féng ǎo zhě, lú jiāng lǐ zhōng sè fū zhī fù, qióng guǎ wú zi, wèi xiāng mín jiàn qì. yuán hé sì nián, huái chǔ dà qiàn. ǎo suì shí yú shū, tú jīng mù dú shù. míng zhí fēng yǔ, zhǐ yú sāng xià. hū jiàn lù yú yī shì, dēng zhú yíng yíng. ǎo yīn yì qiú sù. jiàn yī nǚ zǐ, nián èr shí yú, róng fú měi lì. xié sān suì ér, yǐ mén bēi qì. qián, yòu jiàn lǎo sǒu yǔ ǎo, jù chuáng ér zuò. shén qì cǎn qī, yán yǔ tiè niè!
馮媼者,廬江里中嗇夫之婦,窮寡無子,為鄉民賤棄。元和四年,淮楚大歉。媼遂食於舒,途經牧犢墅。暝值風雨,止於桑下。忽見路隅一室,燈燭熒熒。媼因詣求宿。見一女子,年二十餘,容服美麗。攜三歲兒,倚門悲泣。前,又見老叟與媼,據床而坐。神氣慘戚,言語呫囁!」
yǒu ruò zhēng suǒ cái wù zhuī zhú zhī zhuàng. jiàn féng ǎo zhì, sǒu ǎo mò rán shě qù. nǚ jiǔ nǎi zhǐ qì, rù hù bèi xì shí, lǐ chuáng tà, yāo ǎo shí xī yān. ǎo wèn qí gù. nǚ fù qì yuē: cǐ ér fù, wǒ zhī fū yě. míng rì bié qǔ.
有若征索財物、追逐之狀。見馮媼至,叟媼默然捨去。女久乃止泣,入戶備餼食,理床榻,邀媼食息焉。媼問其故。女復泣曰:「此兒父,我之夫也。明日別娶。」
ǎo yuē: xiàng zhě èr lǎo rén, hé rén yě, yú rǔ hé qiú, ér fā nù?
媼曰:「向者二老人,何人也,於汝何求,而發怒?」
nǚ yuē: wǒ jiù gū yě. jīn sì zǐ bié qǔ, zhēng wǒ kuāng jǔ dāo chǐ jì sì jiù wù, yǐ shòu xīn rén. wǒ bù rěn yǔ, shì yǒu sī zé.
女曰:「我舅姑也。今嗣子別娶,征我筐筥刀尺祭祀舊物,以授新人。我不忍與,是有斯責。」
ǎo yuē: rǔ qián fū hé zài?
媼曰:「汝前夫何在?」
nǚ yuē: wǒ huái yīn lìng liáng qíng nǚ, shì dǒng shì qī nián. yǒu èr nán yī nǚ. nán jiē suí fù, nǚ jí cǐ yě. jīn qián yì zhōng zhòng jiāng, jí qí rén yě. jiāng guān wèi chéng zàn, jiā lěi jù chǎn.
女曰:「我淮陰令梁情女,適董氏七年。有二男一女。男皆隨父,女即此也。今前邑中重江,即其人也。江官為丞酇,家累巨產。」
fā yán bù shèng wū yàn. ǎo bù zhī yì yòu jiǔ kùn hán è, dé měi shí gān qǐn, bù fù yán. nǚ qì zhì xiǎo.
發言不勝嗚咽。媼不之異;又久困寒餓,得美食甘寢,不復言。女泣至曉。
ǎo cí qù, xíng èr shí lǐ, zhì tóng chéng xiàn. xiàn dōng yǒu jiǎ dì, zhāng lián wéi, jù gāo yàn, rén wù fēn rán, yún jīn xī yǒu guān jiā lǐ shì. ǎo wèn qí láng, jí dǒng jiāng yě. ǎo yuē: dǒng yǒu qī, hé gèng qǔ yān?
媼辭去,行二十里,至桐城縣。縣東有甲第,張簾帷,具羔雁,人物紛然,雲今夕有官家禮事。媼問其郎,即董江也。媼曰:「董有妻,何更娶焉?」
yì rén yuē: dǒng qī jí nǚ wáng yǐ.
邑人曰:「董妻及女亡矣。」
ǎo yuē: zuó xiāo wǒ yù yǔ, jì sù dǒng qī liáng shì shě, hé dé yán wáng?
媼曰:「昨宵我遇雨,寄宿董妻梁氏舍,何得言亡?」
yì rén xún qí chù, jí dǒng qī mù yě. xún qí èr lǎo róng mào, jí dǒng jiāng zhī xiān fù mǔ yě. dǒng jiāng, běn shū zhōu rén, lǐ zhōng zhī rén jiē dé xiáng zhī. yǒu gào dǒng jiāng zhě, dǒng yǐ yāo wàng zuì zhī, lìng bù zhě pò zhú ǎo qù. ǎo yán yú yì rén, yì rén jiē wèi gǎn tàn. shì xī, dǒng jìng jiù hūn yān. yuán hé liù nián xià wǔ yuè, jiāng huái cóng shì lǐ gōng zuǒ shǐ zhì jīng, huí cì hàn nán, yǔ bó hǎi gāo yuè, tiān shuǐ zhào zǎn, hé nán zì wén dǐng huì yú chuán shě. xiāo huà zhēng yì, gè jǐn jiàn wén. yuè jù dào qí shì, gōng zuǒ wèi zhī chuán.
邑人詢其處,即董妻墓也。詢其二老容貌,即董江之先父母也。董江,本舒州人,里中之人皆得詳之。有告董江者,董以妖妄罪之,令部者迫逐媼去。媼言於邑人,邑人皆為感嘆。是夕,董竟就婚焉。元和六年夏五月,江淮從事李公佐使至京,回次漢南,與渤海高鉞,天水趙儹,河南字文鼎會於傳舍。宵話征異,各盡見聞。鉞具道其事,公佐為之傳。