shuǐ zú wèi rén
（水族為人）

lǐ yù　 xiè èr　 jīng zhōu yú rén　 liú chéng　 xuē èr niáng　 zhào píng yuán　 gāo yù　 sēng fǎ zhì
李鷸　謝二　荊州漁人　劉成　薛二娘　趙平原　高昱　僧法志

lǐ yù
李鷸

táng dūn huáng lǐ yù, kāi yuán zhōng, wèi shào zhōu cì shǐ. qiè jiā zhī rèn, fàn dòng tíng, shí qíng jǐng, dēng àn. yīn bí niù xuè shā shàng, wèi jiāng tuó suǒ shì, é rán fù shēng yī yù, qí xíng tǐ yī fú yán yǔ, yǔ qí shēn wú yì. yù zhī běn shēn, wèi tuó fǎ suǒ zhì, zhí yú shuǐ zhōng. qí qī zǐ jiā rén, yíng fèng tuó yāo jiù rèn, zhōu rén yì bù néng jué wù. wèi jùn jǐ shù nián, yīn tiān xià dà hàn, xī jiāng kě shè. dào shì yè jìng néng zì luó fú shān fù xuán zōng jí zhào, guò dòng tíng, hū shā zhōng jiàn yī rén miàn fù, wèn yuē: jūn hé wèi zhě? yù yǐ zhuàng duì, jìng néng shū yī fú tiē jù shí shàng, shí jí fēi qǐ kōng zhōng. tuó yāo fāng yōng àn chén yá, wèi jù shí suǒ jī, nǎi fù běn xíng. shí zhāng shuō wèi yuè zhōu cì shǐ, jù zòu, bìng yǐ zhōu jí sòng yù fù jùn, jiā rén qī zǐ nǎi xìn. jīn zhōu xíng zhě, xiāng jiè bù lì xuè yú bō zhōng, yǐ cǐ gù yě. chū dú yì jì
唐敦煌李鷸，開元中，為邵州刺史。挈家之任，泛洞庭，時晴景，登岸。因鼻衂血沙上，為江鼉所舐，俄然復生一鷸，其形體衣服言語，與其身無異。鷸之本身，為鼉法所制，縶於水中。其妻子家人，迎奉鼉妖就任，州人亦不能覺悟。為郡幾數年，因天下大旱，西江可涉。道士葉靜能自羅浮山赴玄宗急詔，過洞庭，忽沙中見一人面縛，問曰：「君何為者？」鷸以狀對，靜能書一符帖巨石上，石即飛起空中。鼉妖方擁案晨衙，為巨石所擊，乃複本形。時張說為岳州刺史，具奏，並以舟楫送鷸赴郡，家人妻子乃信。今舟行者，相戒不瀝血于波中，以此故也。（出《獨異記》）

