strong zhōu jùn shí strong
州郡十

gǔ yǎn zhōu jīn zhì jùn fǔ shí　 xiàn qī shí yī
古兗州（今置郡府十　縣七十一）

líng chāng huá qī xiàn bái mǎ　 suān zǎo　 zuò chéng　 líng chāng　 wéi chéng　 wèi nán　 kuāng chéng
靈昌（滑）七縣（白馬　酸棗　胙城　靈昌　韋城　衛南　匡城）

pú yáng pú wǔ xiàn juàn chéng　 léi zé　 lín pú　 fàn　 pú yáng
濮陽（濮）五縣（鄄城　雷澤　臨濮　范　濮陽）

jì yáng jì wǔ xiàn lú　 píng yīn　 yáng gǔ　 dōng ā　 zhǎng qīng
濟陽（濟）五縣（盧　平陰　陽穀　東阿　長清）

wèi jùn wèi shí xiàn guì xiāng　 yuán chéng　 guǎn táo　 lín huáng　 shēn　 wèi　 dùn qiū　 chāng lè　 cháo chéng　 guān shì
魏郡（魏）十縣（貴鄉　元城　館陶　臨黃　莘　魏　頓丘　昌樂　朝城　冠氏）

bó píng bó liù xiàn liáo chéng　 bó píng　 gāo táng　 qīng píng　 táng yì　 wǔ shuǐ
博平（博）六縣（聊城　博平　高唐　清平　堂邑　武水）

dōng píng yùn wǔ xiàn xū chāng　 jù yě　 shòu zhāng　 yùn chéng　 sù chéng
東平（鄆）五縣（須昌　鉅野　壽張　鄆城　宿城）

píng yuán dé qī xiàn ān dé　 ān líng　 píng yuán　 tiáo　 píng chāng　 jiāng líng　 zhǎng hé
平原（德）七縣（安德　安陵　平原　蓚　平昌　將陵　長河）

lè ān dì wǔ xiàn yàn cì　 shāng hé　 yáng xìn　 bó hǎi　 pú tái
樂安（棣）五縣（厭次　滳河　陽信　渤海　蒲台）

jǐng chéng cāng shí èr xiàn qīng chí　 zhǎng lú　 lè líng　 yán shān　 jǐng chéng　 gōng gāo　 ráo ān　 nán pí　 dōng guāng　 lín jīn　 lǔ chéng　 wú dì
景城（滄）十二縣（清池　長蘆　樂陵　鹽山　景城　弓高　饒安　南皮　東光　臨津　魯城　無棣）

qīng hé bèi jiǔ xiàn qīng hé　 qīng yáng　 wǔ chéng　 zhāng nán　 lín qīng　 jīng chéng　 xià jīn　 zōng chéng　 lì tíng
清河（貝）九縣（清河　清陽　武城　漳南　臨清　經城　夏津　宗城　歷亭）

gǔ qīng zhōu jīn zhì jùn fǔ qī　 xiàn sān shí èr
古青州（今置郡府七　縣三十二）

běi hǎi qīng qī xiàn yì dōu　 běi hǎi　 lín zī　 shòu guāng　 qiān shèng　 bó chāng　 lín qú
北海（青）七縣（益都　北海　臨淄　壽光　千乘　博昌　臨朐）

jì nán qí bā xiàn lì chéng　 lín jì　 zhāng qiū　 fēng qí　 yǔ chéng　 lín yì　 quán jié　 tíng shān
濟南（齊）八縣（歷城　臨濟　章丘　豐齊　禹城　臨邑　全節　亭山）

zī chuān zī wǔ xiàn zī chuān　 zhǎng shān　 zōu píng　 gāo yuàn　 jì yáng
淄川（淄）五縣（淄川　長山　鄒平　高苑　濟陽）

gāo mì mì sì xiàn zhū chéng　 jǔ　 gāo mì　 ān qiū
高密（密）四縣（諸城　莒　高密　安丘）

dōng lái lái sì xiàn yē　 jiāo shuǐ　 jí mò　 chāng yáng
東萊（萊）四縣（掖　膠水　即墨　昌陽）

dōng móu dēng sì xiàn péng lái　 wén dēng　 huáng　 mù píng
東牟（登）四縣（蓬萊　文登　黃　牟平）

ān dōng fǔ
安東府

gǔ xú zhōu jīn zhì jùn fǔ wǔ　 xiàn sān shí sān
古徐州（今置郡府五　縣三十三）

péng chéng xú qī xiàn péng chéng　 pèi　 qí　 téng　 xiāo　 fēng　 fú lí
彭城（徐）七縣（彭城　沛　蘄　滕　蕭　豐　符離）

lín huái sì liù xiàn lín huái　 sù qiān　 xià pī　 lián shuǐ　 hóng　 xú chéng
臨淮（泗）六縣（臨淮　宿遷　下邳　漣水　虹　徐城）

lǔ jùn yǎn shí yī xiàn xiá qiū　 jīn xiāng　 rèn chéng　 zōu　 qū fù　 sì shuǐ　 gān fēng　 fāng yǔ　 zhōng dōu　 gōng qiū　 lái wú
魯郡（兗）十一縣（瑕丘　金鄉　任城　鄒　曲阜　泗水　乾封　方與　中都　龔丘　萊蕪）

dōng hǎi hǎi sì xiàn qú shān　 dōng hǎi　 shù yáng　 huái rén
東海（海）四縣（朐山　東海　沭陽　懷仁）

láng yá yí wǔ xiàn lín yí　 yí shuǐ　 chéng　 fèi　 xīn tài
琅琊（沂）五縣（臨沂　沂水　承　費　新太）

gǔ yǎn zhōu
古兗州

yǔ gòng yuē: jì hé wéi yǎn zhōu, dōng nán jù jì shuǐ, xī běi jù hé yě. jì shuǐ jí hé, bìng jù zhù xù mù piān. jiǔ hé jì dào, hé shuǐ fèn wèi jiǔ, gè cóng qí dào yě. jiǔ hé yǐ jù zhù xù mù. léi xià jì zé, yōng jǔ huì tóng. léi xià, zé míng, zài jīn pú yáng jùn léi zé xiàn. yán cǐ zé hái fù qí gù, ér yōng jǔ èr shuǐ tóng huì qí zhōng yě. jǔ yīn qiān yú fǎn. jué tǔ hēi fén, sè hēi ér fén qǐ yě. qí cǎo yáo, qí mù tiáo. yáo, yuè mào yě. tiáo, tiáo chàng yě. yáo yīn yáo. fú yú jì luò, dá yú hé. fú, yǐ zhōu dù yě. jì shuǐ yǐ jù zhù xù mù piān. luò shuǐ zài hàn shuǐ zhī dōng jùn dōng wǔ yáng xiàn, jīn wèi jùn shēn xiàn yǒu dōng wǔ yáng chéng, wú cǐ shuǐ yǐ. yīn shuǐ rù shuǐ yuē dá. luò yīn tā hé fǎn. shùn zhì shí èr mù, yǎn qí yī yě. zhōu lǐ zhí fāng yuē: hé dōng yuē yǎn zhōu. qí shān dài, tài shān, jīn lǔ jùn jiè. sǒu yuē dà yě, yī míng jù yě zé, zài jīn dōng píng jùn jù yě xiàn. chuān yuē hé jǐ, xué jìn, zhōng yòu gǎi jīn yuē lú wéi. lú shuǐ zài jì yáng jùn lú xiàn. wéi shuǐ zài jīn gāo mì jùn jǔ xiàn. yǔ yǔ gòng bù tóng. wéi yīn wéi. qí lì pú yú. rén èr nán sān nǚ. chù yí liù rǎo, liù rǎo, liù chù. gǔ yí sì zhǒng. shǔ jì dào mài. gài yǐ yǎn shuǐ wèi míng. yòu yǎn zhī wèi yán duān yě, xìn yě. duān yán yáng jīng duān duān, gù qí qì xiān shā yě. qí zài tiān wén, yíng shì dōng bì zé wèi zhī fēn yě, hàn zhī dōng jùn jí wèi jùn zhī lí yáng, jiē qí fēn yě. jīn líng chāng pú yáng zhī xī běi jìng, jì yáng zhī xī běi jìng, bó píng zhī xī nán jìng, jiē shì. jiān dé wèi sòng qí zhào zhī jiāo. hàn zhī suān zǎo xiàn, jīn líng chāng zhī xī jìng, yí shǔ wèi. hàn zhī dōng píng jí dōng jùn zhī xū chāng shòu zhāng, jīn dōng píng jí pú yáng zhī dōng nán jìng, jiē yí shǔ sòng. hàn zhī tài shān, bó hǎi zhī gāo lè gāo chéng chóng hé yáng xìn, píng yuán, jīn jì yáng zhī dōng nán jìng, píng yuán lè ān jǐng chéng zhī nán jìng, bó píng zhī dōng jìng, jiē yí shǔ qí. hàn zhī xìn dōu qīng hé bó hǎi jùn, nán zhì fú shuǐ, jīn qīng hé, bó píng zhī běi jìng, jǐng chéng zhī běi jìng, jiē yí shǔ zhào. qín píng tiān xià, zhì jùn, cǐ wèi dōng jùn, jīn líng chāng pú yáng jì yáng wèi jùn bó píng jiē shì. dàng jùn zhī dōng běi jìng, jīn dōng píng jùn. qí jùn zhī běi jìng, jīn píng yuán lè ān jùn. jù lù shàng gǔ èr jùn zhī dōng jìng. jīn qīng hé jǐng chéng jùn shì. hàn wǔ zhì shí sān zhōu, cǐ wèi yǎn zhōu. lǐng jùn guó bā. hòu hàn bìng yīn qián dài. lǐ chāng yì, jīn lǔ jùn jīn xiāng xiàn yě. wèi jìn yì zhì yǎn zhōu, lǐng jùn guó bā, lǐ lǐn qiū, jīn pú yáng jùn léi zé xiàn. yǒng jiā zhī hòu, xiàn yú shí lè. sòng wǔ píng hé nán, yòu dé qí dì, zhì yǎn zhōu. lǐng jùn liù, chū lǐ huá tái, hòu lǐ xiá qiū. huá tái, jīn líng chāng jùn. xiá qiū, jīn lǔ jùn xiàn. zì èr hàn yǐ hòu lì yǎn zhōu, fēi xī shì gǔ zhōu jiāng yù, suǒ lǐng jùn guó, dōng jìng jiān rù qīng zhōu zhī dì, xī jìng zé rù jīng hé zhōu zhī dì. sòng mò, qí dì rù hòu wèi, zì hòu fēn gē bù kě xiáng yān. dà táng fēn zhì shí wǔ bù, cǐ wèi hé nán dào. líng chāng pú yáng jì yáng dōng píng děng jùn jiē shì yě. hé běi dào, qīng hé wèi jùn bó píng píng yuán lè ān jǐng chéng děng jùn shì yě.
禹貢曰：「濟河惟兗州，（東南據濟水，西北距河也。濟水及河，並具注序目篇。）九河既道，（河水分為九，各從其道也。九河已具注序目。）雷夏既澤，雍沮會同。（雷夏，澤名，在今濮陽郡雷澤縣。言此澤還復其故，而雍沮二水同會其中也。沮音千餘反。）厥土黑墳，（色黑而墳起也。）其草繇，其木條。（繇，悅茂也。條，條暢也。繇音遙。）浮於濟漯，達於河。」（浮，以舟渡也。濟水已具注序目篇。漯水在漢水之東郡東武陽縣，今魏郡莘縣有東武陽城，無此水矣。因水入水曰達。漯音他合反。）舜置十二牧，兗其一也。周禮職方曰：」河東曰兗州。其山岱，（泰山，今魯郡界。）藪曰大野，（一名鉅野澤，在今東平郡鉅野縣。）川曰河、泲，｛穴浸，中」又改巾」｝曰盧、濰。（盧水在濟陽郡盧縣。濰水在今高密郡莒縣。與禹貢不同。濰音維。）其利蒲、魚。人二男三女。畜宜六擾，（六擾，六畜。）穀宜四種。」（黍、稷、稻、麥。）蓋以兗水為名。又兗之為言端也，信也。端言陽精端端，故其氣纖殺也。其在天文，營室、東壁則衛之分野，（漢之東郡及魏郡之黎陽，皆其分野。今靈昌、濮陽之西北境，濟陽之西北境，博平之西南境，皆是。）兼得魏、宋、齊、趙之交。（漢之酸棗縣，今靈昌之西境，宜屬魏。漢之東平及東郡之須昌、壽張，今東平及濮陽之東南境，皆宜屬宋。漢之泰山，渤海之高樂、高城、重合、陽信，平原，今濟陽之東南境，平原、樂安、景城之南境，博平之東境，皆宜屬齊。漢之信都、清河、渤海郡，南至浮水，今清河，博平之北境，景城之北境，皆宜屬趙。）秦平天下，置郡，此為東郡，（今靈昌、濮陽、濟陽、魏郡、博平皆是。）碭郡之東北境，（今東平郡。）齊郡之北境，（今平原、樂安郡。）鉅鹿、上谷二郡之東境。（今清河、景城郡是。）漢武置十三州，此為兗州。（領郡國八。）後漢並因前代。（理昌邑，今魯郡金鄉縣也。）魏晉亦置兗州，（領郡國八，理廩丘，今濮陽郡雷澤縣。）永嘉之後，陷於石勒。宋武平河南，又得其地，置兗州。（領郡六，初理滑台，後理瑕丘。滑台，今靈昌郡。瑕丘，今魯郡縣。自二漢以後立兗州，非悉是古州疆域，所領郡國，東境兼入青州之地，西境則入荊河州之地。）宋末，其地入後魏，自後分割不可詳焉。大唐分置十五部，此為河南道。（靈昌、濮陽、濟陽、東平等郡皆是也。河北道，清河、魏郡、博平、平原、樂安、景城等郡是也。）

líng chāng jùn
○靈昌郡

dōng zhì pú yáng jùn èr bǎi èr shí lǐ. nán zhì chén liú jùn èr bǎi èr shí lǐ. xī zhì jí jùn yī bǎi yī shí lǐ. běi zhì jí jùn yī bǎi liù shí lǐ. dōng nán dào jì yīn jùn èr bǎi wǔ shí lǐ. xī nán dào xíng yáng jùn èr bǎi bā shí lǐ. xī běi dào jí jùn yī bǎi sān shí lǐ. dōng běi dào yè jùn èr bǎi shí lǐ. qù xī jīng yī qiān sān bǎi liù shí lǐ, qù dōng jīng wǔ bǎi èr shí liù lǐ. hù liù wàn bā qiān sān bǎi bā shí, kǒu sān shí jiǔ wàn qī qiān liù bǎi qī shí.
（東至濮陽郡二百二十里。南至陳留郡二百二十里。西至汲郡一百一十里。北至汲郡一百六十里。東南到濟陰郡二百五十里。西南到滎陽郡二百八十里。西北到汲郡一百三十里。東北到鄴郡二百十里。去西京一千三百六十里，去東京五百二十六里。戶六萬八千三百八十，口三十九萬七千六百七十。）

huá zhōu jīn lǐ bái mǎ xiàn. qí dì dé shǐ wéi shì zhī guó. shǐ wéi shì, péng xìng zhī guó, zhù róng zhī hòu lù zhōng dì sān zi. bái jiǎn fēng yú péng. chūn qiū shí shǔ wèi, zhàn guó yì shǔ wèi, qí xī jìng shǔ wèi. qín èr hàn zhì dōng jùn. jìn wèi chén liú pú yáng èr guó. sòng wǔ píng hé nán, zhì yǎn zhōu, yǐ wèi biān zhèn. lǐng jùn liù, lǐ yú cǐ. zì jìn mò wǔ dì zuò xiāng, píng mù róng chāo zhī hòu, jǐn dé hé nán zhī běi jìng, zhèn shǒu zài cǐ. hòu shǔ hòu wèi, yì wèi dōng jùn. qí chéng gǔ huá tái chéng, shén gù. sòng wén dì qiǎn jiāng wáng xuán mó gōng wéi zhī èr bǎi yú rì, bù bá. suí chū zhì qǐ zhōu, hòu wèi huá zhōu, yòu gǎi wèi yǎn zhōu, xún fèi yǎn zhōu, zhì dōng jùn. dà táng fù wèi huá zhōu, huò wèi líng chāng jùn. lǐng xiàn qī:
滑州（今理白馬縣。）其地得豕韋氏之國。（豕韋氏，彭姓之國，祝融之後陸終第三子。白翦封於彭。）春秋時屬衛，戰國亦屬衛，其西境屬魏。秦、二漢置東郡。晉為陳留、濮陽二國。宋武平河南，置兗州，以為邊鎮。（領郡六，理於此。自晉末武帝作相，平慕容超之後，盡得河南之北境，鎮守在此。）後屬後魏，亦為東郡。（其城古滑台城，甚固。宋文帝遣將王玄謨攻圍之二百餘日，不拔。）隋初置杞州，後為滑州，又改為兗州，尋廢兗州，置東郡。大唐復為滑州，或為靈昌郡。領縣七：

bái mǎ hàn jiù xiàn yě. chūn qiū shí, wèi guó cáo yì. zuǒ chuán yún: dí miè wèi, lì dài gōng, yǐ lú yú cáo. jí cǐ. zhì wén gōng, qiān yú chǔ qiū, yòu qiān yú dì qiū. yǒu hù zǐ dī. lí yáng jīn, yī míng bái mǎ jīn, lì shēng yún shǒu bái mǎ zhī jīn shì yě.
白馬（漢舊縣也。春秋時，衛國曹邑。左傳云：「狄滅衛，立戴公，以廬於曹。」即此。至文公，遷於楚丘，又遷於帝丘。有瓠子隄。黎陽津，一名白馬津，酈生雲」守白馬之津」是也。）

