zhēn yuán zhōng, yǒu chù shì zhōu hán, wén xué háo jùn zhī shì yě. yīn yí rén mài nú, nián shí sì wǔ, shì qí mào, shén huì xiá, yán shàn rén shuǐ, rú lǚ píng dì, lìng qí chén qián, suī jīng rì yí shí, zhōng wú suǒ kǔ yún shǔ zhī xī hè tán dòng, wú bù jiè yě. hán yīn mǎi zhī, yì qí míng yuē shuǐ jīng, yì qí néng yě. hán zì shǔ chéng zhōu xià xiá, dǐ jiāng líng, jīng qú táng yàn yù, suì lìng shuǐ jīng chén ér shì qí suì yuǎn. shuǐ jīng rù, yí shí ér chū, duō tàn jīn yín qì wù. hán xǐ shén, měi yǐ zhōu yú jiāng tán, jiē lìng shuǐ jīng chén zhī, fù yǒu suǒ de.
貞元中,有處士周邯,文學豪俊之士也。因彝人賣奴,年十四五,視其貌,甚慧黠,言善人水,如履平地,令其沉潛,雖經日移時,終無所苦;雲蜀之溪壑潭洞,無不屆也。邯因買之,易其名曰水精,異其能也。邯自蜀乘舟下峽,抵江陵,經瞿塘、灩澦,遂令水精沉而視其邃遠。水精入,移時而出,多探金銀器物。邯喜甚,每艤舟於江潭,皆令水精沉之,復有所得。
yán liú dǐ jiāng dū, jīng niú zhǔ jī qī, gǔ yún zuì shēn chù shì wēn jiào ruò xī zhào shuǐ guài zhī bīn, yòu shǐ méi rù, yí shí, fù dé bǎo yù, yún: shén yǒu shuǐ guài, mò néng míng zhuàng, jiē nù mù jǐ shǒu, shēn jǐn miǎn huò.
沿流抵江都,經牛渚磯期,古雲最深處是溫嶠爇犀照水怪之濱,又使沒入,移時,復得寶玉,云:「甚有水怪,莫能名狀,皆怒目戟手,身僅免禍。」
yīn zī hán yì zhì fù shàn. hòu shù nián, hán yǒu yǒu rén wáng zé, mù xiāng zhōu, hán shì hé běi ér fǎng zhī zé shén xǐ, yǔ zhī yóu yàn, rì bù néng xiá. yīn xiāng yǔ zhì zhōu běi yú bā jiǎo jǐng, tiān rán pán shí, ér zhòu chéng bā jiǎo yān, kuò kě sān zhàng yú, dàn mù yān yún wěng yù, màn yǎn bǎi yú bù, huì yè yǒu guāng rú huǒ hóng, shè chū qiān chǐ, jiàn wù ruò zhòu. gǔ lǎo xiāng chuán, yún yǒu jīn lóng qián qí dǐ, huò kàng yáng, dǎo zhī, yì shén yǒu yīng. zé yuē: cǐ jǐng yīng yǒu zhì bǎo, dàn wú jì ér jiū qí shì fēi ěr!
因茲邯亦至富贍。後數年,邯有友人王澤,牧相州,邯適河北而訪之;澤甚喜,與之游宴,日不能暇。因相與至州北隅八角井,天然盤石,而甃成八角焉,闊可三丈余,旦暮煙雲蓊鬱,漫衍百餘步,晦夜有光如火紅,射出千尺,鑒物若晝。古老相傳,雲有金龍潛其底,或亢陽,禱之,亦甚有應。澤曰:「此井應有至寶,但無計而究其是非耳!」
hán xiào yuē: shén yì.
邯笑曰:「甚易。」
suì mìng shuǐ jīng yuē: rǔ kě yǔ wǒ tóu cǐ jǐng dào dǐ, kàn yǒu hé guài yì zé yì dāng yǒu suǒ shǎng yě.
