shuǐ guài
(水怪)
gǔn huán chōng lǐ tāng qí huàn zi yīng chūn luò shuǐ shù zi guǐ luó zhōu chì biē
鯀 桓沖 李湯 齊浣 子英春 洛水豎子 鬼 羅州赤鱉
hán xún fēng lìng zhēn níng zhēn guān shǔ jiāng mín zhāng hú zi bǎi jūn yè lǎng zhī
韓珣 封令禛 凝真觀 蜀江民 張鬍子 柏君 葉朗之
liǔ zōng yuán wáng yáo liǔ yí cuī zhuó rǎn rén hǎi shàng rén fǎ jù sì sēng lǐ yán fú
柳宗元 王瑤 柳沂 崔梲 染人 海上人 法聚寺僧 李延福
gǔn
鯀
yáo shǐ gǔn zhì hóng shuǐ, bù shèng qí rèn, suì zhū zhī. gǔn yú yǔ shān, huà wèi huáng néng, rù yú yǔ quán. jīn huì jī rén jì yǔ miào, bù yòng néng. shuǐ jū yuē néng, lù jū yuē xióng yě. chū shù yì jì
堯使鯀治洪水,不勝其任,遂誅之。鯀於羽山,化為黃能,入於羽泉。今會稽人祭禹廟,不用能。水居曰能,陸居曰熊也。(出《述異記》)
huán chōng
桓沖
jìn huán chōng wèi jiāng zhōu cì shǐ, qiǎn rén zhōu xíng lú shān, jì dǔ líng yì. jì zhì chóng yǎn, yǒu yī hú, zā shēng sāng shù. hú zhōng yǒu bài biàn chì lín yú, shǐ zhě kě jí, yù wǎng yǐn shuǐ, chì lín yú zhāng qí xiàng zhī, shǐ zhě bù gǎn yǐn. chū fǎ yuàn zhū lín
晉桓沖為江州刺史,遣人周行廬山,冀睹靈異。既陟崇巚,有一湖,匝生桑樹。湖中有敗艑赤鱗魚,使者渴極,欲往飲水,赤鱗魚張鬐向之,使者不敢飲。(出《法苑珠林》)
lǐ tāng
李湯
táng zhēn yuán dīng chǒu suì, lǒng xī lǐ gōng zuǒ fàn xiāo xiāng cāng wú, ǒu yù zhēng nán cóng shì hóng nóng yáng héng pō zhōu gǔ àn, yān liú fó sì, jiāng kōng yuè fú, zhēng yì huà qí. yáng gào gōng zuǒ yún: yǒng tài zhōng, lǐ tāng rèn chǔ zhōu cì shǐ shí, yǒu yú rén, yè diào yú guī shān zhī xià. qí diào yīn wù suǒ zhì, bù fù chū. yú zhě jiàn shuǐ, jí chén yú xià wǔ shí zhàng. jiàn dà tiě suǒ, pán rào shān zú, xún bù zhī jí. suì gào tāng, tāng mìng yú rén jí néng shuǐ zhě shù shí, huò qí suǒ, lì mò néng zhì. jiā yǐ niú wǔ shí yú tóu, suǒ nǎi zhèn dòng, shāo shāo jiù àn. shí wú fēng tāo, jīng làng fān yǒng, guān zhě dà hài. suǒ zhī mò, jiàn yī shòu, zhuàng yǒu rú yuán, bái shǒu zhǎng qí, xuě yá jīn zhǎo, chuǎng rán shàng àn, gāo wǔ zhàng xǔ. dūn jù zhī zhuàng ruò yuán hóu, dàn liǎng mù bù néng kāi, wù ruò hūn mèi. mù bí shuǐ liú rú quán, xián mò xīng huì, rén bù kě jìn. jiǔ nǎi yǐn jǐng shēn qiàn, shuāng mù hū kāi, guāng cǎi ruò diàn. gù shì rén yān, yù fā kuáng nù. guān zhě bēn zǒu. shòu yì xú xú yǐn suǒ zhuāi niú, rù shuǐ qù, jìng bù fù chū. shí chǔ duō zhī míng shì, yǔ tāng xiāng gù è sǒng, bù zhī qí yóu. ěr shí, shí yuán zài zhě zì xià, jù míng chāo běn yí shàng. nǎi yú zhě zhī suǒ suǒ, qí shòu jìng bù