lián jiǎn lù jī qí míng dì zhēn bīn gāo yǔn cuī guāng zhǎng sūn dào shēng táng xuán zōng sù zōng lú huái shèn lǐ miǎn
廉儉 陸績 齊明帝 甄彬 高允 崔光 長孫道生 唐玄宗 肅宗 盧懷慎 李勉
dù huáng shang yáng chéng zhèng yú qìng zhèng huàn wén zōng xià hóu zī péi tǎn wēn liǎn zhòng tíng yù
杜黃裳 陽城 鄭餘慶 鄭浣 文宗 夏侯孜 裴坦 溫璉 仲庭預
lìn sè hàn shì lǎo rén shěn jùn lǐ chóng nán yáng rén xià hóu chù xìn liǔ qìng xià hóu biāo zhèng rén kǎi dèng yòu wéi zhuāng wáng sǒu wáng è péi qú guī dēng
吝嗇 漢世老人 沈峻 李崇 南陽人 夏侯處信 柳慶 夏侯彪 鄭仁凱 鄧祐 韋莊 王叟 王鍔 裴璩 歸登
lián jiǎn
廉儉
lù jī
陸績
wú lù jī wèi yù lín jùn shǒu, bà zhì, fàn hǎi ér guī. bù zài bǎo huò, zhōu qīng, yòng jù shí zhòng zhī. rén hào yù lín shí. chū chuán zài
吳陸績為鬱林郡守,罷秩,泛海而歸。不載寶貨,舟輕,用巨石重之。人號鬱林石。(出《傳載》)
qí míng dì
齊明帝
qí míng dì cháng yǐn shí, zhuō zhú zhù, wèi wèi wèi yīng zhāo guāng yuē: qīng jiě wǒ yòng zhú zhù yì fǒu? dá yuē: xī xià yǔ yī è, wǎng gào liú yán. xiàng zhù huàn yú, xiān xiān yuán zuò gào, jù míng chāo běn gǎi zhé chuí jiè. jīn ruì qíng chōng sù, hái fēng fǎn gǔ. tài píng zhī jī, wéi zhú zhù ér yǐ. chū tán sǒu
齊明帝嘗飲食,捉竹箸,謂衛尉應昭光曰:卿解我用竹箸意否?答曰:昔夏禹衣惡,往誥流言。象箸豢腴,先(先原作告,據明抄本改)哲垂誡。今睿情沖素,還風反古。太平之跡,唯竹箸而已。(出《談藪》)
zhēn bīn
甄彬
qí yǒu zhēn bīn zhě, yǒu qì yè. cháng yǐ yī shù níng, yú jīng zhōu zhǎng shā xī kù zhì qián. hòu shú níng, yú shù zhōng de jīn wǔ liǎng, yǐ shǒu jīn guǒ zhī. bīn dé jīn, sòng hái xī kù. dào rén dà jīng yuē: jìn yǒu rén yǐ jīn zhì qián, shí hū jù, bù jì lù. tán yuè nǎi néng jiàn guī, kǒng gǔ jīn wèi zhī yǒu yě. zhé yǐ jīn zhī bàn yǎng chóu, wǎng fù shí yú, jiān rán bù shòu. yīn yǒng yuē: wǔ yuè pī yáng qiú fù xīn, qǐ shí yí zhě yě? bīn hòu wèi pí lìng, jiāng xíng, cí tài zǔ. shí tóng liè wǔ rén, shàng jiè yǐ lián shèn. zhì yú bīn, dú yuē: qīng xī yǒu hái jīn zhī měi, gù bù fù yǐ cǐ jiè yě. chū tán sǒu
齊有甄彬者,有器業。嘗以一束苧,於荊州長沙西庫質錢。後贖苧,於束中得金五兩,以手巾裹之。彬得金,送還西庫。道人大驚曰:近有人以金質錢,時忽遽,不記錄。檀越乃能見歸,恐古今未之有也。輒以金之半仰酬,往復十餘,堅然不受。因詠曰:五月披羊裘負薪,豈拾遺者也?彬後為郫令,將行,辭太祖。時同列五人,上誡以廉慎。至於彬,獨曰:卿昔有還金之美,故不復以此誡也。(出《談藪》)
gāo yǔn
高允
hòu wèi gāo yǔn zì bó gōng, yàn tài wèi zhōng láng tāo zhī zǐ. zǎo yǒu qí dù, bó tōng jīng shǐ. shén yuán zuò jiā, jù míng chāo běn gǎi zhōng, yǔ fàn yáng lú xuán zhào jùn lǐ líng bó líng cuī jiàn děng, yǐ xián jùn zhī zhòu, tóng bèi zhào zhēng, bài zhōng shū shì láng lǐng zhù zuò, yǔ cuī hào tóng zhuàn shū. jí hào yù hài, yǐ yǔn zhōng zhí bù gǒu, tè jiàn yuán yòu. xìng qīng jiǎn, suī lèi jū xiǎn guì, ér zhì tóng pín jiàn. gāo zōng xìng qí zhái, wéi cǎo wū shù jiān, bù bèi páo, chú zhōng yán cài ér yǐ. dì tàn xī yuē: gǔ zhī qīng pín, qǐ yǒu cǐ hū? cì zhī sù bó. chū tán sǒu
後魏高允字伯恭,燕太尉中郎韜之子。早有奇度,博通經史。神(原作嘉,據明抄本改)中,與范陽盧玄、趙郡李靈、博陵崔鑒等,以賢俊之胄,同被詔征,拜中書侍郎領著作,與崔浩同撰書。及浩遇害,以允忠直不苟,特見原宥。性清儉,雖累居顯貴,而志同貧賤。高宗幸其宅,唯草屋數間,布被袍,廚中鹽菜而已。帝嘆息曰:古之清貧,豈有此乎?賜之粟帛。(出《談藪》)
cuī guāng
崔光
