ní miào jì, xìng yè shì, jiāng zhōu xún yáng rén yě. chū jià rèn huá, xún yáng zhī jiǎ yě. fù shēng, yǔ huá wǎng fù zhǎng shā guǎng líng jiān. zhēn yuán shí yī nián chūn, zhī tán zhōu, bù fù. guò qī shù yuè, miào jì hū mèng fù bèi fā luǒ xíng, liú xiě mǎn shēn, qì yuē: wú yǔ rǔ fū hú zhōng yù dào, jiē yǐ sǐ yǐ. yǐ rǔ xīn shì yǒu zhì zhě, tiān xǔ fù chóu, dàn yōu míng zhī yì, bù yù xiǎn yán, gù wú yǐn yǔ bào rǔ, chéng néng sī ér fù zhī, wú yì hé hèn.
尼妙寂，姓葉氏，江州潯陽人也。初嫁任華，潯陽之賈也。父升，與華往復長沙、廣陵間。貞元十一年春，之潭州，不復。過期數月，妙寂忽夢父被發裸形，流血滿身，泣曰：「吾與汝夫湖中遇盜，皆已死矣。以汝心似有志者，天許復仇，但幽冥之意，不欲顯言，故吾隱語報汝，誠能思而復之，吾亦何恨。」

miào jì yuē: yǐn yǔ yún hé?
妙寂曰：「隱語云何？」

shēng yuē: shā wǒ zhě, chē zhōng hóu, mén dōng cǎo.
升曰：「殺我者，車中猴，門東草。」

é ér jiàn qí fū xíng zhuàng ruò fù, qì yuē: shā wǒ zhě, hé zhōng zǒu, yī rì fū.
俄而見其夫形狀若父，泣曰：「殺我者，禾中走，一日夫。」

miào jì fǔ yīng ér kū, suì wèi nǚ dì suǒ hū jué, qì gào qí mǔ, hé mén dà hài. niàn qí yǐn yǔ, fèn bù kě zhī. fǎng yú lín sǒu jí xiāng yán zhī yǒu zhī zhě, jiē bù néng jiě. qiū, yì shàng yuán xiàn, zhōu yī zhī suǒ jiāo chù, sì fāng shì dài fū duō wǎng qì yān. ér yòu yì yǒu wǎ guān sì, sì shàng yǒu gé, yǐ shān kàn jiāng. wàn lǐ zài mù, yì jiāng hú zhī jí jìng. yóu rén mǐ zhào, mò bù dēng tiào. miào jì yuē: wú jiāng zī fú qí jiān, cì kě tóng zhě, bì yǒu xǐng wú huò zhě.
妙寂撫膺而哭，遂為女弟所呼覺，泣告其母，闔門大駭。念其隱語，奮不可知。訪於鄰叟及鄉閻之有知者，皆不能解。秋，詣上元縣，舟揖之所交處，四方士大夫多往憩焉。而又邑有瓦棺寺，寺上有閣，倚山瞰江。萬里在目，亦江湖之極境。遊人弭棹，莫不登眺。妙寂曰：「吾將緇服其間，伺可同者，必有醒吾惑者。」

yú shì hè yī shàng yuán, shě shēn wǎ guān sì. rì chí jī zhǒu, sǎ sǎo gé xià, xián zé xǐ yǐ lán kǎn, yǐ cì shí zhě, jiàn gāo guān bó dài, yín xiào ér lái zhě, bì bài ér wèn. jū shù nián, wú néng biàn zhě. shí qī nián, suì zài xīn yǐ, yǒu lǐ gōng zuǒ zhě, bà lǐng nán cóng shì ér lái. lǎn yī dēng gé, shén cǎi juàn yì, pō yì cháng lún. miào jì qián bài wèi, qiě yǐ qián shì wèn zhī. gōng zuǒ yuē: wú píng shēng hǎo wèi rén jiě yí, kuàng zi zhī yuān kěn, ér shén gào rú cǐ, dāng wèi zi sī zhī.
於是褐衣上元，捨身瓦棺寺。日持箕帚，灑掃閣下，閒則徙倚欄檻，以伺識者，見高冠博帶，吟嘯而來者，必拜而問。居數年，無能辨者。十七年，歲在辛已，有李公佐者，罷嶺南從事而來。攬衣登閣，神采雋逸，頗異常倫。妙寂前拜位，且以前事問之。公佐曰：「吾平生好為人解疑，況子之冤懇，而神告如此，當為子思之。」