xiè èr
謝二

táng kāi yuán shí, dōng jīng shì rén yǐ qiān lì bù gěi, nán yóu jiāng huái, qiú gài zhī jǐ, kùn ér wú huò, pái huái yáng zhōu jiǔ zhī. tóng tíng yǒu xiè èr zhě, jīn qí shī yì, héng yù xù zhī, wèi shì rén yuē: wú ěr bēi wèi, ruò yù běi guī, dāng yǒu sān bǎi qiān xiāng fèng. jí bié, yǐ shū fù zhī yuē: wǒ zhái zài wèi wáng chí dōng, zhì chí, kòu dà liǔ shù. jiā rén ruò chū, yí fù qí shū, biàn qǔ qián yě. shì rén rú yán, jìng kòu dà shù, jiǔ zhī, xiǎo bì chū, wèn qí gù, yún: xiè èr lìng sòng shū. hū jiàn zhū mén bái bì, bì wǎng què chū, yǐn rù. jiàn lǎo chōng zhuàng, dāng táng zuò, wèi shì rén yuē: ér zi shū láo jūn sòng, lìng fù qián sān bǎi qiān, jīn bù wéi qí yì. jí rén chū, yǐ jiàn sān bǎi qiān zài àn, xī shì guān jiā pái dòu qián, ér sè xiǎo huài. shì rén yí qí jīng guài, bù zhī hé chù dé zhī, yí yòng kǒng fēi wù lǐ, yīn yǐ gào guān, jù yán shǐ mò. hé nán yǐn zòu qí shì, jiē yún: wèi wáng chí zhōng yǒu yī yuán kū, kǒng shì ěr. yǒu chì, shǐ jī shè zhī, dé kūn lún shù shí rén, xī chí dāo qiāng, chén rù qí kū. dé yuán dà xiǎo shù shí tóu, mò dé yī yuán, dà rú lián chuáng. guān jiē shā zhī, dé qián bó shù qiān shì. qí hòu wǔ nián, shì rén xuǎn dé jiāng nán yī wèi, zhī rèn, zhì yáng zhōu shì zhōng dōng diàn qián, hū jiàn xiè èr, nù yuē: yú jūn bù báo, hé nǎi xiāng fù, yǐ zhì yú sī. lǎo mǔ jiā rén, jiē zāo fēi mìng, jūn zhī gù yě. yán qì cí qù, shì rén dà jù, shí yú rì bù zhī guān, tú lǚ suǒ cù, nǎi fā. xíng bǎi yú lǐ, yù fēng, yī jiā jǐn méi, shí rén yún: yǐ wèi xiè èr suǒ sǔn yě. chū guǎng yì jì
唐開元時，東京士人以遷歷不給，南遊江淮，求丐知己，困而無獲，徘徊揚州久之。同亭有謝二者，矜其失意，恆欲恤之，謂士人曰：「無爾悲為，若欲北歸，當有三百千相奉。」及別，以書付之曰：「我宅在魏王池東，至池，叩大柳樹。家人若出，宜付其書，便取錢也。」士人如言，徑叩大樹，久之，小婢出，問其故，云：「謝二令送書。」忽見朱門白壁，婢往卻出，引入。見姥充壯，當堂坐，謂士人曰：「兒子書勞君送，令付錢三百千，今不違其意。」及人出，已見三百千在岸，悉是官家排斗錢，而色小壞。士人疑其精怪，不知何處得之，疑用恐非物理，因以告官，具言始末。河南尹奏其事，皆云：「魏王池中有一黿窟，恐是耳。」有敕，使擊射之，得崑崙數十人，悉持刀槍，沉入其窟。得黿大小數十頭，末得一黿，大如連床。官皆殺之，得錢帛數千事。其後五年，士人選得江南一尉，之任，至揚州市中東店前，忽見謝二，怒曰：「於君不薄，何乃相負，以至於斯。老母家人，皆遭非命，君之故也。」言訖辭去，士人大懼，十餘日不之官，徒侶所促，乃發。行百餘里，遇風，一家盡沒，時人云：「以為謝二所損也。」（出《廣異記》）

jīng zhōu yú rén
荊州漁人

táng tiān bǎo zhōng, jīng zhōu yú rén dé diào qīng yú, zhǎng yī zhàng, lín shàng yǒu wǔ sè yuán huā, yì cháng duān lì, yú rén bù shí, yǐ qí yǔ cháng yú yì, bù chí yì shì, zì pēng shí, wú wèi, pō guài yān. hòu wǔ rì, hū yǒu chē qí shù shí rén zhì yú zhě suǒ. yú zhě jīng jù chū bài, wén chē zhōng nù yún: wǒ zhī wáng zǐ, wǎng cháo dōng hǎi, hé gù shā zhī? wǒ lìng jiāng jūn fǎng wáng zǐ, rǔ yòu shā zhī, dāng lìng rǔ shēn bēng kuì fēn liè, shòu kǔ tòng rú wáng zǐ jí jiāng jūn yě! yán qì, ā yú rén, yú rén dào, yīn dà huáng hàn. jiǔ zhī fāng wù, jiā rén fú hái, biàn dé lài bìng. shí yú rì, xíng tǐ kǒu bí shǒu zú kuì làn, shēn ròu fēn sǎn, shù yuè fāng sǐ yě. chū guǎng yì jì
唐天寶中，荊州漁人得釣青魚，長一丈，鱗上有五色圓花，異常端麗，漁人不識，以其與常魚異，不持詣市，自烹食，無味，頗怪焉。後五日，忽有車騎數十人至漁者所。漁者驚懼出拜，聞車中怒云：「我之王子，往朝東海，何故殺之？我令將軍訪王子，汝又殺之，當令汝身崩潰分裂，受苦痛如王子及將軍也！」言訖，呵漁人，漁人倒，因大惶汗。久之方悟，家人扶還，便得癩病。十餘日，形體口鼻手足潰爛，身肉分散，數月方死也。（出《廣異記》）