suān zǎo qín bá wèi, zhì xiàn. hàn yīn zhī, yǐ qí dì duō suān zǎo, yīn yǐ wèi míng. xiàn dōng běi yǒu yán jīn, yuán shào dù chù, jīn nán lì bì yǐ jù cáo gōng. shào jiāng chún yú qióng sù wū cháo, zài xiàn dōng, wèi cáo gōng suǒ xí pò zhī yú cǐ.
酸棗（秦拔魏，置縣。漢因之，以其地多酸棗，因以為名。縣東北有延津，袁紹渡處，津南立壁以拒曹公。紹將淳于瓊宿烏巢，在縣東，為曹公所襲破之於此。）

zuò chéng hàn nán yàn xiàn, gǔ nán yàn guó, jí xìng, hòu yuē dōng yàn. zuǒ chuán yuē jiǎng zuò xíng máo, zhù yún: dōng yàn xī nán yǒu zuò tíng. jí, qí qì fǎn. zuò yīn zuò.
胙城（漢南燕縣，古南燕國，姞姓，後曰東燕。左傳曰「蔣、胙、邢、茅」，注云：「東燕西南有胙亭。」姞，其訖反。胙音祚。）

líng chāng hàn nán yàn xiàn.
靈昌（漢南燕縣。）

wéi chéng gǔ shǐ wéi guó.
韋城（古豕韋國。）

wèi nán wèi wén gōng zì cáo yì qiān chǔ qiū, jí cǐ chéng.
衛南（衛文公自曹邑遷楚丘，即此城。）

kuāng chéng hàn zhǎng yuán xiàn, gǔ kuāng yì, gù chéng zài jīn xiàn nán. kuāng rén wéi kǒng zǐ, jí cǐ. chūn qiū huì yú kuāng, jí cǐ shì yě. yòu yǒu hàn zhǎng luó xiàn gù chéng, zài jīn xiàn dōng běi. gǔ pú yì zài běi jiè, zǐ lù wèi zhī zǎi.
匡城（漢長垣縣，古匡邑，故城在今縣南。匡人圍孔子，即此。春秋「會於匡」，即此是也。又有漢長羅縣故城，在今縣東北。古蒲邑在北界，子路為之宰。）

pú yáng jùn
○濮陽郡

dōng zhì dōng píng jùn yī bǎi bā shí lǐ. nán zhì jì yīn jùn yī bǎi qī shí lǐ. xī zhì líng chāng jùn èr bǎi èr shí lǐ. běi zhì wèi jùn yī bǎi liù shí lǐ. dōng nán dào lǔ jùn sān bǎi liù shí lǐ. xī nán dào chén liú jùn sān bǎi shí lǐ. xī běi dào yè jùn sān bǎi sān shí lǐ. dōng běi dào jì yáng jùn èr bǎi sì shí lǐ. qù xī jīng yī qiān wǔ bǎi bā shí lǐ, qù dōng jīng qī bǎi sān shí wǔ lǐ. hù wǔ wàn qī qiān wǔ bǎi, kǒu sān shí jiǔ wàn èr qiān liù bǎi èr shí.
（東至東平郡一百八十里。南至濟陰郡一百七十里。西至靈昌郡二百二十里。北至魏郡一百六十里。東南到魯郡三百六十里。西南到陳留郡三百十里。西北到鄴郡三百三十里。東北到濟陽郡二百四十里。去西京一千五百八十里，去東京七百三十五里。戶五萬七千五百，口三十九萬二千六百二十。）

pú zhōu jīn lǐ juàn chéng xiàn. juàn yīn juàn. zhuān xū jí kūn wú shì zhī xū yě, gù wèi zhī dì qiū. jīn pú yáng xiàn yě. kūn wú shì dāng xià hòu shì zhī dài. chūn qiū jí zhàn guó chū wèi wèi guó zhī dōu. chūn qiū jīng yuē: wèi qiān yú dì qiū. hòu wèi sòng suǒ qīn, jǐn wáng qí yì, dú yǒu pú yáng. qín miè pú yáng, zhì dōng jùn. èr hàn shǔ dōng jùn jì yīn èr jùn dì. jìn fēn zhì jì yīn jùn pú yáng guó, jiān zhì yǎn zhōu. lǐng jùn guó bā, lǐ yú cǐ. hòu wèi wèi pú yáng jùn, hòu zhōu yīn zhī. suí wén dì chū jùn fèi, hòu zhì pú zhōu yáng dì chū zhōu fèi, yǐ qí dì fēn rù dōng jùn dōng píng jì běi sān jùn. dà táng fù zhì pú zhōu, huò wèi pú yáng jùn. lǐng xiàn wǔ:
濮州（今理鄄城縣。鄄音絹。）顓頊及昆吾氏之墟也，故謂之帝丘。（今濮陽縣也。昆吾氏當夏后氏之代。）春秋及戰國初為衛國之都。（春秋經曰：「衛遷於帝丘。」）後為宋所侵，盡亡其邑，獨有濮陽。秦滅濮陽，置東郡。二漢屬東郡、濟陰二郡地。晉分置濟陰郡、濮陽國，兼置兗州。（領郡國八，理於此。）後魏為濮陽郡，後周因之。隋文帝初郡廢，後置濮州；煬帝初州廢，以其地分入東郡、東平、濟北三郡。大唐復置濮州，或為濮陽郡。領縣五：

juàn chéng hàn jiù xiàn yě. wèi chén wáng zhí chū fēng juàn chéng hóu yú cǐ dì.
鄄城（漢舊縣也。魏陳王植初封鄄城侯於此地。）

léi zé hàn chéng yáng xiàn. guō yuán shēng shù zhēng jì yuē: yáo zhǒng zài xiàn dōng nán. yǒu léi xià zé. yòu hàn lǐn qiū xiàn gù chéng zài jīn xiàn běi. yì gǔ chéng bó guó yě.
雷澤（漢成陽縣。郭緣生述征記曰：「堯冢在縣東南。」有雷夏澤。又漢廩丘縣故城在今縣北。亦古郕伯國也。）

lín pú yǒu qīng qiū, zuǒ chuán sòng rén jìn rén méng yú qīng qiū shì yě.
臨濮（有清丘，左傳」宋人、晉人盟於清丘」是也。）

fàn hàn jiù xiàn. chūn qiū shí, jìn dài fū shì huì zhī yì.
范（漢舊縣。春秋時，晉大夫士會之邑。）

pú yáng hàn jiù xiàn. jí kūn wú zhī xū, yì yuē dì qiū. wèi zì chǔ qiū qiān yú cǐ chéng. shī yún: yuán yǒu hán quán, zài jùn zhī xià. hán quán zài xiàn dōng nán, jùn chéng zài. hàn wǔ dì sāi hé hù zǐ kǒu, shěn bái mǎ yù bì, jiāng jūn yǐ xià jiē fù xīn, zài jīn xiàn xī.
濮陽（漢舊縣。即昆吾之墟，亦曰帝丘。衛自楚丘遷於此城。詩云：「爰有寒泉，在浚之下。」寒泉在縣東南，浚城在。漢武帝塞河瓠子口，沈白馬玉璧，將軍以下皆負薪，在今縣西。）

jì yáng jùn
○濟陽郡

dōng zhì lǔ jùn sān bǎi bā shí lǐ. nán zhì dōng píng jùn yī bǎi èr shí lǐ. xī zhì bó píng jùn wǔ shí lǐ. běi zhì bó píng jùn qī shí lǐ. dōng nán dào lǔ jùn sān bǎi lǐ. xī nán dào pú yáng jùn èr bǎi sì shí lǐ. xī běi dào bó píng jùn wǔ shí sì lǐ. dōng běi dào jì nán jùn èr bǎi liù shí lǐ. qù xī jīng yī qiān bā bǎi èr shí lǐ, qù dōng jīng jiǔ bǎi bā shí lǐ. hù sān wàn bā qiān wǔ bǎi shí, kǒu èr shí yī wàn liù qiān jiǔ bǎi qī shí.
（東至魯郡三百八十里。南至東平郡一百二十里。西至博平郡五十里。北至博平郡七十里。東南到魯郡三百里。西南到濮陽郡二百四十里。西北到博平郡五十四里。東北到濟南郡二百六十里。去西京一千八百二十里，去東京九百八十里。戶三萬八千五百十，口二十一萬六千九百七十。）

jì zhōu jīn lǐ lú xiàn. zhàn guó chū, qí wèi zhī jìng. qín shǔ dōng jùn. hàn mò, shǔ dōng jùn tài shān èr jùn dì. hòu hàn shǔ dōng jùn jí jì běi guó. jìn wèi jì běi guó. sòng wèi jì běi jùn. hòu wèi yīn zhī. suí chū zhì jì zhōu, yáng dì chū fù wèi jì běi jùn. dà táng wǔ dé sì nián, píng wáng chōng, gǎi wèi jì zhōu, huò wèi jì yáng jùn. jīn jùn lǐ jí gǔ què áo chéng. shěn yuē sòng shū zuò qiāo xiāo zì. què áo jīn yǒu chéng, gù yǐ wèi míng. guō yuán shēng shù zhēng jì yún jí hàn chí píng xiàn yě. shuǐ jīng zhù yún: sòng yuán jiā qī nián, dào yàn zhī běi zhēng, bá zhī, hòu shī. zhì èr shí qī nián, yǐ wáng xuán mó wèi níng shuò jiāng jūn, qián xiān fēng rù hé, píng què áo, shǒu zhī. hòu wèi shū, tài cháng bā nián, yú cǐ lì jì zhōu zhōng chéng. qí wài chéng, hòu wèi zhèng guāng zhōng cì shǐ diāo xuān suǒ zhú. hòu zhōu wǔ dì zhú dì èr chéng, jí què áo gù chéng yě. què, kǔ gāo fǎn. áo, gǔ lǎo fǎn, yòu áo yīn áo. chí yīn zhù zī fǎn. lǐng xiàn wǔ:
濟州（今理盧縣。）戰國初，齊、衛之境。秦屬東郡。漢末，屬東郡、泰山二郡地。後漢屬東郡及濟北國。晉為濟北國。宋為濟北郡。後魏因之。隋初置濟州，煬帝初復為濟北郡。大唐武德四年，平王充，改為濟州，或為濟陽郡。（今郡理即古碻磝城。沈約宋書作「敲囂」字。碻磝津有城，故以為名。郭緣生述征記雲即漢茌平縣也。水經注云：「宋元嘉七年，到彥之北征，拔之，後失。至二十七年，以王玄謨為寧朔將軍，前先鋒入河，平碻磝，守之。」後魏書，泰常八年，於此立濟州中城。其外城，後魏正光中刺史刁宣所築。後周武帝築第二城，即碻磝故城也。碻，苦高反。磝，古老反，又磝音敖。茌音助淄反。）領縣五：

lú hàn jiù xiàn. yǒu zhǎng chéng, dōng zhì hǎi. shǐ jì sū dài shuō yàn wáng yuē: qí yǒu zhǎng chéng jù fáng. jù fáng jí fáng mén yě. hàn lín yì xiàn gù chéng zài jīn xiàn dōng, jí mǎ fáng chéng yě. yǒu lú shuǐ.
盧（漢舊縣。有長城，東至海。史記蘇代說燕王曰：「齊有長城、巨防。」巨防即防門也。漢臨邑縣故城在今縣東，即馬防城也。有盧水。）

píng yīn hàn féi chéng xiàn gù chéng zài jīn xiàn dōng nán. zuǒ chuán qí jìn zhàn ān chéng, yì zài xiàn dōng. gù zhǎng chéng shǒu qǐ xiàn běi. yòu yǒu wū shān, yī míng xiào táng shān, jí guō jù zàng mǔ zhī suǒ.
平陰（漢肥城縣故城在今縣東南。左傳齊晉戰鞍城，亦在縣東。故長城首起縣北。又有巫山，一名孝堂山，即郭巨葬母之所。）

yáng gǔ hàn xū chāng xiàn dì.
陽穀（漢須昌縣地。）

dōng ā chūn qiū shí, qí zhī kē yì. hàn jiù xiàn yě. yòu yǒu hàn gǔ chéng xiàn gù chéng zài dōng. yǒu yú shān, yī míng wú shān. hàn wǔ hù zǐ gē yuē wú shān píng, jù yě yì, wèi cǐ shān. yǒu gǔ chéng shān, zhāng liáng zàng huáng shí zhī dì.
東阿（春秋時，齊之柯邑。漢舊縣也。又有漢穀城縣故城在東。有魚山，一名吾山。漢武瓠子歌曰「吾山平，鉅野溢」，謂此山。有穀城山，張良葬黃石之地。）

zhǎng qīng hàn lú xiàn dì. chūn qiū shí, qí shí jiào yì. jiào yīn lì yòu fǎn.
長清（漢盧縣地。春秋時，齊石窌邑。窌音力又反。）

wèi jùn
○魏郡

dōng zhì bó píng jùn wǔ shuǐ xiàn yī bǎi sān shí lǐ. nán zhì pú yáng jùn yī bǎi liù shí lǐ. xī zhì yè jùn èr bǎi shí lǐ. běi zhì qīng hé jùn èr bǎi shí lǐ. dōng nán dào pú yáng jùn yī bǎi wǔ shí lǐ. xī nán dào yè jùn nèi huáng xiàn jiè jiǔ shí lǐ. xī běi dào guǎng píng jùn píng ēn xiàn jiè jiǔ shí lǐ. dōng běi dào qù xī jīng yī qiān wǔ bǎi liù shí lǐ, qù dōng jīng qī bǎi wǔ shí lǐ. hù shí sì wàn jiǔ qiān qī bǎi èr shí, kǒu liù shí wàn bā qiān wǔ bǎi.
（東至博平郡武水縣一百三十里。南至濮陽郡一百六十里。西至鄴郡二百十里。北至清河郡二百十里。東南到濮陽郡一百五十里。西南到鄴郡內黃縣界九十里。西北到廣平郡平恩縣界九十里。東北到去西京一千五百六十里，去東京七百五十里。戶十四萬九千七百二十，口六十萬八千五百。）

wèi zhōu jīn lǐ guì xiāng yuán chéng èr xiàn. xià guān hù zhī guó. chūn qiū jìn dì. zhàn guó shí shǔ wèi wèi. qín shǔ dōng jùn. èr hàn shǔ wèi dōng èr jùn dì. èr hàn wèi jìn zhī wèi jùn, jiē jīn yè jùn dì. wèi fēn zhì yáng píng jùn, jìn yīn zhī. sòng wén dì zhì dōng yáng píng jùn, hòu wèi yīn zhī. hòu zhōu zhì wèi zhōu. suí gǎi wèi wǔ yáng jùn. dà táng wǔ dé sì nián, tǎo píng dòu jiàn dé, gǎi zhì wèi zhōu. lóng shuò èr nián, gǎi wèi jì zhōu, gǎi jì zhōu wèi wèi zhōu. réng zhì dà dū dū fǔ. qí wèi bèi bó dì cāng dé liù zhōu bìng lì yān. xún fù jiù, kāi yuán èr shí bā nián jiǔ yuè, cì shǐ lú huī yí tōng jì qú, zì shí huī kē yǐn liú zhì zhōu chéng xī, dōu zhù wèi qiáo, jiā zhōu zhì lóu bǎi yú jiān, yǐ zhù jiāng huái zhī huò. huò wèi wèi jùn. lǐng xiàn shí:
魏州（今理貴鄉、元城二縣。）夏觀扈之國。春秋晉地。戰國時屬衛、魏。秦屬東郡。二漢屬魏、東二郡地。（二漢、魏、晉之魏郡，皆今鄴郡地。）魏分置陽平郡，晉因之。宋文帝置東陽平郡，後魏因之。後周置魏州。隋改為武陽郡。大唐武德四年，討平竇建德，改置魏州。龍朔二年，改為冀州，（改冀州為魏州。）仍置大都督府。（其魏、貝、博、棣、滄、德六州並隸焉。）尋復舊，（開元二十八年九月，刺史盧暉移通濟渠，自石灰窠引流至州城西，都注魏橋，夾州制樓百餘間，以貯江淮之貨。）或為魏郡。領縣十：

guì xiāng hàn yuán chéng xiàn dì. yǒu tún shì hé. dà hé gù dú, sú yuē wáng mǎng hé.
貴鄉（漢元城縣地。有屯氏河。大河故瀆，俗曰王莽河。）

yuán chéng hàn jiù xiàn. yǒu shā lù shān. yòu yǒu mǎ líng, jí sūn bìn zhuó shù shā páng juān zhī chù. lù yīn lù. bìn, pí rěn fǎn.
元城（漢舊縣。有沙麓山。又有馬陵，即孫臏斫樹殺龐涓之處。麓音鹿。臏，毗忍反。）

guǎn táo hàn jiù xiàn.
館陶（漢舊縣。）

lín huáng hàn guān xiàn dì. yǒu xīn tái, wèi xuān gōng zuò xīn tái yú hé shàng shì yě.
臨黃（漢觀縣地。有新台，衛宣公作新台於河上是也。）

