cǐ shé wǎn zhuǎn ér chū. shí wáng sēng dì zǐ yǐ yǒu dēng huì zhě, hé shàng zhào wèi yuē:" cǐ shé rǔ zhī shī yě. xiū xíng lěi nián, hé zhèng guǒ zhī wèi, wèi lín zhōng zhī shí, xī yī bō pò, nù cǐ shā mí, suì zuò yī mǎng shé. shì cǐ lái zhě, yù shā cǐ shā mí. gèng ruò shā zhī, dāng duò dà dì yù, wú chū qī yě. lài wú zhǐ zhī, yǔ shòu jìn jiè, jīn dāng shě cǐ shēn yǐ, rǔ wǎng xún zhī." dì zǐ shòu mìng ér chū. shé xíng suǒ guò, cǎo mù kāi mí, rú chē lù yān. xíng sì shí wǔ lǐ, zhì shēn gǔ jiān, cǐ shé zì yǐ qí shǒu kòu shí ér sǐ yǐ. guī bái hé shàng yuē:" cǐ shé jīn yǐ shòu shēng, zài péi láng zhōng zhái zuò nǚ. yì shén cōng huì, nián shí bā dāng wáng. jí què wèi nán, rán hòu chū jiā xiū dào. péi láng zhōng jí wǒ mén tú, rǔ kě rù chéng, wèi wú shěng wèn zhī. qí nǚ jīn yǐ yù shēng, ér shén jiān nán, rǔ kě jiù zhī." shí péi kuān wèi bīng bù láng zhōng, jí hé shàng mén rén yě. dì zǐ shòu mìng rù chéng, yáo zhǐ péi jiā, yù péi qǐng jià zài zhái, suì lìng bào yún:" huá yán hé shàng chuán yǔ." láng zhōng chū jiàn, shén sè shén yōu. sēng wèn qí gù, yún qī yù chǎn, yǐ liù qī rì, dēng zhú xiāng shǒu, shén wēi kùn yǐ. sēng yuē:" wǒ néng jiù zhī." suì lìng yú táng mén zhī wài, jìng shè chuáng xí. sēng rù fén xiāng jī qìng, hū hé shàng zhě sān, qí fū rén ān rán ér chǎn yī nǚ. hòu guǒ nián shí bā suì ér zú. chū yuán huà jì
华严和尚学于神秀。禅宗(宗原作师,据陈校本改)谓之北祖,常在洛都天宫寺,弟子三百余人。每日堂食,和尚严整,瓶钵必须齐集。有弟子,夏腊道业,高出流辈,而性颇褊躁。时因卧疾,不随众赴会。一沙弥瓶钵未足,来诣此僧,顶礼云:“欲上堂,无钵如何?暂借,明日当自置之。”僧不与曰:“吾钵已受持数十年,借汝必恐损之。”沙弥恳告曰:“上堂食顷而归,岂便毁损。”至于再三,僧乃借之曰:“吾爱钵如命,必若有损,同杀我也。”沙弥得钵,捧持兢惧。食毕将归,僧已催之。沙弥持钵下堂,不意砖破蹴倒,遂碎之。少顷,僧又催之。既惧,遂至僧所,作礼承过,且千百拜。僧大叫曰:“汝杀我也。”怒骂至甚,因之病亟,一夕而卒。尔后经时,和尚于嵩山岳寺与弟子百余人,方讲华严经,沙弥亦在听会。忽闻寺外山谷,若风雨声。和尚遂招此沙弥,令于己背后立。须臾,见一大蛇,长八九丈,大四五围,直入寺来。怒目张口。左右皆欲奔走,和尚戒之不令动。蛇渐至讲堂,升阶睥睨,若有所求。和尚以锡杖止之,云:“住。”蛇欲至坐。,俯首闭目。和尚诫之,以锡杖扣其首曰:“既明所业,今当回向三宝。”令诸僧为之齐声念佛,与受三归五戒,此蛇宛转而出。时亡僧弟子已有登会者,和尚召谓曰:“此蛇汝之师也。修行累年,合证果之位,为临终之时,惜一钵破,怒此沙弥,遂作一蟒蛇。适此来者,欲杀此沙弥。更若杀之,当堕大地狱,无出期也。赖吾止之,与受禁戒,今当舍此身矣,汝往寻之。”弟子受命而出。蛇行所过,草木开靡,如车路焉。行四十五里,至深谷间,此蛇自以其首叩石而死矣。归白和尚曰:“此蛇今已受生,在裴郎中宅作女。亦甚聪慧,年十八当亡。即却为男,然后出家修道。裴郎中即我门徒,汝可入城,为吾省问之。其女今已欲生,而甚艰难,汝可救之。”时裴宽为兵部郎中,即和尚门人也。弟子受命入城,遥指裴家,遇裴请假在宅,遂令报云:“华严和尚传语。”郎中出见,神色甚忧。僧问其故,云妻欲产,已六七日,灯烛相守,甚危困矣。僧曰:“我能救之。”遂令于堂门之外,净设床席。僧入焚香击磬,呼和尚者三,其夫人安然而产一女。后果年十八岁而卒。(出《原化记》)
