dāo shàng
○刀上
shì míng yuē: dāo, dào yě. yǐ zhǎn fá dào qí suǒ, nǎi jī zhī yě. qí mò yuē fēng, yán ruò fēng cì zhī dú lì yě. qí běn yuē huán, xíng sì huán yě. qí shì yuē xuē, xuē, qiào yě. qí xíng qiào ké, guǒ dāo tǐ yě. shì kǒu zhī shì yuē běng, pěng, pěng yě. pěng lái kǒu yě. xià mò zhī shì yuē wáng bì, wáng bì, bēi yě zài xià zhī yán yě. duǎn dāo yuē pāi bì, dài shí pāi tǐ páng yě.
《釋名》曰:刀,到也。以斬伐到其所,乃擊之也。其末曰鋒,言若鋒刺之毒利也。其本曰環,形似環也。其室曰削,削,峭也。其形峭殼,裹刀體也。室口之飾曰琫,捧,捧也。捧來口也。下末之飾曰〈王畢〉,〈王畢〉,卑也;在下之言也。短刀曰拍髀,帶時拍體旁也。
yòu yuē: lù pāi, yán lù jiàn yě. pèi dāo, zài pèi páng zhī dāo yě. huò yuē róng dāo wèi dāo xíng, ér jǐ rèn, bèi róng yí ér yǐ. jiǎn dāo, jiǎn jìn qián yě. shū dāo, gěi shū jiǎn zhá yǒu suǒ kān xuē zhī dāo yě. fēng dāo jiǎo dāo, jiē suí shí míng zhī yě.
又曰:露拍,言露見也。佩刀,在佩旁之刀也。或曰容刀為刀形,而幾刃,備容儀而已。剪刀,剪進前也。書刀,給書簡札有所刊削之刀也。封刀、鉸刀,皆隨時名之也。
shuō wén yuē: dāo, bīng yě. xiàng xíng yě. è dāo wǔ gè qiè. dāo, jiàn rèn yě. xuē bì yě. yī jué, qū dāo yě. bǐng, bù dǐng qiè. jī, jū qǐ qiè. jué, jū wèi qiè.
《說文》曰:刀,兵也。象形也。咢刂(五各切。)刀,劍刃也。削髀也。欹劂,曲刀也。(鞞,布頂切。剞,居綺切。劂,居衛切。)
zì lín yuē: běng, pèi dāo xià shì yě. tiān zǐ yǐ yù, zhū hóu yǐ jīn. wáng bì, pèi dāo shì yě.
《字林》曰:琫,佩刀下飾也。天子以玉,諸侯以金。(〈王畢〉),佩刀飾也。
tài gōng bīng fǎ yuē: dāo zhī shén míng yuē tuō guāng.
《太公兵法》曰:刀之神名曰脫光。
shàng shū yuē: chì dāo, dà xùn hóng bì wǎn yǎn, zài xī xù. kǒng ān guó zhù yuē: bǎo dāo chì dāo, xuē yě. dà xùn yú shū yě.
《尚書》曰:赤刀,大訓、弘璧、琬琰,在西序。(孔安國注曰:寶刀、赤刀,削也。大訓、虞書也。)
shī yuē: zhí qí luán dāo.
《詩》曰:執其鸞刀。
yòu yuē: hé yǐ zhōu zhī? wéi yù jí yáo, bǐng běng róng dāo. zhōu, dài yě.
又曰:何以舟之?維玉及瑤,鞞琫容刀。(舟,帶也。)
lǐ jì yuē: gē dāo zhī yòng, luán dāo zhī guì, guì qí yì yě.
《禮記》曰:割刀之用,鸞刀之貴,貴其義也。
zuǒ chuán yuē: zi pí yù shǐ yǐn hé wèi zǎi, zi chǎn yuē:" yóu wèi néng cāo dāo ér shǐ gē yě."
《左傳》曰:子皮欲使尹何為宰,子產曰:"猶未能操刀而使割也。"
gǔ liáng yuē: mèng láo, lǔ zhī bǎo dāo yě.
《穀梁》曰:孟勞,魯之寶刀也。
lùn yǔ yuē: kǒng zǐ zhī wǔ chéng, wén xián gē zhī shēng. fū zǐ guǎn ěr ér xiào yuē:" gē jī yān yòng niú dāo."
《論語》曰:孔子之武城,聞弦歌之聲。夫子莞爾而笑曰:"割雞焉用牛刀。"
chūn qiū fán lù yuē: lǐ zhī suǒ wèi xìng yě. dāo zhī zài yòu, bái hǔ zhī xiàng yě.
《春秋繁露》曰:禮之所為興也。刀之在右,白虎之象也。
chūn qiū yǎn kǒng tú yuē: bā zhèng bù zhōng, zé tiān yù dāo.
《春秋演孔圖》曰:八政不中,則天雨刀。
shǐ jì yuē: guō jiě zǐ zi fù jiě zhī shì yǔ rén yǐn, shǐ zhī jiào, zi xuē qiè. fēi qí rèn, qiáng guàn zhī. rén nù, bá dāo cì shā jiě zǐ zi, wáng qù.
《史記》曰:郭解姊子負解之勢與人飲,使之釂,(子削切。)非其任,強灌之。人怒,拔刀刺殺解姊子,亡去。
hàn shū yuē: zhāo dì qiǎn lǐ líng gù rén lǒng xī rèn lì zhèng děng sān rén jù zhì xiōng nú zhāo líng. lì zhèng děng zhì, dān yú zhì jiǔ cì hàn shǐ zhě, lǐ líng wèi lǜ jiē shì zuò. lì zhèng děng jiàn líng wèi dé sī yǔ, jí mù shì líng ér shù zì xún qí dāo huán wò qí zú. yīn yù zhī yán kě guī hàn yě.
《漢書》曰:昭帝遣李陵故人隴西任立政等三人俱至匈奴招陵。立政等至,單于置酒賜漢使者,李陵、衛律皆侍坐。立政等見陵未得私語,即目視陵而數自循其刀環握其足。陰諭之言可歸漢也。
yòu yuē: gōng suì wèi bó hǎi tài shǒu, mín yǒu dài chí dāo jiàn zhě, shǐ mài jiàn mǎi niú, mài dāo mǎi dú. kě wèi dài niú ér pèi dú zhě yě.
又曰:龔遂為渤海太守,民有帶持刀劍者,使賣劍買牛,賣刀買犢。可為帶牛而佩犢者也。
yòu yuē: gài kuān ráo zòu shì, shàng yǐ wèi yuàn bàng, xià lì. kuān ráo yǐn pèi dāo zì jǐng běi què xià, zhòng mò bù lián zhī.
又曰:蓋寬饒奏事,上以為怨謗,下吏。寬饒引佩刀自剄北闕下,眾莫不憐之。
yòu yuē: lǐ guǎng lì wèi èr shī jiāng jūn, zhēng dà yuān. jūn zhōng wú shuǐ, bá pèi dāo cì shān, fēi quán yǒng chū.
