ní miào jì, xìng yè shì, jiāng zhōu xún yáng rén yě. chū jià rèn huá, xún yáng zhī jiǎ yě. fù shēng, yǔ huá wǎng fù cháng shā guǎng líng jiān. zhēn yuán shí yī nián chūn, zhī tán zhōu, bù fù. guò qī shù yuè, miào jì hū mèng fù bèi fā luǒ xíng, liú xiě mǎn shēn, qì yuē:" wú yǔ rǔ fū hú zhōng yù dào, jiē yǐ sǐ yǐ. yǐ rǔ xīn shì yǒu zhì zhě, tiān xǔ fù chóu, dàn yōu míng zhī yì, bù yù xiǎn yán, gù wú yǐn yǔ bào rǔ, chéng néng sī ér fù zhī, wú yì hé hèn."
尼妙寂,姓叶氏,江州浔阳人也。初嫁任华,浔阳之贾也。父升,与华往复长沙、广陵间。贞元十一年春,之潭州,不复。过期数月,妙寂忽梦父被发裸形,流血满身,泣曰:“吾与汝夫湖中遇盗,皆已死矣。以汝心似有志者,天许复仇,但幽冥之意,不欲显言,故吾隐语报汝,诚能思而复之,吾亦何恨。”
miào jì yuē:" yǐn yǔ yún hé?"
妙寂曰:“隐语云何?”
shēng yuē:" shā wǒ zhě, chē zhōng hóu, mén dōng cǎo."
升曰:“杀我者,车中猴,门东草。”
é ér jiàn qí fū xíng zhuàng ruò fù, qì yuē:" shā wǒ zhě, hé zhōng zǒu, yī rì fū."
俄而见其夫形状若父,泣曰:“杀我者,禾中走,一日夫。”
miào jì fǔ yīng ér kū, suì wèi nǚ dì suǒ hū jué, qì gào qí mǔ, hé mén dà hài. niàn qí yǐn yǔ, fèn bù kě zhī. fǎng yú lín sǒu jí xiāng yán zhī yǒu zhī zhě, jiē bù néng jiě. qiū, yì shàng yuán xiàn, zhōu yī zhī suǒ jiāo chù, sì fāng shì dài fū duō wǎng qì yān. ér yòu yì yǒu wǎ guān sì, sì shàng yǒu gé, yǐ shān kàn jiāng. wàn lǐ zài mù, yì jiāng hú zhī jí jìng. yóu rén mǐ zhào, mò bù dēng tiào. miào jì yuē:" wú jiāng zī fú qí jiān, cì kě tóng zhě, bì yǒu xǐng wú huò zhě."
妙寂抚膺而哭,遂为女弟所呼觉,泣告其母,阖门大骇。念其隐语,奋不可知。访于邻叟及乡阎之有知者,皆不能解。秋,诣上元县,舟揖之所交处,四方士大夫多往憩焉。而又邑有瓦棺寺,寺上有阁,倚山瞰江。万里在目,亦江湖之极境。游人弭棹,莫不登眺。妙寂曰:“吾将缁服其间,伺可同者,必有醒吾惑者。”
yú shì hè yī shàng yuán, shě shēn wǎ guān sì. rì chí jī zhǒu, sǎ sǎo gé xià, xián zé xǐ yǐ lán kǎn, yǐ cì shí zhě, jiàn gāo guān bó dài, yín xiào ér lái zhě, bì bài ér wèn. jū shù nián, wú néng biàn zhě. shí qī nián, suì zài xīn yǐ, yǒu lǐ gōng zuǒ zhě, bà lǐng nán cóng shì ér lái. lǎn yī dēng gé, shén cǎi juàn yì, pō yì cháng lún. miào jì qián bài wèi, qiě yǐ qián shì wèn zhī. gōng zuǒ yuē:" wú píng shēng hǎo wéi rén jiě yí, kuàng zi zhī yuān kěn, ér shén gào rú cǐ, dāng wèi zi sī zhī."
