táng zhǎng qìng zhōng, yǒu chù shì mǎ zhěng, xìng chōng dàn, hǎo xún shān shuǐ, bù zé xiǎn qiào, jǐn néng qí fán. yī rì, jū xiāng zhōng, yīn zhī héng shān zhù róng fēng, yì fú hǔ shī. fú shì nèi dào chǎng yán jié, guǒ shí xīn xiāng, jiān liè bái jīn mǐn. yú fú tà shàng, jiàn yī lǎo sēng, méi háo xuě sè, pǔ yě kuí wú. shén xǐ zhěng lái, shǐ pū qiè náng. sēng yuē: jiǎ jūn pú shǐ jìn xiàn shì shǎo yán lào.
唐長慶中,有處士馬拯,性沖淡,好尋山水,不擇險峭,盡能臍樊。一日,居湘中,因之衡山祝融峰,詣伏虎師。佛室內道場嚴潔,果食馨香,兼列白金皿。於佛榻上,見一老僧,眉毫雪色,樸野魁梧。甚喜拯來,使仆挈囊。僧曰:「假君僕使近縣市少鹽酪。」
zhěng xǔ zhī. pū nǎi zhì jīn xià shān qù, sēng yì bù zhī qù xiàng. é yǒu yī mǎ zhǎo shān rén, yì dú dēng cǐ lái, jiàn zhěng, shén xiāng wèi yuè, nǎi gào zhěng yuē: shì lái dào zhōng yù yī hǔ, shí yī rén, bù zhī shuí shì zhī zǐ.
拯許之。仆乃摯金下山去,僧亦不知去向。俄有一馬沼山人,亦獨登此來,見拯,甚相慰悅,乃告拯曰:「適來道中遇一虎,食一人,不知誰氏之子。」
shuō qí fú shì, nǎi zhěng pú fū yě. zhěng dà hài. zhǎo yòu yún: yáo jiàn hǔ shí rén jǐn, nǎi tuō pí, gǎi fú chán yī, wèi yī lǎo sēng yě.
說其服飾,乃拯僕夫也。拯大駭。沼又云:「遙見虎食人盡,乃脫皮,改服禪衣,為一老僧也。」
zhěng shén bù jù. jí zhǎo jiàn sēng, yuē: zhī cǐ shì yě.
拯甚怖懼。及沼見僧,曰:「只此是也。」
zhěng bái sēng yuē: mǎ shān rén lái, yún mǒu pú shǐ zhì bàn shān lù, yǐ bèi hǔ shāng, nài hé!
拯白僧曰:「馬山人來,雲某僕使至半山路,已被虎傷,奈何!」
sēng nù yuē: pín dào cǐ jìng, shān wú hǔ láng, cǎo wú dú shì, lù jué shé huī, lín jué chī xiāo, wú xìn wàng yǔ ěr.
僧怒曰:「貧道此境,山無虎狼,草無毒螫,路絕蛇虺,林絕鴟鴞,無信妄語耳。」
zhěng xì kuī sēng wěn, yóu dài yīn xuè. xiàng yè, èr rén sù qí shí táng, láo jiān qí hù, míng zhú cì zhī. yè yǐ shēn, wén tíng zhōng yǒu hǔ nù, shǒu chù qí fēi zhě sān sì, lài hù zhuàng ér bù duò. èr zi jù ér fén xiāng, qián chéng kòu shǒu yú táng nèi tǔ ǒu bīn tóu lú zhě. liáng jiǔ, wén tǔ ǒu yín shī yuē: yín rén dàn nì lán zhōng shuǐ, wǔ zi xū fēn liáng pàn jīn, ruò jiào tè jìn zhòng zhāng nǔ, guò qù jiāng jūn bì sǔn xīn.
拯細窺僧吻,猶帶殷血。向夜,二人宿其食堂,牢肩其戶,明燭伺之。夜已深,聞庭中有虎怒,首觸其扉者三四,賴戶壯而不墮。二子懼而焚香,虔誠叩首於堂內土偶賓頭盧者。良久,聞土偶吟詩曰:「寅人但溺欄中水,午子須分良畔金,若教特進重張弩,過去將軍必損心。」
èr zi líng zhī, ér jiě qí yì yuē: yín rén, hǔ yě. lán zhōng, jí jǐng. wǔ zi, jí wǒ ěr. gěn pàn jīn, jí yín mǐn ěr. qí xià liǎng jù wèi néng jiě.
二子聆之,而解其意曰:「寅人,虎也。欄中,即井。午子,即我耳。艮畔金,即銀皿耳。其下兩句未能解。」
jí míng, sēng kòu mén yuē, láng jūn qǐ lái shí zhōu.