又曰:李廣利為貳師將軍,征大宛。軍中無水,拔佩刀刺山,飛泉湧出。
yòu yuē: wáng zūn wèi dōng píng wáng xiāng, wáng yuē:" yuàn guān xiāng guó pèi dāo." zūn qián yǐn dāo shì wáng.
又曰:王尊為東平王相,王曰:"願觀相國佩刀。"尊前引刀視王。
hòu hàn shū bān gù yǔ dì chāo shū yuē: dòu shì zhōng yí zhòng shēng chǔ téng líng cuò héng dāo wáng suì bái shí yīn zào. xuē yī méi, jīn cuò bàn chuí dāo yī méi.
《後漢書》班固與弟超書曰:竇侍中遺仲升楚騰陵錯橫刀〈王歲〉{白十}(音皂。)削一枚,金錯半垂刀一枚。
yòu yuē: hé nán yǐn zhū juàn wèi dǒng zhuō chén jūn shì, zhuō zhé juàn yuē:" wǒ bǎi zhàn bǎi shèng, jué zhī yú xīn, qīng wù wàng shuō, qiě wū wǒ dāo."
又曰:河南尹朱雋為董卓陳軍事,卓折雋曰:"我百戰百勝,決之於心,卿勿妄說,且污我刀。"
xù hàn shū yú fú zhì yuē: pèi dāo chéng yú, huáng jīn tōng shēn, diāo cuò bàn jiāo, yú lín jīn rǎn, cuò cí huáng, shì wǔ sè. zhū hóu huáng jīn cuò huán, xiá bàn zhàng mò shì. gōng qīng bǎi guān jiē chún mò bù bàn méi. xiǎo huáng láng cí huáng shì. zhōng huáng mén láng zhū shì. tóng zǐ jiē hǔ zhǎo wén. hǔ bì huáng shì hǔ wén. qí jiāng bái hǔ wén. jiē yǐ bái zhū jiāo wèi biāo kǒu zhī shì, chéng yú jiā fěi cuì shān yū yīng qí cè.
《續漢書·輿服志》曰:佩刀乘輿,黃金通身,雕錯半蛟,魚鱗金染,錯雌黃,室五色。諸侯黃金錯環,狹半杖墨室。公卿百官皆淳墨不半枚。小黃郎雌黃室。中黃門郎朱室。童子皆虎爪文。虎賁黃室虎文。其將白虎文。皆以白珠蛟為標口之飾,乘輿加翡翠山紆纓其側。
xiè chéng hòu hàn shū yuē: dān yáng fāng chǔ wèi láng zhōng. zhāng dì shǐ wén láng jū zuǒ, wǔ láng jū yòu, chǔ zhèng zhù zhōng yuē:" chén wén wǔ jiān bèi, zài suǒ yòng shī." shàng jiā qí cái, yǐ fán luàn sī fù chǔ shǐ lǐ zhī. chǔ bá pèi dāo sān duàn zhī. duì yuē:" fǎn jīng rèn shì, lín shì yí rán."
謝承《後漢書》曰:丹陽方儲為郎中。章帝使文郎居左,武郎居右,儲正住中曰:"臣文武兼備,在所用施。"上嘉其才,以繁亂絲付儲使理之。儲拔佩刀三斷之。對曰:"反經任勢,臨事宜然。"
yòu yuē: yīng fèng dé cì jīn cuò bǎ dāo.
又曰:應奉得賜金錯把刀。
dōng guān hàn jì yuē: zhū huī zì wén jì, nián shí sān, yǔ jiù mǔ jiā shǔ rù wǎn chéng. dào yù zéi, yù duó fù nǚ yī. huī bá dāo yuē:" qián wù kě dé, zhū mǔ yī bù kě duó. jīn rì zhū huī sǐ yě." zéi yì zhī, xiào yuē:" tóng zǐ nèi dāo." suì fàng qiǎn.
《東觀漢記》曰:朱暉字文季,年十三,與舅母家屬入宛城。道遇賊,欲奪婦女衣。暉拔刀曰:"錢物可得,諸母衣不可奪。今日朱暉死也。"賊義之,笑曰:"童子內刀。"遂放遣。
yòu yuē: cì dèng zūn jīn duì xiān bēi gǔn dài yī jù, jīn cuò dāo wǔ shí, pì bǎ dāo mò zài qū huán héng dāo jīn cuò qū chǐ bā pèi dāo gè yī.
又曰:賜鄧遵金對鮮卑緄帶一具,金錯刀五十,辟把刀、墨再屈環橫刀、金錯屈尺八佩刀各一。
yòu yuē: jì zūn xí lüè yáng, qiǎn hù jūn wáng zhōng jiē chí lǔ dāo fǔ fá shù kāi dào, zhì lüè yáng, xí kuí xiāo.
又曰:祭遵襲略陽,遣護軍王忠皆持鹵刀斧伐樹開道,至略陽,襲隗囂。
yòu yuē: bān chāo yuē:" chén chéng shèng wēi shén, chū wàn sǐ zhī zhì, jì lì qiān dāo yī gē zhī yòng."
又曰:班超曰:"臣乘聖威神,出萬死之志,冀立鉛刀一割之用。"
yòu yuē: mǎ yán wèi chén liú tài shǒu. jiàn chū zhōng, yán bìng, qiǎn gōng cáo lì lǐ gōng fèng zhāng yì què. shàng qīn zhào jiàn xí, wèn jí bìng xíng zhuàng, yǐ huáng jīn shí jīn, pèi dāo shū dāo gé dài fù xí cì yán, qiǎn tài yī sòng fāng yào.
又曰:馬嚴為陳留太守。建初中,嚴病,遣功曹吏李龔奉章詣闕。上親召見襲,問疾病形狀,以黃金十斤,佩刀、書刀、革帶付襲賜嚴,遣太醫送方藥。
yòu yuē: zhāng bù gōng gěng yǎn yíng, fēi shǐ zhōng yǎn gǔ, yǐ pèi dāo jié zhī, zuǒ yòu wú zhī zhě.
又曰:張步攻耿弇營,飛矢中弇股,以佩刀截之,左右無知者。
xiàn dì chūn qiū yuē: yuè qí xiào wèi rǔ nán wǔ fú fèn dǒng zhuō wú dào, yù shēn zì shā zhī, xié pèi dāo yì zhuō. fú yǔ bì pì chū, zhuō zhì gé zhí shǒu, fú yīn yǐn dāo cì zhuō. zhuō duō lì, què bù zhōng. jí shā fú.
《獻帝春秋》曰:越騎校尉汝南伍孚忿董卓無道,欲身自殺之,挾佩刀詣卓。孚語畢辟出,卓至閤執手,孚因引刀刺卓。卓多力,卻不中。即殺孚。
yīng xióng jì yuē: dǒng zhuō wèi yuán shào yuē:" liú shì zhǒng bù zú fù yí." shào bó rán yuē:" tiān xià jiàn zhě qǐ wéi dǒng gōng?" héng dāo zhǎng yī jìng chū, xuán jié yú shàng dōng mén ér bēn jì zhōu.
