dù mù tiān jiào yóu rén tán zhū zhōu kuāng wù wáng bō zhū qìng yú táng xuān zōng wēn tíng yún lǐ shāng yǐn liú zhuàn zhèng tián sī kōng tú gāo chán
杜牧 天嶠遊人 譚銖 周匡物 王播 朱慶餘 唐宣宗 溫庭筠 李商隱 劉瑑 鄭畋 司空圖 高蟾
dù mù
杜牧
táng bái jū yì chū wèi háng zhōu cì shǐ, lìng fǎng mǔ dān huā. dú kāi yuán sì sēng huì chéng jìn yú jīng shī dé zhī. shǐ zhí yú tíng, lán mén shén mì, tā chù wèi zhī yǒu yě. shí chūn jǐng fāng shēn, huì chéng shè yóu mù fù qí shàng. mǔ dān zì cǐ dōng yuè fēn ér zhǒng zhī yě. huì xú níng cóng fù chūn lái, wèi zhī bái, xiān tí shī yuē: cǐ huā nán dì zhī nán zhǒng, jiàn kuì sēng xián yòng yì zāi. hǎi yàn jiě lián pín pì nì, hú fēng wèi shí gèng pái huái. xū shēng sháo yào tú láo dù, xiū shā méi guī bù gǎn kāi. wéi yǒu shù bāo hóng fú zài, hán fāng zhǐ dài shè rén lái. bái xún dào sì kàn huā, nǎi mìng xú tóng zuì ér guī. shí zhāng hù bǎng zhōu ér zhì, shén ruò shū dàn. rán zhāng xú èr shēng wèi zhī xí yǐn, gè xī shǒu jiàn yān. bái yuē: èr jūn lùn wén, ruò lián bái zhī dòu shǔ xué, shèng fù zài yú yī zhàn yě. suì shì zhǎng jiàn yī tiān wài fù, yú xiá sàn chéng qǐ shī, shì qì jiè sòng, yǐ níng wèi yuán, hù cì zhī. zhāng yuē: hù shī yǒu dì shì yáo zūn yuè, hé liú cè ràng guān. duō shì yǐ chén hòu zhǔ rì yuè guāng tiān dé, shān hé zhuàng dì jū. cǐ tú yǒu qián míng yǐ. yòu hù tí jīn shān sì shī yuē: shù yǐng zhōng liú jiàn, zhōng shēng liǎng àn wén. suī qí wú qián yún. tǎ yǐng guà qīng hàn, zhōng shēng hé bái yún. cǐ jù wèi wèi jiā yě. bái yòu yǐ hù gōng cí, sì jù zhī zhōng jiē shù duì, hé zú qí hū? rán wú xú shēng yún, jīn gǔ zhǎng rú bái liàn fēi, yī tiáo jiè pò qīng shān sè. hù tàn yuē: róng rǔ jiū fēn, yì hé cháng yě. suì xíng gē ér mài, níng yì gǔ yì ér guī. zì shì èr shēng zhōng shēn yǎn yǎng, bù suí xiāng shì yǐ. xiān shì lǐ lín zōng dù mù, yǔ bái niǎn bù jiào wén, wén yuán zuò zhī, jù yún xī yǒu yì gǎi jù yán yuán bái shī tǐ chuǎn zá, ér wèi qīng kǔ zhě jiàn chī, yīn zī yǒu hèn. bái wèi hé nán yǐn, lǐ wèi hé nán lìng, dào shàng xiàng yù. yǐn nǎi chéng mǎ, lìng zé jiān yú, shì guāi qū shì zhī lǐ. lǐ cháng wèi bái wèi niè rú gōng, wén zhě jiē xiào. lè tiān zhī míng shāo jiǎn yǐ. bái yuē: lǐ zhí mù lín zōng zì yě. wú zhī zhì zi yě, qí fēng bù kě dāng. hòu dù mù shǒu qiū pǔ, yǔ zhāng hù wèi shī jiǔ zhī yǒu, kù yín hù gōng cí. yì zhī qián táng zhī suì, bái yǒu fēi hù zhī lùn, cháng bù píng zhī. nǎi wèi shī èr dào yǐ gāo zhī yuē: shuí rén dé shì zhāng gōng zǐ, qiān shǒu shī qīng wàn hù hóu. yòu yún: rú hé gù guó sān qiān lǐ, xū chàng gē cí mǎn liù gōng. zhāng shī yuē: gù guó sān qiān lǐ, shēn gōng èr shí nián. yī shēng hé mǎn zi, shuāng lèi luò jūn qián. cǐ wèi hù dé yì zhī yǔ yě. lǐ dù yǐ xià, shèng yán qí měi zhě, yù yǐ xún yì yú bái ér qū chéng yú zhāng yě. gù mù yòu zhe lùn, yán jìn yǒu yuán bái zhě, xǐ wèi yáo yán xiè yǔ, gǔ shàn fú xiāo. wú hèn fāng zài xià wèi, wèi néng yǐ fǎ zhì zhī. sī yì fū zuǒ yú hù ěr. chū yún xī yǒu yì
唐白居易初為杭州刺史,令訪牡丹花。獨開元寺僧惠澄近於京師得之。始植於庭,欄門甚密,他處未之有也。時春景方深,惠澄設油幕覆其上。牡丹自此東越分而種之也。會徐凝從富春來,未知白,先題詩曰:此花南地知難種,漸愧僧閒用意栽。海燕解憐頻睥睨,胡蜂未識更徘徊。虛生芍藥徒勞妒,羞殺玫瑰不敢開。唯有數苞紅幞在,含芳只待舍人來。白尋到寺看花,乃命徐同醉而歸。時張祜榜舟而至,甚若疏誕。然張徐二生未之習隱,各希首薦焉。白曰:二君論文,若廉白之斗鼠穴,勝負在於一戰也。遂試《長劍依天外》賦,《餘霞散成綺》詩,試訖解送,以凝為元,祜次之。張曰:祜詩有地勢遙尊岳,河流側讓關。多士以陳後主日月光天德,山河壯帝居。此徒有前名矣。又祜題金山寺詩曰:樹影中流見,鐘聲兩岸聞。雖綦毋潛雲。塔影掛青漢,鐘聲和白雲。此句未為佳也。白又以祜宮詞,四句之中皆數對,何足奇乎?然無徐生雲,今古長如白練飛,一條界破青山色。祜嘆曰:榮辱糾紛,亦何常也。遂行歌而邁,凝亦鼓枻而歸。自是二生終身偃仰,不隨鄉試矣。先是李林宗、杜牧,與白輦不較文,(文原作之,據《雲溪友議》改)具言元白詩體舛雜,而為清苦者見嗤,因茲有恨。白為河南尹,李為河南令,道上相遇。尹乃乘馬,令則肩輿,似乖趨事之禮。李嘗謂白為囁嚅公,聞者皆笑。樂天之名稍減矣。白曰:李直木(林宗字也。)吾之猘子也,其鋒不可當。後杜牧守秋浦,與張祜為詩酒之友,酷吟祜宮詞。亦知錢塘之歲,白有非祜之論,嘗不平之。乃為詩二道以高之曰:誰人得似張公子,千首詩輕萬戶侯。又云:如何故國三千里,虛唱歌詞滿六宮。張詩曰:故國三千里,深宮二十年。一聲何滿子,雙淚落君前。此為祜得意之語也。李杜已下,盛言其美者,欲以荀異於白而曲成於張也。故牧又著論,言近有元白者,喜為謠言褻語,鼓扇浮囂。吾恨方在下位,未能以法治之。斯亦敷佐於祜耳。(出《雲溪友議》)
tiān jiào yóu rén
天嶠遊人
má gū shān, shān gǔ zhī xiù, cǎo mù duō qí. yǒu dèng xiān míng chāo běn xiān zuò xiān kè zhì yán kāng, sì wǔ dài wèi guó dào shī, ér xī zǐ fú. jì sǐ, zì jīng guī zàng shì shān, yún shì shī jiě yě. rán xī wèi qiū lǒng, sōng bǎi xiāng wàng, cí rén jīng guò, bì dāng xìng yǒng, jǐ qiān shǒu yǐ. hū yǒu yī shào nián, ǒu tí yī jué, bù yán xìng zì, dàn yún tiān jiào yóu rén ěr. hòu lái guān qí suǒ cì. wú fù wèi wén. qiě dèng shì zhī míng, yīn sī shāo jiǎn yǐ. shī yuē: hè lǎo zhī tián jī zài lóng, shàng qīng nà yǔ sú chén tóng. jì yán bái rì shēng xiān qù, hé shì rén jiān yǒu bìn gōng. chū yún xī yǒu yì
