dà hé zhōng, yǒu chù shì yáo kūn, bù qiú róng dá, cháng yǐ diào yú zì shì. jū yú dōng luò wàn ān shān nán, yǐ qín zūn zì yí. qí cè yǒu liè rén, cháng yǐ wǎng qǔ hú miǎn wèi yè kūn xìng rén, héng shōu shú yǐ fàng zhī, rú cǐ huó zhě shù bǎi. kūn jiù yǒu zhuāng, zhì yú sōng lǐng pú tí sì, kūn chí qí jià ér shú zhī. qí zhī zhuāng sēng huì zhǎo, xíng xiōng, cháng yú qù chù záo jǐng, shēn shù zhàng, tóu yǐ huáng jīng shù bǎi jīn, qiú rén shì fú, guān qí biàn huà. nǎi yǐn kūn dà zuì, tóu yú jǐng zhōng, yǐ wèi shí yàn qí jǐng. kūn jí xǐng, wú jì yuè chū, dàn jī rú huáng jīng ér yǐ.
大和中,有處士姚坤,不求榮達,常以釣漁自適。居於東洛萬安山南,以琴尊自怡。其側有獵人,常以網取狐免為業;坤性仁,恆收贖以放之,如此活者數百。坤舊有莊,質於嵩嶺菩提寺,坤持其價而贖之。其知莊僧惠沼,行兇,常於闃處鑿井,深數丈,投以黃精數百斤,求人試服,觀其變化。乃飲坤大醉,投於井中,以碨石咽其井。坤及醒,無計躍出,但飢茹黃精而已。
rú cǐ shù rì yè, hū yǒu rén yú jǐng kǒu zhào kūn xìng míng, wèi kūn yuē: wǒ hú yě, gǎn jūn huó wǒ zi sūn bù shǎo, gù lái jiào jūn. wǒ, hú zhī tōng tiān zhě, chū xué yú jiā, yīn shàng qiào, nǎi kuī tiān hàn xīng chén, yǒu suǒ mù yān, hèn shēn bù néng fèn fēi, suì níng xì zhù shén, hū rán bù jué fēi chū, niè xū jià yún, dēng tiān hàn, jiàn xiān guān ér lǐ zhī. jūn dàn néng chéng shén mǐn lǜ, zhù xì xuán xū, rú cǐ jīng què, bù sān xún ér zì fēi chū, suī qiào zhī zhì wēi, wú suǒ ài yǐ.
如此數日夜,忽有人於井口召坤姓名,謂坤曰:「我狐也,感君活我子孫不少,故來教君。我,狐之通天者,初穴於家,因上竅,乃窺天漢星辰,有所慕焉,恨身不能奮飛,遂凝盻注神,忽然不覺飛出,躡虛駕雲,登天漢,見仙官而禮之。君但能澄神泯慮,注盻玄虛,如此精確,不三旬而自飛出,雖竅之至微,無所礙矣。」
kūn yuē: rǔ hé suǒ jù yé?
坤曰:「汝何所據耶?」
hú yuē: jūn bù wén xī shēng jīng yún: shén néng fēi xíng, yì néng yí shān.
狐曰:「君不聞《西升經》云:「神能飛形,亦能移山。」
jūn qí nǔ lì!
君其努力!」
yán qì ér qù. kūn xìn qí shuō, yī ér xíng zhī, yuē yī yuè, hū néng tiào chū yú wèi kǒng zhōng. suì jiàn sēng dà hài, shì qí jǐng, yī rán, sēng lǐ kūn, jié qí shì. kūn gào yuē: dàn yú zhōng ěr huáng jīng yī yuè, shēn qīng rú shén, zì néng fēi chū, qiào suǒ bù ài.
言訖而去。坤信其說,依而行之,約一月,忽能跳出於碨孔中。遂見僧;大駭,視其井,依然,僧禮坤,詰其事。坤告曰:「但於中餌黃精一月,身輕如神,自能飛出,竅所不礙。」
sēng rán zhī, qiǎn dì zǐ yǐ suǒ zhuì xià yuē dì zǐ yī yuè hòu lái kuī. dì zǐ rú qí yán, yuè yú lái kuī, sēng yǐ bì yú jǐng ěr. kūn guī xún rì, yǒu nǚ zǐ, zì chēng yāo táo, xié kūn, yún shì fù jiā nǚ, wù wèi nián shào yòu chū, shī zōng, bù kě fù fǎn, yuàn chí jī zhǒu. kūn jiàn qí yāo lì yě róng, zhì yú piān shí shū zhá, jù néng jīng zhì. kūn yì niàn zhī. hòu kūn yīng zhì, qiè yāo táo rù jīng, zhì pán dòu guǎn, yāo táo bù lè, qǔ bǐ tí zhú jiǎn wèi shī yī shǒu yuē: qiān huá jiǔ yù xiàng rén jiān, yù shě qiān huá gèng cǎn yán. zòng yǒu qīng qiū jīn yè yuè, wú yīn zhòng zhào jiù yún huán.
僧然之,遣弟子以索墜下、約弟子一月後來窺。弟子如其言,月余來窺,僧已斃於井耳。坤歸旬日,有女子,自稱夭桃,諧坤,雲「是富家女,誤為年少誘出,失蹤,不可復返,願持箕帚」。坤見其妖麗冶容,至於篇什書札,俱能精至。坤亦念之。後坤應制,挈夭桃入京,至盤豆館,夭桃不樂,取筆題竹簡為詩一首曰:「鉛華久御向人間,欲舍鉛華更慘顏。縱有青丘今夜月,無因重照舊雲鬟。」
yín fěng jiǔ zhī, kūn yì jué rán.
吟諷久之,坤亦矍然。
hū yǒu cáo mù, qiǎn rén zhí liáng quǎn, jiāng xiàn péi dù rù guǎn. quǎn jiàn yāo táo, nù mù chè suǒ, dūn bù shàng jiē. yāo táo yì ér wèi hú, tiào shàng quǎn bèi, jué qí mù. quǎn jīng, téng hào chū guǎn, wàng jīng shān ér cuàn, kūn dà hài zhú zhī, xíng shù lǐ, quǎn yǐ bì, hú jí bù zhī suǒ zhī. kūn chóu chàng bēi xī, jǐn rì bù néng qián jìn, jí yè, yǒu lǎo rén qiè měi yùn yì kūn, yún shì jiù xiāng shí. jì yǐn, kūn zhōng mò néng dá xiāng shí zhī yóu. lǎo rén yǐn bà, zhǎng yī ér qù, yún: bào jūn yì zú yǐ wú sūn yì wú yàng.
忽有曹牧,遣人執良犬,將獻裴度;入館。犬見夭桃,怒目掣鎖,蹲步上階。夭桃亦兒為狐,跳上犬背,抉其目。犬驚,騰號出館,望荊山而竄,坤大駭逐之,行數里,犬已斃,狐即不知所之。坤惆悵悲惜,盡日不能前進,及夜,有老人挈美醞詣坤,雲「是舊相識」。既飲,坤終莫能達相識之由。老人飲罷,長揖而去,云:「報君亦足矣;吾孫亦無恙。」
suì bù jiàn. kūn fāng wù hú yě. hòu jì wú wén yǐ.
遂不見。坤方悟狐也。後寂無聞矣。