zhēn yuán zhōng, yǒu wéi zì dōng zhě, yì liè zhī shì yě. cháng yóu tài bái shān tóng, qī zhǐ duàn jiāng jūn zhuāng. duàn yì sù zhī qí zhuàng yǒng zhě. yī rì, yǔ zì dōng tiào wàng shān gǔ, jiàn yī jìng shèn wēi, ruò jiù yǒu xíng jī. zì dōng wèn zhǔ rén yuē: cǐ hé yì yě?
貞元中,有韋自東者,義烈之士也。嘗游太白山同,棲止段將軍莊。段亦素知其壯勇者。一日,與自東眺望山谷,見一徑甚微,若舊有行跡。自東問主人曰:「此何詣也?」
duàn jiāng jūn yuē: xī yǒu èr sēng, jū cǐ shān dǐng, diàn yǔ hóng zhuàng, lín quán shèn jiā, gài táng kāi yuán zhōng wàn huí shī dì zǐ zhī suǒ jiàn yě sì qū yì guǐ gōng, fēi rén lì suǒ néng jí. huò wèn qiáo zhě, shuō: qí sēng wèi guài wù suǒ shí, jīn jué zōng èr sān nián yǐ.
段將軍曰:「昔有二僧,居此山頂,殿宇宏壯,林泉甚佳,蓋唐開元中萬回師弟子之所建也;似驅役鬼工,非人力所能及。或問樵者,說:「其僧為怪物所食,今絕蹤二三年矣。」
yòu wén rén shuō: yǒu èr yè chā yú cǐ shān. yì wú rén gǎn kuī yān.
又聞人說:「有二夜叉於此山。亦無人敢窺焉。」
zì dōng nù yuē: yǔ cāo xīn zài píng qīn bào, yè chā hé lèi, ér gǎn shì rén? jīn xī bì qiè yè chā shǒu, zhì yú mén xià.
自東怒曰:「予操心在平侵暴,夜叉何類,而敢噬人?今夕必挈夜叉首,至於門下。」
jiāng jūn zhǐ yuē: bào hǔ féng hé, sǐ ér wú huǐ.
將軍止曰:「暴虎馮河,死而無悔。」
zì dōng bù gù, zhàng jiàn fèn yī ér wǎng, shì bù kě è. jiāng jūn qiǎo rán yuē: wéi shēng dāng qí jiù ěr!
自東不顧,仗劍奮衣而往,勢不可遏。將軍悄然曰:「韋生當其咎耳!」
zì dōng mén luó niè shí, zhì jīng shè, qiǎo jì wú rén. dǔ èr sēng fáng, dà chǎng qí hù, lǚ xī jù quán, qīn zhěn yǎn rán, ér chén āi níng jī qí shàng. yòu jiàn fó táng nèi xì cǎo róng róng, shì yǒu jù wù yǎn qǐn zhī chù. sì bì duō guà yě zhì xuán xióng zhī lèi, huò páo zhì zhī yú, yì yǒu guō huò xīn. zì dōng nǎi zhī shì qiáo zhě zhī yán bù miù ěr. dù qí yè chā wèi zhì, suì bá bǎi shù, jìng dà rú wǎn, qù zhī yè wèi dà zhàng, jiōng qí hù, yǐ shí fú jù zhī. shì yè, yuè bái rú zhòu. yè wèi fēn, yè chā qiè lù ér zhì, nù qí jiōng jué, dà jiào, yǐ shǒu chù hù, zhé qí shí fú ér bó yú dì. zì dōng yǐ bǎi shù wō qí nǎo, zài jǔ ér sǐ zhī, zhuāi zhī rù shì, yòu hé qí fēi. qǐng zhī, fù yǒu yè chā jì zhì, shì nù qián guī zhě bù jiē jǐ, yì xiāo hǒu, chù qí fēi, fù bó yú hù yù, yòu wō zhī, yì sǐ. zì dōng zhī cí xióng yǐ yǔn, yīng wú chái lèi, suì yǎn guān pēng lù ér shí. jí míng, duàn èr yè chā shǒu, qiè yú lù ér shì duàn. duàn dà hài yuē: zhēn zhōu chù zhī chóu yǐ!
自東捫蘿躡石,至精舍,悄寂無人。睹二僧房,大敞其戶,履錫俱全,衾枕儼然,而塵埃凝積其上。又見佛堂內細草茸茸,似有巨物偃寢之處。四壁多掛野彘、玄熊之類,或庖炙之餘,亦有鍋鑊、薪。自東乃知是樵者之言不謬耳。度其夜叉未至,遂拔柏樹,徑大如碗,去枝葉為大杖,扃其戶,以石佛拒之。是夜,月白如晝。夜未分,夜叉挈鹿而至,怒其扃鐍,大叫,以首觸戶,折其石佛而踣於地。自東以柏樹撾其腦,再舉而死之,拽之入室,又闔其扉。頃之,復有夜叉繼至,似怒前歸者不接己,亦哮吼,觸其扉,復踣於戶閾,又撾之,亦死。自東知雌雄已殞,應無儕類,遂掩關烹鹿而食。及明,斷二夜叉首,挈余鹿而示段。段大駭曰:「真周處之儔矣!」
nǎi pēng lù, yǐn jiǔ jǐn huān, yuǎn jìn guān zhě rú dǔ. yǒu dào shì chū yú chóu rén zhōng, yī zì dōng yuē: mǒu yǒu zhōng kěn, yù pī gào yú zhǎng zhě, kě hū?