shēn hàn dōng wǔ yáng gù chéng zài jīn xiàn nán. yòu yǒu yáng píng xiàn, suí xīn zhì shēn zhōu yě.
莘（漢東武陽故城在今縣南。又有陽平縣，隋新置莘州也。）

wèi hàn jiù xiàn. yǒu bái gōu shuǐ, yáng dì yǐn tōng jì qú, yì míng yù hé.
魏（漢舊縣。有白溝水，煬帝引通濟渠，亦名御河。）

dùn qiū hàn jiù xiàn, zài jīn xiàn běi yīn ān chéng shì yě. fù yú shān, zhuān xū zàng qí yáng, jiǔ pín zàng qí yīn, jīn míng guǎng yáng shān. yǒu qiū shān, dì kù zàng chù. fù yīn fù, yú yīn yóng.
頓丘（漢舊縣，在今縣北陰安城是也。鮒鰅山，顓頊葬其陽，九嬪葬其陰，今名廣陽山。有秋山，帝嚳葬處。鮒音附，鰅音顒。）

chāng lè hàn jiù xiàn.
昌樂（漢舊縣。）

cháo chéng
朝城

guān shì
冠氏

bó píng jùn
○博平郡

dōng zhì jì nán jùn èr bǎi jiǔ shí lǐ. nán zhì jì yáng jùn qī shí lǐ. xī zhì wèi jùn guān shì xiàn bā shí lǐ. běi zhì qīng hé jùn yī bǎi sān shí lǐ. dōng nán dào jì yáng jùn wǔ shí lǐ. xī nán dào wèi jùn guān shì xiàn bā shí liù lǐ. xī běi dào qīng hé jùn yī bǎi sān shí lǐ. dōng běi dào píng yuán jùn jí xiàn jiè sān bǎi liù shí lǐ. qù xī jīng yī qiān qī bǎi qī shí lǐ, qù dōng jīng jiǔ bǎi sān shí lǐ. hù wǔ wàn yī qiān èr bǎi èr, kǒu sì shí qī wàn liù bǎi wǔ shí.
（東至濟南郡二百九十里。南至濟陽郡七十里。西至魏郡冠氏縣八十里。北至清河郡一百三十里。東南到濟陽郡五十里。西南到魏郡冠氏縣八十六里。西北到清河郡一百三十里。東北到平原郡及縣界三百六十里。去西京一千七百七十里，去東京九百三十里。戶五萬一千二百二，口四十七萬六百五十。）

bó zhōu jīn lǐ liáo chéng xiàn. chūn qiū shí qí zhī xī jiè liáo shè dì yě. zhàn guó shí wèi wèi qí zhào sān guó zhī jiāo. qín shǔ dōng jùn. hàn wèi dōng jùn píng yuán qīng hé sān jùn jìng. hòu hàn shǔ dōng jùn píng yuán èr jùn dì. jìn shǔ píng yuán guó. sòng fēn zhì wèi jùn. hòu wèi yīn zhī, qí hòu zhì nán jì zhōu. suí chū fèi, hòu zhì bó zhōu yáng dì chū zhōu fèi, yǐ qí dì shǔ wǔ yáng jùn. dà táng fù zhì bó zhōu, huò wèi bó píng jùn. lǐng xiàn liù:
博州（今理聊城縣。）春秋時齊之西界聊攝地也。戰國時為衛、齊、趙三國之交。秦屬東郡。漢為東郡、平原、清河三郡境。後漢屬東郡、平原二郡地。晉屬平原國。宋分置魏郡。後魏因之，其後置南冀州。隋初廢，後置博州；煬帝初州廢，以其地屬武陽郡。大唐復置博州，或為博平郡。領縣六：

liáo chéng hàn jiù xiàn. yǒu tái chéng. yòu yǒu hàn chí píng xiàn gù chéng, zài jīn xiàn dōng.
聊城（漢舊縣。有台城。又有漢茌平縣故城，在今縣東。）

bó píng qí zhī bó líng yì yě. yǒu shè chéng. hàn bó píng xiàn gù chéng zài jīn xiàn dōng jiè yě.
博平（齊之博陵邑也。有攝城。漢博平縣故城在今縣東界也。）

gāo táng hàn jiù xiàn. yǒu wū dú hé.
高唐（漢舊縣。有烏犢河。）

qīng píng hàn qīng yáng xiàn, suí zhì jīn xiàn.
清平（漢清陽縣，隋置今縣。）

táng yì hàn jiù xiàn.
堂邑（漢舊縣。）

wǔ shuǐ hàn yáng píng xiàn dì. suí gǎi jīn xiàn.
武水（漢陽平縣地。隋改今縣。）

dōng píng jùn
○東平郡

dōng zhì lǔ jùn èr bǎi lǐ. nán zhì jì yīn jùn sān bǎi wǔ shí lǐ. xī zhì pú yáng jùn yī bǎi bā shí lǐ. běi zhì jì yáng jùn yī bǎi èr shí lǐ. dōng nán dào lǔ jùn yī bǎi jiǔ shí lǐ. xī nán dào jì yīn jùn sì bǎi lǐ. xī běi dào jì yáng jùn dōng ā xiàn sì shí lǐ. dōng běi dào jì yáng jùn píng yīn xiàn jiè wǔ shí lǐ. qù xī jīng yī qiān qī bǎi liù shí lǐ, qù dōng jīng jiǔ bǎi shí lǐ. hù sì wàn èr qiān qī bǎi wǔ, kǒu èr shí liù wàn qī qiān sān bǎi shí.
（東至魯郡二百里。南至濟陰郡三百五十里。西至濮陽郡一百八十里。北至濟陽郡一百二十里。東南到魯郡一百九十里。西南到濟陰郡四百里。西北到濟陽郡東阿縣四十里。東北到濟陽郡平陰縣界五十里。去西京一千七百六十里，去東京九百十里。戶四萬二千七百五，口二十六萬七千三百十。）

yùn zhōu jīn lǐ xū chāng xiàn. chūn qiū shí wèi lǔ zhī fù yōng xū jù guó yě. zuǒ chuán yún fá zhū qǔ xū jù shì yě. zhàn guó shí shǔ sòng. qín shǔ dàng jùn. hàn shǔ dōng jùn dōng píng guó dì, hòu wèi dōng píng guó. jìn sòng hòu wèi bìng yīn zhī. hòu zhōu xuān dì zhì lǔ zhōu, xún fèi. suí wén dì zhì yùn zhōu, yáng dì chū wèi dōng píng jùn. zhōu lǐ gǔ xū jù xiàn. dà táng wèi yùn zhōu, huò wèi dōng píng jùn. lǐng xiàn wǔ:
鄆州（今理須昌縣。）春秋時為魯之附庸須句國也。（左傳雲「伐邾取須句」是也。）戰國時屬宋。秦屬碭郡。漢屬東郡、東平國地，後為東平國。晉、宋、後魏並因之。後周宣帝置魯州，尋廢。隋文帝置鄆州，煬帝初為東平郡。（州理古須句縣。）大唐為鄆州，或為東平郡。領縣五：

xū chāng gǔ xū chāng guó. yǒu liáng shān. hàn wú yán xiàn gù chéng zài jīn xiàn dōng. yòu yǒu hàn dōng píng guó gù chéng, bìng zài jīn xiàn dōng. yǒu hòu xiāng tíng, zuǒ chuán yún jì hòu zhī jī dòu, jí cǐ.
須昌（古須昌國。有梁山。漢無鹽縣故城在今縣東。又有漢東平國故城，並在今縣東。有郈鄉亭，左傳雲「季、郈之雞斗」，即此。）

jù yě yǒu dà yě zé, yī míng jù yě zé, ěr yǎ shí sǒu, lǔ yǒu dà yě. chūn qiū yún xī shòu huò lín, yì zài cǐ dì.
鉅野（有大野澤，一名鉅野澤，爾雅十藪，魯有大野。春秋雲西狩獲麟，亦在此地。）

shòu zhāng hàn shòu liáng xiàn, guāng wǔ shū fù míng liáng, gù gǎi zhī. yǒu liáng shān, hàn liáng wáng wǔ běi liè liáng shān, yǒu niú zú chū bèi shàng.
壽張（漢壽良縣，光武叔父名良，故改之。有梁山，漢梁王武北獵梁山，有牛足出背上。）

yùn chéng zuǒ chuán yún: jìn rén zhí jì wén zi yú sháo qiū, hái dài yú yùn. zhù yún: yùn chéng yě.
鄆城（左傳云：「晉人執季文子於苕丘，還待於鄆。」注云：「鄆城也。」）

sù chéng
宿城

píng yuán jùn
○平原郡

dōng zhì lè ān jùn èr bǎi sì shí lǐ. nán zhì bó píng jùn èr bǎi liù shí lǐ. xī zhì xìn dōu jùn èr bǎi shí lǐ. běi zhì jǐng chéng jùn èr bǎi sān shí lǐ. dōng nán dào jì nán jùn èr bǎi sān shí lǐ. xī nán dào qīng hé jùn èr bǎi liù shí lǐ. xī běi dào xìn dōu jùn sān bǎi sān shí lǐ. dōng běi dào jǐng chéng jùn èr bǎi sān shí lǐ. qù xī jīng yī qiān jiǔ bǎi bā shí èr lǐ, qù dōng jīng yī qiān yī bǎi sān shí bā lǐ. hù qī wàn bā qiān èr bǎi qī shí, kǒu liù shí wàn qī qiān wǔ bǎi sān shí.
（東至樂安郡二百四十里。南至博平郡二百六十里。西至信都郡二百十里。北至景城郡二百三十里。東南到濟南郡二百三十里。西南到清河郡二百六十里。西北到信都郡三百三十里。東北到景城郡二百三十里。去西京一千九百八十二里，去東京一千一百三十八里。戶七萬八千二百七十，口六十萬七千五百三十。）

dé zhōu jīn lǐ ān dé xiàn. chūn qiū jí zhàn guó jiē shǔ qí. qín zhì qí jùn. hàn gāo dì fēn zhì píng yuán jùn, hòu hàn yīn zhī. jìn wèi píng yuán guó. sòng wèi píng yuán jùn. hòu wèi hòu zhōu bìng wèi píng yuán jùn. suí chū fèi, hòu zhì dé zhōu yáng dì chū fù wèi píng yuán jùn. dà táng wǔ dé sì nián, píng dòu jiàn dé, fù zhì dé zhōu, qí hòu huò wèi píng yuán jùn. lǐng xiàn qī:
德州（今理安德縣。）春秋及戰國皆屬齊。秦置齊郡。漢高帝分置平原郡，後漢因之。晉為平原國。宋為平原郡。後魏、後周並為平原郡。隋初廢，後置德州；煬帝初復為平原郡。大唐武德四年，平竇建德，復置德州，其後或為平原郡。領縣七：

ān dé hàn jiù xiàn. yòu yǒu hàn gé xiàn gù chéng zài xī běi. yòu yǒu hàn zhòng píng xiàn gù chéng, yì zài xī běi. gǔ mǎ jiá fù fǔ èr hé zài cǐ.
安德（漢舊縣。又有漢鬲縣故城在西北。又有漢重平縣故城，亦在西北。古馬頰、覆鬴二河在此。）

ān líng hàn xiū xiàn dì.
安陵（漢脩縣地。）

píng yuán hàn jiù xiàn. yòu yǒu hàn shū xiàn gù chéng, zài jīn xiàn xī nán.
平原（漢舊縣。又有漢鄃縣故城，在今縣西南。）

tiáo hàn tiáo xiàn, zhōu yà fū fēng wèi tiáo hóu. yòu yǒu hàn guān jīn xiàn gù chéng, zài jīn xiàn dōng běi. tiáo yīn tiáo.
蓚（漢條縣，周亞夫封為條侯。又有漢觀津縣故城，在今縣東北。蓚音條。）

píng chāng hàn jiù xiàn.
平昌（漢舊縣。）

jiāng líng hàn ān dé xiàn dì.
將陵（漢安德縣地。）

zhǎng hé jiù yún guǎng chuān xiàn.
長河（舊雲廣川縣。）

lè ān jùn
○樂安郡

dōng zhì hǎi èr bǎi èr shí lǐ. nán zhì zī chuān jùn èr bǎi shí lǐ. xī zhì píng yuán jùn èr bǎi sì shí lǐ. běi zhì jǐng chéng jùn èr bǎi wǔ shí lǐ. dōng nán dào běi hǎi jùn sān bǎi shí lǐ. xī nán dào jì nán jùn èr bǎi sì shí lǐ. xī běi dào jǐng chéng jùn èr bǎi sān shí lǐ. dōng běi dào hǎi bǎi jiǔ shí lǐ. qù xī jīng èr qiān èr bǎi shí lǐ, qù dōng jīng yī qiān sān bǎi qī shí lǐ. hù sān wàn jiǔ qiān yī bǎi wǔ shí, kǒu èr shí sān wàn bā qiān yī bǎi wǔ shí.
（東至海二百二十里。南至淄川郡二百十里。西至平原郡二百四十里。北至景城郡二百五十里。東南到北海郡三百十里。西南到濟南郡二百四十里。西北到景城郡二百三十里。東北到海百九十里。去西京二千二百十里，去東京一千三百七十里。戶三萬九千一百五十，口二十三萬八千一百五十。）

dì zhōu jīn lǐ yàn cì xiàn. chūn qiū zhàn guó shǔ qí. qín wèi qí jùn zhī dì. hàn shǔ píng yuán bó hǎi qiān shèng sān jùn dì. hòu hàn wèi píng yuán jùn lè ān guó dì. jìn wèi lè ān lè líng èr guó dì. sòng wèi lè líng jùn. hòu wèi yòu wèi lè líng lè ān èr jùn dì. suí shǔ bó hǎi jùn. dà táng wǔ dé sì nián, yòu fēn zhì dì zhōu, huò wèi lè ān jùn. lǐng xiàn wǔ:
棣州（今理厭次縣。）春秋、戰國屬齊。秦為齊郡之地。漢屬平原、渤海、千乘三郡地。後漢為平原郡、樂安國地。晉為樂安、樂陵二國地。宋為樂陵郡。後魏又為樂陵、樂安二郡地。隋屬渤海郡。大唐武德四年，又分置棣州，或為樂安郡。領縣五：

yàn cì hàn jiù xiàn, yòu wèi fù píng xiàn.
厭次（漢舊縣，又為富平縣。）

shāng hé hàn lì xiàn. lì yīn lì. shāng yīn shāng.
滳河（漢朸縣。朸音力。滳音商。）

yáng xìn hàn jiù xiàn.
陽信（漢舊縣。）

bó hǎi
渤海

pú tái hàn shī wò xiàn.
蒲台（漢濕沃縣。）

jǐng chéng jùn
○景城郡

dōng zhì hǎi yī bǎi bā shí lǐ. nán zhì píng yuán jùn èr bǎi sān shí lǐ. xī zhì hé jiān jùn yī bǎi èr shí lǐ. běi zhì fàn yáng jùn wǔ bǎi qī shí lǐ. dōng nán dào lè ān jùn èr bǎi sān shí lǐ. xī nán dào xìn dōu jùn sān bǎi wǔ shí lǐ. xī běi dào wén ān jùn èr bǎi liù shí lǐ. dōng běi dào běi píng jùn wǔ bǎi lǐ. qù xī jīng èr qiān sān bǎi shí lǐ, qù dōng jīng yī qiān sān bǎi bā shí lǐ. hù shí yī wàn bā qiān liù bǎi qī shí bā, kǒu qī shí wàn èr qiān sān bǎi.
（東至海一百八十里。南至平原郡二百三十里。西至河間郡一百二十里。北至范陽郡五百七十里。東南到樂安郡二百三十里。西南到信都郡三百五十里。西北到文安郡二百六十里。東北到北平郡五百里。去西京二千三百十里，去東京一千三百八十里。戶十一萬八千六百七十八，口七十萬二千三百。）

cāng zhōu jīn lǐ qīng chí xiàn. chūn qiū zhàn guó shí wèi qí zhào èr guó zhī jìng. qín jù lù shàng gǔ èr jùn dì. hàn gāo dì zhì bó hǎi jùn, hòu hàn yīn zhī, jìn yì rán. sòng wén dì zhì lè líng jùn, xiào wǔ fēn zhì bó hǎi jùn. hòu wèi yīn zhī, tài wǔ dì chū, gǎi bó hǎi jùn wèi cāng shuǐ jùn, xiào wén dì shí fù jiù zhì xiào míng dì, fēn yíng jì èr zhōu, zhì cāng zhōu jí fú yáng lè líng ān dé sān jùn. suí chū jùn fèi, hòu yǐ qí dì zhì dì zhōu yáng dì gǎi wèi cāng zhōu, xún wèi bó hǎi jùn. dà táng wèi cāng zhōu, huò wèi jǐng chéng jùn. lǐng xiàn shí èr:
滄州（今理清池縣。）春秋、戰國時為齊、趙二國之境。秦鉅鹿、上谷二郡地。漢高帝置渤海郡，後漢因之，晉亦然。宋文帝置樂陵郡，孝武分置渤海郡。後魏因之，太武帝初，改渤海郡為滄水郡，孝文帝時復舊；至孝明帝，分瀛、冀二州，置滄州及浮陽、樂陵、安德三郡。隋初郡廢，後以其地置棣州；煬帝改為滄州，尋為渤海郡。大唐為滄州，或為景城郡。領縣十二：