fù jiàn. gōng zuǒ zhì yuán hé bā nián dōng, zì cháng zhōu jiàn sòng gěi shì zhōng mèng jiān zhì zhū fāng, lián shǐ xuē gōng píng guǎn dài lǐ bèi. shí fú fēng mǎ zhí fàn yáng lú jiǎn néng hé dōng péi qú jiē tóng guǎn zhī, huán lú huì yǔ zhōng xī yān. gōng zuǒ fù shuō qián shì, rú yáng suǒ yán. zhì jiǔ nián chūn, gōng zuǒ fǎng gǔ dōng wú, cóng tài shǒu yuán gōng xī fàn dòng tíng, dēng bāo shān, sù dào zhě zhōu jiāo jūn lú. rù líng dòng, tàn xiān shū, shí xué jiān dé gǔ yuè dú jīng dì bā juǎn, wén zì gǔ qí, biān cì dù huǐ, bù néng jiě. gōng zuǒ yǔ jiāo jūn gòng xiáng dú zhī: yǔ lǐ shuǐ, sān zhì tóng bǎi shān, jīng fēng zǒu léi, shí hào mù míng wǔ bó yōng chuān, tiān lǎo sù bīng, bù néng xìng. yǔ nù, zhào jí bǎi líng, sōu mìng kuí lóng. tóng bǎi qiān jūn zhǎng qǐ shǒu qǐng mìng, yǔ yīn qiú hóng méng shì zhāng shāng shì dōu lú shì lí lóu shì. nǎi huò huái wō shuǐ shén, míng wú zhī qí, shàn yīng duì yán yǔ, biàn jiāng huái zhī qiǎn shēn, yuán xí zhī yuǎn jìn. xíng ruò yuán hóu, suō bí gāo é, qīng qū bái shǒu, jīn mù xuě yá, jǐng shēn bǎi chǐ, lì yú jiǔ xiàng, bó jī téng chuō jí bēn, qīng lì shū hū, wén shì bù kě jiǔ. yǔ shòu zhī zhāng lǜ, bù néng zhì shòu zhī niǎo mù yóu, bù néng zhì shòu zhī gēng chén, néng zhì. chī pí huán mù mèi shuǐ líng shān yāo shí guài, bēn hào jù rào yǐ shù shí zài, gēng chén yǐ zhàn zhú qù. jǐng suǒ dà suǒ, bí chuān jīn líng, xǐ huái yīn zhī guī shān zhī zú xià, bǐ huái shuǐ yǒng ān liú zhù hǎi yě. gēng chén zhī hòu, jiē tú cǐ xíng zhě, miǎn huái tāo fēng yǔ zhī nán. jí lǐ tāng zhī jiàn, yǔ yáng héng zhī shuō, yǔ yuè dú jīng fú yǐ. chū róng mù xián tán.
唐貞元丁丑歲,隴西李公佐泛瀟湘、蒼梧,偶遇征南從事弘農楊衡泊舟古岸,淹留佛寺,江空月浮,征異話奇。楊告公佐云:「永泰中,李湯任楚州刺史時,有漁人,夜釣於龜山之下。其釣因物所制,不復出。漁者健水,疾沉於下五十丈。見大鐵鎖,盤繞山足,尋不知極。遂告湯,湯命漁人及能水者數十,獲其鎖,力莫能制。加以牛五十餘頭,鎖乃振動,稍稍就岸。時無風濤,驚浪翻湧,觀者大駭。鎖之末,見一獸,狀有如猿,白首長鬐,雪牙金爪,闖然上岸,高五丈許。蹲踞之狀若猿猴,但兩目不能開,兀若昏昧。目鼻水流如泉,涎沫腥穢,人不可近。久乃引頸伸欠,雙目忽開,光彩若電。顧視人焉,欲發狂怒。觀者奔走。獸亦徐徐引鎖拽牛,入水去,竟不復出。時楚多知名士,與湯相顧愕悚,不知其由。爾時,(「時」原在「者」字下,據明抄本移上。)乃漁者知鎖所,其獸竟不復見。」公佐至元和八年冬,自常州餞送給事中孟蕳至朱方,廉使薛公苹館待禮備。時扶風馬植、范陽盧簡能、河東裴蘧皆同館之,環爐會語終夕焉。公佐復說前事,如楊所言。至九年春,公佐訪古東吳,從太守元公錫泛洞庭,登包山,宿道者周焦君廬。入靈洞,探仙書,石穴間得古《岳瀆經》第八卷,文字古奇,編次蠹毀,不能解。公佐與焦君共詳讀之:「禹理水,三至桐柏山,驚風走雷,石號木鳴;五伯擁川,天老肅兵,不能興。禹怒,召集百靈,搜命夔、龍。桐柏千君長稽首請命,禹因囚鴻蒙氏、章商氏、兜盧氏、犁婁氏。乃獲淮、渦水神,名無支祁,善應對言語,辨江淮之淺深,原隰之遠近。形若猿猴,縮鼻高額,青軀白首,金目雪牙,頸伸百尺,力窬九象,搏擊騰踔疾奔,輕利倏忽,聞視不可久。禹授之章律,不能制;授之鳥木由,不能制;授之庚辰,能制。鴟脾桓木魅水靈山妖石怪,奔號聚繞以數十載,庚辰以戰逐去。頸鎖大索,鼻穿金鈴,徙淮陰之龜山之足下,俾淮水永安流注海也。庚辰之後,皆圖此形者,免淮濤風雨之難。」即李湯之見,與楊衡之說,與《岳瀆經》符矣。(出《戎幕閒談》)。
