strong lǐ sì shí liù yán gé sì shí liù xiōng lǐ bā strong
禮四十六 沿革四十六 凶禮八
sàng zhì zhī sì
喪制之四
jiàn chē mǎ míng qì jí shì guān zhōu hòu hàn jìn běi qí suí dà táng
薦車馬明器及飾棺（周 後漢 晉 北齊 隋 大唐）
zhōu zhì, dà sàng, jí zǔ, sàng zhù shì guān, nǎi zài, suì yù zhī. zǔ, wèi xíng shǐ yě, yì diàn yě. shì guān, shè liǔ chí niǔ zhī shǔ. qí cì xù, zài ér hòu shì, jì shì, dāng xuán chē xiàng wài, sàng zhù yù zhī. yù zhī zhě, zhí dào jū qián, què xíng wèi jié dù yě. zhū hóu dài fū shì sàng, jiù jì cháo, nǎi jiàn chē, zhí dōng róng, běi zhōu. jiàn, jìn yě. jìn chē zhě, xiàng shēng shí jiāng xíng chén jià, jīn shí wèi zhī hún chē. zhōu, yuán yě. chē dāng dōng róng, dōng chén xī shàng yú zhōng tíng. jiàn chéng chē, lù qiǎn pì jīn, gàn zé, gé gé yè, zài zhān, zài pí biàn fú. yīng pèi bèi lēi xuán yú héng. shì chéng zhàn chē. lù qiǎn, lù xià máo yě. pì jīn, fù líng yě. yù zǎo yuē:" shì qí chē, lù pì jīn bào zhí." gàn, dùn yě. zé, shǐ fú yě. gé yè, jiāng yě. zhān, jīng qí zhī shǔ, tōng bó yuē zhān, gū qīng suǒ jiàn. pí biàn fú zhě, shì shuò zhī fú yě. bèi lēi, bèi shì lēi yě. yǒu gàn wú bīng, yǒu fú wú gōng shǐ, míng bù yòng yě. pì jīn yīn mì. gé yè yīn xī liè fǎn. dào chē zài cháo fú. dào chē, zhāo xī jí yàn chū rù zhī chē. cháo fú, rì shì cháo zhī fú, xuán yī sù shang yě. gǎo chē zài suō lì. gǎo, sàn yě. sàn chē, yǐ tián yǐ bǐ zhī chē yě. suō lì, bèi yǔ fú yě. fán dào chē gǎo chē zhī yīng pèi jí lēi, yì xuán yú héng. jiàn mǎ yīng sān jiù. rù mén, běi miàn jiāo pèi, yǔ rén jiā qiān zhī. jià chē zhī mǎ, měi chē èr pǐ. yīng, mǎ yāng yě. jiù, chéng yě. zhū hóu zhī chén, shì yīng yǐ sān sè ér sān chéng. cǐ sān sè zhě, gài tiáo sī yě. shì zhī rú jì rán. tiān zǐ zhī chén rú qí mìng shù. wáng zhī gé lù, tiáo yīng. yǔ rén, yǎng mǎ zhě. zài zuǒ yòu yuē jiā. jì diàn nǎi jiàn mǎ, wèi qí jiàn wū miào zhōng. fán rù mén zhě, sān fēn tíng yī zài nán. yù zhě zhí cè lì yú mǎ hòu, kū chéng yǒng, yòu hái chū. zhǔ rén yú shì nǎi kū yǒng yě. jiàn chē zhī lǐ, chéng yú jiàn mǎ. bīn chū, zhǔ rén sòng yú mén wài. yǒu sī qǐng zǔ qī. zhǔ rén rù tǎn, nǎi zài, yǒng wú suàn, zú shù, xí. tǎn, wèi zài biàn yě. nǎi jǔ jiù què xià ér zài zhī. shù, shù guān yú jiù chē." bīn chū, suì jiàng nà chē yú jiē xián", wèi cǐ chē yě. jiàng diàn, dāng qián shù. xià qiān jiù zhī diàn yě. dāng qián shù, yóu dāng shī ǒu. yì zài jiù chē xī, shù yǒu qián hòu. ǒu, wǔ huí fǎn. shāng zhù shì jiù yī chí, niǔ qián chì jīng hòu zī, qí sān cǎi, wú bèi. shì jiù, wèi shè qiáng liǔ yě. jīn diàn nǎi qiáng wèi cǐ yě. qiáng yǒu bù wéi, liǔ yǒu bù huāng. chí zhě, xiàng gōng shì zhī chéng liù, yǐ zhú wèi zhī, rú xiǎo chē líng, yī yǐ qīng bù. yī chí xuán yú liǔ qián. shì bù yú jiǎo. niǔ suǒ yǐ jié lián wéi huāng, qián chì hòu hēi, yīn yǐ wèi shì. zuǒ yòu miàn gè yǒu qián hòu. qí, jū liǔ zhī zhōng yāng, ruò jīn xiǎo chē gài shàng ruí yǐ. yǐ sān cǎi zēng wèi zhī, shàng zhū, zhōng bái, xià cāng, zhe yǐ xù. yuán shì yǐ shàng yǒu bèi. fèng rén fèng guān shì, xiào zǐ jì qǐ jiàn guān, yóu jiàn qīn zhī shēn yě. jì zài shì ér xíng, suì yǐ zàng, ruò cún shí jū yú wéi mù ér jiā wén xiù yǐ. yī shà liǔ zhī cái. bì xiān chán yī qí mù, nǎi yǐ zhāng shì yě. liǔ zhī yán jù yě, zhū shì zhī suǒ jù. shì guān: jūn lóng wéi, sān chí, zhèn róng, fǔ huāng, huǒ sān liè, fú sān liè, sù jǐn chǔ, jiā wéi huāng, xūn niǔ liù, qí wǔ cǎi, wǔ bèi, fǔ shà èr, fú shà èr, huà shà èr, jiē dài guī, yú yuè fú chí jūn xūn dài liù, xūn pī liù. dài fū huà wéi, èr chí, bù zhèn róng, huà huāng, huǒ sān liè, fú sān liè, sù jǐn chǔ, xūn niǔ èr, xuán niǔ èr, qí sān cǎi, sān bèi, fú shà èr, huà shà èr, jiē dài suī, yú yuè fú chí dài fū dài, qián xūn hòu xuán, pī yì rú zhī. shì bù wéi bù huāng, yī chí, yú jiǎo, xūn niǔ èr, zī niǔ èr, qí sān cǎi, yī bèi, huà shà èr, jiē dài suī shì dài, qián xūn hòu zī, èr pī yòng xūn. shì guān zhě, yǐ huá dào lù jí kuàng zhōng, bù yù zhòng è qí qīn yě. huāng, méng yě. zài páng yuē wéi, zài shàng yuē huāng, jiē suǒ yǐ yī liǔ yě. shì bù wéi bù huāng zhě, bái bù yě. jūn dài fū jiā wén zhāng yān. fǔ huāng, yuán biān wèi fǔ wén huà huāng, lǜ biān wèi yún qì huǒ fú wèi liè yú qí zhōng ěr. dài fū yǐ shàng, yǒu chǔ yǐ chèn fù guān, nǎi jiā wéi huāng yú qí shàng. niǔ, suǒ yǐ jié lián wéi huāng zhě yě. chí, yǐ zhú wèi zhī, rú xiǎo chē líng, yī yǐ qīng bù. liǔ xiàng gōng shì. xuán chí yú huāng zhī zhǎo duān, ruò chéng liù rán. tán gōng yuē" chí shì zhòng liù", rú táng zhī yǒu chéng liù yě. chéng liù yǐ mù wèi zhī, yòng xíng shuǐ, yì gōng zhī shì yě. jūn dài fū yǐ tóng wèi yú, xuán yú chí xià. yú, yú dí yě, qīng zhì wǔ sè, huà zhī yú jiǎo zēng ér chuí zhī, yǐ wèi zhèn róng, xiàng shuǐ cǎo zhī dòng yáo, xíng zé yòu yú shàng fú chí. zá jì yuē" dài fū bù yú jiǎo, shǔ yú chí xià", shì bù zhèn róng yě. shì zé qù yú. qí, xiàng chē gài ruí, fèng hé zá cǎi wèi zhī, xíng rú guā fēn rán, zhuì bèi luò qí shàng jí páng. dài zhī yán zhí yě, suǒ yǐ lián xì guān shù yǔ liǔ cái, shǐ xiāng zhí, yīn ér jié qián hòu pī yě. hàn lǐ, shà yǐ mù wèi kuāng, guǎng sān chǐ, gāo èr chǐ sì cùn, fāng liǎng jiǎo gāo, yī yǐ bái bù. huà zhě, huà yún qì, qí yú gè rú qí xiàng, bǐng zhǎng wǔ chǐ, chē xíng shǐ rén chí zhī ér cóng, jì biǎn, shù yú kuàng zhōng. tán gōng yuē" zhōu rén qiáng zhì shà" shì yě. suī dāng wèi ruí, dú rú guān ruí zhī ruí, gài wǔ cǎi yǔ zhù yú shà shǒu yě. shè pī, pī, luò liǔ guān shàng, guàn jié yú dài, rén jū páng qiān zhī, yǐ bèi qīng kuī yě. shǔ yǐn. shǔ, zhe yě. yǐn, suǒ yǐ yǐn jiù chē. zài zhóu chūn yuē fú. gǔ zhě rén yǐn jiù, chūn qiū chuán yuē:" zuò yǐn zhě ér kū zhī sān." chén míng qì yú chéng chē zhī xī. chén míng qì chéng chē zhī xī, zé zhòng běi yě. zhé, héng fù zhī. zhé yóu guǐ yě. fāng záo lián mù wèi zhī, gài rú chuáng, ér suō zhě sān, héng zhě wǔ, wú zé, biǎn shì bì, jiā zhī kuàng shàng, yǐ chéng kàng xí. héng chén zhī zhě, wèi bāo shāo yǐ xià qiàn yú qí běi biàn yě. fù zhī, jiàn shàn miàn yě. zhé yīn zhī shè fǎn. guǐ yīn jū huǐ fǎn. qiàn yīn cè gēng fǎn. xià tóng. kàng mù héng sān suō èr. kàng, yù yě, suǒ yǐ yù zhǐ tǔ zhě. qí héng yǔ suō, gè zú yǎn kuàng. jiā kàng xí sān. xí suǒ yǐ yù chén yě. jiā yīn, yòng shū bù, zī jiǎn, yǒu fú, yì suō èr héng sān. yīn suǒ yǐ jí guān yě. jiǎn, qiǎn yě. fú, yuán zhī. yì zhě, yì kàng mù yě. jí qí yòng zhī, mù sān zài shàng, yīn èr zài xià, xiàng tiān sān hé dì èr, rén cáng qí zhōng yān. jīn wén jiǎn zuò qiǎn. shū, cū yě, wèi gōng cū bù. qì, xī nán shàng, qiàn. qì, mù yán zhī yě. chén míng qì yǐ xī xíng, nán duān wèi shàng. qiàn, qū yě, bù róng zé qū ér fǎn zhī. yīn yīn zài kàng mù shàng, chén qì cì zhī. bāo èr suǒ yǐ guǒ diàn yáng shǐ zhī ròu. shāo sān, shǔ jì mài shāo, běn zhǒng lèi, qí róng gài yǔ guǐ tóng. wèng sān, xī hǎi xiè, mì yòng shū bù. wèng, wǎ qì yě. xiè, jiāng guì zhī xiè yě. nèi zé yuē" xiè guì yǔ jiāng". mì, fù yě. wǔ èr, lǐ jiǔ, mì yòng gōng bù. wǔ yì wǎ qì. jiē mù héng jiǔ zhī. héng, suǒ yǐ guǐ bāo shāo wèng wǔ yě. jiǔ dāng wèi jiǔ, jiǔ wèi yǐ gài àn sāi qí kǒu. měi qì yì héng. yòng qì: gōng shǐ lěi sì liǎng dūn liǎng yú pán yí, yí shí yú pán zhōng, nán liú. cǐ jiē cháng yòng zhī qì. yú, shèng tāng jiāng. pán yí, guàn qì yě. liú, yí kǒu yě. wú jì qì, shì lǐ lüè. dài fū yǐ shàng, jiān yòng guǐ qì rén qì. yǒu yàn lè qì kě yě. yǔ bīn yàn yǐn yòng lè zhī qì. yì qì: jiǎ zhòu gàn zé. cǐ jiē shī yì zhī qì yě. jiǎ, kǎi. zhòu, dōu móu yě. gàn, dùn. zé, shǐ fú. yàn qì: zhàng, lì, shà. yàn jū ān tǐ zhī qì yě. lì, zhú zhú wū gài yě. shà, shàn. chè diàn jīn xí, qí yú xī fāng, zhǔ rén yào jié ér yǒng. jīn xí qí yú xī fāng, zǔ diàn jiāng yòng yān. yào jié zhě, lái xiàng shēng, zhàng fū yǒng qù xiàng jiàng, fù rén yǒng. jì bìn, xún ér bù cái yǔ míng qì. mù gōng yí gān là, qiě yù chéng. cái, guǒ cái yě.
周制，大喪，及祖，喪祝飾棺，乃載，遂御之。（祖，為行始也，亦奠也。飾棺，設柳池紐之屬。其次序，載而後飾，既飾，當旋車向外，喪祝御之。御之者，執翿居前，卻行為節度也。）諸侯、大夫、士喪，柩既朝，乃薦車，直東榮，北輈。（薦，進也。進車者，象生時將行陳駕，今時謂之魂車。輈，轅也。車當東榮，東陳西上於中庭。）薦乘車，鹿淺｛辟巾｝，干笮，革〈革曳〉，載旃，載皮弁服。纓轡、貝勒懸於衡。（士乘棧車。鹿淺，鹿夏毛也。｛辟巾｝，覆笭也。玉藻曰："士齊車，鹿｛辟巾｝豹犆。"干，楯也。笮，矢箙也。〈革曳〉，韁也。旃，旌旗之屬，通帛曰旃，孤卿所建。皮弁服者，視朔之服也。貝勒，貝飾勒也。有干無兵，有箙無弓矢，明不用也。｛辟巾｝音覓。〈革曳〉音息列反。）道車載朝服。（道車，朝夕及燕出入之車。朝服，日視朝之服，玄衣素裳也。）稿車載蓑笠。（稿，散也。散車，以田以鄙之車也。蓑笠，備雨服也。凡道車稿車之纓轡及勒，亦懸於衡。）薦馬纓三就。入門，北面交轡，圉人夾牽之。（駕車之馬，每車二匹。纓，馬鞅也。就，成也。諸侯之臣，飾纓以三色而三成。此三色者，蓋條絲也。飾之如罽然。天子之臣如其命數。王之革路，條纓。圉人，養馬者。在左右曰夾。既奠乃薦馬，為其踐污廟中。凡入門者，三分庭一在南。）御者執策立於馬後，哭成踴，右還出。（主人於是乃哭踴也。薦車之禮，成於薦馬。）賓出，主人送於門外。有司請祖期。主人入袒，乃載，踴無算，卒束，襲。（袒，為載變也。乃舉柩卻下而載之。束，束棺於柩車。"賓出，遂匠納車於階閒"，謂此車也。）降奠，當前束。（下遷柩之奠也。當前束，猶當屍腢。亦在柩車西，束有前後。腢，五回反。）商祝飾柩一池，紐前〈赤巠〉後緇，齊三采，無貝。（飾柩，為設牆柳也。巾奠乃牆謂此也。牆有布帷，柳有布荒。池者，象宮室之承霤，以竹為之，如小車笭，衣以青布。一池懸於柳前。士不揄絞。紐所以結連帷荒，前赤後黑，因以為飾。左右面各有前後。齊，居柳之中央，若今小車蓋上蕤矣。以三采繒為之，上朱，中白，下蒼，著以絮。元士以上有貝。）縫人縫棺飾，（孝子既啟見棺，猶見親之身也。既載飾而行，遂以葬，若存時居於帷幕而加文繡矣。）衣翣柳之材。（必先纏衣其木，乃以張飾也。柳之言聚也，諸飾之所聚。）飾棺：君龍帷，三池，振容，黼荒，火三列，黻三列，素錦褚，加帷荒，纁紐六，齊五采，五貝，黼翣二，黻翣二，畫翣二，皆戴珪，魚躍拂池；君纁戴六，纁披六。大夫畫帷，二池，不振容，畫荒，火三列，黻三列，素錦褚，纁紐二，玄紐二，齊三采，三貝，黻翣二，畫翣二，皆戴綏，魚躍拂池；大夫戴，前纁後玄，披亦如之。士布帷布荒，一池，揄絞，纁紐二，緇紐二，齊三采，一貝，畫翣二，皆戴綏；士戴，前纁後緇，二披用纁。（飾棺者，以華道路及壙中，不欲眾惡其親也。荒，蒙也。在旁曰帷，在上曰荒，皆所以衣柳也。士布帷布荒者，白布也。君大夫加文章焉。黼荒，緣邊為黼文；畫荒，綠邊為雲氣；火黻為列於其中耳。大夫以上，有褚以襯覆棺，乃加帷荒於其上。紐，所以結連帷荒者也。池，以竹為之，如小車笭，衣以青布。柳象宮室。懸池於荒之爪端，若承霤然。檀弓曰"池視重霤"，如堂之有承霤也。承霤以木為之，用行水，亦宮之飾也。君大夫以銅為魚，懸於池下。揄，揄狄也，青質五色，畫之於絞繒而垂之，以為振容，象水草之動搖，行則又魚上拂池。雜記曰"大夫不揄絞，屬於池下"，是不振容也。士則去魚。齊，象車蓋蕤，縫合雜採為之，形如瓜分然，綴貝絡其上及旁。戴之言值也，所以連繫棺束與柳材，使相值，因而結前後披也。漢禮，翣以木為筐，廣三尺，高二尺四寸，方兩角高，衣以白布。畫者，畫雲氣，其餘各如其象，柄長五尺，車行使人持之而從，既窆，樹於壙中。檀弓曰"周人牆置翣"是也。綏當為緌，讀如冠蕤之蕤，蓋五采羽注於翣首也。）設披，（披，絡柳棺上，貫結於戴，人居旁牽之，以備傾虧也。）屬引。（屬，著也。引，所以引柩車。在軸輴曰紼。古者人引柩，春秋傳曰："坐引者而哭之三。"）陳明器於乘車之西。（陳明器乘車之西，則重北也。）折，橫覆之。（折猶庋也。方鑿連木為之，蓋如床，而縮者三，橫者五，無簀，窆事畢，加之壙上，以承抗席。橫陳之者，為苞筲以下綪於其北便也。覆之，見善面也。折音之設反。庋音居毀反。綪音側耕反。下同。）抗木橫三縮二。（抗，御也，所以御止土者。其橫與縮，各足掩壙。）加抗席三。（席所以御塵也。）加茵，用疏布，緇翦，有幅，亦縮二橫三。（茵所以藉棺也。翦，淺也。幅，緣之。亦者，亦抗木也。及其用之，木三在上，茵二在下，象天三合地二，人藏其中焉。今文翦作淺。疏，粗也，謂功粗布。）器，西南上，綪。（器，目言之也。陳明器以西行，南端為上。綪，屈也，不容則屈而反之。）茵；（茵在抗木上，陳器次之。）苞二；（所以裹奠羊豕之肉。）筲三，黍、稷、麥；（筲，畚種類，其容蓋與簋同。）罋三，醯、醢、屑，冪用疏布。（罋，瓦器也。屑，薑桂之屑也。內則曰"屑桂與姜"。冪，覆也。）甒二，醴、酒，冪用功布。（甒亦瓦器。）皆木桁久之。（桁，所以庋苞筲罋甒也。久當為灸，灸謂以蓋按塞其口。每器異桁。）用器：弓、矢、耒、耜、兩敦、兩杅、盤、匜，匜實於盤中，南流。（此皆常用之器。杅，盛湯漿。盤匜，盥器也。流，匜口也。）無祭器，（士禮略。大夫以上，兼用鬼器、人器。）有燕樂器可也。（與賓燕飲用樂之器。）役器：甲、胄、干、笮。（此皆師役之器也。甲，鎧。胄，兜鍪也。干，楯。笮，矢箙。）燕器：杖，笠，翣。（燕居安體之器也。笠，竹｛竹洿｝蓋也。翣，扇。）徹奠巾席，俟於西方，主人要節而踴。（巾席俟於西方，祖奠將用焉。要節者，來象升，丈夫踴；去象降，婦人踴。）既殯，旬而布材與明器。（木工宜乾臘，且豫成。材，槨材也。）
shuō yuē: zhòng xiàn yán yú zēng zǐ yuē:" xià hòu shì yòng míng qì, shì rén wú zhī yě suǒ wèi zhì sǐ zhī. zhòng xiàn, kǒng zǐ dì zǐ yuán xiàn yě. yīn rén yòng jì qì, shì rén yǒu zhī yě suǒ wèi zhì shēng zhī. zhōu rén jiān yòng zhī, shì rén yí yě." yán shǐ rén yí yú wú zhī yǔ yǒu zhī. zēng zǐ yuē:" qí bù rán hū! qí bù rán hū! fēi qí shuō zhī fēi yě. fū míng qì, guǐ qì yě jì qì, rén qì yě. fū gǔ zhī rén hú wèi ér sǐ qí qīn hū?" yán zhòng xiàn zhī yán sān zhě jiē fēi. cǐ huò yòng guǐ qì, huò yòng rén qì. kǒng zǐ yuē:" zhī sǐ ér zhì sǐ zhī, bù rén ér bù kě wèi yě zhī sǐ ér zhì shēng zhī, bù zhì ér bù kě wèi yě. zhī, wǎng yě. sǐ zhī shēng zhī, wèi wú zhī yǔ yǒu zhī. wèi, xíng yě. shì gù zhú bù chéng yòng, wǎ bù chéng wèi, mù bù chéng zhuó, chéng yóu shàn yě. zhú bù kě shàn yòng, wèi biān wú téng yě. wèi dāng wèi mèi. mèi, huì yě. huì yīn huì. qín sè zhāng ér bù píng, yú shēng bèi ér bù hé, wú gōng shāng zhī diào. yǒu zhōng qìng ér wú sǔn jù, bù xuán zhī yě. héng yuē sǔn, zhí yuē jù. qí yuē míng qì, shén míng zhī yě." yán shén míng, sǐ zhě yě. shén míng zhě fēi rén suǒ zhī, gù qí qì rú cǐ. kǒng zǐ wèi:" wèi míng qì zhě, zhī sàng dào yǐ, bèi wù ér bù kě yòng yě. shén yǔ rén yì dào, zé bù xiāng shāng. āi zāi! sǐ zhě ér yòng shēng zhě zhī qì yě, bù dài yú yòng xùn hū zāi! dài, jǐ yě. shā rén yǐ wèi sǐ zhě yuē xùn. yòng qí qì zhě, jiàn jǐ yú yòng rén. tú chē chú líng, zì gǔ yǒu zhī, chú líng, shù máo wèi rén mǎ yě. wèi zhī líng zhě, shén dào zhī lèi. míng qì zhī dào yě." yán yǔ míng qì tóng. chén qì zhī dào, duō chén ér shěng nà zhī, kě yě shěng chén ér jǐn nà zhī, kě yě. duō chén zhī, wèi bīn kè zhī fù qì yě, yǐ duō wèi róng. shěng chén zhī, wèi zhǔ rén zhī míng qì yě, yǐ jié wèi lǐ.
