hóng fǎng chán shī xiāng wèi jiān sēng dào lín jìng mǎn fǎ tōng
洪昉禪師 相衛間僧 道林 淨滿 法通
hóng fǎng chán shī
洪昉禪師
shǎn zhōu hóng fǎng, běn jīng zhào rén. yòu ér chū jiā, suì zhèng dào guǒ. zhì zài chán jì, ér yì yǐ jiǎng jīng wèi shì, mén rén cháng shù bǎi. yī rì, fǎng yè chū dú zuò, yǒu sì rén lái qián yuē: guǐ wáng jīn wèi xiǎo nǚ jí zhǐ zào zhāi, qǐng shī lín fù. fǎng yuē: wú rén rǔ guǐ, hé yǐ néng zhì? sì rén yuē: dū lí dàn xíng, dì zǐ néng zhì zhī. fǎng cóng zhī. sì rén chéng mǎ, rén chí shéng chuáng yī zú, suì běi xíng. kě shù bǎi lǐ, zhì yī shān, shān fù yǒu xiǎo zhū mén. sì rén qǐng fǎng bì mù, wèi shí qǐng, rén yuē: kāi zhī. yǐ dào wáng tíng yǐ. qí gōng què shì wū, chóng jùn fēi cháng, shì wèi yán shì, pō móu rén zhǔ. guǐ wáng jù guān yī, jiàng jiē yíng lǐ. wáng yuē: xiǎo nǚ jiǔ jí, jīn xìng ér quán. yù zào xiǎo fú, xiū yī zhāi, shì yǐ qǐng shī lín gù. zhāi bì, zì lìng shì sòng wú lǜ. yú shì qǐng rù gōng zhōng. qí zhāi chǎng yán shì huá lì, sēng qiě wàn rén, fó xiàng zhì duō, yī rú rén jiān shì. fǎng yǎng shì kōng zhōng, bù jiàn bái rì, rú rén jiān zhòng yīn zhuàng. xū yú, wáng fū rén hòu gōng shù bǎi rén, jiē chū lǐ yè. wáng nǚ nián shí sì wǔ, mào dú bìng sè, fǎng wèi zàn lǐ yuàn bì. jiàn zhū rén chí qiān yú yá pán shí dào, yǐ cì bù yú sēng qián. zuò fǎng yú dà chuáng, bié zhì míng zhuàn, zhuàn shén xiāng jié. fǎng qiě yù shí zhī, guǐ wáng bái yuē: shī ruò cháng zhù cǐ, dāng cān guǐ shí bù gǎn liú shī, qǐng bù shí. fǎng jù ér zhǐ. zhāi bì, yú shí yóu shù bǎi pán. fǎng jiàn shì wèi chén lì xiàng qiān rén, jiē yǒu yù shí zhī sè, fǎng qǐng wáng cì zhī yú shí. wáng yuē: cù chí qù, cì zhī. zhū guān bài xiè, xiāng gù xǐ xiào, kǒu kāi dá yú liǎng ěr. wáng yīn guì yuē: shī jì huì gù, wú tā gōng yǎng, yǒu juàn wǔ bǎi pǐ fèng shī, qǐng wèi shòu bā guān zhāi jiè. shī yuē: guǐ juàn zhǐ yě, wú bù yòng zhī. wáng yuē: zì yǒu rén juàn fèng shī. yīn wèi shòu bā guān zhāi jiè. jiè bì, wáng yòu lìng qián sì rén zhě, yī qián sòng zhī. fǎng hū kāi mù, yǐ dào suǒ jū, tiān yóu wèi shǔ. mén rén dàn wèi rù chán, bù jué suǒ shì. fǎng hū kāi mù, mìng huǒ zhào chuáng qián, wǔ bǎi juàn zài yān. dì zǐ wèn zhī, nǎi yán qí gù. fǎng jì chán xíng sù gāo, shēng jià rì shèng, qǐng dào guǐ suǒ, dàn shén wǎng ěr, qí xíng bù dòng. wèi jǐ chén zuò, yǒu