于是褐衣上元,舍身瓦棺寺。日持箕帚,洒扫阁下,闲则徙倚栏槛,以伺识者,见高冠博带,吟啸而来者,必拜而问。居数年,无能辨者。十七年,岁在辛已,有李公佐者,罢岭南从事而来。揽衣登阁,神采隽逸,颇异常伦。妙寂前拜位,且以前事问之。公佐曰:“吾平生好为人解疑,况子之冤恳,而神告如此,当为子思之。”
mò xíng shù bù, xǐ zhāo miào jì yuē:" wú dé zhī yǐ! shā rǔ fù zhě shēn lán, shā rǔ fū zhě shēn chūn ěr."
默行数步,喜招妙寂曰:“吾得之矣!杀汝父者申兰,杀汝夫者申春耳。”
miào jì bēi xǐ wū yè, bài wèn qí shuō. gōng zuǒ yuē:" fū hóu, shēn shēng yě. chē qù liǎng tóu ér yán hóu, gù shēn zì ěr. cǎo ér mén, mén ér dōng, fēi lán zì yé? hé zhōng zǒu zhě, chuān tián guò yě, cǐ yì shēn zì yě. yī rì yòu jiā fū, gài chūn zì ěr. guǐ shén yù huò rén, gù jiāo cuò qí yán," miào jì bēi xǐ, ruò bù zì shèng, jiǔ ér yǎn tì bài xiè yuē:" zéi míng jì zhāng, xuě yuān yǒu lù, gǒu huò shì huò, shì bào shēn ēn. fù rén wú tā, wéi jié chéng fèng fú, qí zēng fú hǎi."
妙寂悲喜呜咽,拜问其说。公佐曰:“夫猴,申生也。车去两头而言猴,故申字耳。草而门,门而东,非兰字耶?禾中走者,穿田过也,此亦申字也。一日又加夫,盖春字耳。鬼神欲惑人,故交错其言,“妙寂悲喜,若不自胜,久而掩涕拜谢曰:“贼名既彰,雪冤有路,苟或释惑,誓报深恩。妇人无他,唯洁诚奉佛,祈增福海。”
nǎi zài bài ér qù. yuán hé chū, sì zhōu pǔ guāng wáng sì, yǒu fàn shì jiè tán, rén zhī wèi sēng yīn bì yóu zhī. sì fāng fú còu, sēng ní fán huì, guān yīn rú shì yān. gōng zuǒ zì chǔ zhī qín, wéi zhōu ér wǎng guān zhī. yǒu yī ní, méi mù lǎng xiù, ruò jiù shí zhě, měi guò bì níng shì gōng zuǒ, ruò yǒu yì ér wèi yán zhě. jiǔ zhī, gōng zuǒ jiāng qù, qí ní jù hū yuē:" shì yù zhēn yuán zhōng bù wéi nán hǎi cóng shì hū?"
乃再拜而去。元和初,泗州普光王寺,有梵氏戒坛,人之为僧音必由之。四方辐辏,僧尼繁会,观音如市焉。公佐自楚之秦,维舟而往观之。有一尼,眉目朗秀,若旧识者,每过必凝视公佐,若有意而未言者。久之,公佐将去,其尼遽呼曰:“侍御贞元中不为南海从事乎?”
gōng zuǒ yuē:" rán."
公佐曰:“然。”
" rán zé jì xiǎo shī hū?"
“然则记小师乎?”
gōng zuǒ yuē:" bù jì yě."
公佐曰:“不记也。”
miào jì yuē:" xī wǎ guān sì gé qiú jiě chē zhōng hóu zhě yě."
妙寂曰:“昔瓦棺寺阁求解车中猴者也。”
gōng zuǒ wù yuē:" jìng huò zéi fǒu?"
公佐悟曰:“竟获贼否?”
duì yuē:" zì wù mèng yán, nǎi nán fú, yì míng shì jì, fàn yōng yú jiāng hú zhī jiān.