遂命水精曰:「汝可與我投此井到底,看有何怪異;澤亦當有所賞也。」
shuǐ jīng yǐ jiǔ bù rù shuǐ, xīn rán tuō yī, chén zhī liáng jiǔ ér chū, yǔ hán yuē: yǒu yī huáng lóng jí dà, lín rú jīn sè, bào shù kē míng zhū shú mèi. shuǐ jīng yù jié zhī, dàn shǒu wú rèn, dàn qí lóng hū jué, shì yǐ bù gǎn chù. ruò dé yī lì jiàn. rú lóng jué, dāng zhǎn zhī, wú dàn yě.
水精已久不入水,忻然脫衣,沉之良久而出,語邯曰:「有一黃龍極大,鱗如金色,抱數顆明珠熟寐。水精欲劫之,但手無刃,憚其龍忽覺,是以不敢觸。若得一利劍。如龍覺,當斬之,無憚也。」
hán yǔ zé dà xǐ. zé yuē: wú yǒu jiàn, fēi cháng zhī bǎo yě, rǔ kě chí ér wǎng jié zhī.
邯與澤大喜。澤曰:「吾有劍,非常之寶也,汝可持而往劫之。」
shuǐ jīng yǐn jiǔ, zhàng jiàn ér rù. yí shí, sì miàn guān zhě rú dǔ. hū jiàn shuǐ jīng zì jǐng miàn yuè chū shù bǎi bù, xù yǒu jīn shǒu yì zhǎng shù bǎi chǐ, zhǎo jiǎ fēng yǐng, zì kōng ná jué shuǐ jīng, què rù jǐng qù. zuǒ yòu shè lì, bù gǎn jìn dǔ. dàn hán bēi qí shuǐ jīng, zé hèn shī qí bǎo jiàn. qūn xún, yǒu yī lǎo rén, shēn yī hè qiú, mào shén gǔ pǔ, ér yè zé yuē: mǒu tǔ dì zhī shén, shǐ jūn hé róng yì ér qīng qí bǎi xìng? cǐ kàng jīn lóng, shì shàng xuán shǐ zhě, zǎi qí guī bì, zé rùn yī fāng. qǐ yǒu xìn yī wēi wù, yù yīn shuì ér jié zhī? lóng hū zhèn nù, zuò yòng shén huà, yáo tiān guān, bǎi dì zhóu, chuí shān yuè ér suì qiū líng, bǎi lǐ wèi jiāng hú, wàn rén wèi yú biē, jūn zhī gǔ ròu yān kě bǎo? xī zhě zhōng lí bù ài qí bǎo, yú cháng zì fǎn qí zhū, zi bù zhī xiào, nǎi sì qí tān lán zhī xīn, zòng shǐ huá rèn zhī tú, qǔ bǎo wú dàn! jīn yǐ dàn qí qū ér duàn qí zhū yǐ.
水精飲酒,仗劍而入。移時,四面觀者如堵。忽見水精自井面躍出數百步,續有金手亦長數百尺,爪甲鋒穎,自空拿攫水精,卻入井去。左右懾栗,不敢近睹。但邯悲其水精,澤恨失其寶劍。逡巡,有一老人,身衣褐裘,貌甚古樸,而謁澤曰:「某土地之神,使君何容易而輕其百姓?此亢金龍,是上玄使者,宰其瑰璧,澤潤一方。豈有信一微物,欲因睡而劫之?龍忽震怒,作用神化,搖天關,擺地軸,捶山嶽而碎丘陵,百里為江湖,萬人為魚鱉,君之骨肉焉可保?昔者鍾離不愛其寶,盂嘗自返其珠,子不之效,乃肆其貪婪之心,縱使猾韌之徒,取寶無憚!今已啖其軀而鍛其珠矣。」
zé nǎn hèn, wú cí ér duì. yòu yuē: jūn xū huǒ jí huǐ guò ér dǎo yān, wú shǐ shén nù ěr.
澤赧恨,無詞而對。又曰:「君須火急悔過而禱焉,無使甚怒耳。」
lǎo rén shū qù, zé suì jù shēng láo diàn zhī.
老人倏去,澤遂具牲牢奠之。