qīng chí hàn fú yáng xiàn dì. zài fú shuǐ zhī yáng.
清池（漢浮陽縣地。在浮水之陽。）

zhǎng lú hàn cān hù xiàn dì.
長蘆（漢參戶縣地。）

lè líng hàn jiù xiàn, gù chéng zài jīn xiàn dōng. yòu yuē chóng hé xiàn. gǔ gōu pán hé zài xiàn dōng nán.
樂陵（漢舊縣，故城在今縣東。又曰重合縣。古鈎盤河在縣東南。）

yán shān chūn qiū shí qí wú dì yì. hàn gāo chéng xiàn gù chéng zài nán.
鹽山（春秋時齊無棣邑。漢高城縣故城在南。）

jǐng chéng hàn jiù xiàn.
景城（漢舊縣。）

gōng gāo hàn jiù xiàn.
弓高（漢舊縣。）

ráo ān hàn qiān tóng xiàn. gǔ gé jīn hé zài cǐ.
饒安（漢千童縣。古鬲津河在此。）

nán pí hàn jiù xiàn. zhāng wǔ yǒu běi pí tíng, cǐ gù yuē nán pí.
南皮（漢舊縣。章武有北皮亭，此故曰南皮。）

dōng guāng hàn jiù xiàn. gǔ hú sū hé zài cǐ.
東光（漢舊縣。古胡蘇河在此。）

lín jīn
臨津

lǔ chéng hàn zhāng wǔ xiàn.
魯城（漢章武縣。）

wú dì gǔ qí jìng běi zhì wú dì, zài cǐ. hàn yáng xìn xiàn dì. suí wén dì zhì xiàn, qǔ xiàn nán wú dì gōu wèi míng. yǒng huī yuán nián, xuē dà dǐng wèi cì shǐ, qí gōu suí mò tián fèi, dǐng zòu kāi zhī, wài yǐn yú yán yú hǎi. bǎi xìng gē yuē: xīn hé dé tōng zhōu jí lì, zhí dá cāng hǎi yú yán zhì, xī rì tú xíng jīn chěng sì, měi zāi xuē gōng dé pāng bèi. zhōu lǐ yuē chuān yuē hé, wèi cǐ xiàn jiè.
無棣（古齊境北至無棣，在此。漢陽信縣地。隋文帝置縣，取縣南無棣溝為名。永徽元年，薛大鼎為刺史，其溝隋末填廢，鼎奏開之，外引魚鹽於海。百姓歌曰：「新河得通舟楫利，直達滄海魚鹽至，昔日徒行今騁駟，美哉薛公德滂被。」周禮曰」川曰河」，謂此縣界。）

qīng hé jùn
○清河郡

dōng zhì bó píng jùn yī bǎi sān shí lǐ. nán zhì wèi jùn èr bǎi shí lǐ. xī zhì jù lù jùn èr bǎi sì shí lǐ. běi zhì xìn dōu jùn yī bǎi sān shí lǐ. dōng nán dào bó píng jùn yī bǎi sān shí lǐ. xī nán dào guǎng píng jùn qǔ zhōu xiàn yī bǎi sān shí lǐ. xī běi dào xìn dōu jùn jiǔ shí lǐ. dōng běi dào píng yuán jùn èr bǎi liù shí lǐ. qù xī jīng yī qiān bā bǎi shí lǐ, qù dōng jīng jiǔ bǎi jiǔ shí lǐ. hù shí yī wàn liù qiān yī bǎi sān shí, kǒu bā shí sān wàn èr qiān wǔ bǎi.
（東至博平郡一百三十里。南至魏郡二百十里。西至鉅鹿郡二百四十里。北至信都郡一百三十里。東南到博平郡一百三十里。西南到廣平郡曲周縣一百三十里。西北到信都郡九十里。東北到平原郡二百六十里。去西京一千八百十里，去東京九百九十里。戶十一萬六千一百三十，口八十三萬二千五百。）

bèi zhōu jīn lǐ qīng hé xiàn. yǎn jì èr zhōu zhī yù. hé zì dà pí shān běi guò jiàng shuǐ, zhì yú dà lù. àn jiǎn dì zhì yún: kū jiàng qú zài jīng chéng xiàn jiè, běi rù xìn dōu jùn jiè. yòu àn: jīng chéng xiàn zài jùn lǐ xī běi wǔ shí sì lǐ, jīn jùn lǐ nǎi zài jiàng shuǐ zhī dōng, gǔ yǎn zhōu zhī yù. qí zài jiàng shuǐ zhī xī zhū xiàn, shì gǔ jì zhōu zhī yù, jí cǐ dì jiè yě. chūn qiū shí shǔ qí, qí hòu shǔ jìn. qī guó shí shǔ zhào. qín wèi jù lù jùn, hàn fēn zhì qīng hé jùn. hòu hàn wèi qīng hé guó, jìn yīn zhī. hòu wèi běi qí bìng wèi qīng hé jùn. hòu zhōu yīn zhī, jiān zhì bèi zhōu. suí chū jùn fèi, yáng dì chū, fù zhì qīng hé jùn ér fèi zhōu. dà táng wèi bèi zhōu, huò wèi qīng hé jùn. lǐng xiàn jiǔ:
貝州（今理清河縣。）兗、冀二州之域。（河自大岯山北過絳水，至於大陸。按檢地誌云：「枯絳渠在經城縣界，北入信都郡界。」又按：經城縣在郡理西北五十四里，今郡理乃在絳水之東，古兗州之域。其在絳水之西諸縣，是古冀州之域，即此地界也。）春秋時屬齊，其後屬晉。七國時屬趙。秦為鉅鹿郡，漢分置清河郡。後漢為清河國，晉因之。後魏、北齊並為清河郡。後周因之，兼置貝州。隋初郡廢，煬帝初，復置清河郡而廢州。大唐為貝州，或為清河郡。領縣九：

qīng hé hàn jiù xiàn. hòu hàn huán dì gǎi wèi gān líng xiàn, gù chéng zài jīn xiàn xī běi.
清河（漢舊縣。後漢桓帝改為甘陵縣，故城在今縣西北。）

qīng yáng hàn yuē bèi qiū. hàn yīng shào yuē: qí hóu tián yú bèi qiū, jí cǐ. liáng liú zhāo yòu yún: zài běi hǎi jùn bó chāng xiàn. ér wèi zhī shú shì. yì hàn qīng yáng xiàn.
清陽（漢曰貝丘。漢應劭曰：「齊侯田於貝丘，即此。」梁劉昭又云：「在北海郡博昌縣。」而未知孰是。亦漢清陽縣。）

wǔ chéng hàn yuē dōng wǔ chéng xiàn. qī guó shí, zhào fēng píng yuán jūn shèng yú cǐ. gài dìng xiāng yǒu wǔ chéng, tóng shǔ zhào, gù cǐ jiā dōng jiè yě.
武城（漢曰東武城縣。七國時，趙封平原君勝於此。蓋定襄有武城，同屬趙，故此加東界也。）

zhāng nán hàn dōng yáng xiàn. yǒu hòu wèi gù suǒ lú chéng.
漳南（漢東陽縣。有後魏故索盧城。）

lín qīng hàn qīng quán xiàn.
臨清（漢清泉縣。）

jīng chéng hàn jīng xiàn yě. yǒu kū jiàng qú, běi rù xìn dōu jùn nán gōng xiàn jiè.
經城（漢經縣也。有枯絳渠，北入信都郡南宮縣界。）

xià jīn
夏津

zōng chéng hàn guǎng zōng xiàn yě. hàn jiè qiáo zài jīn xiàn dōng, yuán shào pò gōng sūn zàn zài cǐ dì yě.
宗城（漢廣宗縣也。漢界橋在今縣東，袁紹破公孫瓚在此地也。）

lì tíng hàn dōng yáng xiàn.
歷亭（漢東陽縣。）

fēng sú
風俗

yǎn zhōu jiù jiāng jiè yú hé jì, dì fēi xiǎn gù, fēng zá shù guó. wèi wèi sòng qí zhào wǔ guó zhī dì. qín hàn yǐ jiàng, zhèng lǐ hùn tóng, rén qìng pǔ hòu, sú yǒu rú xué. jí xī jìn zhī mò, wèi zhàn zhēng zhī dì, sān bǎi nián jiān, shāng yí piān shén. zì yǔ nèi píng yī, yòu rú jìn gǔ zhī fēng yān.
兗州舊疆界於河濟，地非險固，風雜數國。（衛、魏、宋、齊、趙五國之地。）秦漢以降，政理混同，人掅樸厚，俗有儒學。及西晉之末，為戰爭之地，三百年間，傷夷偏甚。自宇內平一，又如近古之風焉。

gǔ qīng zhōu
古青州

yǔ gòng yuē: hǎi dài wéi qīng zhōu, kǒng ān guó yǐ wèi dōng běi jù hǎi, xī nán jù dài. cǐ zé qīng zhōu zhī jiè, dōng kuà hǎi yǐ. qí jiè gài cóng dài shān dōng lì mì zhōu, dōng běi jīng hǎi qǔ lái zhōu, yuè hǎi fēn liáo dōng lè làng sān hán zhī dì, xī dǐ liáo shuǐ yě. yú yí jì lüè, wéi zī qí dào. yú yí, dì míng, jí yáng gǔ suǒ zài yě. lüè, yán yòng gōng shǎo yě. wéi zī, èr shuǐ míng, jiē fù gǔ dào. wéi shuǐ chū jīn gāo mì jùn jǔ xiàn wéi shān. zī shuǐ, jīn zī chuān xiàn. jué tǔ bái fén, hǎi bīn guǎng xiè. bīn, shuǐ yá yě. xiè, lǔ xián zhī dì. bīn yīn pín, yòu yīn bīn. xiè yīn xī. lái yí zuò mù. lái shān zhī yí dì, yí xù mù. jīn dōng lái jùn. fú yú wèn, dá yú jì. wèn shuǐ chū jīn lǔ jùn lái wú xiàn jiè, yán dù shuǐ xī dá yú jì. shùn fēn qīng zhōu wèi yíng zhōu, jiē zhì mù. zhèng xuán yún: shùn yǐ qīng zhōu yuè hǎi fēn zhì yíng zhōu. qí liáo dōng zhī dì ān dōng fǔ, yí yǔ gòng qīng zhōu zhī yù yě. zhōu yǐ xú zhōu hé qīng zhōu, qí tǔ yì dà. zhōu zhī qīng zhōu jiān yǒu xú yǎn èr zhōu zhī fēn. zhōu lǐ zhí fāng yuē: zhèng dōng yuē qīng zhōu, qí shān yuē yí, sǒu yuē mèng zhū, yí shān, zài jīn láng yá jùn yí shuǐ xiàn, jí yí shuǐ suǒ chū yě. mèng zhū, zé míng, jīn suī yáng jùn sòng chéng xiàn, jí míng zhū shǔ. yǔ gòng jīng hé zhōu yǔ zhí fāng shān sǒu bù tóng yě. chuān yuē huái sì, jìn yuē yí shù. shù shuǐ chū dōng hǎi jùn shù yáng xiàn. shù yīn shù. qí lì pú yú. rén èr nán èr nǚ. chù yí jī gǒu, gǔ yí dào mài. gài yǐ tǔ jū shǎo yáng, qí sè wèi qīng, gù yuē qīng zhōu. zài tiān guān, xū wēi zé qí zhī fēn yě. hàn zhī zī chuān dōng lái láng yá gāo mì jiāo dōng jì nán, jiē qí fēn yě. qín píng tiān xià, zhì jùn, cǐ wèi qí jùn, jīn běi hǎi jì nán zī chuān dōng lái dōng móu děng jùn dì shì. láng yá zhī dōng jìng, jīn gāo mì jùn dì yě. liáo dōng. jīn ān dōng fǔ. qín luàn, xiàng yǔ zǎi gē tiān xià, yǐ qí dì wèi guó, yuē jiāo dōng yǐ tián fú wèi wáng, lǐ jí mò, jīn dōng lái jùn xiàn. qí yǐ tián dōu wèi wáng, lǐ lín zī, jīn běi hǎi jùn xiàn dì yě. jì běi. yǐ tián ān wèi wáng, lǐ bó yáng. wèi zhī sān qí. hàn wǔ zhì shí sān zhōu, cǐ yì wèi qīng zhōu, lǐng jùn guó yǒu liù. hòu hàn yīn zhī. lǐng jùn guó wǔ, lǐ lín zī, jīn běi hǎi jùn xiàn shì yě. wèi jìn yì yīn zhī. lǐng jùn guó liù. jìn yòu zhì píng zhōu, lǐng jùn guó wǔ, lǐ chāng lí, jīn ān dōng fǔ yě. huái dì mò, méi yú shí lè mù róng huàng. jí mù róng kè miè rǎn mǐn, kè qīng zhōu. zhì fú shì píng yàn, fù yǒu qí dì. jí fú shì bài hòu, cì shǐ fú lǎng yǐ zhōu jiàng jìn, jìn yǐ wèi yōu zhōu. yǐ pì lǘ hún wèi cì shǐ, zhèn guǎng gù. ān dì shí, píng zhōu yòu xiàn yú mù róng chuí. qí qīng zhōu yòu wèi mù róng dé suǒ jù, fù gǎi wèi qīng zhōu, mù róng chāo yí qīng zhōu yú dōng lái. hòu wèi liú yù suǒ kè, fù zhì qīng zhōu. shí yǐ yáng mù zhī wèi cì shǐ, zhèn guǎng gù. píng zhōu zì mù róng chuí hòu, yòu méi yú féng bá, xuán wèi hòu wèi suǒ yǒu. qí qīng zhōu, sòng fēn wèi qīng jì èr zhōu, qīng lǐng jùn jiǔ, lǐ lín zī. jì lǐng jùn jiǔ, lǐ lì chéng, jīn jì nán jùn xiàn. hòu rù hòu wèi. qí hòu fēn xī, bù kě jù jǔ. dà táng fēn zhì shí wǔ bù, cǐ wèi hé nán dào běi hǎi jì nán zī chuān dōng lái gāo mì. hé běi dào. jīn ān dōng fǔ.
禹貢曰：「海岱惟青州，（孔安國以為東北據海，西南距岱。此則青州之界，東跨海矣。其界蓋從岱山東歷密州，東北經海曲萊州，越海分遼東樂浪三韓之地，西抵遼水也。）嵎夷既略，濰、淄其道。（嵎夷，地名，即暘谷所在也。略，言用功少也。濰、淄，二水名，皆復古道。濰水出今高密郡莒縣濰山。淄水，今淄川縣。）厥土白墳，海瀕廣瀉。（瀕，水涯也。瀉，鹵咸之地。瀕音頻，又音賓。瀉音昔。）萊夷作牧。（萊山之夷地，宜畜牧。今東萊郡。）浮於汶，達於濟。」（汶水出今魯郡萊蕪縣界，言渡水西達於濟。）舜分青州為營州，皆置牧。（鄭玄云：「舜以青州越海分置營州。」其遼東之地安東府，宜禹貢青州之域也。）周以徐州合青州，其土益大。（周之青州兼有徐、兗二州之分。）周禮職方曰：「正東曰青州，其山曰沂，藪曰孟豬，（沂山，在今琅琊郡沂水縣，即沂水所出也。孟豬，澤名，今睢陽郡宋城縣，即明豬屬。禹貢荊河州與職方山藪不同也。）川曰淮、泗，浸曰沂、沭。（沭水出東海郡沭陽縣。沭音述。）其利蒲、魚。人二男二女。畜宜雞狗，穀宜稻麥。」蓋以土居少陽，其色為青，故曰青州。在天官，虛、危則齊之分野。（漢之淄川、東萊、琅琊、高密、膠東、濟南，皆其分也。）秦平天下，置郡，此為齊郡，（今北海、濟南、淄川、東萊、東牟等郡地是。）琅琊之東境，（今高密郡地也。）遼東。（今安東府。）秦亂，項羽宰割天下，以其地為國，曰膠東、（以田巿為王，理即墨，今東萊郡縣。）齊、（以田都為王，理臨淄，今北海郡縣地也。）濟北。（以田安為王，理博陽。謂之三齊。）漢武置十三州，此亦為青州，（領郡國有六。）後漢因之。（領郡國五，理臨淄，今北海郡縣是也。）魏晉亦因之。（領郡國六。）晉又置平州，（領郡國五，理昌黎，今安東府也。）懷帝末，沒於石勒、慕容皝。及慕容恪滅冉閔，克青州。至苻氏平燕，復有其地。及苻氏敗後，刺史苻朗以州降晉，晉以為幽州。（以辟閭渾為刺史，鎮廣固。）安帝時，平州又陷於慕容垂。其青州又為慕容德所據，復改為青州，（慕容超移青州於東萊。）後為劉裕所克，復置青州。（時以羊穆之為刺史，鎮廣固。）平州自慕容垂後，又沒於馮跋，旋為後魏所有。其青州，宋分為青、冀二州，（青領郡九，理臨淄。冀領郡九，理歷城，今濟南郡縣。）後入後魏。其後分析，不可具舉。大唐分置十五部，此為河南道、（北海、濟南、淄川、東萊、高密。）河北道。（今安東府。）

