yù nǚ biān dòng xuán cuī shū shēng lí shān lǎo huáng guān fú
玉女 邊洞玄 崔書生 驪山姥 黃觀福
yù nǚ
玉女
táng kāi yuán zhōng, huá shān yún tái guān yǒu bì yù nǚ, nián sì shí wǔ, dà jí, biàn shēn kuì làn chòu huì. guān zhōng rén jù qí wū rǎn, jí gòng sòng yú shān jiàn yōu pì zhī chù. yù nǚ tòng chǔ shēn yín. hū yǒu dào shì guò qián, yáo zhì qīng cǎo sān sì zhū, qí cǎo rú cài, wèi zhī yuē: miǎn shí cǐ, bù jiǔ dāng yù. yù nǚ jí rú zhī. zì shì jí jiàn quán, bù xún rì fù jiù. chū wàng yǐn shí, wéi zì yóu lǎn, dàn yì zhōng piāo yáo, bù xǐ rén jiān, jí guān zhī qián hòu zuǒ yòu yì bù yuàn guò. cǐ guān zhōng rén wèi qí xiāo sàn jiǔ yǐ, yì wú fù yǒu fǎng zhī zhě. yù nǚ zhōu xuán shān zhōng, zhuó quán shuǐ shí mù shí ér yǐ. hòu yú yán xià. hū féng qián, dào shì wèi yuē: rǔ jí jí chài, bù yòng gèng zài rén jiān. yún tái guān xī èr lǐ yǒu shí chí, rǔ kě rì zhì chén shí, tóu yǐ xiǎo shí, dāng yǒu shuǐ zhī yī běn zì chū, rǔ kě duō zhī ér shí, jiǔ jiǔ dāng zì yǒu yì. yù nǚ jí yī qí jiào, zì hòu jīn hái qīng jiàn, áo xiáng zì ruò, suī lǚ wèi guān zhōng zhī rén féng jiàn, yì bù zhī wèi yù nǚ ěr. rú cǐ shù shí nián, fà zhǎng liù qī chǐ, tǐ shēng lǜ máo, miàn rú bái huā. wǎng wǎng shān zhōng rén guò zhī, zé kòu tóu yáo lǐ ér yǐ. dà lì zhōng, yǒu shū shēng bān xíng dá zhě, xìng qì cū shū, fěi huǐ shì dào, wèi xué yú guān xī xù. ér yù nǚ rì rì wǎng lái shí chí, yīn yǐ wèi cháng. xíng dá cì hou kuī chān, yòu shú jiàn tóu shí cǎi zhī, shí jié yǒu zhǔn. yú yī rì, shāo xiān zhì chí shàng, jí qí yù nǚ tóu xiǎo shí shuǐ zhī guǒ chū, xíng dá nǎi qiān qǔ. yù nǚ yuǎn zài shān yán, huò qī shù miǎo, jí zài cǎi qù, zé hū tàn ér hái. míng rì, xíng dá fù rú cǐ. jī xún zhī wài, yù nǚ shāo shāo yǔ xíng dá zhēng xiān, bù wǔ xiāng jiē. chuā rán jù zhuō qí fā, ér yù nǚ téng qù bù dé, yīn yǐ yǒng lì qiè qí fū tǐ, réng jiā bī pò. yù nǚ hào hū qiú jiù, shì sǐ bù cóng, ér qì lì kùn bèi, zhōng wèi xíng dá suǒ rǔ. jiōng zhī yī shì, yì rì xíng dá jiù guān, nǎi jiàn pó rán yī ǎo, wāng zhài yì cháng, qǐ zhǐ shū jiān, shì tīng shén mèi. xíng dá jīng yì, jù zhào guān zhōng rén, xì huà qí shì, jí gòng cì wèn yù nǚ, yù nǚ bèi shù shǐ zhōng. guān zhōng rén gù yǒu wén zhī qí gù zhě, jì qí nián gài bǎi yǒu yú yǐ. zhòng āi zhī, yīn gòng fàng qù, bù jīng yuè ér mò. chū jí yì jì
