shuǐ zú wèi rén
(水族為人)
dèng yuán zuǒ yáo shì sòng shì shǐ shì nǚ yú rén
鄧元佐 姚氏 宋氏 史氏女 漁人
rén huà shuǐ zú
人化水族
huáng shì mǔ sòng shì zōng mǔ xuān qiān mǔ jiāng zhōu rén dú jiǎo xuē wěi
黃氏母 宋士宗母 宣騫母 江州人 獨角 薛偉
shuǐ zú wèi rén
水族為人
dèng yuán zuǒ
鄧元佐
dèng yuán zuǒ zhě, yǐng chuān rén yě, yóu xué yú wú. hǎo xún shān shuǐ, fán yǒu shèng jìng, wú bù lì lǎn. yīn yè zhǎng zhǎng xià yuán yǒu zhě zì, jù míng chāo běn shān. chéng zǎi, yán yì tuō jiù, chàng yǐn ér bié. jiāng dǐ gū sū, wù rù yī jìng, qí xiǎn zǔ yū qū, fán shí shù lǐ, mò féng rén shě, dàn jiàn péng hāo ér yǐ. shí rì sè yǐ míng, yuán zuǒ yǐn lǐng qián wàng, hū jiàn dēng huǒ, yì yǒu rén jiā, nǎi xún ér tóu zhī. jì zhì, jiàn yī wō shě, wéi yī nǚ zǐ, kě nián èr shí xǔ. yuán zuǒ nǎi tóu zhī yuē: yú jīn wǎn zhì zhǎng chéng fǎng bié, chéng zuì ér guī, wù rù cǐ dào, jīn yǐ qīn yè, gèng xiàng qián dào, lǜ wèi è shòu suǒ sǔn, xìng niáng zǐ jiàn róng yī xiāo, qǐ gǎn wàng dé? nǚ yuē: dà rén bù zài, dāng nài hé? kuàng yòu jiā pín, wú hǎo yīn xí zhī shì, jūn zǐ bù qì, jí wén mìng yǐ. yuán zuǒ něi, yīn shě yān. nǚ nǎi yán yī tǔ tā, shàng bù ruǎn cǎo, zuò dìng, nǚ zǐ shè shí. yuán zuǒ něi ér shí zhī, jí měi. nǚ zǐ nǎi jiù yuán zuǒ ér qǐn. yuán zuǒ zhì míng, hū jué qí shēn wò zài tián zhōng, bàng yǒu yī luó, dà rú shēng zi. yuán zuǒ sī yè lái suǒ cān zhī wù, yì shén bù ān, nǎi ǒu tǔ, shì zhī, jǐn qīng ní yě. yuán zuǒ tàn zhà liáng jiǔ, bù sǔn qí luó. yuán zuǒ zì cǐ qī xīn yú dào mén, yǒng jué yóu lì ěr. chū jí yì jì
鄧元佐者,潁川人也,遊學於吳。好尋山水,凡有勝境,無不歷覽。因謁長(「長」下原有「者」字,據明抄本刪。)城宰,延挹托舊,暢飲而別。將抵姑蘇,誤入一徑,其險阻紆曲,凡十數里,莫逢人舍,但見蓬蒿而已。時日色已暝,元佐引領前望,忽見燈火,意有人家,乃尋而投之。既至,見一蝸舍,惟一女子,可年二十許。元佐乃投之曰:「余今晚至長城訪別,乘醉而歸,誤入此道,今已侵夜,更向前道,慮為惡獸所損,幸娘子見容一宵,豈敢忘德?」女曰:「大人不在,當奈何?況又家貧,無好茵席祗侍,君子不棄,即聞命矣。」元佐餒,因舍焉。女乃嚴一土塌,上布軟草,坐定,女子設食。元佐餒而食之,極美。女子乃就元佐而寢。元佐至明,忽覺其身臥在田中,傍有一螺,大如升子。元佐思夜來所餐之物,意甚不安,乃嘔吐,視之,盡青泥也。元佐嘆咤良久,不損其螺。元佐自此棲心於道門,永絕遊歷耳。(出《集異記》)
yáo shì
姚氏
