chéng ruì yáng wèi ōu yáng xiè yī fán gù yàn lǎng lǐ jiǎ fáng zhī wēn dòu mèng zhēng xǔ shēng yáng dǐng fū niú xī jì yīn jūn wén zì pín fù zhī jiǎn
成汭 杨蔚 欧阳澥 伊璠 顾彦朗 李甲 房知温 窦梦征 许生 杨鼎夫 牛希济 阴君文字 贫妇 支戬
chéng ruì
成汭
táng tiān yòu zhōng, huái shī wéi wǔ chāng, dù hóng zhōng lìng qǐ shī yú liáng wáng. liáng yǔ jīng fāng mù, nǎi fěng chéng zhōng lìng ruì shuài bīng yuán zhī. ruì yù wǎng qīn zhēng, nǎi lì zào jù jiàn yī sōu, sān nián ér chéng, hào yuē hé zhōu zài. jiàn shàng liè tīng yǔ jì sī jú, yǒu ruò yá fǔ zhī zhì. yòu yǒu qí shān jié hǎi zhī míng. qí yú huá zhuàng, jí kě zhī yě. shì fēi jù jiàn, duàn zì qí yì. mù liáo fǔ yǎng, bù cuò yī cí. wéi kǒng mù lì yáng hòu zàn chéng zhī. zhōu cì pò jūn shān xià, wèi wú shī zòng liáo ér fén zhī, ruì jìng nì sǐ, bīng shì kuì sàn. xiān shì gǎi míng yuē ruì, zì jí shuǐ nèi yě. shuǐ nèi zhī sǐ, qǐ qián zhào hū. hú nán jí lǎng zhōu jūn rù jiāng líng, fú zài jūn mín zhí zhǎng jì qiǎo sēng dào líng guān, bìng guī cháng shā, gǎi ruì zhī míng. hé zhōu zhī shuō, qián dìng yǐ. chū běi mèng suǒ yán
唐天祐中,淮师围武昌,杜洪中令乞师于梁王。梁与荆方睦,乃讽成中令汭帅兵援之。汭欲往亲征,乃力造巨舰一艘,三年而成,号曰和州载。舰上列厅宇洎司局,有若衙府之制。又有齐山截海之名。其余华壮,即可知也。饰非拒谏,断自其意。幕寮俯仰,不措一辞。唯孔目吏杨厚赞成之。舟次破军山下,为吴师纵燎而焚之,汭竟溺死,兵士溃散。先是改名曰汭,字即水内也。水内之死,岂前兆乎。湖南及朗州军入江陵,俘载军民职掌伎巧僧道伶官,并归长沙,改汭之名。和州之说,前定矣。(出《北梦琐言》)
yáng wèi
杨蔚
táng yáng wèi shǐ jūn diǎn yáng yuán. dào zhě chén xiū fù měi dào zhōu, duō zhǐ yú zǐ jí gōng. hóng nóng shén sī yī jiàn, ér yǐng chuān zhé biàn tā shì. nǎi wèi zhū dào shì yuē:" cǐ dù gèng lái, biàn xū shēn bào." huò yī rì zài zhì, jù lìng shēn bái. é ér zhōu jiāng yōng pèi ér zhì, suì pī yī. yáng gōng yuē:" xiàng fēng jiǔ yǐ, xìng huò zhī fèng. gǎn yǐ jiāng lái lù suàn wèi qǐng, wù yà zào cì." yǐng chuān hū rén wéi qīng, nǎi wèi zhōu mù yuē:" qīng sān wèi cì shǐ, le gèng wú yán." yáng bù yì, yǐ qí céng diǎn liǎng jùn, zhì cǐ sān yě. zì shì cháng yǐ jiàn rèn wèi zhōng yān zhī suǒ. ěr hòu zhì mǎn wú yàng, bù yù qí yán. wú hé yòu shòu cǐ zhōu, yì zhōng kǎo xiàn. bà hòu yòu chú shì jùn. fán sān rèn. jìng yǔn yú bāng. jí sān wèi cì shǐ zhī shuō, guǒ zài yú cǐ hū? yáng gōng jì dì ruì, wèi yú huà zhī. chū běi mèng suǒ yán
唐杨蔚使君典洋源。道者陈休复每到州,多止于紫极宫。弘农甚思一见,而颖川辄便他适。乃谓诸道士曰:“此度更来,便须申报。”或一日再至,遽令申白。俄而州将拥旆而至,遂披揖。杨公曰:“向风久矣,幸获祗奉。敢以将来禄算为请,勿讶造次。”颖川呼人为卿,乃谓州牧曰:“卿三为刺史,了更无言。”杨不怿,以其曾典两郡,至此三也。自是常以见任为终焉之所。迩后秩满无恙,不谕其言。无何又授此州,亦终考限。罢后又除是郡。凡三任。竟殒于邦。即三为刺史之说,果在于此乎?杨公季弟汭,为愚话之。(出《北梦琐言》)
ōu yáng xiè
欧阳澥
