chéng ruì yáng wèi ōu yáng xiè yī fán gù yàn lǎng lǐ jiǎ fáng zhī wēn dòu mèng zhēng xǔ shēng yáng dǐng fū niú xī jì yīn jūn wén zì pín fù zhī jiǎn
成汭 楊蔚 歐陽澥 伊璠 顧彥朗 李甲 房知溫 竇夢征 許生 楊鼎夫 牛希濟 陰君文字 貧婦 支戩
chéng ruì
成汭
táng tiān yòu zhōng, huái shī wéi wǔ chāng, dù hóng zhōng lìng qǐ shī yú liáng wáng. liáng yǔ jīng fāng mù, nǎi fěng chéng zhōng lìng ruì shuài bīng yuán zhī. ruì yù wǎng qīn zhēng, nǎi lì zào jù jiàn yī sōu, sān nián ér chéng, hào yuē hé zhōu zài. jiàn shàng liè tīng yǔ jì sī jú, yǒu ruò yá fǔ zhī zhì. yòu yǒu qí shān jié hǎi zhī míng. qí yú huá zhuàng, jí kě zhī yě. shì fēi jù jiàn, duàn zì qí yì. mù liáo fǔ yǎng, bù cuò yī cí. wéi kǒng mù lì yáng hòu zàn chéng zhī. zhōu cì pò jūn shān xià, wèi wú shī zòng liáo ér fén zhī, ruì jìng nì sǐ, bīng shì kuì sàn. xiān shì gǎi míng yuē ruì, zì jí shuǐ nèi yě. shuǐ nèi zhī sǐ, qǐ qián zhào hū. hú nán jí lǎng zhōu jūn rù jiāng líng, fú zài jūn mín zhí zhǎng jì qiǎo sēng dào líng guān, bìng guī zhǎng shā, gǎi ruì zhī míng. hé zhōu zhī shuō, qián dìng yǐ. chū běi mèng suǒ yán
唐天祐中,淮師圍武昌,杜洪中令乞師於梁王。梁與荊方睦,乃諷成中令汭帥兵援之。汭欲往親征,乃力造巨艦一艘,三年而成,號曰和州載。艦上列廳宇洎司局,有若衙府之制。又有齊山截海之名。其餘華壯,即可知也。飾非拒諫,斷自其意。幕寮俯仰,不措一辭。唯孔目吏楊厚贊成之。舟次破軍山下,為吳師縱燎而焚之,汭竟溺死,兵士潰散。先是改名曰汭,字即水內也。水內之死,豈前兆乎。湖南及朗州軍入江陵,俘載軍民職掌伎巧僧道伶官,並歸長沙,改汭之名。和州之說,前定矣。(出《北夢瑣言》)
yáng wèi
楊蔚
táng yáng wèi shǐ jūn diǎn yáng yuán. dào zhě chén xiū fù měi dào zhōu, duō zhǐ yú zǐ jí gōng. hóng nóng shén sī yī jiàn, ér yǐng chuān zhé biàn tā shì. nǎi wèi zhū dào shì yuē: cǐ dù gèng lái, biàn xū shēn bào. huò yī rì zài zhì, jù lìng shēn bái. é ér zhōu jiāng yōng pèi ér zhì, suì pī yī. yáng gōng yuē: xiàng fēng jiǔ yǐ, xìng huò zhī fèng. gǎn yǐ jiāng lái lù suàn wèi qǐng, wù yà zào cì. yǐng chuān hū rén wèi qīng, nǎi wèi zhōu mù yuē: qīng sān wèi cì shǐ, le gèng wú yán. yáng bù yì, yǐ qí céng diǎn liǎng jùn, zhì cǐ sān yě. zì shì cháng yǐ jiàn rèn wèi zhōng yān zhī suǒ. ěr hòu zhì mǎn wú yàng, bù yù qí yán. wú hé yòu shòu cǐ zhōu, yì zhōng kǎo xiàn. bà hòu yòu chú shì jùn. fán sān rèn. jìng yǔn yú bāng. jí sān wèi cì shǐ zhī shuō, guǒ zài yú cǐ hū? yáng gōng jì dì ruì, wèi yú huà zhī. chū běi mèng suǒ yán
唐楊蔚使君典洋源。道者陳休復每到州,多止於紫極宮。弘農甚思一見,而穎川輒便他適。乃謂諸道士曰:「此度更來,便須申報。」或一日再至,遽令申白。俄而州將擁旆而至,遂披揖。楊公曰:「向風久矣,幸獲祗奉。敢以將來祿算為請,勿訝造次。」穎川呼人為卿,乃謂州牧曰:「卿三為刺史,了更無言。」楊不懌,以其曾典兩郡,至此三也。自是常以見任為終焉之所。邇後秩滿無恙,不諭其言。無何又授此州,亦終考限。罷後又除是郡。凡三任。竟殞於邦。即三為刺史之說,果在於此乎?楊公季弟汭,為愚話之。(出《北夢瑣言》)
ōu yáng xiè
歐陽澥