běi hǎi jùn
○北海郡

dōng zhì dōng lái jùn jiè èr bǎi yī shí liù lǐ. nán zhì gāo mì jùn sān bǎi sì shí wǔ lǐ. xī zhì zī chuān jùn yī bǎi èr shí lǐ. běi zhì lè ān jùn jiè èr bǎi sì shí bā lǐ. dōng nán dào gāo mì jùn sān bǎi yī shí jiǔ lǐ. xī nán dào zī chuān jùn yī bǎi lǐ. xī běi dào lè ān jùn sān bǎi yī shí jiǔ lǐ. dōng běi dào hǎi yī bǎi bā shí bā lǐ. qù xī jīng èr qiān sì bǎi liù shí lǐ, qù dōng jīng yī qiān liù bǎi qī lǐ. hù liù wàn jiǔ qiān qī bǎi sì shí wǔ, kǒu sì shí èr wàn yī qiān èr bǎi.
（東至東萊郡界二百一十六里。南至高密郡三百四十五里。西至淄川郡一百二十里。北至樂安郡界二百四十八里。東南到高密郡三百一十九里。西南到淄川郡一百里。西北到樂安郡三百一十九里。東北到海一百八十八里。去西京二千四百六十里，去東京一千六百七里。戶六萬九千七百四十五，口四十二萬一千二百。）

jīn zhī qīng zhōu lǐ zài yì dōu xiàn. shǎo hào zhī dài yǒu shuǎng jiū shì, yú xià shí yǒu jì cè, shì cè fǎn. tāng mò yǒu féng gōng bó líng, féng yīn pú jiāng fǎn. yīn mò yǒu pú gū shì, jiē wèi zhū hóu guó yú cǐ dì. zhōu chéng wáng shí, pú gū shì yǔ sì guó zuò luàn, chéng wáng miè zhī, yǐ fēng tài gōng, shì wèi qí guó, suǒ wèi yíng qiū, hòu xǐ dōu lín zī, yì qí dì. jīn lín zī xiàn. qín shǔ qí jùn. hàn zhì běi hǎi jùn. jìn wèi běi hǎi lè ān èr guó zhī dì, jiān zhì qīng zhōu. lǐng jùn guó wǔ, lǐ yú cǐ. yǒng jiā mò, xiàn yú shí lè. rǎn mǐn luàn, duàn kān jù zhī. mù róng kè gōng wéi shù yuè ér kè. qí hòu nán yàn mù róng dé jiàn dū yú cǐ. mù róng dé chū yì suǒ dōu, shàng shū pān cōng yuē: qīng qí wò rǎng, hào yuē' dōng qín'. tǔ fāng èr qiān, sì sāi zhī gù, fù hǎi zhī ráo, kě wèi yòng wǔ zhī guó. guǎng gù zhě, cáo yí zhī suǒ yíng, shān chuān xiǎn jùn, zú wèi dì wáng zhī dōu. cóng zhī. zhì mù róng chāo, sòng wǔ dì lái fá, chāo gù shǒu, gōng wéi qī yuè ér bá zhī. sòng zhì qīng zhōu, lǐng jùn jiǔ. lǐ yú cǐ. hòu rù hòu wèi, yòu zhì qīng zhōu. sòng jiāng shěn wén xiù wèi qīng zhōu cì shǐ, shǒu dōng yáng chéng, wèi hòu wèi jiāng mù róng bái yào gōng wéi sān nián, wú jiù ér xiàn. hòu zhōu zhì qí jùn. suí wén dì chū jùn fèi, yáng dì chū zhōu fèi, zhì běi hǎi jùn. dà táng wèi qīng zhōu, huò wèi běi hǎi jùn. lǐng xiàn qī:
今之青州（理在益都縣。）少皞之代有爽鳩氏，虞、夏時有季萴，（仕側反。）湯末有逢公伯陵，（逢音蒲江反。）殷末有蒲姑氏，皆為諸侯國於此地。周成王時，蒲姑氏與四國作亂，成王滅之，以封太公，是為齊國，所謂營丘，後徙都臨淄，亦其地。（今臨淄縣。）秦屬齊郡。漢置北海郡。晉為北海、樂安二國之地，兼置青州。（領郡國五，理於此。）永嘉末，陷於石勒。（冉閔亂，段龕據之。慕容恪攻圍數月而克。）其後南燕慕容德建都於此。（慕容德初議所都，尚書潘聰曰：「青齊沃壤，號曰'東秦'。土方二千，四塞之固，負海之饒，可謂用武之國。廣固者，曹嶷之所營，山川險峻，足為帝王之都。」從之。至慕容超，宋武帝來伐，超固守，攻圍七月而拔之。）宋置青州，（領郡九。理於此。）後入後魏，又置青州。（宋將沈文秀為青州刺史，守東陽城，為後魏將慕容白曜攻圍三年，無救而陷。）後周置齊郡。隋文帝初郡廢，煬帝初州廢，置北海郡。大唐為青州，或為北海郡。領縣七：

yì dōu jìn guǎng gù chéng zài yì dōu xiàn xī sì lǐ, zé jìn cáo yí suǒ zhú. yǒu dà jiàn shén guǎng, yīn yuē guǎng gù. chéng cè yǒu wǔ lóng kǒu, sòng wǔ dì wéi mù róng chāo sāi zhī, chéng zhōng rén duō bìng, suì xià zhī. jiǎn dì zhì yún: dōng yáng chéng jí jùn lǐ dōng chéng shì yě. jìn shí chéng, sòng jiāng zhú kuí shǒu zhī, hòu wèi gōng wéi shù yuè bù bá.
益都（晉廣固城在益都縣西四里，則晉曹嶷所築。有大澗甚廣，因曰廣固。城側有五龍口，宋武帝圍慕容超塞之，城中人多病，遂下之。檢地誌云：「東陽城即郡理東城是也。」晉時城，宋將竺夔守之，後魏攻圍數月不拔。）

běi hǎi hàn píng shòu xiàn yě. hòu hàn běi hǎi guó zài cǐ. qí zhì běi hǎi.
北海（漢平壽縣也。後漢北海國在此。齊置北海。）

lín zī qí guó dōu yě. lín zī yī míng yíng qiū, wèi hǎi dài zhī jiān yī dōu huì yě. xiàng yǔ fēng tián dōu wèi qí wáng yú cǐ. hàn jiù xiàn, hòu wèi yíng líng xiàn. yǒu kuí qiū, lián chēng suǒ shù. niú shān kāng làng shuǐ, níng qī suǒ gē. yǒu shí shuǐ yě.
臨淄（齊國都也。臨淄一名營丘，為海岱之間一都會也。項羽封田都為齊王於此。漢舊縣，後為營陵縣。有葵丘，連稱所戍。牛山、康浪水，寧戚所歌。有時水也。）

shòu guāng hàn jiù xiàn yě. yǒu zī miǎn èr shuǐ. gǔ jì guó chéng zài xiàn xī nán, yì yǒu hán zhuó guó. yòu hàn jù xiàn gù chéng zài xiàn nán.
壽光（漢舊縣也。有淄、澠二水。古紀國城在縣西南，亦有寒浞國。又漢劇縣故城在縣南。）

qiān shèng hàn jiù xiàn. yǒu yán guān. hòu hàn yòu zhì lè ān jùn. bǎi qǐn tái, qí jǐng gōng yǔ yàn zǐ yóu chù.
千乘（漢舊縣。有鹽官。後漢又置樂安郡。柏寢台，齊景公與晏子游處。）

bó chāng hàn jiù xiàn. yòu yǒu hàn lè ān guó gù chéng, zài jīn xiàn nán. zhōu lǐ yuē chuān yuē jǐ, wèi cǐ xiàn jiè yě. yǒu bèi zhōng jù, àn hòu hàn shū bó chāng xiàn yǒu bèi zhōng jù, liáng liú zhāo zhù yún: zuǒ chuán qí hóu tián yú bèi qiū, dù shì zhù yún jīn bó chāng nán yǒu bèi qiū shì yě. ér hòu hàn yīng shào zhù hàn shū yún qīng hé jùn bèi qiū xiàn jí qí hóu tián yú cǐ, jīn qīng hé jùn jí bèi qiū xiàn yě. wèi zhī shú shì.
博昌（漢舊縣。又有漢樂安國故城，在今縣南。周禮曰「川曰泲」，為此縣界也。有貝中聚，按後漢書博昌縣有貝中聚，梁劉昭注云：「左傳齊侯田於貝丘，杜氏注云今博昌南有貝丘是也。」而後漢應劭注漢書雲「清河郡貝丘縣即齊侯田於此」，今清河郡即貝丘縣也。未知孰是。）

lín qú yǒu bó shì pián yì. gǔ dōng yáng chéng, yī míng fán chéng. zuǒ chuán yún yàn ruò chéng dōng yáng yǐ bī lái, qí jìng shàng yì. hàn yì. hàn dū chāng xiàn gù chéng zài dōng běi. qú yīn qú.
臨朐（有伯氏駢邑。古東陽城，一名凡城。左傳雲「晏弱城東陽以逼萊」，齊境上邑。漢邑。漢都昌縣故城在東北。朐音衢。）

jì nán jùn
○濟南郡

dōng zhì zī chuān jùn èr bǎi lǐ. nán zhì lǔ jùn sān bǎi sān shí sì lǐ. xī zhì bó píng jùn èr bǎi jiǔ shí bā lǐ. běi zhì lè ān jùn sān bǎi wǔ shí sān lǐ. dōng nán dào lǔ jùn sì bǎi sì shí wǔ lǐ. xī nán dào jì yáng jùn sān bǎi liù shí liù lǐ. xī běi dào píng yuán jùn èr bǎi sì shí wǔ lǐ. dōng běi dào lè ān jùn èr bǎi sì shí lǐ. qù xī jīng èr qiān yī bǎi bā lǐ, qù dōng jīng yī qiān sān bǎi sì shí wǔ lǐ. hù liù wàn èr qiān sì bǎi sān shí qī, kǒu sān shí wǔ wàn bā qiān bā.
（東至淄川郡二百里。南至魯郡三百三十四里。西至博平郡二百九十八里。北至樂安郡三百五十三里。東南到魯郡四百四十五里。西南到濟陽郡三百六十六里。西北到平原郡二百四十五里。東北到樂安郡二百四十里。去西京二千一百八里，去東京一千三百四十五里。戶六萬二千四百三十七，口三十五萬八千八。）

qí zhōu jīn lǐ lì chéng xiàn. chūn qiū zhàn guó bìng shǔ qí. qín shǔ qí jùn. hàn hán xìn fá qí, zhì lì xià, jí qí dì yě. wén dì fēn zhì jì nán guó, jǐng dì gǎi wèi jì nán jùn, hòu hàn jìn yīn zhī. sòng yì wèi jì nán jùn, jiān zhì jì zhōu. lǐng jùn jiǔ, lǐ yú cǐ. hòu wèi gǎi wèi qí zhōu, jiān zhì jì nán jùn. hòu zhōu yì wèi jì nán jùn. suí chū jùn fèi, yáng dì chū zhì qí zhōu. dà táng fù wèi qí zhōu, huò wèi lín zī jùn, fù gǎi wèi jì nán jùn. lǐng xiàn bā:
齊州（今理歷城縣。）春秋、戰國並屬齊。秦屬齊郡。漢韓信伐齊，至歷下，即其地也。文帝分置濟南國，景帝改為濟南郡，後漢、晉因之。宋亦為濟南郡，兼置冀州。（領郡九，理於此。）後魏改為齊州，兼置濟南郡。後周亦為濟南郡。隋初郡廢，煬帝初置齊州。大唐復為齊州，或為臨淄郡，復改為濟南郡。領縣八：

lì chéng hàn jiù xiàn. yǒu huá bù zhù shān, zuǒ chuán yún: jìn shī zhú qí hóu, sān zhōu huá bù zhù. qí shān zhí shàng rú sǔn.
歷城（漢舊縣。有華不注山，左傳云：「晉師逐齊侯，三周華不注。」其山直上如筍。）

lín jì hàn cháo yáng xiàn.
臨濟（漢朝陽縣。）

zhāng qiū hàn yáng qiū xiàn dì. yǒu dōng líng shān, dào zhí sǐ chù.
章丘（漢陽丘縣地。有東陵山，盜跖死處。）

fēng qí hàn chí xiàn, tiān bǎo chū gǎi.
豐齊（漢茌縣，天寶初改。）

yǔ chéng hàn gāo táng xiàn gù chéng zài xī. hàn zhù ā xiàn, tiān bǎo chū gǎi. chūn qiū shí yì yuē zhù kē, yóu gǔ dōng kē hòu wèi dōng ā.
禹城（漢高唐縣故城在西。漢祝阿縣，天寶初改。春秋時亦曰祝柯，猶古東柯後為東阿。）

lín yì hàn jì yīn xiàn gù chéng zài xī.
臨邑（漢濟陰縣故城在西。）

quán jié chūn qiū shí tán guó chéng zài xiàn xī nán. hàn tái xiàn gù chéng zài jīn xiàn běi, zé hàn yǐ lái píng líng xiàn yě. zhēn guān zhōng, dū du qí wáng jù zhōu fǎn, shì rén lǐ jūn qiú jù xiàn bù cóng, yīn gǎi míng quán jié.
全節（春秋時譚國城在縣西南。漢台縣故城在今縣北，則漢以來平陵縣也。貞觀中，都督齊王據州反，士人李君球據縣不從，因改名全節。）

tíng shān hàn dōng píng líng xiàn yě.
亭山（漢東平陵縣也。）

zī chuān jùn
○淄川郡

dōng zhì běi hǎi jùn yī bǎi èr shí lǐ. nán zhì lǔ jùn sān bǎi qī shí lǐ. xī zhì jì nán jùn èr bǎi lǐ. běi zhì dōng nán dào láng yá jùn wǔ bǎi èr shí lǐ. xī nán dào jì nán jùn èr bǎi lǐ. xī běi dào dōng běi dào běi hǎi jùn yī bǎi lǐ. qù xī jīng èr qiān sān bǎi wǔ lǐ, qù dōng jīng yī qiān sì bǎi sì shí qī lǐ. hù sì wàn èr qiān bā bǎi bā, kǒu èr shí sì wàn yī qiān sān bǎi.
（東至北海郡一百二十里。南至魯郡三百七十里。西至濟南郡二百里。北至……東南到琅琊郡五百二十里。西南到濟南郡二百里。西北到……東北到北海郡一百里。去西京二千三百五里，去東京一千四百四十七里。戶四萬二千八百八，口二十四萬一千三百。）

zī zhōu jīn lǐ zī chuān xiàn. yǔ gòng yuē wéi zī jì dào, jí qí dì yě. chūn qiū zhàn guó jiē qí dì. qín shǔ qí jùn. hàn shǔ jì nán lè ān èr guó zhī dì, yòu zhì zī chuān guó. jìn shǔ lè ān guó. hòu wèi zhì dōng qīng hé jùn, běi qí fèi zhī. suí zhì zī zhōu, yáng dì chū, bìng qí dì rù qí jùn. dà táng fù zhì zī zhōu, huò wèi zī chuān jùn. lǐng xiàn wǔ:
淄州（今理淄川縣。）禹貢曰「濰淄既道」，即其地也。春秋、戰國皆齊地。秦屬齊郡。漢屬濟南、樂安二國之地，又置淄川國。晉屬樂安國。後魏置東清河郡，北齊廢之。隋置淄州，煬帝初，並其地入齊郡。大唐復置淄州，或為淄川郡。領縣五：

zī chuān hàn bān yáng xiàn. yǒu zī shuǐ. hàn lái wú xiàn gù chéng zài dōng nán. hàn zī chuān guó yì zài cǐ. gǔ qí zhǎng chéng.
淄川（漢般陽縣。有淄水。漢萊蕪縣故城在東南。漢淄川國亦在此。古齊長城。）

zhǎng shān hàn yú líng xiàn. yòu hàn jì nán jùn gù chéng zài jīn xiàn xī běi. zhǎng bái shān, chén zhòng zi fū qī suǒ yǐn chù.
長山（漢於陵縣。又漢濟南郡故城在今縣西北。長白山，陳仲子夫妻所隱處。）

zōu píng hàn jiù xiàn. běi qí píng yuán jùn.
鄒平（漢舊縣。北齊平原郡。）

gāo yuàn hàn jiù xiàn. qiān shèng guó gù chéng zài jīn xiàn běi. yòu yǒu bèi yáng gù chéng zài xī nán. bèi yīn pí.
高苑（漢舊縣。千乘國故城在今縣北。又有被陽故城在西南。被音皮。）

jì yáng
濟陽

gāo mì jùn
○高密郡

dōng zhì dōng lái jùn sān bǎi qī shí lǐ. nán zhì dōng hǎi jùn sì bǎi qī shí èr lǐ. xī zhì láng yá jùn sān bǎi qī shí lǐ. běi zhì běi hǎi jùn sān bǎi sì shí wǔ lǐ. dōng nán dào hǎi yī bǎi bā shí lǐ. xī nán dào láng yá jùn sān bǎi qī shí lǐ. xī běi dào běi hǎi jùn sān bǎi sān shí èr lǐ. dōng běi dào dōng lái jùn jiāo shuǐ xiàn jiè yī bǎi liù shí lǐ. qù xī jīng èr qiān qī bǎi lǐ, qù dōng jīng yī qiān bā bǎi liù shí jiǔ lǐ. hù èr wàn liù qiān jiǔ bǎi bā shí, kǒu shí sān wàn èr qiān sān bǎi èr shí sì.
（東至東萊郡三百七十里。南至東海郡四百七十二里。西至琅琊郡三百七十里。北至北海郡三百四十五里。東南到海一百八十里。西南到琅琊郡三百七十里。西北到北海郡三百三十二里。東北到東萊郡膠水縣界一百六十里。去西京二千七百里，去東京一千八百六十九里。戶二萬六千九百八十，口十三萬二千三百二十四。）

