wéi shì zhāng jiā fú sòng yùn fáng guàn sūn shēng zhāng jiā zhēn dù xiān zhèng qián cuī yuán
韋氏 張嘉福 宋惲 房瓘 孫生 張嘉貞 杜暹 鄭虔 崔圓
wéi shì
韋氏
táng píng wáng zhū nì wéi. cuī rì yòng jiāng bīng dù qū, zhū zhū wéi lüè jǐn, běng zi zhōng yīng hái, yì niē shā zhī. zhū dù làn jí zhě fēi yī. fú xiū zǐ yuē: cǐ nì wéi zhī zuì, shū zú hé gū? yì rú rǎn mǐn shā hú, gāo bí zhě héng sǐ dǒng zhuō zhū yān rén, wú xū zhě kuáng lù. sǐ shēng mìng yě. chū cháo yě qiān zài
唐平王誅逆韋。崔日用將兵杜曲,誅諸韋略盡,繃子中嬰孩,亦捏殺之。諸杜濫及者非一。浮休子曰:「此逆韋之罪,疏族何辜?亦如冉閔殺胡,高鼻者橫死;董卓誅閹人,無須者狂戮。死生命也。」(出《朝野僉載》)
zhāng jiā fú
張嘉福
táng nì wéi zhī biàn, lì bù shàng shū zhāng jiā fú hé běi dào cún fǔ shǐ, zhì huái zhōu wǔ zhì yì, yǒu chì suǒ zhì chù zhǎn zhī. xún yǒu chì fàng. shǐ rén mǎ shàng hūn shuì, chí xíng yī yì. bǐ zhì, yǐ zhǎn qì. mìng fēi tiān hū? tiān fēi mìng hū? chū cháo yě qiān zài
唐逆韋之變,吏部尚書張嘉福河北道存撫使,至懷州武陟驛,有敕所至處斬之。尋有敕放。使人馬上昏睡,遲行一驛。比至,已斬訖。命非天乎?天非命乎?(出《朝野僉載》)
sòng yùn
宋惲
míng huáng zài fǔ zhī rì, yǔ jiàng zhōu cì shǐ sòng xuān yuǎn xiōng yùn yǒu jiù. jí dēng jí zhī hòu, cháng yì zhī, yù yòng wèi guān. yùn zì zhī mìng bó, nǎi yǐn nì wài zhōu, yuán qīn lǎo guī shì. zhì dìng dǐng mén wài, féng yī jìn chén. qí rén rù zòu yún: shì jiàn sòng yùn. shàng xǐ, suì zhào rù. jīng shí shù nián, měi yù yǔ guān, jí zì zhī wú lù, zòu yún: ruò yǔ yùn guān, shì sù wēi mìng. hòu yīn guó zi jiān chéng dù yòu qí chú zuǒ zàn shàn dài fū, zhào lìng suí lì yǔ yī wǔ pǐn guān, suì chú yòu zàn shàn dài fū. zhì yè zú. chū dìng mìng lù
明皇在府之日,與絳州刺史宋宣遠兄惲有舊。及登極之後,常憶之,欲用為官。惲自知命薄,乃隱匿外州,緣親老歸侍。至定鼎門外,逢一近臣。其人入奏云:「適見宋惲。」上喜,遂召入。經十數年,每欲與官,即自知無祿,奏云:「若與惲官,是速微命。」後因國子監丞杜幼奇除左贊善大夫,詔令隨例與一五品官,遂除右贊善大夫。至夜卒。(出《定命錄》)
fáng guǎn
房琯
kāi yuán zhōng, fáng guǎn zhī zǎi lú shì yě. xíng zhēn rén hé pú zì tài shān lái. fáng guàn xū xīn lǐ jìng, yīn yǔ xié shǒu xián bù, bù jué xíng shù shí lǐ. zhì xià gǔ cūn, yù yī fèi fó táng, sōng zhú sēn yìng. hé pú zuò sōng xià, yǐ zhàng kòu dì, lìng shì zhě jué shēn shù chǐ. dé yī píng, píng zhōng jiē shì lóu shī dé yǔ yǒng gōng shū. hé pú xiào wèi yuē: shěng cǐ hū? fáng suì sǎ rán, fāng jì qí wèi sēng shí, yǒng gōng jí fáng zhī qián shēn yě. hé pú wèi fáng yuē: jūn mò zhī shí, bì yīn shí yú kuài. jì