yì tiān rén, qí zhì shū lì, bài yè qǐng yuē: nán tiān wáng tí tóu lài zhā, qǐng shī zhì tiān gōng yǎng. fǎng xǔ zhī. yīn fū tiān yī zuò fǎng, èr rén zhí yī, jǔ ér téng kōng, sī xū yǐ dào. nán tiān wáng lǐng shì cóng, qū gōng lǐ bài yuē: shī dào héng gāo yuǎn, zhū tiān yuàn dǔ shī jiǎng sòng, shì yǐ zhé qǐng shī. yīn zhì gāo zuò zuò fáng. qí dào chǎng chóng lì, dài fēi rén jiān, guò bǎi qiān bèi. tiān rén jiē zhǎng dà, shēn yǒu guāng míng. qí diàn táng shù mù, jiē shì qī bǎo, jǐn yǒu guāng cǎi, duó rén mù jīng. fǎng chū dào tiān, xíng zhì yóu rén yě, jiàn tiān wáng zhī hòu, shēn zì zhǎng dà, yǔ tiān rén děng. shè zhū zhēn zhuàn, jiē zì rán wèi, gān měi fēi cháng. shí bì, wáng yīn qǐng rù gōng, gèng shè gōng jù, tán huà kuǎn zhì, qí shì wèi tiān guān jiān guǐ shén shén zhòng. hòu hū yán yuē: dì zǐ yù zhì sān shí sān tiān yì shì, qǐng shī qiě shǎo liú. yòu jiè zuǒ yòu yuē: shī yù yóu lǎn, suǒ zài tīng zhī, dàn mò shǐ dào hòu yuán. zài sān yán ér qù. qù hòu, fǎng niàn yuē: hòu yuán yǒu hé lì, ér bù yù wú dào zhī. cì wú rén zhī jì, qiè zhì hòu yuán. qí yuán shén dà, quán liú chí zhǎo, shù lín huā yào, chù chù jiē yǒu, fēi rén jiān suǒ jiàn. jiàn jiàn shēn rù, yáo wén dà shēng shēn shēn yuán zuò jiào, jù míng chāo běn gǎi jiào, bù kě rěn tīng. suì dào qí páng, jiàn dà tóng zhù, jìng shù bǎi chǐ, gāo qiān zhàng, zhù yǒu chuān kǒng, zuǒ yòu bàng dá. huò yǒu yín dāng suǒ qí xiàng, huò chuān qí xiōng gǔ zhě, zhì yǒu shù wàn tóu, jiē yè chā yě. jù yá gōu zhǎo, shēn bèi yú tiān rén. jiàn chán shī zhì, kòu tóu yán yuē: wǒ yǐ shí rén gù, wèi tiān wáng suǒ suǒ. jīn qǐ miǎn wǒ. wǒ ruò dé tuō, dàn rén jiān qiú tā shí, bì bù gǎn shí rén wèi hài. wèi jī kě suǒ bī, fā cǐ yán shí, kǒu zhōng huǒ chū. wèn qí suǒ zǎo wǎn, huò yún pí pó shī shī fó chū shì shí, dòng zé shù qiān wàn nián. yì yǒu sān wǔ bèi lǎo zhě, zhì chéng kěn. sēng xǔ jiě qí fù ér jù hái. sī xū wáng zhì, xiān wèn: shī pō yóu hòu yuán hū? zuǒ yòu yuē: fǒu. wáng nǎi xǐ, zuò dìng. fǎng yuē: shì dào hòu yuán, jiàn suǒ zhòng shēng shù wàn, bǐ hé guò hū? wáng yuē: shī guǒ yóu hòu yuán. rán xiǎo cí shì dà cí zhī zéi, shī bù xū wèn. fǎng yòu gù wèn, wáng yuē: cǐ zhū è guǐ, cháng hài yú rén, wéi shí rén ròu. fēi zhū tiān fáng hù, shì rén yǐ wèi cǐ guǐ shí jǐn. cǐ jiē dà è guǐ, bù