說曰：仲憲言於曾子曰："夏后氏用明器，示人無知也；（所謂致死之。仲憲，孔子弟子原憲也。）殷人用祭器，示人有知也；（所謂致生之。）周人兼用之，示人疑也。"（言使人疑於無知與有知。）曾子曰："其不然乎！其不然乎！（非其說之非也。）夫明器，鬼器也；祭器，人器也。夫古之人胡為而死其親乎？"（言仲憲之言三者皆非。此或用鬼器，或用人器。）孔子曰："之死而致死之，不仁而不可為也；之死而致生之，不智而不可為也。（之，往也。死之生之，謂無知與有知。為，行也。）是故竹不成用，瓦不成味，木不成斫，（成猶善也。竹不可善用，謂邊無縢也。味當為沬。沬，靧也。靧音誨。）琴瑟張而不平，竽笙備而不和，（無宮商之調。）有鐘磬而無簨虡，（不懸之也。橫曰簨，植曰虡。）其曰明器，神明之也。"（言神明，死者也。神明者非人所知，故其器如此。）孔子謂："為明器者，知喪道矣，備物而不可用也。（神與人異道，則不相傷。）哀哉！死者而用生者之器也，不殆於用殉乎哉！（殆，幾也。殺人以衛死者曰殉。用其器者，漸幾於用人。）塗車芻靈，自古有之，（芻靈，束茅為人馬也。謂之靈者，神道之類。）明器之道也。"（言與明器同。）陳器之道，多陳而省納之，可也；省陳而盡納之，可也。（多陳之，謂賓客之賻器也，以多為榮。省陳之，謂主人之明器也，以節為禮。）
hòu hàn zhì, zhū hóu wáng liè hóu, zhāng guān hēi qī. zhōng èr qiān dàn yǐ xià, kǎn hóu qī. kōng zhōng kān hé ér qī zhī, rú qī kǎn hóu, jí kōng hóu. zài shì yǐ gài, lóng shǒu yú wěi, huá bù qiáng, xūn shàng zhōu, jiāo luò qián hòu, yún qì huà wéi shang. zhōng èr qiān dàn yǐ shàng yǒu zī, zuǒ lóng yòu wǔ. gōng hóu yǐ shàng, jiā yǐ lù fú xióng. qiān dàn yǐ xià, zī bù gài qiáng, lóng shǒu yú wěi ér yǐ. huáng shòu yǐ xià zhì yú chù shì, jiē yǐ diàn xí wèi qiáng gài. qí zhèng fēi fū rén qī jiē rú zhī.
後漢制，諸侯王、列侯，樟棺黑漆。中二千石以下，坎侯漆。（空中勘合而漆之，如漆坎侯，即箜篌。）載飾以蓋，龍首魚尾，華布牆，纁上周，交絡前後，雲氣畫帷裳。中二千石以上有輜，左龍右武。公侯以上，加倚鹿伏熊。千石以下，輜布蓋牆，龍首魚尾而已。黃綬以下至於處士，皆以簟席為牆蓋。其正妃、夫人、妻皆如之。
jìn hè xún yún:" shì guān yī yǐ bù, xuán shàng xūn xià. huà wéi huāng yún qì, bù wèi lóng. líng wéi yì bù yǐ gàn zēng. chí yǐ xiàng chéng liù, yǐ zhú wèi lóng, rú jīn chē líng, wéi yǐ qīng juàn dài bù. niǔ, xuán xūn èr. qí míng qì: píng jǐ yī, jiǔ hú èr, shòu liù shēng, mì yǐ gōng bù. qī píng fēng yī, sān gǔ sān qì, jīng shǔ jì, zhuó ér gān. wǎ tuò hú yī, pú yī qiè, yǐ sān shēng zhī ròu wèi yī, dài bāo zǔ, suǒ qiǎn diàn zhī zǔ wèi cáng wù yě. jù yī, wǎ zūn yī, jī yī, wǎ bēi pán biāo zhàng yī, wǎ zhú pán yī, zhù bǎi fù, wǎ lián yī, wǎ zào yī, wǎ xiāng lú yī, fǔ èr, zhěn yī, wǎ zèng yī, shǒu jīn zèng bì xuán sān xūn èr, bó chōng fú, zhǎng chǐ, wǎ lú yī, wǎ guàn pán yī."
晉賀循云："飾棺衣以布，玄上纁下。畫帷荒雲氣，不為龍。笭帷易布以紺繒。池以象承霤，以竹為籠，如今車笭，帷以青絹代布。紐，玄纁二。其明器：憑几一，酒壺二，（受六升，冪以功布。）漆屏風一，三穀三器，（粳、黍、稷，灼而乾。）瓦唾壺一，脯一篋，（以三牲之肉為一，代苞俎，所遣奠之俎為藏物也。）屨一，瓦樽一，屐一，瓦杯盤杓杖一，瓦燭盤一，箸百副，瓦奩一，瓦灶一，瓦香爐一，釜二，枕一，瓦甑一，手巾贈幣玄三纁二，博充幅，長尺，瓦爐一，瓦盥盤一。"
běi qí zhì, sān pǐn yǐ shàng sàng zhě, jiè bái gǔ yī miàn, sàng bì jìn shū. sān pǐn yǐ shàng jí wǔ děng, tōng yòng fāng xiāng, fāng xiāng zhī zhì, jiàn dà sàng piān. sì pǐn yǐ xià, dá shù rén, yǐ qī tóu. qī tóu yǔ fāng xiāng xiǎo yì. qī yīn qī.
北齊制，三品以上喪者，借白鼓一面，喪畢進輸。三品以上及五等，通用方相，（方相之制，見大喪篇。）四品以下，達庶人，以魌頭。（魌頭與方相小異。魌音欺。）
suí wén dì chū dìng lǐ: ér chē, sān pǐn yǐ shàng, yóu xiǎn, zhū sī luò wǎng, shī niǎn, liǎng xiāng huà lóng, xiǎn gān zhū mò chuí liù liú sū. qī pǐn yǐ shàng, yóu xiǎn, shī niǎn, liǎng xiāng huà yún qì, chuí sì liú sū. bā pǐn yǐ xià, dá yú shù rén, biē jiǎ chē, wú xiǎn niǎn liú sū huà shì.
隋文帝初定禮：轜車，三品以上，油幰，朱絲絡網，施撚，兩箱畫龍，幰竿諸末垂六旒蘇。七品以上，油幰，施撚，兩箱畫雲氣，垂四旒蘇。八品以下，達於庶人，鱉甲車，無幰撚旒蘇畫飾。
dà táng yuán líng yí zhù:" qián èr rì, suǒ sī shè wén wǔ qún guān cì yú tài jí mén wài, dōng xī láng xià. yòu shè zhàng diàn tíng, zhàng nèi shè jí wò, wò nèi shè shén zuò, nán xiàng. yòu shè lóng chūn sù wò yú diàn tíng jí wò zhī yòu. qián yī rì, wǔ zhèng hòu yī kè, chú diàn shàng wěi zhàng jí diàn xià xiōng tíng bìng bǎn chéng. shào fǔ suǒ yóu yí zhào fù yú zhòng běi. wèi zhèng hòu yī kè, diǎn yí shè qún guān yè kū bǎn wèi, rú chén xī kū yí. yòu shè wǎn gē xí wèi yú jiā dé mén nèi, shè wǎn láng wǎn shì xí wèi yú jiā dé mén wài, bìng zuǒ yòu xù shè, běi xiàng xiāng duì. shè gǔ chuī yán jǐng wèi yú chéng tiān mén wài. huà lòu wèi jǐn sān kè, yǒu sī shè tíng liáo zhōng yè. tōng shì shè rén fēn yǐn qún guān jiù bǎn wèi lì dìng, lǐ guān zàn kū, kū bì, tuì jiù cì. wǎn gē zuò, jǐn èr diǎn zhǐ. yán jǐng cì fā, jǐn wǔ diǎn zhǐ. èr gēng, qún guān kū jí wǎn gē gǔ chuī yán jǐng rú shàng yí, qí sān gēng sì gēng wǔ gēng bìng zhǔn cǐ. qí yī rì qián èr kè, fèng lǐ láng shè yù zuò, suǒ yóu shè diàn xí, fèng lǐ shè léi xǐ jí lǐ yí shǐ tài wèi bǎn wèi yú dōng jiē xià, guāng lù qīng jù tài láo zhuàn, bìng rú qǐ diàn zhī yí. qián yī kè, shì zhōng jìn wài bàn, lǐ guān shěng zhuàn, guāng lù qīng yǐn zhuàn, lǐ shēng yǐn tài wèi lǐ yí shǐ děng héng chén, zài bài qì, shēng diàn. tōng shì shè rén fēn yǐn qún guān rù jiù wèi, yì rú qǐ diàn zhī yí. lǐ yí shǐ guì, fèng qǐng huáng dì zhǐ kū fèng diàn. huáng dì qù zhàng qián jìn, zhōng guān chéng chuán zhǐ kū, diàn nèi zhǐ kū. tài wèi yǐ lǐ qí yú huáng dì zhī zuǒ guì jìn, huáng dì shòu lǐ qí, guì diàn yú zhuàn qián, fǔ fú, xìng, shǎo tuì lì. tài zhù chí zhù bǎn jìn, běi miàn guì dú zhù wén qì, diàn bǎn, fǔ fú, xìng, tuì fù wèi. huáng dì zài bài kū yǒng, diàn nèi jí tíng zhōng wén wǔ guān jiǔ pǐn yǐ shàng huáng dì zhū qīn děng, jiē kū shí wǔ jǔ shēng, zhǐ. lǐ yí shǐ guì zòu:' xiàn bì, qǐng huáng dì tuì fù wèi.' lǐ guān yǐn tài wèi jiàng fù jiē xià wèi. suǒ yóu chè zhuàn, zhí shì guān xù jiàng. nèi suǒ yóu chè diàn shàng wéi zhàng, wéi nán běi shī sù wéi yú jiù zhàng zuò, suǒ yǐ wèi zhàng bì, qián shè cháng shí. shào fǔ jiān jìn chūn chē yú xī jiē xià. lǐ yí shǐ guì zòu' huáng dì fèng níng lóng chūn', zòu qì jiàng chū. jìn shì fú huáng dì jiù lóng chūn qián, kū yǒng jǐn āi, nǎi fù wèi. zhí shì zhě yǐ dào zhào jí zhòng xiān dǎo, lǐ guān yī rén cháo fú, zàn shàng niǎn fèng yù, shuài yāo yú sǎn shàn zhì shén zuò qián, shì fèng rú cháng yí. nèi shì pěng jǐ zhì yú shàng, sǎn shàn shì fèng zhì diàn tíng zhàng diàn xià shén zuò qián, guì zhì zuò shàng. nèi yè zhě shuài zhōng guān shè xiāng àn yú zuò qián, sǎn shàn shì fèng rú yí. lǐ guān yī rén yǐn fú bǎo láng yī rén, zhǔ bǎo èr rén, yǐ chì huáng rù àn jìn qǔ shì bǎo. yòu lǐ shēng èr rén, yì yǐ chì huáng rù àn jìn qǔ shì cè. lǐ guān shòu zhī, bìng suí lǐ guān xiān yì cè chē, ān zhì qí jiù bǎo cè, zhǔn cì qǔ zhì yú chē. shì zhōng dāng lóng chūn nán, guì zòu' qǐng lóng chūn jiàng diàn'. tài cháng qīng shuài zhí shà zhě shēng, yǐ shà zhàng zǐ gōng. zhōng guān gāo pǐn děng shì fèng qí cè. sī tú shuài wǎn shì shēng, fèng yǐn lóng chūn jiàng diàn. lǐ yí shǐ yǐn jìn chén jí zōng zi sān děng yǐ shàng qīn, jìn pěng zǐ gōng. shào fǔ jiāng zuò suǒ yóu bìng wǎn shì fèng zǐ gōng dēng yú lóng chē shàng, suì yì zhàng diàn, xià sù wò. huáng dì kū cóng, zhū wáng děng péi cóng, gōng zhǔ, nèi guān děng zhōu yǐ xíng wéi, jiē kū yǒng ér cóng. qún guān lì kū yú tíng zhōng wèi, yǐ qí zǔ diàn. qí bǎi guān zhī zhì: jiāng jiān zhēn guān lìng, zhǎng fán sàng zàng, gōng míng qì zhī shǔ. bié chì zàng zhě gōng, yú bìng sī bèi. sān pǐn yǐ shàng jiǔ shí shì, wǔ pǐn yǐ shàng qī shí shì, jiǔ pǐn yǐ shàng sì shí shì. dāng yě zǔ míng dì zhóu gé yán mǎ, gé yán, mǎ dài yě. fán zèng mǎ shòu gé yán, yuē gé yán mǎ yě. gé yán, tú lǎn fǎn. ǒu rén, qí gāo gè yī chǐ. qí yú yīn shēng duì yǔ tóng pú zhī shǔ, wēi yí fú wán, gè shì shēng zhī pǐn zhì."
大唐元陵儀註："前二日，所司設文武群官次於太極門外，東西廊下。又設帳殿庭，帳內設吉幄，幄內設神座，南向。又設龍輴素幄於殿庭吉幄之右。前一日，午正後一刻，除殿上葦障及殿下凶庭並板城。少府所由移旐附於重北。未正後一刻，典儀設群官夜哭版位，如晨夕哭儀。又設輓歌席位於嘉德門內，設挽郎、挽士席位於嘉德門外，並左右序設，北向相對。設鼓吹、嚴警位於承天門外。畫漏未盡三刻，有司設庭燎終夜。通事舍人分引群官就版位立定，禮官贊哭，哭畢，退就次。輓歌作，盡二點止。嚴警次發，盡五點止。二更，群官哭及輓歌鼓吹、嚴警如上儀，其三更、四更、五更並准此。其一日前二刻，奉禮郎設御座，所由設奠席，奉禮設罍洗及禮儀使、太尉版位於東階下，光祿卿具太牢饌，並如啟奠之儀。前一刻，侍中進外辦，禮官省饌，光祿卿引饌，禮生引太尉、禮儀使等橫陳，再拜訖，升殿。通事舍人分引群官入就位，亦如啟奠之儀。禮儀使跪，奉請皇帝止哭奉奠。皇帝去杖前進，中官承傳止哭，殿內止哭。太尉以醴齊於皇帝之左跪進，皇帝受醴齊，跪奠於饌前，俯伏，興，少退立。太祝持祝版進，北面跪讀祝文訖，奠版，俯伏，興，退復位。皇帝再拜哭踴，殿內及庭中文武官九品以上皇帝諸親等，皆哭十五舉聲，止。禮儀使跪奏：'獻畢，請皇帝退復位。'禮官引太尉降復階下位。所由徹饌，執事官序降。內所由徹殿上帷帳，唯南北施素帷於舊帳座，所以為障蔽，前設常食。少府監進輴車於西階下。禮儀使跪奏'皇帝奉寧龍輴'，奏訖降出。近侍扶皇帝就龍輴前，哭踴盡哀，乃復位。執事者以纛旐及重先導，禮官一人朝服，贊尚輦奉御，帥腰輿繖扇至神座前，侍奉如常儀。內侍捧幾置輿上，繖扇侍奉至殿庭帳殿下神座前，跪置座上。內謁者帥中官設香案於座前，繖扇侍奉如儀。禮官一人引符寶郎一人，主寶二人，以赤黃褥案進取諡寶。又禮生二人，亦以赤黃褥案進取諡冊。禮官授之，並隨禮官先詣冊車，安置其舊寶冊，准次取置於車。侍中當龍輴南，跪奏'請龍輴降殿'。太常卿帥執翣者升，以翣障梓宮。中官高品等侍奉其側。司徒帥挽士升，奉引龍輴降殿。禮儀使引近臣及宗子三等以上親，進捧梓宮。少府、將作、所由並挽士奉梓宮登於龍車上，遂詣帳殿，下素幄。皇帝哭從，諸王等陪從，公主，內官等周以行帷，皆哭踴而從。群官立哭於庭中位，以俟祖奠。其百官之制：將監甄官令，掌凡喪葬，供明器之屬。（別敕葬者供，餘並私備。）三品以上九十事，五品以上七十事，九品以上四十事。當野祖明地軸〈革延〉馬，（〈革延〉，馬帶也。凡贈馬授〈革延〉，曰〈革延〉馬也。〈革延〉，徒嬾反。）偶人，其高各一尺。其餘音聲隊與僮僕之屬，威儀服玩，各視生之品秩。"
tài jí yuán nián liù yuè, yòu sī láng zhōng táng shào shàng shū yuē:" kǒng zǐ yuē' míng qì zhě, bèi wù ér bù kě yòng yě', wèi chú líng zhě shàn, wèi wèi yǒng zhě bù rén. chuán yuē:' yǒng, ǒu rén yě. yǒu miàn mù jī fā, shì yú shēng rén.' yǐ cǐ ér zàng, dài jiāng yú xùn, gù yuē bù rén yě. wáng gōng bǎi guān, jìng wèi hòu zàng, ǒu rén xiàng mǎ, diāo shì rú shēng, tú yǐ xuàn yào lù rén, běn bù yīn xīn zhì lǐ. gèng xiāng shàn mù, pò chǎn qīng zī, fēng sú liú xíng, xià jiān shì shù. ruò wú jìn zhì, shē chǐ rì zēng. wàng qǐng wáng gōng yǐ xià, sòng zàng míng qì, jiē yī lìng shì, bìng chén yú mù suǒ, bù dé yú qú lù yú xíng."
