zhú yǒng tōng yí chéng mín wéi qìng zhí zhào tài lǐ xìn xiè shì wáng zhēn wáng huì shī jiě fèng xiān tóng ān yú liú zì rán lǐ míng fǔ liú yào shi shàng gōng shī biàn gōng chéng tōng sēng shěn yán
竹永通 宜城民 韋慶植 趙太 李信 謝氏 王珍 王會師 解奉先 童安玗 劉自然 李明府 劉鑰匙 上公 施汴 公乘通 僧審言
zhú yǒng tōng
竹永通
suí bīng zhōu yú xiàn zhú yǒng tōng, céng dài sì jiā sù liù shí shí, nián jiǔ bù hái. suǒ zhī, yún: hái qì. suì yú fó táng shì yán yún: ruò shí wèi hái, dāng yǔ sì jiā zuò niú. cǐ rén sǐ hòu, sì jiā shēng yī huáng dú, zú yǒu bái wén, hòu jiàn fēn míng, nǎi shì zhú yǒng tōng zì. xiāng rén jiàn zhī, guān zhě rì shù qiān. cǐ jiā yǐ zhī, suì yòng sù bǎi shí, yú sì shú niú, bié lì yī wū, shì zhī rú shēng. réng wèi zào xiàng xiě jīng, yuè yú suì sǐ. chū yì lù
隋并州盂縣竹永通,曾貸寺家粟六十石,年久不還。索之,云:「還訖。」遂於佛堂誓言云:「若實未還,當與寺家作牛。」此人死後,寺家生一黃犢,足有白文,後漸分明,乃是竹永通字。鄉人漸知,觀者日數千。此家已知,遂用粟百石,於寺贖牛,別立一屋,事之如生。仍為造像寫經,月余遂死。(出《異錄》)
yí chéng mín
宜城民
suí dà yè bā nián, yí zhōu chéng dōng nán lǐ mín xìng huáng fǔ, qí jiā xiōng dì sì rén, dà xiōng xiǎo dì, bìng jiē qín shì shēng yè. qí dì èr dì míng qiān, jiāo yóu è yǒu, bù shì shēng huó. mǔ cháng qǔ qián, yù lìng shì mǎi, qiě zhì chuáng shàng. mǔ xiàng shě hòu, qiān cóng wài lái, rù táng bù jiàn rén, biàn tōu qián qù. mǔ hái, mì qián bù dé, suì kān hé jiā liáng jiàn, bìng yún bù zhī. mǔ nù, xī jiā biān chuí, dà xiǎo jiē yuàn. zhì hòu nián qiān wáng, qí jiā zhū shēng yī xuè zi, bā yuè shè zhì, mài yǔ yuǎn cūn shè jiā, suì tuō mèng yú fù yuē: wǒ shì rǔ fū, wèi dào qǔ pó qián, wǎng jí hé jiā, làng shòu chǔ kǎo. jīn wǒ zuò zhū lái cháng zhài, jiāng mài yǔ shè jiā, fù wǒ yù shā. rǔ shì wǒ fù, hé rěn bù yǔ nán nǚ shú wǒ. fù chū mèng, hū wù, réng wèi xìn zhī. fù mián, qí mèng rú chū, yīn qǐ bào gū. gū yuē: wú mèng yì rú zhī. chí míng, lìng xiōng jī qián yì shè guān, shōu shú zhī, hòu èr nián fāng sǐ. zhǎng ān hóng fǎ sì jìng lín shī, shì qiān zhī lín lǐ, qīn jiàn qí zhū, cháng huà qí shì yān. chū fǎ yuàn zhū lín
隋大業八年,宜州城東南里民姓皇甫,其家兄弟四人,大兄小弟,並皆勤事生業。其第二弟名遷,交遊惡友,不事生活。母嘗取錢,欲令市買,且置床上。母向舍後,遷從外來,入堂不見人,便偷錢去。母還,覓錢不得,遂勘合家良賤,並雲不知。母怒,悉加鞭捶,大小皆怨。至後年遷亡,其家豬生一狘子,八月社至,賣與遠村社家,遂託夢於婦曰:「我是汝夫,為盜取婆錢,枉及合家,浪受楚拷。今我作豬來償債,將賣與社家,縛我欲殺。汝是我婦,何忍不語男女贖我。」婦初夢,忽寤,仍未信之。復眠,其夢如初,因起報姑。姑曰:「吾夢亦如之。」遲明,令兄齎錢詣社官,收贖之,後二年方死。長安弘法寺靜琳師,是遷之鄰里,親見其豬,嘗話其事焉。(出《法苑珠林》)
wéi qìng zhí
韋慶植