liú chéng
劉成

xuān chéng jùn dāng tú mín, yǒu liú chéng zhě lǐ huī zhě, jù bù shí nóng shì. cháng yòng jù fǎng zài yú xiè, yù yú wú yuè jiān. táng tiān bǎo shí sān nián chūn sān yuè, jiē zì xīn ān jiāng zài wǎng dān yáng jùn. xíng zhì xià chá pǔ, qù xuān chéng sì shí lǐ, huì tiān mù, pō zhōu, èr rén jù dēng lù. shí lǐ huī wǎng pǔ àn cūn shè zhōng, dú liú chéng zài jiāng shàng. sì gù yún dǎo, qù wú rén jī, hū wén fǎng zhōng yǒu lián hū ā mí tuó fú zhě, shēng shén lì. chéng jīng ér shì zhī, jiàn yī dà yú zì fǎng zhōng zhèn xū yáo shǒu, rén shēng ér hū ā mí tuó fú yān. chéng qiě jù qiě sǒng, máo fà jǐn jìn, jí nì shēn lú zhōng yǐ cì zhī. é ér fǎng zhōng wàn yú, jù tiào yuè hū fú, shēng dòng dì. chéng dà kǒng, jù dēng fǎng, jǐn tóu qún yú yú jiāng zhōng. yǒu qǐng ér lǐ huī zhì, chéng jù yǐ gào huī, huī nù yuē: shù zǐ ān dé wèi yāo wàng hū? tuò ér mà yán qiě jiǔ. chéng wú yǐ zì bái, jí yòng yī zī chóu qí zhí. jì ér yú bǎi qián, yì dí cǎo shí yú shù, zhì yú àn. míng rì, qiān yú fǎng zhōng, hū jué zhòng bù kě jǔ, jiě ér shì zhī, dé mín shí wǔ qiān, qiān tí yún: guī rǔ yú zhí. chéng yì qí zhī. shì rì, yú guā zhōu huì qún sēng shí, bìng yǐ mín shī yān. shí yǒu wàn zhuāng zhě, zì jīng yáng lìng tuì jū guā zhōu, bèi dé qí shì, chuán yú jì shù. chū xuān shì zhì
宣城郡當塗民，有劉成者、李暉者，俱不識農事。嘗用巨舫載魚蟹，鬻於吳越間。唐天寶十三年春三月，皆自新安江載往丹陽郡。行至下查浦，去宣城四十里，會天暮，泊舟，二人俱登陸。時李暉往浦岸村舍中，獨劉成在江上。四顧雲島，閴無人跡，忽聞舫中有連呼阿彌陀佛者，聲甚厲。成驚而視之，見一大魚自舫中振須搖首，人聲而呼阿彌陀佛焉。成且懼且悚，毛髮盡勁，即匿身蘆中以伺之。俄而舫中萬魚，俱跳躍呼佛，聲動地。成大恐，遽登舫，盡投群魚於江中。有頃而李暉至，成具以告暉，暉怒曰：「豎子安得為妖妄乎？」唾而罵言且久。成無以自白，即用衣資酬其直。既而余百錢，易荻草十餘束，致於岸。明日，遷於舫中，忽覺重不可舉，解而視之，得緡十五千，簽題云：「歸汝魚直。」成益奇之。是日，於瓜洲會群僧食，併以緡施焉。時有萬莊者，自涇陽令退居瓜洲，備得其事，傳於紀述。（出《宣室志》）