dōng zhōu jìng hǎi jūn yáo shì lǜ qí tú bǔ hǎi yú, yǐ chōng suì gòng. shí yǐ jiāng wǎn, ér dé yú shū shǎo, fāng yōu zhī, hū wǎng zhōng huò yī rén, hēi sè, jǔ shēn zhǎng máo, gǒng shǒu ér lì. wèn zhī bù yīng, hǎi shī yuē: cǐ suǒ wèi hǎi rén, jiàn bì yǒu zāi, qǐng shā zhī, yǐ sāi qí jiù. yáo yuē: cǐ shén wù yě, shā zhī bù xiáng. nǎi shì ér zhù zhī yuē: ěr néng wèi wǒ zhì qún yú, yǐ miǎn què zhí zhī zuì, xìn wèi shén yǐ. máo rén què xíng shuǐ shàng, shù shí bù ér méi. míng rì, yú nǎi dà huò. bèi yú cháng suì yǐ. chū jī shén lù
東州靜海軍姚氏率其徒捕海魚,以充歲貢。時已將晚,而得魚殊少,方憂之,忽網中獲一人,黑色,舉身長毛,拱手而立。問之不應,海師曰:「此所謂海人,見必有災,請殺之,以塞其咎。」姚曰:「此神物也,殺之不祥。」乃釋而祝之曰:「爾能為我致群魚,以免闕職之罪,信為神矣。」毛人卻行水上,數十步而沒。明日,魚乃大獲。倍於常歲矣。(出《稽神錄》)
sòng shì
宋氏
jiāng xī jūn lì sòng shì cháng shì mù zhì xīng zǐ, jiàn shuǐ bīn rén wù xuān jí, nǎi yú rén dé yī dà yuán. yuán jiàn sòng lǚ gù, sòng jí yǐ qián yī qiān shú zhī, fàng yú jiāng zhōng. hòu shù nián, pō chuán lóng shā, hū yǒu yī pú fū zhì, yún yuán zhǎng shǐ fèng zhào. sòng huǎng rán. bù zhī hé zhǎng shǐ yě. jì wǎng, chuā zhì yī fǔ, guān chū yíng. yǔ zuò yuē: jūn shàng xiāng shí yé! sòng sī zhī, shí wèi cháng shí. yòu yuē: jūn yì jì xīng zǐ jiāng zhōng fàng yuán yé? yuē: rán, shēn jí yuán yě. qǐng cháng yǒu zuì, dì mìng zhé wèi shuǐ zú, jiàn qiú yú yú rén, wēi jūn zhī huì, yǐ gǔ xiǔ yǐ. jīn yǐ dé wèi jiǔ jiāng zhǎng, xiāng zhào zhě, yǒu yǐ fèng bào. jūn ér mǒu zhě mìng dāng nì sǐ, míng jí zài shì. hòu shù rì, míng shān shén jiāng cháo lú shān shǐ zhě, xíng bì yǐ jí fēng yǔ, jūn ér dāng yǐ cǐ shí sǐ. jīn yǒu yī rén míng xìng zhèng tóng, yì dāng nì sǐ, dàn xiān qī suì yuè jiān ěr. wú qǔ yǐ dài zhī, jūn ér yí sù dēng àn bì nì, bù rán bù miǎn. sòng chén xiè ér chū, bù jué yǐ zài zhōu cì yǐ. shù rì, guǒ yǒu fēng tāo zhī hài, sǐ shén zhòng, sòng shì zhī zǐ jìng miǎn. chū jī shén lù
江西軍吏宋氏嘗市木至星子,見水濱人物喧集,乃漁人得一大黿。黿見宋屢顧,宋即以錢一千贖之,放於江中。後數年,泊船龍沙,忽有一僕夫至,雲元長史奉召。宋恍然。」「不知何長史也。既往,欻至一府,官出迎。與坐曰:「君尚相識耶!」宋思之,實未嘗識。又曰:「君亦記星子江中放黿耶?」曰:「然,身即黿也。頃嘗有罪,帝命謫為水族,見囚於漁人,微君之惠,已骨朽矣。今已得為九江長,相召者,有以奉報。君兒某者命當溺死,名籍在是。後數日,鳴山神將朝廬山使者,行必以疾風雨,君兒當以此時死。今有一人名姓正同,亦當溺死,但先期歲月間耳。吾取以代之,君兒宜速登岸避匿,不然不免。」宋陳謝而出,不覺已在舟次矣。數日,果有風濤之害,死甚眾,宋氏之子竟免。(出《稽神錄》)