táng zhēn guān zhōng, wèi wáng fǔ zhǎng shǐ wéi qìng zhí yǒu nǚ xiān wáng, wéi fū fù tòng xī zhī. hòu èr nián, qìng zhí jiāng jù qīn bīn kè, bèi shí, jiā rén mǎi dé yáng, wèi shā. yè, qìng zhí qī mèng jiàn wáng nǚ, zhe qīng liàn qún bái shān, tóu fà shàng yǒu yī shuāng yù chāi, shì píng shēng suǒ fú zhě, lái jiàn mǔ, tì qì yán: xī cháng yòng wù, bù yǔ fù mǔ, zuò cǐ yè bào, jīn shòu yáng shēn, lái cháng fù mǔ mìng. míng dàn dāng jiàn shā, qīng yáng bái tóu zhě shì, tè yuàn cí ēn, chuí qǐ xìng mìng. mǔ jīng wù, dàn ér zì wǎng guān, guǒ yǒu qīng yáng, xiàng bó jiē bái, tóu cè yǒu liǎng tiáo bái, xiāng dāng rú yù chāi xíng. mǔ duì zhī bēi qì, zhǐ jiā rén wù shā, dài qìng zhí zhì, fàng sòng zhī. é ér zhí zhì cuī shí, chú rén bái yán: fū rén bù xǔ shā qīng yáng. zhí nù, jí lìng shā zhī. zǎi fū xuán yáng yù shā, bīn kè shù rén yǐ zhì, nǎi jiàn xuán yī nǚ zǐ, róng mào duān zhèng, sù kè yuē: shì wéi zhǎng shǐ nǚ, qǐ jiù mìng. kè děng jīng è, zhǐ zǎi fū. zǎi fū jù zhí nù, dàn jiàn yáng míng, suì shā zhī. jì ér kè zuò bù shí, zhí guài wèn zhī, kè jù yǐ yán. qìng zhí bēi tòng fā bìng, suì bù qǐ. jīng xià shì rén duō zhī cǐ shì. chū fǎ yuàn zhū lín
唐貞觀中,魏王府長史韋慶植有女先亡,韋夫婦痛惜之。後二年,慶植將聚親賓客,備食,家人買得羊,未殺。夜,慶植妻夢見亡女,着青練裙白衫,頭髮上有一雙玉釵,是平生所服者,來見母,涕泣言:「昔常用物,不語父母,坐此業報,今受羊身,來償父母命。明旦當見殺,青羊白頭者是,特願慈恩,垂乞性命。」母驚寤,旦而自往觀,果有青羊,項膊皆白,頭側有兩條白,相當如玉釵形。母對之悲泣,止家人勿殺,待慶植至,放送之。俄而植至催食,廚人白言:「夫人不許殺青羊。」植怒,即令殺之。宰夫懸羊欲殺,賓客數人已至,乃見懸一女子,容貌端正,訴客曰:「是韋長史女,乞救命。」客等驚愕,止宰夫。宰夫懼植怒,但見羊鳴,遂殺之。既而客坐不食,植怪問之,客具以言。慶植悲痛發病,遂不起。京下士人多知此事。(出《法苑珠林》)
zhào tài
趙太
táng zhǎng ān shì lǐ fēng sú, měi suì zhì yuán rì yǐ hòu, dì yǐn shí xiāng yāo, hào wèi chuán zuò. dōng shì bǐ shēng zhào tài, cì dāng shè zhī. yǒu kè xiān dào, wù hòu, jiàn qí duì shàng yǒu tóng nǚ, nián shí sān sì, zhe qīng shān bái mào, yǐ jí suǒ xì jǐng, shǔ yú duì zhù, qì lèi wèi kè yuē: wǒ zhǔ rén nǚ yě, wǎng nián wèi sǐ shí, dào fù mǔ qián, yù mǎi zhī fěn, wèi jí ér sǐ. qí qián jīn zài shě chú nèi xī běi jiǎo bì zhōng, rán wǒ wèi yòng. jì yǐ dào zhī, zuò cǐ dé zuì, jīn dāng cháng fù mǔ mìng. yán bì, huà wèi qīng yáng bái tóu. kè jīng gào zhǔ rén, zhǔ rén wèn qí xíng mào, nǎi shì xiǎo nǚ, sǐ yǐ èr nián yǐ. yú chú bì qǔ de qián, shì jiǔ ān chù. yú shì sòng yáng sēng sì, hé mén bù fù shí ròu. chū fǎ yuàn zhū lín
唐長安市里風俗,每歲至元日已後,遞飲食相邀,號為傳坐。東市筆生趙太,次當設之。有客先到,勿後,見其碓上有童女,年十三四,着青衫白帽,以急索系頸,屬於碓柱,泣淚謂客曰:「我主人女也,往年未死時,盜父母錢,欲買脂粉,未及而死。其錢今在舍廚內西北角壁中,然我未用。既以盜之,坐此得罪,今當償父母命。」言畢,化為青羊白頭。客驚告主人,主人問其形貌,乃是小女,死已二年矣。於廚壁取得錢,似久安處。於是送羊僧寺,合門不復食肉。(出《法苑珠林》)
lǐ xìn
李信