ōu yáng xiè zhě, sì mén zhī sūn yě. báo shàn cí fù, chū rù chǎng zhōng, jìn èr shí nián. shàn hé wéi zhōng lìng zài gé xià, xiè zé xíng juǎn jí mén. fán shí yú zài, wèi cháng yī miàn, ér xiè qìng diào bù kuī. wéi gōng suī bù yán, ér yì shén lián zhī. zhōng hé chū, gōng suí jià zhì xī chuān, mìng xiāng. shí xiè yù jū hàn nán, gōng fǎng zhī xíng zhǐ, yǐ sī shū lìng xiāng shuài liú jù róng, bǐ xiè jì xié. jù róng dé shū dà xǐ, dài yǐ hòu lǐ, shǒu jiàn zhī wài, zī yǐ qiān yú mín, fù dà yàn yú fǔ mù. jì ér zhuàn rì zūn lù. wú hé, yī xī xīn bìng ér zú. jù róng yīn jí xiè dá shū, chéng yú gōng. gōng lǎn zhī fǔ rán. yīn yuē: shí nián bù jiàn, zhuó rán bù cuò. chū zhí yán
歐陽澥者,四門之孫也。薄善詞賦,出入場中,近二十年。善和韋中令在閣下,澥則行卷及門。凡十餘載,未嘗一面,而澥慶弔不虧。韋公雖不言,而意甚憐之。中和初,公隨駕至西川,命相。時澥寓居漢南,公訪知行止,以私書令襄帥劉巨容,俾澥計偕。巨容得書大喜,待以厚禮,首薦之外,資以千餘緡,復大宴於府幕。既而撰日遵路。無何,一夕心病而卒。巨容因籍澥答書,呈於公。公覽之撫然。因曰:「十年不見,灼然不錯。」(出《摭言》)
yī fán
伊璠
huáng cháo wū jiàn gōng què, yǔ ān zhū zhī luàn bù móu. qí jiān yóu yì, gè wèi hǎo shì chuán jì. xuān shang nóng jiǎ, qiè qī nú qián jī ér chū zhě, bù kě shèng jì. zhì yǒu jī yuè xiàn kòu zhōng rì táo bì, jìng bù dǔ zéi fēng zhě. dú qián jīng yáng lìng yī fán, wèi róng suǒ de, lǚ tuō mìng yú rèn xià. qí hòu xuè shǔ xiāng shī, cūn fú huì xíng, jí lán guān, wèi měng shòu bó ér shí zhī. huàn huò zhī lái, qí kě gǒu miǎn? chū táng què shǐ
黃巢污踐宮闕,與安朱之亂不侔。其間尤異,各為好事傳記。軒裳農賈,挈妻孥潛跡而出者,不可勝記。至有積月陷寇終日逃避,竟不睹賊鋒者。獨前涇陽令伊璠,為戎所得,屢脫命於刃下。其後血屬相失,村服晦行,及藍關,為猛獸搏而食之。患禍之來,其可苟免?(出《唐闕史》)
gù yàn lǎng
顧彥朗
dōng chuān gù yàn lǎng, yǐ cài shū xiàng wèi fù shǐ. gǎn wēi shí zhī ēn, wéi wèi róng cuì ér cháng jiā jìng. qí dì yàn huī sì xí, kù hǎo jié jìng, cháng xián rén chòu, zuǒ yòu xūn xiāng ér bèi gěi shǐ. mù liáo jiē zhōng cháo zǐ dì, yì shè qīng báo. wéi tài wèi zhào dù, shōu fù shǔ chéng, yǐ yàn huī wèi zhāo tǎo fù shǐ. zài jūn zhōng, měi dàn lǜ mù guān tóng yè zhǎng wǔ, ér shǔ xiān zhǔ yù yān, gòng qīng hū zhī. suī zhāo dù yì xián qí bù gōng. yàn huī xí xiōng wèi. ěr hòu wèi shǔ zhǔ suǒ pò, shǒu rèn yī jiā, láng guān wēn shù děng bì yān, xiān shì cài shū xiàng xiàng zì yuán běn què, jù míng chāo běn bǔ zhí jū yuán liáo, nǎi gù shì zhī xīn lǚ, yǔ suǒ pì cháo shì, yōu yóu zūn zǔ, bù xiāng móu yǐ. xiǎo gù jì shì zūn chóng, xián qí chè zhǒu. wáng xiān shēng yīn qí xì, xuān yán yǐ jiān zhī. qiě yuē: niān què cài zhōng chéng, kàn ěr dé fǒu? yóu shì shū xiàng cí zhí xián jū, wáng nǎi jǔ jūn ér fá zhī. zài shǔ, yǒu shù shì zhū qià zhě, cháng wèi rén yuē: èr gù suī wèi zūn fāng zhèn, shēng wú dì zhái, sǐ wú fén mù. rén mò yù zhī. huò yuē: èr gù zì tiān dé jūn xiǎo jiāng, jì huì lì gōng, biàn chú dōng chuān, dì xiōng dié jù. dà gù xiāng hōng, yí mìng fén hái, guī zàng fēng zhōu, huì duō shì wèi guǒ. zhì xiǎo gù láng bèi zhī rì, sòng zhōng zhī lǐ yòu què yān. jí zhū shì yán, yú sī yàn yǐ. chū běi mèng suǒ yán