qí huàn
齊浣
táng kāi yuán zhōng, hé nán cǎi fǎng shǐ biàn zhōu cì shǐ qí huàn yǐ xú chéng xiǎn jí, zòu kāi shí bā lǐ hé, dá yú qīng shuǐ. qí hé suí zhōu xiàn fēn jué, bó zhōu zhēn yuán xiàn chéng cuī yán yī jiǔ qí xiàn tú, kāi shù qiān bù, zhōng de lóng táng. chū kāi wèi shì xū xué, rán zhuàng rú xīn zhú, jìng jié zhōu guǎng. běi bì xià yǒu wǔ sè zhé lóng, zhǎng yī zhàng yú, lǐ yú wǔ liù méi, gè zhǎng chǐ. yǒu líng guī liǎng tóu, zhǎng yī chǐ èr cùn, móu zhǎng jiǔ fēn. yī yǐ bái kāi hé yù shǐ wū yuán chāng, zhuàng shàng qí huàn. huàn mìng yí lóng rù huái, fàng guī rù biàn. yī yí lóng jí yú èr bǎi yú lǐ, zhì huái àn, yǒu yú shù bǎi wàn shǒu, tiào yuè fù lóng, shuǐ wèi zhī fèi. lóng rù huái pēn shuǐ, yún wù yǎo míng, suì bù fù jiàn. chū jiāng yí zhī yě, yù shǐ yuán xī bá qí yī xū. yuán chāng qiǎn rén sòng guī zhì sòng, yù shuǐ pō, zàn fàng guī shuǐ zhōng, shuǐ kuò shù chǐ, shēn bù guò wǔ cùn, suì shī dà guī suǒ zài. hé shuǐ qiú zhī, yì bù huò, kōng zhì xiǎo guī yān. chū guǎng yì jì
唐開元中,河南採訪使汴州刺史齊浣以徐城險急,奏開十八里河,達於清水。其河隨州縣分掘,亳州真源縣丞崔延禕乣其縣徒,開數千步,中得龍堂。初開謂是虛穴,然狀如新築,淨潔周廣。北壁下有五色蟄龍,長一丈余,鯉魚五六枚,各長尺。有靈龜兩頭,長一尺二寸,眸長九分。禕以白開河御史鄔元昌,狀上齊浣。浣命移龍入淮,放龜入汴。禕移龍及魚二百餘里,至淮岸,有魚數百萬首,跳躍赴龍,水為之沸。龍入淮噴水,雲霧杳冥,遂不復見。初將移之也,御史員錫拔其一須。元昌遣人送龜至宋,遇水泊,暫放龜水中,水闊數尺,深不過五寸,遂失大龜所在。涸水求之,亦不獲,空致小龜焉。(出《廣異記》)
zi yīng chūn
子英春
zi yīng chūn zhě, shū xiāng rén, shàn rù shuǐ. bǔ dé chì lǐ, ài qí sè, chí guī, yǎng zhī chí zhōng. shù yǐ mǐ gǔ shí zhī, yī nián, zhǎng zhàng yú, suì shēng jué yǒu chì. zi yīng bù, bài xiè zhī, yú yán: wǒ lái yíng rǔ, shàng wǒ bèi, yǔ rǔ jù shēng. suì lái guī jiàn qī zǐ, yú fù yíng zhī. gù wú zhōng mén hù zuò shén yú zi yīng cí yě. chū shén guǐ chuán
子英春者,舒鄉人,善入水。捕得赤鯉,愛其色,持歸,養之池中。數以米穀食之,一年,長丈余,遂生角有翅。子英怖,拜謝之,魚言:「我來迎汝,上我背,與汝具升。」歲來歸見妻子,魚復迎之。故吳中門戶作神魚子英祠也。(出《神鬼傳》)
luò shuǐ shù zi
洛水豎子
yǒu rén luò shuǐ zhōng jiàn shù zi xǐ mǎ, qǐng zhī, jiàn yī wù rú bái liàn dài, jí guāng jīng, jiǎo shù zi zhī xiàng sān liǎng zā, jí luò shuǐ sǐ. fán shì shuǐ zhōng jí wān pō zhī jiān, jiē yǒu zhī. rén zǎo yù xǐ mǎ sǐ zhě, jiē wèi yuán suǒ yǐn, fēi yě. cǐ míng bái tè, yí shèn fáng zhī, jiāo zhī lèi yě. chū cháo yě qiān zài
