kāi yuán tiān bǎo zhōng, yǒu cuī shū shēng zhě, yú dōng dōu luó gǔ kǒu jū, hǎo zhí huā zhú, nǎi yú hù wài bié shí míng huā, chūn mù zhī shí, yīng ruǐ fēn yù, yuǎn wén bǎi bù. shū shēng měi chén bì guàn shù dú kàn. hū jiàn yī nǚ láng zì xī chéng mǎ dōng xíng, qīng yī lǎo shào shù rén suí hòu. nǚ láng yǒu shū sè, suǒ chéng mǎ jùn. cuī shēng wèi jí xì shì, ér nǚ láng yǐ guò yǐ. míng rì yòu guò, cuī shēng yú huā xià xiān zhì jiǔ míng zūn biāo, pù chén yīn xí, nǎi yíng mǎ shǒu yuē: mǒu yǐ xìng hǎo huā mù, cǐ yuán wú fēi shǒu zhí. jīn xiāng mào shì kān liú pàn. fú jiàn nǚ láng pín zì guò cǐ, jì pū yù dāng pí, gǎn jù dān láo, xī chuí qì xī.
開元天寶中，有崔書生者，於東都邏谷口居，好植花竹，乃於戶外別蒔名花，春暮之時，英蕊芬郁，遠聞百步。書生每晨必盥漱獨看。忽見一女郎自西乘馬東行，青衣老少數人隨後。女郎有殊色，所乘馬駿。崔生未及細視，而女郎已過矣。明日又過，崔生於花下先致酒茗尊杓，鋪陳茵席，乃迎馬首曰：「某以性好花木，此園無非手植。今香茂似堪流盼。伏見女郎頻自過此，計仆馭當疲，敢具簞醪，希垂憩息。」

nǚ láng bù gù ér guò. qí hòu qīng yī yuē: dàn jù jiǔ zhuàn, hé yōu bù zhì.
女郎不顧而過。其後青衣曰：「但具酒饌，何憂不至。」

nǚ láng gù chì yuē: hé gù qīng yǔ rén yán!
女郎顧叱曰：「何故輕與人言！」

yán qì suì qù. cuī shēng míng rì yòu yú shān xià bié zhì láo jiǔ, qí nǚ láng zhì, cuī shēng nǎi biān mǎ suí zhī, dào bié shù zhī qián, yòu xià mǎ bài qǐng.
言訖遂去。崔生明日又於山下別致醪酒，俟女郎至，崔生乃鞭馬隨之，到別墅之前，又下馬拜請。

liáng jiǔ, yī lǎo qīng yī wèi nǚ láng yuē: dān mǎ shén pí, zàn xiē wú shāng.
良久，一老青衣謂女郎曰：「單馬甚疲，暫歇無傷。」

yīn zì kòng nǚ láng mǎ zhì táng qǐn xià, lǎo qīng yī wèi cuī shēng yuē: jūn jì wèi hūn, yǔ wèi pìn kě hū?
因自控女郎馬至堂寢下，老青衣謂崔生曰：「君既未婚，予為聘可乎？」

cuī shēng dà yuè, zài bài guì, qǐng bù xiāng wàng. lǎo qīng yī yuē: shì jí bì dìng, hòu shí wǔ rì dà jí chén, jūn yú cǐ shí, dàn jù hūn lǐ suǒ yào, bìng yú cǐ bèi jiǔ zhuàn. xiǎo niáng zǐ ā zǐ zài luó gǔ zhōng, yǒu wēi jí, gù xiǎo niáng zǐ rì wǎng kàn shèng mǒu qù, biàn dāng zī qǐ, zhì qī zé jiē zhì cǐ yǐ.
崔生大悅，再拜跪，請不相忘。老青衣曰：「事即必定，後十五日大吉辰，君於此時，但具婚禮所要，並於此備酒饌。小娘子阿姊在邏谷中，有微疾，故小娘子日往看剩某去，便當咨啟，至期則皆至此矣。」

yú shì cù xíng. cuī shēng zài hòu, jí yī yán yíng bèi jí xí suǒ yào. zhì qī, nǚ láng jí zǐ jiē dào. qí zǐ yì yí zhì jí lì. suì yǐ nǚ láng guī yú cuī shēng. mǔ zài jiù jū, shū bù zhī cuī shēng nà shì. yǐ bù gào ér qǔ, dàn qǐ pìn yìng. mǔ jiàn nǚ láng, nǚ láng xī guī zhī lǐ shén jù. jīng yuè yú rì, hū yǒu yī rén sòng shí yú nǚ láng, gān xiāng tè yì. hòu cuī shēng jué cí mǔ yán shuāi cuì, yīn fú wèn jǐ xià, mǔ yuē: wú yǒu rǔ yī zi, jì dé yǒng shòu. jīn rǔ suǒ nà xīn fù, yāo měi wú shuāng. wú yú tǔ sù tú huà!
於是促行。崔生在後，即依言營備吉席所要。至期，女郎及姊皆到。其姊亦儀質極麗。遂以女郎歸於崔生。母在舊居，殊不知崔生納室。以不告而娶，但啟聘媵à。母見女郎，女郎悉歸之禮甚具。經月余日，忽有一人送食於女郎，甘香特異。後崔生覺慈母顏衰瘁，因伏問幾下，母曰：「吾有汝一子，冀得永壽。今汝所納新婦，妖美無雙。吾於土塑圖畫！」