太極元年六月，右司郎中唐紹上疏曰："孔子曰'明器者，備物而不可用也'，謂芻靈者善，謂為俑者不仁。傳曰：'俑，偶人也。有面目機發，似於生人。'以此而葬，殆將於殉，故曰不仁也。王公百官，競為厚葬，偶人像馬，雕飾如生，徒以眩曜路人，本不因心致禮。更相扇慕，破產傾資，風俗流行，下兼士庶。若無禁制，奢侈日增。望請王公以下，送葬明器，皆依令式，並陳於墓所，不得於衢路舁行。"
kāi yuán èr shí jiǔ nián zhēng yuè chì:" gǔ zhī sòng zhōng, suǒ shàng hū jiǎn. qí míng qì mù tián děng, lìng yú jiù shù nèi jiǎn. sān pǐn yǐ shàng míng qì, xiān shì jiǔ shí shì, jiǎn zhì qī shí shì, qī shí shì jiǎn zhì sì shí shì, sì shí shì jiǎn zhì èr shí shì. shù rén xiān wú wén, xiàn shí wǔ shì. jiē yǐ sù wǎ wèi zhī, bù de yòng mù jí jīn yín tóng xī. qí yī, bù de yòng luó xiù huà. qí xià zhàng, bù dé yǒu zhēn qín qí shòu, yú lóng huà shēng. qí yuán zhái, bù dé guǎng zuò yuàn yǔ, duō liè shì cóng. qí ér chē, bù de yòng jīn tóng huā jié cǎi wèi lóng fèng jí liú sū huà yún qì. qí bié chì yōu hòu guān gōng zhě, zhǔn běn pǐn shù, shí fēn jiā sān fēn, bù dé bié wèi huá shì." yú jù kāi yuán lǐ.
開元二十九年正月敕："古之送終，所尚乎儉。其明器墓田等，令於舊數內減。三品以上明器，先是九十事，減至七十事，七十事減至四十事，四十事減至二十事。庶人先無文，限十五事。皆以素瓦為之，不得用木及金銀銅錫。其衣，不得用羅繡畫。其下帳，不得有珍禽奇獸，魚龍化生。其園宅，不得廣作院宇，多列侍從。其轜車，不得用金銅花結採為龍鳳及旒蘇、畫雲氣。其別敕優厚官供者，准本品數，十分加三分，不得別為華飾。"餘具開元禮。
zǔ diàn zhōu jìn dà táng
祖奠（周 晉 大唐）
zhōu zhì, shì zhī sàng, jiù jì cháo miào, sòng bīn, yǒu sī qǐng zǔ qī, yì yīn zài wài wèi qǐng zhī, dāng yǐ gào bīn. měi yī shì bì, zhé chū. jiāng xíng ér yǐn jiǔ yuē zǔ. zǔ, shǐ yě. yuē" rì cè". cè, dié yě, wèi jiāng guò zhōng zhī shí. jiāng zài, zhù jí zhí shì jǔ diàn hù xī, nán miàn dōng shàng, zú shù, qián ér jiàng diàn xí yú jiù xī, jiāng yú jiù xī, dāng qián shù shè. jīn diàn nǎi qiáng. qiáng, shì guān. zhǔ rén rù tǎn, nǎi zài, yǒng wú suàn, zú shù, xí. tǎn, wèi zài biàn yě. nǎi jǔ jiù, què xià ér zài zhī, shù guān yú jiù chē." bīn chū, suì jiàng nà chē jiē xián", wèi cǐ chē. jiàng diàn dāng qián shù. xià qiān jiù zhī diàn yě. dāng qián shù, yóu dāng shī ǒu, yì zài jiù chē xī. shù yǒu qián hòu. shāng zhù shì jiù, shè pī, shǔ yǐn, chén míng qì. shāng zhù yù jiù, yì zhí gōng bù jū qián, wèi hái jiù chē wèi jié yě. nǎi zǔ, hái jiù xiàng wài, wèi xíng shǐ. yǒng, xí, shǎo nán dāng qián shù. zhǔ rén yě. jiù hái zé dāng qián shù nán. fù rén jiàng, jí wèi yú jiē xián. wèi jiù jiāng qù yǒu shí yě. wèi dōng shàng. zǔ hái chē, bù hái qì. zǔ yǒu xíng jiàn, chē yì yí xiàng wài. qì zhī chén, zì yǐ nán shàng. zhù qǔ míng zhì yú yīn. zhòng bù cáng, gù yú cǐ yí míng jiā yú yīn shàng. èr rén hái zhòng zuǒ hái. zhòng yǔ chē mǎ hái xiāng fǎn, yóu biàn yě. bù xí nǎi diàn rú chū, zhǔ rén yào jié ér yǒng. chē yǐ zǔ, kě yǐ wèi zhī diàn yě, shì zhī wèi zǔ diàn. shǔ qiào zhōu yuē:" qiān zǔ zhī diàn, shēng zì xī jiē rú chū. jí rì zài yú chē, xià diàn shè yú xī fāng, nǎi chén qiǎn wù yú tíng. qì, chè diàn yǐ jīn xí, qí yú xī fāng, nǎi zǔ. chē jì zǔ, xuán xiàng wài, lí yú zài chù, wèi xíng shǐ yě, bù xí nǎi diàn rú chū."
周制，士之喪，柩既朝廟，送賓，有司請祖期，（亦因在外位請之，當以告賓。每一事畢，輒出。將行而飲酒曰祖。祖，始也。）曰"日側"。（側，昳也，謂將過中之時。）將載，祝及執事舉奠戶西，南面東上，卒束，前而降奠席於柩西，（將於柩西，當前束設。）巾奠乃牆。（牆，飾棺。）主人入袒，迺載，踴無算，卒束，襲。（袒，為載變也。迺舉柩，卻下而載之，束棺於柩車。"賓出，遂匠納車階閒"，謂此車。）降奠當前束。（下遷柩之奠也。當前束，猶當屍腢，亦在柩車西。束有前後。）商祝飾柩，設披，屬引，陳明器。商祝御柩，（亦執功布居前，為還柩車為節也。）乃祖，（還柩向外，為行始。）踴，襲，少南當前束。（主人也。柩還則當前束南。）婦人降，即位於階閒。（為柩將去有時也。位東上。）祖還車，不還器。（祖有行漸，車亦宜向外。器之陳，自已南上。）祝取銘置於茵。（重不藏，故於此移銘加於茵上。）二人還重左還。（重與車馬還相反，由便也。）布席乃奠如初，主人要節而踴。（車已祖，可以為之奠也，是之謂祖奠。蜀譙周曰："遷祖之奠，升自西階如初。及日載於車，下奠設於西方，乃陳遣物於庭。訖，徹奠以巾席，俟於西方，乃祖。車既祖，旋向外，離於載處，為行始也，布席乃奠如初。"）
jìn hè xún yún:" zài jiù yú chūn, wèi míng ér xíng qiān yú zǔ miào zhě, nǎi jiāng gào cí yú xiān jūn yě. dēng zì xī jiē, zhèng jiù yú liǎng yíng jiān, běi shǒu, nà ér chē yú jiē xià, zài zhī yǐ shì mù. qǐ diàn cóng shè yú xī fāng. zhì míng, miè zhú, gèng shè qiān diàn rú qǐ diàn."
晉賀循云："載柩於輴，未明而行遷於祖廟者，乃將告辭於先君也。登自西階，正柩於兩楹間，北首，納轜車於階下，載之以適墓。啟奠從設於西方。質明，滅燭，更設遷奠如啟奠。"
dà táng yuán líng yí zhù:" zǔ qián yī kè, fèng lǐ láng shè yù wèi yú lóng chūn wò zhī dōng nán, xī xiàng. suǒ yóu shè diàn xí yú lóng chūn wò qián, fèng lǐ láng shè zūn diàn yú zhàng wò dōng nán. yòu shè tài wèi wèi yú zūn diàn dōng nán, xī xiàng, lǐ yí shǐ zài qí xià, jiān chá yù shǐ cì zhī. yòu shè léi xǐ fěi yú tài wèi wèi xī nán, běi xiàng. guāng lù qīng shuài zhāi láng pěng zhuàn qí yú héng jiē zhī cì, běi miàn xī shàng. lǐ guān jìn shěng zhuàn qì, lǐ shēng zàn guāng lù qīng pěng zǔ jìn guì diàn yú xí shàng, zhū zhāi láng pěng zhuàn suí liè yú xí shàng. lǐ shēng yǐn lǐ yí shǐ jí tài wèi jiù wèi, lǐ guān zàn kū. yòu yī rén zàn qún guān kū. yòu gè zàn zhǐ kū. lǐ yí shǐ dǎo huáng dì lì yú lóng chūn zhī dōng nán, xī xiàng. lǐ shēng yǐn tài wèi yì léi xǐ, guàn shǒu xǐ jué, zhí yì zūn diàn suǒ tài zhù jǔ mì zhuó lǐ qí yǐ shòu tài wèi. lǐ yí shǐ guì zòu' qǐng huáng dì zhǐ kū fèng diàn'. huáng dì qù zhàng, qián jìn. zhōng guān chéng chuán zhǐ kū, zhū wáng fēi zhǔ děng jiē zhǐ kū. tài wèi yǐ lǐ qí yú huáng dì zhī zuǒ guì jìn, huáng dì shòu lǐ qí, guì diàn yú zhuàn qián, fǔ fú, xìng, shǎo tuì lì. tài zhù chí zhù bǎn jìn, běi miàn guì dú wén qì, diàn bǎn, fǔ fú, xìng, tuì fù wèi. huáng dì kū yǒng zài bài, zhū wáng fēi zhǔ jí qún guān zài wèi zhě, jiē kū zài bài. huáng dì kū shí wǔ jǔ yīn qì, lǐ yí shǐ guì zòu' qǐng fù wèi', fǔ fú, xìng. huáng dì tuì fù lóng chūn hòu wèi. lǐ guān gè zàn qún guān zhǐ kū, tōng shì shè rén fēn yǐn chū, jiù chéng tiān mén wài wèi yǐ qí. guāng lù qīng shuài zhāi láng chè zhuàn yǐ chū. lǐ guān yī rén cháo fú, zàn shàng niǎn fèng yù, shuài suǒ yóu yǐ yāo yú sǎn shàn yì shén zuò qián, gè yǐ xù lì. nèi yè zhě zhōng guān yú xiāng àn chū, nèi shì pěng jǐ zhì yú shàng, nèi suǒ yóu jǔ sǎn shàn shì fèng yǐ chū, zhōng guān shuài qí shǔ yú yī xiāng yǐ cóng, suì yì yù hé. lǐ guān yú hé hòu lì, zàn dēng chē. nèi suǒ yóu jìn, xìng, dāng hé hòu, sǎn shàn fēn bì zuǒ yòu. nèi yè zhě shuài xiāng àn jìn yú hé qián, nèi shì fèng jǐ dēng hé. qí yāo yú yì jìn jū hé qián. zhōng guān yǐ yī xiāng shòu shàng yī fèng yù, zhì yù hé jí fù chē. nèi shì bìng chéng mǎ cóng hé. yú shì shì zhōng jìn lóng chūn nán, guì, zòu chēng' qǐng lóng chūn jìn fā', fǔ fú, xìng, tuì. sī tú shuài wǎn shì fèng yǐn cì chū. zhí shì zhě yǐ tài cháng xiān jiàn zhī yú chē, dào cì zhī. gōng zhǔ nèi guān yǐ xià yīng hé chéng chē zhě, bìng xiān shēng chē yǐ qí hù cóng." qí bǎi guān yǐ xià yí zhì, jù kāi yuán lǐ.
大唐元陵儀註："祖前一刻，奉禮郎設御位於龍輴幄之東南，西向。所由設奠席於龍輴幄前，奉禮郎設樽坫於帳幄東南。又設太尉位於樽坫東南，西向，禮儀使在其下，監察御史次之。又設罍洗篚於太尉位西南，北向。光祿卿帥齋郎捧饌俟於橫街之次，北面西上。禮官進省饌訖，禮生贊光祿卿捧俎進跪奠於席上，諸齋郎捧饌隨列於席上。禮生引禮儀使及太尉就位，禮官贊哭。又一人贊群官哭。又各贊止哭。禮儀使導皇帝立於龍輴之東南，西向。禮生引太尉詣罍洗，盥手洗爵，執詣樽坫所；太祝舉冪酌醴齊以授太尉。禮儀使跪奏'請皇帝止哭奉奠'。皇帝去杖，前進。中官承傳止哭，諸王、妃、主等皆止哭。太尉以醴齊於皇帝之左跪進，皇帝受醴齊，跪奠於饌前，俯伏，興，少退立。太祝持祝版進，北面跪讀文訖，奠版，俯伏，興，退復位。皇帝哭踴再拜，諸王、妃、主及群官在位者，皆哭再拜。皇帝哭十五舉音訖，禮儀使跪奏'請復位'，俯伏，興。皇帝退復龍輴後位。禮官各贊群官止哭，通事舍人分引出，就承天門外位以俟。光祿卿帥齋郎徹饌以出。禮官一人朝服，贊尚輦奉御，帥所由以腰輿繖扇詣神座前，各以序立。內謁者、中官舁香案出，內侍捧幾置輿上，內所由舉繖扇侍奉以出，中官帥其屬舁衣箱以從，遂詣玉輅。禮官於輅後立，贊登車。內所由進，興，當輅後，繖扇分蔽左右。內謁者帥香案進於輅前，內侍奉幾登輅。其腰輿亦進居輅前。中官以衣箱授尚衣奉御，置玉輅及副車。內侍並乘馬從輅。於是侍中進龍輴南，跪，奏稱'請龍輴進發'，俯伏，興，退。司徒帥挽士奉引次出。執事者以太常先建之於車，纛次之。公主內官以下應合乘車者，並先升車以俟扈從。"其百官以下儀制，具開元禮。
fèng fù zhōu dà táng
賵賻（周 大唐）
zhōu zhì, zhū hóu dài fū shì zhī sàng, fèng fù zhī lǐ zhě, suǒ yǐ zhī sǐ zhě fèng, zhī shēng zhě fù. gè zhǔ yú suǒ zhī yě. fèng zhě, suǒ yǐ zhù zhǔ rén zhī sòng zàng zhě yě. fù zhě, bǔ yě, zhù huò cái yuē fù. gōng yáng chuán yuē:" chē mǎ yuē fèng, cái huò yuē fù." gōng fèng xuán xūn shù, mǎ liǎng. gōng, guó jūn yě. shì zhì liǎng mǎ. bīn zhě chū qǐng rù gào, zhǔ rén shì zhàng, yíng yú miào mén wài, bù kū, xiān rù mén yòu, běi miàn, jí zhòng zhǔ rén tǎn. zūn jūn mìng yě. zhòng zhǔ rén zì ruò jū xī miàn. mǎ rù shè. shè yú tíng, zài zhòng nán. bīn fèng bì, yóu mǎ xī, dāng qián hé, běi miàn zhì mìng. bīn, shǐ zhě yě. bì, xuán xūn yě. hé, yuán fù, suǒ yǐ shǔ yǐn yě. yóu mǎ xī zé yì dāng qián hé zhī xī, yú shì běi miàn zhì mìng, dé xiàng jiù yǔ diàn yě. jiù chē zài jiē xián shǎo qián, sān fēn tíng zhī běi. hé yǒu qián hòu. zhǔ rén kū bài jī sǎng, chéng yǒng. bīn diàn bì yú zhàn zuǒ fú, chū. zhàn wèi jiù chē. fán shì chē zhì wú qī shì. zuǒ fú, xiàng shòu rén shòu qí yòu yě. fú, chē xiāng. zǎi yóu zhǔ rén zhī běi jǔ bì yǐ dōng. jiù dōng, zhǔ rén wèi. yǐ dōng, cáng zhī yě. shì shòu mǎ yǐ chū. cǐ shì wèi xū tú zhī zhǎng, yǒu yǒng lì zhě, shòu mǎ. pìn lǐ yuē:" pí mǎ xiāng jiān kě yě." zhǔ rén sòng yú wài mén wài, bài, xí, rù fù wèi, zhàng.
周制，諸侯大夫士之喪，賵賻之禮者，所以知死者賵，知生者賻。（各主於所知也。賵者，所以助主人之送葬者也。賻者，補也，助貨財曰賻。公羊傳曰："車馬曰賵，財貨曰賻。"）公賵玄纁束，馬兩。（公，國君也。士制兩馬。）儐者出請入告，主人釋杖，迎於廟門外，不哭，先入門右，北面，及眾主人袒。（尊君命也。眾主人自若居西面。）馬入設。（設於庭，在重南。）賓奉幣，由馬西，當前輅，北面致命。（賓，使者也。幣，玄纁也。輅，轅縛，所以屬引也。由馬西則亦當前輅之西，於是北面致命，得向柩與奠也。柩車在階閒少前，三分庭之北。輅有前後。）主人哭拜稽顙，成踴。賓奠幣於棧左服，出。（棧謂柩車。凡士車制無漆飾。左服，象授人授其右也。服，車箱。）宰由主人之北舉幣以東。（柩東，主人位。以東，藏之也。）士受馬以出。（此士謂胥徒之長，有勇力者，受馬。聘禮曰："皮馬相間可也。"）主人送於外門外，拜，襲，入復位，杖。
bīn fèng zhě jiāng mìng. bīn, qīng dài fū shì. bīn zhě chū qǐng rù gào, chū gào xū. mǎ rù shè, bīn fèng bì, bīn zhě xiān rù, bīn cóng, zhì mìng rú chū. rú gōng shǐ. zhǔ rén bài yú wèi, bù yǒng. jiù chē dōng wèi. jì qǐ zhī hòu, yǔ zài shì tóng. bīn diàn bì rú chū, jǔ bì shòu mǎ rú chū. bīn zhě chū qǐng, ruò diàn, bīn zhì mìng, kě yǐ diàn. rù gào, chū yǐ bīn rù, jiāng mìng rú chū. shì shòu yáng rú shòu mǎ.
賓賵者將命。（賓，卿大夫士。）儐者出請入告，出告須。馬入設，賓奉幣，儐者先入，賓從，致命如初。（如公使。）主人拜於位，不踴。（柩車東位。既啟之後，與在室同。）賓奠幣如初，舉幣受馬如初。儐者出請，若奠，（賓致命，可以奠。）入告，出以賓入，將命如初。士受羊如受馬。
shàng jiè fèng, zhí guī jiāng mìng yuē:" guǎ jūn shǐ mǒu fèng." xiāng zhě rù gào, fǎn mìng yuē:" gū mǒu xū yǐ." chén chéng huáng dà hé yú zhōng tíng, běi zhōu, zhí guī jiāng mìng, kè shǐ zì xià yóu hé xī. zhǔ rén bài jī sǎng. zuò wěi yú bìn dōng, nán yú. zǎi jǔ yǐ dōng. zhōu, yuán yě. zì, lǜ yě. xià wèi mǎ yě, mǎ zài hé zhī xià zhě. fán jiāng mìng, xiāng bìn jiāng mìng. zi bài jī sǎng. xī miàn zuò wěi zhī. zǎi jǔ bì yǔ guī, zǎi fū jǔ suì, shēng zì xī jiē, xī miàn zuò qǔ zhī, jiàng zì xī jiē. zǎi fū, zǎi zhī zuǒ. shàng kè lín yuē:" guǎ jūn yǒu zōng miào zhī shì, bù dé chéng shì, shǐ yī jiè lǎo mǒu xiāng zhí fú." shàng kè, diào zhě yě. lín, shì yě. yán yù rù shì sàng suǒ bù zú ér gěi zhù zhī qiān yě, shí wèi kū ěr. lín yīn lì jìn fǎn. xiāng zhě fǎn mìng yuē:" gū mǒu xū yǐ." lín zhě rù mén yòu, jiè zhě jiē cóng zhī, lì yú qí zuǒ, dōng shàng. rù mén ér yòu, bù zì tóng yú bīn kè. zōng rén nà bīn, shēng, shòu mìng yú jūn, jiàng, yuē:" gū gǎn cí wú zi zhī rǔ, qǐng wú zi fù wèi." kè sān cí bù dé mìng, suì lì yú mén xī, jiè lì yú qí zuǒ, dōng shàng. gū jiàng zì zuò jiē, bài zhī, shēng kū, yǔ kè shí yǒng sān. bài kè, xiè qí hòu yì. kè chū, sòng yú mén wài, bài jī sǎng.