東川顧彥朗,以蔡叔向為副使。感微時之恩,惟為戎倅而嘗加敬。其弟彥暉嗣襲,酷好潔淨,嘗嫌人臭,左右薰香而備給使。幕寮皆中朝子弟,亦涉輕薄。韋太尉照度,收復蜀城,以彥暉為招討副使。在軍中,每旦率幕官同謁掌武,而蜀先主預焉,共輕忽之。雖昭度亦嫌其不恭。彥暉襲兄位。爾後為蜀主所破,手刃一家,郎官溫術等斃焉,先是蔡叔向(「向」字原本闕,據明抄本補)職居元寮,乃顧氏之心膂,與所辟朝士,優遊樽俎,不相侔矣。小顧既是尊崇,嫌其掣肘。王先生因其隙,宣言以間之。且曰:「拈卻蔡中丞,看爾得否?」由是叔向辭職閒居,王乃舉軍而伐之。在蜀,有術士朱洽者,常謂人曰:「二顧雖位尊方鎮,生無第宅,死無墳墓。」人莫諭之。或曰:二顧自天德軍小將,際會立功,便除東川,弟兄迭據。大顧相薨,遺命焚骸,歸葬豐州,會多事未果。至小顧狼狽之日,送終之禮又闕焉。即朱氏言,於斯驗矣。(出《北夢瑣言》)
lǐ jiǎ
李甲
táng tiān yòu chū, yǒu lǐ jiǎ, běn cháng shān rén. féng suì jī jǐn, xǐ jiā xíng tái xī nán shān gǔ zhōng. qiáo cǎi yù xīn, yǐ gěi zhāo xī. céng yè zhì dà míng shān xià, zhí fēng yǔ bào zhì, suì rù shén cí yǐ bì zhī. é jí zhōng xiāo, léi yǔ fāng xī. jiǎ jí qǐn yú miào yǔ zhī jiān, sōng bǎi zhī xià. xū yú yǒu ā diàn zhī yīn, zì yuǎn ér zhì. jiàn jīng qí shǎn shǎn, chē mǎ tián tián, huò huàn jiǎ zhòu zhě, huò zhí máo jǐ zhě, huò wēi guān dà lǚ zhě, huò cháo yī duān jiǎn zhě, yī ràng shēng jiē, liè zuò yú táng shàng zhě shí shù bèi, fāng qiě mìng jiǔ jìn shí. huān yǔ liáng jiǔ, qí dōng tà zhī zhǎng, jí dà míng shān shén yě, tǐ mào kuí wú, qì àn gāo mài. qí xī tà zhī shǒu, jí huáng zé zhī shén yě, qí zhuàng shū ér shòu, qí yīn qīng ér lǎng. gèng qí cì zhě, yún shì zhāng hé zhī bó. yú jí bù zhī qí míng. zuò tán lùn, shāng què yōu míng zhī shì. qí yī yuē: bǐng mìng yù huáng, shòu fú jīn què. tài xíng zhī miàn, qīng zhāng zhī méi, shù bǎi lǐ jiān, xìng wèi rén zhǔ, bù gǎn yì yù dài duò yě, bù gǎn qū fǎ ér xùn sī yě, bù gǎn shì zūn ér hài xià yě. jīng jīng tì tì, yǐ chéng shàng dì, yòng zhì yī fāng. gù suì yǒu fēng dēng zhī bào, mín wú zhā chài zhī jí. wǒ zhī suǒ zhì, jīn zī ruò shì. qí yī yuē: qīng lěng zhī yù, yāng mǎng zhī qū, xī jù dà diān, dōng jiàn jù jìn, lián bēi còu zé, qiān lǐ ér yáo. yú fèng dì fú, zhái zī mín shù, suī léi diàn zhī zuò yóu jǐ yě, fēng bō zhī qǐ yóu jǐ yě, gǔ nù chí zhòu, rén wǎng néng zhì yǔ. yǔ yì fēi qí zhào mìng, bù gǎn yǒu wèi yě fēi qí shí huì, bù gǎn yán sù yě. zhèng ér yù zhī, jìng ér shǒu zhī, suì zhì cǎo mù mào yān, yú biē fān yān, gǎn lǔ lěi kuài ér zī zhí, huán pú wěng yù ér fā shēng. shàng tiān jiàng