táng xiū jǐng mén sēng
唐休璟门僧
táng zhōng zōng shí, táng gōng xiū jǐng wèi xiāng. cháng yǒu yī sēng, fā yán duō zhōng, hǎo wèi yàn shèng zhī shù. xiū jǐng shén jìng zhī. yī rì, sēng lái wèi xiū jǐng yuē:" xiàng guó jiāng yǒu dà huò, qiě bù yuǎn shù yuè, rán kě yǐ ráng qù." xiū jǐng jù shén, jí bài zhī. sēng yuē:" mǒu wú tā shù, dàn fèng yī jì ěr, yuàn tīng zhī." xiū jǐng yuē:" xìng wú shī jiào yān." sēng yuē:" qiě tiān xià jùn shǒu, fēi xiàng guó mìng zhī hū?" yuē:" rán." sēng yuē:" xiàng guó dāng yú bēi rǒng guān zhōng, fǎng yī gū hán jiā pín yǒu cái gàn zhě, shǐ wèi cáo zhōu cì shǐ. qí shēn gǎn xiàng guó ēn, ér kě yǐ zhǐ zōng yě. jì dé zhī, yuàn yǐ bào mǒu." xiū jǐng qiě xǐ qiě xiè, suì fǎng yú qīn yǒu. zhāng jūn zhě, jiā shén pín, wèi jīng bēi guān. jí rì bài zàn shàn dài fū, yòu xún rì, yòng wèi cáo zhōu cì shǐ. jì ér zhào sēng wèi yuē:" yǐ cóng shī zhī jì, dé zhāng mǒu yǐ. rán zé kě jiào hū?" sēng yuē:" zhāng jūn fù jùn zhī shí, dāng lìng qiú èr quǎn, gāo shù chǐ ér shén jùn zhě." xiū jǐng wéi zhī. yǐ ér zhāng jūn hé táng gōng tè dá zhī ēn, rán mò yù qí zhǐ, jí jiāng fù jùn, gào cí yú xiū jǐng, jì ér xiè zhī yuē:" mǒu míng jī yōu mèi, cái shí shū qiǎn. xiàng guó bá cǐ shěn zhì, mù shǒu dà jùn, yóu dān shí zhī chǔ, huò èr qiān dàn zhī lù. zì hé zhé ér fàn dōng míng, chū qióng gǔ ér zhì céng xiāo, dé gù hòu yǐ, rán ér gǎn ēn zhī wài, qiè suǒ yōu tì zhě, wèi zhī xiàng guó zhī zhǐ hé zāi?" xiū jǐng yuē:" yòng jūn zhī cái ěr, fēi tā yě. rán cháng wén guì jùn duō shàn quǎn, yuàn de shén jùn fēi cháng zhě èr yān." zhāng jūn yuē:" jǐn fèng jiào." jì zhì jùn, shù rì, nǎi xī zhào jùn lì, gào zhī yuē:" wú shòu chéng xiàng táng gōng shēn ēn, bá yú bù cì, dé shǒu dà jùn. jīn táng gōng qiú èr liáng quǎn, kě zhì zhī hū?" yǒu yī lì qián yuē:" mǒu jiā yù yī quǎn, zhì zhuàng yì cháng, yuàn