麻姑山,山谷之秀,草木多奇。有鄧先(明抄本先作仙)客至延康,四五代為國道師,而錫紫服。洎死,自京歸葬是山,雲是屍解也。然悉為丘隴,松柏相望,詞人經過,必當興詠,幾千首矣。忽有一少年,偶題一絕,不言姓字,但云天嶠遊人耳。後來觀其所刺。無復為文。且鄧氏之名,因斯稍減矣。詩曰:鶴老芝田雞在籠,上清那與俗塵同。既言白日升仙去,何事人間有殯宮。(出《雲溪友議》)
tán zhū
譚銖
zhēn niáng zhě, wú guó zhī jiā rén yě, bǐ yú qián táng sū xiǎo xiǎo. sǐ zàng wú gōng zhī cè. xíng kè gǎn qí huá lì, jìng wèi shī tí yú mù shù, zhì bǐ lín zhēn. yǒu jǔ zi tán zhū zhě, wú mén zhī xiù shì yě, yīn shū yī jué. hòu zhī lái zhě, dǔ qí tí chù, shào xī bǐ yǐ. shī yuē: wǔ qiū shān xià zhǒng lěi lěi, sōng bǎi xiāo tiáo jǐn kě bēi. hé shì shì rén piān zhòng sè, zhēn niáng mù shàng dú tí shī. chū yún xī yǒu yì
真娘者,吳國之佳人也,比於錢唐蘇小小。死葬吳宮之側。行客感其華麗,競為詩題於墓樹,櫛比鱗臻。有舉子譚銖者,吳門之秀士也,因書一絕。後之來者,睹其題處,稍息筆矣。詩曰:武丘山下冢累累,松柏蕭條盡可悲。何事世人偏重色,真娘墓上獨題詩。(出《雲溪友議》)
zhōu kuāng wù
周匡物
zhōu kuāng wù zì jǐ běn, zhāng zhōu rén. táng yuán hé shí èr nián, wáng bō bǎng xià jìn shì jí dì. shí yǐ gē shī zhù míng. chū zhōu yǐ jiā pín, tú bù yīng jǔ, luò tuò fēng chén, huái cì bù ǒu. lù jīng qián táng jiāng, fá jiù chuán zhī zī, jiǔ bù dé jì, nǎi yú gōng guǎn tí shī yún: wàn lǐ máng máng tiān qiàn yáo, qín huáng dǐ shì bù ān qiáo. qián táng jiāng kǒu wú qián guò, yòu zǔ xī líng liǎng xìn cháo. jùn mù chū jiàn zhī, nǎi zuì jīn lì. zhì jīn tiān xià jīn dù, shàng chuán cǐ shī fěng sòng. zhōu zǐ bù gǎn qǔ jǔ xuǎn rén qián zhě, zì cǐ shǐ yě. chū mǐn chuān míng shì chuán
周匡物字幾本,漳州人。唐元和十二年,王播榜下進士及第。時以歌詩著名。初周以家貧,徒步應舉,落魄風塵,懷刺不偶。路經錢塘江,乏僦船之資,久不得濟,乃於公館題詩云:萬里茫茫天塹遙,秦皇底事不安橋。錢塘江口無錢過,又阻西陵兩信潮。郡牧出見之,乃罪津吏。至今天下津渡,尚傳此詩諷誦。舟子不敢取舉選人錢者,自此始也。(出《閩川名士傳》)
wáng bō
王播
táng wáng bō shǎo gū pín, cháng kè yáng zhōu huì zhào sì mù lán yuàn, suí sēng zhāi shí. hòu yàn dài, nǎi zhāi bà ér hòu jī zhōng. hòu èr jì, bō zì zhòng wèi, chū zhèn shì bāng, yīn fǎng jiù yóu. xiàng zhī tí míng, jiē yǐ bì shā zhào qí shī. bō jì yǐ èr jué jù yuē: sān shí nián qián cǐ yuàn yóu, mù lán huā fā yuàn xīn xiū. rú jīn zài dào jīng xíng chù, shù lǎo wú huā sēng bái tóu. shàng táng wèi míng chāo běn wèi zuò yǐ le gè xī dōng, cán kuì wén lí fàn hòu zhōng. sān shí nián lái chén pū miàn, rú jīn shǐ dé bì shā lóng. chū zhí yán