zhī zhōng, wèi cháng shí cǐ, bì kǒng shì hú mèi zhī bèi, shāng hài yú rǔ, suì zhì wú yōu.
之中，未嘗識此，必恐是狐媚之輩，傷害於汝，遂致吾憂。」

cuī shēng rù shì jiàn nǚ láng, nǚ láng tì lèi jiāo xià, yuē: běn shì jī zhǒu, biàn wàng zhōng tiān, bù zhī zūn fū rén dài yǐ hú mèi bèi, míng chén jí biàn qǐng xíng, xiāng ài jīn xiāo ěr.
崔生入室見女郎，女郎涕淚交下，曰：「本侍箕帚，便望終天，不知尊夫人待以狐媚輩，明晨即便請行，相愛今宵耳。」

cuī shēng yǎn lèi bù néng yán.
崔生掩淚不能言。

míng rì, nǚ chē qí fù zhì. nǚ láng chéng mǎ, cuī shēng cóng sòng zhī, rù luó gǔ sān shí yú lǐ, shān jiān yǒu chuān, chuān zhōng yì xiāng zhēn guǒ, bù kě shèng jì. guǎn yǔ wū shì, chǐ yú wáng zhě. qīng yī bǎi xǔ, yíng bài nǚ láng yuē: xiǎo niáng zǐ, wú xíng cuī shēng, hé bì jiāng lái!
明日，女車騎復至。女郎乘馬，崔生從送之，入邏谷三十餘里，山間有川，川中異香珍果，不可勝紀。館宇屋室，侈於王者。青衣百許，迎拜女郎曰：「小娘子，無行崔生，何必將來！」

yú shì pěng rù, liú cuī shēng yú mén wài. wèi jǐ, yī qīng yī chuán nǚ láng zǐ yán yuē: cuī shēng qiǎn xíng, shǐ tài fū rén yí zǔ, shì yí biàn jué, bù hé xiāng jiàn. rán xiǎo mèi céng fèng zhōu xuán, yì dāng fèng qū.
於是捧入，留崔生於門外。未幾，一青衣傳女郎姊言曰：「崔生遣行，使太夫人疑阻，事宜便絕，不合相見。然小妹曾奉周旋，亦當奉屈。」

é ér zhào cuī shēng rù, zé qiào zài sān, cí biàn qīng wǎn, cuī shēng dàn bài fú shòu qiǎn ér yǐ. suì zuò yú zhōng qǐn duì shí, shí qì, mìng jiǔ, zhào nǚ lè qià yǐn, kēng qiāng wàn biàn. lè què, qí zǐ wèi nǚ láng yuē: xū lìng cuī láng què huí, rǔ yǒu hé wù zèng sòng?
俄而召崔生入，責誚再三，辭辯清婉，崔生但拜伏受譴而已。遂坐於中寢對食，食訖，命酒，召女樂洽飲，鏗鏘萬變。樂闋，其姊謂女郎曰：「須令崔郎卻回，汝有何物贈送？」

nǚ láng suì chū bái yù hé zǐ yí cuī shēng, cuī shēng yì zì liú bié. yú shì gè wū yàn ér chū, xíng zhì luó gǔ, huí wàng gàn yán wàn hè, wú jìng lù, zì tòng kū guī jiā. cháng jiàn yù hé zǐ, yù yù bù lè. hū yǒu hú sēng kòu mén qiú shí, cuī shēng chū jiàn, hú sēng yuē: jūn yǒu zhì bǎo, qǐ xiāng shì yě.
女郎遂出白玉合子遺崔生，崔生亦自留別。於是各嗚咽而出，行至邏谷，回望干岩萬壑，無徑路，自慟哭歸家。常見玉合子，鬱鬱不樂。忽有胡僧扣門求食，崔生出見，胡僧曰：「君有至寶，乞相示也。」

cuī shēng yuē: mǒu pín shì, hé yǒu jiàn qǐng?
崔生曰：「某貧士，何有見請？」

sēng yuē: jūn qǐ bù yǒu yì rén fèng zèng. pín dào wàng qì zhī zhī.
僧曰：「君豈不有異人奉贈。貧道望氣知之。」

cuī shēng yīn chū hé zǐ shì hú sēng, sēng qǐ bài qǐng yuē: qǐng yǐ bǎi wàn shì zhī.
崔生因出合子示胡僧，僧起拜請曰：「請以百萬市之。」

suì jiāng qù. cuī shēng wèn sēng yuē: nǚ láng shì shuí?
遂將去。崔生問僧曰：「女郎是誰？」

yuē: jūn suǒ nà qī, wáng mǔ dì sān shí nǚ yù zhī niáng zǐ, tā zǐ yì fù měi qí tuī nǚ míng yú xiān dōu, kuàng fù rén jiān. suǒ xī jūn qǔ zhī bù dé jiǔ yuǎn. tǎng wǎng yī nián, jūn jǔ jiā bì xiān yǐ.
曰：「君所納妻，王母第三十女玉卮娘子，他姊亦負美齊推女名於仙都，況復人間。所惜君娶之不得久遠。倘往一年，君舉家必仙矣。」

cuī shēng tàn yuàn dài zú.
崔生嘆怨迨卒。