mì zhōu jīn lǐ zhū chéng xiàn. zhàn guó shǔ qí. qín shǔ láng yá jùn. hàn shǔ láng yá jùn gāo mì guó chéng yáng guó dì. hòu hàn shǔ láng yá jùn běi hǎi guó dì. jìn shǔ chéng yáng jùn. hòu wèi fù zhì gāo mì jùn, hòu zhì jiāo zhōu. suí chū wèi mì zhōu, yǐ mì shuǐ wèi míng. yáng dì gǎi wèi gāo mì jùn. dà táng yīn zhī. lǐng xiàn sì:
密州（今理諸城縣。）戰國屬齊。秦屬琅琊郡。漢屬琅琊郡、高密國、城陽國地。後漢屬琅琊郡、北海國地。晉屬城陽郡。後魏復置高密郡，後置膠州。隋初為密州，（以密水為名。）煬帝改為高密郡。大唐因之。領縣四：

zhū chéng hàn dōng wǔ xiàn, lè fǔ yǒu dōng wǔ yín. yòu hàn zhū xiàn gù chéng zài jīn xiàn xī nán. gǔ qí zhǎng chéng dōng nán zì shàng dà zhū shān qǐ, jǐn zhōu nán jiè èr bǎi wǔ shí lǐ. yòu yǒu hàn qián zōu xiàn gù chéng zài dōng běi. láng yá shān, qín shǐ huáng xìng qí, suì dēng láng yá, zuò céng tái shān shàng.
諸城（漢東武縣，樂府有東武吟。又漢諸縣故城在今縣西南。古齊長城東南自上大朱山起，盡州南界二百五十里。又有漢黔陬縣故城在東北。琅琊山，秦始皇幸齊，遂登琅琊，作層台山上。）

jǔ gǔ jǔ guó. zhàn guó shí, yàn jiāng lè yì pò qí, dú jǔ bù xià. hàn hǎi qǔ xiàn gù chéng zài jīn xiàn dōng. wáng mǎng mò, chì méi zéi zhī shǐ, lǚ mǔ qǐ yú cǐ. chì méi fán chóng xiè lù děng jiāng bīng shí yú wàn, wéi jǔ, shù yuè bù néng xià. yòu yǒu gū mù xiàn gù chéng zài jīn xiàn dōng běi, zé gǔ pú gū shì zhī guó. chūn qiū xiàng yì gù chéng zài jīn xiàn nán. wéi shuǐ, yuán chū xiàn dōng běi wéi shān yě.
莒（古莒國。戰國時，燕將樂毅破齊，獨莒不下。漢海曲縣故城在今縣東。王莽末，赤眉賊之始，呂母起於此。赤眉樊崇、謝祿等將兵十餘萬，圍莒，數月不能下。又有姑幕縣故城在今縣東北，則古蒲姑氏之國。春秋向邑故城在今縣南。濰水，源出縣東北濰山也。）

gāo mì hàn gāo mì jùn. gǔ yí ān gù chéng, zé jīn xiàn wài chéng. yí zé, guàn tián wàn qǐng.
高密（漢高密郡。古夷安故城，則今縣外城。夷澤，灌田萬頃。）

ān qiū hàn jiù xiàn. yǒu qú qiū tíng. gǔ chāng ān gù chéng jí jīn xiàn wài chéng. gǔ chún yú chéng zài jīn xiàn dōng běi. hàn gù píng chāng xiàn chéng zài xiàn nán.
安丘（漢舊縣。有渠丘亭。古昌安故城即今縣外城。古淳于城在今縣東北。漢故平昌縣城在縣南。）

dōng lái jùn
○東萊郡

dōng zhì dōng móu jùn sì bǎi lǐ. nán zhì gāo mì jùn sān bǎi liù shí lǐ. xī zhì hǎi èr shí jiǔ lǐ. běi zhì hǎi wǔ shí lǐ. dōng nán dào hǎi èr bǎi wǔ shí lǐ. xī nán dào běi hǎi jùn jiè èr shí jiǔ lǐ. xī běi dào hǎi èr shí yī lǐ. dōng běi dào dōng móu jùn sì bǎi lǐ. qù xī jīng èr qiān qī bǎi liù lǐ, qù dōng jīng yī qiān bā bǎi wǔ shí sān lǐ. hù èr wàn liù qiān jiǔ bǎi sì shí liù, kǒu shí wǔ wàn bā qiān sān bǎi sān.
（東至東牟郡四百里。南至高密郡三百六十里。西至海二十九里。北至海五十里。東南到海二百五十里。西南到北海郡界二十九里。西北到海二十一里。東北到東牟郡四百里。去西京二千七百六里，去東京一千八百五十三里。戶二萬六千九百四十六，口十五萬八千三百三。）

lái zhōu jīn lǐ yē xiàn. chūn qiū lái zi guó yě. yǔ gòng yuē lái yí zuò mù shì yě. qí hóu qiān lái zi yú ní, wǔ xī fǎn. zài qí guó zhī dōng, gù yuē dōng lái. zhàn guó shǔ qí. qín shǔ qí jùn. liǎng hàn wèi dōng lái jùn. jìn wèi dōng lái guó. sòng wèi dōng lái jùn. hòu wèi fù wèi dōng lái jùn, hòu zhì guāng zhōu. suí gǎi wèi lái zhōu, yáng dì gǎi wèi dōng lái jùn. dà táng wèi lái zhōu, huò wèi dōng lái jùn. lǐng xiàn sì:
萊州（今理掖縣。）春秋萊子國也。（禹貢曰」萊夷作牧」是也。）齊侯遷萊子於郳，（五奚反。）在齊國之東，故曰東萊。戰國屬齊。秦屬齊郡。兩漢為東萊郡。晉為東萊國。宋為東萊郡。後魏復為東萊郡，後置光州。隋改為萊州，煬帝改為東萊郡。大唐為萊州，或為東萊郡。領縣四：

yē hàn jiù xiàn. yē, shuǐ míng. yòu yǒu hàn qū chéng xiàn gù chéng zài dōng běi. yǒu sān shān, shǐ jì fēng chán shū yún: cí sān shān, wèi yīn zhǔ. wàn lǐ shā, hàn wǔ dì yuán fēng yuán nián, hàn, dǎo zhī.
掖（漢舊縣。掖，水名。又有漢曲城縣故城在東北。有三山，史記封禪書云：祠三山，為陰主。萬里沙，漢武帝元封元年，旱，禱之。）

jiāo shuǐ hàn jiāo dōng guó dì.
膠水（漢膠東國地。）

jí mò hàn jiù xiàn. yòu yǒu hàn bù qí xiàn gù chéng, zài jīn xiàn xī. yǒu lè yì chéng. yòu yǒu gū shuǐ, zuǒ chuán yún gū yóu yǐ xī, jí cǐ yě. jīn xiàn dōng nán yǒu dà láo shān xiǎo láo shān, yàn lè yì pò qí, tián dān shǒu, bù xià. yòu yǒu hàn zhuàng wǔ xiàn gù chéng, zài qí xī yě.
即墨（漢舊縣。又有漢不其縣故城，在今縣西。有樂毅城。又有沽水，左傳雲「沽尤以西」，即此也。今縣東南有大勞山、小勞山，燕樂毅破齊，田單守，不下。又有漢壯武縣故城，在其西也。）

chāng yáng hàn jiù xiàn. yǒu xī yǎng jīn, zhōu lǐ yuē, yōu zhōu qí sǒu xī yǎng. yòu yǒu hàn tǐng xiàn gù chéng, zài qí xī běi yě.
昌陽（漢舊縣。有貕養津，周禮曰，幽州其藪貕養。又有漢挺縣故城，在其西北也。）

dōng móu jùn
○東牟郡

dōng zhì wén dēng xiàn dōng hǎi sì bǎi jiǔ shí lǐ. nán zhì dōng lái jùn chāng yáng xiàn èr bǎi yī shí lǐ. xī zhì hǎi sì lǐ. běi zhì hǎi sān lǐ. dōng nán dào wén dēng xiàn dōng jiè hǎi sì bǎi liù shí lǐ. xī nán dào dōng lái jùn sì bǎi lǐ. xī běi dào hǎi sì lǐ. dōng běi dào hǎi wǔ lǐ. qù xī jīng sān qiān yī bǎi èr shí wǔ lǐ, qù dōng jīng sān qiān sān bǎi qī shí lǐ. hù èr wàn yī bǎi bā shí wǔ, kǒu shí yī wàn wǔ qiān liù bǎi liù shí èr.
（東至文登縣東海四百九十里。南至東萊郡昌陽縣二百一十里。西至海四里。北至海三里。東南到文登縣東界海四百六十里。西南到東萊郡四百里。西北到海四里。東北到海五里。去西京三千一百二十五里，去東京三千三百七十里。戶二萬一百八十五，口十一萬五千六百六十二。）

dēng zhōu jīn lǐ péng lái xiàn. chūn qiū móu zi guó yě. zhàn guó shǔ qí. qín shǔ qí jùn. hàn yǐ xià bìng shǔ dōng lái jùn. dà táng wǔ tài hòu fēn lái zhōu, zhì dēng zhōu, huò wèi dōng móu jùn. lǐng xiàn sì:
登州（今理蓬萊縣。）春秋牟子國也。戰國屬齊。秦屬齊郡。漢以下並屬東萊郡。大唐武太后分萊州，置登州，或為東牟郡。領縣四：

péng lái
蓬萊

wén dēng hàn chuí xiàn dì. yǒu wén dēng shān. yòu yǒu zhī fú shān, qín shǐ huáng lì sòng zhī suǒ. yǒu shǐ huáng shí qiáo. fú yīn fú.
文登（漢腄縣地。有文登山。又有之罘山，秦始皇立頌之所。有始皇石橋。罘音扶。）

huáng yǒu lái shān. hàn jiù xiàn.
黃（有萊山。漢舊縣。）

mù píng hàn jiù xiàn.
牟平（漢舊縣。）

ān dōng fǔ
○安東府

dōng zhì yuè xǐ bù luò èr qiān wǔ bǎi lǐ. nán zhì liǔ chéng jùn jiè jiǔ shí lǐ. xī zhì qì dān jiè bā shí lǐ. běi zhì bó hǎi yī qiān jiǔ bǎi wǔ shí lǐ. dōng nán dào xī nán dào yú bāo shān wǔ shí lǐ. xī běi dào qì dān yá zhàng yī qiān lǐ. dōng běi dào qì dān jiè bā shí lǐ. qù xī jīng wǔ qiān sān bǎi èr shí lǐ, qù dōng jīng sì qiān sì bǎi sì shí lǐ. hù kǒu
（東至越喜部落二千五百里。南至柳城郡界九十里。西至契丹界八十里。北至渤海一千九百五十里。東南到……西南到魚胞柵五十里。西北到契丹衙帳一千里。東北到契丹界八十里。去西京五千三百二十里，去東京四千四百四十里。戶……口）

ān dōng dà dū hù fǔ, shùn fēn qīng zhōu wèi yíng zhōu, zhì mù, yí liáo shuǐ zhī dōng shì yě. yǐ jù zhù xù piān. chūn qiū jí zhàn guó bìng shǔ yàn. qín èr hàn yuē liáo dōng jùn, dōng tōng lè làng. lè làng běn cháo xiān guó. hàn yuán fēng sān nián, cháo xiān rén zhǎn qí wáng ér jiàng, yǐ qí dì wèi lè làng xuán tú děng jùn, hòu yòu zhì dài fāng jùn, bìng zài liáo shuǐ zhī dōng. làng yīn láng. jìn yīn zhī, jiān zhì píng zhōu. lǐng jùn guó wǔ, zhōu lǐ yú cǐ. zì hòu hàn mò gōng sūn dù zì hào píng zhōu mù, jí qí zi kāng, kāng zi wén yì, bìng shàn jù liáo dōng, dōng yí jiǔ zhǒng jiē fú shi zhī. wèi zhì dōng yí xiào wèi, jū xiāng píng, ér fēn liáo dōng chāng lí xuán tú dài fāng lè làng wǔ jùn wèi píng zhōu, hòu hái hé yōu zhōu. jí wén yì miè hòu, yǒu hù dōng xiào wèi jū xiāng píng. jìn xián níng èr nián, fēn chāng lí liáo dōng xuán tú dài fāng lè làng děng jùn guó wǔ zhì píng zhōu, yǐ mù róng guī wèi cì shǐ, suì shǔ yǒng jiā zhī luàn, wèi zhòng suǒ tuī. jí qí sūn jùn, yí dōu yú jì. qí hòu mù róng chuí zi bǎo, yòu qiān yú hé lóng. guī, hú zuì fǎn. dà táng zhì ān dōng dōu hù fǔ, qián shàng yuán zhōng, yí yú suǒ. jīn fǔ yú liáo dōng chéng.
安東大都護府，舜分青州為營州，置牧，宜遼水之東是也。（已具注序篇。）春秋及戰國並屬燕。秦、二漢曰遼東郡，東通樂浪。（樂浪本朝鮮國。漢元封三年，朝鮮人斬其王而降，以其地為樂浪、玄菟等郡，後又置帶方郡，並在遼水之東。浪音郎。）晉因之，兼置平州。（領郡國五，州理於此。自後漢末公孫度自號平州牧，及其子康，康子文懿，並擅據遼東，東夷九種皆服事之。魏置東夷校尉，居襄平，而分遼東、昌黎、玄菟、帶方、樂浪五郡為平州，後還合幽州。及文懿滅後，有護東校尉居襄平。晉咸寧二年，分昌黎、遼東、玄菟、帶方、樂浪等郡國五置平州，以慕容廆為刺史，遂屬永嘉之亂，為眾所推。及其孫俊，移都於薊。其後慕容垂子寶，又遷於和龍。廆，胡罪反。）大唐置安東都護府，前上元中，移於所。（今府於遼東城。）

fēng sú
風俗

qīng zhōu gǔ qí, hào chēng qiáng guó, píng fù shān hǎi, shàn lì yán tiě. guǎn zhòng wèi chǔ shī yuē: wǒ qí dōng zhì yú hǎi, xī zhì yú hé, nán zhì yú mù líng, běi zhì yú wú dì. mù líng shān zài jīn láng yá jùn yí shuǐ xiàn jiè. wú dì, jīn jǐng chéng jùn xiàn. yòu yàn wáng wèi sū qín yuē: wú wén qí dì, qīng jì zhuó hé, kě yǐ wèi gù. zhǎng chéng jù fáng, kě yǐ wèi sāi. jīn jì yáng jùn lú xiàn jiè yǒu fáng mén shān, yòu yǒu zhǎng chéng dōng zhì hǎi. tài gōng yòng zhī ér fù rén, guǎn zhòng zī zhī ér xìng bà. rén qíng biàn zhà, hǎo xíng jī shù, qǐ yīn qīng zhòng ér wèi bì hū! gù zhī dǎo rén zhī fāng, xiān wù tuī yǐ chéng xìn. hàn gāo dì lì lóu jìng yuē: qí lǔ yǐ kǒu shé dé guān. yòu jí àn chì gōng sūn hóng yún qí rén duō zhà yě. dǎi yú hàn shì, fēng lì jìn qī. hàn chū, tián kěn shuō gāo dì yuē: qí, dōng yǒu láng yá jí mò zhī ráo, nán yǒu tài shān zhī gù, xī yǒu zhuó hé zhī xiǎn, běi yǒu bó hǎi zhī lì. gé xuán qiān lǐ, qí dé shí èr yān. gù hào dōng xī qín, fēi qīn zǐ dì wù wáng. wǔ dì lín jí, rú yǎ shèng xìng. jìn huì zhī hòu, lún méi tiě wěi. mù róng jiàn guó, èr dài ér wáng. jīn gǔ fēng sú pō gé, yì yǒu wén xué. zì guó chū lì dū du fǔ, mìng qīn wáng zhèn zhī. hàn shì zhī zhì, xìn kě qǔ yě.
青州古齊，號稱強國，憑負山海，擅利鹽鐵。（管仲謂楚師曰：「我齊東至於海，西至於河，南至於穆陵，北至於無棣。」穆陵山在今琅琊郡沂水縣界。無棣，今景城郡縣。又燕王謂蘇秦曰：「吾聞齊地，清濟濁河，可以為固。長城、巨防，可以為塞。」今濟陽郡盧縣界有防門山，又有長城東至海。）太公用之而富人，管仲資之而興霸。人情變詐，好行機術，豈因輕重而為弊乎！固知導人之方，先務推以誠信。（漢高帝詈婁敬曰：「齊虜以口舌得官。」又汲黯斥公孫弘雲「齊人多詐」也。）逮於漢氏，封立近戚。（漢初，田肯說高帝曰：「齊，東有琅琊、即墨之饒，南有泰山之固，西有濁河之險，北有渤海之利。隔懸千里，齊得十二焉。故號東西秦，非親子弟勿王。」）武帝臨極，儒雅盛興。晉惠之後，淪沒僣偽。慕容建國，二代而亡。今古風俗頗革，亦有文學。自國初立都督府，命親王鎮之。漢氏之制，信可取也。