唐王播少孤貧,嘗客揚州惠照寺木蘭院,隨僧齋食。後厭怠,乃齋罷而後擊鐘。後二紀,播自重位,出鎮是邦,因訪舊遊。向之題名,皆以碧紗罩其詩。播繼以二絕句曰:三十年前此院游,木蘭花發院新修。如今再到經行處,樹老無花僧白頭。上堂未(明抄本未作已)了各西東,慚愧聞黎飯後鐘。三十年來塵撲面,如今始得碧紗籠。(出《摭言》)
zhū qìng yú
朱慶餘
táng zhū qìng yú yù shuǐ bù láng zhōng zhāng jí zhī yīn, suǒ qìng yú xīn jiù piān shí shù tōng, yín gǎi zhǐ liú èr shí liù zhāng. jí zhì yú huái bào ér tuī zàn zhī. shí rén yǐ jí zhòng míng, wú bù shàn lù fěng yǒng, suì dēng kē dì. chū qìng yú shàng wèi qiān tuì, zuò guī yì yī piān, yǐ xiàn zhāng yuē: dòng fáng zuó yè tíng hóng zhú, dài xiǎo táng qián bài jiù gū. zhuāng bà dī shēng wèn fū xù, huà méi shēn qiǎn rù shí wú. jí chóu zhī yuē: yuè nǚ xīn zhuāng chū jìng míng chāo běn jìng zuò fèng xīn, zì zhī míng yàn gèng shěn yín. qí kù wèi zú rén jiān guì, yī qǔ líng gē dí wàn jīn. yóu shì zhū zhī shī míng, liú rù sì hǎi nèi yǐ. chū yún xī yǒu yì
唐朱慶餘遇水部郎中張籍知音,索慶余新舊篇什數通,吟改只留二十六章。籍置於懷抱而推贊之。時人以籍重名,無不繕錄諷詠,遂登科第。初慶余尚為謙退,作《閨意》一篇,以獻張曰:洞房昨夜停紅燭,待曉堂前拜舅姑。妝罷低聲問夫婿,畫眉深淺入時無。籍酬之曰:越女新妝出鏡(明抄本鏡作奉)心,自知明艷更沈吟。齊絝未足人間貴,一曲菱歌敵萬金。由是朱之詩名,流入四海內矣。(出《雲溪友議》)
táng xuān zōng
唐宣宗
táng xuān zōng cháo, qián jìn shì chén wán děng sān rén yīng bó shì hóng cí, suǒ sī kǎo dìng míng dì jí shī fù lùn. shàng yú yán yīng diàn zhào zhōng shū shè rén lǐ fān děng wèn yuē: fán kǎo shì zhī zhōng, zhòng yòng zì rú hé? fān duì yuē: fù jì piān kū yōng zá, lùn shī bāo biǎn shì fēi, shī zé yuán tí luò yùn, yuán tí, rú bái yún qǐ fēng zhōng shī, yuán fēng zhōng bái yún qǐ shì yě. àn yún xī yǒu yì qī wú yuán zì. qí jiān zhòng yòng wén zì, nǎi shì shù jǐ, yì zuò yǒu cháng lì yě. yòu yuē: shú shī zhòng yòng zì? duì yuē: qián qǐ xiāng líng gǔ sè shī yún: shàn fǔ yún hé sè, cháng wén dì zi líng. féng yí kōng zì wǔ, chǔ kè bù kān tīng. yì yùn xié jīn shí, qīng yīn fā yǎo míng. cāng wú lái yuàn mù, bái zhǐ dòng fāng xīn. liú shuǐ chuán xiāng pǔ, bēi fēng guò dòng tíng. qū zhōng