hòu wèi zì tài hé qiān dōu zhī hòu, guó jiā yīn fù, kù cáng yíng yì, qián juàn lù jī yú láng wǔ jiān, bù kě xiào shù. tài hòu cì bǎi xìng fù juàn, rèn yì zì liàng, cháo chén mò bù chēng lì ér qù. wéi zhāng wǔ wáng róng yǔ chén liú hóu lǐ chóng fù juàn guò rèn, jué dào shāng huái. tài hòu jí bù yǔ zhī, lìng qí kōng chū. shí rén xiào yān. shì zhōng cuī guāng zhǐ qǔ liǎng pǐ. tài hòu wèn yuē: shì zhōng hé shǎo? duì yuē: chén yǒu liǎng shǒu, wéi kān liǎng pǐ, suǒ huò duō yǐ. cháo guì fú qí qīng lián. chū luò yáng jiā lán jì
後魏自太和遷都之後,國家殷富,庫藏盈溢,錢絹露積於廊廡間,不可校數。太后賜百姓負絹,任意自量,朝臣莫不稱力而去。唯章武王融與陳留侯李崇負絹過任,蹶倒傷踝。太后即不與之,令其空出。時人笑焉。侍中崔光止取兩匹。太后問曰:侍中何少?對曰:臣有兩手,唯堪兩匹,所獲多矣。朝貴服其清廉。(出《洛陽伽藍記》)
zhǎng sūn dào shēng
長孫道生
sī kōng shàng dǎng wáng zhǎng sūn dào shēng, dài rén, xìng zhōng jǐn jiǎn sù. suī wèi sān gōng, ér jū chù bēi lòu. chū zhèn zhī hòu, zi pō jiā xiū qì. jí hái tàn yuē: wú wèi zǎi xiàng, wú yǐ bào guó, fù chéng shì jù. xī huò qù bìng yǐ xiōng nú wèi miè, wú yòng zhái wèi. jīn qiáng kòu shàng yóu hún mò běi, wú qǐ kě ān zuò huá měi hū? nǎi lìng huǐ zhī. shí rén bǐ zhī yàn yīng yān. chū tán sǒu
司空上黨王長孫道生,代人,性忠謹儉素。雖為三公,而居處卑陋。出鎮之後,子頗加修葺。及還嘆曰:吾為宰相,無以報國,負乘是懼。昔霍去病以匈奴未滅,無用宅為。今強寇尚遊魂漠北,吾豈可安坐華美乎?乃令毀之。時人比之晏嬰焉。(出《談藪》)
táng xuán zōng
唐玄宗
sù zōng wèi tài zǐ shí, cháng shì shàn. shàng shí zhì shú zǔ, yǒu yáng bì nào, shàng gù shǐ tài zǐ gē. sù zōng jì gē, yú wū màn zài shǒu, yǐ bǐng jié zhī, shàng shú shì bù yì. sù zōng jǔ bǐng dàn zhī, shàng shén yuè. wèi tài zǐ yuē: fú dāng rú shì ài xī. chū liǔ shì shǐ
肅宗為太子時,常侍膳。尚食置熟俎,有羊臂臑,上顧使太子割。肅宗既割,余污漫在手,以餅潔之,上熟視不懌。肅宗舉餅啖之,上甚悅。謂太子曰:福當如是愛惜。(出《柳氏史》)
sù zōng
肅宗
hán zé mù zòu hè sù zōng jié jiǎn, jì lè wú qǐ xiù zhī shì, yǐn shí wú zhēn xiū zhī jù. shàng yīn chū yī xiù yǐ shì zhī, yuē: zhèn cǐ sān huàn yǐ. chū tán shì shǐ
韓擇木奏賀肅宗節儉,妓樂無綺繡之飾,飲食無珍饈之具。上因出衣袖以示之,曰:朕此三浣矣。(出《譚氏史》)
lú huái shèn
盧懷慎
táng lú huái shèn, qīng shèn zhēn sù, bù yíng zī chǎn. qì yòng wū shì, jiē jí jiǎn lòu. jì guì, qī ná bù miǎn jī hán. ér yú gù rén qīn qī, sàn shī shén hòu. wèi huáng mén shì láng, zài dōng dōu zhǎng xuǎn shì, fèng shēn zhī jù, cái yī bù náng ěr. hòu wèi huáng mén jiān, jiān lì bù shàng shū. wò bìng jì jiǔ, sòng jǐng lú cóng yuàn cháng xiāng yǔ fǎng yān. huái shèn wò yú bì zé dān xí, mén wú lián bó, měi fēng yǔ zhì, zé yǐ xí bì yān. cháng qì zhòng jǐng jí cóng yuàn, jiàn zhī shén xǐ, liú lián yǒng rì, mìng shè shí. yǒu zhēng dòu liǎng ōu, cài shù jīng ér yǐ. cǐ wài xiāo rán wú bàn. yīn chí èr rén shǒu wèi yuē: èr gōng dāng chū rù wèi fān fǔ, shèng shàng qiú lǐ shén qiè, rán xiǎng guó suì jiǔ, jìn zhě shāo juàn yú qín, dāng yǒu xiǎo rén chéng cǐ ér jìn. jūn qí zhì zhī. bù shù rì ér zhōng. jí jì dǔ, yīn shǒu shū jiàn sòng jǐng lú cóng yuàn lǐ jié lǐ cháo yǐn. shàng lǎn qí biǎo, yì jiā dào xī. jì mò, jiā wú liú chǔ, wéi cāng tóu zì yù, yǐ gěi sàng shì. shàng yīn xiào liè yú chéng nán, wàng xū luò jiān, huán dǔ bēi lòu, qí jiā ruò yǒu suǒ yíng, yīn chí shǐ wèn yān. hái bái: huái shèn dà xiáng, fāng shè zhāi huì. shàng yīn wèi bà liè. mǐn qí pín guì, jí yǐ jiān bó zèng zhī. chū míng huáng zá lù