xuē èr niáng
薛二娘

táng chǔ zhōu bái tián, yǒu wū yuē xuē èr niáng zhě, zì yán shì jīn tiān dài wáng, néng qū chú xié lì, yì rén chóng zhī. cūn mín yǒu shěn mǒu zhě, qí nǚ huàn mèi fā kuáng, huò huǐ huài xíng tǐ, dǎo huǒ fù shuǐ, ér fù jiàn dà, ruò rén zhī rèn zhě. fù mǔ huàn zhī, yíng xuē wū yǐ biàn zhī. jì zhì, shè tán yú shì, wò huàn zhě yú tán nèi, páng zhì dà huǒ kēng, shāo tiě fǔ hè rán. wū suì shèng fú zòu lè, gǔ wǔ qǐng shén. xū yú shén xià, guān zhě zài bài. wū diàn jiǔ zhù yuē: sù zhào mèi lái. yán bì, wū rù huǒ kēng zhōng zuò, yán sè zì ruò. liáng jiǔ, zhèn yī ér qǐ, yǐ suǒ shāo fǔ fù tóu gǔ wǔ, qū zhōng qù zhī, suì jù hú chuáng. chì huàn rén lìng zì fù, huàn zhě fǎn shǒu rú fù. chì lìng zì chén, chū qì ér bù yán, wū dà nù, cāo dāo zhǎn zhī, kuī rán dāo guò ér tǐ rú gù. huàn zhě nǎi yuē: fú yǐ! zì chén yún: huái zhōng lǎo tǎ, yīn nǚ huàn shā yuè zhī. bù yì zāo féng shèng shī, qǐ zì cǐ píng jī. dàn tòng fù zhōng zǐ wèi yù, ruò shēng ér bù shā, yǐ hái mǒu, shì wàng wài yě. yán bì wū yàn, rén jiē mǐn zhī. suì bǐng bǐ zuò bié shī yuē: cháo lái zhú cháo shàng, cháo luò zài kōng tān. yǒu lái zhōng yǒu qù, qíng yì fù qíng nán. cháng duàn fù zhōng zǐ, míng yuè qiū jiāng hán. qí huàn zhě sù bù shí shū, zhì shì luò bǐ, cí hàn jù lì. xū yú, huàn zhě hūn shuì, yì rì nǎi shì rán. fāng shuō, chū huàn shā shí, yǒu měi shào nián xiāng yòu, yīn ér lái wǎng, yì bù zì zhī yě. hòu xún yuè, chǎn tǎ zi sān tóu, yù shā zhī. huò yuē: bǐ mèi yě ér xìn, wǒ rén yě ér wàng, bù rú shì zhī. qí rén sòng yú hú zhōng, yǒu jù tǎ yíng yuè, ér méi zhī. chū tōng yōu jì
唐楚州白田，有巫曰薛二娘者，自言事金天大王，能驅除邪厲，邑人崇之。村民有沈某者，其女患魅發狂，或毀壞形體，蹈火赴水，而腹漸大，若人之妊者。父母患之，迎薛巫以辨之。既至，設壇於室，臥患者於壇內，旁置大火坑，燒鐵釜赫然。巫遂盛服奏樂，鼓舞請神。須臾神下，觀者再拜。巫奠酒祝曰：「速召魅來。」言畢，巫入火坑中坐，顏色自若。良久，振衣而起，以所燒釜覆頭鼓舞，曲終去之，遂據胡床。叱患人令自縛，患者反手如縛。敕令自陳，初泣而不言，巫大怒，操刀斬之，刲然刀過而體如故。患者乃曰：「伏矣！」自陳云：「淮中老獺，因女浣紗悅之。不意遭逢聖師，乞自此屏跡。但痛腹中子未育，若生而不殺，以還某，是望外也。」言畢嗚咽，人皆憫之。遂秉筆作別詩曰：「潮來逐潮上，潮落在空灘。有來終有去，情易復情難。腸斷腹中子，明月秋江寒。」其患者素不識書，至是落筆，詞翰俱麗。須臾，患者昏睡，翌日乃釋然。方說，初浣沙時，有美少年相誘，因而來往，亦不自知也。後旬月，產獺子三頭，欲殺之。或曰：「彼魅也而信，我人也而妄，不如釋之。」其人送於湖中，有巨獺迎躍，而沒之。（出《通幽記》）