《英雄記》曰:董卓謂袁紹曰:"劉氏種不足復遺。"紹勃然曰:"天下健者豈惟董公?"橫刀長揖徑出,懸節於上東門而奔冀州。
hàn wèi chūn qiū yuē: liú cóng qǐ xiáng, bù gǎn gào bèi, bèi yì bù zhī. jiǔ ér jué zhī, qiǎn suǒ qīn wèn cóng. cóng lìng sòng zhōng yì bèi xuān bái. shì shí cáo gōng zài wǎn, bèi nǎi jīng hài, wèi zhōng yuē:" qīng zhū rén zuò shì rú cǐ, bù zǎo xiāng yǔ, jīn huò zhì gào wǒ, bù yì dà jù hū!" yǐn dāo xiàng zhōng yuē:" jīn duàn qīng tóu, chéng bù zú yǐ jiě fèn, yì chǐ dà zhàng fū, lín bié fù shā qīng bèi yě."
《漢魏春秋》曰:劉琮乞降,不敢告備,備亦不知。久而覺之,遣所親問琮。琮令宋忠詣備宣白。是時曹公在宛,備乃驚駭,謂忠曰:"卿諸人作事如此,不早相語,今禍至告我,不亦大劇乎!"引刀向忠曰:"今斷卿頭,誠不足以解忿,亦恥大丈夫,臨別復殺卿輩也。"
wèi zhì yuē: wáng xiáng shì hòu mǔ zhì xiào. hòu mǔ jí zhī, cì xiáng wò yǐ dāo zhuó zhī, zhí xiáng chū wài, chí dāo zhuó zhe bèi. xiáng zhī, bù yán rú gù.
《魏志》曰:王祥事後母至孝。後母嫉之,伺祥臥以刀斫之,值祥出外,持刀斫着被。祥知,不言如故。
yòu yuē: xǔ chǔ cóng tǎo yuán shào yú guān dù shí, cháng cóng shì xú tā děng móu wèi nì, yǐ chǔ cháng shì zuǒ yòu, dàn zhī bù gǎn fā. cì chǔ xiū xià rì, tā děng huái dāo rù. chǔ zhì xià shě, xīn dòng jí hái shì. tā děng bù zhī, rù zhàng jiàn chǔ, dà jīng è. tā sè biàn, chǔ jué zhī, jí jī shā tā děng. tài zǔ yì qīn xìn zhī, chū rù tóng háng, bù lí zuǒ yòu.
又曰:許褚從討袁紹於官渡時,常從士徐他等謀為逆,以褚常侍左右,憚之不敢發。伺褚休下日,他等懷刀入。褚至下舍,心動即還侍。他等不知,入帳見褚,大驚愕。他色變,褚覺之,即擊殺他等。太祖益親信之,出入同行,不離左右。
yòu yuē: diǎn wéi, chén liú rén. xíng mào kuí wú, lǚ lì guò rén, hǎo jié xiá. xiāng yì liú shì yǔ suī yáng lǐ lǐ wèi chóu, wéi wèi bào zhī. lǐ gù fù chūn zhǎng, bèi yuàn shén jǐn. wéi chéng chē zài jī jiǔ wěi wèi hòu zhě, mén kāi, huái bǐ shǒu rù shā lǐ, bìng shā qí qī. xú chū qǔ chē shàng dāo jǐ bù qù. lǐ jū jìn shì, yī shì jǐn hài. zhuī zhě shù bǎi, mò gǎn jìn zhī.
又曰:典韋,陳留人。形貌魁梧,膂力過人,好節俠。襄邑劉氏與睢陽李禮為仇,韋為報之。禮故富春長,備怨甚謹。韋乘車載雞酒偽為候者,門開,懷匕首入殺禮,並殺其妻。徐出取車上刀戟步去。禮居近市,一市盡駭。追者數百,莫敢近之。
wèi wǔ dì lìng yuē: wǎng suì zuò bǎi pì dāo wǔ méi, shì chéng, xiān yǐ yī yǔ wǔ guān jiāng. qí yú sì, wú zhū zi zhōng yǒu bù hǎo wǔ ér wén xué, jiāng yǐ cì yǔ zhī.
魏武帝令曰:往歲作百辟刀五枚,適成,先以一與五官將。其餘四,吾諸子中有不好武而文學,將以次與之。
wú zhì yuē: sūn jiān zhì qián táng, huì hǎi zéi lüè jiǎ rén. jiān xíng cāo dāo shàng àn, yǐ shǒu dōng xī zhǐ huī, ruò fēn bù rén bīng yǐ luó zhē shōu zéi. zéi wàng jiàn yǐ wèi guān bīng bǔ zhī, jí wěi cái wù sàn zǒu.
《吳志》曰:孫堅至錢塘,會海賊掠賈人。堅行操刀上岸,以手東西指麾,若分部人兵以邏遮收賊。賊望見以為官兵捕之,即委財物散走。
yòu yuē: sūn quán yǐ gōng sūn yuān chēng fān, qiǎn zhāng mí xǔ yàn zhì liáo dōng bài yuān wèi yàn wáng. zhāng zhāo jiàn qiè, quán bù néng kān, àn dāo ér nù yuē:" wú guó shì rén rù gōng zé bài gū, chū gōng zé bài jūn. gū zhī jìng jūn, yì wèi zhì yǐ. ér shù yú zhòng zhé gū, gū cháng kǒng shī jì." zhāo shú shì quán yuē:" chén suī zhī yán bù jiàn yòng, ér měi jié yú zhōng zhě, chéng yǐ tài hòu lín bēng hū lǎo chén yú chuáng xià, yí zhào gù mìng zhī yán gù ěr." yīn qì tì héng liú. quán zhì dāo zhì dì, yǔ zhāo duì qì.
又曰:孫權以公孫淵稱蕃,遣張彌、許晏至遼東拜淵為燕王。張昭諫切,權不能堪,按刀而怒曰:"吳國士人入宮則拜孤,出宮則拜君。孤之敬君,亦為至矣。而數於眾折孤,孤常恐失計。"昭熟視權曰:"臣雖知言不見用,而每竭愚忠者,誠以太后臨崩呼老臣於床下,遺詔顧命之言故耳。"因泣涕橫流。權擲刀置地,與昭對泣。
wú shū yuē: líng tǒng yuàn gān níng shā qí fù cāo. níng cháng bèi, tǒng bù dé chóu zhī. cháng yú lǚ méng shě, huì jiǔ hān, tǒng nǎi yǐ dāo wǔ. níng qǐ yuē:" níng néng shuāng jǐ wǔ". méng yuē:" níng suī néng, wèi ruò méng zhī qiǎo yě." yīn cāo dāo chí dùn yǐ shēn fèn zhī. hòu quán zhī tǒng yì, yīn lìng níng jiāng bīng xǐ tún.
《吳書》曰:凌統怨甘寧殺其父操。寧常備,統不得讎之。嘗於呂蒙舍,會酒酣,統乃以刀舞。寧起曰:"寧能雙戟舞"。蒙曰:"寧雖能,未若蒙之巧也。"因操刀持盾以身分之。後權知統意,因令寧將兵徙屯。
jiāng biǎo chuán yuē: sūn quán bá dāo zhuó qián zòu àn yuē:" zhū jiāng lì gǎn fù yǒu yán dāng yíng cáo cāo zhě, yǔ cǐ àn tóng."