shǐ shì nǚ
史氏女
lì shuǐ wǔ tán cūn rén shǐ shì nǚ, yīn shí tián juàn, yǎn xī shù xià. jiàn yī wù, lín jiǎo zhǎo jù kě wèi, lái jù qí shàng. yǐ ér yǒu shēn, shēng yī lǐ yú, yǎng yú pén zhōng, shù rì yì zhǎng, nǎi zhì tóu jīn lài zhōng. qǐng zhī, cūn rén yì cǎo, wù duàn qí wěi, yú jí fèn yuè ér qù, fēng yǔ suí zhī, rù tài hú ér zhǐ. jiā yì jiàn fù, qí hòu nǚ zú, měi hán shí, qí yú zhé cóng qún yú yī zhì mù qián. zhì jīn, měi rùn nián yī zhì ěr. yòu yú rén lǐ hēi tǎ héng zhāng wǎng yú jiāng, hū huò yī yīng ér, kě zhǎng sān chǐ, wǎng wèi luàn xián suǒ yíng, jiā xún bù jiě. yǒu dào shì jiàn zhī yuē: kě qǔ tiě zhī guàn zhī. rú qí yán, suì jiě. shì yīng ér, kǒu bí méi fā rú huà, ér wú mù, kǒu yóu yǒu jiǔ qì, zhòng jù, fù tóu yú jiāng. chū jī shén lù
溧水五壇村人史氏女,因蒔田倦,偃息樹下。見一物,鱗角爪距可畏,來據其上。已而有娠,生一鯉魚,養於盆中,數日益長,乃置投金瀨中。頃之,村人刈草,誤斷其尾,魚即奮躍而去,風雨隨之,入太湖而止。家亦漸富,其後女卒,每寒食,其魚輒從群魚一至墓前。至今,每閏年一至爾。又漁人李黑獺恆張網於江,忽獲一嬰兒,可長三尺,網為亂涎所縈,浹旬不解。有道士見之曰:「可取鐵汁灌之。」如其言,遂解。視嬰兒,口鼻眉發如畫,而無目,口猶有酒氣,眾懼,復投於江。(出《稽神錄》)
yú rén
漁人
jìn yǒu yú rén pō zhōu mǎ dāng shān xià, yuè míng fēng tián, jiàn yī dà yuán chū shuǐ, zhí shàng shān dǐng, yǐn shǒu sì wàng. qǐng zhī, jiāng shuǐ zhōng yǒng chū yī cǎi zhōu, yǒu shí yú rén huì yǐn jiǔ, jì lè chén shè shén shèng. xiàn chóu jiǔ zhī, shàng liú yǒu jù jiàn lái xià, lǔ shēng zhèn yú zuò zhōng, cǎi zhōu nǎi méi. qián zhī yuán yì xià, wèi jí shuǐ, hū sǐ yú àn cè. yì zhě shuǐ shén shǐ cǐ yuán wèi hòu wàng, ér bù zhī jù jiàn zhī lái, gù jí zhī. chū jī shén lù
近有漁人泊舟馬當山下,月明風恬,見一大黿出水,直上山頂,引首四望。頃之,江水中湧出一彩舟,有十餘人會飲酒,妓樂陳設甚盛。獻酬久之,上流有巨艦來下,櫓聲振於坐中,彩舟乃沒。前之黿亦下,未及水,忽死於岸側。意者水神使此黿為候望,而不知巨艦之來,故殛之。(出《稽神錄》)
rén huà shuǐ zú
人化水族
huáng shì mǔ
黃氏母
hòu hàn líng dì shí, jiāng xià huáng shì zhī mǔ yù ér huà wèi yuán, rù yú shēn yuān, qí hòu shí shí chū jiàn. chū yù zān yī yín chāi, jí jiàn, yóu zài qí shǒu. chū shén guǐ chuán
後漢靈帝時,江夏黃氏之母浴而化為黿,入於深淵,其後時時出見。初浴簪一銀釵,及見,猶在其首。(出《神鬼傳》)
sòng shì zōng mǔ
宋士宗母