kě yǐ lǐ dài, gù suǒ zhī. fǎng yuē: shì jiàn sān wǔ bèi lǎo zhě, fā yán pō chéng, yán dàn yú rén jiān qiú tā shí. qǐng miǎn zhī. ruò cǐ céng bù shí rén, yú zhě yì yì xià yuán yǒu bù zì, jù míng chāo běn shān kě shě yě? wáng yuē: cǐ guǐ yán bù kě xìn. fǎng gù qǐng. wáng mù zuǒ yòu, mìng jiě lǎo zhě sān wǔ rén lái. é ér jiě zhì, kòu tóu yán yuē: méng ēn shì fàng, nián yǐ lǎo yǐ. jīn dé qù, bì bù gǎn rǎo rén. wáng yuē: yǐ chán shī gù, fàng rǔ dào rén jiān. ruò gèng shí rén, cǐ dù zhòng lái, dāng lìng ruò sǐ. jiē yuē: bù gǎn. yú shì shì qù. wèi jiǔ, hū jiàn wáng tíng qián yǒu shén zhì, zì chēng shān yuè chuān dú zhī shén. bèi jiǎ, miàn jīn sè, bēn bō ér yán yuē: bù zhī hé chù, hū yǒu sì wǔ yè chā dào rén jiān, shā rén shí shèn zhòng. bù kě zhì, gù bái zhī. wáng wèi fǎng yuē: dì zǐ yán hé rú? shì yǔ shī, xiǎo cí shì dà cí zhī zéi. cǐ děng è guǐ, yán níng kě bǎo. wáng yǔ zhū shén yuē: cù qín zhī. é ér zhū shén zhí yè chā dào. wáng nù: hé wéi suǒ qǐng? mìng zhǎn qí shǒu zú, yǐ tiě suǒ guàn nǎo, yè qù ér suǒ zhī. fǎng nǎi qǐng hái, yòu lìng qián èr rén sòng zhì sì. sì yǐ shī fǎng èr qī rì, ér zài tiān yóu rú shǎo qǐng. fǎng yú shǎn chéng zhōng, xuǎn kōng kuàng dì zào lóng guāng sì, yòu jiàn bìng fāng, cháng yǎng bìng zhě shù bǎi rén. sì jí chóng lì, yuǎn jìn dào sú, guī zhě rú yún. zé wèi shì tí bǎi guó míng chāo běn bǎi guó zuò héng yīn suǒ qǐng yǐ. fǎng chén fāng shù, yǒu yè chā zhì qí qián, zuǒ jiān tóu fù wǔ sè tǎn ér yán yuē: dì shì dì shì yuán běn zuò shì jiā, jù xǔ běn gǎi tiān wáng, qǐng shī jiǎng dà niè pán jìng. fǎng mò rán hái zuò, yè chā suì qiè shéng chuáng, zhì yú zuǒ bó yuē: qǐng shī hé mù. yīn jǔ qí zuǒ shǒu, ér shēn qí yòu zú, yuē: qǐng shī kāi mù. shì zhī, yǐ dào shàn fǎ táng. chán shī jì dào tiān táng, tiān guāng xuàn mù, kāi bù néng dé. tiān dì yuē: shī niàn mí lēi fú. fǎng jù niàn zhī, yú shì mù kāi bù xuàn. ér rén shēn bēi xiǎo, yǎng shì tiān xíng, bù jiàn qí jì. tiān dì yòu yuē: chán shī yòu niàn mí lēi fú, shēn xíng dāng dà. rú yán niàn zhī, sān niàn ér shēn sān zhǎng, suì yǔ tiān děng. tiān dì yǔ zhū tiān lǐ jìng yán yuē: dì zǐ wén shī shàn jiǎng dà niè pán jīng, wèi rì jiǔ yǐ. jīn zhū sǐ qīn yǎng, jìng shè dào chǎng, gù qǐng dà shī jiǎng jīng tīng shòu. fǎng yuē: cǐ shì chéng bù wèi láo, rán