zhào píng yuán
趙平原

táng yuán hé chū, tiān shuǐ zhào píng yuán, hàn nán yǒu bié shù. cháng yǔ shū shēng péng chéng liú jiǎn cí wǔ wēi duàn qí zhēn yì wú míng hú, bǔ yú wèi kuài. xū yú, huò yú shù shí tóu, nèi yǒu yī bái yú zhǎng sān chǐ yú, lín jiǎ rú sù jǐn, yào rén mù jīng, qí liè wǔ sè, xiān míng kě ài. liú yǔ duàn yuē: cǐ yú zhuàng mào yì cháng, bù kě shā zhī. píng yuán yuē: zi bèi yū kuò bù néng shí, wú néng shí zhī yǐ! yán wèi bì, hū jiàn hú zhōng yǒu qún xiǎo ér, jù zhe bàn bì bái kù, chí zǒu shuǐ shàng, jiào xiào lái wǎng, lüè wú wèi dàn. èr kè yì jù, fù yǐ bái yú wèi qǐng, píng yuán bù xǔ zhī, chì páo rén yuē: sù zhuó kuài lái. qūn xún, kuài zhì. píng yuán jí èr kè shí fāng bàn, fēng léi bào zuò, tíng zhèn yī shēng, hú miàn xiǎo ér, jiǎo xià shēng bái yān, dà fēng suí qǐ. èr kè jué qì hòu yǒu biàn, gù wàng sān lǐ nèi, yǒu yī lán ruò, suì tóu ér qù. píng yuán wēi shěn, fāng fù xià zhù, yú shí fēi shā zhé mù, yǔ huǒ xiāng zá ér xià, tíng diàn chè yè, tiān bēng dì chāi. èr kè huáng hài, xiāng gù shī sè, wèi píng yuán yǐ wèi jī fěn yǐ. é qǐng yǔ jì, èr kè bēn yì kuài suǒ, jiàn píng yuán zuò yú dì, míng rán yǐ wú zhī yǐ. èr kè fú yì, hū wèn zhī, liáng jiǔ zhāng mù yuē: dà chāi shì, dà chāi shì! xīn qín shí kuài jǐn, bèi yī qīng shān rén, xiàng wú hóu zhōng bá chū, zhì yú hú zhōng. wú fù jīn shén kōng fá yǐ! qí cāo dāo zhī pū, suì wáng shī suǒ zài, jīng shù yuè fāng guī. píng yuán jié qí yóu, yún: chū jiàn qīng shān rén yú diàn huǒ zhōng chēn mà, suì bèi lǐng jiāng, lìng fù yī fú. xíng jǐn shí yú rì, zhì yī chù, rén wù chóu guǎng, shì sì pián zá. qīng yī rén yún: cǐ shì yì zhōu. yòu xíng wǔ liù rì, fù zhì yī fán huì chù, qīng shān rén yún: cǐ shì tán zhōu. qí xī, lǐng rù kuàng yě zhōng, yán yuē: rǔ suí wǒ xíng yǐ jiǔ, dé wú kùn kǔ yé? jīn yǔ rǔ bié. yīn huái zhōng qǔ gàn pú yī tǐng yǔ mǒu, yún: jī jí shí zhī, kě dá jiā yě. yòu yuē: wèi wǒ shēn yì zhào píng yuán, wú yāo hài shēng mìng. bào tiǎn tiān wù, shén dào suǒ è. zài fàn zhī, bì wú shè yǐ? píng yuán zì cǐ zhōng shēn bù diào yú. chū bó wù zhì
唐元和初，天水趙平原，漢南有別墅。嘗與書生彭城劉簡辭、武威段齊真詣無名湖，捕魚為膾。須臾，獲魚數十頭，內有一白魚長三尺余，鱗甲如素錦，耀人目精，鰭鬣五色，鮮明可愛。劉與段曰：「此魚狀貌異常，不可殺之。」平原曰：「子輩迂闊不能食，吾能食之矣！」言未畢，忽見湖中有群小兒，俱著半臂白袴，馳走水上，叫嘯來往，略無畏憚。二客益懼，復以白魚為請，平原不許之，叱庖人曰：「速斫膾來。」逡巡，膾至。平原及二客食方半，風雷暴作，霆震一聲，湖面小兒，腳下生白煙，大風隨起。二客覺氣候有變，顧望三里內，有一蘭若，遂投而去。平原微哂，方復下箸，於時飛沙折木，雨火相雜而下，霆電掣曳，天崩地拆。二客惶駭，相顧失色，謂平原已為齏粉矣。俄頃雨霽，二客奔詣膾所，見平原坐於地，冥然已無知矣。二客扶翼，呼問之，良久張目曰：「大差事，大差事！辛勤食膾盡，被一青衫人，向吾喉中拔出，擲於湖中。吾腹今甚空乏矣！」其操刀之仆，遂亡失所在，經數月方歸。平原詰其由，云：「初見青衫人於電火中嗔罵，遂被領將，令負衣袱。行僅十餘日，至一處，人物稠廣，市肆駢雜。青衣人云：『此是益州。』又行五六日，復至一繁會處，青衫人云：『此是潭州。』其夕，領入曠野中，言曰：「汝隨我行已久，得無困苦耶？今與汝別。因懷中取干脯一挺與某，云：『飢即食之，可達家也。』又曰：『為我申意趙平原，無夭害生命。暴殄天物，神道所惡。再犯之，必無赦矣？」平原自此終身不釣魚。（出《博物志》）