rén bù jiàn, jiāng shàng shù fēng qīng. zhōng yǒu èr bù zì. shàng yuē: qián qǐ suī zhòng yòng zì, tā shī shì bù jí qǐ. suī xiè tiào yún:' dòng tíng zhāng lè dì, xiāo xiāng dì zi yóu. yún qù cāng wú yuǎn, shuǐ hái jiāng hàn liú' zhī piān. wú yǐ bǐ yě. qí hóng cí shī zhòng yòng zì zhě dēng kē. qǐ shī biàn fù shǐ xuǎn. chū yún xī yǒu yì
唐宣宗朝,前進士陳玩等三人應博士宏詞,所司考定名第及詩賦論。上於延英殿詔中書舍人李藩等問曰:凡考試之中,重用字如何?藩對曰:賦忌偏枯庸雜,論失褒貶是非,詩則緣題落韻,(緣題,如白雲起封中詩,元封中白雲起是也。按《雲溪友議》七無元字。)其間重用文字,乃是庶幾,亦作有常例也。又曰:孰詩重用字?對曰:錢起湘靈鼓瑟詩云:善撫雲和瑟,常聞帝子靈。馮夷空自舞,楚客不堪聽。逸韻諧金石,清音發杳冥。蒼梧來怨慕,白芷動芳馨。流水傳湘浦,悲風過洞庭。曲終人不見,江上數峰青。中有二不字。上曰:錢起雖重用字,他詩似不及起。雖謝眺云:'洞庭張樂地,瀟湘帝子游。雲去蒼梧遠,水還江漢流'之篇。無以比也。其宏詞詩重用字者登科。起詩便付史選。(出《雲溪友議》)
yòu táng xuān zōng
又 唐宣宗
xuān zōng yīn zhòng yáng, cì yàn qún chén, yǒu yù zhì shī. qí lüè qù: kuǎn sāi xuán zhēng qí, hé róng wěi miào xián. qīng xīn fāng yǐ zhù, yè lì gòng ān biān. zǎi chén yǐ xià yīng zhì jiē hé. shàng yuē: zǎi xiàng wèi mó shī zuì chū, qí liǎng lián yún: sì fāng wú shì qù, shén yù chāo qiū lái. bā shuǐ hán guāng qǐ, qiān shān jì sè kāi. shàng jiā shǎng jiǔ zhī. wèi dǎo wǔ bài xiè, qún liáo sǒng shì, wèi yǒu dé sè, jí huān ér bà. chū shū qíng shī
宣宗因重陽,賜宴群臣,有御製詩。其略去:欵塞旋征騎,和戎委廟賢。傾心方倚注,葉力共安邊。宰臣以下應制皆和。上曰:宰相魏謨詩最出,其兩聯云:四方無事去,神豫抄秋來。八水寒光起,千山霽色開。上嘉賞久之。魏蹈舞拜謝,群僚聳視,魏有德色,極歡而罷。(出《抒情詩》)
wēn tíng yún
溫庭筠
táng wēn tíng yún zì fēi qīng, jiù míng qí. yǔ lǐ shāng yǐn qí míng, shí hào wēn lǐ. cái sī yàn lì, gōng yú xiǎo fù. měi rù shì, yā guān yùn zuò fù. fán bā chā shǒu ér bā yùn chéng. duō wèi lín pù jiǎ shǒu, hào yuē jiù shù rén yě. ér shì xíng yǒu quē, jìn shēn báo zhī. lǐ yì shān wèi yuē: jìn dé yī lián jù yún, yuǎn bǐ zhào gōng, sān shí liù nián zǎi fǔ, wèi dé ǒu jù. wēn yuē: hé bù yún, jìn tóng bù lìng, èr shí sì kǎo zhōng shū. xuān zōng cháng shì shī, shàng jù yǒu jīn bù yáo, wèi néng duì, qiǎn qiú jìn shì duì zhī. tíng yún nǎi yǐ yù tiáo tuō xù yě. xuān zōng shǎng yān. yòu yào yǒu míng bái tóu wēng, wēn yǐ cāng ěr zǐ duì. tā jiē cǐ lèi yě. xuān dì ài chàng pú sà mán cí, chéng xiàng líng hú táo jiǎ qí xiū zhuàn, mì jìn zhī, jiè lìng wù tā xiè, ér