wèi qīng hé sòng shì zōng mǔ, yǐ huáng chū zhōng, xià tiān yú yù shì lǐ yù, qiǎn jiā zhōng zǐ nǚ hé hù. jiā rén yú bì chuān zhōng, kuī jiàn mù pén shuǐ zhōng yǒu yī dà yuán. suì kāi hù, dà xiǎo xī rù, liǎo bù yǔ rén xiāng chéng. cháng xiān zhe yín chāi, yóu zài tóu shàng. xiāng yǔ shǒu zhī tí qì, wú kě nài hé. chū wài, qù shén shǐ, zhú zhī bù kě jí, biàn rù shuǐ. hòu shù rì hū hái, xún xíng shě zhái rú píng shēng, le wú suǒ yán ér qù. shí rén wèi shì zōng yīng xíng sàng, shì zōng yǐ mǔ xíng suī biàn, ér shēng lǐ shàng cún, jìng bù zhì sàng. yǔ jiāng xià huáng mǔ xiāng sì. chū xù sōu shén jì
魏清河宋士宗母,以黃初中,夏天於浴室里浴,遣家中子女闔戶。家人於壁穿中,窺見沐盆水中有一大黿。遂開戶,大小悉入,了不與人相承。嘗先著銀釵,猶在頭上。相與守之啼泣,無可奈何。出外,去甚駛,逐之不可及,便入水。後數日忽還,巡行舍宅如平生,了無所言而去。時人謂士宗應行喪,士宗以母形雖變,而生理尚存,竟不治喪。與江夏黃母相似。(出《續搜神記》)
xuān qiān mǔ
宣騫母
wú sūn hào bǎo dǐng yuán nián, dān yáng xuān qiān zhī mǔ, nián bā shí, yīn yù huà wèi yuán. qiān xiōng dì bì hù wèi zhī, jué táng nèi zuò dà kǎn, shí shuǐ, qí yuán jí rù kǎn yóu xì. jīng lèi rì, hū yán jǐng wài wàng, cì hù xiǎo kāi, biàn zhé zì yuè, fù yú yuǎn tán, suì bù fù jiàn. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
吳孫皓寶鼎元年,丹陽宣騫之母,年八十,因浴化為黿。騫兄弟閉戶衛之,掘堂內作大坎,實水,其黿即入坎遊戲。經累日,忽延頸外望,伺戶小開,便輒自躍,赴於遠潭,遂不復見。(出《廣古今五行記》)
jiāng zhōu rén
江州人
jìn mò, jiāng zhōu rén nián bǎi yú suì, dǐng shàng shēng jué, hòu yīn rù shě qián jiāng zhōng, biàn wèi lǐ yú, jiǎo shàng cún shǒu. zì hòu shí shí zàn hái, róng zhuàng rú píng shēng, yǔ zi sūn yǐn, shù rì zhé qù. jìn mò yǐ lái, jué bù fù jiàn. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
晉末,江州人年百餘歲,頂上生角,後因入舍前江中,變為鯉魚,角尚存首。自後時時暫還,容狀如平生,與子孫飲,數日輒去。晉末以來,絕不復見。(出《廣古今五行記》)
dú jiǎo
獨角
dú jiǎo zhě, bā jùn rén yě, nián kě shù bǎi suì, sú shī qí míng, dǐng shàng shēng yī jiǎo, gù wèi zhī dú jiǎo. huò hū qù jī zài, huò lèi xún bù yǔ, jí yǒu suǒ shuō, zé zhǐ qù jīng wēi, xián mò néng cè yān. suǒ jū dú yǐ dé huà, yì pō yǒu xùn dǎo. yī dàn yǔ jiā cí, yīn rù shě qián jiāng zhōng, biàn wèi lǐ yú, jiǎo shàng zài shǒu. hòu shí shí zàn hái, róng zhuàng rú píng shēng, yǔ zi sūn yǐn yàn. shù rì zhé qù. chū shù yì jì