xiàn zhī." zhāng dà xǐ, jí xiàn yān. jì zhì, qí quǎn gāo shù chǐ ér féi, qí yì guǎng chǐ yú, shén jùn yì cháng, ér yòu xún rǎo. zhāng jūn yuē:" xiàng guó suǒ qiú zhě èr yě, rú hé?" lì bái yuē:" jùn nèi wéi yǒu cǐ, tā jiē cháng yě. rán jùn nán shí lǐ mǒu cūn mǒu mín jiā, qí yì yǒu yī yān. mín jí xī zhī, fēi jūn hóu qīn wǎng, bù kě qǔ zhī." zhāng jūn jí mìng jià, jī hòu zhí ér fǎng zhī, guǒ dé yān. qí zhuàng yǔ lì suǒ xiàn zhě wú yì, ér shén cǎi guò zhī. zhāng jūn shén xǐ, jí zhào qīn lì, yǐ èr quǎn xiàn xiū jǐng. xiū jǐng dà yuè, qiě qí qí zhuàng, yǐ wéi wèi cháng jiàn. suì zhào sēng shì zhī, sēng yuē:" shàn yù zhī, tuō xiāng jūn zhī huò zhě, èr quǎn ěr." hòu xún rì, qí sēng yòu zhì, wèi xiū jǐng yuē:" shì zài jīn xī, yuàn xiāng jūn yán wèi zhī bèi." xiū jǐng jí liú sēng sù. shì yè, xiū jǐng zuò yú táng zhī qián xuān, mìng zuǒ yòu shí yú rén, zhí hú shǐ lì yú tà zhī yú. qí sēng yǔ xiū jǐng gòng chǔ yī tà. zhì yè fēn, sēng xiào yuē:" xiāng jūn zhī huò miǎn yǐ, kě yǐ jiù qǐn." xiū jǐng dà xǐ, qiě xiè zhī, suì chè zuǒ yòu, yǔ sēng qǐn yān. dài xiǎo, sēng hū xiū jǐng yuē:" kě qǐ yǐ." xiū jǐng jí qǐ, wèi sēng yuē:" huò chéng miǎn yǐ, rán èr quǎn ān suǒ yòng hū?" sēng yuē:" jù wǎng guān yān." nǎi yǔ xiū jǐng xié xún qí jī, zhì hòu yuán zhōng, jiàn yī rén pū dì ér zú yǐ, shì qí jǐng yǒu xuè, gài wèi wù shì zhě. yòu jiàn èr quǎn zài dà mù xià, yǎng shì zhī, jiàn yī rén tǎn ér nì qí shàng. xiū jǐng jīng qiě jí yuē:" rǔ wèi shuí?" qí rén qì ér zhǐ sǐ zhě yuē:" mǒu yǔ bǐ, jù zéi yě. zuó xī xié lái, qiě jiāng zhì hài xiàng guó. gài yù cǐ èr quǎn, huán ér qiě fèi, bǐ suì wèi shì ér sǐ. mǒu jù, yīn nì shēn yú cǐ, cì qí tā qù, jiāng táo yān. dài xiǎo zhōng bù qù, jīn jí gān sǐ yú shì yǐ." xiū jǐng jí zhào zuǒ yòu, lìng fù zhī. yuē:" cǐ zuì gù dāng sǐ, rán fēi qí xīn yě, gài shòu zhì yú rén ěr. yuàn shì zhī." xiū jǐng mìng jiě fù, qí zéi bài qì ér qù. xiū jǐng xiè qí sēng yuē:" lài wú shī, bù rán, sǐ yú èr rén zhī shǒu." sēng yuē:" cǐ gài xiàng guó zhī fú yě, qǐ suǒ néng wéi