jiàn, yì xìng wú héng lì ěr. yòu yī yuē: lǐng zhī dì, qiāo zhī dōu, fēn yǎng tǐng zhī yī gé, zǒng fēi chí zhī zhòng lèi. xióng bà hǔ bào, wū què diāo è. dòng zhǐ xián ruò, wǎng gǎn hài mín. cǐ gù yǔ zhī suǒ zhí ěr, hé jiǎ hū bèi yán. zuò shàng qiān yuē: wěi wěi. dà míng zhī shén, hū yáng mù xū héng, duō jiē zhǎng tàn ér wèi zhòng shí yuē: zhū gōng zhèn fǔ fāng yú, gōng lǐ jiāng yě, huò shuǐ huò lù, gè yǒu suǒ zhǎng. rán ér tiān dì yùn xíng zhī shù, shēng líng è huì zhī qī, jù dào jiāng xìng, dà nán fāng zuò. suī qún gōng zhī shàn lǐ, qí nài zhī hé? zhòng xián wèn: yán hé wèi yě? dà míng yuē: yú zuó shàng cháo dì suǒ, qiè wén zhòng shèng lùn jiāng lái zhī shì, sān shí nián jiān, bīng róng dà qǐ. huáng hé zhī běi, cāng hǎi zhī yòu, hé tú hài rén mín liù shí yú wàn rén. dāng shì shí yě, ruò fēi jī shàn lèi rén, zhōng xiào chún zhì zhě, mò néng miǎn yān. jiān xī běi fāng yǒu huá xū zhē pí èr guó, dài zī rén zhòng, yòng shí bǐ shì yān. qǐ cǐ shēng mín guǎ yòu, dāng qí shā lù hū? zhòng jiē pín cù xiāng shì yuē: fēi suǒ zhī yě. shí jì bì, tiān yì jiāng shǔ, zhū kè gè dēng chē ér qù. dà míng zhī shén, yì bù zhī suǒ zài. jí píng dàn, lǐ jiǎ shén sī huǎng rán, yǒu ruò mèng zhōng suǒ yù. jì guī, jù yǐ shǐ mò shū ér zhì zhī. yán yú lín lǐ zhī xián zhě, zì hòu sān shí yú zài, zhuāng huáng yǔ liáng cháo duì lěi hé àn, zhàn zhèn xiāng xún. jí jìn sòng, róng lǔ luàn huá, gān gē bù xī, bèi qí tú tàn zhě, hé chì hū liù shí wàn yān. jīn xiáng lǐ shēng suǒ shuō, dài tiān yì hū? fēi rén shì hū? chū liú shì ěr mù jì
唐天祐初,有李甲,本常山人。逢歲饑饉,徙家邢台西南山谷中。樵採鬻薪,以給朝夕。曾夜至大明山下,值風雨暴至,遂入神祠以避之。俄及中宵,雷雨方息。甲即寢於廟宇之間,松柏之下。須臾有呵殿之音,自遠而至。見旌旗閃閃,車馬闐闐,或擐甲冑者,或執矛戟者,或危冠大履者,或朝衣端簡者,揖讓升階,列坐於堂上者十數輩,方且命酒進食。歡語良久,其東榻之長,即大明山神也,體貌魁梧,氣岸高邁。其西榻之首,即黃澤之神也,其狀疏而瘦,其音清而朗。更其次者,雲是漳河之伯。余即不知其名。坐談論,商榷幽明之事。其一曰:「稟命玉皇,受符金闕。太行之面,清漳之湄,數百裡間,幸為人主,不敢逸豫怠惰也,不敢曲法而徇私也,不敢恃尊而害下也。兢兢惕惕,以承上帝,用治一方。故歲有豐登之報,民無扎瘥之疾。我之所治,今茲若是。」其一曰:「清冷之域,泱漭之區,西聚大巔,東漸巨浸,連陂湊澤,千里而遙。余奉帝符,宅茲民庶,雖雷電之作由己也,風波之起由己也,鼓怒馳驟,人罔能制予。予亦非其詔命,不敢有為也;非其時會,不敢沿泝也。正而御之,靜而守之,遂致草木茂焉,魚鱉蕃焉,感鹵磊塊而滋殖,萑蒲蓊鬱而發生。上天降鑒,亦幸無橫沴爾。」又一曰:「嶺之地, 嵪之都,分坱圢之一隔,總飛馳之眾類。熊罷虎豹,烏鵲鵰鶚。動止咸若,罔敢害民。此故予之所職耳,何假乎備言。」座上僉曰:「唯唯。」大明之神,忽揚目盱衡,咄嗟長嘆而謂眾實曰:「諸公鎮撫方隅,公理疆野,或水或陸,各有所長。然而天地運行之數,生靈厄會之期,巨盜將興,大難方作。雖群公之善理,其奈之何?」眾咸問:「言何謂也?」大明曰:「余昨上朝帝所,竊聞眾聖論將來之事,三十年間,兵戎大起。黃河之北,滄海之右,合屠害人民六十餘萬人。當是時也,若非積善累仁,忠孝純至者,莫能免焉。兼西北方有華胥遮毗二國,待茲人眾,用實彼士焉。豈此生民寡祐,當其殺戮乎?」眾皆顰蹙相視曰:「非所知也。」食既畢,天亦將曙,諸客各登車而去。大明之神,亦不知所在。及平旦,李甲神思怳然,有若夢中所遇。既歸,具以始末書而志之。言於鄰里之賢者,自後三十餘載,莊皇與梁朝對壘河岸,戰陣相尋。及晉宋,戎虜亂華,干戈不息,被其塗炭者,何啻乎六十萬焉。今詳李生所說,殆天意乎?非人事乎?(出《劉氏耳目記》)