jù yán yú rén, yóu shì shū zhī. wēn yì yǒu yán yún: zhōng shū nèi zuò jiāng jūn. jī xiāng guó wú xué yě. xuān huáng hǎo wēi xíng, yù yú nì lǚ, wēn bù shí lóng yán, ào rán ér jié zhī yuē: gōng fēi zhǎng shǐ sī mǎ zhī liú yé? dì yuē: fēi yě. yòu bái: dé fēi dà cān bù wèi zhī lèi yé? dì yuē: fēi yě. zhé wèi fāng chéng wèi. qí zhì cí yuē: sǐ mén yǐ dé xíng wèi xiān, wén zhāng wèi mò. ěr jì dé xíng wú qǔ, wén zhāng hé yǐ bǔ yān. tú fù bù jī zhī cái, hǎn yǒu shì shí zhī yòng. jìng liú luò ér sǐ yě. bīn guó gōng dù cóng zì xī chuān chú huái hǎi, tíng yún yì wéi qū lín shì lín tíng, liú shī yún: zhuō shì lú qián jīn xiàn liǔ, suí jiā dī pàn jǐn fān fēng. tān wèi liǎng dì xíng lín yǔ, bù jiàn chí lián zhào shuǐ hóng. bīn gōng wén zhī, yí juàn qiān pǐ. wú xìng shěn huī yún: wēn céng yú jiāng huái wèi qīn jiǎ chǔ, yóu shì gǎi míng tíng yún. yòu měi suì jǔ chǎng, duō wèi jǔ rén jiǎ shǒu. shì láng shěn xún zhī jǔ, bié shī pù xí, shòu tíng yún, bù yǔ zhū gōng lín bǐ. yì rì, yú lián qián qǐng tíng yún yuē: xiàng lái cè míng zhě, jiē shì wén fù tuō yú xué shì. mǒu jīn suì chǎng zhōng, bìng wú jiǎ tuō, xué shì miǎn zhān. yīn qiǎn zhī, yóu shì bù dé yì yě. chū běi mèng suǒ yán
唐溫庭筠字飛卿,舊名岐。與李商隱齊名,時號溫李。才思艷麗,工於小賦。每入試,押官韻作賦。凡八叉手而八韻成。多為鄰鋪假手,號曰救數人也。而士行有缺,搢紳薄之。李義山謂曰:近得一聯句雲,遠比趙公,三十六年宰輔,未得偶句。溫曰:何不雲,近同部令,二十四考中書。宣宗嘗試詩,上句有金步搖,未能對,遣求進士對之。庭筠乃以玉條脫續也。宣宗賞焉。又藥有名白頭翁,溫以蒼耳子對。他皆此類也。宣帝愛唱菩薩蠻詞,丞相令狐綯假其修撰,密進之,戒令勿他泄,而遽言於人,由是疏之。溫亦有言云:中書內坐將軍。譏相國無學也。宣皇好微行,遇於逆旅,溫不識龍顏,傲然而詰之曰:公非長史司馬之流耶?帝曰:非也。又白:得非大參簿尉之類耶?帝曰:非也。謫為坊城尉。其制詞曰:死門以德行為先,文章為末。爾既德行無取,文章何以補焉。徒負不羈之才,罕有適時之用。竟流落而死也。豳國公杜悰自西川除淮海,庭筠詣韋曲林氏林亭,留詩云:卓氏爐前金線柳,隋家堤畔錦帆風。貪為兩地行霖雨,不見池蓮照水紅。豳公聞之,遺絹千匹。吳興沈徽云:溫曾於江淮為親檟楚,由是改名庭筠。又每歲舉場,多為舉人假手。侍郎沈詢之舉,別施鋪席,授庭筠,不與諸公鄰比。翌日,於簾前請庭筠曰:向來策名者,皆是文賦托於學士。某今歲場中,並無假託,學士勉旃。因遣之,由是不得意也。(出《北夢瑣言》)
lǐ shāng yǐn
李商隱
táng lǐ shāng yǐn zì yì shān, wèi péng yáng gōng líng hú chǔ cóng shì. péng yáng zhī zǐ táo, jì yǒu wéi píng zhī bài, jiǎ shū shāng yǐn, wèi cháng zhǎn fēn. zhòng yáng rì. shāng yǐn yì zhái, yú tīng shì shàng liú tí. qí lüè yún: shí nián quán xià wú xiāo xī, jiǔ rì zūn qián yǒu suǒ sī. láng jūn guān zhòng shī xíng mǎ, dōng gé wú yīn xǔ zài kuī. xiāng guó dǔ zhī, cán chàng ér yǐ. nǎi jiōng bì cǐ tīng, zhōng shēn bù chù yě. yuán quē chū chù, jīn jiàn běi mèng suǒ yán juǎn qī