mò zhī hòu, dāng yǐ zǐ mù wèi guān. rán bù dé mò yú jūn zhī sī dì, bù chù gōng guǎn, bù chù xuán tán fó sì, bù chù qīn yǒu zhī jiā. qí hòu qiǎn yú làng zhōu, jì jū zhōu zhī zǐ jí gōng. wò jí shù rì, shǐ jūn hū jù kuài, yāo fáng yú jùn zhāi. fáng yì xīn rán mìng jià. shí jìng ér guī, bào zú. zhōu zhǔ mìng zǎn dú yú gōng zhōng, guān dé zǐ mù wèi zhī. chū míng huáng zá lù
開元中,房琯之宰盧氏也。邢真人和璞自太山來。房瓘虛心禮敬,因與攜手閒步,不覺行數十里。至夏谷村,遇一廢佛堂,松竹森映。和璞坐松下,以杖叩地,令侍者掘深數尺。得一瓶,瓶中皆是婁師德與永公書。和璞笑謂曰:「省此乎?」房遂洒然,方記其為僧時,永公即房之前身也。和璞謂房曰:「君歿之時,必因食魚鱠。既歿之後,當以梓木為棺。然不得歿於君之私第,不處公館,不處玄壇佛寺,不處親友之家。」其後譴於閬州,寄居州之紫極宮。臥疾數日,使君忽具鱠,邀房於郡齋。房亦欣然命駕。食竟而歸,暴卒。州主命攢櫝於宮中,棺得梓木為之。(出《明皇雜錄》)
sūn shēng
孫生
kāi yuán mò, háng zhōu yǒu sūn shēng zhě, shàn xiāng rén. yīn zhì mù zhōu, jùn shǒu lìng biàn xiāng liáo lì. shí fáng guàn wèi sī hù, cuī huàn zì wàn nián xiàn wèi biǎn tóng lú chéng. sūn shēng yuē: èr jūn wèi jiē zhì tái fǔ. rán fáng shén qì dà bǎo, hé zài zhǎng wò zhōng cuī hòu hé wèi háng zhōu cì shǐ. mǒu suī bù jiàn, yì hé méng qí ēn huì. jì ér fáng yǐ zǎi fǔ jī cè shū zì shǔ wǎng líng wǔ shòu sù zōng, cuī hòu guǒ wèi háng zhōu cì shǐ. xià chē fǎng sūn shēng, jí yǐ wáng xún rì yǐ, shǔ qí zi wèi yá jiāng, yǐ sù bó zhèn xù qí jiā.
開元末,杭州有孫生者,善相人。因至睦州,郡守令遍相僚吏。時房瓘為司戶,崔渙自萬年縣尉貶桐廬丞。孫生曰:「二君位皆至台輔。然房神器大寶,合在掌握中;崔後合為杭州刺史。某雖不見,亦合蒙其恩惠。」既而房以宰輔齎冊書自蜀往靈武授肅宗,崔後果為杭州刺史。下車訪孫生,即已亡旬日矣,署其子為牙將,以粟帛賑恤其家。
zhāng jiā zhēn
張嘉貞
kāi yuán zhōng, shàng jí yú wèi lǐ, yóu zhù yì yú zǎi fǔ, cháng yù yòng zhāng jiā zhēn wèi xiāng, ér wàng qí míng. yè lìng zhōng rén chí zhú, yú shěng zhōng fǎng qí zhí sù zhě shuí. shuí yuán zuò zhū, jù míng chāo běn gǎi. hái zòu zhōng shū shì láng wéi kàng. shàng jí lìng zhào rù qǐn diàn, shàng yuē: zhèn yù mìng yī xiāng, cháng jì dé fēng biāo wèi dāng shí zhòng chén, xìng zhāng ér zhòng míng, jīn wèi běi fāng hóu bó, bù yù fǎng zuǒ yòu. xún yuē niàn zhī, zhōng wàng qí míng, qīng shì yán zhī. kàng zòu yuē: zhāng qí qiū jīn wèi shuò fāng jié dù. shàng jí lìng cǎo zhào. réng lìng gōng rén chí zhú, kàng guì yú yù qián, yuán bǐ ér chéng. shàng shén chēng qí mǐn jié diǎn lì, yīn cù mìng xiě zhào, chì kàng guī sù shěng zhōng, shàng bù jiě yī yǐ dài dàn. jiāng jiàng qí zhào shū, yè lòu