fáng zhī wēn
房知溫
gù qīng shuài fáng gōng zhī wēn, shào nián yǔ wài dì xú yīn yīn zì yuán běn què, jù míng chāo běn bǔ wèi dào yú gǔn yùn zhī jìng, zhòu zé nì yú gǔ zhǒng. yī xī yù yǔ wèi chū jiān, èr guǐ zhì. yī guǐ yuē: cǐ yǒu jié dù shàng míng chāo běn shàng zuò tǔ zhǔ, yí huǎn zhī. yǔ wài dì jù wén zhī. èr rén xiāng wèn yuē: shì wén wài miàn yǔ fǒu? xú yuē: rán. fáng yuē: wú yǔ rǔ wèi zhī shú shì? lái xiāo rǔ dāng sù yú tā suǒ, wú dú zài cǐ yǐ yàn zhī. dài xī, èr guǐ yòu zhì. yī guǐ fù yuē: zuó yè guì rén shàng zài yǐ. fáng wén zhī xǐ. hòu guǒ jié zhì shù zhèn, guān zhì tài shī zhōng shū lìng dōng píng wáng. zé zhī jìn shū shuō wèi yáng yuán wén guǐ yǐ sān gōng hū zhī, wèi bù miù yǐ. chū yù táng xián huà
故青帥房公知溫,少年與外弟徐裀(「裀」字原本闕,據明抄本補)為盜於袞鄆之境,晝則匿於古冢。一夕遇雨未出間,二鬼至。一鬼曰:「此有節度上(明抄本「上」作「土」)主,宜緩之。」與外弟俱聞之。二人相問曰:「適聞外面語否?」徐曰:「然。」房曰:「吾與汝未知孰是?來宵汝當宿於他所,吾獨在此以驗之。」迨夕,二鬼又至。一鬼復曰:「昨夜貴人尚在矣。」房聞之喜。後果節制數鎮,官至太師中書令東平王。則知晉書說魏陽元聞鬼以三公呼之,為不謬矣。(出《玉堂閒話》)
dòu mèng zhēng
竇夢征
zhū liáng hàn lín dòu xué shì mèng zhēng, yǐ wén xué chēng yú shì. shí liǎng zhè qián shàng fù yǒu yuán shuài zhī mìng. dòu yǐ qián gōng wú gōng yú běn cháo, pì zài yī fāng, zuò yāo wò zé, bù chēng shì mìng, nǎi bào má kū yú cháo. yì rì, dòu zhé yuàn yú dōng zhōu. jí shī yì bèi qiǎn, cháng yù yù bù lè. céng mèng yǒu rén wèi yuē: jūn wú zì kǔ, bù jiǔ dāng fù gù zhí. rán jiāng lái shèn wù wèi chéng xiàng. gǒu yǒu shì mìng, dāng wàn jì bì zhī. qí hòu dòu fù jū jìn zhí. yǒu qǐng, qiān gōng bù shì láng. dòu hū yì mèng zhōng suǒ yán, shēn è qí shì. rán yǐ shòu mìng, bù néng xùn bì. wèi jǐ guǒ zú. chū yù táng xián huà
朱梁翰林竇學士夢征,以文學稱於世。時兩浙錢尚父有元帥之命。竇以錢公無功於本朝,僻在一方,坐邀渥澤,不稱是命,乃抱麻哭於朝。翌日,竇謫掾於東州。及失意被譴,嘗鬱鬱不樂。曾夢有人謂曰:「君無自苦,不久當復故職。然將來慎勿為丞相。苟有是命,當萬計避之。」其後竇復居禁職。有頃,遷工部侍郎。竇忽憶夢中所言,深惡其事。然已受命,不能遜避。未幾果卒。(出《玉堂閒話》)
xǔ shēng
許生
biàn zhōu dōu yā yá zhū rén zhōng jiā yǒu mén kè xǔ shēng, bào zú, suí shǐ zhě rù míng. jīng lì zhī chù, jiē rú jùn chéng. hū jiàn dì duī sù qiān dàn, zhōng zhí yī pái yuē: jīn wú jiāng jūn zhū rén zhōng shí lù. shēng jí yà zhī. jì zhì gōng shǔ, shǐ zhě yǐn rù yī cáo sī. zhǔ lì àn qí bù yuē: cǐ rén nǎi wù zhuī zhī yǐ. wèi shēng yuē: rǔ kě zhǐ cǐ, wú jiāng bái yú yīn jūn. rán shèn hū kuī wú bù. lì jì chū, shēng qián mù jià shàng yǒu qiān pái yuē: rén jiān shí liào bù. shēng qián yì zhǔ rén zhū rén zhōng bù shí jiàng, kě zhī qí yóu. suì pī bù qiú zhī, duō bù xiǎo qí wén. qūn