上介賵，執珪將命曰："寡君使某賵。"相者入告，反命曰："孤某須矣。"陳乘黃大輅於中庭，北輈，執珪將命，客使自下由輅西。主人拜稽顙。坐委於殯東，南隅。宰舉以東。（輈，轅也。自，率也。下謂馬也，馬在輅之下者。）凡將命，鄉殯將命。子拜稽顙。西面坐委之。宰舉璧與珪，宰夫舉襚，升自西階，西面坐取之，降自西階。（宰夫，宰之佐。）上客臨曰："寡君有宗廟之事，不得承事，使一介老某相執綍。"（上客，吊者也。臨，視也。言欲入視喪所不足而給助之、謙也，實為哭耳。臨音力禁反。）相者反命曰："孤某須矣。"臨者入門右，介者皆從之，立於其左，東上。（入門而右，不自同於賓客。）宗人納賓，升，受命於君，降，曰："孤敢辭吾子之辱，請吾子復位。"客三辭不得命，遂立於門西，介立於其左，東上。孤降自阼階，拜之，升哭，與客拾踴三。（拜客，謝其厚意。）客出，送於門外，拜稽顙。
ruò fù, rù gào, zhǔ rén chū mén zuǒ, xī miàn. bīn dōng miàn jiāng mìng. zhǔ rén chū zhě, fù zhǔ shī yú zhǔ rén. zhǔ rén bài, bīn zuò wěi zhī. zǎi yóu zhǔ rén zhī běi, dōng miàn jǔ zhī fǎn wèi. zuò wěi zhī, míng zhǔ rén āi qī zhì bù zài shòu rén wù. fǎn wèi, fǎn zhǔ rén zhī hòu wèi.
若賻，入告，主人出門左，西面。賓東面將命。（主人出者，賻主施於主人。）主人拜，賓坐委之。宰由主人之北，東面舉之反位。（坐委之，明主人哀戚志不在受人物。反位，反主人之後位。）
zèng zhě jiāng mìng, zèng, sòng. bīn zhě chū qǐng, nà bīn rú chū, rú qí rù gào, chū gào xū. bīn diàn bì rú chū. yì yú zhàn zuǒ fú yě. fán jiāng lǐ, bì qǐng ér hòu bài sòng. suī zhī shì bì yóu qǐng, jūn zǐ bù bì rén yì. xiōng dì fèng diàn kě yě, xiōng dì, yǒu fú qīn zhě. kě yě, qiě fèng qiě diàn, xǔ qí hòu yě. fèng diàn, yú sǐ shēng liǎng shī. suǒ zhī zé fèng ér bù diàn. suǒ zhī, tōng wèn xiāng zhī, jiàng yú xiōng dì. diàn shī yú sǐ zhě wèi duō, gù bù diàn. fèng mǎ rù miào mén, yǐ qí zhǔ yú sǐ zhě. fù mǎ yǔ qí bì dà bái bīng chē, bù rù miào mén. yǐ qí zhǔ yú shēng rén yě. bīng chē, gé hé yě. suī wèi sǐ zhě lái, chén zhī yú wài, yǐ shì zhàn fá tián liè zhī fú, fēi shèng zhě yě, gù bù rù yě. fù zhě jì zhì mìng, zuò wěi zhī, bīn zhě jǔ zhī, zhǔ rén wú qīn shòu yě. sàng zhě fēi shī jiù zhī shì bù qīn yě. jǔ zhī, jǔ yǐ dōng. shū fèng yú fāng, ruò jiǔ, ruò qī, ruò wǔ. fāng, bǎn yě. shū fèng diàn fù zèng zhī rén míng yǔ qí wù yú bǎn. měi bǎn ruò jiǔ xíng, ruò qī xíng, ruò wǔ xíng. shū qiǎn yú cè. cè, jiǎn yě. qiǎn yóu sòng yě, wèi suǒ cáng wù yīn yǐ xià. nǎi dài kū rú chū, guān jiù yǒu shí jiāng qù, bù rěn jué shēng. rú chū wèi xiǎo liǎn shí. xiāo wèi liáo yú mén nèi zhī yòu. wèi kū zhě shè, lìng wèi míng yě.
贈者將命，（贈，送。）儐者出請，納賓如初，（如其入告，出告須。）賓奠幣如初。（亦於棧左服也。）凡將禮，必請而後拜送。（雖知事畢猶請，君子不必人意。）兄弟賵奠可也，（兄弟，有服親者。可也，且賵且奠，許其厚也。賵奠，於死生兩施。）所知則賵而不奠。（所知，通問相知，降於兄弟。奠施於死者為多，故不奠。）賵馬入廟門，（以其主於死者。）賻馬與其幣、大白兵車，不入廟門。（以其主於生人也。兵車，革輅也。雖為死者來，陳之於外，以是戰伐田獵之服，非盛者也，故不入也。）賻者既致命，坐委之，儐者舉之，主人無親受也。（喪者非屍柩之事不親也。舉之，舉以東。）書賵於方，若九，若七，若五。（方，版也。書賵奠賻贈之人名與其物於版。每版若九行，若七行，若五行。）書遣於策。（策，簡也。遣猶送也，謂所藏物茵以下。）乃代哭如初，（棺柩有時將去，不忍絕聲。如初謂小斂時。）宵為燎於門內之右。（為哭者設，令為明也。）
dà táng zhì, zhū zhí shì guān hōng zú, wén wǔ yī pǐn, fù wù èr bǎi duàn, sù èr bǎi shí èr pǐn wù yī bǎi wǔ shí duàn, sù yī bǎi wǔ shí shí sān pǐn wù bǎi duàn, sù bǎi shí zhèng sì pǐn wù qī shí duàn, sù qī shí shí cóng sì pǐn wù liù shí duàn, sù liù shí shí zhèng wǔ pǐn wù wǔ shí duàn, sù wǔ shí shí cóng wǔ pǐn wù sì shí duàn, sù sì shí shí zhèng liù pǐn wù sān shí duàn cóng liù pǐn wù èr shí liù duàn zhèng qī pǐn wù èr shí èr duàn cóng qī pǐn wù shí bā duàn zhèng bā pǐn wù shí liù duàn cóng bā pǐn wù shí sì duàn zhèng jiǔ pǐn wù shí èr duàn cóng jiǔ pǐn wù shí duàn. xíng zhě shǒu cóng gāo. wáng jí èr wáng hòu ruò sàn guān jí yǐ lǐ qù guān sān pǐn yǐ shàng, quán gěi wǔ pǐn yǐ shàng, gěi bàn. ruò shēn méi wáng shì, bìng yī zhí shì pǐn gěi. qí bié chì cì zhě, bù zài zhé xiàn. zhū fù wù yīng liǎng hé gěi zhě, cóng duō gěi. zhū fù wù jí sù, jiē chū suǒ zài cāng kù. fú zhōng zé bù gěi.
大唐制，諸職事官薨卒，文武一品，賻物二百段，粟二百石；二品物一百五十段，粟一百五十石；三品物百段，粟百石；正四品物七十段，粟七十石；從四品物六十段，粟六十石；正五品物五十段，粟五十石；從五品物四十段，粟四十石；正六品物三十段；從六品物二十六段；正七品物二十二段；從七品物十八段；正八品物十六段；從八品物十四段；正九品物十二段；從九品物十段。（行者守從高。）王及二王后若散官及以理去官三品以上，全給；五品以上，給半。若身沒王事，並依職事品給。其別敕賜者，不在折限。諸賻物應兩合給者，從多給。諸賻物及粟，皆出所在倉庫。服終則不給。
qiǎn diàn zhōu jìn sòng dà táng
遣奠（周 晉 宋 大唐）
zhōu zhì, dà sàng, jīn chē shì shì qiǎn chē, suì xīn zhī, xíng zhī. xīn, xìng yě, wèi chén jià zhī. xíng zhī, shǐ rén jǔ zhī yǐ rú mù. sàng zhù yù jiù chū gōng, nǎi dài. sàng zhù èr rén xiāng yǔ gèng yě. qiǎn chē shì láo jù. yán chē duō shǎo gè yǐ suǒ bāo qiǎn diàn shēng tǐ zhī shù yě, rán zé qiǎn chē zài suǒ bāo qiǎn diàn ér cáng zhī zhě yǔ? qiǎn diàn, tiān zǐ tài láo bāo jiǔ gè zhū hóu yì tài láo bāo, qī gè dài fū yì tài láo bāo, wǔ gè shì shǎo láo bāo, sān gè. dài fū yǐ shàng, nǎi yǒu qiǎn chē. shū bù qiàn, sì miàn yǒu zhàng, zhì yú sì yú. qiàn, qí gài yě. sì miàn jiē yǒu zhàng bì yǐ yǐn yì láo ròu yě. sì yú, guǒ zhōng zhī sì yú yě. fán bāo shēng qǔ xià tǐ, guó jūn qī gè, qiǎn chē qī chéng dài fū wǔ gè, qiǎn chē wǔ chéng. rén chén cì chē mǎ zhě, nǎi dé yǒu qiǎn chē. qiǎn chē zhī chà, dài fū wǔ, zhū hóu qī, zé tiān zǐ jiǔ. zhū hóu bù yǐ mìng shù, sàng lǐ lüè yě. gè wèi suǒ bāo qiǎn diàn shēng tǐ zhī shù yě. xiàng jì xiǎng ér guī bīn zǔ yě. qǔ xià tǐ zhě, jìng gǔ, xiàng xíng yě, yòu zǔ shí zhī zhōng shǐ yě. shì bāo sān gè, qián jìng zhé qǔ bì nào, hòu jìng zhé qǔ gé yě. jūn zhī dí zhǎng shāng, chē sān shèng gōng zhī shù zhǎng shāng, chē yī chéng dài fū zhī dí zhǎng shāng, chē yī chéng. jiē xià chéng rén yě. zì shàng ér xià, jiàng shā yǐ liǎng. chéng rén qiǎn chē wǔ chéng, zhǎng shāng sān shèng, xià shāng yī chéng, zūn bēi yǐ cǐ chà zhī. shù zǐ yán gōng, bēi yuǎn zhī. chuán yuē:" dà gōng zhī shāng, zhōng cóng shàng." shì sàng, zǔ diàn zhī míng rì, jué míng, chén dǐng wǔ yú mén wài rú chū. dǐng wǔ, yáng shǐ yú là xiān shòu, gè yī dǐng yě. shì lǐ tè shēng sān dǐng, shèng zàng diàn, jiā yī děng, yòng shǎo láo. xiān, xīn shā zhě. rú chū, rú dà liǎn diàn shí yě. dōng fāng zhī zhuàn: sì dòu: pí xī pí hǎi kuí jū luǒ hǎi. pí dú wèi jī pí zhī pí. pí, xī bǎi yè. pí, bàng yě. pí yīn bù jiā fǎn. luǒ yīn lì hé fǎn. sì biān: zǎo qiǔ lì pú. qiǔ, yǐ dòu qiǔ fěn ěr. lǐ jiǔ. cǐ dōng fāng zhī zhuàn yǔ zǔ diàn, tóng zài zhǔ rén zhī nán, dāng qián hé, běi shàng, jīn zhī. chén qì. míng qì yě. yè liǎn cáng. miè liáo, zhí zhú jiā hé, běi miàn. zhào chè yǔ zàng diàn. bīn rù zhě bài zhī. míng zì qǐ zhì cǐ, zhǔ rén wú chū lǐ. chè zhě rù, zhàng fū yǒng shè yú xī běi, fù rén yǒng. yóu zuò jiē shēng shí. yì jì guàn nǎi rù, rù yóu zhòng dōng ér zhǔ rén yǒng, yóu qí shēng yě. zì zhòng běi xī miàn ér chè, shè yú jiù chē xī běi, yì yóu xù xī nán. dǐng rù, jǔ rù chén zhī yě. chén zhī gài yú zhòng dōng běi, xī miàn běi shàng rú chū. nǎi diàn. diàn zhě chū, zhǔ rén yào jié ér yǒng. yì yǐ wǎng lái wèi jié yě. diàn yóu zhòng běi ér xī, jì diàn yóu zhòng nán ér dōng. chè zhě chū, yǒng rú chū. zhǔ rén zhī shǐ qǐng dú fèng. zhí suàn cóng jiù dōng dāng qián shù, xī miàn, bù mìng wú kū, kū zhě xiāng zhǐ yě. sàng dà jì yún:" dài fū mìng wú kū, shì kū zhě xiāng zhǐ." wéi zhǔ rén zhǔ fù kū. gōng shǐ zì xī fāng dōng miàn mìng wú kū, zhǔ rén zhǔ fù jiē bù kū. dú qiǎn, zú, mìng kū, miè zhú chū. gōng shǐ, jūn zhī diǎn lǐ shū zhě yě. qiǎn zhě, rù kuàng zhī wù. jūn shǐ shǐ lái dú zhī, chéng qí dé lǐ zhī zhèng yǐ zhōng yě. zhú jiā hé yě. lǐ jì yuē:" nǎi bāo diàn ér dú shū."
周制，大喪，巾車氏飾遣車，遂廞之，行之。（廞，興也，謂陳駕之。行之，使人舉之以如墓。）喪祝御柩出宮，乃代。（喪祝二人相與更也。）遣車視牢具。（言車多少各以所包遣奠牲體之數也，然則遣車載所包遣奠而藏之者與？遣奠，天子太牢包九個；諸侯亦太牢包，七個；大夫亦太牢包，五個；士少牢包，三個。大夫以上，乃有遣車。）疏布輤，四面有障，置於四隅。（輤，其蓋也。四面皆有障蔽以隱翳牢肉也。四隅，槨中之四隅也。）凡包牲取下體，國君七個，遣車七乘；大夫五個，遣車五乘。（人臣賜車馬者，乃得有遣車。遣車之差，大夫五，諸侯七，則天子九。諸侯不以命數，喪禮略也。個為所包遣奠牲體之數也。象既饗而歸賓俎也。取下體者，脛骨，象行也，又俎實之終始也。士包三個，前脛折取臂臑，後脛折取骼也。）君之嫡長殤，車三乘；公之庶長殤，車一乘；大夫之嫡長殤，車一乘。（皆下成人也。自上而下，降殺以兩。成人遣車五乘，長殤三乘，下殤一乘，尊卑以此差之。庶子言公，卑遠之。傳曰："大功之殤，中從上。"）士喪，祖奠之明日，厥明，陳鼎五於門外如初。（鼎五，羊、豕、魚、臘、鮮獸，各一鼎也。士禮特牲三鼎，盛葬奠，加一等，用少牢。鮮，新殺者。如初，如大斂奠時也。）東方之饌：四豆：脾析、蜱醢、葵菹、蠃醢。（脾讀為雞脾之脾。脾，析百葉。蜱，蚌也。蜱音步佳反。蠃音力禾反。）四籩：棗、糗、栗、脯。（糗，以豆糗粉餌。）醴酒。（此東方之饌與祖奠，同在主人之南，當前輅，北上，巾之。）陳器。（明器也。夜斂藏。）滅燎，執燭夾輅，北面。（照徹與葬奠。）賓入者拜之。（明自啟至此，主人無出禮。）徹者入，丈夫踴；設於西北，婦人踴。（猶阼階升時。亦既盥乃入，入由重東而主人踴，猶其升也。自重北西面而徹，設於柩車西北，亦猶序西南。）鼎入，（舉入陳之也。陳之蓋於重東北，西面北上如初。）乃奠。奠者出，主人要節而踴。（亦以往來為節也。奠由重北而西，既奠由重南而東。）徹者出，踴如初。主人之史請讀賵。執筭從柩東當前束，西面，不命無哭，哭者相止也。（喪大記云："大夫命無哭，士哭者相止。"）唯主人主婦哭。公史自西方東面命無哭，主人主婦皆不哭。讀遣，卒，命哭，滅燭出。（公史，君之典禮書者也。遣者，入壙之物。君使史來讀之，成其得禮之正以終也。燭夾輅也。禮記曰："乃包奠而讀書。"）
huò wèn yú zēng zǐ yuē:" fū jì qiǎn ér bāo qí yú, yóu jì shí ér guǒ qí yú yǔ? jūn zǐ jì shí, zé guǒ qí yú hū?" yán jì qiǎn diàn ér yòu bāo zhī, shì yǔ shí yú rén, yǐ zé guǒ qí yú yǐ chí qù hé yì, jūn zǐ níng wèi shì hū? yán shāng lián. zēng zǐ yuē:" wú zi bù jiàn dà xiǎng hū? fū dà xiǎng, jì xiǎng, juǎn sān shēng zhī zǔ guī yú bīn guǎn. fù mǔ ér bīn kè zhī, suǒ yǐ wèi āi yě." jì xiǎng, guī bīn zǔ, suǒ yǐ hòu zhī. yán fù mǔ, jiā zhī zhǔ, jīn bīn kè zhī, shì xiào zǐ āi qīn zhī qù yě.
或問於曾子曰："夫既遣而包其餘，猶既食而裹其餘與？君子既食，則裹其餘乎？"（言既遣奠而又包之，是與食於人，已則裹其餘以持去何異，君子寧為是乎？言傷廉。）曾子曰："吾子不見大饗乎？夫大饗，既饗，卷三牲之俎歸於賓館。父母而賓客之，所以為哀也。"（既饗，歸賓俎，所以厚之。言父母，家之主，今賓客之，是孝子哀親之去也。）
jìn hè xún yuē:" zǔ diàn jìng, jué míng yòu dà diàn. dà diàn zhě, jiā yú cháng yī děng, shì yǐ shǎo láo, dài fū tài láo, shèng zàng lǐ yě, shì wèi qiǎn diàn. diàn bì, bāo shēng xià tǐ yǐ wèi cáng bèi, dài fū bāo wǔ, shì bāo sān, suì xíng rú mù. chū shè qiǎn diàn, shì chén wǔ dǐng, yòng shǎo láo, shù wù bèi bāo zhī yǐ zàng. jīn suī bù néng bèi lǐ, yí jiā yú cháng diàn, yǐ shèng sòng zhōng yě. qí yǐ zàng rì chén ér shè zhī."
晉賀循曰："祖奠竟，厥明又大奠。大奠者，加於常一等，士以少牢，大夫太牢，盛葬禮也，是謂遣奠。奠畢，包牲下體以為藏備，大夫苞五，士苞三，遂行如墓。初設遣奠，士陳五鼎，用少牢，庶物備苞之以葬。今雖不能備禮，宜加於常奠，以盛送終也。其以葬日晨而設之。"
sòng cuī kǎi yún:" cháo yú zǔ miào yī xiǔ, míng rì zài jiù jiāng zhì mù. jiù jiāng hái nán xiàng, shǎo láo zhī diàn yú chē xī, míng yuē yòng jiàn, qiǎn diàn shàng xiǎng. dài fū yǐ shàng tài láo. qí zhù cí yuē' āi zǐ mǒu gǎn yòng jié shēng gāng liè yòng jiàn', cǐ qiǎn diàn zhě yě."