wèi bàn. hū yǒu gōng rén fù cù kàng rù jiàn. shàng yíng wèi yuē: fēi zhāng qí qiū, nǎi tài yuán jié dù zhāng jiā zhēn. bié mìng cǎo zhào, shàng wèi kàng yuē: shuí zhèn zhì xiān dìng, kě yǐ yán mìng yǐ. shì zhèn yīn yuè jìn rì dà chén zhāng shū, shǒu jǔ yī tòng, nǎi jiā zhēn biǎo yě. yīn cǐ sǎ rán, fāng jì dé qí míng. cǐ yì tiān qǐ, fēi rén shì yě. shàng jiā qí dé rén, fù tàn yòng shě rú yǒu rén zhǔ zhāng. chū míng huáng zá lù
開元中,上急於為理,尤注意於宰輔,常欲用張嘉貞為相,而忘其名。夜令中人持燭,於省中訪其直宿者誰。(「誰」原作「諸」,據明抄本改。)還奏中書侍郎韋抗。上即令召入寢殿,上曰:「朕欲命一相,常記得風標為當時重臣,姓張而重名,今為北方侯伯,不欲訪左右。旬曰念之,終忘其名,卿試言之。」抗奏曰:「張齊丘今為朔方節度。」上即令草詔。仍令宮人持燭,抗跪於御前,援筆而成。上甚稱其敏捷典麗,因促命寫詔,敕抗歸宿省中,上不解衣以待旦。將降其詔書,夜漏未半。忽有宮人復促抗入見。上迎謂曰:「非張齊丘,乃太原節度張嘉貞。」別命草詔,上謂抗曰:「誰朕志先定,可以言命矣。適朕因閱近日大臣章疏,首舉一通,乃嘉貞表也。因此洒然,方記得其名。此亦天啟,非人事也。」上嘉其得人,復嘆用舍如有人主張。(出《明皇雜錄》)
dù xiān
杜暹
dù xiān yòu shí, céng zì pú jīn jì hé. hé liú tuān jí. shí rù zhōu zhě zhòng, zhōu rén yǐ jiě lǎn. àn shàng yǒu yī lǎo rén, hū dù xiù cái kě zàn xià, qí yán jí kǔ. xiān bù dé yǐ wǎng jiàn, yǔ yǔ jiǔ zhī. chuán rén dài xiān bù zhì, qì fú yú àn biàn fā. xiān yǔ lǎo rén jiāo yán wèi jǐn, gù shì chuán qù, yì shén hèn hèn. shì rì fēng jí làng cū, hū jiàn shuǐ zhōng yǒu shù shí shǒu pān chuán méi. tú lǚ jiē sǐ, wéi xiān huò cún. lǎo rén wèi xiān yuē: zi qīng yè guì jí, gù lái xiāng jiù. yán zhōng bù jiàn. xiān hòu lèi qiān zhì gōng qīng. chū guǎng yì jì
杜暹幼時,曾自蒲津濟河。河流湍急。時入舟者眾,舟人已解纜。岸上有一老人,呼杜秀才可暫下,其言極苦。暹不得已往見,與語久之。船人待暹不至,棄袱於岸便發。暹與老人交言未盡,顧視船去,意甚恨恨。是日風急浪粗,忽見水中有數十手攀船沒。徒侶皆死,唯暹獲存。老人謂暹曰:「子卿業貴極,故來相救。」言終不見。暹後累遷至公卿。(出《廣異記》)
zhèng qián
鄭虔
kāi yuán èr shí wǔ nián, zhèng qián wèi guǎng wén bó shì. yǒu zhèng xiàng rú zhě, nián wǔ shí yú, zì lǒng yòu lái yīng míng jīng, yǐ cóng zi yè qián. qián dài zhī wú yì lǐ. tā rì fù yè, lǐ yì rú zhī. xiàng rú yīn wèi qián yuē: shū fù pō zhī mǒu zhī néng fǒu? fū zǐ yún: qí huò jì zhōu zhě, suī bǎi shì kě zhī yě. mǒu yì shù jǐ yú cǐ. ruò cún kǒng mén, wèi gǎn lín yú yán zi, rú yán yǎn zi xià zhī tú, gù wú suǒ ràng. qián dà yì zhī, yīn jié suǒ yàn, qí yīng rú xiǎng. qián nǎi dù mén, lèi rì yǔ yán xiá. yīn wèi zhī yuē: ruò rán, jūn hé bù zǎo wèi jìn qǔ, ér chí mù rú shì? xiàng rú yuē: mǒu lái suì fāng hé chéng míng, suǒ yǐ bù yù