xún, zhǔ lì dà nù. yǐ zhī qí bù shèn, yīn mù zé zhī. shēng kǒng jù xiè guò, gào lì yuē: mǒu yǐ píng shēng shòu zhū rén zhōng ēn, zhī qí rén xìng bù shí jiàng, shì gǎn qiè shí bù yàn zhī. yuàn shù qí zuì. lì nù shāo jiě, zì qǔ shí bù, yú rén zhōng míng xià, zhù dà dòu sān hé. lì suì qiǎn qián shǐ zhě yǐn chū fàng hái. qí jìng lù wēi xì, suí shǐ zhě ér xíng. hū jiàn yī fù nǚ, xíng róng qiáo cuì, yī fú lán lǚ, bào yī hái zi, bài yú dào páng. wèi shēng yuē: qiè shì zhū rén zhōng wáng qī, qǐng nián yīn chǎn ér sǐ, jìng wèi dé shòu shēng. jī hán yóu shén, xī jūn jì yǐ zhǔn zī mín shù qiān guàn. shēng yǐ wú qián cí zhī. fù yuē: suǒ qiú zhě chǔ huò yě. jūn hái hún hòu, kě zhì ér fén zhī. jiān wàng rén zhōng yǔ xiě jīn guāng míng jīng yī bù chàn zhī, kě zhǐ shēng lù yě. jì ér xiān xíng, zhí dǐ xiāng guó sì, jiāng qí yù, wèi shǐ zhě suǒ tuī, bó dì ér wù. rén zhōng jì bēi xǐ, wèn qí míng jiān zhī shì. shēng yuē: jūn fēi jiǔ, bì rèn jīn wú jiāng jūn. yán qí pái sù zhī shì, yòu huà jiàn jūn wáng qī, yán qí xíng shí wú chà. hòu yǔ rén zhōng tóng shí, nǎi yán zì jūn wáng hòu, hū jué jiàng xiāng, jīn shì zhī pō shén, nǎi shì zhù dà dòu sān hé zhī yàn yě. zì ěr zhū xiě jīng bì, xǔ shēng fán zhǐ shù qiān. qí fù yú mèi zhōng cí xiè ér qù. zhū guǒ wèi jīn wú jiāng jūn. xiǎn huì zhī shì, bù chà háo lí yǐ. chū yù táng xián huà
汴州都押衙朱仁忠家有門客許生,暴卒,隨使者入冥。經歷之處,皆如郡城。忽見地堆粟千石,中植一牌曰:「金吾將軍朱仁忠食祿。」生極訝之。洎至公署,使者引入一曹司。主吏按其簿曰:「此人乃誤追之矣。」謂生曰:「汝可止此,吾將白於陰君。然慎忽窺吾簿。」吏既出,生潛目架上有簽牌曰:「人間食料簿。」生潛憶主人朱仁忠不食醬,可知其由。遂披簿求之,多不曉其文。逡巡,主吏大怒。已知其不慎,裀目責之。生恐懼謝過,告吏曰:「某乙平生受朱仁忠恩,知其人性不食醬,是敢竊食簿驗之。願恕其罪。」吏怒稍解,自取食簿,於仁忠名下,注大豆三合。吏遂遣前使者引出放還。其徑路微細,隨使者而行。忽見一婦女,形容憔悴,衣服襤褸,抱一孩子,拜於道旁。謂生曰:「妾是朱仁忠亡妻,頃年因產而死,竟未得受生。饑寒尤甚,希君濟以准資緡數千貫。」生以無錢辭之。婦曰:「所求者楮貨也。君還魂後,可致而焚之。兼望仁忠與寫金光明經一部懺之,可指生路也。」既而先行,直抵相國寺,將其閾,為使者所推,踣地而寤。仁忠既悲喜,問其冥間之事。生曰:「君非久,必任金吾將軍。」言其牌粟之事,又話見君亡妻,言其形實無差。後與仁忠同食,乃言自君亡後,忽覺醬香,今嗜之頗甚,乃是注大豆三合之驗也。自爾朱寫經畢,許生燔紙數千。其婦於寐中辭謝而去。朱果為金吾將軍。顯晦之事,不差毫釐矣。(出《玉堂閒話》)
yáng dǐng fū
楊鼎夫
jìn shì yáng dǐng fū fù yú cí xué, wèi shí suǒ chēng. qǐng suì, huì yóu qīng chéng shān. guò zào jiāng, tóng zhōu zhě yuē wǔ shí yú rén. zhì yú zhōng liú, yù bào fēng piào dàng, qí chuán dǐ jù shí, qīng fù yú hóng tāo jiān. tóng jì zhī liú, jǐn chén méi dǐ. dú dǐng fū shì yǒu wù fú zhù, jì dá àn, yì kùn dùn yǐ. jù yǒu lǎo rén yǐ zhàng jiē yǐn, qiě xiào yún: yuán shì yán lǐ rén, běn fēi shuǐ zhōng wù. dǐng fū wèi jí zhì xiè, xuán shī lǎo rén suǒ zhī. yīn zuò shī yǐ jì. hòu guī chéng dū, huà