唐盧懷慎,清慎貞素,不營資產。器用屋室,皆極儉陋。既貴,妻拿不免饑寒。而於故人親戚,散施甚厚。為黃門侍郎,在東都掌選事,奉身之具,才一布囊耳。後為黃門監,兼吏部尚書。臥病既久,宋璟、盧從願常相與訪焉。懷慎臥於弊簀單席,門無簾箔,每風雨至,則以席蔽焉。常器重璟及從願,見之甚喜,留連永日,命設食。有蒸豆兩甌,菜數莖而已。此外翛然無辦。因持二人手謂曰:二公當出入為藩輔,聖上求理甚切,然享國歲久,近者稍倦於勤,當有小人乘此而進。君其志之。不數日而終。疾既篤,因手疏薦宋景、盧從願、李傑、李朝隱。上覽其表,益加悼惜。既歿,家無留儲,唯蒼頭自鬻,以給喪事。上因校獵於城南,望墟落間,環堵卑陋,其家若有所營,因馳使問焉。還白:懷慎大祥,方設齋會。上因為罷獵。憫其貧匱,即以縑帛贈之。(出《明皇雜錄》)
yòu yún: lú huái shèn wú jí bào zú. fū rén cuī shì, zhǐ qí ér nǚ hào kū. yuē: gōng mìng wèi jǐn, wǒ dé zhī zhī. gōng qīng jiǎn ér jié lián, jiǎn jìn ér qiān tuì. sì fāng lù yí, háo fà bù liú. yǔ zhāng shuō tóng shí wèi xiāng, jīn nà huò shān jī, qí rén shàng zài. ér shē jiǎn zhī bào, qǐ xū yě zāi. jí xiāo fēn, gōng fù shēng. zuǒ yòu yǐ fū rén zhī yán qǐ chén. huái shèn yuē: lǐ gù bù tóng. míng sī yǒu sān shí lú. rì xī wèi shuō gǔ zhù héng cái. wǒ wú yī yān, è kě bìng zāi! yán qì fù jué. chū dú yì zhì
又云:盧懷慎無疾暴卒。夫人崔氏,止其兒女號哭。曰:公命未盡,我得知之。公清儉而潔廉,蹇進而謙退。四方賂遺,毫髮不留。與張說同時為相,今納貨山積,其人尚在。而奢儉之報,豈虛也哉。及宵分,公復生。左右以夫人之言啟陳。懷慎曰:理固不同。冥司有三十爐。日夕為說鼓鑄橫財。我無一焉,惡可並哉!言訖復絕。(出《獨異志》)
lǐ miǎn
李勉
tiān bǎo zhōng, yǒu shū shēng lǚ cì sòng zhōu. shí lǐ miǎn shào nián pín kǔ, yǔ yī shū shēng tóng diàn. ér bù xún rì, shū shēng jí zuò, suì zhì bù jiù bù jiù èr zì yuán wú, jù míng chāo běn bǔ. lín jué yǔ miǎn yuē: mǒu jiā zhù hóng zhōu, jiāng yú běi dōu qiú guān. yú cǐ dé jí qiě sǐ, qí mìng yě. yīn chū náng jīn bǎi liǎng yí miǎn. yuē: mǒu zhī pú shǐ, wú zhī yǒu cǐ zhě, zú xià wèi wǒ bì sǐ shì, yú jīn fèng zhī. miǎn xǔ wèi bàn shì, yú jīn nǎi mì zhì yú mù zhōng ér tóng zàng yān. hòu shù nián, miǎn wèi kāi fēng, shū shēng xiōng dì jī hóng dié lái, ér lèi jīn xún shēng xíng zhǐ. zhì sòng zhōu, zhī lǐ wèi zhǔ sàng shì, zhuān yì kāi fēng, jié jīn zhī suǒ. miǎn qǐng jiǎ zhì mù suǒ, chū jīn fù yān. chū shàng shū tán lù
天寶中,有書生旅次宋州。時李勉少年貧苦,與一書生同店。而不旬日,書生疾作,遂至不救(不救二字原無,據明抄本補)。臨絕語勉曰:某家住洪州,將於北都求官。於此得疾且死,其命也。因出囊金百兩遺勉。曰:某之僕使,無知有此者,足下為我畢死事,余金奉之。勉許為辦事,余金乃密置於墓中而同葬焉。後數年,勉尉開封,書生兄弟齎洪牒來,而累金尋生行止。至宋州,知李為主喪事,專詣開封,詰金之所。勉請假至墓所,出金付焉。(出《尚書譚錄》)
tiān bǎo nián jiān, yǒu gè shū shēng zhù zài sòng zhōu lǚ diàn, dāng shí lǐ miǎn hěn pín qióng, yǔ zhè gè shū shēng zhù zài tóng yī gè lǚ diàn, rán ér bú dào shí tiān, shū shēng de le zhòng bìng, wú fǎ yī zhì, lín sǐ qián shū shēng duì lǐ miǎn shuō: wǒ jiā zhù zài hóng zhōu, zhǔn bèi dào běi dōu qù móu qiú guān zhí, méi xiǎng dào zài zhè lǐ dé bìng jiù yào sǐ le, zhè jiù shì mìng a! shuō wán cóng kǒu dài lǐ ná chū yī bǎi liǎng huáng jīn jiāo gěi lǐ miǎn shuō: wǒ de nú pú men bù zhī dào wǒ dài le zhè xiē jīn zi, qǐng nǐ ná tā wèi wǒ bàn lǐ sàng shì, shèng xià de jīn zi sòng gěi nǐ. lǐ miǎn ān zàng le tā, dàn shèng xià de jīn zi què mì mì dì fàng zài mù zhōng, yì qǐ yǎn mái le. guò le xǔ duō nián yǐ hòu, lǐ miǎn dāng shàng le kāi fēng xiàn wèi. shū shēng de gē ge xiě xìn dǎ tīng shū shēng hé jīn zi de xià luò, dào le sòng zhōu, zhī dào shì lǐ miǎn wèi shū shēng bàn lǐ de sàng shì, biàn zhuān chéng gǎn dào kāi fēng, xún wèn jīn zi de xià luò. lǐ miǎn qǐng jiǎ lái dào mái zàng shū shēng de fén mù qián, qǔ chū jīn zi jiāo gěi le shū shēng de gē ge.