ōu yáng xiè zhě, sì mén zhī sūn yě. báo shàn cí fù, chū rù chǎng zhōng, jìn èr shí nián. shàn hé wéi zhōng lìng zài gé xià, xiè zé xíng juǎn jí mén. fán shí yú zài, wèi cháng yī miàn, ér xiè qìng diào bù kuī. wéi gōng suī bù yán, ér yì shén lián zhī. zhōng hé chū, gōng suí jià zhì xī chuān, mìng xiāng. shí xiè yù jū hàn nán, gōng fǎng zhī xíng zhǐ, yǐ sī shū lìng xiāng shuài liú jù róng, bǐ xiè jì xié. jù róng dé shū dà xǐ, dài yǐ hòu lǐ, shǒu jiàn zhī wài, zī yǐ qiān yú mín, fù dà yàn yú fǔ mù. jì ér zhuàn rì zūn lù. wú hé, yī xī xīn bìng ér zú. jù róng yīn jí xiè dá shū, chéng yú gōng. gōng lǎn zhī fǔ rán. yīn yuē:" shí nián bú jiàn, zhuó rán bù cuò." chū zhí yán
欧阳澥者,四门之孙也。薄善词赋,出入场中,近二十年。善和韦中令在阁下,澥则行卷及门。凡十余载,未尝一面,而澥庆吊不亏。韦公虽不言,而意甚怜之。中和初,公随驾至西川,命相。时澥寓居汉南,公访知行止,以私书令襄帅刘巨容,俾澥计偕。巨容得书大喜,待以厚礼,首荐之外,资以千余缗,复大宴于府幕。既而撰日遵路。无何,一夕心病而卒。巨容因籍澥答书,呈于公。公览之抚然。因曰:“十年不见,灼然不错。”(出《摭言》)
yī fán
伊璠
huáng cháo wū jiàn gōng què, yǔ ān zhū zhī luàn bù móu. qí jiān yóu yì, gè wèi hǎo shì zhuàn jì. xuān shang nóng jiǎ, qiè qī nú qián jī ér chū zhě, bù kě shèng jì. zhì yǒu jī yuè xiàn kòu zhōng rì táo bì, jìng bù dǔ zéi fēng zhě. dú qián jīng yáng lìng yī fán, wèi róng suǒ de, lǚ tuō mìng yú rèn xià. qí hòu xuè shǔ xiàng shī, cūn fú huì xíng, jí lán guān, wèi měng shòu bó ér shí zhī. huàn huò zhī lái, qí kě gǒu miǎn? chū táng quē shǐ
黄巢污践宫阙,与安朱之乱不侔。其间尤异,各为好事传记。轩裳农贾,挈妻孥潜迹而出者,不可胜记。至有积月陷寇终日逃避,竟不睹贼锋者。独前泾阳令伊璠,为戎所得,屡脱命于刃下。其后血属相失,村服晦行,及蓝关,为猛兽搏而食之。患祸之来,其可苟免?(出《唐阙史》)
gù yàn lǎng
顾彦朗
dōng chuān gù yàn lǎng, yǐ cài shū xiàng wèi fù shǐ. gǎn wēi shí zhī ēn, wéi wèi róng cuì ér cháng jiā jìng. qí dì yàn huī sì xí, kù hǎo jié jìng, cháng xián rén chòu, zuǒ yòu xūn xiāng ér bèi gěi shǐ. mù liáo jiē zhōng cháo zǐ dì, yì shè qīng bó. wéi tài wèi zhào dù, shōu fù shǔ chéng, yǐ yàn huī wèi zhāo tǎo fù shǐ. zài jūn zhōng, měi dàn lǜ mù guān tóng yè zhǎng wǔ, ér shǔ xiān zhǔ yù yān, gòng qīng hū zhī. suī zhāo dù yì xián qí bù gōng. yàn huī xí xiōng wèi. ěr hòu wèi shǔ zhǔ suǒ pò, shǒu rèn yī jiā, láng guān wēn shù děng bì yān, xiān shì cài shū xiàng" xiàng" zì yuán běn quē, jù míng chāo běn bǔ zhí jū yuán liáo, nǎi gù shì zhī xīn lǚ, yǔ suǒ pì cháo shì, yōu yóu zūn zǔ, bù xiāng móu yǐ. xiǎo gù jì shì zūn chóng, xián qí chè zhǒu. wáng xiān shēng yīn qí xì, xuān yán yǐ jiān zhī. qiě yuē:" niān què cài zhōng chéng, kàn ěr dé fǒu?" yóu shì shū xiàng cí zhí xián jū, wáng nǎi jǔ jūn ér fá zhī. zài shǔ, yǒu shù shì zhū qià zhě, cháng wèi rén yuē:" èr gù suī wèi zūn fāng zhèn, shēng wú dì zhái, sǐ wú fén mù." rén mò yù zhī. huò yuē: èr gù zì tiān dé jūn xiǎo jiàng, jì huì lì gōng, biàn chú dōng chuān, dì xiōng dié jù. dà gù xiāng hōng, yí mìng fén hái, guī zàng fēng zhōu, huì duō shì wèi guǒ. zhì xiǎo gù láng bèi zhī rì, sòng zhōng zhī lǐ yòu quē yān. jí zhū shì yán, yú sī yàn yǐ. chū běi mèng suǒ yán