yǔ zhī jǐ. zhōng mò jiū yán lǐ rén zhī yì. hòu wèi quán chén ān sī qiān mù lì, pàn què yán yuàn shì, yù jí bào wáng. nán wén zé, yǐ shǔ fēn liào yán bǎi yú jīn guǒ shù, jiāng shàng shǔ jiāo yíng zàng. zhì shì yán lǐ zhī cí fāng yàn. dǐng fū jiù jì shī yuē: qīng chéng shān qiào zào jiāng hán, yù dù dāng shí zuò děng xián. zhào nì kuáng fēng qū jìn àn, zhōu féng guài shí suì qián wān. shǒu xié ruò zhàng cāng huáng chù, mìng chū hóng tāo qǐng kè jiān. jīn rì shēn ēn wú yǐ bào, lìng rén chà jì què xián huán. chū běi mèng suǒ yán
進士楊鼎夫富於詞學,為時所稱。頃歲,會游青城山。過皂江,同舟者約五十餘人。至於中流,遇暴風漂蕩,其船抵巨石,傾覆於洪濤間。同濟之流,盡沉沒底。獨鼎夫似有物扶助,既達岸,亦困頓矣。遽有老人以杖接引,且笑云:「元是鹽里人,本非水中物。」鼎夫未及致謝,旋失老人所之。因作詩以記。後歸成都,話與知己。終莫究鹽里人之義。後為權臣安思謙幕吏,判榷鹽院事,遇疾暴亡。男文則,以屬分料鹽百餘斤裹束,將上蜀郊營葬。至是鹽里之詞方驗。鼎夫舊記詩曰:「青城山峭皂江寒,欲度當時作等閒。棹逆狂風趨近岸,舟逢怪石碎前灣。手攜弱杖倉皇處,命出洪濤頃刻間。今日深恩無以報,令人差記雀銜環。」(出《北夢瑣言》)
niú xī jì
牛希濟
shǔ yù shǐ zhōng chéng niú xī jì, wén xué fán shàn, chāo yú shí bèi. zì yún: zǎo nián wèi chū xué yuàn, yǐ cí kē kě yǐ fǔ shí. huò mèng yī rén jiè jīn yuē: láng jūn fēn wú kē míng, sì shí wǔ yǐ shàng, fāng yǒu guān lù. jué ér yì zhī. xuán yù sàng luàn, liú yù yú shǔ, yī jì fù yě dà ruǎn jí gěi shì zhōng jiào yě. réng yǐ qì zhí shì jiǔ, wèi jì fù suǒ zé. lǚ jì bā nán, xuán líng kāi guó, bù yù quàn jìn. yòu yǐ shí bèi suǒ pái, shí nián bù diào. wèi xiān zhǔ suǒ zhī, zhào duì, chú qǐ jū láng, lěi jiā zhì xiàn zhǎng. shì zhī xiàng zhě zhī mèng, hé qí shén yě. chū běi mèng suǒ yán
蜀御史中丞牛希濟,文學繁贍,超於時輩。自云:早年未出學院,以詞科可以俯拾。或夢一人介金曰:「郎君分無科名,四十五已上,方有官祿。」覺而異之。旋遇喪亂,流寓於蜀,依季父也(大阮即給事中嶠也)。仍以氣直嗜酒,為季父所責。旅寄巴南,旋聆開國,不預勸進。又以時輩所排,十年不調。為先主所知,召對,除起居郎,累加至憲長。是知向者之夢,何其神也。(出《北夢瑣言》)
yīn jūn wén zì
陰君文字
qǐng suì yǒu yī shì rén, cháng yú qǐn mèi jiān ruò bèi guān sī zhuī shè, yīn suí shǐ zhě ér qù. xíng jīng yī chéng, yún shì zhèn zhōu, qí jiān rén wù xī shǎo. yòu jīng yī chéng, yún shì yōu zhōu, qí jiān rén wù zhòng guǎng. shì rén nǎi xún shǐ zhě yuē: zhèn zhōu xiāo shū, yōu zhōu fán shèng, hé qí yì hū? shǐ zhě yuē: zhèn zhōu suī rán shǎo rén, bù rì yì dāng shì yōu zhōu yǐ. yǒu qǐng zhì yī chù, yǒu ruò gōng fǔ. zhōng yǒu yī dà guān, jiàn shì rén zhì qián, jí yuē: wù zhuī cǐ rén lái, yí sù fàng qù. shì rén zhī shì yīn sī, nǎi qián qǐ yīn guān yuē: mǒu suī méng fàng hái, yuàn zhī píng shēng guān jué suǒ zhì. yīn guān mìng qǔ zhǐ yī fú, yǐ bǐ mò huà zhǐ, zuò jiǔ gè wéi zi. bié qǔ qīng bǐ, yú dì yī gè wéi zi zhōng, diǎn yī diǎn ér yǔ zhī. shì rén zhì zhū huái xiù, bài xiè ér