天寶年間,有個書生住在宋州旅店,當時李勉很貧窮,與這個書生住在同一個旅店,然而不到十天,書生得了重病,無法醫治,臨死前書生對李勉說:我家住在洪州,準備到北都去謀求官職,沒想到在這裡得病就要死了,這就是命啊!說完從口袋裡拿出一百兩黃金交給李勉說:我的奴僕們不知道我帶了這些金子,請你拿它為我辦理喪事,剩下的金子送給你。李勉安葬了他,但剩下的金子卻秘密地放在墓中,一起掩埋了。過了許多年以後,李勉當上了開封縣尉。書生的哥哥寫信打聽書生和金子的下落,到了宋州,知道是李勉為書生辦理的喪事,便專程趕到開封,詢問金子的下落。李勉請假來到埋葬書生的墳墓前,取出金子交給了書生的哥哥。
dù huáng shang
杜黃裳
lǐ shī gǔ bá hù, dàn dù huáng shang wèi xiāng, wèi gǎn shī lǐ. nǎi mìng yī gàn lì, jì qián shù qiān shéng, bìng zhān chē zi yī chéng, yì jìn zhí qiān mín. shǐ zhě wèi gǎn jù sòng. nǎi yú zhái mén cì hou lèi rì. yǒu lǜ yú zì zhái chū, cóng bì èr rén, jiē qīng yī lán lǚ. wèn hé rén, yuē: xiàng gōng fū rén. shǐ zhě jù guī, yǐ bái shī gǔ. shī gǔ nǎi zhé qí móu, zhōng shēn bù gǎn shī jié. chū yōu xián gǔ chuī
李師古跋扈,憚杜黃裳為相,未敢失禮。乃命一幹吏,寄錢數千繩,並氈車子一乘,亦近直千緡。使者未敢遽送。乃於宅門伺候累日。有綠輿自宅出,從婢二人,皆青衣襤褸。問何人,曰:相公夫人。使者遽歸,以白師古。師古乃折其謀,終身不敢失節。(出《幽閒鼓吹》)
yáng chéng
陽城
yáng dào zhōu chéng, wèi cháng yǒu xù jī, wéi suǒ fú yòng bù kě què zhě. kè chēng mǒu wù kě jiā kě ài, yáng zhé xǐ, jǔ ér shòu zhī. yǒu chén cháng zhě, hòu qí chū shǐ qǐng yuè fèng míng chāo běn wú shǐ zì, hán yù shùn zōng shí lù sì wú chū zì, cháng wǎng chēng qí qián bó zhī měi, yuè yǒu huò yān. chū chuán zài
陽道州城,未嘗有蓄積,唯所服用不可闕者。客稱某物可佳可愛,陽輒喜,舉而授之。有陳萇者,候其出始請月俸(明抄本無始字,韓愈《順宗實錄》四無出字),常往稱其錢帛之美,月有獲焉。(出《傳載》)
chéng zhī wèi cháo shì yě, jiā kǔ tān, cháng yǐ mù zhěn bù qīn, zhì qián shù wàn, rén zhēng qǔ zhī. chū chuán zài
城之為朝士也,家苦貪,常以木枕布衾,質錢數萬,人爭取之。(出《傳載》)
zhèng yú qìng
鄭餘慶
zhèng yú qìng, qīng jiǎn yǒu zhòng dé. yī rì, hū zhào qīn péng guān shù rén huì shí, zhòng jiē jīng. cháo liáo yǐ gù xiāng wàng zhòng, jiē líng chén yì zhī. zhì rì gāo, yú qìng fāng chū. xián huà yí shí, zhū rén jiē xiāo rán. yú qìng hū zuǒ yòu yuē: chù fēn chú jiā, làn zhēng qù máo, mò ǎo zhé xiàng. zhū rén xiāng gù, yǐ wèi bì zhēng é yā zhī lèi. qūn xún, yú tái pán chū, jiàng cù yì jí xiāng xīn. liáng jiǔ jiù cān, měi rén qián xià sù mǐ fàn yī wǎn, zhēng hú lú yī méi. xiāng guó cān měi, zhū rén qiáng jìn ér bà. chū lú shì zá shuō
鄭餘慶,清儉有重德。一日,忽召親朋官數人會食,眾皆驚。朝僚以故相望重,皆凌晨詣之。至日高,餘慶方出。閒話移時,諸人皆囂然。餘慶呼左右曰:處分廚家,爛蒸去毛,莫拗折項。諸人相顧,以為必蒸鵝鴨之類。逡巡,舁台盤出,醬醋亦極香新。良久就餐,每人前下粟米飯一碗,蒸胡蘆一枚。相國餐美,諸人強進而罷。(出《盧氏雜說》)
zhèng huàn
鄭浣
zhèng huàn yǐ jiǎn sù zì jū. yǐn hé nán rì, yǒu cóng fù kūn dì zhī sūn zì tán huái lái yè zhě, lì nóng zì shàn, wèi cháng gàn yè. bài yī shén yě, shù dài yì gǔ. huàn zi zhī dì pū yù, jiē xiào qí shū zhì, ér huàn dú lián zhī. wèn qí suǒ yù. zé yuē: mǒu wèi běn yì, yǐ mín shì zhī jiǔ yǐ, sī dé chéng fá yī wèi, nǎi jǐn yóu xiāng lǐ yě. huàn rán zhī. ér huàn zhī qīng yù zhòng dé, wèi shí suǒ guī. huò shū yú jùn shǒu, yóu bì zhī shǐ zhǐ yě. zhèng sūn jiāng qù qián yī rì, zhào shēng zhí yǔ zhī huì shí. yǒu zhēng bǐng, zhèng sūn qù qí pí ér hòu shí zhī, huàn dà jiē nù. wèi yuē: pí zhī yǔ zhōng, hé yǐ yì yě? pū cháng bìng jiāo tài é sú, jiāo chǐ zì fèng, sī dé yǐ hái chún fǎn pǔ, dūn hòu fēng sú. shì yóu lián zi lì tián bì yī, bì néng zhī jiān yú jià sè, nài hé xiāo fú shén yú wǔ hòu jiā qǐ wán rǔ xiù ér yé? yīn yǐn shǒu qǐng suǒ qì zhě. zhèng sūn cuò è shī jù, qì ér fèng zhī. huàn jǐn shí zhī, suì yī guī bīn tà, zèng wǔ jiān ér qiǎn zhī. chū què shǐ