有人洛水中見豎子洗馬,頃之,見一物如白練帶,極光晶,繳豎子之項三兩匝,即落水死。凡是水中及灣泊之間,皆有之。人澡浴洗馬死者,皆謂黿所引,非也。此名白特,宜慎防之,蛟之類也。(出《朝野僉載》)
guǐ
鬼
kuài yú zhuàng rú lǐ, qí wén chì bān, zhǎng zhě chǐ yú, yù zhāng jiè yǒu zhī. duō jū wū ní chí zhōng, huò zhì shù bǎi, néng wèi zi gù fǎn guǐ huàn huò ǎo guài, yì néng mèi rén. qí wū chí cè jìn, suǒ yǒu tián dì, rén bù gǎn fàn. huò gào ér diàn zhī, hòu qí zū zhí, tián jí bèi fēng, dàn nì jǐ xìng míng diàn zhī. sān nián ér hòu shě qù, bì miǎn qí hài. qí huò wèi rén huàn zhě, néng liè rén miàn mù, fǎn rén shǒu zú, qí xiè zhī ér hòu miǎn. yì néng yè jiān xíng yú lù dì, suǒ jīng zhī chù, yǒu ní zōng jī: suǒ dào zhī chù, wén sǒu sǒu zhī shēng. běi bù míng chāo běn bù zuò dì èr shí wǔ bù dà jiāng jūn. yǒu pò quán fú shū fú shū yuán zuò shū fú, jù lù yì jì gǎi. yú zhuān shí shàng, tóu qí chí zhōng, huò shū bǎn cì, dīng yú chí pàn, ér bì yīn fēng yǔ léi tíng, yǐ wǎng tā suǒ. shàn cǐ shù zhě, fāng kě xíng zhī. chū lù yì jì
鱠魚狀如鱧,其文赤斑,長者尺余,豫章界有之。多居污泥池中,或至數百,能為(子故反)鬼幻惑襖怪,亦能魅人。其污池側近,所有田地,人不敢犯。或告而奠之,厚其租值,田即倍豐,但匿己姓名佃之。三年而後捨去,必免其害。其或為人患者,能捩人面目,反人手足,祈謝之而後免。亦能夜間行於陸地,所經之處,有泥蹤跡:所到之處,聞嗾嗾之聲。北部(明抄本「部」作「帝」)二十五部大將軍。有破泉符書(「符書」原作「書符」,據《錄異記》改。)於磚石上,投其池中,或書板刺,釘於池畔,而必因風雨雷霆,以往他所。善此術者,方可行之。(出《錄異記》)
luó zhōu chì biē
羅州赤鱉
lǐng nán luó zhōu biàn zhōu jiè nèi, shuǐ zhōng duō chì biē, qí dà rú shi, ér hè chì sè. wú wèn qín shòu shuǐ niú, rù shuǐ jí bèi yè shēn tán, xī xiě sǐ. huò yún, jiāo lóng shǐ yè zhī, bù zhī suǒ yǐ rán yě. chū cháo yě qiān zài
嶺南羅州辯州界內,水中多赤鱉,其大如匙,而赫赤色。無問禽獸水牛,入水即被曳深潭,吸血死。或雲,蛟龍使曳之,不知所以然也。(出《朝野僉載》)
hán xún
韓珣
táng háng zhōu fù yáng xiàn hán xún zhuāng záo jǐng, cái shēn wǔ liù chǐ, tǔ zhōng de yú shù qiān tóu, tǔ yǒu wēi rùn. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì, míng chāo běn zuò chū cháo yě qiān zài
唐杭州富陽縣韓珣莊鑿井,才深五六尺,土中得魚數千頭,土有微潤。(出《廣古今五行記》,明抄本作出《朝野僉載》)
fēng lìng zhēn
封令禛
táng fēng lìng zhēn rèn cháng zhōu cì shǐ, yú jiāng nán yí liú jiāng mù, zhì luò zào miào. jiàng rén jié mù, yú zhōng de yī zéi yú zhǎng shù cùn, rú kè ān zhī. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
唐封令禛任常州刺史,於江南沂流將木,至洛造廟。匠人截木,於中得一鯽魚長數寸,如刻安之。(出《廣古今五行記》)
níng zhēn guān
凝真觀