《江表傳》曰:孫權拔刀斫前奏案曰:"諸將吏敢復有言當迎曹操者,與此案同。"
shǔ zhì yuē: chū, sūn quán yǐ mèi qī xiān zhǔ. mèi cái jié gāng měng, yǒu zhū xiōng fēng. shì bì bǎi yú rén, jiē qīn zhí dāo shì lì. xiān zhǔ měi rù, xīn cháng lǐn lǐn.
《蜀志》曰:初,孫權以妹妻先主。妹才捷剛猛,有諸兄風。侍婢百餘人,皆親執刀侍立。先主每入,心常懍懍。
wáng yǐn jìn shū yuē: wèi guàn jiān jūn. hù jūn zhōng huì sù yǔ guàn zhì hòu, zuò zé tóng chuáng, xíng zé tóng yú. huì shū bǎn shàng yù shā hú liè děng shì guàn, guàn yán bù kě. huì zì xuē qì, fǎn wèn guàn hé xǔ wén xiāo xī, xiāng yí yì lù. guàn cè shàng jiàn liè, gù gěi shǐ lìng chū yǔ sān jūn. huì bī guàn bù dé yì dìng. jīng sù bù mián, gè héng dāo xī shàng.
王隱《晉書》曰:衛瓘監軍。護軍鍾會素與瓘至厚,坐則同床,行則同輿。會書板上欲殺胡烈等示瓘,瓘言不可。會自削棄,反問瓘何許聞消息,相疑益露。瓘廁上見烈,故給使令出語三軍。會逼瓘不得議定。經宿不眠,各橫刀膝上。
lù jī jìn shū yuē: wáng jùn zhī zài bā jùn yě, mèng xuán sì dāo yú qí shàng, shén è zhī. jùn zhǔ bù lǐ yì bài hè yuē:" fū sān dāo wèi zhōu, ér jiàn sì dāo wèi yì, yī yě. míng fǔ qí lín yì zhōu hū?" hòu guǒ wèi yì zhōu.
陸機《晉書》曰:王濬之在巴郡也,夢懸四刀於其上,甚惡之。濬主簿李毅拜賀曰:"夫三刀為州,而見四刀為益,一也。明府其臨益州乎?"後果為益州。
jìn zhōng xìng shū yuē: chū, wèi xú zhōu cì shǐ rèn chéng lǚ qián yǒu pèi dāo. gōng xiāng zhī, yǐ wèi bì sān gōng kě fú cǐ dāo, qián wèi bié jià wáng xiáng yuē:" gǒu fēi qí rén, dāo huò wèi hài, qīng yǒu gōng fǔ zhī liàng, gù yǐ xiāng yǔ." xiáng shǐ cí zhī, gù qiáng nǎi shòu. xiáng wèi sī kōng, xiáng sǐ zhī rì, yǐ dāo shòu dì lǎn yuē:" wú ér jiē fán, rǔ hòu bì xìng, zú chēng cǐ dāo, gù yǐ xiāng yǔ." lǎn hòu yì shì xián xìng yú jiāng dōng.
《晉中興書》曰:初,魏徐州刺史任城呂虔有佩刀。工相之,以為必三公可服此刀,虔謂別駕王祥曰:"苟非其人,刀或為害,卿有公輔之量,故以相與。"祥始辭之,固強乃受。祥為司空,祥死之日,以刀授弟覽曰:"吾兒皆凡,汝後必興,足稱此刀,故以相與。"覽後奕世賢興於江東。
yòu yuē: sūn ēn zhě yì míng líng xiù, láng yá rén. sūn xiù zú yě. shì fèng shì běi dǒu zhī dào. ēn shū tài, zì jìng yuǎn, shī shì qián táng dù zi gōng dì zǐ. zi gōng yǒu mì shù, cháng jiù rén jiè guā dāo, qí zhǔ qiú zhī, zi gōng yuē:" dāng sòng xiāng hái." dāo zhǔ xíng zhì jiā xìng, yǒu yú yuè rù chuán zhōng, pò yú dé guā dāo. qí wèi shén xiào wǎng wǎng rú cǐ.
又曰:孫恩者亦名靈秀,琅琊人。孫秀族也。世奉事北斗之道。恩叔泰,字敬遠,師事錢塘杜子恭弟子。子恭有秘術,嘗就人借瓜刀,其主求之,子恭曰:"當送相還。"刀主行至嘉興,有魚躍入船中,破魚得瓜刀。其為神效往往如此。
yòu yuē: guō fān, wǔ chāng rén, zhuì dāo yú shuǐ, lù rén wèi qǔ. fān réng yǐ yǔ zhī. lù rén bù qǔ, zhì yú sān sì, gù cí. fān yuē:" ěr shàng bù qǔ, wǒ qǐ néng fù dé?" lù rén yuē:" wǒ ruò qǔ cǐ, jiāng wèi tiān dì guǐ shén zhī suǒ zé yǐ!" fān zhī qí zhōng bù shòu, fù chén dāo yú shuǐ. lù rén chàng rán, nǎi fù jīng méi wèi qǔ zhī. fān yú shì bù nì qí yì, shí bèi dāo jià yǔ zhī. qí lián bù shòu huì, jiē cǐ lèi yǐ.
又曰:郭翻,武昌人,墜刀於水,路人為取。翻仍以與之。路人不取,至於三四,固辭。翻曰:"爾尚不取,我豈能復得?"路人曰:"我若取此,將為天地鬼神之所責矣!"翻知其終不受,復沉刀於水。路人悵然,乃復驚沒為取之。翻於是不逆其意,十倍刀價與之。其廉不受惠,皆此類矣。
jìn shū yuē: yuán dì yǐ liú kūn wèi shì zhōng tài wèi, qí yú rú gù, bìng zèng míng dāo. kūn dá yuē:" jǐn dāng gōng zì zhí pèi, guó jié èr lǔ."
《晉書》曰:元帝以劉琨為侍中太尉,其餘如故,並贈名刀。琨答曰:"謹當躬自執佩,馘截二虜。"
yòu zài jì yuē: mù róng hàn běi tóu yǔ wén guī, jì ér táo hái, guī nǎi qiǎn jìn qí bǎi yú zhuī zhī. hàn yáo wèi zhuī zhě yuē:" wú jì sī liàn ér guī, lǐ wú fǎn miàn. wú zhī gōng shǐ, rǔ cáo zú zhī, wú wèi xiāng bī zì qǔ sǐ yě. rǔ kě bǎi bù shù dāo, wú shè zhòng zhě, rǔ pián yí fǎn, bù zhě kě lái qián yě." guī qí jiě dāo shù zhī, hàn yī fā biàn zhōng dāo huán, zhuī qí nǎi sàn.