táng jū shì lǐ xìn zhě, bīng zhōu wén shuǐ xiàn zhī tài píng lǐ rén yě, shēn wèi lóng zhèng fǔ wèi shì. zhì xiǎn qìng nián dōng, suí lì wǎng shuò zhōu fù shěn, chéng chì cǎo mǎ yī pǐ, bìng jiāng cǎo jū. shì shí suì wǎn níng yīn, fēng xuě yán hòu, xíng shí shù lǐ, mǎ suì bù jìn. xìn yǐ chéng qī bī cù, wō zhī shù shí xià. mǎ suì zuò rén yǔ, yǔ xìn yuē: wǒ shì rǔ mǔ, wèi shēng píng bì rǔ fù, jiāng shí yú mǐ yǔ nǚ, gù huò cǐ bào, cǐ jū jí shì rǔ mèi yě. yǐ lì cháng zhài xiàng le, rǔ fù hé kǔ dūn bī rú shì! xìn wén zhī, jīng è liú tì, bù néng zì shèng. nǎi bài xiè zhī, gōng chí ān pèi, wèi yuē: ruò shì xìn mǔ, dāng zì xíng guī jiā. mǎ suì qián xíng, xìn fù ān pèi, suí zhī zhì jiā. xìn xiōng dì děng jiàn zhī, bēi āi xiāng duì, bié wèi chǎng lì yǎng sì, yǒu tóng shì mǔ, qū sēng yíng zhāi, hé mén mò bù jīng jìn. xiāng lǘ dào sú, xián tàn yì zhī. shí gōng bù shì láng sūn wú yǐn, qí zhōu sī sī fǎ zhāng jīn tíng wèi dīng jiān zài jiā, wén ér qí zhī, gù jiù xìn jiā gù fǎng, jiàn mǎ yóu zài, wèn qí yóu wěi, bìng rú suǒ chuán. chū míng bào shí yí
唐居士李信者,并州文水縣之太平里人也,身為隆政府衛士。至顯慶年冬,隨例往朔州赴審,乘赤草馬一匹,並將草駒。是時歲晚凝陰,風雪嚴厚,行十數里,馬遂不進。信以程期逼促,撾之數十下。馬遂作人語,語信曰:「我是汝母,為生平避汝父,將石余米與女,故獲此報,此駒即是汝妹也。以力償債向了,汝復何苦敦逼如是!」信聞之,驚愕流涕,不能自勝。乃拜謝之,躬弛鞍轡,謂曰:「若是信母,當自行歸家。」馬遂前行,信負鞍轡,隨之至家。信兄弟等見之,悲哀相對,別為廠櫪養飼,有同事母,屈僧營齋,合門莫不精進。鄉閭道俗,咸嘆異之。時工部侍郎孫無隱,岐州司司法張金庭為丁艱在家,聞而奇之,故就信家顧訪,見馬猶在,問其由委,並如所傳。(出《冥報拾遺》)
xiè shì
謝氏
táng yōng zhōu wàn nián xiàn yán cūn, jí bà wèi zhī jiān yě. yǒu fù nǚ xiè, shì zhōu xiàn yuán shì, yǒu nǚ shì huí lóng cūn rén lái ā zhào. xiè shì yǒng huī mò wáng, lóng shuò yuán nián bā yuè, tuō mèng yú lái shì nǚ yuē: wǒ shēng shí gū jiǔ, xiǎo zuò shēng, nǎi qǔ jià tài duō, liàng jiǔ fù shǎo, jīn zuò cǐ zuì, zi běi shān xià rén jiā wèi niú. jìn bèi mài yǔ fǎ jiè sì xià hóu shī, jīn jiāng wǒ xiàng chéng nán gēng dào tián, fēi cháng xīn kǔ. nǎi wù, qí nǚ tì qì wèi ā zhào yán zhī. zhì èr nián zhēng yuè, yǒu fǎ jiè sì ní zhì ā zhào cūn, nǚ nǎi wèn ní, ní bào yún: yǒu xià hóu shī shì shí. nǚ jí jiù sì fǎng zhī, yún: jìn yú běi shān xià mǎi dé yī niú, jiàn zài chéng nán gēng dì. qí nǚ tì qì qiú qǐng,, sì ní nǎi qiǎn rén sòng qí nǚ jiù zhī. cǐ niú píng cháng wéi yī rén jìn zhì, ruò yù yú rén, bì lù liáng dǐ chù. jiàn qí nǚ zhì, nǎi shì qí biàn tǐ, yòu liú lèi yān. nǚ jí shì jiù xià hóu shī shú zhī, nǎi suí qí nǚ qù. jīn xiàn zài ā zhào jiā yǎng sì, nǚ cháng wèi ā niáng chéng fèng bù què. jīng shī wáng hóu fēi yìng, duō lìng zhào shì, jìng shī cái wù. chū míng bào jì
唐雍州萬年縣閻村,即灞渭之間也。有婦女謝,適周縣元氏,有女適回龍村人來阿照。謝氏永徽末亡,龍朔元年八月,託夢於來氏女曰:「我生時酤酒,小作升,乃取價太多,量酒復少,今坐此罪,子北山下人家為牛。近被賣與法界寺夏侯師,今將我向城南耕稻田,非常辛苦。」乃寤,其女涕泣為阿照言之。至二年正月,有法界寺尼至阿照村,女乃問尼,尼報云:「有夏侯師是實。」女即就寺訪之,云:「近於北山下買得一牛,見在城南耕地。」其女涕泣求請,,寺尼乃遣人送其女就之。此牛平常唯一人禁制,若遇餘人,必陸梁牴觸。見其女至,乃舐其遍體,又流淚焉。女即是就夏侯師贖之,乃隨其女去。今現在阿照家養飼,女常為阿娘承奉不闕。京師王侯妃媵,多令召視,競施財物。(出《冥報記》)
wáng zhēn
王珍
táng dìng zhōu ān jiā xiàn rén wáng zhēn, néng jīn yín zuò. céng yǔ sì jiā zào gōng dé, dé juān wǔ bǎi pǐ, tóng zuò rén sī fèi shí pǐ, wáng zhēn bù zhī. cǐ rén sǐ, hòu hòu yuán zuò cóng, jù míng chāo běn gǎi. wáng jiā yǒu lǐ shì, mǎi yáng wèi shā jiān, qí yáng pín guì wú shù, zhēn yǐ guài zhī. yè xì yú zhù, zhēn jiāng qǐn, yǒu rén kòu fáng mén shén jí, kàn zhī wú suǒ jiàn. zhēn fù wò, yòu wén zhī, qǐ kàn hái wú suǒ jiàn, guài zhī. suì kāi mén wò, wèi shuì, jiàn yī rén yún: xī rì yǔ gōng tóng zuò gōng dé, tōu shí pǐ juàn sī yòng, gōng jìng bù zhī, jīn yǐ zuò yáng, gōng jiāng shā zhī, kòu tóu qǐ mìng. zài sān kěn kǔ, yán qì, chū fáng mén, jí biàn zuò yáng. wáng zhēn mèi yú bié suǒ, jiàn cǐ rén kòu tóu, yī rú zhēn suǒ jiàn, suì fàng yáng zuò zhǎng shēng. zhēn jí mèi jiā jí duàn shí ròu, zhēn yǐ xián hēng wǔ nián, rù hǎi yùn, chuán shàng wú cài, rén jiē shí ròu, zhēn bù shí, wéi cān kōng fàn ér yǐ. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
唐定州安嘉縣人王珍,能金銀作。曾與寺家造功德,得娟五百疋,同作人私費十疋,王珍不知。此人死,後(「後」原作「從」,據明抄本改。)王家有禮事,買羊未殺間,其羊頻跪無數,珍已怪之。夜繫於柱,珍將寢,有人扣房門甚急,看之無所見。珍復臥,又聞之,起看還無所見,怪之。遂開門臥,未睡,見一人云:「昔日與公同作功德,偷十疋絹私用,公竟不知,今已作羊,公將殺之,叩頭乞命。」再三懇苦,言訖,出房門,即變作羊。王珍妹於別所,見此人叩頭,一如珍所見,遂放羊作長生。珍及妹家即斷食肉,珍以咸亨五年,入海運,船上無菜,人皆食肉,珍不食,唯餐空飯而已。(出《廣古今五行記》)
wáng huì shī
王會師
táng jīng dū xī shì běi diàn, yǒu wáng huì shī zhě, mǔ wáng, fú zhì yǐ bì, qí jiā nǎi chǎn yī qīng huáng pìn gǒu. huì shī qī wèi qí dào shí, nǎi yǐ zhàng jī zhī shù xià, gǒu suì zuò rén yǔ yuē: wǒ shì rǔ gū, xīn fù zhàng wǒ dà cuò. wǒ wèi yán kù jiā rén guò shén, suì dé cǐ bào. jīn jì bèi dǎ, xiū xiàng rǔ jiā. yīn jí zǒu chū. huì wén ér tì qì, bào yǐ guī jiā, ér fù hái qù, fán jīng sì wǔ. huì shī jiàn qí yì zhèng zhèng míng chāo běn zuò jiān. nǎi yú shì běi jǐ diàn dà qiáng hòu, zuò xiǎo shè ān zhì, měi rì sòng shí. shì rén jí xíng kè jiù guān zhě jí zhòng, tóu bǐng yǔ zhě, bù kě shèng shù. cǐ quǎn héng bù lí cǐ shě, guò zhāi shí jí bù shí. jīng yī èr suì, mò zhī suǒ zhī. chū fǎ yuàn zhū lín
唐京都西市北店,有王會師者,母亡,服制已畢,其家乃產一青黃牝狗。會師妻為其盜食,乃以杖擊之數下,狗遂作人語曰:「我是汝姑,新婦杖我大錯。我為嚴酷家人過甚,遂得此報。今既被打,羞向汝家。」因即走出。會聞而涕泣,抱以歸家,而復還去,凡經四五。會師見其意正(正明抄本作「堅」。)乃於市北己店大牆後,作小舍安置,每日送食。市人及行客就觀者極眾,投餅與者,不可勝數。此犬恆不離此舍,過齋時即不食。經一二歲,莫知所之。(出《法苑珠林》)