乃烹鹿,飲酒盡歡,遠近觀者如堵。有道士出於稠人中,揖自東曰:「某有衷懇,欲披告於長者,可乎?」
zì dōng yuē: mǒu yī shēng jì rén zhī jí, hé wèi bù kě?
自東曰:「某一生濟人之急,何為不可?」
dào shì yuē: mǒu qī xīn dào mén, kěn zhì líng yào, fēi yī zhāo yī xī ěr. sān èr nián qián, shén xiān wèi wú pèi hé lóng hǔ dān yī lú, jù qí dòng ér xiū zhī yǒu rì yǐ. jīn líng yào jiāng chéng, ér shù yǒu yāo mó rù dòng, jiù lú jī chù, yào jǐ fèi sàn. sī dé gāng liè zhī shì, zhàng jiàn wèi zhī. líng yào tǎng chéng, dāng yǒu fèn huì. wèi zhī néng yī xíng fǒu?
道士曰:「某棲心道門,懇志靈藥,非一朝一夕耳。三二年前,神仙為吾配合龍虎丹一爐,據其洞而修之有日矣。今靈藥將成,而數有妖魔入洞,就爐擊觸,藥幾廢散。思得剛烈之士,仗劍衛之。靈藥倘成,當有分惠。未知能一行否?」
zì dōng yǒng yuè yuē: nǎi shēng píng suǒ yuàn yě.
自東踴躍曰:「乃生平所願也。」
suì zhàng jiàn cóng dào shì ér qù. jī xiǎn niè jùn, dāng tài bái zhī gāo fēng jiāng bàn, yǒu yī shí dòng, kě bǎi yú bù, jí dào shì shāo dān zhī shì, wéi dì zǐ yī rén. dào shì yuē yuē: míng chén wǔ gēng chū, qǐng jūn zhàng jiàn dāng dòng mén ér lì, jiàn yǒu guài wù, dàn yǐ jiàn jī zhī.
遂仗劍從道士而去。躋險躡峻,當太白之高峰將半,有一石洞,可百餘步,即道士燒丹之室,唯弟子一人。道士約曰:「明晨五更初,請君仗劍當洞門而立,見有怪物,但以劍擊之。」
zì dōng yuē: jǐn fèng jiào!
自東曰:「謹奉教!」
jiǔ lì zhú yú dòng mén wài yǐ cì zhī. é qǐng, guǒ yǒu jù huī, zhǎng shù zhàng, jīn mù xuě yá, dú qì yīn yù, jiāng yù rù dòng, zì dōng yǐ jiàn jī zhī, shì zhōng qí shǒu, é qǐng, ruò qīng wù ér huà qù, shí qǐng, yǒu yī nǚ zǐ, yán sè jué lì, zhí jì hé zhī huā, huǎn bù ér zhì, zì dōng yòu yǐ jiàn fú zhī, ruò yún qì ér miè. shí qǐng, jiāng yù shǔ, yǒu dào shì chéng yún jià hè, dǎo cóng shén yán, láo zì dōng yuē: yāo mó yǐ jǐn, wú dì zǐ dān jiāng chéng yǐ, wú dāng lái wèi zhèng yě.
久立燭於洞門外以伺之。俄頃,果有巨虺,長數丈,金目雪牙,毒氣氤鬱,將欲入洞,自東以劍擊之,似中其首,俄頃,若輕霧而化去,食頃,有一女子,顏色絕麗,執芰荷之花,緩步而至,自東又以劍拂之,若雲氣而滅。食頃,將欲曙,有道士乘雲駕鶴,導從甚嚴,勞自東曰:「妖魔已盡,吾弟子丹將成矣,吾當來為證也。」
pán xuán hòu míng ér rù, yǔ zì dōng yuē: xǐ rǔ dào shì dān chéng, jīn yǒu shī yī shǒu, rǔ kě jì hé. shī yuē: sān qiū jī sǎng kòu zhēn líng, lóng hǔ jiāo shí jīn yè chéng, jiàng xuě jì níng shēn kě dù, péng hú dǐng shàng cǎi yún shēng.
盤旋候明而入,語自東曰:「喜汝道士丹成,今有詩一首,汝可繼和。詩曰:「三秋稽顙叩真靈,龍虎交時金液成,絳雪既凝身可度,蓬壺頂上彩雲生。」
zì dōng xiáng shī yì, yuē: cǐ dào shì zhī shī.
自東詳詩意,曰:「此道士之師。」
suì shì jiàn ér lǐ zhī. é ér tū rù, yào dǐng bào liè, gèng wú yí zài. dào shì tòng kū zì dōng huǐ hèn zì jiù ér yǐ. èr rén yīn yǐ quán dí qí dǐng qì ér yǐn zhī. zì dōng hòu gèng yǒu shǎo róng, ér shì nán yuè, mò zhī suǒ zhǐ. jīn duàn jiāng jūn zhuāng shàng yǒu yè chā kū lóu jiàn zài. dào tǔ yì mò zhī suǒ zhī.
遂釋劍而禮之。俄而突入,藥鼎爆裂,更無遺在。道士慟哭;自東悔恨自咎而已。二人因以泉滌其鼎器而飲之。自東後更有少容,而適南嶽,莫知所止。今段將軍莊尚有夜叉骷髏見在。道土亦莫知所之。