獨角者,巴郡人也,年可數百歲,俗失其名,頂上生一角,故謂之獨角。或忽去積載,或累旬不語,及有所說,則旨趣精微,咸莫能測焉。所居獨以德化,亦頗有訓導。一旦與家辭,因入舍前江中,變為鯉魚,角尚在首。後時時暫還,容狀如平生,與子孫飲宴。數日輒去。(出《述異記》)
xuē wěi
薛偉
xuē wěi zhě, táng qián yuán yuán nián, rèn shǔ zhōu qīng chéng xiàn zhǔ bù, yǔ chéng zōu pāng wèi léi jì péi liáo tóng shí. qí qiū, wěi bìng qī rì, hū yǎn rán ruò wǎng zhě, lián hū bù yīng, ér xīn tóu wēi nuǎn. jiā rén bù rěn jí liǎn, huán ér cì zhī. jīng èr shí rì, hū zhǎng xū qǐ zuò, wèi jiā jiā yuán zuò qí, jù míng chāo běn gǎi. rén yuē: wú bù zhī rén jiān jǐ rì yǐ! yuē: èr shí rì yǐ. yuē: jí yuē jí èr zì yuán quē. jù míng chāo běn bǔ yǔ wǒ qù qún guān, fāng shí kuài fǒu. yán wú yǐ sū yǐ, shén yǒu qí shì, qǐng zhū gōng bà zhù lái tīng yě. pú rén zǒu shì qún guān, shí yù shí kuài, suì yǐ gào, jiē tíng cān ér lái. wěi yuē: zhū gōng chì sī hù pū zhāng bì qiú yú hū? yuē: rán. yòu wèn bì yuē: yú rén zhào gàn cáng jù lǐ, yǐ xiǎo zhě yīng mìng, rǔ yú wěi jiān dé cáng zhě, xié zhī ér lái. fāng rù xiàn yě, sī hù lì zuò mén dōng, jiū cáo lì zuò mén xī, fāng yì qí. rù rù yuán zuò rén, jù chén xiào běn gǎi. jí jiē, zōu léi fāng bó, péi táo tiāo shí. bì yán gàn zhī cáng jù yú yě, péi wǔ lìng biān zhī. jì fù shí gōng wáng shì liáng zhě, xǐ ér shā hū? dì xiāng wèn, chéng rán. zhòng yuē: zi hé yǐ zhī zhī? yuē: xiàng shā zhī lǐ, wǒ yě. zhòng hài yuē: yuàn wén qí shuō. yuē: wú chū jí kùn, wèi rè suǒ bī, dài bù kě kān. hū mèn wàng qí jí, è rè qiú liáng, cè zhàng ér qù, bù zhī qí mèng yě. jì chū guō, qí xīn xīn xīn rán, ruò lóng qín jiān shòu zhī dé yì. mò wǒ zhī míng chāo běn zhī zuò rú yě. jiàn rù shān, shān xíng yì mèn, suì xià yóu yú jiāng pàn. jiàn jiāng tán shēn jìng, qiū sè kě ài qīng lián bù dòng, jìng hán yuǎn xū. hū yǒu sī yù yì, suì tuō yī yú àn, tiào shēn biàn rù. zì yòu xiá shuǐ, chéng rén yǐ lái, jué bù fù xì, yù cǐ zòng shì, shí qì sù xīn. qiě yuē: rén fú bù rú yú kuài yě, ān dé shè yú ér jiàn yóu hū? páng yǒu yī yú yuē: gù zú xià bù yuàn ěr. zhèng shòu yì yì, hé kuàng qiú shè? dāng wèi zú xià tú zhī. jué rán ér qù. wèi qǐng, yǒu yú tóu rén zhǎng shù chǐ, qí