唐開元中,華山雲台觀有婢玉女,年四十五,大疾,遍身潰爛臭穢。觀中人懼其污染,即共送於山澗幽僻之處。玉女痛楚呻吟。忽有道士過前,遙擲青草三四株,其草如菜,謂之曰:「勉食此,不久當愈。」玉女即茹之。自是疾漸痊,不旬日復舊。初忘飲食,惟恣遊覽,但意中飄搖,不喜人間,及觀之前後左右亦不願過。此觀中人謂其消散久矣,亦無復有訪之者。玉女周旋山中,酌泉水、食木實而已。後於岩下。忽逢前,道士謂曰:「汝疾即瘥,不用更在人間。雲台觀西二里有石池,汝可日至辰時,投以小石,當有水芝一本自出,汝可掇之而食,久久當自有益。」玉女即依其教,自後筋骸輕健,翱翔自若,雖屢為觀中之人逢見,亦不知為玉女耳。如此數十年,髮長六七尺,體生綠毛,面如白花。往往山中人過之,則叩頭遙禮而已。大曆中,有書生班行達者,性氣粗疏,誹毀釋、道,為學於觀西序。而玉女日日往來石池,因以為常。行達伺候窺覘,又熟見投石采芝,時節有準。於一日,稍先至池上,及其玉女投小石、水芝果出,行達乃搴取。玉女遠在山岩,或棲樹杪,即在採去,則呼嘆而還。明日,行達復如此。積旬之外,玉女稍稍與行達爭先,步武相接。歘然遽捉其發,而玉女騰去不得,因以勇力挈其膚體,仍加逼迫。玉女號呼求救,誓死不從,而氣力困憊,終為行達所辱。扃之一室,翌日行達就觀,乃見皤然一媼,尪瘵異常,起止殊艱,視聽甚昧。行達驚異,遽召觀中人,細話其事,即共伺問玉女,玉女備述始終。觀中人固有聞知其故者,計其年蓋百有餘矣。眾哀之,因共放去,不經月而歿。(出《集異記》)
biān dòng xuán
邊洞玄
táng kāi yuán mò, jì zhōu zǎo qiáng xiàn nǚ dào shì biān dòng xuán, xué dào fú ěr sì shí nián, nián bā shí sì suì. hū yǒu lǎo rén, chí yī qì tāng bǐng, lái yì dòng xuán yuē: wú shì sān shān xiān rén, yǐ rǔ dé dào, gù lái xiāng qǔ. cǐ tāng bǐng shì yù yīng zhī fěn, shén xiān suǒ guì, qǐng lái dé dào zhě duō fú zhī. ěr dàn fú wú yí, hòu qī rì bì dāng yǔ huà. dòng xuán shí bì, lǎo rén yuē: wú jīn xiān xíng, rǔ hòu lái yě. yán qì bù jiàn. hòu rì, dòng xuán hū jué shēn qīng, chǐ fā jǐn huàn, wèi dì zǐ yuē: shàng qīng jiàn zhào, bù jiǔ dāng wǎng. gù niàn rǔ děng. néng bù hèn hèn? shàn xiū wú dào, wú wèi lè rén jiān shì, wèi tǔ guān sàn hún ěr. mǎn qī rì. dì zǐ děng chén wǎng wèn xùn dòng zhǐ, yǐ jiàn zǐ yún hūn níng, biàn mǎn tíng hù yòu wén kōng zhōng yǒu shù rén yǔ, nǎi bù gǎn rù, xī zhǐ mén wài. xū yú mén kāi, dòng xuán nǎi chéng zǐ yún, sǒng shēn kōng zhōng lì, qù dì bǎi yú chǐ, yǔ zhū dì zǐ jí fǎ lǚ děng cí jué. shí cì shǐ yuán fù, yǔ guān lì bǎi xìng děng shù wàn rén, jiē yáo zhān lǐ. yǒu qǐng rì chū, zǐ qì huà wèi wǔ sè yún, dòng xuán rǎn rǎn ér shàng, jiǔ zhī fāng miè. chū guǎng yì jì