gāo yù
高昱

yuán hé zhōng, yǒu gāo yù chù shì yǐ diào yú wèi yè. cháng yǐ zhōu yú zhāo tán, yè jǐn sān gēng bù mèi. hū jiàn tán shàng yǒu sān dà fú qú, hóng fāng pō yì. yǒu sān měi nǚ gè jù qí shàng, jù jù yuán zuò dàn, jù míng chāo běn gǎi. yī bái, guāng jié rú xuě, róng huá yàn mèi, yíng ruò shén xiān, gòng yǔ yuē: jīn xī kuò shuǐ bō chéng, gāo tiān yuè jiǎo, yí qíng shǎng jǐng, kān huà yōu xuán. qí yī yuē: páng yǒu xiǎo zhōu, mò tīng wǒ yǔ fǒu? yòu yī yuē: zòng yǒu, fēi zhuó yīng zhī shì, bù zú dàn yě. xiāng wèi yuē: zhāo tán wú dǐ jú zhōu fú, xìn bù xū ěr. yòu yuē: gè qǐng yán qí suǒ hǎo hé dào. qí cì yuē: wú xìng xí shì. qí cì yuē: wú xí dào. qí cì yuē: wú xí rú. gè tán běn jiào dào yì, lǐ jí jīng wēi. yī yuē: wú zuó xiāo dé bù xiáng zhī mèng. èr zǐ yuē: hé mèng yě? yuē: wú mèng zi sūn cāng huáng, kū zhái liú xǐ, zāo rén chì zhú, jǔ zú bēn bō, shì bù xiáng yě. èr zǐ yuē: yóu hún ǒu rán, bù zú xìn yě. sān zǐ yuē: gè suàn lái chén, dé hé wù shí. jiǔ zhī yuē: cóng qí suǒ hǎo, sēng dào rú ěr. xū! wú shì lái suǒ lùn, biàn chéng xiān zhào, rán wèi bì bù wèi huò yě. yán qì, qūn xún ér méi. yù tīng qí yǔ, lì lì jì zhī. jí dàn, guǒ yǒu yī sēng lái dù, zhì zhōng liú ér nì. yù dà hài yuē: zuó xiāo zhī yán bù miù ěr! xuán zhǒng, yī dào shì yǐ zhōu jiāng jì, yù jù zhǐ zhī, dào shì yuē: jūn yāo yě, sēng ǒu rán ěr. wú fù zhī zhě suǒ zhào, suī sǐ wú huǐ, bù kě shī xìn. chì zhōu rén ér dù, jí zhōng liú yòu nì yān. xù yǒu yī rú shēng, qiè shū náng jìng dù, yù kěn yuē: rú qián qù sēng dào yǐ méi yǐ! rú zhèng sè ér yán: sǐ shēng mìng yě, jīn rì wú zú xiáng zhāi, bù kě kuī qí diào lǐ. jiāng gǔ zhào, yù wǎn shū shēng yī mèi yuē: bì kě duàn, bù kě dù. shū shēng fāng jiào hū yú àn cè, hū yǒu wù rú liàn, zì tán zhōng fēi chū, rào shū shēng ér rù. yù yǔ dù rén jù qián zhuō qí yī jīn, chí xián qián liú huá, shǒu bù kě zhì. yù zhǎng xū yuē: mìng yě! qǐng kè ér méi sān zi. ér é yǒu èr kè chéng yè zhōu ér zhì, yī sǒu yī shǎo, yù suì yè sǒu, wèn qí xìng zì. sǒu yuē: yú qí yáng shān táng gōu biē, jīn shì zhǎng shā, fǎng zhāng fǎ míng wēi yí. yù jiǔ wén qí gāo dào, yǒu shén shù, lǐ yè shén jǐn. é wén àn cè yǒu shù rén kū shēng, nǎi sān nì sǐ zhě qīn shǔ yě. sǒu jié zhī, yù jù shù qí shì, sǒu