宋崔凱云："朝於祖廟一宿，明日載柩將至墓。柩將還南向，少牢之奠於車西，名曰用薦，遣奠尚饗。大夫以上太牢。其祝辭曰'哀子某敢用絜牲剛鬛用薦'，此遣奠者也。"
dà táng yuán líng yí zhù:" qián sān rì, suǒ sī shè huáng dì fèng cí cì yú chéng tiān mén wài zhī zuǒ, xī xiàng. qí rì, jīn wú zhàng wèi rú cháng yí. lǔ bù shǐ xiān jìn yù hé yú chéng tiān mén wài dōng piān shāo nán, yú niǎn gǔ chuī jí jià lǔ bù bìng xù liè yú yù hé qián. yòu jìn wēn liáng chē dāng chéng tiān mén zhōng shāo nán, xiōng yí míng qì xù liè yú wēn liáng chē qián. diàn qián yī kè, fèng lǐ láng bù wén wǔ qún guān wèi yú chéng tiān mén wài, yì wèi chóng xíng, rú tài jí tíng zhōng yí. guāng lù qīng jù qiǎn diàn zhī zhuàn yǐ qí. zhí shì guān wèi bìng xiān qí yú mén wài zhī dōng. lóng chūn zhì chéng tiān mén wài, lǐ guān zàn zhǐ kū, nèi wài jiē zhǐ kū. shì zhōng jìn lóng chūn qián, guì zòu chēng' qǐng shēng wēn liáng chē', fǔ fú, xìng. sī tú shuài yú zǐ gōng guān jí suǒ yóu fèng zǐ gōng shēng wēn liáng chē. suǒ sī shè diàn xí yú wēn liáng chē dōng nán, fèng lǐ láng shè zūn diàn yú xí dōng nán, shè léi xǐ yòu yú qí nán, shè tài wèi bǎn wèi yòu yú dōng, xī xiàng. lǐ guān jìn shěng zhuàn qì, lǐ shēng zàn guāng lù qīng pěng zǔ jìn, guì diàn yú xí shàng zhū zhāi láng pěng zǔ suí liè yú xí shàng. lǐ shēng yǐn tài wèi jiù wèi. lǐ guān zàn kū, zài wèi zhě jiē kū yòu zàn zhǐ kū, zài wèi zhě jiē zhǐ kū. lǐ shēng yǐn tài wèi yì léi xǐ, guàn shǒu xǐ jué, yì zūn diàn suǒ, tài zhù jǔ mì zhuó lǐ qí. lǐ yí shǐ jiù cì, zòu qǐng huáng dì chū jiù cì. huáng dì chū cì, lì yú diàn dōng, xī xiàng. tài zhù yǐ lǐ qí shòu tài wèi qì, lǐ yí shǐ zòu qǐng huáng dì qù zhàng qián jìn, zhōng guān chéng chuán zhǐ kū, zhū wáng fēi zhǔ děng jiē zhǐ kū. tài wèi yǐ lǐ qí yú huáng dì zhī zuǒ guì jìn, huáng dì shòu lǐ qí, guì diàn yú zhuàn qián, fǔ fú, xìng, shǎo tuì lì. tài zhù chí bǎn jìn, xī běi xiàng guì dú zhù wén qì, diàn bǎn, fǔ fú, xìng, tuì fù wèi. huáng dì kū yǒng, lǐ yí shǐ zàn huáng dì zài bài. zhū wáng fēi zhǔ jí zài wèi qún guān děng jiē kū. lǐ yí shǐ guì zòu' qǐng huáng dì shǎo tuì', jìn shì fú huáng dì shǎo tuì yú wèi. shào fǔ jiān shè dú āi cè rù yú diàn dōng. lǐ guān yǐn cè àn jìn, jǔ cè guān jǔ cè jìn zhì rù dōng, xī miàn, yǐ cè dōng xiàng. lǐ guān zàn tài wèi jí qún guān zhǐ kū, zhōng guān chéng chuán zhū wáng fēi zhǔ děng jiē zhǐ kū. lǐ guān yǐn zhōng shū lìng jìn, guì dú cè qì, fǔ fú, xìng, tuì fù wèi. jǔ cè zhě yǐ shòu mì shū jiān, mì shū jiān yǐ shòu fú bǎo láng. huáng dì kū yǒng, lǐ yí shǐ zòu qǐng huáng dì zài bài. tài wèi qún guān zhū wáng fēi zhǔ jiē kū zài bài. shào fǔ chè rù, guāng lù chè zhuàn qì, lǐ yí shǐ guì zòu chēng' wēn liáng chē jiāng fā', huáng dì qián, kū jǐn āi. lǐ yí shǐ chēng' qǐng zài bài fèng cí', fǔ fú, xìng huáng dì jī sǎng, kū yǒng, zài bài. wēn liáng chē fā. lǐ yí shǐ yòu guì zòu' qǐng huáng dì hái gōng', fǔ fú, xìng. jìn shì fú yǐn huáng dì rù cì. tài wèi yǐ xià yú cì nán héng xíng jìn míng zài bài fèng cí qì, gè jiù běn zhí. rú zhū wáng yǒu gù bù fù shān líng zhě, qí huáng dì fèng cí rù cì hòu, zhū wáng jìn zhì wēn liáng zhī zuǒ, yǐ nán wèi shàng, kū jǐn āi, zài bài cí. fēi zhǔ nèi guān bù qù zhě, yú wēn liáng chē hòu, wéi zhōng kū, zài bài cí. qì, lǐ shēng zàn shì zhōng yú wēn liáng chē qián guì qǐng jìn fā, qì, fǔ fú, xìng." bǎi guān yǐ xià yí zhì, rú kāi yuán lǐ.
大唐元陵儀註："前三日，所司設皇帝奉辭次於承天門外之左，西向。其日，金吾仗衛如常儀。鹵簿使先進玉輅於承天門外東偏稍南，輿輦、鼓吹、吉駕、鹵簿並序列於玉輅前。又進轀輬車當承天門中稍南，凶儀明器序列於轀輬車前。奠前一刻，奉禮郎布文武群官位於承天門外，異位重行，如太極庭中儀。光祿卿具遣奠之饌以俟。執事官位並先俟於門外之東。龍輴至承天門外，禮官贊止哭，內外皆止哭。侍中進龍輴前，跪奏稱'請升轀輬車'，俯伏，興。司徒帥舁梓宮官及所由奉梓宮升轀輬車。所司設奠席於轀輬車東南，奉禮郎設樽坫於席東南，設罍洗又於其南，設太尉版位又於東，西向。禮官進省饌訖，禮生贊光祿卿捧俎進，跪奠於席上；諸齋郎捧俎隨列於席上。禮生引太尉就位。禮官贊哭，在位者皆哭；又贊止哭，在位者皆止哭。禮生引太尉詣罍洗，盥手洗爵，詣樽坫所，太祝舉冪酌醴齊。禮儀使就次，奏請皇帝出就次。皇帝出次，立於奠東，西向。太祝以醴齊授太尉訖，禮儀使奏請皇帝去杖前進，中官承傳止哭，諸王、妃、主等皆止哭。太尉以醴齊於皇帝之左跪進，皇帝受醴齊，跪奠於饌前，俯伏，興，少退立。太祝持版進，西北向跪讀祝文訖，奠版，俯伏，興，退復位。皇帝哭踴，禮儀使贊皇帝再拜。諸王、妃、主及在位群官等皆哭。禮儀使跪奏'請皇帝少退'，近侍扶皇帝少退於位。少府監設讀哀冊褥於奠東。禮官引冊案進，舉冊官舉冊進至褥東，西面，以冊東向。禮官贊太尉及群官止哭，中官承傳諸王、妃、主等皆止哭。禮官引中書令進，跪讀冊訖，俯伏，興，退復位。舉冊者以授秘書監，秘書監以授符寶郎。皇帝哭踴，禮儀使奏請皇帝再拜。太尉、群官、諸王、妃、主皆哭再拜。少府徹褥，光祿徹饌訖，禮儀使跪奏稱'轀輬車將發'，皇帝前，哭盡哀。禮儀使稱'請再拜奉辭'，俯伏，興；皇帝稽顙，哭踴，再拜。轀輬車發。禮儀使又跪奏'請皇帝還宮'，俯伏，興。近侍扶引皇帝入次。太尉以下於次南橫行進名再拜奉辭訖，各就本職。如諸王有故不赴山陵者，俟皇帝奉辭入次後，諸王進至轀輬之左，以南為上，哭盡哀，再拜辭。妃、主、內官不去者，於轀輬車後，帷中哭，再拜辭。訖，禮生贊侍中於轀輬車前跪請進發，訖，俯伏，興。"百官以下儀制，如開元禮。
qì xíng xù zhōu jìn dà táng
器行序（周 晉 大唐）
zhōu zhì, dà sàng, dà sī tú shuài liù xiāng zhī zhòng shù, shǔ qí liù yǐn. zhèng sī nóng yún:" liù yǐn wèi sàng chē suǒ yě." xiǎo sī tú shuài bāng yì, zhì qí zhèng jiào. sàng yì, zhèng guān yǐn biǎn fù tǔ. suì rén shuài liù suì zhī yì ér zhì zhī, zhǎng qí zhèng lìng. jí zàng, shuài ér shǔ liù fú. jí biǎn, chén yì. zhì yì yú sī tú, jí mù shàng shì jí cuì yě. fú, jǔ guān suǒ. yòng fú páng liù zhí zhī zhě, tiān zǐ qí qiān rén yú? suì shī shuài qí shǔ yǐ wò yì xiān dào yě yì. jí biǎn, bào mó gòng qiū lóng jí shèn chē zhī yì. shǐ yǐ wò yì xiān zhě, tài zǎi yě, qí yú zé sī tú. wò yì xiān, suǒ yǐ wèi zàng biǎn zhī jiān xiān zhāng shén zuò yě. shèn chē, jiù lù yě. mó zhě, shì lì zhí fú zhě míng yě. suì rén zhǔ chén zhī, ér suì shī yǐ míng xíng xiào zhī. shì sàng, jì qiǎn diàn, xíng qì, mù zàng xíng míng qì, zài dào zhī cì. yīn bāo qì xù cóng, rú qí chén zhī xiān hòu. chē cóng, cì qì. shāng zhù zhí gōng bù, yǐ yù jiù zhí pī. jū jiù chē zhī qián, ruò dào yǒu dī yǎng qīng kuī, zé yǐ bù wèi yì yáng zuǒ yòu zhī jié, shǐ yǐn zhě zhí pī zhě zhī zhī. shì zhí pī zhě bā rén. zhū hóu zhí fú wǔ bǎi rén, sì fú, jiē xián méi, sī mǎ zhí duó, zuǒ bā rén, yòu bā rén, jiàng rén zhí yǔ bǎo yù jiù. dài fū zhī sàng, zhí yǐn zhě sān bǎi rén, zhí duó zhě zuǒ yòu gè sì rén, yù jiù yǐ máo. wǔ bǎi rén, yī dǎng zhī rén yě. zhū hóu zhī dài fū, yì yǒu sān bǎi hù zhī zhì. fú yǐn tóng ěr. miào zhōng yuē fú, zài tú yuē yǐn, hù yán zhī yě. yù jiù zhě, jū qián dǎo zhèng zhī. dài fū shì jiē èr fú. diào, fēi cóng zhǔ rén yě, sì shí zhě zhí fú. yán diào zhě bì zhù zhǔ rén zhī shì. cóng yóu suí yě. chéng rén èr shí zhī shàng, zhì sì shí yǐ xià, dīng zhuàng shí yě. qū lǐ yún:" zhù zàng bì zhí fú." zhǔ rén tǎn, nǎi xíng, yǒng wú suàn. tǎn, wèi xíng biàn yě. nǎi xíng, wèi jiù chē xíng yě. fán cóng jiù zhě, xiān hòu zuǒ yòu rú qiān yú zǔ zhī xù. chū gōng, yǒng, xí. āi cì. zhì yú bāng mén, gōng shǐ zǎi fū zèng xuán xūn shù. bāng mén, chéng mén. zèng, sòng. zhǔ rén qù zhàng bù kū, yóu zuǒ tīng mìng, bīn yóu yòu zhì mìng, jiù chē qián hé zhī zuǒ yòu yě. dāng shí zhǐ jiù chē. zhǔ rén kū bài jī sǎng, bīn shēng shí bì yú gài, jiàng, zhǔ rén bài sòng, fù wèi, zhàng, nǎi xíng. shēng jiù chē zhī qián, shí qí bì yú guān gài zhī liǔ zhōng, ruò qīn shòu zhī rán. fù wèi, fǎn jiù chē hòu.
周制，大喪，大司徒帥六鄉之眾庶，屬其六引。（鄭司農云："六引謂喪車索也。"）小司徒帥邦役，治其政教。（喪役，正棺、引、窆、復土。）遂人帥六遂之役而致之，掌其政令。及葬，帥而屬六綍。及窆，陳役。（致役於司徒，及墓上事及竁也。綍，舉棺索。用綍旁六執之者，天子其千人歟？）遂師帥其屬以幄帟先道野役。及窆，抱磨共丘籠及蜃車之役。（使以幄帟先者，太宰也，其餘則司徒。幄帟先，所以為葬窆之間先張神座也。蜃車，柩路也。磨者，適歷執綍者名也。遂人主陳之，而遂師以名行校之。）士喪，既遣奠，行器，（目葬行明器，在道之次。）茵苞器序從，（如其陳之先後。）車從，（次器。）商祝執功布，以御柩執披。（居柩車之前，若道有低仰傾虧，則以布為抑揚左右之節，使引者執披者知之。士執披者八人。）諸侯執綍五百人，四綍，皆銜枚，司馬執鐸，左八人，右八人，匠人執羽葆御柩。大夫之喪，執引者三百人，執鐸者左右各四人，御柩以茅。（五百人，一黨之人也。諸侯之大夫，邑有三百戶之制。綍引同耳。廟中曰綍，在途曰引，互言之也。御柩者，居前導正之。大夫士皆二綍。）吊，非從主人也，四十者執綍。（言吊者必助主人之事。從猶隨也。成人二十之上，至四十以下，丁壯時也。曲禮云："助葬必執紼。"）主人袒，乃行，踴無筭。（袒，為行變也。乃行，謂柩車行也。凡從柩者，先後左右如遷於祖之序。）出宮，踴，襲。（哀次。）至於邦門，公使宰夫贈玄纁束。（邦門，城門。贈，送。）主人去杖不哭，由左聽命，賓由右致命，（柩車前輅之左右也。當時止柩車。）主人哭拜稽顙，賓升實幣於蓋，降，主人拜送，復位，杖，乃行。（升柩車之前，實其幣於棺蓋之柳中，若親授之然。復位，反柩車後。）
jìn hè xún yún:" sàng chē qián hòu sì yǐn, yǐn shí rén, hé sì shí rén. shí rén yī chāng, hé sì shí sì rén. jiē sù fú bái jīn xiàn chāng shǒu zhí liàn fān yǐ bù wǔ suǒ zhǔ, jìn huān hū xī xì. sì chāng, yī lì zhǔ zhī yě."
晉賀循云："喪車前後四引，引十人，合四十人。十人一倀，合四十四人。皆素服白〈巾臽〉倀手執練幡以部伍所主，禁讙呼嬉戲。四倀，一吏主之也。"
dà táng zhì, hóng lú sì sī yí shǔ lìng zhǎng fán yǐn pī duó shà wǎn gē dào zhàng zhī shǔ. sān pǐn yǐ shàng sì yǐn, sì pī, liù duó, liù shà liù pǐn yǐ shàng èr yǐn, èr pī, sì duó, sì shà jiǔ pǐn yǐ shàng èr duó, èr shà. fán zhí yǐn pī zhě, jiē bù zé, bù shēn yī. qí xià zhàng, wǔ pǐn yǐ shàng yòng sù zēng, liù pǐn yǐ xià yòng liàn, fù rén yòng cǎi. zhì bāng mén, sān pǐn yǐ shàng zèng yǐ shù bó, yī pǐn jiā chéng mǎ. jì yǐn, yòu qiǎn shǐ zèng yú guō mén wài, jiē yǐ shù bó, yī pǐn jiā bì. yú jù kāi yuán lǐ.
大唐制，鴻臚寺司儀署令掌凡引、披、鐸、翣、輓歌、纛帳之屬。三品以上四引，四披，六鐸，六翣；六品以上二引，二披，四鐸，四翣；九品以上二鐸，二翣。凡執引披者，皆布幘，布深衣。其下帳，五品以上用素繒，六品以下用練，婦人用采。至邦門，三品以上贈以束帛，一品加乘馬。既引，又遣使贈於郭門外，皆以束帛，一品加璧。餘具開元禮。
wǎn gē zhōu hàn jìn sòng dà táng
輓歌（周 漢 晉 宋 大唐）
lǔ āi gōng shí yī nián, wú zi fá qí. jiāng zhàn, qí jiāng gōng sūn xià mìng qí tú gē yú bìn. dù yuán kǎi yuē:" yú bìn, sòng zàng gē qǔ yě. gōng sūn xià shì bì sǐ, gù mìng qí tú ér gē zhī." kǒng yǐng dá yuē:" yú bìn zhě, wèi qǐ bìn jiāng yú zhī gē yě. jīn rén wèi zhī wǎn gē."
魯哀公十一年，吳子伐齊。將戰，齊將公孫夏命其徒歌虞殯。（杜元凱曰："虞殯，送葬歌曲也。公孫夏示必死，故命其徒而歌之。"孔穎達曰："虞殯者，謂啟殯將虞之歌也。今人謂之輓歌。"）
hàn gāo dì shí, qí wáng tián héng zì shā, qí gù lì bù gǎn kū qì, dàn suí jiù xù āi. ér hòu dài xiāng chéng, yǐ wèi wǎn gē, gài yīn yú gǔ yě.
漢高帝時，齊王田橫自殺，其故吏不敢哭泣，但隨柩敘哀。而後代相承，以為輓歌，蓋因於古也。
jìn chéng dì xián kāng qī nián, dù hòu bēng, yǒu sī wén zòu, yī jiù xuǎn gōng qīng yǐ xià liù pǐn zǐ dì liù shí rén wèi wǎn láng, zhào yòu tíng zhī.
晉成帝咸康七年，杜後崩，有司聞奏，依舊選公卿以下六品子弟六十人為挽郎，詔又停之。
zhì yú yún:" hàn wèi gù shì, dà sàng jí dà chén zhī sàng, zhí fú zhě wǎn gē. xīn lǐ yǐ wèi wǎn gē chū yú hàn wǔ dì yì rén láo gē, shēng cí āi qiē, suì yǐ wèi sòng zhōng zhī lǐ, suī yīn qū cuī chuàng, fēi jīng diǎn suǒ zhì, bù yí yǐ gē wèi míng. àn wǎn gē, shī chēng' jūn zǐ zuò gē, wéi yǐ gào āi'. yǐ gē wèi míng, yì wú suǒ xián, yí dìng xīn lǐ rú jiù."
摯虞云："漢魏故事，大喪及大臣之喪，執綍者輓歌。新禮以為輓歌出於漢武帝役人勞歌，聲辭哀切，遂以為送終之禮，雖音曲摧愴，非經典所制，不宜以歌為名。按輓歌，詩稱'君子作歌，惟以告哀'。以歌為名，亦無所嫌，宜定新禮如舊。"
sòng wén dì yuán jiā shí qī nián, yuán huáng hòu bēng, zhào tíng xuǎn wǎn láng.
宋文帝元嘉十七年，元皇后崩，詔停選挽郎。
dà táng yuán líng zhī zhì" shǔ sān móu liàn fú yú wēn liáng chē wèi wǎn, fán liù fú, gè zhǎng sān shí zhàng, wéi qī cùn. zhí fú wǎn shì, hǔ bì qiān rén, jiē bái bù cōng zhě, bái bù jiè zé. fēn wèi liǎng fān. wǎn láng èr bǎi rén, jiē fú bái bù shēn yī, bái bù jiè zé, zhù zhī wǎn liǎng biān, gè yī fú. wǎn gē èr bù, gè liù shí sì rén, bā rén wèi liè, zhí shà. pǐn guān zuǒ yòu gè liù rén, jiē fú bái bù gōu yī, bái bù jiè zé. zuǒ yòu sī mǎ gè bā rén, jiē dài bái bù wǔ biàn, fú bái yī shǔ bù, yī shǔ yīn shǔ, wèi rú zhǎng. wú lǐng yuán, bìng zhí duó. dài kū bǎi wǔ shí rén, yī zé yǔ wǎn gē tóng. zhì shí, yǒu sī yǐn liè yú wēn liáng chē zhī qián hòu. qí bǎi guān zhì, hóng lú sì sī yí shǔ lìng zhǎng wǎn gē. sān pǐn yǐ shàng liù háng sān shí rén, liù pǐn yǐ shàng sì háng shí liù rén, jiē bái liàn gōu yī, jiē zhí duó bō."