bìng fāng zhī zhōng, bìng zhě shù bǎi, dài fǎng wèi mìng. cháng xíng qǐ yǐ gěi zhī, jīn ruò liú lián jiǎng jīng, rén jiān dòng shè nián yuè, kǒng bìng rén něi sǐ. jīn yě gù cí. tiān dì yuē: dào chǎng yǐ chéng, sī yuàn yǐ jiǔ, gù qǐng dà shī wù wèi cí yě. fǎng bù kě. hū kōng zhōng yǒu dà tiān rén, shēn yòu shù bèi yú shì, tiān dì jìng qǐ yíng zhī. dà tiān rén yán yuē: dà fàn tiān wáng yǒu chì. tiān dì wǔ rán yuē: běn yù liú shī jiǎng jīng, jīn fàn tiān yǒu chì bù xǔ. rán shī yǐ zhì, qǐ bù néng zàn kāi jīng juǎn, shǎo jiǎng jīng zhǐ, lìng tiān rén xìn shòu. fǎng xǔ zhī. yú shì zhì shí, shí qì jiē qī bǎo, yǐn shí xiāng měi, jīng miào bèi cháng. chán shī shí shí yuán zuò rì, jù chén xiào běn gǎi yǐ, shēn zhū máo kǒng, jiē chū yì guāng, máo kǒng zhī zhōng, jǐn néng guān jiàn zhū wù. fāng wù tiān shēn téng miào yě. jì dēng gāo zuò, fū yǐ tiān yī, fǎng suì dēng zuò. qí shàn fǎ táng zhōng, zhū tiān shù bǎi qiān wàn, jiān sì tiān wáng, gè lǐng tú zhòng, tóng huì tīng fǎ. jiē xià zuǒ yòu, zé yǒu lóng wáng yè chā zhū guǐ shén fēi rén děng, jiē hé zhǎng ér tīng. fǎng yīn kāi niè pán jīng shǒu, jiǎng yī zhǐ yú. yán cí diǎn chàng, bèi xuān zōng zhǐ. tiān dì dà chēng zàn gōng dé. kāi jīng bì, yòu lìng qián yè chā sòng zhì běn sì. dì zǐ shī fǎng, yǐ èr shí qī rì yǐ. àn fú jīng, shàn fǎ táng zài huān xǐ yuán, tiān dì dū huì. tiān wáng zhī zhèng diàn yě. qí táng qī bǎo suǒ zuò, sì bì jiē bái yín. jiē xià quán chí jiāo zhù, liú qú yìng dài. qí guǒ mù míng chāo běn, chén xiào běn guǒ mù zuò qú shuǐ jiē yǔ shù xíng xiāng zhí, bǎo shù huā guǒ, yì jiē qí yì. suǒ yǒu wù lèi, jiē fēi shì rén suǒ shí. fǎng lüè yán qí gěng gài, jiē xià bǎo shù, xíng bì xiāng zhí, měi xiāng biǎo lǐ, bì yǒu yī quán. yín yuán zhī jiān, zì yè liú xià, shuǐ rú rǔ sè, wèi jiā yú rǔ, xià zhù shù gēn, sǎ rù qú zhōng. zhū tiān rén yǐn shù běn zhōng quán, qí liū xià zhě. zhòng niǎo tóng yǐn. yǐ huáng jīn wèi dì, dì shēng ruǎn cǎo, qí ruǎn rú mián. tiān rén zú lǚ zhī, méi zhì zú, jǔ hòu qí dì zì píng. qí niǎo shù bǎi qiān, sè gè wú dìng xiāng. rù qī bǎo lín, jí tóng qí shù sè. qí tiān zhōng wù jiē zì rán huà shēng, ruò niàn shí shí, qī bǎo qì shèng shí jí zhì. ruò niàn yī shí, bǎo yī yì zhì. wú rì yuè guāng, yì tiān rén shēn guāng, yú yú rì yuè. xū zhì yuǎn chù, fēi kōng