nù yuē: yān gǎn rú cǐ hài rén! suì kāi qiè, qǔ dān bǐ zhuàn zì, mìng tóng zhōu dì zǐ yuē: wèi wú chí cǐ fú rù tán, lēi qí shuǐ guài, huǒ jí tā shì! dì zǐ suì pěng fú ér rù, rú lǚ píng dì. xún shān jiǎo xíng shù bǎi zhàng, guān dà xué míng yíng, rú rén jiān zhī wū shì. jiàn sān bái zhū mèi yú shí tà, yǒu xiǎo zhū shù shí, fāng xì yú páng. jí chí fú zhì, sān zhū hū jīng qǐ, huà bái yī měi nǚ, xiǎo zhū yì jù wèi tóng nǚ, pěng fú ér qì yuē: bù xiáng zhī mèng guǒ zhōng yǐ! yuē: wèi mǒu qǐ xiān shī, zhù cǐ duō shí, níng wú ài liàn. róng sān rì shè guī dōng hǎi, gè yǐ míng zhū wèi xiàn. dì zǐ yuē: wú wú suǒ yòng. bù shòu ér fǎn, jù yǐ bái sǒu, sǒu dà nù yuē: rǔ gèng wèi wǒ yǔ cǐ chù shēng, míng chén sù lí cǐ, bù rán, dāng shǐ liù dīng jiù xué zhǎn zhī. dì zǐ yòu qù, sān měi nǚ hào tòng yuē: jìng yī chù fēn, dì zǐ guī. míng chén, yǒu hēi qì zì tán miàn ér chū, xū yú, liè fēng xùn léi, jī làng rú shān. shān yuán zuò dǎo, jù míng chāo běn gǎi. yǒu sān dà yú zhǎng shù zhàng, xiǎo yú wú shù zhōu rào, yán liú ér qù. sōu yuē: wú cǐ xíng shén yǒu suǒ lì, bù yīn zǐ, hé yǐ qù zhāo tán zhī hài? suì yǔ yù chéng zhōu dōng xī ěr. chū chuán qí
元和中，有高昱處士以釣魚為業。嘗艤舟於昭潭，夜僅三更不寐。忽見潭上有三大芙蕖，紅芳頗異。有三美女各踞其上，俱（「俱」原作「但」，據明抄本改。）衣白，光潔如雪，容華艷媚，瑩若神仙，共語曰：「今夕闊水波澄，高天月皎，怡情賞景，堪話幽玄。」其一曰：「旁有小舟，莫聽我語否？」又一曰：「縱有，非濯纓之士，不足憚也。」相謂曰：「昭潭無底橘州浮，信不虛耳。」又曰：「各請言其所好何道。」其次曰：「吾性習釋。」其次曰：「吾習道。」其次曰：「吾習儒。」各談本教道義，理極精微。一曰：「吾昨宵得不祥之夢。」二子曰：「何夢也？」曰：「吾夢子孫倉皇，窟宅流徙，遭人斥逐，舉族奔波，是不祥也。」二子曰：「遊魂偶然，不足信也。」三子曰：「各算來晨，得何物食。」久之曰：「從其所好，僧道儒耳。吁！吾適來所論，便成先兆，然未必不為禍也。」言訖，逡巡而沒。昱聽其語，歷歷記之。及旦，果有一僧來渡，至中流而溺。昱大駭曰：「昨宵之言不謬耳！」旋踵，一道士艤舟將濟，昱遽止之，道士曰：「君妖也，僧偶然耳。吾赴知者所召，雖死無悔，不可失信。」叱舟人而渡，及中流又溺焉。續有一儒生，挈書囊徑渡，昱懇曰：「如前去僧道已沒矣！」儒正色而言：「死生命也，今日吾族祥齋，不可虧其吊禮。」將鼓棹，昱挽書生衣袂曰：「臂可斷，不可渡。」書生方叫呼於岸側，忽有物如練，自潭中飛出，繞書生而入。昱與渡人遽前捉其衣襟，漦涎前流滑，手不可制。昱長吁曰：「命也！」頃刻而沒三子。而俄有二客乘葉舟而至，一叟一少，昱遂謁叟，問其姓字。叟曰：「余祁陽山唐勾鱉，今適長沙，訪張法明威儀。」昱久聞其高道，有神術，禮謁甚謹。俄聞岸側有數人哭聲，乃三溺死者親屬也。叟詰之，昱具述其事，叟怒曰：「焉敢如此害人！」遂開篋，取丹筆篆字，命同舟弟子曰：「為吾持此符入潭，勒其水怪，火急他適！」弟子遂捧符而入，如履平地。循山腳行數百丈，觀大穴明瑩，如人間之屋室。見三白豬寐於石榻，有小豬數十，方戲於旁。及持符至，三豬忽驚起，化白衣美女，小豬亦俱為童女，捧符而泣曰：「不祥之夢果中矣！」曰：「為某啟先師，住此多時，寧無愛戀。容三日涉歸東海，各以明珠為獻。」弟子曰：「吾無所用。」不受而返，具以白叟，叟大怒曰：「汝更為我語此畜生，明晨速離此，不然，當使六丁就穴斬之。」弟子又去，三美女號慟曰：「敬依處分，弟子歸。」明晨，有黑氣自潭面而出，須臾，烈風迅雷，激浪如山。（「山」原作「島」，據明抄本改。）有三大魚長數丈，小魚無數周繞，沿流而去。搜曰：「吾此行甚有所利，不因子，何以去昭潭之害？」遂與昱乘舟東西耳。（出《傳奇》）