又《載記》曰:慕容翰北投宇文歸,既而逃還,歸乃遣勁騎百餘追之。翰遙謂追者曰:"吾既思戀而歸,理無反面。吾之弓矢,汝曹足知,無為相逼自取死也。汝可百步豎刀,吾射中者,汝便宜反,不者可來前也。"歸騎解刀豎之,翰一發便中刀環,追騎乃散。
yòu yuē: hè lián bó bó yǐ chì gàn ā lì lǐng jiāng zuò dà jiàng, fā lǐng běi yí xià shí wàn rén, yú shuò fāng zhī běi hēi shuǐ zhī nán yíng qǐ dū chéng. bó bó zì yán:" zhèn fāng tǒng yì tiān xià, jūn lín wàn bāng, kě yǐ tǒng wàn wèi míng." ā lì xìng yóu gōng qiǎo, rán cán rěn kè bào, nǎi zhēng tǔ zhú chéng. zhuī rù yī cùn jí shā zuò zhě ér bìng zhú zhī, bó bó yǐ wèi zhōng, gù wěi yíng shàn zhī rèn. yòu zào wǔ bīng zhī qì, jīng ruì yóu shén. jì chéng chéng zhī, gōng jiàng bì yǒu sǐ zhě. shè jiǎ bù rù, jí zhǎn gōng rén rú qí rù yě, biàn zhǎn kǎi jiàng. yòu zào bǎi liàn gāng dāo, wèi lóng què dà huán, hào yuē" dà xià lóng què", míng qí bèi yuē:" gǔ zhī lì qì, wú chǔ zhàn lú. dà xià lóng què, míng guān shén dōu. kě yǐ huái yuǎn, kě yǐ róu bū. rú fēng mí cǎo, wēi fú jiǔ qū." shì shén zhēn zhī. fù zhù tóng wèi dà gǔ, fēi lián, wēng zhòng tóng tuó lóng shòu zhī shǔ, jiē yǐ huáng jīn shì zhī, liè yú gōng diàn zhī qián. fán shā gōng jiàng shù qiān, yǐ shì qì wù mò bù jīng lì.
又曰:赫連勃勃以叱干阿利領將作大匠,發嶺北夷夏十萬人,於朔方之北、黑水之南營起都城。勃勃自言:"朕方統一天下,君臨萬邦,可以統萬為名。"阿利性尤工巧,然殘忍刻暴,乃蒸土築城。錐入一寸即殺作者而並築之,勃勃以為忠,故委營繕之任。又造五兵之器,精銳尤甚。既成呈之,工匠必有死者。射甲不入,即斬弓人;如其入也,便斬鎧匠。又造百鍊剛刀,為龍雀大環,號曰"大夏龍雀",銘其背曰:"古之利器,吳楚湛盧。大夏龍雀,名冠神都。可以懷遠,可以柔逋。如風靡草,威服九區。"世甚珍之。復鑄銅為大鼓,飛廉,翁仲、銅駝、龍獸之屬,皆以黃金飾之,列於宮殿之前。凡殺工匠數千,以是器物莫不精麗。
xiāo zi xiǎn qí shū yuē: shì zǔ wǔ huáng dì huì yí, zì xuān yuǎn. bù yù, xǐ yù yán chāng diàn. chéng yú shǐ dēng jiē, ér diàn wū míng zhà. shàng è zhī, zhào yuē:" wǒ shí miè zhī hòu, shēn shàng zhe huà tiān yī, chún wū xī dǎo. cháng suǒ fú shēn dāo zhǎng duǎn èr kǒu tiě huán zhě, suí wǒ rù zǐ gōng."
蕭子顯《齊書》曰:世祖武皇帝諱頤,字宣遠。不豫,徙御延昌殿。乘輿始登階,而殿屋鳴咤。上惡之,詔曰:"我識滅之後,身上着畫天衣,純烏犀導。常所服身刀長短二口鐵環者,隨我入梓宮。"
běi qí shū yuē: qí wú huái wén zào sù tiě dāo, qí fǎ: shāo shēng tiě jīng yǐ zhòng róu dìng, shù sù zé chéng gāng. yǐ róu tiě wèi dāo jí, yù yǐ wǔ xìng zhī nì, cuì yǐ wǔ tè zhī zhī, zhǎn jiǎ sān shí zhá. jīn xiāng guó yě jiā suǒ zhù sù tiě róu dìng, shì qí yí fǎ yě. zuò dāo yóu shén kuài lì, dàn bù néng jié sān shí zhá ěr.
《北齊書》曰:綦毋懷文造宿鐵刀,其法:燒生鐵精以重柔鋌,數宿則成鋼。以柔鐵為刀脊,浴以五性之溺,淬以五特之脂,斬甲三十札。今襄國冶家所鑄宿鐵柔鋌,是其遺法也。作刀猶甚快利,但不能截三十札耳。
liáng shū yuē: xí chǎn wén wèi xī zhōng láng zhōng bīng cān jūn lǐng chéng jiōng, liáng wǔ dì zhī jiāng qǐ bīng, chǎn wén quàn yǐng cáo tóng yān, réng qiǎn kè tián zǔ gōng sī bào dì, bìng xiàn yín zhuāng dāo. dì bào yǐ jīn rú yì.
《梁書》曰:席闡文為西中郎中兵參軍領城扃,梁武帝之將起兵,闡文勸穎曹同焉,仍遣客田祖恭私報帝,並獻銀裝刀。帝報以金如意。
liáng shū yuē: hán zi gāo, huì jī shān yīn rén yě. jiā běn wēi jiàn. hóu jǐng zhī luàn, yù dū xià. jǐng píng, chén wén dì chū shǒu wú xìng, zi gāo nián shí liù, wèi zǒng jiǎo, róng mào měi lì, zhuàng shì fù rén, yú huái zhǔ fù bù wǔ jì zài hái xiāng lǐ. wén dì jiàn ér wèn yuē:" néng shì wǒ hū? zi gāo xǔ nuò. zi gāo běn míng mán zi, dì gǎi míng zǐ. xìng gōng jǐn, héng zhí bèi shēn dāo.
《梁書》曰:韓子高,會稽山陰人也。家本微賤。侯景之亂,寓都下。景平,陳文帝出守吳興,子高年十六,為總角,容貌美麗,狀似婦人,於淮渚附部伍寄載還鄉里。文帝見而問曰:"能事我乎?子高許諾。子高本名蠻子,帝改名子。性恭謹,恆執備身刀。
táng shū yuē: lǐ sì yè, jīng zhào gāo líng rén yě. shēn zhǎng qī chǐ, zhuàng yǒng jué lún. tiān bǎo chū, suí mù zhì ān xī, pín jīng zhàn dòu. yú shí zhū jūn chū yòng mò dāo, yè shàn yòng zhī, měi wèi duì tóu, suǒ xiàng bì xiàn.