ér xíng, rú niàn jí dào. fáng jì dǔ qí yì, bèi yán qí jiàn, nǎi qǐng huà tú wèi píng fēng, fán èr shí sì shàn. guān zhě jīng hài. fǎng chū dào sì, máo kǒng zhī zhōng, jǐn néng jiàn wù. jì ér dì zǐ jìn shí, shí qì, máo kǒng jiē bì rú chū. nǎi zhī rén shí tiān shí, jīng cū zhī fēn rú cǐ. fǎng jí jǐn chū tiān zhōng zhī xiāng, rén yǐ wèi yāo. shí zé tiān zài wèi, wèi rén gào zhī. zé tiān mìng qǔ qí píng, jiān zhēng fǎng. fǎng jì zhì, zé tiān wèn zhī ér bù zuì yě, liú fǎng gōng zhōng. zé tiān shǒu zì zào shí, dà shēn gōng yǎng. liú shù yuè. zé tiān wèi fǎng yuē: chán shī suì wú yī yán jiào dì zǐ hū? fǎng bù dé yǐ, yán yuē: pín dào wéi yuàn bì xià wú duō shā lù, dà sǔn guǒ bào. qí yán wéi cǐ. zé tiān xìn shòu zhī, yīn cì mò chì: fǎng suǒ xíng zhī chù, xiū zào gōng dé, wú wú yuán běn zuò wú jì èr zì, jù chén xiào běn gǎi dé è zhǐ. fǎng nián guò xià shòu, rú rù chán dìng, suì zú yú shǎn zhōng yān. chū jì wén
陝州洪昉,本京兆人。幼而出家,遂證道果。志在禪寂,而亦以講經為事,門人常數百。一日,昉夜初獨坐,有四人來前曰:「鬼王今為小女疾止造齋,請師臨赴。」昉曰:「吾人汝鬼,何以能至?」四人曰:「闍梨但行,弟子能致之。」昉從之。四人乘馬,人持繩床一足,遂北行。可數百里,至一山,山腹有小朱門。四人請昉閉目,未食頃,人曰:「開之。」已到王庭矣。其宮闕室屋,崇峻非常,侍衛嚴飾,頗侔人主。鬼王具冠衣,降階迎禮。王曰:「小女久疾,今幸而痊。欲造小福,修一齋,是以請師臨顧。齋畢,自令侍送無慮。」於是請入宮中。其齋場嚴飾華麗,僧且萬人,佛像至多,一如人間事。昉仰視空中,不見白日,如人間重陰狀。須臾,王夫人後宮數百人,皆出禮謁。王女年十四五,貌獨病色,昉為贊禮願畢。見諸人持千餘牙盤食到,以次布於僧前。坐昉於大床,別置名饌,饌甚香潔。昉且欲食之,鬼王白曰:「師若常住此,當餐鬼食;不敢留師,請不食。」昉懼而止。齋畢,餘食猶數百盤。昉見侍衛臣吏向千人,皆有欲食之色,昉請王賜之餘食。王曰:「促持去,賜之。」諸官拜謝,相顧喜笑,口開達於兩耳。王因跪曰:「師既惠顧,無他供養,有絹五百匹奉師,請為受八關齋戒。」師曰:「鬼絹紙也,吾不用之。」王曰:「自有人絹奉師。」因為受八關齋戒。戒畢,王又令前四人者,依前送之。昉忽開目,已到所居,天猶未曙。門人但為入禪,不覺所適。昉忽開目,命火照床前,五百絹在焉。弟子問之,乃言其故。昉既禪行素高,聲價日盛,頃到鬼所,但神往耳,其形不動。未幾晨坐,有一天人,其質殊麗,拜謁請曰:「南天王提頭賴吒,請師至天供養。」昉許之。因敷天衣坐昉,二人執衣,舉而騰空,斯須已到。南天王領侍從,曲躬禮拜曰:「師道行高遠,諸天願睹師講誦,是以輒請師。」因置高座坐肪。其道場崇麗,殆非人間,過百千倍。天人皆長大,身有光明。其殿堂樹木,皆是七寶,盡有光彩,奪人目睛。昉初到天,形質猶人也,見天王之後,身自長大,與天人等。設諸珍饌,皆自然味,甘美非常。食畢,王因請入宮,更設供具,談話款至,其侍衛天官兼鬼神甚眾。後忽言曰:「弟子欲至三十三天議事,請師且少留。」又戒左右曰:「師欲遊覽,所在聽之,但莫使到後園。」再三言而去。去後,昉念曰:「後園有何利,而不欲吾到之。」伺無人之際,竊至後園。其園甚大,泉流池沼,樹林花葯,處處皆有,非人間所見。漸漸深入,遙聞大聲呻(呻原作叫,據明抄本改)叫,不可忍聽。遂到其旁,見大銅柱,徑數百尺,高千丈,柱有穿孔,左右傍達。或有銀鐺鎖其項,或穿其胸骨者,至有數萬頭,皆夜叉也。鋸牙鈎爪,身倍於天人。見禪師至,叩頭言曰:「我以食人故,為天王所鎖。今乞免我。我若得脫,但人間求他食,必不敢食人為害。」為饑渴所逼,發此言時,口中火出。問其鎖早晚,或雲毗婆師屍佛出世時,動則數千萬年。亦有三五輩老者,志誠懇。僧許解其縛而遽還。斯須王至,先問:「師頗游後園乎?」左右曰:「否。」王乃喜,坐定。昉曰:「適到後園,見鎖眾生數萬,彼何過乎?」王曰:「師果游後園。然小慈是大慈之賊,師不須問。」昉又固問,王曰:「此諸惡鬼,常害於人,唯食人肉。非諸天防護,世人已為此鬼食盡。此皆大惡鬼,不可以禮待,故鎖之。」昉曰:「適見三五輩老者,發言頗誠,言但於人間求他食。請免之。