táng huái zhōu níng zhēn guān dōng láng zhù, yǐ wǔ shí yú nián, dào shì wǎng wǎng wén zhù zhōng yǒu xiā má shēng, bù zhī de chù. hòu yīn zhù xiǔ huài, yì zhī, chú rén kǎn yǐ wèi xīn, zhù zhōng de yī xiā má, qí zhù xiān wú kǒng yě. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
唐懷州凝真觀東廊柱,已五十餘年,道士往往聞柱中有蝦蟆聲,不知的處。後因柱朽壞,易之,廚人砍以為薪,柱中得一蝦蟆,其柱先無孔也。(出《廣古今五行記》)
shǔ jiāng mín
蜀江民
táng shǔ mín, yǒu yú jiāng zhī shàng huò jù biē zhě, dà yú cháng, zhǎng chǐ yú, qí qún zhū sè. zhǔ zhī jīng sù, yóu xì zì ruò, yòu jiā huǒ yī rì, shuǐ hé ér bì bù sǐ. jǔ jiā jīng jù, yǐ wèi lóng yě, tóu yú jiāng zhōng, fú fàn ér qù, bù fù jiàn yǐ. chū lù yì jì
唐蜀民,有於江之上獲巨鱉者,大於常,長尺余,其裙朱色。煮之經宿,遊戲自若,又加火一日,水涸而斃不死。舉家驚懼,以為龍也,投於江中,浮泛而去,不復見矣。(出《錄異記》)
zhāng hú zi
張鬍子
táng wú jùn yú rén zhāng hú zi cháng yú tài hú zhōng, diào dé yī jù yú, fù shàng yǒu dān shū zì yuē: jiǔ dēng lóng mén shān, sān yǐn tài hú shuǐ. bì jìng bù chéng lóng, mìng fù zhāng hú zi. chū líng guài jí
唐吳郡漁人張鬍子嘗於太湖中,釣得一巨魚,腹上有丹書字曰:「九登龍門山,三飲太湖水。畢竟不成龍,命負張鬍子。」(出《靈怪集》)
bǎi jūn
柏君
táng jīn zhōu xún yáng xiàn shuǐ nán xiāng bǎi xìng bǎi jūn huái, yú hàn jiāng lēi mò tán, cǎi dé yú, zhǎng shù chǐ, shēn shàng yǒu zì yún: sān dù guò hǎi, liǎng dù shàng hàn. xíng zhì lēi mò, mìng shǔ bǎi jūn. chū lù yì jì
唐金州洵陽縣水南鄉百姓柏君懷,於漢江勒漠潭,採得魚,長數尺,身上有字云:「三度過海,兩度上漢。行至勒漠,命屬柏君。」(出《錄異記》)
yè lǎng zhī
葉朗之
táng jiàn zhōng yuán nián, nán kāng xiàn rén yè lǎng zhī shǐ nú dāng guī shǒu tián. tián xià liú yǒu niǎo bēi, bēi zhōng hū yǒu wù huàn, qí shēng shì é ér dà, nú yīn rù shuǐ tàn shì, dé yī dà wù, shēn huá wǎn zhuǎn, nèi tóu bēi xià. nú nǎi cāo dāo xià shuǐ, jié dé qí hòu wéi liù chǐ yú, zhǎng èr zhàng xǔ, qiān zhì àn shàng, bō pí pōu zhī. bǐ shě shù shí rén xián gòng shí zhì, ròu cuì féi měi, zhòng wèi mò dǎi. bèi shàng yǒu bái jīn dà rú jìng, shì xún yú bí, shí zhī tè měi. yú yǐ wèi pú. cǐ wù chū sǐ zhī xī, lǎng zhī mèng yī rén, zhǎng dà hēi sè, yuē: wǒ zhāng chuān shǐ zhě, xiàng zuì gū yóu, wù duò bēi zhōng, wèi jūn nú suǒ hài. jì fèi wáng mìng, shēn lí chuō rǔ, yòu xī jī kū zāng, fén yān chōng shàn. yuān jié zhī tòng, gǔ jīn mò èr. yǔ jūn sù wú xì hèn, ruò néng shā nú, xiè zé cháng guò, zuì zhǐ xiōng shēn bù ěr fǎ kē, kǒng guì mén lí huò, lǎng zhī jīng jué, bù rěn shā nú. nú míng nián, wèi zhú jiān cì rù fù ér sǐ. qí nián xià mò, lǎng zhī jǔ jiā dé bìng, sǐ zhě bā rén. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