táng cháo jīng dū xī shì běi diàn, yǒu gè jiào wáng huì shī de rén, mǔ qīn sǐ le, sàng qī yǐ wán, tā jiā de mǔ gǒu jiù chǎn xià le yī tiáo qīng huáng sè de xiǎo mǔ gǒu, huì shī de qī zǐ yīn wèi xiǎo gǒu tōu chī dōng xī, jiù yòng mù bàng dǎ le tā jǐ xià. xiǎo gǒu jiù xiàng rén shuō huà nà yàng gào sù tā shuō: wǒ shì nǐ de pó pó, nǐ zhè zuò xí fù de yòng mù zhàng dǎ wǒ shì fēi cháng cuò wù de. wǒ yīn wèi yán lì cán kù, nüè dài jiā rén tè bié guò huǒ, cái dé dào zhè yàng de bào yīng. xiàn zài jì rán bèi nǐ suǒ dǎ, wǒ xiū kuì liú zài nǐ jiā. shuō wán jiù zǒu le. huì shī tīng shuō le zhè jiàn shì, tòng kū liú tì, tā bǎ xiǎo gǒu bào huí le jiā. kě shì xiǎo gǒu yòu zǒu le. jiù zhè yàng de gòng yǒu sì wǔ cì. huì shī kàn nà gǒu yí dìng yào lí kāi zhè lǐ, jiù zài shì běi zì jǐ kāi de diàn pù de dà qiáng hòu miàn, zào le gè xiǎo wū, bǎ xiǎo gǒu ān fàng dào le nà lǐ, měi tiān dū gěi xiǎo gǒu sòng fàn chī. shì lǐ de rén yǐ jí lù guò de xíng rén, qù guān kàn de tè bié duō, gěi gǒu rēng shí pǐn chī de rén shù yě shù bù jǐn. zhè tiáo gǒu zǒng yě bù lí kāi zhè gè xiǎo wū. měi dāng zhāi jiè zhī rì, tā jiù bù chī dōng xī. jiù zhè yàng jīng guò le yī èr nián de shí jiān. hòu lái méi yǒu rén néng zhī dào zhè tiáo gǒu nà lǐ qù le.
唐朝京都西市北店,有個叫王會師的人,母親死了,喪期已完,他家的母狗就產下了一條青黃色的小母狗,會師的妻子因為小狗偷吃東西,就用木棒打了它幾下。小狗就象人說話那樣告訴她說:「我是你的婆婆,你這做媳婦的用木杖打我是非常錯誤的。我因為嚴厲殘酷,虐待家人特別過火,才得到這樣的報應。現在既然被你所打,我羞愧留在你家。」說完就走了。會師聽說了這件事,痛哭流涕,他把小狗抱回了家。可是小狗又走了。就這樣的共有四五次。會師看那狗一定要離開這裡,就在市北自己開的店鋪的大牆後面,造了個小屋,把小狗安放到了那裡,每天都給小狗送飯吃。市裡的人以及路過的行人,去觀看的特別多,給狗扔食品吃的人數也數不盡。這條狗總也不離開這個小屋。每當齋戒之日,它就不吃東西。就這樣經過了一二年的時間。後來沒有人能知道這條狗那裡去了。
jiě fèng xiān
解奉先
luò yáng huà gōng jiě fèng xiān wèi sì jiāng wáng jiā huà xiàng bì, wèi bì ér táo. jí jiàn qín, nǎi wàng yún: gōng zhí yǐ xiāng dāng. yīn yú xiàng qián shì yuē: ruò fù xīn zhě, yuàn sǐ wèi rǔ jiā niú. suì yú, fèng xiān zú, zú hòu, wáng jiā zì niú chǎn yī xīng dú, yǒu bái máo yú bèi, yuē jiě fèng xiān. guān zhě rì xī rú shì yān. chū guó shǐ zuǎn yì
洛陽畫工解奉先為嗣江王家畫像壁,未畢而逃。及見擒,乃妄云:「功直已相當。」因於像前誓曰:「若負心者,願死為汝家牛。」歲余,奉先卒,卒後,王家牸牛產一騂犢,有白毛於背,曰「解奉先」。觀者日夕如市焉。(出《國史纂異》)
tóng ān yú
童安玗
táng dà zhōng mò, xìn zhōu guì xī xiàn rǔ kǒu zhèn yǒu tóng ān yú zhě, xiāng lǐ fù rén yě. chū shén pín jù, yǔ tóng lǐ rén guō gǒng xiāng shàn, gǒng cháng jiǎ jiè qián liù qī wàn, jí yǐ jīng fàn, ān yú hòu suì fēng fù. jí gǒng zhēng suǒ jiè qián, ān yú jù huì zhī. gǒng fén xiāng gào tiān yuē: tóng ān yú bèi huì wàng yì, jiè qián bù hái, tǎng shén lǐ nán wū, yuàn ān yú sǐ hòu zuò niú, yǐ cháng mǒu. cí shén kěn kǔ, ān yú yì dài yán yuē: mǒu ruò shí fù guō gǒng qián, yuàn sǐ zuò yī bái niú, yǐ cháng gǒng zhài. wèi yú yuè, ān yú