及明,僧叩門曰,」郎君起來食粥。」
èr zi fāng gǎn qǐ guān.
二子方敢啟關。
shí zhōu bì, èr zi jì zhī yuē: cǐ sēng qiě zài, wǒ děng hé yóu xià shān?
食粥畢,二子計之曰:「此僧且在,我等何由下山?」
suì zhà sēng yún: jǐng zhōng yǒu yì.
遂詐僧云:「井中有異。」
shǐ kuī zhī. sēng kuī cì, èr zi tuī sēng duò jǐng, qí sēng jí shí huà wèi hǔ, èr zi yǐ jù shí zhèn zhī ér bì yǐ. èr zi suì qǔ yín mǐn xià shān. jìn hūn hēi ér yù yī liè rén, gàn dào páng zhāng gōng, shù shàng wèi péng ér jū, yǔ èr zǐ yuē: wú chù wǒ jī. jiān wèi èr zǐ yuē: qù shān xià bù yuǎn, zhū hǔ fāng bào, hé bù qiě shàng péng lái?
使窺之。僧窺次,二子推僧墮井,其僧即時化為虎,二子以巨石鎮之而斃矣。二子遂取銀皿下山。近昏黑而遇一獵人,幹道旁張□弓,樹上為棚而居,語二子曰:「無觸我機」。兼謂二子曰:「去山下不遠,諸虎方暴,何不且上棚來?」
èr zi jì bù, suì pān yuán ér shàng. jiāng yù rén dìng, hū sān wǔ shí rén guò, huò sēng huò dào huò zhàng fū huò fù nǚ, gē yín zhě xì wǔ zhě, qián zhì gōng suǒ, zhòng nù yuē: cháo lái bèi èr zéi shā róng chán hé, jīn fāng zhuī bǔ zhī, yòu gǎn yǒu rén zhāng wǒ jiāng jūn.
二子悸怖,遂攀緣而上。將欲人定,忽三五十人過,或僧、或道、或丈夫、或婦女,歌吟者、戲舞者,前至□弓所,眾怒曰:「朝來被二賊殺戎禪和,今方追捕之,又敢有人張我將軍。」
suì fā qí jī ér qù. èr zi bìng wén qí shuō, suì jié liè zhě. yuē: cǐ shì chāng guǐ bèi hǔ suǒ shí zhī rén yě, wèi hǔ qián ā dào ěr.
遂發其機而去。二子並聞其說,遂詰獵者。曰:「此是倀鬼、被虎所食之人也,為虎前呵道耳。」
èr zi yīn zhēng liè zhě zhī xìng shì, yuē: míng jìn, xìng niú.
二子因徵獵者之姓氏,曰:「名進,姓牛。」
èr zi dà xǐ yuē: tǔ ǒu shī xià jù yǒu yàn yǐ: tè jìn, nǎi niú jìn yě jiāng jūn, jí cǐ hǔ yě.
二子大喜曰:「土偶詩下句有驗矣:特進,乃牛進也;將軍,即此虎也。」
suì quàn liè zhě zhòng zhāng qí jiàn, liè zhě rán zhī. zhāng bì dēng péng, guǒ yǒu yī hǔ, xiāo hǒu ér zhì, qián zú chù jī, jiàn nǎi zhōng qí sān bān, guàn xīn ér bó. qūn xún, zhū chàng bēn zǒu què huí, fú qí hǔ, kū shén āi, yuē: shuí rén yòu shā wǒ jiāng jūn?
遂勸獵者重張其箭,獵者然之。張畢登棚,果有一虎,哮吼而至,前足觸機,箭乃中其三斑,貫心而踣。逡巡,諸悵奔走卻回,伏其虎,哭甚哀,曰:「誰人又殺我將軍?」
èr zi nù ér chì zhī yuē: rǔ bèi wú zhī xià guǐ, zāo hǔ niè sǐ, wú jīn wèi rǔ bào chóu, bù néng bào xiè, yóu gǎn tòng kū, qǐ yǒu wèi guǐ bù líng rú shì?
二子怒而叱之曰:「汝輩無知下鬼,遭虎齧死,吾今為汝報仇,不能報謝,猶敢慟哭,豈有為鬼不靈如是?」
suì qiǎo rán. hū yǒu yī guǐ dá yuē: dōu bù zhī jiāng jūn nǎi hǔ yě, líng láng jūn zhī shuō, fāng dà xǐng wù.
遂悄然。忽有一鬼答曰:「都不知將軍乃虎也,聆郎君之說,方大醒悟。」
jiù qí hǔ ér mà zhī, gǎn xiè ér qù. jí míng, èr zi fēn yín yǔ liè zhě ér guī ěr.
就其虎而罵之,感謝而去。及明,二子分銀與獵者而歸耳。