唐建中元年,南康縣人葉朗之使奴當歸守田。田下流有鳥陂,陂中忽有物喚,其聲似鵝而大,奴因入水探視,得一大物,身滑宛轉,內頭陂下。奴乃操刀下水,截得其後圍六尺余,長二丈許,牽置岸上,剝皮剖之。比舍數十人咸共食炙,肉脆肥美,眾味莫逮。背上有白筋大如脛,似鱏魚鼻,食之特美。余以為脯。此物初死之夕,朗之夢一人,長大黑色,曰:「我章川使者,向醉孤游,誤墮陂中,為君奴所害。既廢王命,身罹戳辱,又析肌刳髒,焚醃充膳。冤結之痛,古今莫二。與君素無隙恨,若能殺奴,謝責償過,罪止凶身;不爾法科,恐貴門罹禍,朗之驚覺,不忍殺奴。奴明年,為竹尖刺入腹而死。其年夏末,朗之舉家得病,死者八人。(出《廣古今五行記》)
liǔ zōng yuán
柳宗元
táng liǔ zhōu cì shǐ hé dōng liǔ zōng yuán, cháng zì xǐng láng chū wèi yǒng zhōu sī mǎ, tú zhì jīng mén, shě yì tíng zhōng. shì xī, mèng yī fù rén yī huáng yī, zài bài ér qì yuē: mǒu jiā chǔ shuǐ zhě yě, jīn bù xìng, sǐ zài zhāo xī, fēi jūn bù néng huó zhī. tǎng huò qí shēng, bù dú dài ēn ér yǐ, jiān néng jiǎ jūn lù yì, jūn wèi jiāng wèi xiāng, qiě wú nán yǐ. xìng míng jūn zǐ yī tú yān. gōng xiè ér xǔ zhī. jì wù, hēi zì yì zhī, jí zài mèi, yòu mèng fù rén, qiě qí qiě xiè, jiǔ ér fāng qù. míng chén, yǒu lì lái, chēng jīng shuài mìng, jiāng yàn zōng yuán. zōng yuán jì mìng jià, yǐ tiān sè shàng zǎo, yīn jiǎ mèi yān, jì ér yòu mèng fù rén, pín rán qí róng, yōu huáng bù xiá, gù wèi zōng yuán yuē: mǒu zhī mìng, jīn ruò lǚ zhī xuán shén fēng, wēi wēi jiāng duàn qiě piāo yǐ. ér jūn bù néng niàn qí shì zhī jí yé? xìng jí wèi jì. bù ěr, yì yǔ bài lǚ jiē duàn yǐ, yuàn jūn zǐ xǔ zhī. yán yǐ, yòu qí bài, jì gào qù. xīn yì wèi wù yān, jí fǔ ér niàn yuē: wú yī xī sān mèng fù rén gào wǒ, cí shén kěn, qǐ wú zhī lì yǒu bù píng yú rén zhě yé? yì jiāng yàn zhě yǐ yú wèi wǒ shàn yé? dé ér huó zhī, yì wú shì yě. jí mìng jià yì jùn yàn, jì ér yǐ mèng huà jīng shuài, qiě zhào lì xùn zhī. lì yuē: qián yī rì, yú rén wǎng huò yī jù huáng lín yú, jiāng wèi shàn, jīn yǐ duàn qí shǒu. zōng yuán jīng yuē: guǒ qí xī zhī mèng. suì mìng qiè ér tóu jiāng zhōng, rán ér qí yú yǐ sǐ yǐ. shì xī, yòu mèng fù rén lái, wáng qí shǒu, zōng yuán yì yì zhī. chū xuān shì zhì
唐柳州刺史河東柳宗元,常自省郎出為永州司馬,途至荊門,舍驛亭中。是夕,夢一婦人衣黃衣,再拜而泣曰:「某家楚水者也,今不幸,死在朝夕,非君不能活之。儻獲其生,不獨戴恩而已,兼能假君祿益,君為將為相,且無難矣。幸明君子一圖焉。」公謝而許之。既寤,嘿自異之,及再寐,又夢婦人,且祈且謝,久而方去。明晨,有吏來,稱荊帥命,將宴宗元。宗元既命駕,以天色尚早,因假寐焉,既而又夢婦人,嚬然其容,憂惶不暇,顧謂宗元曰:「某之命,今若縷之懸甚風,危危將斷且飄矣。而君不能念其事之急耶?幸疾為計。不爾,亦與敗縷皆斷矣,願君子許之。」言已,又祈拜,既告去。心亦未悟焉,即俯而念曰:「吾一夕三夢婦人告我,辭甚懇,豈吾之吏有不平於人者耶?抑將宴者以魚為我膳耶?得而活之,亦吾事也。」即命駕詣郡宴,既而以夢話荊帥,且召吏訊之。吏曰:「前一日,漁人網獲一巨黃鱗魚,將為膳,今已斷其首。」宗元驚曰:「果其夕之夢。」遂命挈而投江中,然而其魚已死矣。是夕,又夢婦人來,亡其首,宗元益異之。(出《宣室志》)