ní lái dǎo, cóng shù shí yú, xuān hé bó zhào yuē: chéng jū shuǐ yóu, fú chén yì dào, gǒu fēi qí hǎo, zé mèi tōng bō. xuē zhǔ bù yì shàng fú shēn, jī sī xián kuàng, lè hào hàn zhī yù, fàng huái qīng jiāng yàn yǎn è zhī qíng, tóu zān huàn shì. zàn cóng lín huà, fēi jù chéng shēn. kě quán chōng dōng tán chì lǐ. wū hū! shì zhǎng bō ér qīng zhōu, dé zuì yú huì mèi xiān gōu ér tān ěr, jiàn shāng yú míng. wú huò shī shēn, yǐ xiū qí dǎng, ěr qí miǎn zhī. tīng ér zì gù, jí yǐ yú fú yǐ. yú shì fàng shēn ér yóu, yì wǎng sī dào bō shàng tán dǐ, mò bù cóng róng sān jiāng wǔ hú, téng yuè jiāng biàn. rán pèi liú dōng tán, měi mù bì fù. é ér jī shén, qiú shí bù dé, xún zhōu ér xíng, hū jiàn zhào gàn chuí gōu, qí ěr fāng xiāng, xīn yì zhī jiè, bù jué jìn kǒu. yuē: wǒ, rén yě, zàn shí wèi yú, bù néng qiú shí, nǎi tūn qí gōu hū. shě zhī ér qù. yǒu qǐng, jī yì shén, sī yuē: wǒ shì guān rén, xì ér yú fú. zòng tūn qí gōu, zhào gàn qǐ shā wǒ? gù dāng sòng wǒ guī xiàn ěr. suì tūn zhī. zhào gàn shōu lún yǐ chū. gàn shǒu zhī jiāng jí yě, wěi lián hū zhī, gàn bù tīng, ér yǐ shéng guàn wǒ sāi, nǎi xì yú wěi jiān. jì ér zhāng bì lái yuē: péi shào fǔ mǎi yú, xū dà zhě. gàn yuē: wèi dé dà yú, yǒu xiǎo zhě shí yú jīn. bì yuē: fèng mìng qǔ dà yú, ān yòng xiǎo zhě? nǎi zì yú wěi jiān xún dé wěi ér tí zhī. yòu wèi bì yuē: wǒ shì rǔ xiàn zhǔ bù, huà xíng wèi yú yóu jiāng, hé dé bù bài wǒ? bì bù tīng, tí zhī ér xíng, mà yì bù yǐ, bì bì yuán zuò gàn, jù míng chāo běn gǎi. zhōng bù gù. rù xiàn mén, jiàn xiàn lì zuò zhě yì qí, jiē dà shēng hū zhī, lüè wú yīng zhě, wéi xiào yuē: kě wèi míng chāo běn kě wèi zuò hǎo dà. yú, zhí sān sì jīn yú. jì ér rù jiē, zōu léi fāng bó, péi táo táo shí, jiē xǐ yú dà. cù mìng fù chú. bì yán gàn zhī cáng jù yú, yǐ xiǎo zhě yīng mìng. péi nù, biān zhī. wǒ jiào zhū gōng yuē: wǒ shì gōng gōng yuán zuò xīn, jù míng chāo běn gǎi. tóng guān, ér jīn jiàn shā, jìng bù xiāng shě, cù shā zhī, rén hū zāi? dà jiào ér qì, sān jūn bù gù, ér fù kuài shǒu, wáng shì liáng