若此曾不食人,余者亦(亦下原有不字,據明抄本刪)可舍也?」王曰:「此鬼言不可信。」昉固請。王目左右,命解老者三五人來。俄而解至,叩頭言曰:「蒙恩釋放,年已老矣。今得去,必不敢擾人。」王曰:「以禪師故,放汝到人間。若更食人,此度重來,當令若死。」皆曰:「不敢。」於是釋去。未久,忽見王庭前有神至,自稱山嶽川瀆之神。被甲,面金色,奔波而言曰:「不知何處,忽有四五夜叉到人間,殺人食甚眾。不可制,故白之。」王謂昉曰:「弟子言何如?適語師,小慈是大慈之賊。此等惡鬼,言寧可保。』王語諸神曰:「促擒之。」俄而諸神執夜叉到。王怒:「何違所請?」命斬其手足,以鐵鎖貫腦,曳去而鎖之。昉乃請還,又令前二人送至寺。寺已失昉二七日,而在天猶如少頃。昉於陝城中,選空曠地造龍光寺,又建病坊,常養病者數百人。寺極崇麗,遠近道俗,歸者如雲。則為釋提柏國(明抄本柏國作恆因)所請矣。昉晨方漱,有夜叉至其前,左肩頭負五色毯而言曰:「帝釋(帝釋原本作釋迦,據許本改)天王,請師講大涅槃徑。」昉默然還座,夜叉遂挈繩床,置於左膊曰:「請師合目。」因舉其左手,而伸其右足,曰:「請師開目。」視之,已到善法堂。禪師既到天堂,天光眩目,開不能得。天帝曰:「師念彌勒佛。」昉遽念之,於是目開不眩。而人身卑小,仰視天形,不見其際。天帝又曰:「禪師又念彌勒佛,身形當大。」如言念之,三念而身三長,遂與天等。天帝與諸天禮敬言曰:「弟子聞師善講大涅槃經,為日久矣。今諸死欽仰,敬設道場,故請大師講經聽受。」昉曰:「此事誠不為勞,然病坊之中,病者數百,待昉為命。常行乞以給之,今若流連講經,人間動涉年月,恐病人餒死。今也固辭。」天帝曰:「道場已成,斯願已久,固請大師勿為辭也。」昉不可。忽空中有大天人,身又數倍於釋,天帝敬起迎之。大天人言曰:「大梵天王有敕。」天帝憮然曰:「本欲留師講經,今梵天有敕不許。然師已至,豈不能暫開經卷,少講經旨,令天人信受。」昉許之。於是置食,食器皆七寶,飲食香美,精妙倍常。禪師食(食原作日,據陳校本改)已,身諸毛孔,皆出異光,毛孔之中,盡能觀見諸物。方悟天身騰妙也。既登高座,敷以天衣,昉遂登座。其善法堂中,諸天數百千萬,兼四天王,各領徒眾,同會聽法。階下左右,則有龍王夜叉諸鬼神非人等,皆合掌而聽。昉因開涅槃經首,講一紙余。言辭典暢,備宣宗旨。天帝大稱讚功德。開經畢,又令前夜叉送至本寺。弟子失昉,已二十七日矣。按佛經,善法堂在歡喜園,天帝都會。天王之正殿也。其堂七寶所作,四壁皆白銀。階下泉池交注,流渠映帶。其果木(明抄本,陳校本果木作渠水)皆與樹行相直,寶樹花果,亦皆奇異。所有物類,皆非世人所識。昉略言其梗概,階下寶樹,行必相直,每相表里,必有一泉。夤緣枝間,自葉流下,水如乳色,味佳於乳,下注樹根,灑入渠中。諸天人飲樹本中泉,其溜下者。眾鳥同飲。以黃金為地,地生軟草,其軟如綿。天人足履之,沒至足,舉後其地自平。其鳥數百千,色各無定相。入七寶林,即同其樹色。其天中物皆自然化生,若念食時,七寶器盛食即至。若念衣時,寶衣亦至。無日月光,一天人身光,逾於日月。須至遠處,飛空而行,如念即到。肪既睹其異,備言其見,乃請畫圖為屏風,凡二十四扇。觀者驚駭。昉初到寺,毛孔之中,盡能見物。既而弟子進食,食訖,毛孔皆閉如初。乃知人食天食,精粗之分如此。昉即盡出天中之相,人以為妖。時則天在位,為人告之。則天命取其屏,兼征昉。昉既至,則天問之而不罪也,留昉宮中。則天手自造食,大申供養。留數月。則天謂昉曰:「禪師遂無一言教弟子乎?」昉不得已,言曰:「貧道唯願陛下無多殺戮,大損果報。其言唯此。」則天信受之,因賜墨敕:「昉所行之處,修造功德,無(無原本作吾既二字,據陳校本改)得遏止。」昉年過下壽,如入禪定,遂卒於陝中焉。(出《紀聞》)
xiāng wèi jiān sēng
相衛間僧
xiāng wèi jiān yǒu sēng, zì shǎo bó xí jīng lùn, shàn jiǎng shuō. měi yǒu jiǎng yán, zì wèi chāo jué, rán ér tīng zhě xī shǎo, cái lì guǎ báo. rú cǐ jī nián, qí sēng bù fèn. suì jiāng jīng lùn, biàn lì míng shān, yǐ fǎng zhī zhě, hòu zhì héng yuè sì, qì pō yuè yú, cháng yú sì xián zhāi dú zuò, xún yì jīng lùn. yòu zì jiù yuē: suǒ xiǎo yì lǐ, wú nǎi guāi yú shèng yì hū? chén sī zhī cì, hū jǔ tóu jiàn yī lǎo sēng, zhàng xī ér rù yuē: shī xí dú hé jīng lùn? qióng jiū hé yì lǐ? sēng yí shì yì rén, nǎi shù qí yóu, jiān zì jiù yuē: tǎng yù zhī zhě, fēn bié cǐ shì, jí qián kǒu jié shé, bù fù kāi yǎn ěr. lǎo sēng xiào yuē: shī shí zhì guǎng, qǐ bù zhī cǐ yì, dà shèng yóu bù néng