zāi?" xiū jǐng yǒu biǎo dì lú zhěn, zài jīng mén, yǒu shù shì gào zhī:" jūn jiāng yǒu zāi lì, dāng qiú yī shàn ráng yàn zhě wèi, shù kě yǐ." zhěn sù zhī qí sēng, yīn zhì shū yú xiū jǐng, qǐng qiú zhī. sēng jí yǐ shū fù xiū jǐng yuē:" shì zài qí zhōng ěr." jí shū dá jīng zhōu, ér zhěn yǐ zú. qí jiā kāi shì qí shū, tú jiàn yī fú zhī zhǐ, bìng wú yǒu wén zì yān. xiū jǐng yì qí zhī. hòu shù nián, qí sēng dùn qù, jìng bù zhī qí suǒ shì. chū xuān shì jì
唐中宗时,唐公休璟为相。尝有一僧,发言多中,好为厌胜之术。休璟甚敬之。一日,僧来谓休璟曰:“相国将有大祸,且不远数月,然可以禳去。”休璟惧甚,即拜之。僧曰:“某无他术,但奉一计耳,愿听之。”休璟曰:“幸吾师教焉。”僧曰:“且天下郡守,非相国命之乎?”曰:“然。”僧曰:“相国当于卑冗官中,访一孤寒家贫有才干者,使为曹州刺史。其深感相国恩,而可以指踪也。既得之,愿以报某。”休璟且喜且谢,遂访于亲友。张君者,家甚贫,为京卑官。即日拜赞善大夫,又旬日,用为曹州刺史。既而召僧谓曰:“已从师之计,得张某矣。然则可教乎?”僧曰:“张君赴郡之时,当令求二犬,高数尺而神俊者。”休璟唯之。已而张君荷唐公特达之恩,然莫喻其旨,及将赴郡,告辞于休璟,既而谢之曰:“某名迹幽昧,才识疏浅。相国拔此沈滞,牧守大郡,由担石之储,获二千石之禄。自涸辙而泛东溟,出穷谷而陟层霄,德固厚矣,然而感恩之外,窃所忧惕者,未知相国之旨何哉?”休璟曰:“用君之才耳,非他也。然常闻贵郡多善犬,愿得神俊非常者二焉。”张君曰:“谨奉教。”既至郡,数日,乃悉召郡吏,告之曰:“吾受丞相唐公深恩,拔于不次,得守大郡。今唐公求二良犬,可致之乎?”有一吏前曰:“某家育一犬,质状异常,愿献之。”张大喜,即献焉。既至,其犬高数尺而肥,其臆广尺余,神俊异常,而又驯扰。张君曰:“相国所求者二也,如何?”吏白曰:“郡内唯有此,他皆常也。然郡南十里某村某民家,其亦有一焉。民极惜之,非君侯亲往,不可取之。”张君即命驾,赍厚值而访之,果得焉。其状与吏所献者无异,而神彩过之。张君甚喜,即召亲吏,以二犬献休璟。休璟大悦,且奇其状,以为未常见。遂召僧视之,僧曰:“善育之,脱相君之祸者,二犬耳。”后旬日,其僧又至,谓休璟曰:“事在今夕,愿相君严为之备。”休璟即留僧宿。是夜,休璟坐于堂之前轩,命左右十余人,执弧矢立于榻之隅。其僧与休璟共处一榻。至夜分,僧笑曰:“相君之祸免矣,可以就寝。”休璟大喜,且谢之,遂撤左右,与僧寝焉。迨晓,僧呼休璟曰:“可起矣。”休璟即起,谓僧曰:“祸诚免矣,然二犬安所用乎?”僧曰:“俱往观焉。”乃与休璟偕寻其迹,至后园中,见一人仆地而卒矣,视其颈有血,盖为物噬者。又见二犬在大木下,仰视之,见一人袒而匿其上。休璟惊且诘曰:“汝为谁?”其人泣而指死者曰:“某与彼,俱贼也。昨夕偕来,且将致害相国。盖遇此二犬,环而且吠,彼遂为噬而死。某惧,因匿身于此,伺其他去,将逃焉。迨晓终不去,今即甘死于是矣。”休璟即召左右,令缚之。曰:“此罪固当死,然非其心也,盖受制于人耳。愿释之。”休璟命解缚,其贼拜泣而去。休璟谢其僧曰:“赖吾师,不然,死于二人之手。”僧曰:“此盖相国之福也,岂所能为哉?”休璟有表弟卢轸,在荆门,有术士告之:“君将有灾戾,当求一善禳厌者为,庶可矣。”轸素知其僧,因致书于休璟,请求之。僧即以书付休璟曰:“事在其中耳。”及书达荆州,而轸已卒。其家开视其书,徒见一幅之纸,并无有文字焉。休璟益奇之。后数年,其僧遁去,竟不知其所适。(出《宣室记》)
yí guāng chán shī
仪光禅师