zhě, fāng lì rèn, xǐ ér tóu wǒ yú jǐ shàng. wǒ yòu jiào yuē: wáng shì liáng, rǔ shì wǒ zhī cháng shǐ kuài shǒu yě, yīn hé shā wǒ? hé bù zhí wǒ bái yú guān rén? shì liáng ruò bù wén zhě, àn wú jǐng yú zhēn shàng ér zhǎn zhī. bǐ tóu shì luò, cǐ yì xǐng wù, suì fèng zhào ěr. zhū gōng mò bù dà jīng, xīn shēng ài rěn. rán zhào gàn zhī huò, zhāng bì zhī tí, xiàn sī zhī yì lì, sān jūn zhī lín jiē, wáng shì liáng zhī jiāng shā, jiē jiàn qí kǒu dòng, shí wú wén yān. yú shì sān jūn bìng tóu kuài, zhōng shēn bù shí. wěi zì cǐ píng yù, hòu lèi qiān huá yáng chéng, nǎi zú. chū xù xuán guài lù
薛偉者,唐乾元元年,任蜀州青城縣主簿,與丞鄒滂、尉雷濟、裴寮同時。其秋,偉病七日,忽奄然若往者,連呼不應,而心頭微暖。家人不忍即斂,環而伺之。經二十日,忽長吁起坐,謂家(「家」原作「其」,據明抄本改。)人曰:「吾不知人間幾日矣!」曰:「二十日矣。」曰:「即(曰即二字原缺。據明抄本補)與我覷群官,方食膾否。言吾已蘇矣,甚有奇事,請諸公罷箸來聽也。」僕人走視群官,實欲食膾,遂以告,皆停餐而來。偉曰:「諸公敕司戶仆張弼求魚乎?」曰:「然。」又問弼曰:「魚人趙干藏巨鯉,以小者應命,汝於葦間得藏者,攜之而來。方入縣也,司戶吏坐門東,糾曹吏坐門西,方弈棋。入(「入」原作「人」,據陳校本改。)及階,鄒雷方博,裴啕挑實。弼言干之藏巨魚也,裴五令鞭之。既付食工王士良者,喜而殺乎?」遞相問,誠然。眾曰:「子何以知之?」曰:「向殺之鯉,我也。」眾駭曰:「願聞其說。」曰:「吾初疾困,為熱所逼,殆不可堪。忽悶忘其疾,惡熱求涼,策杖而去,不知其夢也。既出郭,其心欣欣然,若籠禽監獸之得逸。莫我知(明抄本知作「如」)也。漸入山,山行益悶,遂下游於江畔。見江潭深淨,秋色可愛;輕漣不動,鏡涵遠虛。忽有思浴意,遂脫衣於岸,跳身便入。自幼狎水,成人以來,絕不復戲,遇此縱適,實契宿心。且曰:『人浮不如魚快也,安得攝魚而健游乎?』旁有一魚曰:『顧足下不願耳。』正授亦易,何況求攝?當為足下圖之。決然而去。未頃,有魚頭人長數尺,騎鯢來導,從數十魚,宣河伯詔曰:『城居水游,浮沉異道,苟非其好,則昧通波。薛主簿意尚浮深,跡思閒曠,樂浩汗之域,放懷清江;厭巚崿之情,投簪幻世。暫從鱗化,非遽成身。可權充東潭赤鯉。嗚呼!恃長波而傾舟,得罪於晦;昧纖鈎而貪餌,見傷於明。無或失身,以羞其黨,爾其勉之。』聽而自顧,即已魚服矣。於是放身而游,意往斯到;波上潭底,莫不從容;三江五湖,騰躍將遍。然配留東潭,每暮必復。俄而飢甚,求食不得,循舟而行,忽見趙干垂鈎,其餌芳香,心亦知戒,不覺近口。曰:『我,人也,暫時為魚,不能求食,乃吞其鈎乎。』舍之而去。有頃,飢益甚,思曰:『我是官人,戲而魚服。縱吞其鈎,趙干豈殺我?固當送我歸縣耳。』遂吞之。趙干收綸以出。干手之將及也,偉連呼之,干不聽,而以繩貫我腮,乃係於葦間。既而張弼來曰:『裴少府買魚,須大者。」干曰:「未得大魚,有小者十餘斤。』弼曰:『奉命取大魚,安用小者?』乃自於葦間尋得偉而提之。又謂弼曰:『我是汝縣主簿,化形為魚游江,何得不拜我?』弼不聽,提之而行,罵亦不已,弼(「弼」原作「干」,據明抄本改。)終不顧。入縣門,見縣吏坐者弈棋,皆大聲呼之,略無應者,唯笑曰:『可畏(明抄本「可畏」作「好大」。)魚,直三四斤余。』既而入階,鄒雷方博,裴啕桃實,皆喜魚大。促命付廚。弼言干之藏巨魚,以小者應命。裴怒,鞭之。我叫諸公曰:『我是公(「公」原作「心」,據明抄本改。)同官,而今見殺,竟不相舍,促殺之,仁乎哉?』大叫而泣,三君不顧,而付膾手,王士良者,方礪刃,喜而投我於几上。我又叫曰:「王士良,汝是我之常使膾手也,因何殺我?何不執我白於官人?』士良若不聞者,按吾頸於砧上而斬之。彼頭適落,此亦醒悟,遂奉召爾。」諸公莫不大驚,心生愛忍。然趙干之獲,張弼之提,縣司之弈吏,三君之臨階,王士良之將殺,皆見其口動,實無聞焉。於是三君並投膾,終身不食。偉自此平愈,後累遷華陽丞,乃卒。(出《續玄怪錄》)