wáng yáo
王瑤
táng huì chāng zhōng, yǒu wáng yáo zhě rèn héng zhōu dōu yā yá, cháng wèi yì míng chāo běn yì zuò luán. yì zǎi. yáo jiāng fù rèn suǒ, yè mèng yī rén, shēn huái jiǎ zhòu, xíng mào táng táng. zì yún féng yí zhī zōng, jiāng zhī hǎi àn, hū lí wǎng gǔ, wèi zhāng chuān yú fù zhī suǒ de, jiāng zhì zhī dāo jǐ, chōng shàn yú zǎi jūn, mìng zài jié cháo, gù lái xiāng gào, tǎng chuí jiù yòu, bì hòu bào zhī. yáo jì jué. yán yú zuǒ yòu yuē: cǐ bì xiàn lì xiāng yíng, bǔ yú wèi zhuàn. jí qiǎn rén zhì xiàn, páo rén guǒ yù gē xiān, lǐ lǐ yuán zuò lǐ, jù míng chāo běn gǎi. kuài jù. yǐ yáo mìng gào zhī, suì tóu yú shuǐ zhōng, yú jí gǔ liè yáng qí, xuān xuān ér qù. shì yè, yáo yòu mèng qián rén qì yǐ xiāng gǎn yún: miǎn qí wǔ dǐng zhī pēng, huò fǎn sān jiāng zhī làng, yǒu yǐ zhī zhǎng guān zhī rén, bǐ zōng yuán zhī huì yuǎn yǐ! yīn zhǎng guì ér qù. chū ěr mù jì
唐會昌中,有王瑤者任恆州都押衙,嘗為奕(明抄本「奕」作「欒」。)邑宰。瑤將赴任所,夜夢一人,身懷甲冑,形貌堂堂。自雲馮夷之宗,將之海岸,忽罹網罟,為漳川漁父之所得,將置之刀幾,充膳於宰君,命在詰朝,故來相告,儻垂救宥,必厚報之。」瑤既覺。言於左右曰:「此必縣吏相迎,捕魚為饌。」急遣人至縣,庖人果欲割鮮,理(「理」原作「鯉」,據明抄本改。)鱠具。以瑤命告之,遂投於水中,魚即鼓鬣揚鬐,軒軒而去。是夜,瑤又夢前人泣以相感云:「免其五鼎之烹,獲返三江之浪,有以知長官之仁,比宗元之惠遠矣!」因長跪而去。(出《耳目記》)
liǔ yí
柳沂
táng hé dōng liǔ yí zhě qiáo jū luò yáng, yīn chéng chūn diào yī shuǐ, dé jù yú, qiè ér guī, zhì yú pén shuǐ zhōng. xiān shì yí yǒu yīng ér, shǐ liù qī suì, shì xī, yí mèng yú yǐ huì niè yīng ér yì, yí jì rán ér wù. guǒ wén yīng ér tí yuē: xiàng mèng yī dà yú niè qí yì, tòng bù kě rěn, gù tí yān. yǔ yí mèng tóng, yí yì zhī. nǎi shì yīng ér zhī yì, guǒ yǒu chuāng ér xuè. yí yì jù, míng dàn, yǐ yú tóu yī shuǐ zhōng, qiě mìng sēng zhuǎn jīng huà xiàng, jǐn xún yú, yīng ér chuāng yù. yí zì hòu bù fù diào yě. chū xuān shì zhì
唐河東柳沂者僑居洛陽,因乘春釣伊水,得巨魚,挈而歸,致於盆水中。先是沂有嬰兒,始六七歲,是夕,沂夢魚以喙齧嬰兒臆,沂悸然而寤。果聞嬰兒啼曰:「向夢一大魚齧其臆,痛不可忍,故啼焉。」與沂夢同,沂異之。乃視嬰兒之臆,果有瘡而血。沂益懼,明旦,以魚投伊水中,且命僧轉經畫像,僅旬余,嬰兒瘡愈。沂自後不復釣也。(出《宣室志》)
cuī zhuó
崔梲