《唐書》曰:李嗣業,京兆高陵人也。身長七尺,壯勇絕倫。天寶初,隨募至安西,頻經戰鬥。於時諸軍初用陌刀,業善用之,每為隊頭,所向必陷。
yòu yuē: wáng jí shàn, chū chú yòu qiān niú wèi jiāng jūn. gāo zōng yuē:" zhèn yǐ qīng zhōng jǐn, gù yǔ qīng sān pǐn yào zhí. tā rén fēi sōu pì bù dé zhì zhèn suǒ, qīng pèi dà héng dāo zài zhèn cè, zhī cǐ guān guì fǒu?"
又曰:王及善,初除右千牛衛將軍。高宗曰:"朕以卿忠謹,故與卿三品要職。他人非搜辟不得至朕所,卿佩大橫刀在朕側,知此官貴否?"
hé tú yuē: guài mù yǒng gǎn zhòng tóng, tiān yù dāo, chǔ zhī bāng. sòng jūn zhù yuē: xiàng yǔ.
《河圖》曰:怪目、勇敢、重瞳,天雨刀,楚之邦。(宋均注曰:項羽。)
dùn jiǎ kāi shān tú yuē: shén zhī wǔ sè, shēng yú míng shān zhī yīn, wǔ sè yún qì fù zhī. qí wèi gān kǔ, yǐ tóng dāo shōu zhī.
《遁甲開山圖》曰:神芝五色,生於名山之陰,五色雲氣覆之。其味甘苦,以銅刀收之。
yòu yuē: huò shān yǒu yù shí, zhī shēng dà shí shàng. wàn rén qiān, zhōng bù bá, yǐ zhú dāo gē zhī jí duàn.
又曰:霍山有玉石,芝生大石上。萬人牽,終不拔,以竹刀割之即斷。
tài gōng liù tāo yuē: dà lǔ dāo zhòng yī jīn, zhǎng sì chǐ, sān bǎi méi.
太公《六韜》曰:大櫓刀重一斤,長四尺,三百枚。
fù xián zòu shì yuē: shàng shū jiù zòu gěi jiè shì èr bǎi rén, rén gěi dà tóng kǒu dāo gè yī méi.
傅咸《奏事》曰:尚書舊奏給介士二百人,人給大銅口刀各一枚。
bó wù zhì yuē: zhōu shū yún:" xī yù xiàn huǒ huàn bù, kūn wú shì xiàn qiè yù dāo." huàn bù wū, shāo zhī zé jié. qiè yù dāo, qiè yù rú ní. yī yún: qiè yù rú chóng gé mì. bù, hàn wèi shì yǒu xiàn zhě, dāo zé wèi wén.
《博物志》曰:《周書》云:"西域獻火浣布,昆吾氏獻切玉刀。"浣布汙,燒之則潔。切玉刀,切玉如泥。(一云:切玉如〈蟲葛〉蜜。)布,漢魏世有獻者,刀則未聞。
cuī bào yú fú zhù yuē: wú dà huáng dì yǒu bǎo dāo sān, yī yuē bǎi liàn, èr yuē qīng dú, sān yuē lòu yǐng.
崔豹《輿服注》曰:吳大皇帝有寶刀三,一曰百鍊,二曰青犢,三曰漏影。
shí yí jì yuē: dì jiě míng hóng dāo cì dōng fāng shuò, shuò yuē:" cǐ dāo, huáng dì shí cǎi shǒu yáng zhī jīn zhù wèi cǐ dāo. xióng zhě yǐ fēi, cí zhě dú zài." yī chū dòng míng jì.
《拾遺記》曰:帝解鳴鴻刀賜東方朔,朔曰:"此刀,黃帝時采首陽之金鑄為此刀。雄者已飛,雌者獨在。"(一出洞冥記。)
lín yì jì yuē: lín yì wáng fàn wén, xiān shì yí nú. chū, mù niú dòng zhōng, dé lǐ yú. sī jiāng hái, yù shí zhī. qí zhǔ jiǎn qiú, wén kǒng. yīn yuē:" jiāng lì shí hái, fēi yú yě." zhǔ wǎng kàn, guǒ shì shí. wén zhī yì, kàn shí yǒu tiě, zhù shí wèi liǎng dāo, zhòu yuē:" yú wèi dāo, ruò zhuó shí rù zhě, wén dāng wèi cǐ guó wáng." zhuó shí jí rù, rén qíng jiàn fù zhī.
《林邑記》曰:林邑王範文,先是夷奴。初,牧牛洞中,得鯉魚。私將還,欲食之。其主撿求,文恐。因曰:"將礪石還,非魚也。"主往看,果是石。文知異,看石有鐵,鑄石為兩刀,咒曰:"魚為刀,若斫石入者,文當為此國王。"斫石即入,人情漸附之。
péi yuān guǎng zhōu jì yuē: shí lín zhú jìn lì, xuē wèi dāo, qiè xiàng pí rú xiān máo.
裴淵《廣州記》曰:石林竹勁利,削為刀,切象皮如纖茅。
yáng quán wù lǐ lùn yuē: gǔ yǒu ruǎn shī zhī dāo, tiān xià zhī suǒ bǎo guì yě. ruǎn zhī zuò dāo, shòu fǎ yú jīn jīng zhī líng. qī yuè gēng xīn, jiàn jīn shén yú yě jiān zhī mén, qí rén guāng zé wěi yào. xiàng ér zài bài. shén zhí qí shǒu yuē:" zi kě jiào yě." ruǎn zhì zhī xián yàn shè zhuàn ér wèn yān. shén jiào yǐ shuǐ huǒ zhī qí, wǔ jīng zhī táo, yòng yīn yáng zhī hòu, qǔ gāng ruǎn zhī hé. xíng qí shù sān nián, zuò dāo qiān qī bǎi qī shí kǒu, ér sàng qí míng. qí dāo píng bèi xiá rèn fāng kǒu hóng shǒu, jié qīng wēi jué sī fà zhī xì, zhuó jiān gāng wú biàn dòng zhī yì. shì bù xī bǎi jīn jīng qiú, bù kě de yě. qí cì yǒu sū jiā dāo, suī bù jí ruǎn jiā, yì yī shí zhī lì qì yě. cì yǒu yáng jì, zhào qīng jiān jiē bù néng jì.
楊泉《物理論》曰:古有阮師之刀,天下之所寶貴也。阮之作刀,受法於金精之靈。七月庚辛,見金神於冶監之門,其人光澤煒耀。向而再拜。神執其手曰:"子可教也。"阮致之閒宴設饌而問焉。神教以水火之齊,五精之陶,用陰陽之候,取剛軟之和。行其術三年,作刀千七百七十口,而喪其明。其刀平背、狹刃、方口、洪首,截輕微絕絲髮之系,斫堅剛無變動之異。世不惜百金精求,不可得也。其次有蘇家刀,雖不及阮家,亦一時之利器也。次有陽紀,趙、青間皆不能繼。
yú xǐ zhì lín yuē: gǔ rén zhù dāo, yǐ wǔ yuè bǐng wǔ qǔ chún huǒ jīng, yǐ xié qí shù yě.
虞喜《志林》曰:古人鑄刀,以五月丙午取純火精,以協其數也。
wèi wǔ dì nèi jiè lìng yuē: bǎi liàn lì qì, yǐ pì bù xiáng shè fú jiān guǐ zhě yě.