cháng ān qīng lóng sì yí guāng chán shī, běn táng shì zhī zú yě. fù láng yá wáng, yǔ yuè wáng qǐ bīng, fá tiān hòu, bù kè ér sǐ. tiān hòu zhū qí zú wú yí. wéi chán shī fāng zài qiǎng bǎo, rǔ mǔ bào ér táo zhī. qí hòu shù suì, tiān hòu wén láng yá wáng yǒu zi zài rén jiān, gòu zhī yù jí. rǔ mǔ jiāng zhì qí zhōu jiè zhōng, yù nǚ gōng yǐ zì jǐ. shí chán shī nián yǐ bā suì yǐ, cōng huì chū lèi, zhuàng mào bù fán. rǔ mǔ kǒng yǐ mào qǔ ér bài, dà yōu zhī. nǎi qiú qián wèi zào yī fú, yòu zhì qián èr bǎi yú yāo xià, yú sāng yě zhōng, jù gào yǐ qí běn mò. qì ér wèi yuē:" wú yǎng rǔ yǐ bā nián yǐ, wáng mìng wú suǒ bù zhì. jīn rǔ yǐ zhǎng, ér tiān hòu zhī chì fǎng bù zhǐ, kǒng shì xiè zhī hòu, rǔ yǔ wú jù sǐ. jīn rǔ cōng yǐng guò rén, kě yǐ zì lì, wú yì cóng cǐ shì yǐ." rǔ mǔ yīn yǔ liú tì ér jué, chán shī yì hào tòng bù zì shèng, fāng zhī qí suǒ chū. rǔ mǔ jì qù, shī mò zhī qí suǒ zhī. nǎi xíng zhì nì lǚ, yǔ zhū ér xì. yǒu jùn shǒu fū rén zhě, zhī fū rèn chù, fāng xī yú nì lǚ, jiàn chán shī yǔ zhū ér xì, zhuàng mào yì yú rén, yīn lián zhī. zhào ér wèi yuē:" láng jiā hé zài? ér dú xíng zài cǐ yé?" shī wěi dá yuē:" zhuāng lín yú cǐ, yǒu shí ér xì." fū rén shí zhī, yòu cì qián wǔ bǎi. shī suī yòu ér yǒu shí, kǒng rén qǔ qí qián, nǎi jǐn jiě yī, zhì zhī yú yāo xià. shí rì yǐ wǎn, nǎi xún xiǎo jìng, jiāng tóu cūn yě. yù yī lǎo sēng dú xíng, ér hū shī yuē:" xiǎo zi, rǔ jīn yī shēn, jiā yǐ pò miè, jiāng hé suǒ shì?" chán shī jīng è zhù lì, lǎo sēng yòu yuē:" chū jiā xián kuàng, qiě wú yōu wèi, xiǎo zi rǔ yù zhī hū?" shī yuē:" shì suǒ yuàn yě." lǎo sēng yīn xié qí shǒu, zhì sāng yīn xià, lìng lǐ shí fāng zhū fú yǐ, yīn xuē qí fā. yòu jiě yī zhuāng, chū jiā shā, lìng fú zhī. dà xiǎo chēng qí tǐ, yīn jiào qí pī zhe zhī fǎ. chán shī jì pī fǎ fú, zhí chí shōu yǎn, yǒu rú jiù sēng yān. lǎo sēng xǐ yuē:" cǐ xí xìng shǐ zhī rán." qí sēng jiāng xíng, yīn zhǐ dōng běi yuē:" qù cǐ shù lǐ yǒu qié lán, rǔ zhí yì bǐ, yè sì zhǔ yún, wǒ shǐ ěr wèi qí dì zǐ yě." yán bì, lǎo sēng yǐ wáng yǐ. fāng zhī shì shèng xiàng yě. shī rú yán qù sì, sì zhǔ hài qí suǒ yǐ, yīn liú zhī. xiàng shí nián, chán shī yǐ dòng xiǎo jīng lǜ, dìng yú chán jì. yù táng shì zhōng xīng, qiú láng yá wáng hòu, shī fāng wèi sì sēng yán zhī, sì sēng dà hài. yīn chū yì qí zhōu lǐ shǐ jūn, shī cóng fù yě, jiàn zhī bēi xǐ. mǐn shě zhī yú jiā, yù yǐ zhuàng wén, shī gù qǐng bù kě. shǐ jūn yǒu nǚ, nián yǔ chán shī móu, jiàn chán shī yuè zhī, yuàn zhì kuǎn qǔ, shī bù xǔ. yuè yú, huì shǐ jūn fū rén chū, nǚ shèng fú duō jiāng shǐ zhě lái bī zhī. shī gù jù wàn duān, zhōng bù kěn. shī dài yuē, shēn bù jié jìng, mù yù dài mìng. nǚ xǔ nuò, fāng lìng mù tāng. shī hòu nǚ chū, yīn zhī jìn mén. nǚ hái pái hù, bù guǒ rù. zì yǒu kuī zhī, shī fāng chí xuē fà dāo, gù ér yán yuē:" yǐ yǒu cǐ gēn, gù wèi yù bī, jīn jì chú cǐ, hé bī zhī wèi." nǚ jù, zhǐ zhī bù kě. suì duàn qí gēn, qì yú dì, ér shī yì qì jué. hù jì bì, bù kě kāi, nǚ huáng huò bù zhī suǒ chū. é ér fǔ jūn fū rén dào, nǚ yán qí qíng. shǐ jūn lìng pò hù, shī yǐ fù sū. mìng liáng yī zhì, yǐ huǒ shāo dì jì chì, kǔ jiǔ wò zhī, zuò shī yú rán dì, fù yǐ gāo, shù yuè jí yù. shǐ jūn zòu chán shī shì láng yá wáng zǐ. yǒu chì, mìng yì zhì zhì jīng, yǐn jiàn wèi wèn, shǎng cì yōu gěi, fù yǐ wéi wáng. chán shī yuē:" fù mǔ fēi mìng, bǐ shēn cán huǐ, jīn huán sú wèi wáng, bù yuàn yě." zhōng zōng jiàng chì, lìng chán shī guǎng lǐng tú zhòng, xún shān zhì lán rě, zì tīng zhī. chán shī xìng hǎo zhōng nán shān, yīn jū yú xìng fǎ sì. yòu yú zhū gǔ kǒu, zào chán ān lán rě fán shù chù, huò rù shān shù shí lǐ. cóng zhě sēng sú cháng shù qiān rén, yíng hòu zhān shì, shèn yú qīng xiàng. chán shī jì zhèng dào guǒ, cháng xiān yán jiāng lái shì, shì yǐ rén yì guī zhī. kāi yuán èr shí sān nián liù yuè èr shí sān rì, wú jí ér zhōng. xiān gào dì zǐ yǐ xiū shēn hù jiè zhī shì, yán shén qiē zhì. yīn wò, tóu zhǐ běi fāng, zú zhǐ nán fāng, yǐ shǒu chéng tóu, yòu lē zài xià, suì wáng. yí mìng zàng yú shǎo líng yuán zhī nán miàn, záo yuán wèi shì ér fēng zhī. jiù jiāng fā, yì xiāng fēn fù, zhuàng mào yī rú shēng yān. chē chū chéng mén, hū yǒu bái hè shù bǎi, míng wǔ yú kōng zhōng, wǔ sè cǎi yún, pái huái fù chē, ér xíng shù shí lǐ. suǒ fēng zhī chù, suì jiàn tiān bǎo sì, dì zǐ bèi liú ér shǒu zhī. chū jì wén