sǐ. sǐ hòu bàn nián, gǒng jiā zì niú,, shēng yī bái gǔ dú, zuǒ lèi yǒu hēi máo, zuò zì yuē tóng ān yú, lì lì rán. yuǎn ěr wén zhī, guān zhě yún jí. gǒng qiǎn rén gào bào ān yú qī, yú qī zǐ bìng qīn shǔ děng wǎng shì zhī, dà yǐ wèi chǐ, hòu nà jīn bó, qǐng shōu shú zhī. guō gǒng fèn qí qī fù, zhōng bù yǔn xǔ, yǐ niú mǔ bìng dú, bié lán wèi sì. ān yú jiā lǜ tóng pú, chí bái tǐng jié qǔ. gǒng duō zhì rén shǒu yù, jìng bù néng huò. chū bào yīng lù
唐大中末,信州貴溪縣乳口鎮有童安玗者,鄉里富人也。初甚貧窶,與同里人郭珙相善,珙嘗假借錢六七萬,即以經販,安玗後遂豐富。及珙征所借錢,安玗拒諱之。珙焚香告天曰:「童安玗背惠忘義,借錢不還,倘神理難誣,願安玗死後作牛,以償某。」詞甚懇苦,安玗亦紿言曰:「某若實負郭珙錢,願死作一白牛,以償珙債。」未逾月,安玗死。死後半年,珙家牸牛,,生一白牯犢,左肋有黑毛,作字曰「童安玗」,歷歷然。遠邇聞之,觀者雲集。珙遣人告報安玗妻,玗妻子並親屬等往視之,大以為恥,厚納金帛,請收贖之。郭珙憤其欺負,終不允許,以牛母並犢,別欄餵飼。安玗家率童僕,持白梃劫取。珙多置人守御,竟不能獲。(出《報應錄》)
liú zì rán
劉自然
táng tiān yòu zhōng, qín zhōu yǒu liú zì rán zhě, zhǔ guǎn yì jūn ān. yīn lián shuài lǐ jì zōng diǎn xiāng bīng hàn shǔ, chéng jì xiàn bǎi xìng huáng zhī gǎn zhě, qī yǒu měi fā, zì rán yù zhī, wèi zhī gǎn yuē: néng zhì qī fā, jí miǎn shì xíng. zhī gǎn zhī qī yuē: wǒ yǐ ruò zhì tuō yú jūn, fā yǒu zài shēng, rén sǐ yǒng jué yǐ. jūn ruò nán zhēng bù fǎn, wǒ yǒu měi fā hé wèi yān? yán qì, lǎn fā jiǎn zhī, zhī gǎn shēn huái tòng mǐn, jì pò yú chà diǎn, suì xiàn yú liú. zhī gǎn jìng yì bù miǎn yáo shù, xún mò yú jīn shā zhī zhèn, huáng qī zhòu yè dǎo tiān hào sù. shì suì, zì rán yì wáng. hòu huáng jiā pìn lǘ, hū chǎn yī jū, zuǒ xié xià yǒu zì, yún liú zì rán. yì rén chuán zhī, suì dá yú jùn shǒu. jùn shǒu zhào qí qī zǐ shí rèn, liú zì rán zhǎng zǐ yuē: mǒu fù píng shēng hǎo yǐn jiǔ shí ròu, ruò néng yǐn dàn, jí shì mǒu fù yě. lǘ suì yǐn jiǔ shù shēng, dàn ròu shù luán, shí bì, fèn xùn zhǎng míng, lèi xià shù xíng. liú zi qǐng bèi bǎi qiān shú zhī, huáng qī bù nà, rì jiā biān chuí, yuē: yóu zú yǐ bào wú fū yě. hòu jīng sàng luàn, bù zhī suǒ zhōng, liú zi jìng cán hàn ér sǐ. chū jǐng jiè lù
唐天佑中,秦州有劉自然者,主管義軍桉。因連帥李繼宗點鄉兵捍蜀,成紀縣百姓黃知感者,妻有美發,自然欲之,謂知感曰:「能致妻發,即免是行。」知感之妻曰:「我以弱質托於君,發有再生,人死永訣矣。君若南征不返,我有美發何為焉?」言訖,攬發剪之,知感深懷痛愍,既迫於差點,遂獻於劉。知感竟亦不免繇戍,尋歿於金沙之陣,黃妻晝夜禱天號訴。是歲,自然亦亡。後黃家牝驢,忽產一駒,左脅下有字,雲「劉自然」。邑人傳之,遂達於郡守。郡守召其妻子識認,劉自然長子曰:「某父平生好飲酒食肉,若能飲啖,即是某父也。」驢遂飲酒數升,啖肉數臠,食畢,奮迅長鳴,淚下數行。劉子請備百千贖之,黃妻不納,日加鞭捶,曰:「猶足以報吾夫也。」後經喪亂,不知所終,劉子竟慚憾而死。(出《儆戒錄》)
lǐ míng fǔ
李明府