对曰:“自悟梦言,乃男服,易名士寂,泛佣于江湖之间。
shù nián, wén qí huáng zhī jiān yǒu shēn cūn, yīn wǎng yān. liú zhuǎn zhōu xīng, nǎi wén qí cūn xī běi yú yǒu míng lán zhě, mò wǎng qiú yōng, zhé jiàn qí jià. lán xǐ zhào zhī. é yòu wén qí cóng fù dì yǒu míng chūn zhě. yú shì qín gōng zhí shì, zhòu yè bù lí, jiàn qí kě wèi zhě, bù gù qīng zhòng ér wèi zhī, wèi cháng dài mìng. lán jiā qì zhī. zhòu yǔ qún yōng kǔ zuò, yè qǐn tā xí, wú zhī qí zuò zhàng fū zhě. yú nián, yì zì qín yú, lán yú jìng niàn, shì shì jì, jí zì shì qí zi bù ruò yě. lán huò nóng huò shāng, huò chù huò yú wǔ chāng, guān qǐ bì, xī wěi yān. yīn yàn qí guì zhōng, bàn shì jǐ wù, yì jiàn qí fù jí fū cháng suǒ fú zhě, chuí tì ér jì zhī. ér lán chūn, shū chū jì chù, wèi cháng xié chū, lǜ qí qín yī ér jīng yì qí yī yě. xián zhī shù nián. yǒng zhēn nián chóng yáng, èr dào yǐn jì zuì, shì jì bēn gào yú zhōu, chéng zuì ér huò. yī wèn ér cí fú, jiù fǎ. dé qí suǒ sàng yǐ guī, jǐn fèng mǔ, ér qǐng cóng shì jiào.
数年,闻蕲、黄之间有申村,因往焉。流转周星,乃闻其村西北隅有名兰者,默往求佣,辄贱其价。兰喜召之。俄又闻其从父弟有名春者。于是勤恭执事,昼夜不离,见其可为者,不顾轻重而为之,未尝待命。兰家器之。昼与群佣苦作,夜寝他席,无知其作丈夫者。逾年,益自勤于,兰逾敬念,视士寂,即自视其子不若也。兰或农或商,或畜货于武昌,关启闭,悉委焉。因验其柜中,半是己物,亦见其父及夫常所服者,垂涕而记之。而兰、春,叔出季处,未尝偕出,虑其擒一而惊逸其一也。衔之数年。永贞年重阳,二盗饮既醉,士寂奔告于州,乘醉而获。一问而辞伏,就法。得其所丧以归,尽奉母,而请从释教。
shī hóng zhōu tiān gōng sì ní dòng wēi, jí xī shí shòu jiào zhě yě. miào jì, yī nǚ zǐ yě, xuè chéng fù chóu, yāo yì bù duó, suì yǐ mèng mèi zhī yán, huò wù yú jūn zǐ, yǔ qí huò zhě, dé bù tóng tiān, suì cǐ wēi qū, qǐ chóu míng zhé. fàn yǔ wú tā, wéi qián chéng fǎ xiàng yǐ bào xiào ěr."
师洪州天宫寺尼洞微,即昔时受教者也。妙寂,一女子也,血诚复仇,夭亦不夺,遂以梦寐之言,获悟于君子,与其获者,得不同天,碎此微躯,岂酬明哲。梵宇无他,唯虔诚法象以报效耳。”
gōng zuǒ dà yì zhī, suì wèi zuò chuán. tài hé gēng xū suì, lǒng xī lǐ fù yán yóu bā nán, yǔ jìn shì shěn tián huì yú péng zhōu.
公佐大异之,遂为作传。太和庚戌岁,陇西李复言游巴南,与进士沈田会于蓬州。
tián yīn huà qí shì, chí yǐ xiāng shì, yī lǎn ér fù zhī. lù guài zhī rì, suì zuǎn yú cǐ yān.
田因话奇事,持以相示,一览而复之。录怪之日,遂纂于此焉。