tuì. jí wù, qí yīn jūn suǒ cì wén zì, zé wǎn rán zài huái xiù jiān, shì rén shōu cáng shén mì. qí hòu zhèn zhōu bīng shì, xiāng jì shā shāng shén zhòng. gù zhī yīn jiān zhèn zhōu, jí rì rén zhòng, dāng bù miù ěr. qí shì rén guān zhì jì zhōu lù shì cān jūn, jiān lǚ ér zú. yīn guān huà jiǔ wéi zi zhě, nǎi jiǔ zhōu yě, jì zhōu wèi jiǔ zhōu zhī dì yī, gù diǎn zhī qí diǎn qīng zhě, yán shì rén zhǐ zhǐ yú lù shì cān jūn, lǜ páo yě. chū yù táng xián huà
頃歲有一士人,嘗於寢寐間若被官司追攝,因隨使者而去。行經一城,雲是鎮州,其間人物稀少。又經一城,雲是幽州,其間人物眾廣。士人乃詢使者曰:「鎮州蕭疏,幽州繁盛,何其異乎?」使者曰:「鎮州雖然少人,不日亦當似幽州矣。」有頃至一處,有若公府。中有一大官,見士人至前,即曰:「誤追此人來,宜速放去。」士人知是陰司,乃前啟陰官曰:「某雖蒙放還,願知平生官爵所至。」陰官命取紙一幅,以筆墨畫紙,作九個圍子。別取青筆,於第一個圍子中,點一點而與之。士人置諸懷袖,拜謝而退。及寤,其陰君所賜文字,則宛然在懷袖間,士人收藏甚秘。其後鎮州兵士,相繼殺傷甚眾。故知陰間鎮州,即日人眾,當不謬耳。其士人官至冀州錄事參軍,縑縷而卒。陰官畫九圍子者,乃九州也,冀州為九州之第一,故點之;其點青者,言士人只止於錄事參軍,綠袍也。(出《玉堂閒話》)
pín fù
貧婦
yàn yún: yī yǐn yī zhuó, xì zhī yú fēn. sī yán suī xiǎo, yì bù tú rán. cháng jiàn qián zhāng bīn kè chéng yán, qǐng rèn zhèn zhōu pàn guān rì, bù nèi yǒu yī mín jiā fù, pín qiě lǎo, píng shēng wèi cháng huò yī wán quán yī. huò yǒu āi qí qióng jiàn, xíng tǐ tǎn lù, yí yī dān yī. qí fù dé zhī, pī zhǎn zhī jì, ér wèi jí tǐ, ruò yǒu rén zì hòu chè zhī zhě, jǔ shǒu yǐ bù zhī yī suǒ zài. cǐ gài wèi guǐ suǒ duó yě. chū yù táng xián huà
諺云:一飲一啄,系之於分。斯言雖小,亦不徒然。常見前張賓客澄言,頃任鎮州判官日,部內有一民家婦,貧且老,平生未嘗獲一完全衣。或有哀其窮賤,形體袒露,遺一單衣。其婦得之,披展之際,而未及體,若有人自後掣之者,舉手已不知衣所在。此蓋為鬼所奪也。(出《玉堂閒話》)
zhī jiǎn
支戩
jiāng zuǒ yǒu zhī jiǎn zhě, yú gān rén, shì wèi xiǎo lì, zhì jiǎn, dú hǎo xué wèi wén. qiè zì chēng xiù cái. huì zhēng yuè wàng yè, shí sú qǔ fàn jī, yī zhī yī fú, chā zhù wèi zuǐ, shǐ huà pán fěn yǐ bo. jiǎn jiàn jiā rén wèi zhī, jí xì zhù yuē: qǐng bo zhī xiù cái tā rì zhì hé guān? nǎi huà fěn wǎn chéng sī kōng zì. yòu jiǎn cháng mèng zhì dì fǔ, jǐn yuè míng bù, zhì jǐ jí yún: zhì sī kōng, nián wǔ shí yú. tā rén jí bù kě jì, wéi jì qí yǒu rén zhèng yuán shū yún: pín jiàn wú guān, nián sì shí bā. yuán shū hòu jū zhè xī, lián shǐ xú zhī jiàn bīn lǐ zhī, jiāng jiàn yú zhí zhèng, xíng yǒu rì yǐ, bào jí ér zú. shí nián sì shí bā. jiǎn hòu wèi jīn líng guān chá pàn guān, jiǎn xiào sī kōng. héng yǐ cǐ shì huà yú qīn yǒu, jìng zú yú rèn, nián wǔ shí yī. chū jī shén lù
江左有支戩者,餘干人,世為小吏,至戩,獨好學為文。竊自稱秀才。會正月望夜,時俗取飯箕,衣之衣服,插箸為嘴,使畫盤粉以卜。戩見家人為之,即戲祝曰:「請卜支秀才他日至何官?」乃畫粉宛成司空字。又戩嘗夢至地府,盡閱名簿,至己籍云:「至司空,年五十餘。」他人籍不可記,唯記其友人鄭元樞云:「貧賤無官,年四十八。」元樞後居浙西,廉使徐知諫賓禮之,將薦於執政,行有日矣,暴疾而卒。實年四十八。戩後為金陵觀察判官,檢校司空。恆以此事話於親友,竟卒於任,年五十一。(出《稽神錄》)