魏武帝《內戒令》曰:百鍊利器,以辟不祥、攝服奸宄者也。
sōu shén jì yuē: gōng tíng hú gū shí miào, yǒu gū kè xià dū jīng qí xià, jiàn èr nǚ zǐ, yún:" kě wèi mǎi liǎng liàng sī lǚ, zì hòu xiāng bào." gū kè zhì dōu, shì hǎo sī lǚ bìng xiāng shèng zhī, zì shì yī shū dāo yì zài xiāng zhōng. jì hái, yǐ xiāng jí xiāng zhì miào zhōng ér qù, wàng qǔ dāo. hú zhōng zhèng xùn, hū yǒu lǐ yú tiào rù chuán zhōng, pò yú dé dāo.
《搜神記》曰:宮亭湖孤石廟,有估客下都經其下,見二女子,云:"可為買兩量絲履,自厚相報。"估客至都,市好絲履並箱盛之,自市一書刀亦在箱中。既還,以箱及香置廟中而去,忘取刀。湖中正汛,忽有鯉魚跳入船中,破魚得刀。
zǔ tái zhī zhì guài yuē: tíng wèi xú yuán lǐ jià nǚ, cóng zǔ yǔ wài xiōng kǒng zhèng yáng gòng yì xú jiā. dào zhōng yǒu tǔ qiáng, jiàn yī xiǎo ér luǒ shēn, zhèng chì shǒu chí dāo, zhǎng wǔ liù cùn, zuò qiáng shàng, mó shén jué, dú yǔ. yīn tiào chē shàng qū lán zhōng zuò, fǎn fù shì dāo, zhé shì zhī, zhì xú jiā mén qián sāng shù xià, yòu tiào xià zuò huī zhōng, fù gèng mó dāo. rì bū, xīn fù jiù chē zhōng, jiàn xiǎo ér chí dāo rù shì biàn cì xīn fù. xīn fù yīng dāo ér dào. fú hái, jiě yī shì xiǎo fù zǐ sè rú jiǔ pán dà, yǒu qǐng biàn wáng. guǐ zi chū mén wǔ, dāo shàng yǒu xuè, tú sāng shù, huǒ rán, sī xū shāo jǐn.
祖台之《志怪》曰:廷尉徐元禮嫁女,從祖與外兄孔正陽共詣徐家。道中有土牆,見一小兒裸身,正赤手持刀,長五六寸,坐牆上,磨甚駃,獨語。因跳車上曲蘭中坐,反覆視刀,輒舐之,至徐家門前桑樹下,又跳下坐灰中,復更磨刀。日晡,新婦就車中,見小兒持刀入室便刺新婦。新婦應刀而倒。扶還,解衣視小腹紫色如酒盤大,有頃便亡。鬼子出門舞,刀上有血,塗桑樹,火燃,斯須燒盡。
shén yì jīng yuē: nán huāng zhī zhōng yǒu rú zhī hé shù, sān bǎi nián zuò huá, jiǔ bǎi suì zuò shí. shí yǒu hé, xíng rú zǎo. zi zhǎng wǔ chǐ, jīn dāo gē zhī zé yí, mù dāo gē zhī zé xīn, shí zhī de dì xiān.
《神異經》曰:南荒之中有如之何樹,三百年作華,九百歲作實。實有核,形如棗。子長五尺,金刀割之則飴,木刀割之則辛,食之得地仙。
liè xiān chuán yuē: dīng cì qīng zhě, bù zhī hé xǔ rén yě. hàn shùn dì mài dāo liáo dōng shì shí, rén míng zhī dīng shì cì qīng, yǒu bǎo dāo.
《列仙傳》曰:丁次卿者,不知何許人也。漢順帝賣刀遼東市時,人名之丁氏次卿,有寶刀。
shén xiān chuán yuē: shǔ rén lǐ ā, chuán shì bù lǎo. yǒu gǔ qiáng zhě suí ā rù qīng chéng shān, kǒng yǒu hǔ láng, qǔ fù dà dāo. ā jiàn ér nù, qǔ qiáng dāo yǐ jī shí, dāo zhé bài. qiáng qiè yōu dāo bài, ā fù qǔ dāo, zuǒ yòu jī dì, dāo fù rú gù, hái qiáng yě.
《神仙傳》曰:蜀人李阿,傳世不老。有古強者隨阿入青城山,恐有虎狼,取父大刀。阿見而怒,取強刀以擊石,刀折敗。強竊憂刀敗,阿復取刀,左右擊地,刀復如故,還強也。
liè yì chuán yuē: yǒu shén wáng fāng píng jiàng chén jié fāng jiā, yǐ dāo yī kǒu zhǎng wǔ chǐ, yī zhǎng wǔ chǐ sān cùn, míng tài shān huán. yǔ jié fāng yuē:" cǐ dāo bù néng wèi yú yì, rán dú wò kě shǐ wú guǐ rù, jūn bù shāng. wù yǐ rù cè hùn, qiě bù yí jiǔ fú. sān nián hòu qiú zhě, jí yǔ." guǒ yǒu zài chē yǐ qián bǎi wàn qǐng dāo.
《列異傳》曰:有神王方平降陳節方家,以刀一口長五尺,一長五尺三寸,名泰山環。語節方曰:"此刀不能為餘益,然獨臥可使無鬼入,軍不傷。勿以入廁溷,且不宜久服。三年後求者,急與。"果有載車以錢百萬請刀。
lù yì chuán yuē: yǒu wáng gēng shēng zhě, wèi hàn zhōng tài shǒu. jùn jiè yǒu yuán shì miào, líng xiǎng, gēng shēng guò miào jì, qù ér yí qí dāo. ér qiǎn xiǎo lì lǐ gāo hái qǔ dāo. gāo jiàn dāo zài miào chuáng shàng, gāo jìn qǔ qù, yǎng jiàn zuò shàng yǒu yī jūn zhe dà guān páo yī, tóu bìn bàn bái, wèi gāo yuē:" kě qǔ hái, wù dào jiàn wǒ, hòu wú dāng yòu rǔ." gāo hái rú yán bù dào. hòu gāo shì wèi jùn shǒu, dāng fù qiān wèi jùn. gāo shí nián yǐ liù shí yú, zǔ gāo zhě bǎi yú rén, gāo nǎi dào xī wèi gēng shēng xiǎo lì, jiàn qiǎn zhì miào suǒ qǔ yí dāo, jiàn miào shén, shǐ wú mò dào, zhì jīn bù gǎn dào, rán xīn cháng yǐ qī jūn wèi cán." yán bì, cǐ dāo lì cì gāo xīn xià, xū yú sǐ.