唐開元末,冀州棗強縣女道士邊洞玄,學道服餌四十年,年八十四歲。忽有老人,持一器湯餅,來詣洞玄曰:「吾是三山仙人,以汝得道,故來相取。此湯餅是玉英之粉,神仙所貴,頃來得道者多服之。爾但服無疑,後七日必當羽化。」洞玄食畢,老人曰:「吾今先行,汝後來也。」言訖不見。後日,洞玄忽覺身輕,齒發盡換,謂弟子曰:「上清見召,不久當往。顧念汝等。能不恨恨?善修吾道,無為樂人間事,為土棺散魂耳。」滿七日。弟子等晨往問訊動止,已見紫雲昏凝,遍滿庭戶;又聞空中有數人語,乃不敢入,悉止門外。須臾門開,洞玄乃乘紫雲,竦身空中立,去地百餘尺,與諸弟子及法侶等辭訣。時刺史源復,與官吏、百姓等數萬人,皆遙瞻禮。有頃日出,紫氣化為五色雲,洞玄冉冉而上,久之方滅。(出《廣異記》)
cuī shū shēng
崔書生
táng kāi yuán tiān bǎo zhōng, yǒu cuī shū shēng, yú dōng zhōu luó gǔ kǒu jū, hǎo zhí míng huā. mù chūn zhī zhōng, yīng ruǐ fēn yù, yuǎn wén bǎi bù. shū shēng měi chū chén, bì guàn guàn yuán zuò yǔ, jù míng chāo běn gǎi shù kàn zhī. hū yǒu yī nǚ, zì xī chéng mǎ ér lái, qīng yī lǎo shào shù rén suí hòu. nǚ yǒu shū sè, suǒ chéng jùn mǎ jí jiā. cuī shēng wèi jí xì shì, zé yǐ guò yǐ. míng rì yòu guò, cuī shēng nǎi yú huā xià, xiān zhì jiǔ míng zūn biāo, pù chén yīn xí, nǎi yíng mǎ shǒu bài yuē: mǒu xìng hǎo huā mù, cǐ yuán wú fēi shǒu zhí. jīn zhèng zhí xiāng mào, pō kān liú miǎn. nǚ láng pín rì ér guò, jì pū yù dāng pí. gǎn jù dān láo, yǐ qí qì xī. nǚ bù gù ér guò. qí hòu qīng yī yuē: dàn jù jiǔ zhuàn, hé yōu bù zhì? nǚ gù chì yuē: hé gù qīng yǔ rén yán! cuī shēng míng rì yòu xiān jí, biān mǎ suí zhī, dào bié shù zhī qián, yòu xià mǎ, bài qǐng liáng jiǔ. yī lǎo qīng yī wèi nǚ yuē: mǎ dà pí, zàn xiē wú shuǎng. yīn zì kòng mǎ, zhì dāng qǐn xià. lǎo qīng yī wèi cuī shēng yuē: jūn jí wèi wèi yuán zuò qiú, jù míng chāo běn gǎi hūn, yǔ wèi méi shuò kě hū? cuī shēng dà yuè, zài bài guì qǐng. qīng yī yuē: shì yì bì dìng. hòu shí wǔ liù rì, dà shì jí chén, jūn yú cǐ shí, dàn jù hūn lǐ suǒ yào, bìng yú cǐ bèi jiǔ yáo. jīn xiǎo niáng zǐ ā zǐ zài luó gǔ zhōng, yǒu xiǎo jí, gù rì wǎng kàn shěng. xiàng mǒu qù hòu, biàn dāng zī qǐ, qī dào jiē zhì cǐ yǐ. yú shì jù xíng, cuī shēng zài hòu, jí yī yán yíng bèi jí rì suǒ yào. zhì qī, nǚ jí dì jiē dào. qí zǐ yì yí zhì jí lì, sòng liú nǚ guī yú cuī shēng. cuī shēng mǔ zài gù jū, shū bù zhī cuī shēng nà shì. cuī shēng yǐ bù gào ér