鄭浣以儉素自居。尹河南日,有從父昆弟之孫自覃懷來謁者,力農自贍,未嘗干謁。拜揖甚野,束帶亦古。浣子之弟仆御,皆笑其疏質,而浣獨憐之。問其所欲。則曰:某為本邑,以民侍之久矣,思得承乏一尉,乃錦游鄉里也。浣然之。而浣之清譽重德,為時所歸。或書於郡守,猶臂之使指也。鄭孫將去前一日,召甥侄與之會食。有蒸餅,鄭孫去其皮而後食之,浣大嗟怒。謂曰:皮之與中,何以異也?仆嘗病澆態訛俗,驕侈自奉,思得以還淳反樸,敦厚風俗。是猶憐子力田弊衣,必能知艱於稼穡,奈何囂浮甚於五侯家綺紈乳臭兒耶?因引手請所棄者。鄭孫錯愕失據,器而奉之。浣盡食之,遂揖歸賓闥,贈五縑而遣之。(出《闕史》)
wén zōng
文宗
wén zōng mìng zhòng shǐ xuān liǎng jūn zhōng wèi jí zhū sī shǐ nèi guān děng, bù xǔ zhe shā gǔ líng luó jīn. qí hòu fù mǎ wéi chù rén jiàn, jīn jiā luó jīn yǐ jìn. shàng yuē: běn mù qīng mén hù qīng sù, gù fǔ cóng xuǎn shàng. rú cǐ jīn fú, cóng tā zhū qī wèi zhī, qīng bù xū wèi yě. chū lú shì zá shuō
文宗命中使宣兩軍中尉及諸司使內官等,不許着紗穀綾羅巾。其後駙馬韋處仁見,巾夾羅巾以進。上曰:本慕卿門戶清素,故俯從選尚。如此巾服,從他諸戚為之,卿不須為也。(出《盧氏雜說》)
xià hóu zī
夏侯孜
xià hóu zī wèi zuǒ shí yí, cháng zhe lǜ guì guǎn bù shān cháo yè. kāi chéng zhōng, wén zōng wú jì huì, hǎo wén. wèn zī shān hé tài cū sè, jù yǐ guì bù wèi duì. cǐ bù hòu, kě yǐ qī hán. tā rì, shàng wèn zǎi chén: zhèn chá shí yí xià hóu zī, bì zhēn jiè zhī shì. zǎi chén jù yǐ mì xíng, jīn zhī yán rǎn. shàng jiē tàn jiǔ zhī, yì xiào zhe guì guǎn bù. mǎn cháo jiē fǎng xiào zhī, cǐ bù wèi zhī guì yě. chū zhī tián lù
夏侯孜為左拾遺,嘗着綠桂管布衫朝謁。開成中,文宗無忌諱,好文。問孜衫何太粗澀,具以桂布為對。此布厚,可以欺寒。他日,上問宰臣:朕察拾遺夏侯孜,必貞介之士。宰臣具以密行,今之顏冉。上嗟嘆久之,亦效著桂管布。滿朝皆仿效之,此布為之貴也。(出《芝田錄》)
péi tǎn
裴坦
yáng shōu duàn wén chāng jiē yǐ gū jìn guì wèi zǎi xiàng, lǜ ài shē chǐ. yáng shōu nǚ shì péi tǎn zhǎng zi, zī zhuāng fēng hòu, shí qì duō yòng jīn yín. ér tǎn shàng jiǎn, wén zhī bù lè. yī rì, yǔ qí qī jí ér nǚ yàn yǐn, tái shàng yòng dié shèng guǒ shí, tǎn xīn rán, jì shì qí qì nèi, yǒu yǐ xī wèi shì zhě, tǎn shèng nù, jù tuī dǎo chá tái, fú xiù ér chū. nǎi yuē: pò wǒ jiā yě. tā rì, shōu guǒ yǐ nà lù, jìng zhì bù lìng. yí zāi! chū běi mèng suǒ yán
楊收、段文昌皆以孤進貴為宰相,率愛奢侈。楊收女適裴坦長子,資裝豐厚,什器多用金銀。而坦尚儉,聞之不樂。一日,與其妻及兒女宴飲,台上用碟盛果實,坦欣然,既視其器內,有以犀為飾者,坦盛怒,遽推倒茶台,拂袖而出。乃曰:破我家也。他日,收果以納賂,竟至不令。宜哉!(出《北夢瑣言》)
wēn liǎn
溫璉
yōu zhōu cóng shì wēn liǎn, yàn rén yě, yǐ rú xué zhe chēng, yǔ yíng wáng féng dào yòu xiāng shàn. céng jīng bīng luàn, yǒu mài qī dēng yí yú shì zhě, liǎn yǐ wèi tiě yě, suì shù qián mǎi zhī. lèi rì, jiā rén yòng rán gāo zhú, yīn fú shì, nǎi zhī yín yě. dà xiǎo guān zhī, mí bù xīn xǐ. wéi liǎn mǐn rán yuē: fēi yì zhī wù, ān kě bǎo zhī. suì fǎng qí mài zhǔ ér hái zhī. bǐ yuē: mǒu zì bù shí zhēn qí, yù yú jiē sì. láng zhōng hòu jiā chóu zhí, fēi qiáng mǎi yě, bù gǎn fù shōu. liǎn gù hái zhī, nǎi bài shòu ér qù. bié mài sì wǔ wàn, jiāng qí bàn yǐ xiè zhī. liǎn zhōng bù nà, suì shī yú sēng sì, yòng shì fó xiàng, jì zhù liǎn zhī shòu yě. dāng shí yuǎn jìn wǎng bù tuī fù, yǐ qí yǒu rén rén zhī xíng. hòu guān zhì shàng shū shì láng zú. chū liú shì ěr mù jì