长安青龙寺仪光禅师,本唐室之族也。父瑯琊王,与越王起兵,伐天后,不克而死。天后诛其族无遗。惟禅师方在襁褓,乳母抱而逃之。其后数岁,天后闻瑯琊王有子在人间,购之愈急。乳母将至岐州界中,鬻女工以自给。时禅师年已八岁矣,聪慧出类,状貌不凡。乳母恐以貌取而败,大忧之。乃求钱为造衣服,又置钱二百于腰下,于桑野中,具告以其本末。泣而谓曰:“吾养汝已八年矣,亡命无所不至。今汝已长,而天后之敕访不止,恐事泄之后,汝与吾俱死。今汝聪颖过人,可以自立,吾亦从此逝矣。”乳母因与流涕而决,禅师亦号恸不自胜,方知其所出。乳母既去,师莫知其所之。乃行至逆旅,与诸儿戏。有郡守夫人者,之夫任处,方息于逆旅,见禅师与诸儿戏,状貌异于人,因怜之。召而谓曰:“郎家何在?而独行在此耶?”师伪答曰:“庄临于此,有时而戏。”夫人食之,又赐钱五百。师虽幼而有识,恐人取其钱,乃尽解衣,置之于腰下。时日已晚,乃寻小径,将投村野。遇一老僧独行,而呼师曰:“小子,汝今一身,家已破灭,将何所适?”禅师惊愕伫立,老僧又曰:“出家闲旷,且无忧畏,小子汝欲之乎?”师曰:“是所愿也。”老僧因携其手,至桑阴下,令礼十方诸佛已,因削其发。又解衣装,出袈裟,令服之。大小称其体,因教其披著之法。禅师既披法服,执持收掩,有如旧僧焉。老僧喜曰:“此习性使之然。”其僧将行,因指东北曰:“去此数里有伽蓝,汝直诣彼,谒寺主云,我使尔为其弟子也。”言毕,老僧已亡矣。方知是圣像也。师如言趣寺,寺主骇其所以,因留之。向十年,禅师已洞晓经律,定于禅寂。遇唐室中兴,求瑯琊王后,师方谓寺僧言之,寺僧大骇。因出诣岐州李使君,师从父也,见之悲喜。闵舍之于家,欲以状闻,师固请不可。使君有女,年与禅师侔,见禅师悦之,愿致款曲,师不许。月余,会使君夫人出,女盛服多将使者来逼之。师固拒万端,终不肯。师绐曰,身不洁净,沐浴待命。女许诺,方令沐汤。师候女出,因之噤门。女还排户,不果入。自牖窥之,师方持削发刀,顾而言曰:“以有此根,故为欲逼,今既除此,何逼之为。”女惧,止之不可。遂断其根,弃于地,而师亦气绝。户既闭,不可开,女惶惑不知所出。俄而府君夫人到,女言其情。使君令破户,师已复苏。命良医至,以火烧地既赤,苦酒沃之,坐师于燃地,傅以膏,数月疾愈。使君奏禅师是瑯琊王子。有敕,命驿置至京,引见慰问,赏赐优给,复以为王。禅师曰:“父母非命,鄙身残毁,今还俗为王,不愿也。”中宗降敕,令禅师广领徒众,寻山置兰若,恣听之。禅师性好终南山,因居于兴法寺。又于诸谷口,造禅庵兰若凡数处,或入山数十里。从者僧俗常数千人,迎候瞻侍,甚于卿相。禅师既证道果,常先言将来事,是以人益归之。开元二十三年六月二十三日,无疾而终。先告弟子以修身护戒之事,言甚切至。因卧,头指北方,足指南方,以手承头,右肋在下,遂亡。遗命葬于少陵原之南面,凿原为室而封之。柩将发,异香芬馥,状貌一如生焉。车出城门,忽有白鹤数百,鸣舞于空中,五色彩云,徘徊覆车,而行数十里。所封之处,遂建天宝寺,弟子辈留而守之。(出《纪闻》)
xuán lǎn
玄览
táng dà lì mò, chán shī xuán lǎn zhù jīng zhōu zhì qǐ sì. dào gāo yǒu fēng yùn, rén bù kě dé ér qīn. zhāng zǎo cháng huà gǔ sōng yú zhāi bì, fú zài zàn zhī. wèi xiàng shī zhī, yì yī shí sān jué yě. xī jiā è yān. rén wèn qí gù, yuē:" wú shì jiè wú bì yě." sēng nà jí qí shēng, wèi sì zhī huàn, fā wǎ tàn kòu, huài qiáng xūn shǔ. lǎn wèi cháng zé zhī. yǒu dì zǐ yì quán, bù yī yī shí. lǎn yì bù chēng zhī. huò yǒu guài zhī, nǎi tí shī yú zhú shàng yuē:" yù zhī wú dào kuò, bù yǔ wù qíng wéi. dà hǎi cóng yú yuè, cháng kōng rèn niǎo fēi." hū yī xī, yǒu yī fàn sēng, pái hù ér jìn yuē:" hé shàng sù zuò dào chǎng." lǎn yán: yǒu wéi zhī shì, wú wèi cháng zuò." sēng shú shì ér chū, fǎn shǒu hé hù, mén jiōng rú jiù. lǎn xiào wèi zuǒ yòu yuē:" wú jiāng guī yǐ." suì jù yù qì, yǐn jǐ ér huà. chū yǒu yáng zá zǔ