qǔ, dàn qǐ yǐ bì yìng. mǔ jiàn xīn fù zhī zī shén měi. jīng yuè yú, hū yǒu rén sòng shí yú nǚ, gān xiāng shū yì. hòu cuī shēng jué mǔ cí yán shuāi cuì, yīn fú wèn jǐ xià. mǔ yuē: yǒu rǔ yī zi, jì dé qiú quán. jīn rǔ suǒ nà xīn fù, yāo mèi wú shuāng, wú yú tǔ sù tú huà zhī zhōng, wèi zēng jiàn cǐ. bì shì hú mèi zhī bèi, shāng hài yú rǔ, gù zhì wú yōu. cuī shēng rù shì, jiàn nǚ lèi tì jiāo xià yuē: běn shì jī zhǒu, wàng yǐ zhōng tiān bù zhī zūn fū rén dài yǐ hú mèi bèi, míng chén jí bié. cuī shēng yì huī tì bù néng yán. míng rì, nǚ chē qí fù zhì, nǚ chéng yī mǎ, cuī shēng yì chéng yī mǎ cóng sòng zhī. rù luó gǔ sān shí lǐ, shān jiān yǒu yī chuān, chuān zhōng yǒu yì huā zhēn guǒ, bù kě yán jì guǎn yǔ wū shì, chǐ yú wáng zhě. qīng yī bǎi xǔ yíng chēng yuē: wú xíng cuī láng, hé bì jiāng lái? yú shì pěng rù, liú cuī shēng yú mén wài. wèi jǐ, yī qīng yī nǚ chuán zǐ yán yuē: cuī láng yí yí yuán zuò qiǎn, jù míng chāo běn gǎi háng, tài fū rén yí zǔ, shì yí biàn jué, bù hé xiāng jiàn rán xiǎo mèi céng fèng zhōu xuán. yì dāng fèng qū. é ér zhào cuī shēng rù, zé qiào zài sān, cí biàn qīng wǎn. cuī shēng dàn bài fú shòu qiǎn ér yǐ, hòu suì zuò yú zhōng qǐn duì shí. shí qì mìng jiǔ, zhào nǚ lè qià zòu, kēng qiāng wàn biàn. lè què, qí zǐ wèi nǚ yuē: xū lìng cuī láng què huí, rǔ yǒu hé wù zèng sòng? nǚ suì xiù zhōng qǔ bái yù hé zi yí cuī shēng, shēng yì liú bié, yú shì gè wū yàn ér chū mén. zhì luó gǔ kǒu huí wàng, qiān yán wàn hè, wú yǒu yuǎn lù. yīn tòng kū guī jiā, cháng chí yù hé zi, yù yù bù lè. hū yǒu hú sēng kòu mén qiú shí yuē: jūn yǒu zhì bǎo, qǐ xiāng shì yě. cuī shēng yuē: mǒu pín shì, hé yǒu shì qǐng? sēng yuē: jūn qǐ bù yǒu yì rén fèng zèng hū? pín dào wàng qì zhī zhī. cuī shēng shì chū yù hé zi shì sēng. sēng qǐ, qǐng yǐ bǎi wàn shì zhī, suì wǎng. cuī shēng wèn sēng yuē: nǚ láng shuí yé? yuē.: jūn suǒ nà qī, xī wáng mǔ dì sān nǚ, yù zhī niáng zǐ yě. zǐ yì fù měi míng yú xiān dōu, kuàng fù rén jiān! suǒ xī jūn nà zhī bù dé jiǔ yuǎn, ruò zhù dé yī nián, jūn jǔ jiā bù sǐ yǐ! chū xuán guài lù