东川顾彦朗,以蔡叔向为副使。感微时之恩,惟为戎倅而尝加敬。其弟彦晖嗣袭,酷好洁净,尝嫌人臭,左右薰香而备给使。幕寮皆中朝子弟,亦涉轻薄。韦太尉照度,收复蜀城,以彦晖为招讨副使。在军中,每旦率幕官同谒掌武,而蜀先主预焉,共轻忽之。虽昭度亦嫌其不恭。彦晖袭兄位。尔后为蜀主所破,手刃一家,郎官温术等毙焉,先是蔡叔向(“向”字原本阙,据明抄本补)职居元寮,乃顾氏之心膂,与所辟朝士,优游樽俎,不相侔矣。小顾既是尊崇,嫌其掣肘。王先生因其隙,宣言以间之。且曰:“拈却蔡中丞,看尔得否?”由是叔向辞职闲居,王乃举军而伐之。在蜀,有术士朱洽者,常谓人曰:“二顾虽位尊方镇,生无第宅,死无坟墓。”人莫谕之。或曰:二顾自天德军小将,际会立功,便除东川,弟兄迭据。大顾相薨,遗命焚骸,归葬丰州,会多事未果。至小顾狼狈之日,送终之礼又阙焉。即朱氏言,于斯验矣。(出《北梦琐言》)
lǐ jiǎ
李甲
táng tiān yòu chū, yǒu lǐ jiǎ, běn cháng shān rén. féng suì jī jǐn, xǐ jiā xíng tái xī nán shān gǔ zhōng. qiáo cǎi yù xīn, yǐ gěi zhāo xī. céng yè zhì dà míng shān xià, zhí fēng yǔ bào zhì, suì rù shén cí yǐ bì zhī. é jí zhōng xiāo, léi yǔ fāng xī. jiǎ jí qǐn yú miào yǔ zhī jiān, sōng bǎi zhī xià. xū yú yǒu ā diàn zhī yīn, zì yuǎn ér zhì. jiàn jīng qí shǎn shǎn, chē mǎ tián tián, huò huàn jiǎ zhòu zhě, huò zhí máo jǐ zhě, huò wēi guān dà lǚ zhě, huò cháo yī duān jiǎn zhě, yī ràng shēng jiē, liè zuò yú táng shàng zhě shí shù bèi, fāng qiě mìng jiǔ jìn shí. huān yǔ liáng jiǔ, qí dōng tà zhī zhǎng, jí dà míng shān shén yě, tǐ mào kuí wú, qì àn gāo mài. qí xī tà zhī shǒu, jí huáng zé zhī shén yě, qí zhuàng shū ér shòu, qí yīn qīng ér lǎng. gèng qí cì zhě, yún shì zhāng hé zhī bó. yú jí bù zhī qí míng. zuò tán lùn, shāng què yōu míng zhī shì. qí yī yuē:" bǐng mìng yù huáng, shòu fú jīn quē. tài xíng zhī miàn, qīng zhāng zhī méi, shù bǎi lǐ jiān, xìng wéi rén zhǔ, bù gǎn yì yù dài duò yě, bù gǎn qū fǎ ér xùn sī yě, bù gǎn shì zūn ér hài xià yě. jīng jīng tì tì, yǐ chéng shàng dì, yòng zhì yī fāng. gù suì yǒu fēng dēng zhī bào, mín wú zhā chài zhī jí. wǒ zhī suǒ zhì, jīn zī ruò shì." qí yī yuē:" qīng lěng zhī yù, yāng mǎng zhī qū, xī jù dà diān, dōng jiān jù jìn, lián bēi còu zé, qiān lǐ ér yáo. yú fèng dì fú, zhái zī mín shù, suī léi diàn zhī zuò yóu jǐ yě, fēng bō zhī qǐ yóu jǐ yě, gǔ nù chí zhòu, rén wǎng néng zhì yǔ. yǔ yì fēi qí zhào mìng, bù gǎn yǒu wéi yě fēi qí shí huì, bù gǎn yán sù yě. zhèng ér yù zhī, jìng ér shǒu zhī, suì zhì cǎo mù mào yān, yú biē fān yān, gǎn lǔ lěi kuài ér zī zhí, huán pú wěng yù ér fā shēng. shàng tiān jiàng jiàn, yì xìng wú