唐大历末,禅师玄览住荆州陟屺寺。道高有风韵,人不可得而亲。张璪常画古松于斋壁,符载赞之。卫象诗之,亦一时三绝也。悉加垩焉。人问其故,曰:“无事疥吾壁也。”僧那即其甥,为寺之患,发瓦探鷇,坏墙熏鼠。览未尝责之。有弟子义诠,布衣一食。览亦不称之。或有怪之,乃题诗于竹上曰:“欲知吾道廓,不与物情违。大海从鱼跃,长空任鸟飞。”忽一夕,有一梵僧,排户而进曰:“和尚速作道场。”览言:有为之事,吾未常作。”僧熟视而出,反手阖户,门扃如旧。览笑谓左右曰:“吾将归矣。”遂遽浴讫,隐几而化。(出《酉阳杂俎》)
fǎ jiāng
法将
cháng ān yǒu jiǎng niè pán jīng sēng yuē fǎ jiāng, cōng míng duō shí, shēng míng jí shén. suǒ zài rì jiǎng, sēng tú guī zhī rú shì. fǎ jiāng sēng dào xiāng yáng. xiāng yáng yǒu kè sēng, bù chí sēng fǎ, yǐn jiǔ shí ròu, tǐ mào zhì féi, suǒ yǔ jiāo. bù zé rén. sēng tú bǐ zhī. jiàn fǎ jiāng zhì, zhòng sēng yíng ér zhòng zhī, jū chǔ jīng huá, jìn xīn jiē dài. kè sēng hū chí dǒu jiǔ jí yī zhēng xuè lái zào fǎ jiāng. fǎ jiāng fāng yǔ dào sú zhèng kāi yì lǐ, gòng zhì xīn tīng zhī. kè sēng jìng chí jiǔ yáo, wèi fǎ jiāng yuē:" jiǎng shuō láo kǔ, qiě zhǐ shuō jīng, yǔ wǒ gòng cǐ jiǔ ròu." fǎ jiāng jīng jù, dàn wèi tuī ràng. kè sēng yīn zuò mén xià, yǐ shǒu bāi xuè xiāng ér cān zhī, jǔ jiǔ mǎn yǐn ér yǐn zhī. sī xū, jiǔ ròu jiē jǐn, yīn dēng qí chuáng qiě qǐn. jì xī, jiǎng jīng sēng fāng sòng niè jīng, zuì sēng qǐ yuē:" shàn zāi miào sòng, rán wǒ yì cháng sòng zhī." yīn qǔ shǎo cǎo, bù xī qiáng xià, lù zuò cǎo zhōng, yīn jiǎng niè pán jīng, yán cí míng bái, luò luò kě tīng. jiǎng sēng yīn chuò sòng tīng zhī, měi zhì yì lǐ shēn wēi, cháng bù néng jiě chù, wén zuì sēng sòng guò jīng, xīn zì kāi jiě. bǐ tiān fāng shǔ, suì zhōng niè pán jīng sì shí juǎn. fǎ jiāng shēng píng suǒ yí, yī zhāo sàn shì dōu jǐn. fǎ jiāng fāng qìng xī yǒu, bù zuò lǐ zhī, bǐ jí jǔ tóu, zuì sēng yǐ miè. zhū chù xún fǎng, bù zhī suǒ zhī. chū jì wén
长安有讲涅槃经僧曰法将,聪明多识,声名籍甚。所在日讲,僧徒归之如市。法将僧到襄阳。襄阳有客僧,不持僧法,饮酒食肉,体貌至肥,所与交。不择人。僧徒鄙之。见法将至,众僧迎而重之,居处精华,尽心接待。客僧忽持斗酒及一蒸狘来造法将。法将方与道俗正开义理,共志心听之。客僧迳持酒肴,谓法将曰:“讲说劳苦,且止说经,与我共此酒肉。”法将惊惧,但为推让。客僧因坐门下,以手擘狘襄而餐之,举酒满引而饮之。斯须,酒肉皆尽,因登其床且寝。既夕,讲经僧方诵涅经,醉僧起曰:“善哉妙诵,然我亦尝诵之。”因取少草,布西墙下,露坐草中,因讲涅槃经,言词明白,落落可听。讲僧因辍诵听之,每至义理深微,常不能解处,闻醉僧诵过经,心自开解。比天方曙,遂终涅槃经四十卷。法将生平所疑,一朝散释都尽。法将方庆希有,布座礼之,比及举头,醉僧已灭。诸处寻访,不知所之。(出《纪闻》)