大唐元陵之制"屬三繆練紼於轀輬車為挽，凡六紼，各長三十丈，圍七寸。執紼挽士，虎賁千人，皆白布蔥褶，白布介幘。分為兩番。挽郎二百人，皆服白布深衣，白布介幘，助之挽兩邊，各一紼。輓歌二部，各六十四人，八人為列，執翣。品官左右各六人，皆服白布褠衣，白布介幘。左右司馬各八人，皆戴白布武弁，服白衤屬布，（衤屬音屬，謂襦長。）無領緣，並執鐸。代哭百五十人，衣幘與輓歌同。至時，有司引列於轀輬車之前後。其百官制，鴻臚寺司儀署令掌輓歌。三品以上六行三十人，六品以上四行十六人，皆白練褠衣，皆執鐸帗。"
zàng yí hé zàng fù zhōu jìn dà táng
葬儀（合葬附周 晉 大唐）
zhōu zhì, zhǒng rén zhǎng gōng mù zhī dì, biàn qí zhào yù ér wèi zhī tú. xiān wáng zhī zàng jū zhōng, yǐ zhāo mù wèi zuǒ yòu. gōng, jūn yě. tú, wèi huà qí dì xíng jí qiū lǒng suǒ chù ér cáng zhī. xiān wáng zào yíng zhě, zhāo jū zuǒ, mù jū yòu, jiā chù dōng xī. fāng xiāng shì zhǎng méng xióng pí, huáng jīn sì mù, xuán yī zhū shang, zhí gē yáng dùn. dà sàng, xiān jiù, jí mù rù kuàng, yǐ gē jī sì yú, qū fāng liáng. kuàng, chuān dì zhōng yě. fāng liáng, wǎng liǎng yě, mù shí zhī guài. lǚ bì shì cuī gé, zhí gē dùn jiā wáng chē, zuǒ bā rén, yòu bā rén, chē zhǐ zé chí lún. jīn chē chí gài cóng chē chí jīng. cóng chē, suí jiù lù. chí gài jīng zhě, wáng píng shēng chē jiàn jīng, yǔ zé yǒu gài. jīn shèn chē wú gài, zhí ér suí zhī, xiàng shēng shí yǒu yě. suǒ zhí zhě míng jīng. sàng zhù zhǎng quàn fáng zhī shì, quàn yóu chàng shuài qián yǐn zhě. fáng wèi zhí pī bèi qīng kuī yě. jí pì, lìng qǐ. zhèng zhòng yún:" pì wèi chú zōu tú guǒ. lìng qǐ wèi sàng zhù zhǔ mìng yì rén kāi zhī." pì yīn pí yì fǎn. zōu yīn zài guān fǎn. xiǎo zhù shè dào jī zhī diàn, fēn dǎo wǔ sì. jī yóu sòng yě. sòng dào zhī diàn, wèi qiǎn diàn yě. fēn qí shēng tǐ, yǐ jì wǔ sì, gào wáng qù cǐ gōng zhōng bù fù fǎn, gù jì zhī. lǐ, wáng qī sì, wǔ zhě, sī mìng dà lì, píng shēng chū rù bù yǐ gào. jí kuàng, sàng zhù tuō zài chú shì. zhèng zhòng yún:" qù guān shì wèi wéi huāng chí jiǎo shà zhī shǔ, lìng kě jǔ yí ān cuò." sī jǐ yán shè wěi xí, yòu sù jǐ. qí guǒ xí yòng huán, fǔ chún. guǒ xí, cáng zhōng shén zuò zhī xí. zhǎng shèn zhǎng liǎn hù wù shèn wù, yǐ gōng yīn kuàng zhī shèn. hù wù, bàng há zhī shǔ. yīn, sāi yě. jiāng jǐng guǒ, xiān sāi xià yǐ shèn, yù shī yě. suì rù cáng xiōng qì. chéng zàng, xiǎo zōng bó zhào xiāng sàng jì zhī lǐ, ér jì mù wèi wèi. chéng zàng, qiū yǐ fēng yě. tiān zǐ zhī zhǒng, gài bù yī rì ér bì. wèi, tán wèi yě. xiān zǔ xíng tǐ tuō yú cǐ dì, sì qí shén yǐ ān zhī, zhǒng rén wèi shī. yòu zhǒng rén yún:" fán zhū hóu jí zhū chén zàng yú wáng mù zhě, shòu zhī zhào. fán zhū hóu jū zuǒ yòu yǐ qián, qīng dài fū shì jū hòu, gè yǐ qí zú. zi sūn gè jiù qí suǒ chū wáng, yǐ zūn bēi chù qí qián hòu, ér yì bìng zhāo mù. fán sǐ yú bīng zhě, bù rù zhào yù. zhàn bài wú yǒng, tóu zhū yíng wài yǐ fá zhī. fán yǒu gōng zhě jū qián, jū wáng mù zhī qián, chù zhāo mù zhī zhōng yāng. yǐ jué děng wèi qiū fēng zhī dù, yǔ qí shù shù." bié zūn bēi yě. wáng gōng yuē qiū, zhū chén yuē fēng. hàn lǜ yuē:" liè hóu fén gāo sì zhàng, guān nèi hóu yǐ xià zhì shù rén, gè yǒu chà." jiù xíng zhì yú kuàng, chén qì yú dào dōng xī, běi shàng. tǒng yú kuàng. yīn xiān rù. dāng jí jiù yě. yuán shì zé zàng yòng gǒng zhóu, jiā yīn yān. shǔ yǐn. yú shì tuō zài chú shì, shǔ yǐn yú jiān ěr. jūn zàng yòng quán chē, sì fú èr bēi, yù guān yòng yǔ bǎo. dài fū yòng quán chē, èr fú èr bēi, yù guān yòng máo. shì zàng yòng guó chē, èr fú wú bēi, bǐ chū gōng, yù guān yòng gōng bù. quán chē, jiù chē yě. zūn bēi zhī chà. zài guān yuē fú, háng dào yuē yǐn, zhì kuàng jiāng biǎn, yòu yuē fú, yòng fú ér shè bēi, shì yǐ lián yán zhī. bēi, huán yíng yě, jiāng zàng, shù yú kuàng sì yú, yǐ lǜ rào zhī yǐ xià guān yě. yù guān, jū qián wèi jié dù yě. shì yán bǐ chū gōng yòng gōng bù, zé chū gōng ér zhǐ, zhì kuàng wú yǐ. zhǔ rén tǎn, zhòng zhǔ rén xī miàn běi shàng, fù rén dōng miàn, jiē bù kū. jiā xiàn dào wèi wèi. nǎi biǎn, zhǔ rén kū yǒng wú suàn. biǎn, xià guān yě. xí, zèng yòng zhì bì xuán xūn shù, bài, jī sǎng, yǒng rú chū. zhàng bā chǐ yuē zhì, èr zhì hé zhī, shù, shí zhì wǔ hé. zú, tǎn, bài bīn, zhǔ fù yì bài bīn, jí wèi, shí yǒng sān, xí. zhǔ fù bài nǚ bīn yě. jí wèi, fǎn wèi yě. bīn chū, zé bài sòng. xiāng wèn zhī bīn. cáng qì yú páng, jiā jiàn qì, yòng qì yì qì yě. jiàn, guān shì, gèng wèi zhī jiàn zhě, jiā cǐ zé guān jiù bù fù jiàn yǐ. xiān yán cáng qì nǎi yún jiā jiàn zhě, qì zài jiàn nèi yě. nèi zhī zhě, míng jūn zǐ zhī yú shì zhōng bù zì yì yě. jiàn yīn gǔ xiàn fǎn. cáng bāo shāo yú páng yú páng zhě, zài jiàn wài yě. bù yán wèng wǔ, zhuàn xiāng cì kě zhī yě. liǎng liǎng ér jū. sàng dà jì yuē:" guān guǒ zhī jiān, jūn róng chù, dài fū róng hú, shì róng wǔ." jiā zhé, què zhī jiā kàng xí, fù zhī jiā kàng mù. tiān zǐ qī yuè ér zàng, wǔ zhòng bā shà zhū hóu wǔ yuè ér zàng, sān chóng liù shà dài fū sān yuè ér zàng, zài zhòng sì shà. wǔ zhòng zhě, wèi kàng mù yǔ yīn yě. zàng zhě kàng mù zài shàng, yīn zài xià yě. jì xī yún:" kàng mù héng sān suō èr, jiā kàng xí sān, jiā yīn, yòng shū bù, zī jiǎn, yǒu fú, yì suō èr héng sān." shí tǔ sān. zhǔ rén bài xiāng rén, xiè qí qín láo. jí wèi, yǒng xí rú chū. āi qīn zhī zài sī yě. nǎi fǎn kū.
周制，冢人掌公墓之地，辨其兆域而為之圖。先王之葬居中，以昭穆為左右。（公，君也。圖，謂畫其地形及丘壟所處而藏之。先王造塋者，昭居左，穆居右，夾處東西。）方相氏掌蒙熊皮，黃金四目，玄衣朱裳，執戈揚盾。大喪，先柩，及墓入壙，以戈擊四隅，驅方良。（壙，穿地中也。方良，魍魎也，木石之怪。）旅賁氏縗葛，執戈盾夾王車，左八人，右八人，車止則持輪。巾車持蓋從車持旌。（從車，隨柩路。持蓋旌者，王平生車建旌，雨則有蓋。今蜃車無蓋，執而隨之，象生時有也。所執者銘旌。）喪祝掌勸防之事，（勸猶倡帥前引者。防謂執披備傾虧也。）及辟，令啟。（鄭眾云："辟謂除菆塗槨。令啟謂喪祝主命役人開之。"辟音毗亦反。菆音在官反。）小祝設道齎之奠，分禱五祀。（齎猶送也。送道之奠，謂遣奠也。分其牲體，以祭五祀，告）（王去此宮中不復反，故祭之。禮，王七祀，五者，司命、大厲，平生出入不以告。）及壙，喪祝脫載除飾。（鄭眾云："去棺飾；謂帷荒池絞翣之屬，令可舉移安措。"）司几筵設葦席，右素幾。其槨席用萑，黼純。（槨席，藏中神座之席。）掌蜃掌斂互物蜃物，以供闉壙之蜃。（互物，蚌蛤之屬。闉，塞也。將井槨，先塞下以蜃，御濕也。）遂入藏兇器。成葬，小宗伯詔相喪祭之禮，而祭墓為位。（成葬，丘已封也。天子之冢，蓋不一日而畢。位，壇位也。先祖形體託於此地，祀其神以安之，冢人為屍。）又冢人云："凡諸侯及諸臣葬於王墓者，授之兆。凡諸侯居左右以前，卿大夫士居後，各以其族。（子孫各就其所出王，以尊卑處其前後，而亦並昭穆。）凡死於兵者，不入兆域。（戰敗無勇，投諸塋外以罰之。）凡有功者居前，（居王墓之前，處昭穆之中央。）以爵等為丘封之度，與其樹數。"（別尊卑也。王公曰丘，諸臣曰封。漢律曰："列侯墳高四丈，關內侯以下至庶人，各有差。"）柩行至於壙，陳器於道東西，北上。（統於壙。）茵先入。（當藉柩也。元士則葬用輁軸，加茵焉。）屬引。（於是脫載除飾，屬引於緘耳。）君葬用輇車，四綍二碑，御棺用羽葆。大夫用輇車，二綍二碑，御棺用茅。士葬用國車，二綍無碑，比出宮，御棺用功布。（輇車，柩車也。尊卑之差。在棺曰綍，行道曰引，至壙將窆，又曰綍，用綍而設碑，是以連言之。碑，桓楹也，將葬，樹於壙四隅，以繂繞之以下棺也。御棺，居前為節度也。士言比出宮用功布，則出宮而止，至壙無矣。）主人袒，眾主人西面北上，婦人東面，皆不哭。（夾羨道為位。）乃窆，主人哭踴無算。（窆，下棺也。）襲，贈用制幣玄纁束，拜，稽顙，踴如初。（丈八尺曰制，二制合之，束，十制五合。）卒，袒，拜賓，主婦亦拜賓，即位，拾踴三，襲。（主婦拜女賓也。即位，反位也。）賓出，則拜送。（相問之賓。）藏器於旁，加見；（器，用器、役器也。見，棺飾，更謂之見者，加此則棺柩不復見矣。先言藏器乃雲加見者，器在見內也。內之者，明君子之於事終不自逸也。見音古莧反。）藏苞筲於旁；（於旁者，在見外也。不言瓮甒，饌相次可知也。兩兩而居。喪大記曰："棺槨之間，君容柷，大夫容壺，士容甒。"）加折，卻之；加抗席，覆之；加抗木。天子七月而葬，五重八翣；諸侯五月而葬，三重六翣；大夫三月而葬，再重四翣。（五重者，謂抗木與茵也。葬者抗木在上，茵在下也。既夕云："抗木橫三縮二，加抗席三，加茵，用疏布，緇翦，有幅，亦縮二橫三。"）實土三。主人拜鄉人，（謝其勤勞。）即位，踴襲如初。（哀親之在斯也。）乃反哭。
tán gōng yún:" hé zàng fēi gǔ yě, zì zhōu yǐ lái." gǔ wèi yīn yǐ qián." jì wǔ zǐ yuē:' zhōu gōng gài fù.'" fù wèi hé zàng yě. hé zàng zì zhōu gōng yǐ lái." kǒng zǐ yuē:' wèi rén zhī fù yě, lí zhī fù wèi hé zàng yě. lí zhī, yǒu yǐ xián qí guǒ zhōng. lǔ rén zhī fù yě, hé zhī, shàn fū!'" shàn fū, shàn lǔ fù zàng dāng hé." kǒng zǐ hé zàng yú fáng". fáng, lǔ dì.
檀弓云："合葬非古也，自周以來。"（古謂殷以前。）"季武子曰：'周公蓋祔。'"（祔謂合葬也。合葬自周公以來。）"孔子曰：'衛人之祔也，離之；（祔謂合葬也。離之，有以閒其槨中。）魯人之祔也，合之，善夫！'"（善夫，善魯祔葬當合。）"孔子合葬於防"。（防，魯地。）
shuō yuē: jì yún zàng yú běi fāng, běi shǒu, sān dài zhī dá lǐ yě, zhī yōu zhī gù yě. běi fāng, guó běi. biàn dié gé ér zàng, yǔ shén jiāo zhī dào yě, jiē shén zhī dào, bù kě chún xiōng yě. tiān zǐ zhū hóu biàn fú ér zàng, guān sù biàn, yǐ gé wèi huán dié. jì yú zú kū, nǎi fú shòu fú yě. zá jì yuē:" fán biàn dié, qí cuī chǐ mèi." yǒu jìng xīn yān. yú shí āi shuāi ér jìng shēng yě. jìng zé fú yǒu shì yě. dài fū shì sān yuè ér zàng, wèi yú shí. zhōu rén biàn ér zàng, yīn rén xǔ ér zàng. zhōu biàn yīn xǔ, jù xiàng jì guān ér sù, lǐ tóng.
說曰：記雲葬於北方，北首，三代之達禮也，之幽之故也。（北方，國北。）弁絰葛而葬，與神交之道也，（接神之道，不可純凶也。天子諸侯變服而葬，冠素弁，以葛為環絰。既虞卒哭，乃服受服也。雜記曰："凡弁絰，其縗侈袂。"）有敬心焉。（逾時哀衰而敬生也。敬則服有飾也。大夫士三月而葬，未逾時。）周人弁而葬，殷人冔而葬。（周弁殷冔，俱象祭冠而素，禮同。）
fán xùn zàng, fēi lǐ yě. chén zi chē sǐ yú wèi, qí qī yǔ qí jiā dài fū móu yǐ xùn zàng, dìng, ér hòu chén zi kàng zhì, yuē:" fū zǐ jí, mò yǎng yú xià, qǐng yǐ xùn zàng." zi kàng yuē:" yǐ xùn zàng, fēi lǐ yě. suī rán, zé bǐ jí dāng yǎng zhě, shú ruò qī yǔ zǎi? dé yǐ, zé wú yù yǐ bù dé yǐ, zé wú yù yǐ èr zi zhě zhī wèi zhī yě." zi kàng, zi chē dì, kǒng zǐ dì zǐ. xià, dì xià yě. dù jiàn zhī bù néng zhǐ, yǐ sī yán jù zhī. yǐ yóu zhǐ yě. yú shì fú guǒ yòng. guǒ, jué.
凡殉葬，非禮也。陳子車死於衛，其妻與其家大夫謀以殉葬，定，而後陳子亢至，曰："夫子疾，莫養於下，請以殉葬。"子亢曰："以殉葬，非禮也。雖然，則彼疾當養者，孰若妻與宰？得已，則吾欲已；不得已，則吾欲以二子者之為之也。"（子亢，子車弟，孔子弟子。下，地下也。度諫之不能止，以斯言拒之。已猶止也。）於是弗果用。（果，決。）
chén gān xī qǐn jí, shǔ qí xiōng dì, ér mìng qí zi zūn jǐ yuē:" rú wǒ sǐ, zé bì dà wèi wǒ guān, shǐ wú èr bì zǐ jiā wǒ." bì zǐ, qiè yě. jì sǐ, qí zǐ yuē:" yǐ xùn zàng, fēi lǐ yě, kuàng yòu tóng guān hū!" fú guǒ shā. shàn zūn jǐ bù xiàn fù yú bù yì.
陳乾昔寢疾，屬其兄弟，而命其子尊己曰："如我死，則必大為我棺，使吾二婢子夾我。"（婢子，妾也。）既死，其子曰："以殉葬，非禮也，況又同棺乎！"弗果殺。（善尊己不陷父於不義。）
zǐ lù yuē:" shāng zāi pín yě! shēng wú yǐ wèi yǎng, sǐ wú yǐ wèi lǐ yě." kǒng zǐ yuē:" chuài shū yǐn shuǐ jǐn qí huān, sī zhī wèi xiào liǎn shǒu zú xíng, hái zàng ér wú guǒ, chēng qí cái, sī zhī wèi lǐ." hái yóu jí yě. wèi bù jí qí rì yuè.
子路曰："傷哉貧也！生無以為養，死無以為禮也。"孔子曰："啜菽飲水盡其歡，斯之謂孝；斂手足形，還葬而無槨，稱其財，斯之謂禮。"（還猶疾也。謂不及其日月。）
guó zi gāo yuē:" zàng yě zhě, cáng yě. cáng yě zhě, yù rén zhī fú dé jiàn yě. shì gù yī zú yǐ shì shēn, guān zhōu yú yī, guǒ zhōu yú guān, tǔ zhōu yú guǒ yán jiē suǒ yǐ wèi shēn suì, nán rén fā jiàn zhī yě. guó zi gāo, chéng zi gāo yě. chéng, shì yě. fǎn rǎng shù zhī zāi!" fǎn, fù yě. guài bù rú tài gǔ yě, ér fǎn fēng shù zhī. yì zài yú jiǎn, fēi zhōu lǐ. yòu yuē:" wú wén zhī yě, shēng yǒu yì yú rén, sǐ bù hài yú rén. wú zòng shēng wú yì yú rén, kě yǐ sǐ hài yú rén hū? wǒ sǐ, zé zé bù shí zhī dì ér zàng wǒ yān." bù shí dì, wèi bù kěn gēng.
國子高曰："葬也者，藏也。藏也者，欲人之弗得見也。是故衣足以飾身，棺周於衣，槨周於棺，土周於槨；（言皆所以為深邃，難人發見之也。國子高，成子高也。成，諡也。）反壤樹之哉！"（反，復也。怪不如太古也，而反封樹之。意在於儉，非周禮。）又曰："吾聞之也，生有益於人，死不害於人。吾縱生無益於人，可以死害於人乎？我死，則擇不食之地而葬我焉。"（不食地，謂不墾耕。）
fū zǐ jū yú sòng, jiàn huán sī mǎ zì wèi shí guǒ, sān nián ér bù chéng. fū zǐ yuē:" ruò shì qí mí yě, sǐ bù rú sù xiǔ zhī yù yě."
夫子居於宋，見桓司馬自為石槨，三年而不成。夫子曰："若是其靡也，死不如速朽之愈也。"
zi yóu wèn sàng jù, fū zǐ yuē:" chēng jiā zhī yǒu wú." zi yóu yuē:" yǒu wú è yīn wū hū qí?" yīn jì. è hū qí, wèn fēng shěng zhī bǐ. fū zǐ yuē:" yǒu, wú guò lǐ. gǒu wáng yǐ, liǎn shǒu zú xíng, hái zàng, hái zhī yán biàn yě. yán yǐ liǎn jí zàng zhī, bù dài sān yuè. xuán guān ér biǎn, bù shè bēi lǜ, bù bèi lǐ yě. biǎn, xià guān yě. rén qǐ yǒu fēi zhī zhě zāi?" bù zé yú rén suǒ bù néng.