héng lì ěr." yòu yī yuē:" lǐng zhī dì, qiāo zhī dōu, fēn yǎng tǐng zhī yī gé, zǒng fēi chí zhī zhòng lèi. xióng bà hǔ bào, wū què diāo è. dòng zhǐ xián ruò, wǎng gǎn hài mín. cǐ gù yǔ zhī suǒ zhí ěr, hé jiǎ hū bèi yán." zuò shàng qiān yuē:" wěi wěi." dà míng zhī shén, hū yáng mù xū héng, duō jiē cháng tàn ér wèi zhòng shí yuē:" zhū gōng zhèn fǔ fāng yú, gōng lǐ jiāng yě, huò shuǐ huò lù, gè yǒu suǒ cháng. rán ér tiān dì yùn xíng zhī shù, shēng líng è huì zhī qī, jù dào jiāng xìng, dà nàn fāng zuò. suī qún gōng zhī shàn lǐ, qí nài zhī hé?" zhòng xián wèn:" yán hé wèi yě?" dà míng yuē:" yú zuó shàng cháo dì suǒ, qiè wén zhòng shèng lùn jiāng lái zhī shì, sān shí nián jiān, bīng róng dà qǐ. huáng hé zhī běi, cāng hǎi zhī yòu, hé tú hài rén mín liù shí yú wàn rén. dàng shì shí yě, ruò fēi jī shàn lèi rén, zhōng xiào chún zhì zhě, mò néng miǎn yān. jiān xī běi fāng yǒu huá xū zhē pí èr guó, dài zī rén zhòng, yòng shí bǐ shì yān. qǐ cǐ shēng mín guǎ yòu, dāng qí shā lù hū?" zhòng jiē pín cù xiāng shì yuē:" fēi suǒ zhī yě." shí jì bì, tiān yì jiāng shǔ, zhū kè gè dēng chē ér qù. dà míng zhī shén, yì bù zhī suǒ zài. jí píng dàn, lǐ jiǎ shén sī huǎng rán, yǒu ruò mèng zhōng suǒ yù. jì guī, jù yǐ shǐ mò shū ér zhì zhī. yán yú lín lǐ zhī xián zhě, zì hòu sān shí yú zài, zhuāng huáng yǔ liáng cháo duì lěi hé àn, zhàn zhèn xiāng xún. jí jìn sòng, róng lǔ luàn huá, gān gē bù xī, bèi qí tú tàn zhě, hé chì hū liù shí wàn yān. jīn xiáng lǐ shēng suǒ shuō, dài tiān yì hū? fēi rén shì hū? chū liú shì ěr mù jì
唐天祐初,有李甲,本常山人。逢岁饥馑,徙家邢台西南山谷中。樵采鬻薪,以给朝夕。曾夜至大明山下,值风雨暴至,遂入神祠以避之。俄及中宵,雷雨方息。甲即寝于庙宇之间,松柏之下。须臾有呵殿之音,自远而至。见旌旗闪闪,车马阗阗,或擐甲胄者,或执矛戟者,或危冠大履者,或朝衣端简者,揖让升阶,列坐于堂上者十数辈,方且命酒进食。欢语良久,其东榻之长,即大明山神也,体貌魁梧,气岸高迈。其西榻之首,即黄泽之神也,其状疏而瘦,其音清而朗。更其次者,云是漳河之伯。余即不知其名。坐谈论,商榷幽明之事。其一曰:“禀命玉皇,受符金阙。太行之面,清漳之湄,数百里间,幸为人主,不敢逸豫怠惰也,不敢曲法而徇私也,不敢恃尊而害下也。兢兢惕惕,以承上帝,用治一方。故岁有丰登之报,民无扎瘥之疾。我之所治,今兹若是。”其一曰:“清冷之域,泱漭之区,西聚大巅,东渐巨浸,连陂凑泽,千里而遥。余奉帝符,宅兹民庶,虽雷电之作由己也,风波之起由己也,鼓怒驰骤,人罔能制予。予亦非其诏命,不敢有为也;非其时会,不敢沿溯也。正而御之,静而守之,遂致草木茂焉,鱼鳖蕃焉,感卤磊块而滋殖,萑蒲蓊郁而发生。上天降鉴,亦幸无横沴尔。”又一曰:“岭之地, 嵪之都,分坱圢之一隔,总飞驰之众类。熊罢虎豹,乌鹊雕鹗。动止咸若,罔敢害民。此故予之所职耳,何假乎备言。”座上佥曰:“唯唯。”大明之神,忽扬目盱衡,咄嗟长叹而谓众实曰:“诸公镇抚方隅,公理疆野,或水或陆,各有所长。然而天地运行之数,生灵厄会之期,巨盗将兴,大难方作。虽群公之善理,其奈之何?”众咸问:“言何谓也?”大明曰:“余昨上朝帝所,窃闻众圣论将来之事,三十年间,兵戎大起。黄河之北,沧海之右,合屠害人民六十余万人。当是时也,若非积善累仁,忠孝纯至者,莫能免焉。兼西北方有华胥遮毗二国,待兹人众,用实彼士焉。岂此生民寡祐,当其杀戮乎?”众皆颦蹙相视曰:“非所知也。”食既毕,天亦将曙,诸客各登车而去。大明之神,亦不知所在。及平旦,李甲神思怳然,有若梦中所遇。既归,具以始末书而志之。言于邻里之贤者,自后三十余载,庄皇与梁朝对垒河岸,战阵相寻。及晋宋,戎虏乱华,干戈不息,被其涂炭者,何啻乎六十万焉。今详李生所说,殆天意乎?非人事乎?(出《刘氏耳目记》)