幽州從事溫璉,燕人也,以儒學著稱,與瀛王馮道幼相善。曾經兵亂,有賣漆燈椸於市者,璉以為鐵也,遂數錢買之。累日,家人用然膏燭,因拂試,乃知銀也。大小觀之,靡不欣喜。唯璉憫然曰:非義之物,安可寶之。遂訪其賣主而還之。彼曰:某自不識珍奇,鬻於街肆。郎中厚加酬直,非強買也,不敢復收。璉固還之,乃拜受而去。別賣四五萬,將其半以謝之。璉終不納,遂施於僧寺,用飾佛像,冀祝璉之壽也。當時遠近罔不推腹,以其有仁人之行。後官至尚書侍郎卒。(出《劉氏耳目記》)
zhòng tíng yù
仲庭預
jiù shǔ jiā wáng zhào yī jīng yè xiào lián zhòng tíng yù, lìng jiào shòu zhū zi. tíng yù suī tōng fén diǎn, cháng è jī hán. zhì mén xià, yì wèi shén lǐ. shí fāng níng hán, zhèng yǐ jiù huǒ lú sòng xué yuàn. tíng yù fāng dú zuò tài xī, yǐ zhù bō huī. é huī zhōng de yī shuāng jīn huǒ zhù, jù qiú yè jiàn wáng. wáng yuē: pín qióng zhī shì jiàn wú, bì yǒu suǒ qiú. mìng gào tíng yù yuē: jiàn wèi zhì yī. tíng yù bái yuē: fēi sī yì. jiā wáng sù lè shén xiān, duō cǎi fāng shù, kǒng qí bié yǒu suǒ zhǎng, miǎn qiáng ér jiàn. tíng yù jù chū jīn huǒ zhù, chén qí běn mò. wáng yuē: wú jiā shī cǐ wù yǐ shí nián, wú zi dé zhī, hái yǐ xiāng shì, zhēn yǒu gǔ rén zhī fēng. zèng qián shí wàn, yī yī xí, mǐ mài sān shí shí. jìng yǐ bīn jiè xiāng yù, lǐ dài shén hòu, jiàn shòu róng zhōu lù shì cān jūn. chū yù xī biān shì
舊蜀嘉王召一經業孝廉仲庭預,令教授諸子。庭預雖通墳典,常厄饑寒。至門下,亦未甚禮。時方凝寒,正以舊火爐送學院。庭預方獨坐太息,以箸撥灰。俄灰中得一雙金火箸,遽求謁見王。王曰:貧窮之士見吾,必有所求。命告庭預曰:見為製衣。庭預白曰:非斯意。嘉王素樂神仙,多采方術,恐其別有所長,勉強而見。庭預遽出金火箸,陳其本末。王曰:吾家失此物已十年,吾子得之,還以相示,真有古人之風。贈錢十萬,衣一襲,米麥三十石。竟以賓介相遇,禮待甚厚,薦授榮州錄事參軍。(出《玉溪編事》)
lìn sè
吝嗇
hàn shì lǎo rén
漢世老人
hàn shì yǒu rén, nián lǎo wú zi, jiā fù, xìng jiǎn sè. è yī shū shí, qīn chén ér qǐ, qīn yè ér xī, yíng lǐ chǎn yè, jù liǎn wú yàn, ér bù gǎn zì yòng. huò rén cóng zhī qiú gài zhě, bù dé yǐ ér rù nèi, qǔ qián shí, zì táng ér chū, suí bù zhé jiǎn. bǐ zhì yú wài, cái yú bàn zài. bì mù yǐ shòu qǐ zhě. xún fù zhǔ yún: wǒ qīng jiā shàn jūn, shèn wù tā shuō, fù xiāng xiào ér lái. lǎo rén é sǐ, tián zhái méi guān, huò cái chōng yú nèi tǎng yǐ. chū xiào lín
漢世有人,年老無子,家富,性儉嗇。惡衣蔬食,侵晨而起,侵夜而息,營理產業,聚斂無厭,而不敢自用。或人從之求丐者,不得已而入內,取錢十,自堂而出,隨步輒減。比至於外,才余半在。閉目以授乞者。尋復囑云:我傾家贍君,慎勿他說,復相效而來。老人俄死,田宅沒官,貨財充於內帑矣。(出《笑林》)
shěn jùn
沈峻
wú shěn jùn, zì shū shān, yǒu míng yù ér xìng jiǎn lìn. zhāng wēn shǐ shǔ, yǔ jùn bié. jùn rù nèi liáng jiǔ, chū yǔ wēn yuē: xiàng zé yī duān bù, yù yǐ sòng qīng, ér wú cū zhě. wēn jiā qí wú yǐn. yòu cháng jīng tài hú àn shàng, shǐ cóng zhě qǔ yán shuǐ. yǐ ér hèn duō, chì lìng hái jiǎn zhī. xún yǐ zì kuì yuē: cǐ wú tiān xìng yě. yòu shuō yuē, yáo biāo yǔ zhāng wēn jù zhì wǔ chāng, yù wú xìng shěn háng. shǒu fēng liáng jǐn, qiǎn rén cóng biāo dài yán yī bǎi hú. biāo xìng jùn zhí, dé shū bù dá. fāng yǔ wēn tán lùn. liáng jiǔ, hū zuǒ yòu: dào bǎi hú yán zhe jiāng zhōng. wèi wēn yuē: míng wú bù xī, xī suǒ yǔ ěr. shěn háng dì jùn, yǒu míng yù ér xìng jiǎn lìn. chū xiào lín
吳沈峻,字叔山,有名譽而性儉吝。張溫使蜀,與峻別。峻入內良久,出語溫曰:向擇一端布,欲以送卿,而無粗者。溫嘉其無隱。又嘗經太湖岸上,使從者取鹽水。已而恨多,敕令還減之。尋以自愧曰:此吾天性也。又說曰,姚彪與張溫俱至武昌,遇吳興沈珩。守風糧盡,遣人從彪貸鹽一百斛。彪性峻直,得書不答。方與溫談論。良久,呼左右:倒百斛鹽著江中。謂溫曰:明吾不惜,惜所與耳。沈珩弟峻,有名譽而性儉吝。(出《笑林》)
lǐ chóng
李崇