子游問喪具，夫子曰："稱家之有無。"子游曰："有無惡（音烏）乎齊？"（音劑。惡乎齊，問豐省之比。）夫子曰："有，無過禮。苟亡矣，斂手足形，還葬，（還之言便也。言已斂即葬之，不待三月。）懸棺而窆，（不設碑繂，不備禮也。窆，下棺也。）人豈有非之者哉？"（不責於人所不能。）
kǒng zǐ zhī sàng, yǒu zì yàn lái guān zhě, shě yú zi xià shì. zi xià yuē:" shèng rén zhī zàng rén, yǔ rén zhī zàng shèng rén yě, zi hé guān yān? xī zhě fū zǐ yán zhī yuē:' wú jiàn fēng zhī ruò táng zhě yǐ, jiàn ruò fāng zhě yǐ, fāng xíng páng shā píng shàng ér zhǎng. jiàn ruò fù xià wū zhě yǐ, fù wèi cí wǎ yě. xià wū, jīn zhī mén wǔ yě. qí xíng páng guǎng ér bēi. jiàn ruò fǔ zhě yǐ.' fǔ xíng páng shā rèn shàng ér zhǎng. cóng ruò fǔ zhě yān, kǒng zǐ yǐ wèi rèn shàng nán dēng, xiá yòu yì wèi gōng. mǎ liè fēng zhī wèi yě. sú xián míng. jīn yī rì ér sān zhǎn bǎn, ér yǐ fēng, bǎn gài guǎng èr chǐ, zhǎng liù chǐ. zhǎn bǎn wèi duàn qí suō yě. sān duàn zhǐ zhī páng shā, gài gāo sì chǐ. shī yuē:" suō bǎn yǐ zài." shàng xíng fū zǐ zhī zhì hū zāi!" shàng, shù jǐ yě.
孔子之喪，有自燕來觀者，舍於子夏氏。子夏曰："聖人之葬人，與人之葬聖人也，子何觀焉？昔者夫子言之曰：'吾見封之若堂者矣，見若坊者矣，（坊形旁殺平上而長。）見若覆夏屋者矣，（覆謂茨瓦也。夏屋，今之門廡也。其形旁廣而卑。）見若斧者矣。'（斧形旁殺刃上而長。）從若斧者焉，（孔子以為刃上難登，狹又易為功。）馬鬛封之謂也。（俗閒名。）今一日而三斬板，而已封，（板蓋廣二尺，長六尺。斬板謂斷其縮也。三斷止之旁殺，蓋高四尺。詩曰："縮板以載。"）尚行夫子之志乎哉！"（尚，庶幾也。）
zēng zǐ wèn:" zàng yǐn zhì yú gèng, rì yǒu shí zhī, zé yǒu biàn hū? qiě bù hū?" gèng, dào yě. biàn wèi yì lǐ yě. gèng yīn gǔ dèng fǎn. kǒng zǐ yuē:" xī zhě, wú cóng lǎo dān zhù zàng yú xiàng dǎng, jí gèng, rì yǒu shí zhī. lǎo dān yuē:' qiū! zhǐ jiù, jiù dào yòu, zhǐ kū yǐ tīng biàn.' jì míng fǎn ér hòu xíng, yuē' lǐ yě'. xiàng dǎng, dǎng míng yě. jiù dào yòu zhě, xíng xiāng zuǒ yě. biàn, rì shí yě. fǎn fù yě. fǎn zàng, ér qiū wèn zhī yuē:' fū jiù, bù kě yǐ fǎn zhě yě, rì yǒu shí zhī, bù zhī qí yǐ zhī chí shù, zé qǐ rú xíng zāi?' yǐ, zhǐ yě. shù dú zuò sù. lǎo dān yuē:' zhū hóu cháo tiān zǐ, jiàn rì ér xíng, dǎi rì ér shě, diàn dài fū shǐ, jiàn rì ér xíng, dǎi rì ér shě. shě diàn, měi jiāng shě, diàn xíng zhǔ. fū jiù bù zǎo chū, bù mù sù.'" qīn chén yè zé jìn jiān kòu.
曾子問："葬引至於堩，日有食之，則有變乎？且不乎？"（堩，道也。變謂異禮也。堩音古鄧反。）孔子曰："昔者，吾從老聃助葬於巷黨，及堩，日有食之。老聃曰：'丘！止柩，就道右，止哭以聽變。'既明反而後行，曰'禮也'。（巷黨，黨名也。就道右者，行相左也。變，日蝕也。反覆也。）反葬，而丘問之曰：'夫柩，不可以反者也，日有食之，不知其已之遲數，則豈如行哉？'（已，止也。數讀作速。）老聃曰：'諸侯朝天子，見日而行，逮日而舍，奠；大夫使，見日而行，逮日而舍。（舍奠，每將舍，奠行主。）夫柩不早出，不暮宿。'"（侵晨夜則近奸寇。）
chūn qiū zuǒ shì chuán yuē: lǔ chéng gōng èr nián, sòng wén gōng zú, shǐ hòu zàng, yòng shèn tàn, yì chē mǎ, shǐ yòng xùn, shāo há wèi tàn yǐ yì kuàng, duō mái chē mǎ, yòng rén cóng zàng. zhòng qì bèi, zhòng yóu duō yě. guǒ yǒu sì ā, guān yǒu hàn guì. sì ā, sì zhù guǒ yě. hàn, páng shì. guì, shàng shì. jiē wáng lǐ. jūn zǐ wèi huá yuán lè jǔ yú shì hū bù chén. chén, zhì fán qù huò zhě yě, shì yǐ fú sǐ ér zhēng. jīn èr zi zhě, jūn shēng zé zòng qí huò, wèi wén shí bā nián, shā mǔ dì xū. sǐ yòu yì qí chǐ, shì qì jūn yú è yě, hé chén zhī wèi? ruò yán hé yòng wèi chén.
春秋左氏傳曰：魯成公二年，宋文公卒，始厚葬，用蜃炭，益車馬，始用殉，（燒蛤為炭以瘞壙，多埋車馬，用人從葬。）重器備，（重猶多也。）槨有四阿，棺有翰檜。（四阿，四注槨也。翰，旁飾。檜，上飾。皆王禮。）君子謂華元、樂舉於是乎不臣。臣，治煩去惑者也，是以伏死而爭。今二子者，君生則縱其惑，（謂文十八年，殺母弟須。）死又益其侈，是棄君於惡也，何臣之為？（若言何用為臣。）
lǔ zhāo gōng shí èr nián, zuǒ chuán yuē:" zhèng jiǎn gōng zú, jiāng wèi zàng chú, jí yóu shì zhī miào, yóu shì, zi tài shū zú. jiāng huǐ yān. zi tài shū shǐ qí chú tú zhí yòng yǐ lì, ér wú yōng huǐ, yòng, huǐ miào jù. yuē:' zi chǎn guò nǚ ér wèn hé gù bù huǐ, nǎi yuē" bù rěn miào yě. nuò, jiāng huǐ yǐ"!' jiào huǐ miào zhě zhī cí. jì rú shì, zi chǎn nǎi shǐ bì zhī. sī mù zhī shì, yǒu dāng dào zhě, huǐ zhī zé cháo ér bèng, bǔ dèng fǎn, xià guān. fú huǐ zé rì zhōng ér bèng. zi tài shū qǐng huǐ zhī, yuē:' wú ruò zhū hóu zhī bīn hé?' bù yù jiǔ liú bīn. zi chǎn yuē:' zhū hóu zhī bīn néng lái huì wú sàng, qǐ dàn rì zhōng? wú sǔn yú bīn ér mín bù hài, hé gù bù wèi?' suì fú huǐ, rì zhōng ér zàng. jūn zǐ wèi zi chǎn yú shì hū zhī lǐ, lǐ wú huǐ rén yǐ zì chéng yě."
魯昭公十二年，左傳曰："鄭簡公卒，將為葬除，及游氏之廟，（游氏，子太叔族。）將毀焉。子太叔使其除徒執用以立，而無庸毀，（用，毀廟具。）曰：'子產過女而問何故不毀，迺曰"不忍廟也。諾，將毀矣"！'（教毀廟者之辭。）既如是，子產迺使避之。司墓之室，有當道者，毀之則朝而塴，（補鄧反，下棺。）弗毀則日中而塴。子太叔請毀之，曰：'無若諸侯之賓何？'（不欲久留賓。）子產曰：'諸侯之賓能來會吾喪，豈憚日中？無損於賓而民不害，何故不為？'遂弗毀，日中而葬。君子謂子產於是乎知禮，禮無毀人以自成也。"
zēng zǐ wèn yuē:" xià shāng, tǔ zhōu zàng yú yuán, suì yú jī ér wǎng, tú ěr gù yě. tǔ zhōu, cí zhōu yě. zhōu rén yǐ xià hòu shì zhī cí zhōu, zàng xià shāng yú yuán zhōng, yǐ qí qù chéng rén yuǎn, bù jiù mù yě. jī, yù shī zhī chuáng yě. yǐ shéng qí zhōng yāng, yòu yǐ shéng cóng páng gōu zhī. lǐ yǐ jī jǔ shī, yù zhī yǐ jiù yuán ér liǎn zàng yān, tú jìn gù ěr. jīn mù yuǎn, zé qí zàng yě rú zhī hé?" jīn rén liǎn xià shāng yú gōng zhōng, ér zàng zhī yú mù, yǔ chéng rén tóng. mù tú nǎi yuǎn, qí zàng dāng yù qí guān hū? zài zhī yě? wèn lǐ zhī biàn yě. kǒng zǐ yuē:" wú wén zhū lǎo dān yuē: xī zhě shǐ yì yǒu zi ér sǐ, xià shāng yě. mù yuǎn, gài yù zàng mù rú zhǎng shāng, cóng chéng rén yě. zhǎng shāng yǒu sòng zàng chē zhě, zé guān zài zhī yǐ. shǐ yì, wǔ wáng shí xián shǐ yě. xián yóu yǒu bù zhī. zhào gōng wèi zhī yuē:' hé yǐ bù guān liǎn yú gōng zhōng?' yù qí guān liǎn yú gōng zhōng, rú chéng rén yě. liǎn yú gōng zhōng, zé zàng dāng zài zhī. guān yīn gǔ huàn fǎn, xià guān yī tóng. shǐ yì yuē:' wú gǎn hū zāi!' wèi zhī lǐ zhě. zhào gōng yán yú zhōu gōng, wèi shǐ yì wèn. zhōu gōng yuē:' qǐ, bù kě!' yán shì qǐ, yú lǐ bù kě yě. bù xǔ zhī. shǐ yì xíng zhī. shī zhǐ, yǐ wèi xǔ yě, suì yòng zhào gōng zhī yán. xià shāng yòng guān yī guān, zì shǐ yì shǐ yě." guān, wèi liǎn yú guān yě.
曾子問曰："下殤，土周葬於園，遂輿機而往，塗邇故也。（土周，堲周也。周人以夏后氏之堲周，葬下殤於園中，以其去成人遠，不就墓也。機，轝屍之床也。以繩其中央，又以繩從旁鈎之。禮以機舉屍，轝之以就園而斂葬焉，塗近故耳。）今墓遠，則其葬也如之何？"（今人斂下殤於宮中，而葬之於墓，與成人同。墓塗乃遠，其葬當轝其棺乎？載之也？問禮之變也。）孔子曰："吾聞諸老聃曰：昔者史佚有子而死，下殤也。墓遠，（蓋欲葬墓如長殤，從成人也。長殤有送葬車者，則棺載之矣。史佚，武王時賢史也。賢猶有不知。）召公謂之曰：'何以不棺斂於宮中？'（欲其棺斂於宮中，如成人也。斂於宮中，則葬當載之。棺音古患反，下棺衣同。）史佚曰：'吾敢乎哉！'（畏知禮者。）召公言於周公，（為史佚問。）周公曰：'豈，不可！'（言是豈，於禮不可也。不許之。）史佚行之。（失指，以為許也，遂用召公之言。）下殤用棺衣棺，自史佚始也。"（棺，謂斂於棺也。）
zēng zǐ wèn yuē:" bìng yǒu sàng rú zhī hé? hé xiān hé hòu?" bìng wèi fù mǔ ruò qīn tóng zhě tóng yuè sǐ yě. kǒng zǐ yuē:" zàng, xiān qīng ér hòu zhòng qí diàn yě, xiān zhòng ér hòu qīng: lǐ yě. zì qǐ jí zàng, bù diàn, bù diàn, wù yú dāng zàng zhě. xíng zàng bù āi cì, bù āi cì, qīng yú zài bìn zhě. fǎn zàng diàn, ér hòu cí yú bīn, suì xiū zàng shì. cí yú bīn, wèi gào jiāng zàng qǐ qī yě. qí yú yě, xiān zhòng ér hòu qīng, lǐ yě."
曾子問曰："並有喪如之何？何先何後？"（並謂父母若親同者同月死也。）孔子曰："葬，先輕而後重；其奠也，先重而後輕：禮也。自啟及葬，不奠，（不奠，務於當葬者。）行葬不哀次，（不哀次，輕於在殯者。）反葬奠，而後辭於賓，遂脩葬事。（辭於賓，謂告將葬啟期也。）其虞也，先重而後輕，禮也。"
jìn hè xún zàng lǐ yún:" zhì mù zhī wèi, nán zǐ xī xiàng, fù rén dōng xiàng. xiān shī màn wū yú shān dào běi, nán xiàng. jiù chē jì zhì, dāng zuò ér zhù. suì xià yī jǐ jí diàn jì. kū bì jiù jìn, jí kuàng zhōng shén wèi. jì biǎn, nǎi xià qì kuàng zhōng. jiàn guān yǐ xí, yuán yǐ gàn zēng. zhí shà yú qiáng, zuǒ yòu xié guān, rú zài dào yí."
晉賀循葬禮云："至墓之位，男子西向，婦人東向。先施幔屋於埏道北，南向。柩車既至，當坐而住。遂下衣幾及奠祭。哭畢柩進，即壙中神位。既窆，乃下器壙中。薦棺以席，緣以紺繒。植翣於牆，左右挾棺，如在道儀。"
dà táng yuán líng yí zhù:" shān líng rì, yī shí kè, jí xiōng èr jià bèi liè qì, shàng niǎn shuài yāo yú sǎn shàn rù yì shén zuò qián, nèi shì pěng jǐ, nèi yè zhě pěng xiāng lú, gè zhì yú shàng. zhōng guān shuài qí shǔ yú yī xiāng yǐ chū. shén yú zhì yù hé hòu, nèi cháng shì pěng jǐ zhì hé zhōng, yú děng tuì jiù liè. zhōng guān yǐ yī xiāng chuán shòu shàng yī fèng yù, zhì yú yù hé jí fù chē zhōng. shén jià dòng, jǐng bì rú cháng, qiān niú jiāng jūn jiā hé ér qū. zhì shì chén shàng mǎ suǒ, lǐ shēng zàn shì chén shàng mǎ, shì chén shàng mǎ qì, jiā shì yú qián, lǐ shēng zài gòng fèng guān nèi. zhū shì wèi zhī guān, gè dū qí shǔ, zuǒ yòu yì shén jià dòng, lǔ bù guān yǐ huáng huī huī zhī, gǔ chuī zhèn zuò, jǐng bì rú cháng. dāng líng mén, yǐ chì huī huī zhī, gǔ chuī bù zuò. shì chén xià mǎ, bù dǎo yú qián, shén jià zhì jí wéi gōng, huí chē nán xiàng. shàng niǎn shuài yāo yú sǎn shàn zhì hé hòu, nèi cháng shì fèng jǐ zhì yú shàng, sǎn shàn shì fèng zhì zhàng diàn xià, nèi shì pěng jǐ zhì zuò shàng, nèi yè zhě pěng xiāng lú zhì zuò qián, yú děng tuì jiù liè. yù hé jí lǔ bù shì wèi zhī guān, tíng liè yú wéi gōng mén wài. jí jià yǐn, lǐ guān zàn shì zhōng jìn wēn liáng chē líng jià qián, zòu qǐng líng jià fā yǐn, fǔ fú, xìng, tuì. sī mǎ zhí duó, wǎn láng zhí fú, wǎn gē zhèn zuò jí wǎn yǐ jìn, nèi wài kū cóng, yǐ fù shān líng. líng jià zhì líng mén xī xiōng wéi zhàng diàn xià, huí jià nán xiàng. gōng zhǔ jí nèi guān yǐ xià bìng jiàng chē, zhàng yǐ xíng wéi, kū yú xiōng zhàng diàn zhī xī, dōng xiàng běi shàng. qún guān huáng qīn kū zhě xù lì yú wéi mén wài, dōng xī xiāng xiàng, běi shàng. kū shí wǔ jǔ yīn, zhǐ, gè tuì jiù cì. qián sān kè, fèng lǐ láng yú suì dào dōng nán, liàng yuǎn jìn, shè huáng qīn zhū qīn fèng cí wèi. yòu yú qí nán shè yīng cóng wén wǔ guān wǔ pǐn yǐ xià fèng cí wèi, yòu yú qí nán shè liù pǐn yǐ xià fèng cí wèi. měi děng yì wèi, chóng xíng, xī miàn běi shàng. shè fèng lǐ láng wèi yú qí běi, lǐ shēng èr rén lì yú qí nán, chà tuì. nèi yè zhě yú suì dào xī nán shāo běi, wéi nèi shè gōng zhǔ wáng fēi jí nèi guān yǐ xià fèng cí wèi, dōng xiàng běi shàng. qián yī kè, suǒ sī shè diàn xí yú wēn liáng chē qián, shè léi xǐ yú dōng nán, léi zài xǐ xī, fěi zài xǐ dōng. yú shì qún guān liè wèi xù lì. guāng lù qīng shuài qí shǔ yǐ zhuàn diàn yú xí shàng. lǐ guān yǐn tài wèi yì léi xǐ, guàn shǒu xǐ jué, yì zūn diàn suǒ, tài zhù zhuó lǐ qí qì, tài wèi guì diàn yú zhuàn qián, fǔ fú, xìng. tài zhù chí bǎn jìn tài wèi zhī zuǒ, guì dú wén qì, diàn bǎn, fǔ fú, xìng. tài wèi zài bài. zài wèi zhě jiē zài bài. fā yǐn, zhì nán shén mén, jiāng zuò jiān jìn lóng chūn yú líng jià zhī hòu. lǐ guān zàn shì zhōng jìn wēn liáng líng jià qián, guì, zòu chēng' qǐng jiàng líng jià, yù lóng chūn', fǔ fú, xìng, tuì yú zǐ gōng. suǒ yóu nǎi fèng qiān zǐ gōng zhì lóng chūn, yú zǐ gōng guān zuǒ yòu pěng cóng. sī kōng yǐ jīn shì zǐ gōng, bìng fú yí qīn. shào fǔ shǔ fú yú lóng chūn. lǐ guān zàn shì zhōng jìn lóng chūn qián, guì zòu chēng' qǐng yǐn lóng chūn jí xuán gōng', fǔ fú, xìng, tuì. wǎn láng zhí fú, fèng yǐn lóng chūn, zuǒ huí běi shǒu. lǐ guān zàn sī tú qián dǎo, bái xiǎn nǔ sù xìn fān dà zhào jí shà, jiē yī cì ér yǐn, jìn fú jìn shì jiā jìn rú lǐ guān dǎo. tōng shì shè rén yǐn tài wèi xiān dǎo yú lóng chūn zhī zuǒ. zhǔ jié guān shuài chí jié zhě tuō jié zài tài wèi zhī qián, chà tuì. dài kū zhě jí wǎn gē jiē xù lì yú mén wài zhī xī, chóng xíng dōng xiàng, yā guān pái bǐ yǐ qí. huáng qīn zhū qīn qún guān děng kū cóng. gōng zhǔ wáng fēi jí nèi guān děng zhàng yǐ xíng wéi. lóng chūn zhì xiàn dào, tíng yú wéi xià, nán shǒu yǐ qí. shí fēi zhǔ nèi guān yǐ xià, yú xiàn dào xī nán wéi nèi jiù wèi, dōng xiàng kū. tōng shì shè rén fēn yǐn qún guān huáng qīn zhū qīn gè jiù fèng cí wèi, suǒ yóu gè zàn kū, zài wèi zhě jiē kū. qí jí lǔ bù shì fèng guān shǎo qián, xù lì yú mén wài zhī dōng, xī xiàng běi shàng, kū. jiē sān shí jǔ yīn, zhǐ, zài bài fèng cí. zhì shí, nèi guān yǐ xià jí fú, fèng qiān zǐ gōng rù zì xiàn dào, fèng jiē ān yú yù tà rù shàng, běi shǒu, fù yǐ yù qīn. lóng chūn tuì chū. qí yā jí lǔ bù guān, bìng fú bái bù jīn shān jiù kū jiāng yǎn xuán gōng, bìng yī qián fú jí fú. chū, zǐ gōng jiàng zì xiàn dào, fèng lǐ láng shè tài wèi jìn bǎo cè zèng yù bì wèi yú xiàn dào dōng nán, xī xiàng shè lǐ yí shǐ fèng bǎo cè yù bì wèi yú tài wèi zhī nán yòu shè mì shū jiān wèi yú qí nán. lǐ guān dǎo tōng shì shè rén yǐn tài wèi yǐ xià jù jí gōng fú gè jiù wèi. yòu dǎo chí jié zhě fú jié yī yǐn tài wèi zhī qián lǐ bù shì láng fèng bǎo shòu àn shì cè àn āi cè àn, měi àn sì rén duì jǔ, yòng jiǔ pǐn yǐ shàng qīng zī guān yú. lì yú tài wèi zhī xī nán shào fǔ jiān fèng zèng yù, zhì yú xiá, shuài qí shǔ pěng lì yú lǐ bù shì láng zhī xī tài fǔ qīng fèng bì xuán sān xūn èr, zhì yú fěi, shuài qí shǔ pěng lì shào fǔ jiān zhī xī, jù běi miàn, gè lì yú bǎo cè yù bì zhī hòu. àn xuán yī xūn shang, zhōu zhì yě. dāng shí suǒ fú, gù yǐ wèi bì. fú, jìn dài jí jīn, zé jiē bù yòng. zhì rú zhí gǔ, yí zhù fù cún, qiě fēi gǔ suǒ shàng, bù qǔ chù tú jiē ěr. qí jí zhì fēi yǔn, qǐ kě xī xíng. sī wèi dá lǐ cóng yí jí suí shí zhī yì yě. jù hūn lǐ piān, bù fù zhòng zài. lì dìng, lǐ guān dǎo tōng shì shè rén, yǐn lǐ bù shì láng qǔ bǎo shòu yú àn, jìn shòu tài wèi. yòu lǐ shēng yī rén yǐn mì shū jiān qǔ shì cè āi cè, jìn shòu lǐ yí shǐ. qí cè rú zhòng, zé pàn guān zhù jǔ. yòu yǐn shào fǔ jiān qǔ yù yú xiá, bìng jiàn jīn. yòu yǐn tài fǔ qīng qǔ bì jìn shòu lǐ yí shǐ, yǐ bì chéng jīn yù. lǐ bù shì láng yǐ xià bìng tuì. lóng chūn jì chū, lǐ yí guān fēn zàn tài wèi lǐ yí shǐ fèng bǎo cè yù bì, bìng jiàng zì xiàn dào. zhì xuán gōng, tài wèi fèng bǎo shòu rù, guì diàn yú bǎo zhàng nèi shén zuò zhī xī, fǔ fú, xìng, tuì. lǐ yí shǐ yǐ shì cè guì diàn yú bǎo shòu zhī xī, yòu yǐ āi cè guì diàn yú shì cè zhī xī, yòu fèng yù bì guì diàn yú shén zuò zhī dōng. bìng tuì chū fù wèi. lǐ shēng yǐn jiāng zuò jiān shào fǔ jiān rù chén míng qì, bái xiǎn nǔ, sù xìn fān shà děng, fēn shù yǐ yú qiáng, dà zhào zhì yú hù nèi. qí fū gān shāo zhī. zì yú míng qì, gè yǐ cì zhú biàn chén zhī, shǐ yǒu háng liè. chén bù qì, bìng nèi guān yǐ xià, bìng chū xiàn dào jiù wèi. suǒ yóu zàn nèi wài kū qún guān huáng qīn zhū qīn bìng jí yí shì fèng guān jiē kū, sān shí jǔ yīn, zài bài, yòu zài bài fèng cí qì, yǐn tuì yǐ chū. zhōng guān zàn gōng zhǔ wáng fēi bìng tuì chū, zhōu yǐ xíng wéi, zhì mén, chéng chē yǐ hù cóng. lǐ shēng dǎo zhǔ jié guān, shuài chí jié zhě, yǐn tài wèi jí sī kōng shān líng shǐ jiāng zuò jiān yù shǐ yī rén jiān suǒ bì xuán gōng. sī kōng fù tǔ jiǔ chā. suǒ sī shuài zuò gōng xù yǐ zhōng shì. qí xiān chú fú zhě, bìng gǎi fú. xiōng yí lǔ bù, jiě yán tuì sàn. wēn liáng chē lóng chūn zhī shǔ, yú bǎi chéng nèi gēng dì fén zhī. qí tōng rén chén yòng zhě zé bù fén."