dù wú yuán zhī rén. kuàng qí chū xīn hū? shī zhǐ shì yǔ zhòng sēng wú yuán ěr. sēng yuē: ruò rán zhě, qǐ zhōng shì rú cǐ hū? lǎo sēng yuē: wú shì wèi ěr jié yuán. yīn wèn shī jīn yǒu jǐ xǔ zī liáng, sēng yuē: zì cú nán xiàn, lì xíng wàn lǐ, liáng shí suǒ fèi, jiē yǐ jié yǐ. jīn wéi dà yī qī tiáo ér yǐ. lǎo sēng yuē: zhī cǐ kě yǐ. kě mài zhī, yǐ suǒ de zhí jiē zuò mí bǐng yóu shí zhī wù. sēng rú yán zuò zhī, yuē shù qiān rén shí. suì xiāng yǔ xié zhì píng yě zhī zhōng, sàn duō, fàn xiāng zhǎng guì, zhòu yuē: jīn rì shí wǒ shī zhě, yuàn dāng lái zhī shì, yǔ wǒ wèi dì zǐ. wǒ dāng jiào zhī, dé zhì shàn tí. yán qì, niǎo què luàn xià zhuó shí, dì shàng lóu yǐ, fù bù zhī shù. lǎo sēng wèi yuē: ěr hòu èr shí nián, fāng kě guī kāi fǎ xí. jīn qiě zhōu yóu, wèi yòng jiǎng shuō yě. yán qì ér cǐ sēng rú yán, hòu èr shí nián, què guī hé běi kāi jiǎng. tīng tú dòng qiān wàn rén, jiē nián èr shí yǐ xià, lǎo zhuàng zhě shí wú yī èr. chū yuán huà jì
相衛間有僧,自少博習經論,善講說。每有講筵,自謂超絕,然而聽者稀少,財利寡薄。如此積年,其僧不憤。遂將經論,遍歷名山,以訪知者,後至衡岳寺,憩泊月余,常於寺閒齋獨坐,尋繹經論。又自咎曰:「所曉義理,無乃乖於聖意乎?」沉思之次,忽舉頭見一老僧,杖錫而入曰:「師習讀何經論?窮究何義理?」僧疑是異人,乃述其由,兼自咎曰:「儻遇知者,分別此事,即鉗口結舌,不復開演耳。」老僧笑曰:「師識至廣,豈不知此義,『大聖猶不能度無緣之人。』況其初心乎?」師只是與眾僧無緣耳。」僧曰:「若然者,豈終世如此乎?」老僧曰:「吾試為爾結緣。」因問師今有幾許貲糧,僧曰:「自徂南縣,歷行萬里,糧食所費,皆以竭矣。今惟大衣七條而已。」老僧曰:「只此可矣。可賣之,以所得直皆作麋餅油食之物。」僧如言作之,約數千人食。遂相與攜至平野之中,散掇,梵香長跪,咒曰:「今日食我施者,願當來之世,與我為弟子。我當教之,得至善提。」言訖,鳥雀亂下啄食,地上螻蟻,復不知數。老僧謂曰:「爾後二十年,方可歸開法席。今且週遊,未用講說也。」言訖而此僧如言,後二十年,卻歸河北開講。聽徒動千萬人,皆年二十已下,老壯者十無一二。(出《原化記》)
dào lín
道林
táng diào lù nián zhōng, guì zhōu rén xuē jiǎ cháng gōng yī sēng. fǎ hào dào lín, dào dé shén gāo, zhān jìng yóu qiè. rú shì gōng gěi, shí yǒu yú nián. hū yī dàn cí qù, yún: pín dào zài cǐ náo dú duō nián, gèng wú suǒ chóu. jīn yǒu jiù jīng yī hán, qiě jì zhái zhōng. yī zhōu nián bù huí, jí kě kāi zhǎn. jīng suì yú, kāi suǒ, jiàn yǒu jīn shù qiān liǎng. hòu mài yī bàn, mǎi dì zào pú tí sì, bìng jiàn dào lín zhēn shēn. gōng yǎng zhì jīn, xiàng yí jiàn cún. xuē jiǎ jīn jiàn yǒu sūn yǔ bīn, zài guì lín xiào zhí. chū guì lín fēng tǔ jì
唐調露年中,桂州人薛甲常供一僧。法號道林,道德甚高,瞻敬尤切。如是供給,十有餘年。忽一旦辭去,云:「貧道在此撓瀆多年,更無所酬。今有舊經一函,且寄宅中。一周年不回,即可開展。」經歲余,開鎖,見有金數千兩。後賣一半,買地造菩提寺,並建道林真身。供養至今,像儀見存。薛甲今見有孫禹賓,在桂林效職。(出《桂林風土記》)
jìng mǎn
淨滿