hòu wèi gāo yáng wáng yōng, xìng shē háo, shì shí wèi, hòu zì fèng yǎng, yī shí bì yǐ shù bǎi wàn qián wèi xiàn, hǎi lù zhēn xiū, fāng zhàng yú qián. chén liú hòu lǐ chóng wèi rén yuē: gāo yáng yī shí, dí wǒ qiān rì. chóng wèi shàng shū lìng yí tóng sān sī, yì fù qīng tiān xià tóng pú qiān rén, ér xìng duō jiǎn lìn, è yī cū shí, shí cháng wú ròu, zhǐ yǒu jiǔ rú jiǔ jū. chóng jiā kè lǐ yuán yòu yǔ rén yún: lǐ lìng gōng yī shí shí bā zhǒng. rén wèn qí gù. yuán yòu yuē: èr jiǔ shí bā. wén zhě dà xiào. chū luò yáng jiā lán jì
後魏高陽王雍,性奢豪,嗜食味,厚自奉養,一食必以數百萬錢為限,海陸珍羞,方丈於前。陳留候李崇謂人曰:高陽一食,敵我千日。崇為尚書令儀同三司,亦富傾天下僮僕千人,而性多儉吝,惡衣粗食,食常無肉,止有韭茹韭菹。崇家客李元祐語人云:李令公一食十八種。人問其故。元祐曰:二韭十八。聞者大笑。(出《洛陽伽藍記》)
nán yáng rén
南陽人
nán yáng yǒu rén, wèi shēng ào bó, xìng shū jiǎn lìn. dōng zhì rì, nǚ xù yè zhī, nǎi shè yī tóng píng jiǔ, shù luán zhāng ròu. xù hèn qí dān lǜ, yī jǔ jǐn zhī. zhǔ rén è rán, fǔ yǎng mìng yì. rú cǐ zhě zài. tuì ér zé qí nǚ yuē: mǒu láng hǎo jiǔ, gù rǔ cháng pín. jí qí sǐ hòu, zhū zi zhēng cái, zhú xiōng shā zhī. chū yán shì jiā xùn
南陽有人,為生奧博,性殊儉吝。冬至日,女婿謁之,乃設一銅瓶酒,數臠獐肉。婿恨其單率,一舉盡之。主人愕然,俯仰命益。如此者再。退而責其女曰:某郎好酒,故汝常貧。及其死後,諸子爭財,逐兄殺之。(出《顏氏家訓》)
xià hóu chù xìn
夏侯處信
táng xià hóu chù xìn wèi jīng zhōu zhǎng shǐ, yǒu bīn guò zhī. chù xìn mìng pū zuò shí, pū fù ěr yǔ yuē: sōu jǐ xǔ miàn? xìn yuē: liǎng rén èr shēng jí kě yǐ. pū rù, jiǔ bù chū. bīn yǐ shì gào qù, xìn jù hū pū. pū yuē: yǐ sōu qì. xìn míng zhǐ yuē: dà yì shì míng chāo běn yì zuò fèi, shì xià yǒu yě zì! liáng jiǔ nǎi yuē: kě zǒng fán zuò bǐng, wú gōng tuì shí zhī. xìn yòu cháng yǐ yī xiǎo píng zhù xī yī shēng, zì shí, jiā rén bù zhān yú lì. pū yún: cù jǐn. xìn qǔ píng hé yú zhǎng shàng, yú shù dī, yīn yǐ kǒu xī zhī. fán shì yì, bì jīng shǒu nǎi shòu zhí. shí zhě bǐ zhī. chū cháo yě qiān zài
唐夏侯處信為荊州長史,有賓過之。處信命仆作食,仆附耳語曰:溲幾許面?信曰:兩人二升即可矣。仆入,久不出。賓以事告去,信遽呼仆。仆曰:已溲訖。信鳴指曰:大異事(明抄本異作費,事下有也字)!良久乃曰:可總燔作餅,吾公退食之。信又嘗以一小瓶貯醯一升,自食,家人不沾餘瀝。仆云:醋盡。信取瓶合於掌上,餘數滴,因以口吸之。凡市易,必經手乃授直。識者鄙之。(出《朝野僉載》)
liǔ qìng
柳慶
guǎng zhōu lù shì cān jūn liǔ qìng, dú jū yī shì. qì yòng shí wù, bìng zhì wò nèi. nú yǒu sī qǔ yán yī zuǒ zhě, qìng biān zhī jiàn xuè. chū cháo yě qiān zài
廣州錄事參軍柳慶,獨居一室。器用食物,並致臥內。奴有私取鹽一撮者,慶鞭之見血。(出《朝野僉載》)
xià hóu biāo
夏侯彪
xià hóu biāo, xià yuè shí yǐn shēng chóng, zài xià wèi zēng lì kǒu. cháng sòng kè chū mén, nú dào shí luán ròu. biāo hái jué zhī, dà nù, nǎi zhuō yíng yǔ shí, lìng ǒu chū zhī. chū cháo yě qiān zài
夏侯彪,夏月食飲生蟲,在下未曾歷口。嘗送客出門,奴盜食臠肉。彪還覺之,大怒,乃捉蠅與食,令嘔出之。(出《朝野僉載》)
zhèng rén kǎi
鄭仁凱
zhèng rén kǎi wèi mì zhōu cì shǐ, yǒu xiǎo nú gào yǐ lǚ chuān. kǎi yuē: ā wēng wèi rǔ jīng yíng xié. yǒu qǐng, mén fū zhe xīn xié zhě zhì, kǎi tīng qián shù shàng yǒu liè zhuó mù niǎo kē, yí mén fū shàng shù qǔ qí zi. mén fū tuō xié ér yuán zhī, kǎi lìng nú zhe xié ér qù. mén fū jìng zhì tú xiǎn. kǎi yǒu dé sè. chū cháo yě qiān zài
鄭仁凱為密州刺史,有小奴告以履穿。凱曰:「阿翁為汝經營鞋。」有頃,門夫着新鞋者至,凱廳前樹上有鴷(啄木鳥)窠,遺門夫上樹取其子。門夫脫鞋而緣之,凱令奴著鞋而去。門夫竟至徒跣。凱有德色。(出《朝野僉載》)
dèng yòu
鄧祐