唐開元天寶中,有崔書生,於東州邏谷口居,好植名花。暮春之中,英蕊芬郁,遠聞百步。書生每初晨,必盥(盥原作與,據明抄本改)漱看之。忽有一女,自西乘馬而來,青衣老少數人隨後。女有殊色,所乘駿馬極佳。崔生未及細視,則已過矣。明日又過,崔生乃於花下,先致酒茗樽杓,鋪陳茵席,乃迎馬首拜曰:「某性好花木,此園無非手植。今正值香茂,頗堪流眄。女郎頻日而過,計仆馭當疲。敢具單醪,以俟憩息。」女不顧而過。其後青衣曰:「但具酒饌,何憂不至?」女顧叱曰:「何故輕與人言!」崔生明日又先及,鞭馬隨之,到別墅之前,又下馬,拜請良久。一老青衣謂女曰:「馬大疲,暫歇無爽。」因自控馬,至當寢下。老青衣謂崔生曰:「君即未(未原作求,據明抄本改)婚,予為媒妁可乎?」崔生大悅,載拜跪請。青衣曰:「事亦必定。後十五六日,大是吉辰,君於此時,但具婚禮所要,並於此備酒肴。今小娘子阿姊在邏谷中,有小疾,故日往看省。向某去後,便當咨啟,期到皆至此矣。」於是俱行,崔生在後,即依言營備吉日所要。至期,女及娣皆到。其姊亦儀質極麗,送留女歸於崔生。崔生母在故居,殊不知崔生納室。崔生以不告而娶,但啟以婢媵。母見新婦之姿甚美。經月余,忽有人送食於女,甘香殊異。後崔生覺母慈顏衰悴,因伏問幾下。母曰:「有汝一子,冀得求全。今汝所納新婦,妖媚無雙,吾於土塑圖畫之中,未曾見此。必是狐魅之輩,傷害於汝,故致吾憂。」崔生入室,見女淚涕交下曰:「本侍箕帚,望以終天;不知尊夫人待以狐魅輩,明晨即別。」崔生亦揮涕不能言。明日,女車騎復至,女乘一馬,崔生亦乘一馬從送之。入邏谷三十里,山間有一川,川中有異花珍果,不可言紀;館宇屋室,侈於王者。青衣百許迎稱曰:「無行崔郎,何必將來?」於是捧入,留崔生於門外。未幾,一青衣女傳姊言曰:「崔郎遺(遺原作遣,據明抄本改)行,太夫人疑阻,事宜便絕,不合相見;然小妹曾奉周旋。亦當奉屈。」俄而召崔生入,責誚再三,詞辨清婉。崔生但拜伏受譴而已,後遂坐於中寢對食。食訖命酒,召女樂洽奏,鏗鏘萬變。樂闋,其姊謂女曰:「須令崔郎卻回,汝有何物贈送?」女遂袖中取白玉盒子遺崔生,生亦留別,於是各嗚咽而出門。至邏谷口回望,千岩萬壑,無有遠路。因慟哭歸家,常持玉盒子,鬱鬱不樂。忽有胡僧扣門求食曰:「君有至寶,乞相示也。」崔生曰:「某貧士,何有是請?」僧曰:「君豈不有異人奉贈乎?貧道望氣知之。」崔生試出玉盒子示僧。僧起,請以百萬市之,遂往。崔生問僧曰:「女郎誰耶?」曰。:「君所納妻,西王母第三女,玉卮娘子也。姊亦負美名於仙都,況復人間!所惜君納之不得久遠,若住得一年,君舉家不死矣!」(出《玄怪錄》)
lí shān lǎo
驪山姥
lí shān lǎo, bù zhī hé dài rén yě. lǐ quán hǎo shén xiān zhī dào, cháng lì míng shān, bó cǎi fāng shù. zhì sōng shān hǔ kǒu yán shí shì zhōng, dé huáng dì yīn fú běn, juàn sù shū, jiān zhī shén mì. tí yún: dà wèi zhēn jūn èr nián qī yuè qī rì, dào shì kòu qiān zhī cáng zhī míng shān, yòng chuán tóng hào. yǐ mí làn, quán chāo dú shù qiān biàn, jìng bù xiǎo qí yì lǐ. yīn rù qín, zhì lí shān xià, féng yī lǎo mǔ, bìn jì dāng dǐng, yú fā bàn chuí, bì yī fú zhàng, shén zhuàng shén yì. lù páng jiàn yí huǒ shāo shù, yīn zì yán yuē: huǒ shēng yú mù, huò fā bì kè. quán wén zhī jīng, qián wèn yuē: cǐ huáng dì yīn fú mì wén, mǔ hé dé ér yán zhī? mǔ yuē: wú shòu cǐ fú, yǐ sān yuán liù zhōu jiǎ zǐ yǐ. sān yuán yī zhōu, jì yī bǎi bā shí nián, liù zhōu gòng jì yī qiān bā shí nián yǐ yī qiān bā shí nián yǐ yuán zuò yī qiān bā nián. jù