mò xíng shù bù, xǐ zhāo miào jì yuē: wú dé zhī yǐ! shā rǔ fù zhě shēn lán, shā rǔ fū zhě shēn chūn ěr.
默行數步，喜招妙寂曰：「吾得之矣！殺汝父者申蘭，殺汝夫者申春耳。」

miào jì bēi xǐ wū yàn, bài wèn qí shuō. gōng zuǒ yuē: fū hóu, shēn shēng yě. chē qù liǎng tóu ér yán hóu, gù shēn zì ěr. cǎo ér mén, mén ér dōng, fēi lán zì yé? hé zhōng zǒu zhě, chuān tián guò yě, cǐ yì shēn zì yě. yī rì yòu jiā fū, gài chūn zì ěr. guǐ shén yù huò rén, gù jiāo cuò qí yán, miào jì bēi xǐ, ruò bù zì shèng, jiǔ ér yǎn tì bài xiè yuē: zéi míng jì zhāng, xuě yuān yǒu lù, gǒu huò shì huò, shì bào shēn ēn. fù rén wú tā, wéi jié chéng fèng fú, qí zēng fú hǎi.
妙寂悲喜嗚咽，拜問其說。公佐曰：「夫猴，申生也。車去兩頭而言猴，故申字耳。草而門，門而東，非蘭字耶？禾中走者，穿田過也，此亦申字也。一日又加夫，蓋春字耳。鬼神欲惑人，故交錯其言，「妙寂悲喜，若不自勝，久而掩涕拜謝曰：「賊名既彰，雪冤有路，苟或釋惑，誓報深恩。婦人無他，唯潔誠奉佛，祈增福海。」

nǎi zài bài ér qù. yuán hé chū, sì zhōu pǔ guāng wáng sì, yǒu fàn shì jiè tán, rén zhī wèi sēng yīn bì yóu zhī. sì fāng fú còu, sēng ní fán huì, guān yīn rú shì yān. gōng zuǒ zì chǔ zhī qín, wéi zhōu ér wǎng guān zhī. yǒu yī ní, méi mù lǎng xiù, ruò jiù shí zhě, měi guò bì níng shì gōng zuǒ, ruò yǒu yì ér wèi yán zhě. jiǔ zhī, gōng zuǒ jiāng qù, qí ní jù hū yuē: shì yù zhēn yuán zhōng bù wèi nán hǎi cóng shì hū?
乃再拜而去。元和初，泗州普光王寺，有梵氏戒壇，人之為僧音必由之。四方輻輳，僧尼繁會，觀音如市焉。公佐自楚之秦，維舟而往觀之。有一尼，眉目朗秀，若舊識者，每過必凝視公佐，若有意而未言者。久之，公佐將去，其尼遽呼曰：「侍御貞元中不為南海從事乎？」

gōng zuǒ yuē: rán.
公佐曰：「然。」

rán zé jì xiǎo shī hū?
「然則記小師乎？」

gōng zuǒ yuē: bù jì yě.
公佐曰：「不記也。」

miào jì yuē: xī wǎ guān sì gé qiú jiě chē zhōng hóu zhě yě.
妙寂曰：「昔瓦棺寺閣求解車中猴者也。」

gōng zuǒ wù yuē: jìng huò zéi fǒu?
公佐悟曰：「竟獲賊否？」

duì yuē: zì wù mèng yán, nǎi nán fú, yì míng shì jì, fàn yōng yú jiāng hú zhī jiān.
對曰：「自悟夢言，乃男服，易名士寂，泛傭於江湖之間。