《錄異傳》曰:有王更生者,為漢中太守。郡界有袁氏廟,靈響,更生過廟祭,去而遺其刀。而遣小吏李高還取刀。高見刀在廟床上,高進取去,仰見座上有一君着大冠袍衣,頭鬢半白,謂高曰:"可取還,勿道見我,後吾當祐汝。"高還如言不道。後高仕為郡守,當復遷為郡。高時年已六十餘,祖高者百餘人,高乃道昔為更生小吏,見遣至廟所取遺刀,見廟神,使吾莫道,至今不敢道,然心常以欺君為慚。"言畢,此刀立刺高心下,須臾死。
lú jiāng qī xián chuán yuē: hàn wǔ dì chū huái yáng, dào shū zhōu bù lǎn chéng. wèn yuē:" cǐ xiāng míng hé?" chén yì duì yuē:" xiāng míng bù lǎn." shàng yuē:" wàn chéng zhǔ suǒ wèn bù xiáng yé?" yù jǔ fán zhī. yì yuē:" chén yán bù qī, pèi dāo dāng shēng máo qī, zé wú máo yě." shì zhī, dāo yǒu máo zhǎng cùn, nǎi bù fán.
《廬江七賢傳》曰:漢武帝出淮陽,到舒州不覽城。問曰:"此鄉名何?"陳翼對曰:"鄉名不覽。"上曰:"萬乘主所問不祥耶?"欲舉燔之。翼曰:"臣言不欺,佩刀當生毛;欺,則無毛也。"視之,刀有毛長寸,乃不燔。
liè shì chuán yuē: zhuān zhū chí yī gāng dāo, zhì yú fù zhōng, yǐ cì wáng liáo.
《列士傳》曰:專諸持一剛刀,置魚腹中,以刺王僚。
liè nǚ chuán yuē: páng é qīn zhě, jiǔ quán páng zi xià qī, zhào jūn ān nǚ. jūn ān wèi tóng xiàn lǐ shòu suǒ shā, sān zi zāo yì ér sǐ, shòu dà xǐ. é qīn wén yuē:" lǐ shòu, rǔ mò xǐ. yān zhī é qīn bù shǒu rèn rǔ yé?" nǎi yīn shì dāo, zhì zài shā shòu. hòu yú dōu tíng fèn dāo zhuó shòu, dāo zhé, bá shòu pèi dāo duàn shòu tóu. yì yù qiú sǐ, zhào shè zhī.
《列女傳》曰:龐娥親者,酒泉龐子夏妻,趙君安女。君安為同縣李壽所殺,三子遭疫而死,壽大喜。娥親聞曰:"李壽,汝莫喜。焉知娥親不手刃汝耶?"乃陰市刀,志在殺壽。後於都亭奮刀斫壽,刀折,拔壽佩刀斷壽頭。詣獄求死,詔赦之。
wú shí wài guó chuán yuē: fú nán zhū wáng shā qí guó rén, yǐ dāo zhuó cì, wǎng wǎng yǒu bù rù zhě. yǐ hàn lù tú dāo rèn zhuó zhī, nǎi rù. guó rén míng zhī yuē chán yě.
吳時《外國傳》曰:扶南諸王殺其國人,以刀斫刺,往往有不入者。以汗露塗刀刃斫之,乃入。國人名之曰蟬也。
pú yuán chuán yuē: jūn xìng duō qí sī, dé zhī tiān rán. xiàng lèi zhī shì chū ruò shén, bù cháng jiàn duàn gōng, hū yú xié gǔ wèi zhū gé liàng zhù dāo sān qiān kǒu. róng jīn zào qì, tè yì cháng fǎ. dāo chéng bái yán:" hàn shuǐ dùn ruò bù rèn cuì, yòng shǔ jiāng shuǎng liè, shì wèi dà jīn zhī yuán jīng, tiān fèn qí yě." nǎi mìng rén yú chéng dū qǔ zhī. yǒu yī rén qián zhì, jūn yǐ cuì, dāo yán:" zá fú shuǐ bù kě yòng". qǔ shuǐ zhě yóu hàn yán bù zá. jūn yǐ dāo huà shuǐ yún:" zá bā shēng, hé gù yán bù?" qǔ shuǐ zhě fāng kòu tóu shǒu fú yún:" shí yú fú jīn dù fù dào fù shuǐ, jù bù, suì yǐ fú shuǐ bā shēng yì zhī." yú shì xián gòng jīng fú, chēng wèi shén miào. dāo chéng, yǐ zhú tǒng mì nèi tiě zhū mǎn qí zhōng, jǔ dāo duàn zhī, yīng shǒu líng luò ruò tì shēng chú, gù chēng jué dāng shì, yīn yuē shén dāo. jīn zhī qū ěr huán zhě shì qí yí fàn yě.
《蒲元傳》曰:君性多奇思,得之天然。象類之事出若神,不嘗見鍛功,忽於斜谷為諸葛亮鑄刀三千口。鎔金造器,特異常法。刀成白言:"漢水鈍弱不任淬,用蜀江爽烈,是謂大金之元精,天分其野。"乃命人於成都取之。有一人前至,君以淬,刀言:"雜涪水不可用"。取水者猶悍言不雜。君以刀畫水云:"雜八升,何故言不?"取水者方叩頭首伏云:"實於涪津渡負倒覆水,懼怖,遂以涪水八升益之。"於是咸共驚服,稱為神妙。刀成,以竹筒密內鐵珠滿其中,舉刀斷之,應手零落若薙生芻,故稱絕當世,因曰神刀。今之屈耳環者是其遺範也。
fèi yī bié chuán yuē: sūn quán yǐ shǒu zhōng cháng suǒ zhí bǎo dāo zèng zhī. yī dá yuē:" chén bù cái, hé yǐ kān míng mìng. rán dāo suǒ yǐ tǎo bù tíng, jìn xuán luàn yě, dàn yuàn dài wáng miǎn jiàn gōng yè, tóng jiǎng hàn shì. chén suī àn ruò, bù fù lái gù."
《費禕別傳》曰:孫權以手中嘗所執寶刀贈之。禕答曰:"臣不才,何以堪明命。然刀所以討不庭,禁玄亂也,但願大王勉建功業,同獎漢室。臣雖闇弱,不負來顧。"
guì yáng xiān xián huà zàn yuē: chéng wǔ dīng yǐ jí ér zhōng, liàn bì. qí yǒu cóng lín wǔ xiàn lái zhì jùn, dào yǔ wǔ dīng xiāng féng. yǒu yuē:" zi yù hé zhī? ér bù jiāng rén." dá yuē:" jīn wú nán yóu, wèi guò bào xiǎo ér, shàn hù dà dāo." dào qí mén, jiàn qí qī kū qì, wèn zhī, dá yuē:" fū méi." yǒu dà jīng, yuē:" wú shì yǔ xiāng féng." nǎi fā guān shì, le wú suǒ jiàn. suì chú cuī dié, ér xīn sàng zhī. xián yǐ wǔ dīng de shén xiān.
《桂陽先賢畫贊》曰:成武丁以疾而終,殮畢。其友從臨武縣來至郡,道與武丁相逢。友曰:"子欲何之?而不將人。"答曰:"今吾南遊,為過報小兒,善護大刀。"到其門,見其妻哭泣,問之,答曰:"夫沒。"友大驚,曰:"吾適與相逢。"乃發棺視,了無所見。遂除縗絰,而心喪之。咸以武丁得神仙。