大唐元陵儀註："山陵日，依時刻，吉凶二駕備列訖，尚輦帥腰輿繖扇入詣神座前，內侍捧幾，內謁者捧香爐，各置輿上。中官帥其屬舁衣箱以出。神輿至玉輅後，內常侍捧幾置輅中，輿等退就列。中官以衣箱傳授尚衣奉御，置於玉輅及副車中。神駕動，警蹕如常，千牛將軍夾輅而趨。至侍臣上馬所，禮生贊侍臣上馬，侍臣上馬訖，夾侍於前，禮生在供奉官內。諸侍衛之官，各督其屬，左右翊神駕動，鹵簿官以黃麾麾之，鼓吹振作，警蹕如常。當陵門，以赤麾麾之，鼓吹不作。侍臣下馬，步導於前，神駕至吉帷宮，回車南向。尚輦帥腰輿繖扇至輅後，內常侍奉幾置輿上，繖扇侍奉至帳殿下，內侍捧幾置座上，內謁者捧香爐置座前，輿等退就列。玉輅及鹵簿侍衛之官，停列於帷宮門外。吉駕引，禮官贊侍中進轀輬車靈駕前，奏請靈駕發引，俯伏，興，退。司馬執鐸，挽郎執紼，輓歌振作；及挽以進，內外哭從，以赴山陵。靈駕至陵門西凶帷帳殿下，回駕南向。公主及內官以下並降車，障以行帷，哭於凶帳殿之西，東向北上。群官皇親哭者序立於帷門外，東西相向，北上。哭十五舉音，止，各退就次。前三刻，奉禮郎於隧道東南，量遠近，設皇親諸親奉辭位。又於其南設應從文武官五品以下奉辭位，又於其南設六品以下奉辭位。每等異位，重行，西面北上。設奉禮郎位於其北，禮生二人立於其南，差退。內謁者於隧道西南稍北，帷內設公主、王妃及內官以下奉辭位，東向北上。前一刻，所司設奠席於轀輬車前，設罍洗於東南，罍在洗西，篚在洗東。於是群官列位序立。光祿卿帥其屬以饌奠於席上。禮官引太尉詣罍洗，盥手洗爵，詣樽坫所，太祝酌醴齊訖，太尉跪奠於饌前，俯伏，興。太祝持版進太尉之左，跪讀文訖，奠版，俯伏，興。太尉再拜。在位者皆再拜。發引，至南神門，將作監進龍輴於靈駕之後。禮官贊侍中進轀輬靈駕前，跪，奏稱'請降靈駕，御龍輴'，俯伏，興，退舁梓宮。所由迺奉遷梓宮至龍輴，舁梓宮官左右捧從。司空以巾拭梓宮，並拂夷衾。少府屬紼於龍輴。禮官贊侍中進龍輴前，跪奏稱'請引龍輴即玄宮'，俯伏，興，退。挽郎執紼，奉引龍輴，左回北首。禮官贊司徒前導，白幰弩、素信幡、大旐及翣，皆依次而引，近伏近侍夾進如禮官導。通事舍人引太尉先導於龍輴之左。主節官帥持節者脫節在太尉之前，差退。代哭者及輓歌皆序立於門外之西，重行東向，押官排比以俟。皇親、諸親、群官等哭從。公主、王妃及內官等障以行帷。龍輴至羨道，停於帷下，南首以俟。時妃主內官以下，於羨道西南帷內就位，東向哭。通事舍人分引群官、皇親、諸親各就奉辭位，所由各贊哭，在位者皆哭。其吉鹵簿侍奉官少前，序立於門外之東，西向北上，哭。皆三十舉音，止，再拜奉辭。至時，內官以下吉服，奉遷梓宮入自羨道，奉接安於御榻褥上，北首，覆以御衾。龍輴退出。其押吉鹵簿官，並服白布巾衫就哭；將掩玄宮，並依前服吉服。初，梓宮降自羨道，奉禮郎設太尉進寶冊贈玉幣位於羨道東南，西向；設禮儀使奉寶冊玉幣位於太尉之南；又設秘書監位於其南。禮官導通事舍人引太尉以下俱吉公服各就位。又導持節者服節衣引太尉之前；禮部侍郎奉寶綬案、諡冊案、哀冊案，每案四人對舉，（用九品以上清資官舁。）立於太尉之西南；少府監奉贈玉，置於匣，帥其屬捧立於禮部侍郎之西；太府卿奉幣玄三纁二，置於篚，帥其屬捧立少府監之西，俱北面，各立於寶冊玉幣之後。（按玄衣纁裳，周制也。當時所服，故以為幣。服，近代及今，則皆不用。滯儒執古，儀注復存，且非古所上，不取觸途皆爾。其吉制非允，豈可悉行。斯未達禮從宜及隨時之義也。具昏禮篇，不復重載。）立定，禮官導通事舍人，引禮部侍郎取寶綬於案，進授太尉。又禮生一人引秘書監取諡冊、哀冊，進授禮儀使。（其冊如重，則判官助舉。）又引少府監取玉於匣，並薦巾。又引太府卿取幣進授禮儀使，以幣承巾玉。禮部侍郎以下並退。龍輴既出，禮儀官分贊太尉、禮儀使奉寶冊玉幣，並降自羨道。至玄宮，太尉奉寶綬入，跪奠於寶帳內神座之西，俯伏，興，退。禮儀使以諡冊跪奠於寶綬之西，又以哀冊跪奠於諡冊之西，又奉玉幣跪奠於神座之東。並退出復位。禮生引將作監、少府監入陳明器，白幰弩，素信幡、翣等，分樹倚於牆，大旐置於戶內。（其趺竿燒之。自餘明器，各以次逐便陳之，使有行列。）陳布訖，並內官以下，並出羨道就位。所由贊內外哭、群官、皇親、諸親並吉儀侍奉官皆哭，三十舉音，再拜，又再拜奉辭訖，引退以出。中官贊公主、王妃並退出，周以行帷，至門，乘車以扈從。禮生導主節官，帥持節者，引太尉及司空、山陵使、將作監、御史一人監鎖閉玄宮。司空復土九鍤。（所司帥作工續以終事。）其先除服者，並改服。凶儀鹵簿，解嚴退散。轀輬車、龍輴之屬，於柏城內庚地焚之。其通人臣用者則不焚。"
shén lóng yuán nián shí èr yuè, jiāng hé zàng zé tiān huáng hòu yú qián líng, gěi shì zhōng yán shàn sī shàng biǎo yuē:" chén jǐn àn tiān yuán fáng lù zàng fǎ yún:' zūn zhě xiān zàng, bēi zhě bù hé yú hòu kāi rù.' chén fú wén zé tiān dà shèng huáng hòu yù kāi qián líng hé zàng, rán yǐ zé tiān huáng hòu bēi yú tiān huáng dà dì, ruò yù kāi líng hé zàng, jí shì yǐ bēi dòng zūn, shì jì wéi jīng, kǒng fēi ān wěn. chén yòu wén qián líng xuán gōng, qí mén yǐ shí bì sāi, qí shí fèng zhù tiě yǐ gù qí zhōng. jīn ruò kāi líng, qí mén bì xū juān záo. rán yǐ shén míng zhī dào, tǐ shàng yōu xuán, jīn nǎi dòng zhòng jiā gōng, chéng kǒng duō suǒ jīng dú. yòu ruò bié kāi mén dào, yǐ rù xuán gōng, jí wǎng zhě zàng shí shén wèi xiān dìng, jīn gēng gǎi zuò, wèi hài yì shēn. fú yǐ hàn shí zhū líng, huáng hòu duō bù hé zàng. wèi jìn yǐ jiàng, shǐ yǒu hé zhě. rán yǐ xī hàn jī nián, shàng yú sì bǎi wèi jìn yǐ hòu, zuò jiē bù zhǎng. fú wàng yī hàn cháo zhī gù shì, gǎi wèi jìn zhī tuí gāng. yú qián líng zhī páng, gèng zé jí dì, qǔ shēng mù zhī fǎ, bié qǐ yī líng, jì dé cóng zàng zhī yí, yòu chéng gù běn zhī yè. fú yǐ hé zàng zhě, yuán rén sī qíng bù hé zàng zhě, qián xún gù shì. ruò yǐ shén dào yǒu zhī, yōu tú zì dé tōng huì ruò yǐ sǐ zhě wú zhī, hé zhī fù yǒu hé yì? fú wàng shǎo huí tiān juàn, fǔ lǎn chén yán, xíng gǔ xī zhī míng guī, gē sī qíng zhī ài yù, shǐ shè jì zhǎng xiǎng, tiān xià yì ān." shū zòu, lìng bǎi guān xiáng yì. xún yǒu chì lìng, zhǔn yí zhào hé zàng.
神龍元年十二月，將合葬則天皇后於乾陵，給事中嚴善思上表曰："臣謹按天元房錄葬法云：'尊者先葬，卑者不合於後開入。'臣伏聞則天大聖皇后欲開乾陵合葬，然以則天皇后卑於天皇大帝，若欲開陵合葬，即是以卑動尊，事既違經，恐非安穩。臣又聞乾陵玄宮，其門以石閉塞，其石縫鑄鐵以固其中。今若開陵，其門必須鐫鑿。然以神明之道，體尚幽玄，今乃動眾加功，誠恐多所驚黷。又若別開門道，以入玄宮，即往者葬時神位先定，今更改作，為害益深。伏以漢時諸陵，皇后多不合葬。魏晉以降，始有合者。然以西漢積年，尚餘四百；魏晉以後，祚皆不長。伏望依漢朝之故事，改魏晉之頹綱。於乾陵之旁，更擇吉地，取生墓之法，別起一陵，既得從葬之儀，又成固本之業。伏以合葬者，緣人私情；不合葬者，前循故事。若以神道有知，幽塗自得通會；若以死者無知，合之復有何益？伏望少回天眷，俯覽臣言，行古昔之明規，割私情之愛欲，使社稷長享，天下乂安。"疏奏，令百官詳議。尋有敕令，准遺詔合葬。
kāi yuán èr shí yī nián èr yuè, dìng ān gōng zhǔ chū jiàng wáng tóng jiǎo, hòu jiàng wéi zhuó, yòu jiàng bó líng cuī xiǎn, xiǎn fù xiān zú, jí shì gōng zhǔ hōng, qí zi fù mǎ wáng yáo qǐng qí fù hé zàng, chì zhǐ yī. gěi shì zhōng xià hóu xiān bó zhī yuē:" gōng zhǔ zì xī jiàng hūn, wú tóng bàn sǐ dǎi hū zài jiào, qín sè liǎng wáng. zé shēng cún zhī shí, yǐ yǔ qián fū yì jué cú xiè zhī rì, hé cóng hòu fū lǐ zàng. jīn ruò yī yáo suǒ qǐng, què fù jiù yīn, kǒng hún ér yǒu zhī, wáng jiǎo bù nà yú yōu rǎng sǐ ér kě zuò, cuī xiǎn bì sù yú xuán tiān. guó yǒu diǎn zhāng, shì nán yú yuè. yuán yáo cǐ yì, suī shēn wǎng jí zhī qíng běn lǐ ér xíng, huò zhì bù jī zhī qiào. xiān miù yīng bó zhèng, gǎn kuàng sī cún qǐng páng yí lǐ guān, bìng qiú zhǐ dìng." xià tài cháng sì qǐng yì.
開元二十一年二月，定安公主初降王同皎，後降韋濯，又降博陵崔銑，銑復先卒，及是公主薨，其子駙馬王繇請其父合葬，敕旨依。給事中夏侯銛駮之曰："公主自昔降婚，梧桐半死；逮乎再醮，琴瑟兩亡。則生存之時，已與前夫義絕；殂謝之日，合從後夫禮葬。今若依繇所請，卻祔舊姻，恐魂而有知，王皎不納於幽壤；死而可作，崔銑必訴於玄天。國有典章，事難逾越。原繇此意，雖申罔極之情；本禮而行，或致不稽之誚。銛謬膺駮正，敢曠司存；請旁移禮官，並求指定。"下太常寺請議。
zhēn guān shí yī nián shí yuè, zhào yuē:" zhū hóu liè zàng, zhōu wén chuàng chén qí lǐ dà chén péi líng, wèi wǔ chóng shēn qí zhì. qù bìng zuǒ hàn, hái fèng mào líng zhī yíng yí wú xiāng qí, zhōng tuō niú shān zhī mù. sī gài wǎng shèng chuí fàn, qián xián yí zé, zài nǎng xī zhī sù xīn, dǔ shǐ zhōng zhī dà yì yě. huáng yùn zhī chū, shí féng jiāo sàng, móu chén wǔ jiāng děng xiān cháo tè méng gù yù zhě, zì jīn yǐ hòu, shēn hōng zhī rì, suǒ sī yí jí yǐ wén, bìng yú xiàn líng zuǒ cè, cì yǐ mù dì, bìng gěi dōng yuán mì qì."
貞觀十一年十月，詔曰："諸侯列葬，周文創陳其禮；大臣陪陵，魏武重申其制。去病佐漢，還奉茂陵之塋；夷吾相齊，終託牛山之墓。斯蓋往聖垂範，前賢遺則，在曩昔之宿心，篤始終之大義也。皇運之初，時逢交喪，謀臣武將等先朝特蒙顧遇者，自今以後，身薨之日，所司宜即以聞，並於獻陵左側，賜以墓地，並給東園秘器。"
sàng zàng lìng:" fán wǔ pǐn yǐ shàng hōng zú jí zàng jì zhě, yīng xū bù shēn yī zé sù mù yù, jiē guān jiè zhī. qí nèi wài mìng fù yīng dé lǔ bù zhě, yì rú zhī. qí mù tián zhī zhì, yī pǐn, yíng, xiān fāng jiǔ shí bù, jīn jiǎn zhì qī shí bù fén xiān gāo zhàng bā chǐ, jiǎn zhì zhàng liù chǐ. èr pǐn, xiān fāng bā shí bù, jīn jiǎn zhì liù shí bù fén xiān gāo zhàng liù chǐ, jiǎn zhì zhàng sì chǐ. sān pǐn, xiān fāng qī shí bù, jiǎn zhì wǔ shí bù fén xiān gāo zhàng sì chǐ, jiǎn zhì zhàng èr chǐ. qí sì pǐn, xiān fāng liù shí bù, jiǎn zhì sì shí bù fén xiān gāo zhàng èr chǐ, jiǎn zhì zhàng yī chǐ. wǔ pǐn, xiān fāng wǔ shí bù, jiǎn zhì sān shí bù fén gāo yī zhàng, jiǎn zhì jiǔ chǐ. liù pǐn yǐ xià, xiān fāng èr shí bù, jiǎn zhì shí wǔ bù fén gāo bā chǐ, jiǎn zhì qī chǐ. qí shù rén xiān wú wén, qí dì qī bù, fén gāo sì chǐ. qí sòng zàng jì pán, bù xǔ zuò jiǎ huā guǒ jí lóu gé, shù bù dé guò yī yá pán." qí bǎi guān zàng yí jù kāi yuán lǐ.
喪葬令："凡五品以上薨卒及葬祭者，應須布深衣、幘、素幕、轝，皆官借之。其內外命婦應得鹵簿者，亦如之。其墓田之制，一品，塋，先方九十步，今減至七十步；墳先高丈八尺，減至丈六尺。二品，先方八十步，今減至六十步；墳先高丈六尺，減至丈四尺。三品，先方七十步，減至五十步；墳先高丈四尺，減至丈二尺。其四品，先方六十步，減至四十步；墳先高丈二尺，減至丈一尺。五品，先方五十步，減至三十步；墳高一丈，減至九尺。六品以下，先方二十步，減至十五步；墳高八尺，減至七尺。其庶人先無文，其地七步，墳高四尺。其送葬祭盤，不許作假花果及樓閣，數不得過一牙盤。"其百官葬儀具開元禮。