chén xiào běn gǎi. shào nián cóng hé ér zhī? quán qǐ shǒu zài bài, jù gào dé fú zhī suǒ, yīn qǐng wèn xuán yì. shǐ quán zhèng lì, xiàng míng shì zhī yuē: shòu cǐ fú zhě, dāng xū míng liè xiān jí, gǔ xiāng yīng xiān, ér hòu kě yǐ yǔ zhì dào zhī yōu miào, qǐ xuán guān zhī suǒ yào ěr. bù rán zhě, fǎn shòu qí jiù yě. shào nián quán gǔ guàn yú shēng mén, mìng lún qí yú rì jiǎo, xuè mài wèi jiǎn, xīn yǐng bù piān, xìng xián ér hǎo fǎ, shén yǒng ér lè zhì, zhēn wú dì zǐ yě! rán sì shí wǔ suì, dāng yǒu dà è. yīn chū dān shū fú yī tòng, guàn yú zhàng duān, lìng quán guì ér tūn zhī. yuē: tiān dì xiāng bǎo. yú shì mìng zuò, wèi shuō yīn fú zhī yì yuē: yīn fú zhě, shàng qīng suǒ mì, xuán tái suǒ zūn, lǐ guó zé tài píng, lǐ shēn zé dé dào. fēi dú jī quán zhì shèng zhī yòng, nǎi zhì dào zhī yào shū, qǐ rén jiān cháng diǎn yé? xī suī yǒu míng chāo běn suī yǒu zuò chī yóu. bào héng, huáng dì jǔ xián yòng néng, zhū qiáng fá pàn, yǐ zuǒ shén nóng zhī lǐ. sān nián bǎi zhàn, ér gōng yòng wèi chéng. zhāi xīn gào tiān, zuì jǐ qǐng mìng. jiǔ líng jīn mǔ mìng méng hú zhī shǐ, shòu yǐ yù fú, rán hòu néng tōng tiān dá chéng, gǎn dòng tiān dì. mìng xuán nǚ jiào qí bīng jī, cì dì jiǔ tiān liù jiǎ bīng xìn zhī fú, cǐ shū nǎi xíng yú shì. fán sān bǎi yú yán, yī bǎi yán yǎn dào, yī bǎi yán yǎn fǎ, yī bǎi yán yǎn shù. shàng yǒu shén xiān bào yī zhī dào, zhōng yǒu fù guó ān mín zhī fǎ, xià yǒu qiáng bīng zhàn shèng zhī shù. jiē chū zì tiān jī, hé hū shén zhì. guān qí jīng miào, zé huáng tíng bā jǐng, bù zú yǐ wèi xuán chá qí zhì yào, zé jīng chuán zi shǐ, bù zú yǐ wèi wén jiào qí qiǎo zhì, zé sūn wú hán bái, bù zú yǐ wèi qí. yī míng huáng dì tiān jī zhī shū. fēi qí rén bù kě wàng chuán, jiǔ qiào sì zhī bù jù qiān tān yú chī jiāo shē yín yì zhě, bì bù kě shǐ wén zhī. fán chuán tóng hào, dāng zhāi ér chuán zhī. yǒu běn zhě wèi shī, shòu shū zhě wèi dì zǐ. bù dé yǐ fù guì wèi zhòng pín jiàn wèi qīng, wéi zhī zhě duó jì èr shí. měi nián qī yuè qī rì xiě yī běn, cáng míng shān