táng qián huǒ jǐng xiàn lìng lìng zì yuán què, jù míng chāo běn huáng běn bǔ. lǐ míng fǔ, jīng guò běn xiàn, guǎn yú yā sī lù shì sī dì. zhǔ rén jiāng shè jiǔ zhuàn, yù kuī yī bái yáng, fāng yǒu tāi. qí yè lǐ míng fǔ mèng yī sù yī fù rén jiāng èr zi bài míng fǔ qǐ mìng, cí shén āi qiē, lǐ bù cè qí yóu, yún: mǒu bù céng shā rén. fù rén āi qí bù yǐ. lǐ shuì jué, sī wéi wú duān ní, yòu qǐn, fù mèng qián fù rén qǐ mìng, chēng mǒu mìng zài xū yú, rěn bù jiù yě. lǐ jìng bù yù qí yì, dàn jīng dá bù yǐ. zài qǐn, yòu mèng qián fù rén yuē: zhǎng guān zhōng bù néng xiāng jiù, mǒu yǐ sǐ qì, rán yì cháng zhài le. mǒu qián shēn jí yā sī lù shì qī, yǒu nǚ pú fāng rèn, shēn huái èr zi, shí mǒu jí dù, yīn chī shā zhī, dài fū yún: nǚ pú dào jīn chāi bìng hé zi, kǎo xùn zhì bì. jīn huò cǐ bào, rán yǐ hái qí yuān zhài. qí jīn chāi bìng hé zi, zài táng xī gǒng dǒu nèi. wèi mǒu gào yú zhǔ rén, qǐng bù shí qí ròu, wèi zuò gōng dé. lǐ jīng qǐ, zhào zhǔ rén jié yuē: jūn kuī yī bái yáng yé? yǒu shuāng gāo fǒu? yuē: shì. jù huà yè lái zhī mèng, gèng tàn yì. jí xún gǒng dǒu nèi, guǒ dé èr wù. nǎi qǔ yáng mái zhī, wèi zuò gōng dé zhuī jiàn yān. chū bào yīng lù
唐前火井縣令(「令」字原闕,據明抄本、黃本補。)李明府,經過本縣,館於押司錄事私第。主人將設酒饌,欲刲一白羊,方有胎。其夜李明府夢一素衣婦人將二子拜明府乞命,詞甚哀切,李不測其由,云:「某不曾殺人。」婦人哀祈不已。李睡覺,思惟無端倪,又寢,復夢前婦人乞命,稱「某命在須臾,忍不救也。」李竟不諭其意,但驚怛不已。再寢,又夢前婦人曰:「長官終不能相救,某已死訖,然亦償債了。某前身即押司錄事妻,有女僕方妊,身懷二子,時某嫉妒,因笞殺之,紿夫云:『女僕盜金釵並盒子,拷訊致斃。』今獲此報,然已還其冤債。其金釵並盒子,在堂西拱枓內。為某告於主人,請不食其肉,為作功德。」李驚起,召主人詰曰:「君刲一白羊耶?有雙羔否?」曰:「是。」具話夜來之夢,更嘆異。及尋拱枓內,果得二物。乃取羊埋之,為作功德追薦焉。(出《報應錄》)
liú yào shi
劉鑰匙
lǒng yòu shuǐ mén cūn yǒu diàn rén yuē liú yào shi zhě, bù jì qí míng. yǐ jǔ zhài wèi jiā, yè lèi qiān jīn, néng yú guī qiú, shàn jù nán dé zhī huò, qǔ mín jiān zī cái, rú bǐng yào shi, kāi rén xiāng qiè tǎng zàng, dào qí zhū zhēn bù yì yě, gù yǒu yào shi zhī hào. lín jiā yǒu yīn fù zhě, wèi yào shi suǒ ěr, fàng zhài yǔ zhī, jī nián bù wèn. hū yī rì, zhí quàn ér suàn zhī, jí bèi shù jí guǎng. jì cháng zhī wèi bì, jí yǐ nián xì lì, lüè wú qī xiàn, suì zhì zī cái wù chǎn, jù guī yào shi, fù zhài zhě yuàn zhī bù yǐ. hòu yào shi sǐ, bǐ jiā shēng yī dú, yǒu yào shi xìng míng, zài qiǎn lē zhī jiān, rú háo mò shū chū. nǎi wèi zhài jiā biān chuí shǐ yì, wú wán fū, yào shi qī nán guǎng, yǐ zhòng huò gòu shú zhī, zhì yú táng shì zhī nèi, shì zhī rú shēng. jí bì, zé guān liǎn zàng zhī yú yě, gài yǔ liú zì rán zhī shì fǎng fú yǐ. cǐ zé bào yīng zhī dào, qí bù wū yǐ. chū yù táng xián huà
隴右水門村有店人曰劉鑰匙者,不記其名。以舉債為家,業累千金,能於規求,善聚難得之貨,取民間資財,如秉鑰匙,開人箱篋帑藏,盜其珠珍不異也,故有「鑰匙」之號。鄰家有殷富者,為鑰匙所餌,放債與之,積年不問。忽一日,執券而算之,即倍數極廣。既償之未畢,即以年系利,略無期限,遂至資財物產,俱歸「鑰匙」,負債者怨之不已。後「鑰匙」死,彼家生一犢,有鑰匙姓名,在膁肋之間,如毫墨書出。乃為債家鞭棰使役,無完膚,「鑰匙」妻男廣,以重貨購贖之,置於堂室之內,事之如生。及斃,則棺斂葬之於野,葢與劉自然之事仿佛矣。此則報應之道,其不誣矣。(出《玉堂閒話》)
shàng gōng
上公