zé tiān cháo, héng zhōu lù quán sì sēng jìng mǎn yǒu gāo xíng, zhòng sēng jí zhī. nǎi mì huà nǚ rén jū gāo lóu, ér jìng mǎn yǐn gōng shè zhī zhuàng, cáng yú jīng sì. lìng qí dì yì què gào zhī. zé tiān dà nù, mìng yù shǐ péi huái gǔ tuī àn, biàn xíng zhū lù. huái gǔ zhí zhī bù qū, lǐ zhāo dé jìn yuē: huái gǔ tuī shì shū lüè, qǐng lìng zhòng tuī. huái gǔ lì shēng ér yán yuē: bì xià fǎ wú qīn shū, dāng yǔ tiān xià huà yī, nài hé shǐ chén zhū wú gū zhī rén, yǐ xī shèng zhǐ. xiàng shǐ jìng mǎn yǒu bù chén zhī zhuàng, chén fù hé yán néng kuān zhī hū? chén shǒu píng diǎn, shù wú yuān làn, sǐ bù hèn yǐ! zé tiān yì nǎi jiě. huái gǔ hòu fù yán zhī wēi hé qīn yú tū jué. tū jué tū jué èr zì yuán quē. jù chén xiào bǔ. lì zhī wēi wèi nán miàn kè hán, ér rù kòu zhào dìng, huái gǔ yīn dé táo guī. sù léi ruò, bù kān bēn chí, nǎi kěn chéng gào tiān, yuàn tóu sǐ nán tǔ, lì juàn ér qǐn. mèng yī sēng rú jìng mǎn zhě, yǐn zhī yuē: kě cóng cǐ lù chū. jué ér cóng zhī, guǒ huò quán. rén yǐ wèi zhōng shù zhī bào. chū dà táng xīn yǔ
則天朝,恆州鹿泉寺僧淨滿有高行,眾僧嫉之。乃密畫女人居高樓,而淨滿引弓射之狀,藏於經笥。令其弟詣闕告之。則天大怒,命御史裴懷古推案,便行誅戮。懷古執之不屈,李昭德進曰:「懷古推事疏略,請令重推。」懷古厲聲而言曰:「陛下法無親疏,當與天下畫一,奈何使臣誅無辜之人,以希聖旨。向使淨滿有不臣之狀,臣復何顏能寬之乎?臣守平典,庶無冤濫,死不恨矣!」則天意乃解。懷古後副閻知微和親於突厥。突厥(突厥二字原缺。據陳校補。)立知微為南面可汗,而入寇趙定,懷古因得逃歸。素羸弱,不堪奔馳,乃懇誠告天,願投死南土,力倦而寢。夢一僧如淨滿者,引之曰:「可從此路出。」覺而從之,果獲全。人以為忠恕之報。(出《大唐新語》)
fǎ tōng
法通
zhǎng ān yì dé chán yuàn zhě, táng zhōng zōng wèi yì dé tài zǐ zhuī fú, gǎi míng jiā shì yān. chán yuàn nèi yǒu dà shí jiù, zhòng wǔ bǎi jīn. suí mò, yú xiàn shā mén fǎ tōng zì nán zhuāng zhì yú cǐ sì. fǎ tōng zì shǎo chū jiā, chū jí wāng liè, tóng lǚ qīng zhī, nǎi fā fèn qǐ yuàn zhuàng jiàn. zhòu qǐn shù xià, hū kǒu zhōng xián mò liú chū sān shēng, qí mǔ jīng jù hū jué. fǎ tōng yún: hū mèng yǒu rén yí sān tuó jīn, shǐ wǒ dàn zhī, shì dàn yī tuó jīn, jù jué, biàn zhuàng jiàn. shì jǔ dà shí jiù, bù yǐ wèi kùn. yǒu sì sēng xíng kān, běn chēng yǒu lì. tōng yú shì suì nǎi qiè qí suǒ fú zhī jiā shā, jǔ táng zhù ér yā zhī. xíng kān jiàn ér jīng yì, jǐn lì mò néng qǔ. tōng xú jǔ zhù ér qǔ, zhòng dà hài zhī. tōng lì jiān bǎi rén, shí xián fú zhī, yǐ wèi shén zhù yān. chū xī jīng jì
長安懿德禪院者,唐中宗為懿德太子追福,改名加飾焉。禪院內有大石臼,重五百斤。隋末,雩縣沙門法通自南莊致於此寺。法通自少出家,初極尪劣,同侶輕之,乃發憤乞願壯健。晝寢樹下,忽口中涎沫流出三升,其母驚遽呼覺。法通云:「忽夢有人遺三馱筋,使我啖之,適啖一馱筋,遽覺,便壯健。」試舉大石臼,不以為困。有寺僧行戡,本稱有力。通於是遂乃竊其所服之袈裟,舉堂柱而壓之。行戡見而驚異,盡力莫能取。通徐舉柱而取,眾大駭之。通力兼百人,時咸服之,以為神助焉。(出《西京記》)