shí yán zhōng, dé jiā suàn. běn mìng rì sòng qī biàn, yì xīn jī, jiā nián shòu, chū sān shī, xià jiǔ chóng, mì ér zhòng zhī, dāng chuán tóng hào ěr. cǐ shū zhì rén xué zhī dé qí dào, xián rén xué zhī dé qí fǎ, fán rén xué zhī dé qí yāng, zhí míng chāo běn chén xiào běn zhí zuò shí fēn bù tóng yě. jīng yán jūn zǐ dé zhī gù gōng, xiǎo rén dé zhī qīng mìng, gài xiè tiān jī yě. xiè tiān jī zhě chén sān jié, dé bù jiè zāi! yán qì, wèi quán yuē: rì yǐ bū yǐ, wú yǒu mài fàn, xiāng yǔ wèi shí. xiù zhōng chū yī hù, mìng quán yú gǔ zhōng qǔ shuǐ. jì mǎn, hù hū zhòng bǎi yú jīn, lì bù néng zhì ér chén quán zhōng. què zhì shù xià, shī lǎo suǒ zài, wéi yú shí shàng liú mài fàn shù shēng. chàng wàng zhì xī, bù fù jiàn lǎo, quán shí mài fàn. zì cǐ bù shí, yīn jué lì lì zì yuán què, jù míng chāo běn xǔ kè běn bǔ qiú dào, zhù yīn fú, shù èr shí sì jī, zhe tài bái yīn jīng, shù zhōng tái zhì kǔn wài chūn qiū. yǐ xíng yú shì. shì wèi jīng nán jié dù fù shǐ xiān zhōu cì shǐ. chū jí xiān chuán
驪山姥,不知何代人也。李筌好神仙之道,常歷名山,博採方術。至嵩山虎口岩石室中,得黃帝《陰符》本,絹素書,緘之甚密。題云:「大魏真君二年七月七日,道士寇謙之藏之名山,用傳同好。」以糜爛,筌抄讀數千遍,竟不曉其義理。因入秦,至驪山下,逢一老母,鬢髻當頂,余發半垂,弊衣扶杖,神狀甚異。路旁見遺火燒樹,因自言曰:「火生於木,禍發必克。」筌聞之驚,前問曰:「此黃帝《陰符》秘文,母何得而言之?」母曰:「吾受此符,已三元六周甲子矣。三元一周,計一百八十年,六周共計一千八十年矣(「一千八十年矣」原作「一千八年」。據陳校本改)。少年從何而知?」筌稽首載拜,具告得符之所,因請問玄義。使筌正立,向明視之曰:「受此符者,當須名列仙籍,骨相應仙,而後可以語至道之幽妙,啟玄關之鎖鑰耳。不然者,反受其咎也。少年顴骨貫於生門,命輪齊於日角,血脈未減,心影不偏,性賢而好法,神勇而樂智,真吾弟子也!然四十五歲,當有大厄。」因出丹書符一通,貫於杖端,令荃跪而吞之。曰:「天地相保。」於是命坐,為說《陰符》之義曰:「陰符者,上清所秘,玄台所尊,理國則太平,理身則得道。非獨機權制勝之用,乃至道之要樞,豈人間常典耶?昔雖有(明抄本「雖有」作「蚩尤」。)暴橫,黃帝舉賢用能,誅強伐叛,以佐神農之理。三年百戰,而功用未成。齋心告天,罪己請命。九靈金母命蒙狐之使,授以玉符,然後能通天達誠,感動天帝。命玄女教其兵機,賜帝九天六甲兵信之符,此書乃行於世。凡三百餘言,一百言演道,一百言演法,一百言演術。上有神仙抱一之道,中有富國安民之法,下有強兵戰勝之術。皆出自天機,合乎神智。觀其精妙,則黃庭八景,不足以為玄;察其至要,則經傳子史,不足以為文;較其巧智,則孫吳韓白,不足以為奇。一名黃帝天機之書。非奇人不可妄傳,九竅四肢不具、慳貪愚痴、驕奢淫佚者,必不可使聞之。凡傳同好,當齋而傳之。有本者為師,受書者為弟子。不得以富貴為重、貧賤為輕,違之者奪紀二十。每年七月七日寫一本,藏名山石岩中,得加算。本命日誦七遍,益心機,加年壽,出三屍,下九蟲,秘而重之,當傳同好耳。此書至人學之得其道,賢人學之得其法,凡人學之得其殃,職(明抄本、陳校本「職」作「識」)分不同也。經言君子得之固躬,小人得之輕命,蓋泄天機也。泄天機者沉三劫,得不戒哉!」言訖,謂筌曰:「日已晡矣,吾有麥飯,相與為食。」袖中出一瓠,命筌於谷中取水。既滿,瓠忽重百餘斤,力不能制而沉泉中。卻至樹下,失姥所在,惟於石上留麥飯數升。悵望至夕,不復見姥,筌食麥飯。自此不食,因絕粒(粒字原闕,據明抄本、許刻本補)求道,注《陰符》,述二十四機,著《太白陰經》,述《中台志閫外春秋》。以行於世。仕為荊南節度副使仙州刺史。(出《集仙傳》)