lái zhě, shí wèi zhì ěr.. qián yuē: jūn dāng wèi hé guān? yuē: hòu qī nián, xuǎn shòu qú zhōu xìn ān xiàn wèi. zhì mǎn dāng nián. qián yuē: wú zhī hòu shì, kě dé wén hū? yuē: zì cǐ wǔ nián, guó jiā dāng gǎi nián hào. yòu shí wǔ nián, dà dào qǐ yōu jì, shū fù cǐ shí dāng bèi diàn wū. rú néng chì chéng xiàng guó, jí kě yǐ qiān zhé, bù ěr, fēi suǒ liào yǐ. míng nián chūn, xiàng rú guǒ míng jīng jí dì. hòu qī nián, diào gǎi qú zhōu xìn ān wèi. jiāng zhī guān, gào yǐ yǒng jué, tì qì wèi bié. hòu sān nián, yǒu kǎo shǐ lái, qián wèn xiāng zhī cún fǒu, yuē: tì hòu shù yuè, bào zhōng yú fó sì. zhì èr shí jiǔ nián, gǎi tiān bǎo. tiān bǎo shí wǔ nián, ān lù shān luàn dōng dōu, qiǎn wěi shǔ xī jīng liú shǒu zhāng tōng rú zhì zhǎng ān, qū cháo guān jiù dōng luò. qián zhì dōng dōu, wěi shǔ shuǐ bù láng zhōng. nǎi sī xiàng rú zhī yán, yáng zhōng fēng jí, qiú shè shì lìng yǐ zì wū, ér yì qián yǒu zhāng shū shàng. sù zōng jí wèi líng wǔ, qí nián dōng jīng píng, lìng sān sī yǐ àn shòu nì mìng zhě zuì. qián yǐ xīn bù fù zéi, biǎn wēn zhōu sī hù ér zú. chū qián dìng lù
開元二十五年,鄭虔為廣文博士。有鄭相如者,年五十餘,自隴右來應明經,以從子謁虔。虔待之無異禮。他日復謁,禮亦如之。相如因謂虔曰:「叔父頗知某之能否?夫子云:『其或繼周者,雖百世可知也。』某亦庶幾於此。若存孔門,未敢鄰於顏子,如言偃、子夏之徒,固無所讓。」虔大異之,因詰所驗,其應如響。虔乃杜門,累日與言狎。因謂之曰:「若然,君何不早為進取,而遲暮如是?」相如曰:「某來歲方合成名,所以不預來者,時未至耳。。」虔曰:「君當為何官?」曰:「後七年,選授衢州信安縣尉。秩滿當年。」虔曰:「吾之後事,可得聞乎?」曰:「自此五年,國家當改年號。又十五年,大盜起幽薊,叔父此時當被玷污。如能赤誠向國,即可以遷謫,不爾,非所料矣。」明年春,相如果明經及第。後七年,調改衢州信安尉。將之官,告以永訣,涕泣為別。後三年,有考使來,虔問相知存否,曰:「替後數月,暴終於佛寺。」至二十九年,改天寶。天寶十五年,安祿山亂東都,遣偽署西京留守張通儒至長安,驅朝官就東洛。虔至東都,偽署水部郎中。乃思相如之言,佯中風疾,求攝市令以自污,而亦潛有章疏上。肅宗即位靈武,其年東京平,令三司以按受逆命者罪。虔以心不附賊,貶溫州司戶而卒。(出《前定錄》)
cuī yuán
崔圓
cuī xiāng guó yuán, shǎo pín jiàn luò tuò, jiā yú jiāng huái jiān. biǎo zhàng rén lǐ yàn yǔn wèi xíng bù shàng shū. cuī gōng zì nán fāng zhì jīng, hòu yè, jiāng qiú xiǎo zhí. lǐ gōng chù yú xué yuàn, yǔ zǐ dì yì yè, rán dài zhī miè rú yě. yī yè, lǐ gōng mèng shēn bèi zhì gù, qí bèi sān èr bǎi rén, wèi bīng zhàng suǒ yōng, rù dà fǔ shǔ, zhì tīng suǒ, jiē yǐ xìng míng chàng rù, jiàn yī zǐ yī rén jù àn, yàn yǔn shì zhī, nǎi cuī gōng yě, suì yú jiē xià āi jiào qǐng mìng. zǐ yī xiào yuē: qiě shōu jìn. jīng jué shén hài yì, yǔ yú fū rén. fū rén yuē: yuán běn wú