sēng fǎ zhì
僧法志

tái shān sēng fǎ zhì yóu zhì huái yīn, jiàn yī yú zhě jiān lǐ ér mìng yān. fǎ zhì suí zhì cǎo ān zhōng, yú zhě shè shí shèn jǐn, fǎ zhì pō guài, yīn wèn yuē: dì zǐ yǐ yú wèi yè, zì shì zào zuì zhī rén, hé jiàn sēng rú cǐ jìng lǐ? dá yuē: wǒ xī yú huì jī shān yù yún yuǎn shàng rén wèi zhòng jiǎng fǎ, zàn céng suí xǐ, dé wù shèng jiào. ěr lái jiàn sēng, jí huān xǐ wú liàng. sēng yì zhī, quàn lìng gǎi yè, yú zhě yuē: wǒ suī wén shàn dào, ér zhì yú gǔ wǎng, yì yóu hé shàng wèi sēng, wèi néng yǐ jiè lǜ wèi shì. qí zuì yī yě, yòu hé yí yān? sēng cán ér tuì, huí gù, jiàn yú zhě huà wèi dà yuán, rù huái, yì shī cǎo ān suǒ zài. chū xiāo xiāng lù
台山僧法志游至淮陰，見一漁者堅禮而命焉。法志隨至草庵中，漁者設食甚謹，法志頗怪，因問曰：「弟子以漁為業，自是造罪之人，何見僧如此敬禮？」答曰：「我昔於會稽山遇雲遠上人為眾講法，暫曾隨喜，得悟聖教。邇來見僧，即歡喜無量。」僧異之，勸令改業，漁者曰：「我雖聞善道，而滯於罟網，亦猶和尚為僧，未能以戒律為事。其罪一也，又何疑焉？」僧慚而退，回顧，見漁者化為大黿，入淮，亦失草庵所在。（出《瀟湘錄》）