gǔ xú zhōu
古徐州

yǔ gòng yuē: hǎi dài jí huái wéi xú zhōu, dōng zhì hǎi, běi zhì dài, nán jí huái. huái yí qí yì, méng yǔ qí yì. huái yí èr shuǐ yǐ lǐ, méng yǔ èr shān jiē kě zhǒng yì. měng shān zài láng yá jùn fèi xiàn. yǔ shān zài dōng hǎi jùn qú shān xiàn. huái shuǐ chū jīn huái ān jùn tóng bǎi shān. yí shuǐ chū láng yá jùn yí shuǐ xiàn shì yě. jué tǔ chì zhí fén, cǎo mù jiàn bāo. zhí, nián tǔ yě. jiàn bāo, yán xiāng jiàn jí bāo guǒ ér shēng. yǔ quǎn xià dí, yì yáng gū tóng. yǔ quǎn, yǔ shān zhī gǔ yě, chū xià dí. dí zhì zhī yǔ kě wèi jīng máo zhě yě. yì shān zhī yáng, yǒu tè shēng zhī tóng, kě zhōng qín sè. yì shān, zài jīn lǔ jùn zōu xiàn yě. fú yú huái sì, dá yú hé. dù èr shuǐ ér rù yú hé yě. yì shùn shí èr mù zhī yī. zhōu bìng xú zhōu shǔ qīng zhōu, jīn fēn rù yǎn zhōu zhī yù. gài qǔ shū huǎn zhī yì. huò yún yīn xú qiū yǐ wèi míng. zài tiān wén, kuí lóu zé lǔ zhī fēn yě, hàn zhī dōng hǎi nán yǒu sì shuǐ, zhì huái, dé lín huái zhī xià xiāng suī líng tóng qǔ lǜ, jiē qí fēn yě. jīn lǔ jùn zhī dōng nán jìng jí láng yá zhī nán jìng, dōng hǎi lín huái zhī běi jìng, jiē qí dì. lǜ yīn lǘ. jiān dé sòng qí wú zhī jiāo. hàn zhī chǔ guó shān yáng, jīn péng chéng jí lǔ jùn zhī xī jìng, jiē yí shǔ sòng. hàn zhī láng yá tài shān, jīn láng yá zhī běi jìng, lǔ jùn zhī běi jìng, jiē yí shǔ qí. hàn lín huái zhī nán jìng, yí shǔ wú yě. qín píng tiān xià, zhì jùn, cǐ wèi sì shuǐ jīn lín huái péng chéng jùn shì yě. láng yá zhī xī jìng jīn láng yá jùn. xuē jùn. jīn lǔ dōng hǎi děng jùn. hàn yòu jiā zhì dōng hǎi jùn. hàn wǔ dì zhì shí sān zhōu, hái yǐ qí dì wèi xú zhōu. lǐng jùn guó sì. hòu hàn bìng yīn qián dài. lǐ yú tán, jīn lín huái jùn xià pī xiàn. wèi jìn yì yuē xú zhōu. lǐng jùn guó qī, lǐ péng chéng, jīn jùn. zì yuán dì dù jiāng, xú zhōu suǒ de, wéi bàn ér yǐ. yú bìng méi yú shí shì. sòng chū yīn zhī, lǐng jùn shí sān, lǐ péng chéng. míng dì chū, dì rù yú hòu wèi, qí hòu bù kě xiáng yān. dà táng fēn zhì shí wǔ bù, cǐ wèi hé nán dào. péng chéng lín huái lǔ jùn dōng hǎi láng yá jùn.
禹貢曰：「海岱及淮惟徐州，（東至海，北至岱，南及淮。）淮、沂其乂，蒙、羽其藝。（淮、沂二水已理，蒙、羽二山皆可種藝。蒙山在琅琊郡費縣。羽山在東海郡朐山縣。淮水出今淮安郡桐柏山。沂水出琅琊郡沂水縣是也。）厥土赤埴墳，草木漸苞。（埴，黏土也。漸苞，言相漸及包裹而生。）羽畎夏翟，嶧陽孤桐。（羽畎，羽山之谷也，出夏翟。翟雉之羽可為旌旄者也。嶧山之陽，有特生之桐，可中琴瑟。嶧山，在今魯郡鄒縣也。）浮於淮、泗，達於河。」（渡二水而入於河也。）亦舜十二牧之一。周並徐州屬青州，今分入兗州之域。蓋取舒緩之義。或雲因徐丘以為名。在天文，奎、婁則魯之分野，（漢之東海南有泗水，至淮，得臨淮之下相、睢陵、僮、取慮，皆其分也。今魯郡之東南境及琅琊之南境，東海、臨淮之北境，皆其地。慮音閭。）兼得宋、齊、吳之交。（漢之楚國、山陽，今彭城及魯郡之西境，皆宜屬宋。漢之琅琊、泰山，今琅琊之北境，魯郡之北境，皆宜屬齊。漢臨淮之南境，宜屬吳也。）秦平天下，置郡，此為泗水、（今臨淮、彭城郡是也。）琅琊之西境、（今琅琊郡。）薛郡。（今魯、東海等郡。）漢又加置東海郡。漢武帝置十三州，還以其地為徐州。（領郡國四。）後漢並因前代。（理於郯，今臨淮郡下邳縣。）魏晉亦曰徐州。（領郡國七，理彭城，今郡。）自元帝渡江，徐州所得，唯半而已。（餘並沒於石氏。）宋初因之，（領郡十三，理彭城。）明帝初，地入於後魏，其後不可詳焉。大唐分置十五部，此為河南道。（彭城、臨淮、魯郡、東海、琅琊郡。）

péng chéng jùn
○彭城郡

dōng zhì lín huái jùn sān bǎi qī shí yī lǐ. nán zhì huái shuǐ zhōng liú sì bǎi sì shí yī lǐ, yǔ shòu chūn jùn shòu chūn xiàn wèi jiè. xī zhì qiào jùn wǔ bǎi lǐ. běi zhì lǔ jùn sān bǎi sì shí lǐ. dōng nán dào lín huái jùn sān bǎi liù shí lǐ. xī nán dào qiào jùn wǔ bǎi lǐ. xī běi dào lǔ jùn sān bǎi liù shí lǐ. dōng běi dào láng yá jùn sān bǎi wǔ shí sì lǐ. qù xī jīng èr qiān jiǔ bǎi jiǔ lǐ, qù dōng jīng yī qiān èr bǎi wǔ shí qī lǐ. hù liù wàn liù bǎi qī shí, kǒu sì shí wǔ wàn liù bǎi qī shí qī.
（東至臨淮郡三百七十一里。南至淮水中流四百四十一里，與壽春郡壽春縣為界。西至譙郡五百里。北至魯郡三百四十里。東南到臨淮郡三百六十里。西南到譙郡五百里。西北到魯郡三百六十里。東北到琅琊郡三百五十四里。去西京二千九百九里，去東京一千二百五十七里。戶六萬六百七十，口四十五萬六百七十七。）

jīn zhī xú zhōu, lǐ péng chéng xiàn. gǔ dà péng zhī guó. chūn qiū zhàn guó wèi sòng dì, chūn qiū jīng yuē wéi sòng, péng chéng jí běn sòng yì. hòu shǔ chǔ, wèi zhī xī chǔ, xiàng yǔ jiàn dū yú cǐ. qín shǔ sì shuǐ jùn. hàn wèi chǔ guó pèi jùn dì. hòu hàn jí jìn bìng wèi péng chéng guó. jìn lì xú zhōu yǐ wèi zhòng zhèn. lǐng jùn guó qī, lǐ yú cǐ yě. sòng yīn zhī, lǐng jùn shí èr, lǐ yú cǐ. yòu wèi péng chéng pèi èr jùn dì. wén dì yuán jiā zhōng, wáng xuán mó shàng biǎo yuē: péng chéng nán jiè dà huái, zuǒ yòu qīng biàn, biǎo lǐ jīng diān, hàn jiē biān jìng, chéng huáng jùn zhěng, jīn wèi zhōu gù. yòu zì huái yǐ xī, xiāng yáng yǐ běi, jīng tú sān qiān, dá yú jì dài, liù zhōu zhī rén, sān shí wàn hù, cháng dé ān quán, shí yóu cǐ zhèn. hòu wèi dà jiāng wèi yuán shàng biǎo yuē: péng chéng, sòng zhī yào fān, nán shī lái qīn, mò bù yīn zhī, yǐ líng zhū xià. yú dì jì yún jùn chéng yóu lái fēi gōng suǒ néng bá, yán qí xiǎn gù yě. hòu wèi dé zhī, zhì xú zhōu, jiān lì dōng nán dào héng tái. hòu zhōu lì zǒng guǎn fǔ. dà jiāng wáng guǐ pò chén jūn yú lǚ liáng, qín wú míng chè, xī jiàng qí zhòng yě. suí gǎi péng chéng jùn. dà táng wèi xú zhōu, huò wèi péng chéng jùn. lǐng xiàn qī:
今之徐州，（理彭城縣。）古大彭之國。春秋、戰國為宋地，（春秋經曰圍宋，彭城即本宋邑。）後屬楚，謂之西楚，項羽建都於此。秦屬泗水郡。漢為楚國、沛郡地。後漢及晉並為彭城國。晉立徐州以為重鎮。（領郡國七，理於此也。）宋因之，（領郡十二，理於此。）又為彭城、沛二郡地。（文帝元嘉中，王玄謨上表曰：「彭城南屆大淮，左右清汴，表里京甸，捍接邊境，城隍峻整，襟衛周固。又自淮以西，襄陽以北，經塗三千，達於濟、岱，六州之人，三十萬戶，常得安全，實由此鎮。」後魏大將尉元上表曰：「彭城，宋之要藩，南師來侵，莫不因之，以陵諸夏。」輿地記雲」郡城由來非攻所能拔」，言其險固也。）後魏得之，置徐州，兼立東南道行台。後周立總管府。（大將王軌破陳軍於呂梁，擒吳明徹，悉降其眾也。）隋改彭城郡。大唐為徐州，或為彭城郡。領縣七：

péng chéng gǔ dà péng guó. yǒu hòu shuǐ, yī míng biàn shuǐ, zì xiāo xiàn jiè lái. yǒu liáng xiàng yǔ xì mǎ tái, sòng wǔ yòu xì mǎ yān.
彭城（古大彭國。有候水，一名汴水，自蕭縣界來。有梁項羽戲馬台，宋武又戲馬焉。）

pèi hàn jiù xiàn, jí guǎng chéng gù chéng. yǒu pèi gōng, hàn gāo dì zhì jiǔ zhī suǒ. yǒu sì shuǐ tíng. yòu yǒu hàn liú xiàn gù chéng, zài jīn xiàn dōng nán. wēi shān, wēi zǐ zàng chù.
沛（漢舊縣，即廣成故城。有沛宮，漢高帝置酒之所。有泗水亭。又有漢留縣故城，在今縣東南。微山，微子葬處。）

qí qín jiù xiàn. chén shè qǐ qí, jí cǐ dì. yǒu qí shuǐ. qí yīn qí.
蘄（秦舊縣。陳涉起蘄，即此地。有蘄水。蘄音其。）

téng gǔ xiǎo zhū guó. hàn fān xiàn. yòu zhū guó zhī làn yì gù chéng, zài jīn xiàn dōng nán, jí hàn chāng lǜ xiàn yě. zuǒ chuán zhū shù qí yǐ làn lái bēn, jí cǐ dì. yòu yǒu hàn xuē xiàn gù chéng, zài jīn xiàn dōng.
滕（古小邾國。漢蕃縣。又邾國之濫邑故城，在今縣東南，即漢昌慮縣也。左傳「邾庶其以濫來奔」，即此地。又有漢薛縣故城，在今縣東。）

xiāo gǔ xiāo guó. hàn jiù xiàn. yòu yǒu hàn fú yáng gù chéng, zài jīn xiàn xī běi.
蕭（古蕭國。漢舊縣。又有漢扶陽故城，在今縣西北。）

fēng hàn gāo dì dà yì, yì hàn jiù xiàn.
豐（漢高帝大邑，亦漢舊縣。）

fú lí qín hàn jiù xiàn. yòu yǒu qín xiāng xiàn gù chéng, zài jīn xiàn xī běi. xiàng yǔ pò hàn jūn yú líng bì dōng, suī shuǐ wèi zhī bù liú, jí cǐ xiàn jiè yě.
符離（秦漢舊縣。又有秦相縣故城，在今縣西北。項羽破漢軍於靈壁東，睢水為之不流，即此縣界也。）

lín huái jùn
○臨淮郡

dōng zhì huái yīn jùn yī bǎi jiǔ shí lǐ. nán zhì huái yī lǐ, yǔ huái yīn jùn xū yí xiàn fēn jiè. xī zhì zhōng lí jùn èr bǎi shí lǐ. běi zhì dōng hǎi jùn wǔ bǎi sì shí lǐ. dōng nán dào huái yīn jùn xū yí xiàn, huái shuǐ zhōng liú wèi jiè. xī nán dào zhōng lí jùn èr bǎi èr shí lǐ. xī běi dào láng yá jùn liù bǎi qī lǐ. dōng běi dào dōng hǎi jùn jiè hǎi kǒu sì bǎi sì shí lǐ. qù xī jīng èr qiān sān bǎi bā shí bā lǐ, qù dōng jīng yī qiān wǔ bǎi sì shí wǔ lǐ. hù sān wàn jiǔ qiān sì bǎi sì, kǒu èr shí wàn qī qiān sān bǎi bā shí bā.
（東至淮陰郡一百九十里。南至淮一里，與淮陰郡盱眙縣分界。西至鍾離郡二百十里。北至東海郡五百四十里。東南到淮陰郡盱眙縣，淮水中流為界。西南到鍾離郡二百二十里。西北到琅琊郡六百七里。東北到東海郡界海口四百四十里。去西京二千三百八十八里，去東京一千五百四十五里。戶三萬九千四百四，口二十萬七千三百八十八。）

sì zhōu jīn lǐ lín huái xiàn. gǔ xú guó dì. chūn qiū wèi lǔ guó zhī dì. zhàn guó lǔ sòng wú sān guó zhī jìng. qín shǔ sì shuǐ jùn. hàn shǔ lín huái dōng hǎi pèi sān jùn dì. hòu hàn yǐ qí dì hé yú xià pī guó, jiān zhì xú zhōu. lǐng jùn guó sì, lǐ yú cǐ. sòng wèi nán péng chéng xià pī èr jùn dì. hòu wèi yì wèi xià pī jùn, jiān zhì nán xú zhōu. dōng wèi gǎi wèi dōng chǔ zhōu. hòu zhōu gǎi wèi sì zhōu. suí gǎi wèi xià pī jùn. dà táng wèi sì zhōu, huò wèi lín huái jùn. lǐng xiàn liù:
泗州（今理臨淮縣。）古徐國地。春秋為魯國之地。戰國魯、宋、吳三國之境。秦屬泗水郡。漢屬臨淮、東海、沛三郡地。後漢以其地合於下邳國，兼置徐州。（領郡國四，理於此。）宋為南彭城、下邳二郡地。後魏亦為下邳郡，兼置南徐州。東魏改為東楚州。後周改為泗州。隋改為下邳郡。大唐為泗州，或為臨淮郡。領縣六：

lín huái xīn zhì.
臨淮（新置。）

sù qiān chūn qiū shí, zhōng wú zi guó. dōng jìn zhì sù qiān jùn. míng dì tài níng zhōng, yǎn zhōu cì shǐ liú xiá zì péng chéng tuì tún sì kǒu, jí cǐ. ān dì yì xī zhōng, zhì chéng, zài jīn xiàn dōng nán. dōng lín sì shuǐ, nán jìn huái shuǐ, zì hòu cháng wèi zhòng zhèn. yòu yǒu hàn tóng xiàn gù chéng zài xī nán. qín xià xiāng chéng zài xiàn xī běi, xiàng yǔ jí xià xiāng rén.
宿遷（春秋時，鍾吾子國。東晉置宿遷郡。明帝太寧中，兗州刺史劉遐自彭城退屯泗口，即此。安帝義熙中，置城，在今縣東南。東臨泗水，南近淮水，自後常為重鎮。又有漢僮縣故城在西南。秦下相城在縣西北，項羽即下相人。）

xià pī xià shí pī guó. hán xìn wèi chǔ wáng, dū xià pī, jí jīn xiàn chéng. hàn lín huái jùn zài cǐ. yòu yǒu hàn wǔ yuán gù xiàn chéng, zài jīn xiàn běi. yòu yǒu hàn suī líng xiàn gù chéng, zài jīn xiàn dōng nán. yòu hàn tán xiàn gù chéng, zài qí běi.
下邳（夏時邳國。韓信為楚王，都下邳，即今縣城。漢臨淮郡在此。又有漢武原故縣城，在今縣北。又有漢睢陵縣故城，在今縣東南。又漢郯縣故城，在其北。）

lián shuǐ hàn róu yóu xiàn. wèi yuē hǎi ān jùn. xiāo qí cháng zhì jì zhōu, jì lǐ yú cǐ, yǐ wèi biān zhèn. róu yīn chóu.
漣水（漢厹猶縣。魏曰海安郡。蕭齊嘗置冀州，寄理於此，以為邊鎮。厹音仇。）

hóng hàn xià qiū xiàn gù chéng, jí jīn xiàn chéng yě.
虹（漢夏丘縣故城，即今縣城也。）

xú chéng gǔ xú zi guó. hàn yǐ wèi xiàn. yǒu xú jūn mù, jì zhá guà jiàn chù.
徐城（古徐子國。漢以為縣。有徐君墓，季札掛劍處。）