shù nián, wén qí huáng zhī jiān yǒu shēn cūn, yīn wǎng yān. liú zhuǎn zhōu xīng, nǎi wén qí cūn xī běi yú yǒu míng lán zhě, mò wǎng qiú yōng, zhé jiàn qí jià. lán xǐ zhào zhī. é yòu wén qí cóng fù dì yǒu míng chūn zhě. yú shì qín gōng zhí shì, zhòu yè bù lí, jiàn qí kě wèi zhě, bù gù qīng zhòng ér wèi zhī, wèi cháng dài mìng. lán jiā qì zhī. zhòu yǔ qún yōng kǔ zuò, yè qǐn tā xí, wú zhī qí zuò zhàng fū zhě. yú nián, yì zì qín yú, lán yú jìng niàn, shì shì jì, jí zì shì qí zi bù ruò yě. lán huò nóng huò shāng, huò chù huò yú wǔ chāng, guān qǐ bì, xī wěi yān. yīn yàn qí guì zhōng, bàn shì jǐ wù, yì jiàn qí fù jí fū cháng suǒ fú zhě, chuí tì ér jì zhī. ér lán chūn, shū chū jì chù, wèi cháng xié chū, lǜ qí qín yī ér jīng yì qí yī yě. xián zhī shù nián. yǒng zhēn nián zhòng yáng, èr dào yǐn jì zuì, shì jì bēn gào yú zhōu, chéng zuì ér huò. yī wèn ér cí fú, jiù fǎ. dé qí suǒ sàng yǐ guī, jǐn fèng mǔ, ér qǐng cóng shì jiào.
數年，聞蘄、黃之間有申村，因往焉。流轉周星，乃聞其村西北隅有名蘭者，默往求傭，輒賤其價。蘭喜召之。俄又聞其從父弟有名春者。於是勤恭執事，晝夜不離，見其可為者，不顧輕重而為之，未嘗待命。蘭家器之。晝與群傭苦作，夜寢他席，無知其作丈夫者。逾年，益自勤於，蘭逾敬念，視士寂，即自視其子不若也。蘭或農或商，或畜貨於武昌，關啟閉，悉委焉。因驗其櫃中，半是己物，亦見其父及夫常所服者，垂涕而記之。而蘭、春，叔出季處，未嘗偕出，慮其擒一而驚逸其一也。銜之數年。永貞年重陽，二盜飲既醉，士寂奔告於州，乘醉而獲。一問而辭伏，就法。得其所喪以歸，盡奉母，而請從釋教。

shī hóng zhōu tiān gōng sì ní dòng wēi, jí xī shí shòu jiào zhě yě. miào jì, yī nǚ zǐ yě, xuè chéng fù chóu, yāo yì bù duó, suì yǐ mèng mèi zhī yán, huò wù yú jūn zǐ, yǔ qí huò zhě, dé bù tóng tiān, suì cǐ wēi qū, qǐ chóu míng zhé. fàn yǔ wú tā, wéi qián chéng fǎ xiàng yǐ bào xiào ěr.
師洪州天宮寺尼洞微，即昔時受教者也。妙寂，一女子也，血誠復仇，夭亦不奪，遂以夢寐之言，獲悟於君子，與其獲者，得不同天，碎此微軀，豈酬明哲。梵宇無他，唯虔誠法象以報效耳。」

gōng zuǒ dà yì zhī, suì wèi zuò chuán. tài hé gēng xū suì, lǒng xī lǐ fù yán yóu bā nán, yǔ jìn shì shěn tián huì yú péng zhōu.
公佐大異之，遂為作傳。太和庚戌歲，隴西李復言游巴南，與進士沈田會於蓬州。

tián yīn huà qí shì, chí yǐ xiāng shì, yī lǎn ér fù zhī. lù guài zhī rì, suì zuǎn yú cǐ yān.
田因話奇事，持以相示，一覽而復之。錄怪之日，遂纂於此焉。