huáng guān fú
黃觀福
huáng guān fú zhě, yǎ zhōu bǎi zhàng xiàn mín zhī nǚ yě. yòu bù rú hūn xuè, hǎo qīng jìng, jiā pín wú xiāng, yǐ bǎi yè bǎi zi fén zhī. měi níng rán jìng zuò, wú suǒ yíng wèi, jīng rì bù juàn. huò shí bǎi yè, yǐn shuǐ zì gěi, bù shì wǔ gǔ. fù mǔ lián zhī, lǜ rèn qí yì. jì jī yù jià zhī, hū wèi fù mǔ yuē: mén qián shuǐ zhōng jí yǒu yì wù. nǚ cháng shí duō yǔ fù mǔ shuō qí shì xiān zhào, wǎng wǎng xìn yàn. wén zhī, yīn yǐ wèi rán, suí wǎng kàn zhī. shuǐ guǒ lái xiōng yǒng, nǎi zì tóu shuǐ zhōng, liáng jiǔ bù chū. lù zhī, dé yī gǔ mù tiān zūn xiàng, jīn cǎi yǐ bó, zhuàng mào yǔ nǚ wú yì. shuǐ jí chéng jìng. biàn yǐ mù xiàng zhì lù shàng, hào qì ér guī. qí mǔ shí lái shì zhī, yì niàn bù yǐ. hū yǒu cǎi yún xiān lè, yǐn wèi shén duō, yǔ nǚ zǐ sān rén, xià qí tíng zhōng, wèi fù mǔ yuē: nǚ běn shàng qīng xiān rén yě, yǒu xiǎo guò, zhé zài rén jiān. nián xiàn jì bì, fù guī tiān shàng, wú zhì yōu niàn yě. tóng lái sān rén, yī shì yù huáng shì nǚ, yī shì tiān dì shì chén nǚ, yī shì shàng qīng shì shū. cǐ qù bù fù lái yǐ. jīn lái cǐ dì, jí yì sǐ zhě shén duō, yǐ jīn yí fù mǔ, shǐ yí jiā yì zhōu, yǐ bì xiōng suì. jí liú jīn shù bǐng, shēng tiān ér qù. fù mǔ rú qí yán, yí jiā shǔ jùn. qí suì yì dú, lí yǎ yóu shén, shí sàng sān sì, jí táng lín dé nián yě. jīn sú hū wèi huáng guān fú, gài yǐ bù shí tiān zūn dào xiàng, réng shì xiāng chuán yǔ é, yǐ huáng guān fú wèi huáng guān fú yě. chū jí xiān chuán
黃觀福者,雅州百丈縣民之女也。幼不茹葷血,好清靜,家貧無香,以柏葉、柏子焚之。每凝然靜坐,無所營為,經日不倦。或食柏葉,飲水自給,不嗜五穀。父母憐之,率任其意。既笄欲嫁之,忽謂父母曰:「門前水中極有異物。」女常時多與父母說奇事先兆,往往信驗。聞之,因以為然,隨往看之。水果來洶湧,乃自投水中,良久不出。漉之,得一古木天尊像,金彩已駁,狀貌與女無異。水即澄靜。便以木像置路上,號泣而歸。其母時來視之,憶念不已。忽有彩雲仙樂,引衛甚多,與女子三人,下其庭中,謂父母曰:「女本上清仙人也,有小過,謫在人間。年限既畢,復歸天上,無至憂念也。同來三人,一是玉皇侍女,一是天帝侍辰女,一是上清侍書。此去不復來矣。今來此地,疾疫死者甚多,以金遺父母,使移家益州,以避凶歲。」即留金數餅,升天而去。父母如其言,移家蜀郡。其歲疫毒,黎雅尤甚,十喪三四,即唐麟德年也。今俗呼為黃冠佛,蓋以不識天尊道像,仍是相傳語訛,以黃冠福為黃冠佛也。(出《集仙傳》)