lǔ jùn
○魯郡

dōng zhì láng yá jùn sān bǎi bā shí èr lǐ. nán zhì péng chéng jùn sān bǎi jiǔ shí liù lǐ. xī zhì dōng píng jùn èr bǎi lǐ. běi zhì jì yáng jùn sān bǎi lǐ. dōng nán dào péng chéng jùn sān bǎi liù shí sì lǐ. xī nán dào suī yáng jùn sì bǎi yī shí qī lǐ. xī běi dào dōng píng jùn yī bǎi jiǔ shí lǐ. dōng běi dào jì nán jùn sān bǎi wǔ shí lǐ. qù xī jīng yī qiān jiǔ bǎi wǔ shí bā lǐ, qù dōng jīng yī qiān yī bǎi liù shí lǐ. hù bā wàn wǔ qiān sān bǎi sì shí wǔ, kǒu wǔ shí sān wàn sān qiān bā bǎi yī shí sì.
（東至琅琊郡三百八十二里。南至彭城郡三百九十六里。西至東平郡二百里。北至濟陽郡三百里。東南到彭城郡三百六十四里。西南到睢陽郡四百一十七里。西北到東平郡一百九十里。東北到濟南郡三百五十里。去西京一千九百五十八里，去東京一千一百六十里。戶八萬五千三百四十五，口五十三萬三千八百一十四。）

jīn zhī yǎn zhōu, lǐ xiá qiū xiàn. shǐ yǔ dǎo yǎn shuǐ ér wèi jì, jié hé nán dù dōng liú, yǔ hé zé wèn shuǐ huì, yòu běi dōng rù yú hǎi. yǎn zhōu zài jì hé zhī jiān, yīn jì shuǐ fā yuán wèi míng, jīn jùn lǐ nǎi fēi jìng yě. zhì zhōu zhì yǎn zhōu, shǐ xiàn jiān dé jīn jùn zhī dì. ér jì shuǐ zì wáng mǎng mò rù hé, tóng liú yú hǎi, zé liú hé nán zhī dì wú jì shuǐ yǐ. zì hòu suǒ lì, jiē jí jiù míng, jiān yǒu jì nán jì běi jì yáng jì yīn jùn guó, gài jiàn zhì zhī jì, wèi zhī shěn xiáng. gǔ shǎo hào zhī xū yě. yǔ gòng xú yǎn èr zhōu zhī yù. rèn chéng gōng qiū xiàn jí yǎn zhōu jiè, yú bìng xú zhōu yù. chūn qiū jí zhàn guó bìng lǔ guó, yì zhū guó zhī jìng, zhū guó, huáng dì zhī hòu, lù zhōng zhī zǐ cáo xìng suǒ fēng yě. jīn zōu xiàn yě. jīn huáng zhōu yì zhū guó zhī dì. lù zhōng zhī hòu suǒ fēng, gài lù zhōng yǒu liù zǐ, gè wèi guó yě. rèn guó, tài hào zhī hòu, fēng xìng, jīn rèn chéng shì yě. hòu yì wèi sòng qí suǒ qīn, dōng yuè tài shān zài yān. qín wèi xuē jùn. hàn gāo hòu gèng wèi lǔ jùn jí tài shān shān yáng jùn dì. hòu hàn wèi rèn chéng guó shān yáng tài shān jùn dì, jiān zhì yǎn zhōu. lǐng jùn guó rén, lǐ yú cǐ. jìn gǎi wèi lǔ jùn. sòng wèi tài shān gāo píng lǔ sān jùn dì jí yǎn zhōu. lǐng jùn liù, lǐ yú cǐ. hòu wèi yì wèi lǔ jùn. běi qí gǎi wèi rèn chéng jùn. suí chū zhì yǎn sà, yáng dì gǎi wèi lǔ jùn. dà táng chū, wěi lǔ xú yuán lǎng dōu zhī, kè píng, fù gǎi wèi yǎn sà, hòu wèi lǔ jùn. lǐng xiàn shí yī:
今之兗州，（理瑕丘縣。始禹導兗水而為濟，截河南渡東流，與荷澤、汶水會，又北東入於海。兗州在濟河之間，因濟水發源為名，今郡理乃非境也。至周置兗州，始縣兼得今郡之地。而濟水自王莽末入河，同流於海，則流河南之地無濟水矣。自後所立，皆集舊名，兼有濟南、濟北、濟陽、濟陰郡國，蓋建置之際，未之審詳。）古少皞之墟也。禹貢徐、兗二州之域。（任城、龔丘縣即兗州界，餘並徐州域。）春秋及戰國並魯國，亦邾國之境，（邾國，黃帝之後，陸終之子曹姓所封也。今鄒縣也。今黃州亦邾國之地。陸終之後所封，蓋陸終有六子，各為國也。任國，太皞之後，風姓，今任城是也。）後亦為宋、齊所侵，東嶽泰山在焉。秦為薛郡。漢高后更為魯郡及泰山、山陽郡地。後漢為任城國、山陽、泰山郡地，兼置兗州。（領郡國人，理於此。）晉改為魯郡。宋為泰山、高平、魯三郡地及兗州。（領郡六，理於此。）後魏亦為魯郡。北齊改為任城郡。隋初置兗卅，煬帝改為魯郡。大唐初，偽魯徐圓朗都之，克平，復改為兗卅，後為魯郡。領縣十一：

xiá qiū hàn jiù xiàn. dōng běi yǒu tán xiāng. yòu yǒu hàn fán xiàn gù chéng, zài jīn xiàn xī nán.
瑕丘（漢舊縣。東北有檀鄉。又有漢樊縣故城，在今縣西南。）

jīn xiāng hàn dōng mín xiàn, zuǒ chuán yún qí hóu fá sòng wéi mín, jí cǐ dì. yòu yǒu hàn chāng yì xiàn gù chéng yě.
金鄉（漢東緡縣，左傳雲「齊侯伐宋圍緡」，即此地。又有漢昌邑縣故城也。）

rèn chéng gǔ rèn guó, hàn wèi xiàn. yòu yǒu hàn kàng fù xiàn gù chéng, zài jīn xiàn nán.
任城（古任國，漢為縣。又有漢亢父縣故城，在今縣南。）

zōu gù zhū guó chéng zài xiàn dōng nán, zhōu huí shí sì lǐ, shàng guān shān fēng, xià shǔ yán hè, qióng xiǎn yīn zhī. shèng jǐng yǒu zōu shān yì shān. hàn jiù xiàn dì, yòu yuē nán píng yáng xiàn.
鄒（故邾國城在縣東南，周回十四里，上冠山峰，下屬岩壑，窮險因之。勝景有鄒山、嶧山。漢舊縣地，又曰南平陽縣。）

qū fù gù lǔ guó dōu yě. wěi qū zhǎng qī bā lǐ, gù yuē qū fù. kǒng zǐ miào jiù zhái, bìng zài chéng zhōng, bèi zhū miàn sì, jué xiāng pǔ zhī dōng běi, yòu yǒu hàn lǔ gōng wáng diàn, jiē yóu cún. yǒu yí shuǐ kǒng zǐ mù. hàn lǔ xiàn yě.
曲阜（故魯國都也。委曲長七八里，故曰曲阜。孔子廟、舊宅，並在城中，背洙面泗，矍相圃之東北，又有漢魯恭王殿，階猶存。有沂水、孔子墓。漢魯縣也。）

sì shuǐ hàn biàn xiàn dì, yì sì shuǐ guó yě. yòu yǒu hàn wèn yáng gù chéng, zài jīn xiàn dōng nán. yǒu ní qiū shān zhū sì shuǐ. yòu yǒu hàn liáng fù xiàn gù chéng zài běi. yǒu pàn shuǐ yě.
泗水（漢卞縣地，亦泗水國也。又有漢汶陽故城，在今縣東南。有尼丘山、洙泗水。又有漢梁父縣故城在北。有泮水也。）

gān fēng yǒu tài shān.
乾封（有泰山。）

fāng yǔ hàn jiù xiàn.
方與（漢舊縣。）

zhōng dōu gǔ zhōng dū chéng yě.
中都（古中都城也。）

gōng qiū hàn yuē níng yáng xiàn. táo xiāng xiàn gù chéng zài dōng běi yě.
龔丘（漢曰寧陽縣。桃鄉縣故城在東北也。）

lái wú hàn jiù xiàn dì. wèn shuǐ suǒ chū, ér liú chū pèi.
萊蕪（漢舊縣地。汶水所出，而流出沛。）

dōng hǎi jùn
○東海郡

dōng zhì dōng hǎi xiàn shuǐ lù shí jiǔ lǐ. nán zhì lín huái jùn wǔ bǎi sì shí lǐ. xī zhì lín huái jùn xià pī xiàn wǔ bǎi wǔ lǐ. běi zhì gāo mì jùn sì bǎi qī shí èr lǐ. dōng nán dào lín huái jùn lián shuǐ xiàn èr bǎi wǔ shí qī lǐ. xī nán dào shù yáng xiàn bǎi liù shí sān lǐ. xī běi dào láng yá jùn èr bǎi sān shí èr lǐ. dōng běi dào dōng hǎi xiàn jiè bā shí lǐ. qù xī jīng èr qiān wǔ bǎi bā shí qī lǐ, qù dōng jīng yī qiān qī bǎi liù shí jiǔ lǐ. hù èr wàn qī qiān wǔ bǎi sān shí èr, kǒu shí qī wàn sān qiān qī bǎi èr shí sì.
（東至東海縣水路十九里。南至臨淮郡五百四十里。西至臨淮郡下邳縣五百五里。北至高密郡四百七十二里。東南到臨淮郡漣水縣二百五十七里。西南到沭陽縣百六十三里。西北到琅琊郡二百三十二里。東北到東海縣界八十里。去西京二千五百八十七里，去東京一千七百六十九里。戶二萬七千五百三十二，口十七萬三千七百二十四。）

hǎi zhōu jīn lǐ qú shān xiàn. chūn qiū jí zhàn guó wèi lǔ zhī dōng jìng, hòu shǔ qín, wèi xuē jùn dì, hòu fēn xuē jùn wèi tán jùn. hàn gǎi tán wèi dōng hǎi jùn, hòu hàn jí jìn yīn ér bù gǎi. sòng yì rán, jiān qiáo lì qīng jì èr zhōu. liáng zhì nán běi èr qīng zhōu. hòu rù hòu wèi. dōng wèi gǎi wèi hǎi zhōu. suí gǎi wèi dōng hǎi jùn. dà táng wèi hǎi zhōu, huò wèi dōng hǎi jùn. lǐng xiàn sì:
海州（今理朐山縣。）春秋及戰國為魯之東境，後屬秦，為薛郡地，後分薛郡為郯郡。漢改郯為東海郡，後漢及晉因而不改。宋亦然，兼僑立青、冀二州。梁置南北二青州。後入後魏。東魏改為海州。隋改為東海郡。大唐為海州，或為東海郡。領縣四：

qú shān yǒu yǔ shān, jí gǔn chù. dōng běi yǒu láng yá shān. hàn qú xiàn gù chéng zài jīn xiàn xī nán. qín shǐ huáng lì shí yǐ wèi dōng mén, jí cǐ dì. xiāo qí zhì qīng zhōu yú cǐ.
朐山（有羽山，殛鯀處。東北有琅琊山。漢朐縣故城在今縣西南。秦始皇立石以為東門，即此地。蕭齊置青州於此。）

dōng hǎi tián héng suǒ bǎo yù zhōu, yì yuē yù zhōu. hàn gàn yú xiàn yě. sòng míng dì tài shǐ yǐ hòu, qīng jì èr zhōu qiáo lì yú cǐ. hòu dōng wèi yú cǐ zhì lín hǎi zhèn. gàn yīn gǔ làn fǎn.
東海（田橫所保郁州，亦曰郁州。漢贛榆縣也。宋明帝泰始以後，青冀二州僑立於此。後東魏於此置臨海鎮。贛音古濫反。）

shù yáng hàn hòu qiū xiàn dì. liáng zhì tóng yáng jùn. yǒu shù shuǐ. shù yīn shù.
沭陽（漢厚丘縣地。梁置潼陽郡。有沭水。沭音述。）

huái rén dōng wèi zhì yì táng jùn. yǒu jiā shān, jí jiā gǔ, qí lǔ huì chù.
懷仁（東魏置義塘郡。有夾山，即夾谷，齊魯會處。）

láng yá jùn
○琅琊郡

dōng zhì dōng hǎi jùn èr bǎi sān shí èr lǐ. nán zhì lín huái jùn liù bǎi lǐ. xī zhì lǔ jùn sān bǎi bā shí èr lǐ. běi zhì běi hǎi jùn sì bǎi wǔ shí yī lǐ. dōng nán dào dōng hǎi jùn èr bǎi sān shí èr lǐ. xī nán dào péng chéng jùn sān bǎi wǔ shí sì lǐ. xī běi dào zī chuān jùn wǔ bǎi sān shí lǐ. dōng běi dào gāo mì jùn sān bǎi qī shí lǐ. qù xī jīng èr qiān èr bǎi wǔ shí yī lǐ, qù dōng jīng yī qiān sì bǎi sān shí wǔ lǐ. hù sān wàn èr qiān sān bǎi wǔ shí èr, kǒu shí bā wàn wǔ qiān sān bǎi bā shí sì.
（東至東海郡二百三十二里。南至臨淮郡六百里。西至魯郡三百八十二里。北至北海郡四百五十一里。東南到東海郡二百三十二里。西南到彭城郡三百五十四里。西北到淄川郡五百三十里。東北到高密郡三百七十里。去西京二千二百五十一里，去東京一千四百三十五里。戶三萬二千三百五十二，口十八萬五千三百八十四。）

yí zhōu jīn lǐ lín yí xiàn. chūn qiū shí, qí lǔ èr guó zhī dì. zhàn guó shǔ qí lǔ èr guó zhī jìng. qín láng yá jùn. hàn wèi dōng hǎi láng yá èr jùn dì, hòu zhì láng yá guó. wèi jìn yì zhì láng yá guó. sòng wèi láng yá jùn. qí bù dé qí dì. hòu wèi zhì běi xú zhōu. hòu zhōu gǎi wèi yí zhōu. suí fù wèi láng yá jùn. dà táng wèi yí zhōu, huò wèi láng yá jùn. lǐng xiàn wǔ:
沂州（今理臨沂縣。）春秋時，齊、魯二國之地。戰國屬齊、魯二國之境。秦琅琊郡。漢為東海、琅琊二郡地，後置琅琊國。魏晉亦置琅琊國。宋為琅琊郡。齊不得其地。後魏置北徐州。後周改為沂州。隋復為琅琊郡。大唐為沂州，或為琅琊郡。領縣五：

lín yí hàn jí qiū xiàn gù chéng zài jīn xiàn dōng nán, zuǒ chuán yún zhù qiū shì yě. yòu yǒu hàn kāi yáng xiàn jí xiāng bì xiàn gù chéng zài jīn xiàn nán. bì yīn féi.
臨沂（漢即丘縣故城在今縣東南，左傳雲祝丘是也。又有漢開陽縣及襄賁縣故城在今縣南。賁音肥。）

yí shuǐ yǒu mù líng shān. yí shān, yí shuǐ suǒ chū. zuǒ chuán yuē nán zhì yú mù líng. hàn dōu yáng xiàn gù chéng, zài jīn xiàn nán. běi jiè yǒu dà xiàn, jí qí dì nán miàn xiǎn gù chù. jìn ān dì shí, sòng wǔ dì fá mù róng chāo, chāo dà jiāng gōng sūn wǔ lóu qǐng jù dà xiàn, chāo bù cóng, gù bài.
沂水（有穆陵山。沂山，沂水所出。左傳曰「南至於穆陵」。漢都陽縣故城，在今縣南。北界有大峴，即齊地南面險固處。晉安帝時，宋武帝伐慕容超，超大將公孫五樓請據大峴，超不從，故敗。）

chéng hàn lán líng xiàn gù chéng, zài jīn xiàn dōng shì yě.
承（漢蘭陵縣故城，在今縣東是也。）

fèi gǔ lǔ fèi yì, hòu wèi jì shì yì. yǒu měng shān. yòu yǒu dōng měng shān, zài měng shān zhī dōng, gù míng yān. yòu yǒu zhuān yú chéng. yòu yǒu hàn nán wǔ yáng xiàn gù chéng, zài jīn xiàn xī. yòu yǒu gǔ wǔ chéng, zi yóu wèi zǎi jí cǐ.
費（古魯費邑，後為季氏邑。有蒙山。又有東蒙山，在蒙山之東，故名焉。又有顓臾城。又有漢南武陽縣故城，在今縣西。又有古武城，子游為宰即此。）

xīn tài hàn méng yīn xiàn gù chéng zài jīn xiàn dōng nán. jù shān táng fù, jīn xiàn dōng yě.
新太（漢蒙陰縣故城在今縣東南。具山、堂阜，今縣東也。）

fēng sú
風俗

xú fāng zōu lǔ jiù guó, hàn xìng yóu yǒu rú fēng. zì wǔ hú luàn huá, tiān xià fēn liè, fēn jū èr jìng, yóu bèi shāng cán. péng chéng yào hài, fān hàn nán guó, bì zhēng zhī dì, cháng zhì zhòng bīng. shù bǎi nián zhōng, wú fù jiǎng sòng. kuàng jīn qù shèng jiǔ yuǎn, rén qíng qiān dàng. dà dǐ xú yǎn, qí sú lüè tóng.
徐方鄒魯舊國，漢興猶有儒風。自五胡亂華，天下分裂，分居二境，尤被傷殘。彭城要害，藩捍南國，必爭之地，常置重兵。數百年中，無復講誦。況今去聖久遠，人情遷盪。大抵徐兗，其俗略同。