yí chūn jùn dōng ān rén zhèn yǒu qí jué sì, sì yǒu yī lǎo sēng, nián jiǔ shí yú, mén rén dì zǐ yǒu yī èr shì zhě, bǐ sú jiē zhǐ hū wèi shàng gōng, bù jì qí fǎ míng yě. qí sì cháng zhù zhuāng tián, zī chù shén duō. shàng gōng ǒu yī yè, mèng jiàn yī lǎo mǔ, yī qīng bù zhī yī, bài cí ér qù, yún: zhǐ qiàn sì nèi qián bā bǎi. shàng gōng jué ér yì zhī, suì zì qǔ bǐ xiě yú qǐn bì, tóng zhù sēng tú yì wú yǒu zhī zhī zhě. bù sān wǔ rì hòu, cháng zhù yǒu lǎo zì niú yī tóu, wú gù ér sǐ, zhǔ shì sēng yú jiē shì yù zhī, zhǐ chóu qián bā bǎi. rú shì shù chù, bù yí qián jià. zhǔ shì sēng jù bái shàng gōng yún: cháng zhù niú sǐ, yù huò zhī, tú dōu shù bèi, jiē chóu jià bā bǎi. shàng gōng tàn yuē: cháng zhài zú yǐ. suì lìng zhǔ shì sēng rù qǐn suǒ, dú bì shàng suǒ tí chù, wú bù jiē tàn. chū yù táng xián huà
宜春郡東安仁鎮有齊覺寺,寺有一老僧,年九十餘,門人弟子有一二世者,彼俗皆只乎為「上公」,不記其法名也。其寺常住莊田,孳畜甚多。上公偶一夜,夢見一老姥,衣青布之衣,拜辭而去,云:「只欠寺內錢八百。」上公覺而異之,遂自取筆寫於寢壁,同住僧徒亦無有知之者。不三五日後,常住有老牸牛一頭,無故而死,主事僧於街市鬻之,只酬錢八百。如是數處,不移前價。主事僧具白上公云:「常住牛死,欲貨之,屠都數輩,皆酬價八百。上公嘆曰:「償債足矣。」遂令主事僧入寢所,讀壁上所題處,無不嗟嘆。(出《玉堂閒話》)
shī biàn
施汴
lú zhōu yíng tián lì shī biàn, cháng shì shì duó mín tián shù shí qǐng, qí zhǔ tuì wèi qí gēng fū, bù néng zì lǐ. shù nián, biàn zú. qí tián zhǔ jiā shēng yī niú, fù xià yǒu bái máo, fāng shù cùn, jì zhǎng, shāo bān bó, bù yú nián, chéng shī biàn zì, diǎn huà wú quē. dào shì shào xiū mò, qīn jiàn zhī. chū jī shén lù
廬州營田吏施汴,嘗恃勢奪民田數十頃,其主退為其耕夫,不能自理。數年,汴卒。其田主家生一牛,腹下有白毛,方數寸,既長,稍斑駁,不逾年,成「施汴」字,點畫無缺。道士邵修默,親見之。(出《稽神錄》)
gōng chéng tōng
公乘通
zhǔ gōng yǒu mín gōng chéng tōng zhě, píng shēng yǐn nì, rén huò nán zhī. sǐ hòu, hú nán mín jiā shēng yī hēi lǘ jū, bái máo zuò jīng nán gōng chéng tōng zì. qí zi sūn wén zhī huái chǐ, jìng bù néng xún shú, jiāng líng rén zhī zhī. chū běi mèng suǒ yán
渚宮有民公乘通者,平生隱匿,人或難知。死後,湖南民家生一黑驢駒,白毛作「荊南公乘通」字。其子孫聞之懷恥,竟不能尋贖,江陵人知之。(出《北夢瑣言》)
sēng shěn yán
僧審言
yún dǐng shān cí yún sì, sì fāng guī còu, gōng shí zhě shén hòu. sì zhǔ sēng shěn yán, xìng tān bǐ, qī yǐn běn sì shī cái, yǐn jiǔ shí ròu, chù yǎng qī zǐ, wú suǒ bù wèi. sēng zhòng shāo gū jié zhě, bì zāo líng rǔ. yī dàn jí dǔ, zì yán jiàn kōng zhōng shéng xuán yī shí jiù, yǒu shǔ niè zhī, shéng duàn, zhèng zhōng qí xīn, dà jiào qì jué. jiǔ ér fù sū, rú cǐ shù shí dù, fāng zú. yú nián, sì xià cūn zhōng niú shēng yī dú, fù xià fēn míng yǒu shěn yán èr zì. chū jǐng jiè lù
雲頂山慈雲寺,四方歸輳,供食者甚厚。寺主僧審言,性貪鄙,欺隱本寺施財,飲酒食肉,畜養妻子,無所不為。僧眾稍孤潔者,必遭凌辱。一旦疾篤,自言見空中繩懸一石臼,有鼠齧之,繩斷,正中其心,大叫氣絕。久而復甦,如此數十度,方卒。逾年,寺下村中牛生一犢,腹下分明有「審言」二字。(出《儆戒錄》)