唐李商隱字義山,為彭陽公令狐楚從事。彭陽之子綯,繼有韋平之拜,假疏商隱,未嘗展分。重陽日。商隱詣宅,於廳事上留題。其略云:十年泉下無消息,九日樽前有所思。郎君官重施行馬,東閣無因許再窺。相國睹之,慚悵而已。乃扃閉此廳,終身不處也。(原缺出處,今見《北夢瑣言》卷七)
liú zhuàn
劉瑑
táng liú zhuàn zì zi quán. yòu kǔ xué, néng shǔ wén, cái zǎo yōu shàn. dà zhōng chū, wèi hàn lín xué shì. shì shí xīn fù hé huáng, biān shàng róng shì shāo fán. huì yuàn zhōng zhū xué shì huò duō qǐng gào, zhuàn dú dāng zhì. yī rì jìn cǎo zhào bǎi hán, bǐ bù tíng zhuì, cí lǐ jīng dāng. yè ài, dì fù zhào zhì yù qián, lìng cǎo yù tiān xià zhì. zhuàn rú háo shū sī, qǐng kè ér gào jiù. chí míng zhào duì, dì dà jiā shǎng. yīn ér miàn cì jīn zǐ zhī fú. zhuàn yǐ wén xué shòu zhī, bù shù nián, zú zhì dà yòng. qí gào yù zhì yuē: zì xī huáng wáng zhī yǒu guó yě, hé cháng bù wén yǐ shǒu chéng, wǔ yǐ jí shì, cān zhū èr bǐng, guī yú dà níng. zhèn wěi hé pī tú, sī hóng jǐng yè. yōu qín jiè tì, sì zài yú zī. měi niàn hé huáng tǔ jiāng, mián gèn xiá kuò. tiān bǎo mò, quǎn róng chéng wǒ duō nán, wú lì yù jiān, suì zòng xīng shān, bù yuǎn jīng yì. shì gèng shí yè, shí jìn bǎi nián. qīng shì xiàn néng, mí bù jié qí zhǎng cè. cháo tíng xià yì, jiē yì tīng qí zhí cí. jǐn yǐ bù shēng biān shì wèi yǒng tú, qiě shǒu jiù dì wèi míng lǐ. rěn rǎn yú shì, shōu fù wú yóu. jīn zhě tiān dì chǔ xiáng, zǔ zōng chuí zhuàn, jiāng shì děng zhì mù fēng yǔ, bào lù xiào yě. pī jīng zhēn ér dāo dòu yè yán, chū chái láng ér qióng lú xiǎo pò. dòng jiē rú yì, gǔ wú yǔ jīng. niàn cǐ chéng qín, yí jiā chǒng shǎng. cí bù duō zài. chū zhèng chù huì suǒ zhuàn liú zhuàn bēi
唐劉瑑字子全。幼苦學,能屬文,才藻優贍。大中初,為翰林學士。是時新復河湟,邊上戎事稍繁。會院中諸學士或多請告,瑑獨當制。一日近草詔百函,筆不停綴,詞理精當。夜艾,帝復召至御前,令草喻天下制。瑑濡毫抒思,頃刻而告就。遲明召對,帝大嘉賞。因而面賜金紫之服。瑑以文學受知,不數年,卒至大用。其告喻制曰:自昔皇王之有國也,何嘗不文以守成,武以集事,參諸二柄,歸於大寧。朕猥荷丕圖,思弘景業。憂勤戒惕,四載於茲。每念河湟土疆,綿亘遐闊。天寶末,犬戎乘我多難,無力御奸,遂縱腥膻,不遠京邑。事更十葉,時近百年。卿士獻能,靡不竭其長策。朝廷下議,皆亦聽其直詞。盡以不生邊事為永圖,且守舊地為明理。荏苒於是,收復無由。今者天地儲祥,祖宗垂瑑,將士等櫛沐風雨,暴露效野。披荊榛而刀斗夜嚴,出豺狼而穹廬曉破。動皆如意,古無與京。念此誠勤,宜加寵賞。詞不多載。(出鄭處誨所撰《劉瑑碑》)