yuē zì, jù míng chāo běn bǔ. yí hòu dài zhī, ān zhī wú yīng hū! zì cǐ yōu lǐ rì jiā, zhì yú bié yuàn, huì shí zhōng táng. shù yuè, cuī gōng qǐng chū, jiāng qiú zhí yú jiāng nán. lǐ gōng jí fū rén yīn jù shèng zhuàn, ér nǚ xī zuò. shí bà, cuī gōng bài xiè yuē: ēn cí rú cǐ, bù rú hé yǐ bào xiào? mǒu měi dù guò fēn, wèi cè qí gù. yuàn zhàng rén shì zhī. lǐ gōng xiào ér bù wèi dá. fū rén yuē: qīn biǎo zhí yǔ zi wú yì, dàn lǜ bù zú, yì hé yǒu ēn cí zhī shì. lǐ gōng qǐ, fū rén yīn wèi yuē: xián zhàng rén zuó yǒu yì mèng, láng jūn bì guì. tā rì zhàng rén zhūn nán, shì zài láng jūn, néng tè dá miǎn zhī hū? cuī gōng yuē: ān yǒu shì yě? lǐ gōng zhì, fù zhòng yán zhī. cuī gōng cù jí ér yǐ, bù fù zhì cí. lǐ gōng yún: jiāng huái lù yuǎn, fēi qiú jìn zhī suǒ. mǒu sù shú yáng sī kōng, yǐ fèng tuō. shí guó zhōng yǐ zǎi xiàng lǐng xī chuān jié dù, cuī jì yè jiàn, shén wèi yáng suǒ lǐ, nǎi zòu cuī gōng wèi jié dù xún guān, zhī liú hòu shì. fā rì, lǐ gōng hòu yǐ jīn bó zèng sòng. zhì xī chuān, wèi yī suì, yù ān lù shān fǎn luàn. xuán zōng bō qiān, suì wèi jié dù shǐ, xún rì bài xiāng. shí jīng chéng chū kè fù, xié cóng wěi guān chén xī liè děng bìng wèi zhū yí. yàn yǔn zài shù zhōng, jì yì zuì. cuī gōng wèi zhōng shū lìng, xiáng jué zhī, guǒ jǐn yǐ bīng zhàng wéi rù, jù xìng míng chàng guò, pàn yún zhǔn fǎ. zhì lǐ gōng, nǎi hū yuē: xiàng gōng jì xī nián zhī mèng fǒu? cuī gōng hàn zhī, suì pàn shōu jìn. jì bà, jù biǎo qí shì, yīn qǐng yǐ guān shú yàn yǔn zhī zuì. sù zōng xǔ zhī, tè zhào miǎn sǐ, liú lǐng wài. chū yì shǐ
崔相國圓,少貧賤落拓,家於江淮間。表丈人李彥允為刑部尚書。崔公自南方至京,候謁,將求小職。李公處於學院,與子弟肄業,然待之蔑如也。一夜,李公夢身被桎梏,其輩三二百人,為兵杖所擁,入大府署,至廳所,皆以姓名唱入,見一紫衣人據案,彥允視之,乃崔公也,遂於階下哀叫請命。紫衣笑曰:「且收禁。」驚覺甚駭異,語於夫人。夫人曰:「(原本無「曰」字,據明抄本補。)「宜厚待之,安知無應乎!」自此優禮日加,置於別院,會食中堂。數月,崔公請出,將求職於江南。李公及夫人因具盛饌,兒女悉坐。食罷,崔公拜謝曰:「恩慈如此,不如何以報效?某每度過分,未測其故。願丈人示之。」李公笑而不為答。夫人曰:「親表侄與子無異,但慮不足,亦何有恩慈之事。」李公起,夫人因謂曰:「賢丈人昨有異夢,郎君必貴。他日丈人迍難,事在郎君,能特達免之乎?」崔公曰:「安有是也?」李公至,復重言之。崔公踧踖而已,不復致詞。李公云:「江淮路遠,非求進之所。某素熟楊司空,以奉托。」時國忠以宰相領西川節度,崔既謁見,甚為楊所禮,乃奏崔公為節度巡官,知留後事。發日,李公厚以金帛贈送。至西川,未一歲,遇安祿山反亂。玄宗播遷,遂為節度使,旬日拜相。時京城初克復,協從偽官陳希烈等並為誅夷。彥允在數中,既議罪。崔公為中書令,詳決之,果盡以兵仗圍入,具姓名唱過,判雲准法。至李公,乃呼曰:「相公記昔年之夢否?」崔公頷之,遂判收禁。既罷,具表其事,因請以官贖彥允之罪。肅宗許之,特詔免死,流嶺外。(出《逸史》)