jìn tài cháng qīng cuī zhuó yóu xué shí, wǎng zhì gū jiā, yè yǔ zhū biǎo kūn jì sù yú xué yuàn. lái chén, gū jiā fāng huì kè. yè mèng shí jiǔ rén jiē yī qīng lǜ, luó bài, jù gào qiú shēng, cí zhǐ āi qiē. cuī yuē: mǒu fāng xián jū, fēi yǒu gōng fǔ zhī shì yě, hé yǐ xiāng gào? xián yuē: gōng dàn xǔ nuò, mǒu bèi huò quán yǐ! cuī yuē: gǒu yǒu jiē yuán, gù bù xī fèng jiù yě. xián xǐ yuè zài bài ér tuì. jì wù, guàn zhì shù dài, zhì táng shěng gū. jiàn fǒu zhōng yǒu shuǐ ér fàn biē yān, shù zhī, dà xiǎo fán shí jiǔ, jì qí yī sè, yì lüè tóng yě. suì gào yú gū, jù shù suǒ mèng, zài bài qǐng zhī, gū yì bù zǔ, jí mìng pú fū zhì yú qì zhōng, gōng yì shuǐ cì fàng zhī. chū yù táng xián huà
晉太常卿崔梲遊學時,往至姑家,夜與諸表昆季宿於學院。來晨,姑家方會客。夜夢十九人皆衣青綠,羅拜,具告求生,詞旨哀切。崔曰:「某方閒居,非有公府之事也,何以相告?」咸曰:「公但許諾,某輩獲全矣!」崔曰:「苟有階緣,固不惜奉救也。」咸喜躍再拜而退。既寤,盥櫛束帶,至堂省姑。見缶中有水而泛鱉焉,數之,大小凡十九,計其衣色,亦略同也。遂告於姑,具述所夢,再拜請之,姑亦不阻,即命僕夫置於器中,躬詣水次放之。(出《玉堂閒話》)
rǎn rén
染人
guǎng líng yǒu rǎn rén jū jiǔ qǔ chí nán, mèng yī bái yī shào nián qiú jì jū yān, dá yuē: wú jiā ài lòu, bù zú yǐ róng jūn yě. nǎi rù chú zhōng. ěr xī, jǔ jiā mèng zhī. jì rì chú zhōng de yī bái biē, guǎng chǐ yú, liǎng mù rú jīn, qí rén sòng yì zǐ jí gōng dào shì lǐ qī yī suǒ, zhì zhī shuǐ zhōng, zé sè rú jīn ér mù rú dān, chū shuǐ zé bái rú gù, xī yī bù néng cè, fù sòng chí zhōng, suì bù fù jiàn. chū jī shén lù
廣陵有染人居九曲池南,夢一白衣少年求寄居焉,答曰:「吾家隘陋,不足以容君也。」乃入廚中。爾夕,舉家夢之。既日廚中得一白鱉,廣尺余,兩目如金,其人送詣紫極宮道士李棲一所,置之水中,則色如金而目如丹,出水則白如故,犧一不能測,復送池中,遂不復見。(出《稽神錄》)
hǎi shàng rén
海上人
jìn yǒu hǎi shàng rén yú yú hù zhōng de yī wù, shì rén yī shǒu, ér zhǎng zhōng yǒu miàn, qī qiào jiē jù, néng dòng ér bù néng yǔ. chuán wán jiǔ zhī, huò yuē: cǐ shén wù yě, bù dāng shā zhī. qí rén nǎi fàng zhì shuǐ shàng, cǐ wù fú shuǐ ér qù, kě shù shí bù, hū dà xiào shù shēng, yuè méi yú shuǐ. chū jī shén lù
近有海上人於魚扈中得一物,是人一手,而掌中有面,七竅皆具,能動而不能語。傳玩久之,或曰:「此神物也,不當殺之。」其人乃放置水上,此物浮水而去,可數十步,忽大笑數聲,躍沒於水。(出《稽神錄》)
fǎ jù sì sēng
法聚寺僧
fǎ jù sì nèi yǒu sēng, xiān zài fáng, zhì yè, hū wèi mén rén yuē: wài yǒu shù wàn rén, tóu dài mào, xiàng pín dào qǐ jiù mìng. jí kāi mén chū kàn, jiàn shí yú rén dān lí zi, yīn shú fàng shēng. chū shǔ jì
法聚寺內有僧,先在房,至夜,忽謂門人曰:「外有數萬人,頭戴帽,向貧道乞救命。」急開門出看,見十餘人擔蠡子,因贖放生。(出《蜀記》)
lǐ yán fú
李延福
wěi shǔ fēng zī yuàn shǐ lǐ yán fú zhòu qǐn gōng tīng, mèng guǒ wū mào sān shí rén fú yú jiē xià, dàn yún qǐ mìng. jīng jué, pú shǐ bào, mén wài yǒu cūn rén xiàn biē sān shí tóu, yīn wù suǒ mèng, suì fàng zhī. chū jǐng jiè lù.
偽蜀豐資院使李延福晝寢公廳,夢裹烏帽三十人伏於階下,但云乞命。驚覺,僕使報,門外有村人獻鱉三十頭,因悟所夢,遂放之。(出《儆戒錄》)。