ān nán dōu hù dèng yòu, sháo zhōu rén, jiā jù fù. nú bì qiān rén, héng kè kǒu fù zì gòng, wèi zēng shè kè. sūn zi jiāng yī yā sī yòng, yòu yǐ shàn pò jiā zī, biān èr shí. chū cháo yě qiān zài
安南都護鄧祐,韶州人,家巨富。奴婢千人,恆課口腹自供,未曾設客。孫子將一鴨私用,祐以擅破家資,鞭二十。(出《朝野僉載》)
wéi zhuāng
韋莊
wéi zhuāng pō dú shū, shù mǐ ér chuī, chēng xīn ér cuàn. zhì shǎo yī luán ér jué zhī. yī zi bā suì ér zú, qī liǎn yǐ shí fú. zhuāng bō qǔ, yǐ gù xí guǒ shī. bìn qì, qíng qí xí ér guī. qí yì niàn yě, wū yàn bù zì shèng, wéi qiān lìn ěr. chū cháo yě qiān zài
韋莊頗讀書,數米而炊,稱薪而爨。炙少一臠而覺之。一子八歲而卒,妻斂以時服。莊剝取,以故席裹屍。殯訖,擎其席而歸。其憶念也,嗚咽不自勝,唯慳吝耳。(出《朝野僉載》)
wáng sǒu
王叟
tiān bǎo zhōng, xiāng zhōu wáng sǒu zhě, jiā yè chéng. fù yǒu cái, wéi fū yǔ qī, gèng wú ér nǚ. jī sù jìn zhì wàn hú, ér fū qī jiǎn sè pō shén, cháng shí chén wù, cái yǐ chōng cháng, bù qiú fēng hòu. zhuāng zhái yóu guǎng, kè èr bǎi yú hù. sǒu cháng xún xíng kè fāng, hū jiàn yī kè fāng shí, pán cān fēng shèng, sǒu wèn qí yè. kè yún: wéi mài zá fěn xiāng yào ér yǐ. sǒu yí qí zuò zéi, wèn rǔ yǒu jǐ cái ér yī shí guò fēng yě? cǐ rén yún: wéi yǒu wǔ qiān zhī běn, zhú rì shí lì, dàn cún qí běn, bù wàng qí yú. gù yī shí cháng dé zú ěr. sǒu suì dà wù, guī wèi qī yuē: bǐ rén xiǎo dé qí lì, biàn yǐ chōng shēn, kě wèi dá lǐ. wú jīn jī cái jù wàn, ér yī shí chén bài, yòu wú zǐ xī, jiāng yǐ yí shuí? suì fā cāng kù, guǎng shì zhēn hǎo, zì qí shí wèi. bù shù rì, fū qī jù mèng wèi rén suǒ lù, jiā suǒ jìn xì, biān tà jù zhì, yún: cǐ rén wàng pò jūn liáng. jué hòu shù nián, fū qī bìng zú. guān jūn wéi ān qìng xù yú xiāng zhōu, jǐn fā qí lǐn, yǐ gōng jūn yān. chū yuán huà jì
天寶中,相州王叟者,家鄴城。富有財,唯夫與妻,更無兒女。積粟近至萬斛,而夫妻儉嗇頗甚,常食陳物,才以充腸,不求豐厚。莊宅尤廣,客二百餘戶。叟嘗巡行客坊,忽見一客方食,盤餐豐盛,叟問其業。客云:唯賣雜粉香藥而已。叟疑其作賊,問汝有幾財而衣食過豐也?此人云:唯有五千之本,逐日食利,但存其本,不望其餘。故衣食常得足耳。叟遂大悟,歸謂妻曰:彼人小得其利,便以充身,可謂達理。吾今積財巨萬,而衣食陳敗,又無子息,將以遺誰?遂發倉庫,廣市珍好,恣其食味。不數日,夫妻俱夢為人所錄,枷鏁禁系,鞭撻俱至,云:此人妄破軍糧。覺後數年,夫妻並卒。官軍圍安慶緒於相州,盡發其廩,以供軍焉。(出《原化記》)
wáng è
王鍔
wáng è lèi rèn dà zhèn, cái huò chéng jī. yǒu jiù kè, yù yǐ jī ér néng sàn zhī yì. hòu shù rì, fù jiàn è. è yuē: qián suǒ jiàn jiè, chéng rú gōng yán, yǐ dà sàn yǐ. kè qǐng wèn qí míng, è yuē: zhū nán gè yǔ wàn guàn, nǚ xù gè yǔ qiān guàn yǐ. chū guó shǐ bǔ
王鍔累任大鎮,財貨成積。有舊客,諭以積而能散之義。後數日,復見鍔。鍔曰:前所見戒,誠如公言,已大散矣。客請問其名,鍔曰:諸男各與萬貫,女婿各與千貫矣。(出《國史補》)
péi qú
裴璩
péi sī tú qú, xìng jìn sè. lián wèn jiāng xī rì, fán shí qì tú zhàng, jiē xīn qí zhì, xián wū zhù zhī, wèi cháng shī yòng. měi yǒu yàn huì, jí yú cháo shì jiā jiè zhī. chū běi mèng suǒ yán
裴司徒璩,性靳嗇。廉問江西日,凡什器圖障,皆新其制,閒屋貯之,未嘗施用。每有宴會,即於朝士家借之。(出《北夢瑣言》)
guī dēng
歸登
guī dēng shàng shū, xìng shén lìn sè. cháng làn yī yáng pí, xuán gē xuán dàn, fēng qí cán zhě. yī rì, dēng qī wù yú fēng chù gē shí, dēng bù jiàn yuán fēng, dà nù qí nèi. yóu shì méi shēn bù shí ròu. dēng měi yù, bì píng zuǒ yòu. huò yǒu zì wài kuī zhī, nǎi jù guī yě. chū běi mèng suǒ yán
歸登尚書,性甚吝嗇。常爛一羊脾,旋割旋啖,封其殘者。一日,登妻誤於封處割食,登不見元封,大怒其內。由是沒身不食肉。登每浴,必屏左右。或有自外窺之,乃巨龜也。(出《北夢瑣言》)