fáng zhī wēn
房知温
gù qīng shuài fáng gōng zhī wēn, shào nián yǔ wài dì xú yīn" yīn" zì yuán běn quē, jù míng chāo běn bǔ wèi dào yú gǔn yùn zhī jìng, zhòu zé nì yú gǔ zhǒng. yī xī yù yǔ wèi chū jiān, èr guǐ zhì. yī guǐ yuē:" cǐ yǒu jié dù shàng míng chāo běn" shàng" zuò" tǔ" zhǔ, yí huǎn zhī." yǔ wài dì jù wén zhī. èr rén xiāng wèn yuē:" shì wén wài miàn yǔ fǒu?" xú yuē:" rán." fáng yuē:" wú yǔ rǔ wèi zhī shú shì? lái xiāo rǔ dāng sù yú tā suǒ, wú dú zài cǐ yǐ yàn zhī." dài xī, èr guǐ yòu zhì. yī guǐ fù yuē:" zuó yè guì rén shàng zài yǐ." fáng wén zhī xǐ. hòu guǒ jié zhì shù zhèn, guān zhì tài shī zhōng shū lìng dōng píng wáng. zé zhī jìn shū shuō wèi yáng yuán wén guǐ yǐ sān gōng hū zhī, wèi bù miù yǐ. chū yù táng xián huà
故青帅房公知温,少年与外弟徐裀(“裀”字原本阙,据明抄本补)为盗于衮郓之境,昼则匿于古冢。一夕遇雨未出间,二鬼至。一鬼曰:“此有节度上(明抄本“上”作“土”)主,宜缓之。”与外弟俱闻之。二人相问曰:“适闻外面语否?”徐曰:“然。”房曰:“吾与汝未知孰是?来宵汝当宿于他所,吾独在此以验之。”迨夕,二鬼又至。一鬼复曰:“昨夜贵人尚在矣。”房闻之喜。后果节制数镇,官至太师中书令东平王。则知晋书说魏阳元闻鬼以三公呼之,为不谬矣。(出《玉堂闲话》)
dòu mèng zhēng
窦梦征
zhū liáng hàn lín dòu xué shì mèng zhēng, yǐ wén xué chēng yú shì. shí liǎng zhè qián shàng fù yǒu yuán shuài zhī mìng. dòu yǐ qián gōng wú gōng yú běn cháo, pì zài yī fāng, zuò yāo wò zé, bù chēng shì mìng, nǎi bào má kū yú cháo. yì rì, dòu zhé yuàn yú dōng zhōu. jí shī yì bèi qiǎn, cháng yù yù bù lè. céng mèng yǒu rén wèi yuē:" jūn wú zì kǔ, bù jiǔ dāng fù gù zhí. rán jiāng lái shèn wù wèi chéng xiàng. gǒu yǒu shì mìng, dāng wàn jì bì zhī." qí hòu dòu fù jū jìn zhí. yǒu qǐng, qiān gōng bù shì láng. dòu hū yì mèng zhōng suǒ yán, shēn è qí shì. rán yǐ shòu mìng, bù néng xùn bì. wèi jǐ guǒ zú. chū yù táng xián huà
朱梁翰林窦学士梦征,以文学称于世。时两浙钱尚父有元帅之命。窦以钱公无功于本朝,僻在一方,坐邀渥泽,不称是命,乃抱麻哭于朝。翌日,窦谪掾于东州。及失意被谴,尝郁郁不乐。曾梦有人谓曰:“君无自苦,不久当复故职。然将来慎勿为丞相。苟有是命,当万计避之。”其后窦复居禁职。有顷,迁工部侍郎。窦忽忆梦中所言,深恶其事。然已受命,不能逊避。未几果卒。(出《玉堂闲话》)
xǔ shēng
许生
biàn zhōu dōu yā yá zhū rén zhōng jiā yǒu mén kè xǔ shēng, bào zú, suí shǐ zhě rù míng. jīng lì zhī chù, jiē rú jùn chéng. hū jiàn dì duī sù qiān dàn, zhōng zhí yī pái yuē:" jīn wú jiāng jūn zhū rén zhōng shí lù." shēng jí yà zhī. jì zhì gōng shǔ, shǐ zhě yǐn rù yī cáo sī. zhǔ lì àn qí bù yuē:" cǐ rén nǎi wù zhuī zhī yǐ." wèi shēng yuē:" rǔ kě zhǐ cǐ, wú jiāng bái yú yīn jūn. rán shèn hū kuī wú bù." lì jì chū, shēng qián mù jià shàng yǒu qiān pái yuē:" rén jiān shí liào bù." shēng qián yì zhǔ rén zhū rén zhōng bù shí jiàng, kě zhī qí yóu. suì pī bù qiú zhī, duō bù xiǎo qí wén. qūn