zhèng tián
鄭畋
mǎ wéi fó táng, yáng fēi yì suǒ. ěr hòu cái shì jīng guò, fù yǒng yǐ dào qí yōu yuàn zhě, bù kě shèng jì. jiē yǐ cuì qiào xiāng tián, wěi yú chén ní, hóng qī bì yuàn, lìng rén shāng bēi. suī diào kǔ cí qīng, wú táo cǐ yì yě. chéng xiàng zhèng tián wèi fèng xiáng cóng shì rì, tí shī yuē: sù zōng huí mǎ yáng fēi sǐ, yún yǔ suī wáng rì yuè xīn. zhōng shì shèng cháo tiān zǐ shì, jǐng yáng gōng jǐng yòu hé rén. guān zhě yǐ wèi zhēn fǔ guó zhī jù chū quē shǐ
馬嵬佛堂,楊妃縊所。邇後才士經過,賦詠以道其幽怨者,不可勝紀。皆以翠翹香鈿,委於塵泥,紅淒碧怨,令人傷悲。雖調苦詞清,無逃此意也。丞相鄭畋為鳳翔從事日,題詩曰:肅宗回馬楊妃死,雲雨雖亡日月新。終是聖朝天子事,景陽宮井又何人。觀者以為真輔國之句(出《缺史》)
sī kōng tú
司空圖
táng jìn guó gōng péi dù tǎo huái xī, tí míng yú huá yuè miào zhī què mén. hòu sī kōng tú tí shī jì zhī yuē: yuè qián dà duì fù huái xī, cóng cǐ zhōng yuán xī zhàn pí. shí què mò jiào tái xiǎn shàng, fēn míng rèn qǔ jìn gōng tí. chū zhí yán
唐晉國公裴度討淮西,題名於華岳廟之闕門。後司空圖題詩紀之曰:岳前大隊赴淮西,從此中原息戰鼙。石闕莫教苔蘚上,分明認取晉公題。(出《摭言》)
gāo chán
高蟾
táng gāo chán shī sī suī qīng, wù wèi qí xiǎn, yì shū lǐ guǎ, shí fēng yǎ zhī zuì rén. xuē néng wèi rén yuē: tǎng jiàn cǐ gōng, yù zèng qí zhǎng. rán ér luò dì shī yuē: tiān shàng bì táo hé lù zhǒng, rì biān hóng xìng yǐ yún zāi. fú róng shēng zài qiū jiāng shàng, bù xiàng dōng fēng yuàn wèi kāi. gài shǒu hán sù zhī fēn, wú zào jìng zhī xīn, gōng qīng jiān xǔ zhī. xiān shì hú céng yǒu shī yún: hàn yuàn hé céng míng chāo běn céng zuò shí xiū jià nǚ, wén chāng zǎo wǎn bà shēng ér. shàng lín xīn guì nián nián fā, bù xǔ píng rén zhé yī zhī. luó yǐn yì duō yuàn cì, dāng lù zǐ dì jì zhī, yóu shì chán dú cè míng yě. qián bèi lǐ hè gē piān, yì cái qí xiǎn. suī rán, cháng yí qí wú lǐ. dù mù yǒu yán: zhǎng jí ruò shǐ shāo jiā qí lǐ, jí nú pú mìng sāo rén kě yě. shì zhī tōng lùn bù xiāng yuǎn yě. chū běi mèng suǒ yán
唐高蟾詩思雖清,務為奇險,意疏理寡,實風雅之罪人。薛能謂人曰:倘見此公,欲贈其掌。然而落第詩曰:天上碧桃和露種,日邊紅杏倚雲栽。芙蓉生在秋江上,不向東風怨未開。蓋守寒素之分,無躁競之心,公卿間許之。先是胡曾有詩云:翰苑何曾(明抄本曾作時)休嫁女,文昌早晚罷生兒。上林新桂年年發,不許平人折一枝。羅隱亦多怨刺,當路子弟忌之,由是蟾獨策名也。前輩李賀歌篇,逸才奇險。雖然,嘗疑其無理。杜牧有言:長吉若使稍加其理,即奴僕命騷人可也。是知通論不相遠也。(出《北夢瑣言》)