xún, zhǔ lì dà nù. yǐ zhī qí bù shèn, yīn mù zé zhī. shēng kǒng jù xiè guò, gào lì yuē:" mǒu yǐ píng shēng shòu zhū rén zhōng ēn, zhī qí rén xìng bù shí jiàng, shì gǎn qiè shí bù yàn zhī. yuàn shù qí zuì." lì nù shāo jiě, zì qǔ shí bù, yú rén zhōng míng xià, zhù dà dòu sān hé. lì suì qiǎn qián shǐ zhě yǐn chū fàng hái. qí jìng lù wēi xì, suí shǐ zhě ér xíng. hū jiàn yī fù nǚ, xíng róng qiáo cuì, yī fú lán lǚ, bào yī hái zi, bài yú dào páng. wèi shēng yuē:" qiè shì zhū rén zhōng wáng qī, qǐng nián yīn chǎn ér sǐ, jìng wèi dé shòu shēng. jī hán yóu shén, xī jūn jì yǐ zhǔn zī mín shù qiān guàn." shēng yǐ wú qián cí zhī. fù yuē:" suǒ qiú zhě chǔ huò yě. jūn huán hún hòu, kě zhì ér fén zhī. jiān wàng rén zhōng yǔ xiě jīn guāng míng jīng yī bù chàn zhī, kě zhǐ shēng lù yě." jì ér xiān xíng, zhí dǐ xiàng guó sì, jiāng qí yù, wèi shǐ zhě suǒ tuī, bó dì ér wù. rén zhōng jì bēi xǐ, wèn qí míng jiān zhī shì. shēng yuē:" jūn fēi jiǔ, bì rèn jīn wú jiāng jūn." yán qí pái sù zhī shì, yòu huà jiàn jūn wáng qī, yán qí xíng shí wú chà. hòu yǔ rén zhōng tóng shí, nǎi yán zì jūn wáng hòu, hū jué jiàng xiāng, jīn shì zhī pō shén, nǎi shì zhù dà dòu sān hé zhī yàn yě. zì ěr zhū xiě jīng bì, xǔ shēng fán zhǐ shù qiān. qí fù yú mèi zhōng cí xiè ér qù. zhū guǒ wèi jīn wú jiāng jūn. xiǎn huì zhī shì, bù chā háo lí yǐ. chū yù táng xián huà
汴州都押衙朱仁忠家有门客许生,暴卒,随使者入冥。经历之处,皆如郡城。忽见地堆粟千石,中植一牌曰:“金吾将军朱仁忠食禄。”生极讶之。洎至公署,使者引入一曹司。主吏按其簿曰:“此人乃误追之矣。”谓生曰:“汝可止此,吾将白于阴君。然慎忽窥吾簿。”吏既出,生潜目架上有签牌曰:“人间食料簿。”生潜忆主人朱仁忠不食酱,可知其由。遂披簿求之,多不晓其文。逡巡,主吏大怒。已知其不慎,裀目责之。生恐惧谢过,告吏曰:“某乙平生受朱仁忠恩,知其人性不食酱,是敢窃食簿验之。愿恕其罪。”吏怒稍解,自取食簿,于仁忠名下,注大豆三合。吏遂遣前使者引出放还。其径路微细,随使者而行。忽见一妇女,形容憔悴,衣服褴褛,抱一孩子,拜于道旁。谓生曰:“妾是朱仁忠亡妻,顷年因产而死,竟未得受生。饥寒尤甚,希君济以准资缗数千贯。”生以无钱辞之。妇曰:“所求者楮货也。君还魂后,可致而焚之。兼望仁忠与写金光明经一部忏之,可指生路也。”既而先行,直抵相国寺,将其阈,为使者所推,踣地而寤。仁忠既悲喜,问其冥间之事。生曰:“君非久,必任金吾将军。”言其牌粟之事,又话见君亡妻,言其形实无差。后与仁忠同食,乃言自君亡后,忽觉酱香,今嗜之颇甚,乃是注大豆三合之验也。自尔朱写经毕,许生燔纸数千。其妇于寐中辞谢而去。朱果为金吾将军。显晦之事,不差毫厘矣。(出《玉堂闲话》)
yáng dǐng fū
杨鼎夫
jìn shì yáng dǐng fū fù yú cí xué, wéi shí suǒ chēng. qǐng suì, huì yóu qīng chéng shān. guò zào jiāng, tóng zhōu zhě yuē wǔ shí yú rén. zhì yú zhōng liú, yù bào fēng piāo dàng, qí chuán dǐ jù shí, qīng fù yú hóng tāo jiān. tóng jì zhī liú, jǐn chén mò dǐ. dú dǐng fū shì yǒu wù fú zhù, jì dá àn, yì kùn dùn yǐ. jù yǒu lǎo rén yǐ zhàng jiē yǐn, qiě xiào yún:" yuán shì yán lǐ rén, běn fēi shuǐ zhōng wù." dǐng fū wèi jí zhì xiè, xuán shī lǎo rén suǒ zhī. yīn zuò shī yǐ jì. hòu guī chéng dū, huà yǔ zhī jǐ. zhōng mò jiū yán lǐ rén zhī yì. hòu wèi quán chén ān sī qiān mù lì, pàn què yán yuàn shì, yù jí bào wáng. nán wén zé, yǐ shǔ fēn liào yán bǎi yú jīn guǒ shù, jiāng shàng shǔ jiāo yíng zàng. zhì shì yán lǐ zhī cí fāng yàn. dǐng fū jiù jì shī yuē:" qīng chéng shān qiào zào jiāng hán, yù dù dāng shí zuò děng xián. zhào nì kuáng fēng qū jìn àn, zhōu féng guài shí suì qián wān. shǒu xié ruò zhàng cāng huáng chù, mìng chū hóng tāo qǐng kè jiān. jīn rì shēn ēn wú yǐ bào, lìng rén chà jì què xián huán." chū běi mèng suǒ yán
进士杨鼎夫富于词学,为时所称。顷岁,会游青城山。过皂江,同舟者约五十余人。至于中流,遇暴风漂荡,其船抵巨石,倾覆于洪涛间。同济之流,尽沉没底。独鼎夫似有物扶助,既达岸,亦困顿矣。遽有老人以杖接引,且笑云:“元是盐里人,本非水中物。”鼎夫未及致谢,旋失老人所之。因作诗以记。后归成都,话与知己。终莫究盐里人之义。后为权臣安思谦幕吏,判榷盐院事,遇疾暴亡。男文则,以属分料盐百余斤裹束,将上蜀郊营葬。至是盐里之词方验。鼎夫旧记诗曰:“青城山峭皂江寒,欲度当时作等闲。棹逆狂风趋近岸,舟逢怪石碎前湾。手携弱杖仓皇处,命出洪涛顷刻间。今日深恩无以报,令人差记雀衔环。”(出《北梦琐言》)
niú xī jì
牛希济
shǔ yù shǐ zhōng chéng niú xī jì, wén xué fán shàn, chāo yú shí bèi. zì yún: zǎo nián wèi chū xué yuàn, yǐ cí kē kě yǐ fǔ shí. huò mèng yī rén jiè jīn yuē:" láng jūn fēn wú kē míng, sì shí wǔ yǐ shàng, fāng yǒu guān lù." jué ér yì zhī. xuán yù sāng luàn, liú yù yú shǔ, yī jì fù yě dà ruǎn jí jǐ shì zhōng jiào yě. réng yǐ qì zhí shì jiǔ, wèi jì fù suǒ zé. lǚ jì bā nán, xuán líng kāi guó, bù yù quàn jìn. yòu yǐ shí bèi suǒ pái, shí nián bù tiáo. wèi xiān zhǔ suǒ zhī, zhào duì, chú qǐ jū láng, lěi jiā zhì xiàn zhǎng. shì zhī xiàng zhě zhī mèng, hé qí shén yě. chū běi mèng suǒ yán
蜀御史中丞牛希济,文学繁赡,超于时辈。自云:早年未出学院,以词科可以俯拾。或梦一人介金曰:“郎君分无科名,四十五已上,方有官禄。”觉而异之。旋遇丧乱,流寓于蜀,依季父也(大阮即给事中峤也)。仍以气直嗜酒,为季父所责。旅寄巴南,旋聆开国,不预劝进。又以时辈所排,十年不调。为先主所知,召对,除起居郎,累加至宪长。是知向者之梦,何其神也。(出《北梦琐言》)
yīn jūn wén zì
阴君文字
qǐng suì yǒu yī shì rén, cháng yú qǐn mèi jiān ruò bèi guān sī zhuī shè, yīn suí shǐ zhě ér qù. xíng jīng yī chéng, yún shì zhèn zhōu, qí jiān rén wù xī shǎo. yòu jīng yī chéng, yún shì yōu zhōu, qí jiān rén wù zhòng guǎng. shì rén nǎi xún shǐ zhě yuē:" zhèn zhōu xiāo shū, yōu zhōu fán shèng, hé qí yì hū?" shǐ zhě yuē:" zhèn zhōu suī rán shǎo rén, bù rì yì dāng shì yōu zhōu yǐ." yǒu qǐng zhì yī chù, yǒu ruò gōng fǔ. zhōng yǒu yī dà guān, jiàn shì rén zhì qián, jí yuē:" wù zhuī cǐ rén lái, yí sù fàng qù." shì rén zhī shì yīn sī, nǎi qián qǐ yīn guān yuē:" mǒu suī méng fàng hái, yuàn zhī píng shēng guān jué suǒ zhì." yīn guān mìng qǔ zhǐ yī fú, yǐ bǐ mò huà zhǐ, zuò jiǔ gè wéi zǐ. bié qǔ qīng bǐ, yú dì yí gè wéi zǐ zhōng, diǎn yì diǎn ér yǔ zhī. shì rén zhì zhū huái xiù, bài xiè ér tuì. jí wù, qí yīn jūn suǒ cì wén zì, zé wǎn rán zài huái xiù jiān, shì rén shōu cáng shén mì. qí hòu zhèn zhōu bīng shì, xiāng jì shā shāng shén zhòng. gù zhī yīn jiān zhèn zhōu, jí rì rén zhòng, dāng bù miù ěr. qí shì rén guān zhì jì zhōu lù shì cān jūn, jiān lǚ ér zú. yīn guān huà jiǔ wéi zǐ zhě, nǎi jiǔ zhōu yě, jì zhōu wèi jiǔ zhōu zhī dì yī, gù diǎn zhī qí diǎn qīng zhě, yán shì rén zhǐ zhǐ yú lù shì cān jūn, lǜ páo yě. chū yù táng xián huà
顷岁有一士人,尝于寝寐间若被官司追摄,因随使者而去。行经一城,云是镇州,其间人物稀少。又经一城,云是幽州,其间人物众广。士人乃询使者曰:“镇州萧疏,幽州繁盛,何其异乎?”使者曰:“镇州虽然少人,不日亦当似幽州矣。”有顷至一处,有若公府。中有一大官,见士人至前,即曰:“误追此人来,宜速放去。”士人知是阴司,乃前启阴官曰:“某虽蒙放还,愿知平生官爵所至。”阴官命取纸一幅,以笔墨画纸,作九个围子。别取青笔,于第一个围子中,点一点而与之。士人置诸怀袖,拜谢而退。及寤,其阴君所赐文字,则宛然在怀袖间,士人收藏甚秘。其后镇州兵士,相继杀伤甚众。故知阴间镇州,即日人众,当不谬耳。其士人官至冀州录事参军,缣缕而卒。阴官画九围子者,乃九州也,冀州为九州之第一,故点之;其点青者,言士人只止于录事参军,绿袍也。(出《玉堂闲话》)
pín fù
贫妇
yàn yún: yī yǐn yī zhuó, xì zhī yú fēn. sī yán suī xiǎo, yì bù tú rán. cháng jiàn qián zhāng bīn kè chéng yán, qǐng rèn zhèn zhōu pàn guān rì, bù nèi yǒu yī mín jiā fù, pín qiě lǎo, píng shēng wèi cháng huò yī wán quán yī. huò yǒu āi qí qióng jiàn, xíng tǐ tǎn lù, yí yī dān yī. qí fù dé zhī, pī zhǎn zhī jì, ér wèi jí tǐ, ruò yǒu rén zì hòu chè zhī zhě, jǔ shǒu yǐ bù zhī yī suǒ zài. cǐ gài wèi guǐ suǒ duó yě. chū yù táng xián huà
谚云:一饮一啄,系之于分。斯言虽小,亦不徒然。常见前张宾客澄言,顷任镇州判官日,部内有一民家妇,贫且老,平生未尝获一完全衣。或有哀其穷贱,形体袒露,遗一单衣。其妇得之,披展之际,而未及体,若有人自后掣之者,举手已不知衣所在。此盖为鬼所夺也。(出《玉堂闲话》)
zhī jiǎn
支戬
jiāng zuǒ yǒu zhī jiǎn zhě, yú gān rén, shì wèi xiǎo lì, zhì jiǎn, dú hào xué wéi wén. qiè zì chēng xiù cái. huì zhēng yuè wàng yè, shí sú qǔ fàn jī, yī zhī yī fú, chā zhù wèi zuǐ, shǐ huà pán fěn yǐ bo. jiǎn jiàn jiā rén wéi zhī, jí xì zhù yuē:" qǐng bo zhī xiù cái tā rì zhì hé guān?" nǎi huà fěn wǎn chéng sī kōng zì. yòu jiǎn cháng mèng zhì dì fǔ, jǐn yuè míng bù, zhì jǐ jí yún:" zhì sī kōng, nián wǔ shí yú." tā rén jí bù kě jì, wéi jì qí yǒu rén zhèng yuán shū yún:" pín jiàn wú guān, nián sì shí bā." yuán shū hòu jū zhè xī, lián shǐ xú zhī jiàn bīn lǐ zhī, jiāng jiàn yú zhí zhèng, xíng yǒu rì yǐ, bào jí ér zú. shí nián sì shí bā. jiǎn hòu wèi jīn líng guān chá pàn guān, jiǎn jiào sī kōng. héng yǐ cǐ shì huà yú qīn yǒu, jìng zú yú rèn, nián wǔ shí yī. chū jī shén lù
江左有支戬者,余干人,世为小吏,至戬,独好学为文。窃自称秀才。会正月望夜,时俗取饭箕,衣之衣服,插箸为嘴,使画盘粉以卜。戬见家人为之,即戏祝曰:“请卜支秀才他日至何官?”乃画粉宛成司空字。又戬尝梦至地府,尽阅名簿,至己籍云:“至司空,年五十余。”他人籍不可记,唯记其友人郑元枢云:“贫贱无官,年四十八。”元枢后居浙西,廉使徐知谏宾礼之,将荐于执政,行有日矣,暴疾而卒。实年四十八。戬后为金陵观察判官,检校司空。恒以此事话于亲友,竟卒于任,年五十一。(出《稽神录》)