strong lǐ jiǔ shí sān kāi yuán lǐ zuǎn lèi èr shí bā jūn lǐ èr strong
禮九十三 開元禮纂類二十八 軍禮二

huáng dì shè yú shè gōng
皇帝射於射宮

qián yī rì, tài lè lìng shè gōng xuán zhī lè, gǔ chuī lìng shè shí èr àn yú shè diàn zhī tíng, yǐ dāng yuè zhī diào, dēng gē gè yǐ qí hé dōng xuán zài dōng jiē dōng, xī miàn, xī xuán zài xī jiē xī, dōng miàn nán běi èr xuán, jí dēng gē, guǎng kāi zhōng yāng. bì jiàn wèi yě. zhāng xióng hóu, qù diàn jiǔ shí bù, shè fá yú hóu xī shí bù, běi shí bù. fá, hóu biān bì shǐ wù, yǐ gé wèi zhī, gāo guǎng qī chǐ. xiān yǒu duǒ wèi zhī, zé bù shè. shè wǔ bī tíng qián, shǎo xī. bī, zhǎng sān chǐ, bó sān cùn, hòu yī cùn bàn, lóng shǒu shé shēn, yǐ wěi shǐ. bù shì shè zhě wèi yú xī jiē qián, dōng miàn běi shàng. bù sī mǎ wèi yú shì shè wèi zhī nán, dōng miàn. bù huò zhě wèi yú fá dōng, dōng miàn. shì shè shè wèi yú diàn jiē xià, dāng yù qián shǎo xī, héng bù, nán miàn. shì shè zhě gōng shǐ qí yú xī mén wài. chén shǎng wù yú dōng jiē xià, shǎo dōng. zhì fá fēng yú xī jiē xià, shǎo xī. fēng, suǒ yǐ chéng fá jué, xíng sì dòu dà ér bēi. shè fá zūn yú xī jiē xī, nán běi yǐ táng shēn. shè fěi yú zūn xī, nán sì, shí jué jiā mì.
前一日，太樂令設宮懸之樂，鼓吹令設十二案於射殿之庭，以當月之調，登歌各以其合；東懸在東階東，西面，西懸在西階西，東面；南北二懸，及登歌，廣開中央。（避箭位也。）張熊侯，去殿九十步，設乏於侯西十步，北十步。（乏，侯邊避矢物，以革為之，高廣七尺。先有垛為之，則不設。）設五楅庭前，少西。（楅，長三尺，博三寸，厚一寸半，龍首蛇身，以委矢。）布侍射者位於西階前，東面北上。布司馬位於侍射位之南，東面。布獲者位於乏東，東面。侍射射位於殿階下，當御前少西，橫布，南面。侍射者弓矢俟於西門外。陳賞物於東階下，少東。置罰豐於西階下，少西。（豐，所以承罰爵，形似豆大而卑。）設罰樽於西階西，南北以堂深。設篚於樽西，南肆，實爵加冪。

qí rì zhì míng, yù fú wǔ biàn chū, lè zuò jǐng bì jí wén wǔ shì wèi jiē rú cháng yí. wén wǔ guān jù gōng fú, diǎn yè yǐn rù jiàn, lè zuò jí huì rú yuán huì yí. jiǔ sān biàn, shì zhōng zòu chēng:" yǒu sī jì jù, qǐng shè." yòu shì zhōng qián chéng zhì, tuì chēng:" zhì yuē kě." wáng gōng yǐ xià jiē jiàng. wén guān lì dōng jiē xià, xī miàn běi shàng wǔ guān lì xī jiē xià, yú shè zhī hòu dōng miàn běi shàng. chí sà duì qún lì yú liǎng biān, qiān niú bèi shēn èr rén héng fèng yù gōng shǐ lì yú dōng jiē shàng, xī miàn, zhí gōng zhě zài běi. shè diàn yú zhí gōng zhě zhī qián, zhì yù jué shí sì yú qí shàng. jué, jīn zhī shè dá. shí jīn zhī shè hàn. huò zhě chí jīng, zì fá nán xíng, dāng hóu dōng xíng, zhì hóu, fù hóu běi miàn lì. fù hóu wèi bèi hóu xiàng nèi lì. lìng zhòng shè zhě jiàn hóu yǔ jīng, shēn yǒu zhì yú zhōng. shì shè zhě chū xī mén wài qǔ gōng shǐ, liǎng shǒu fèng gōng, jìn chéng shǐ yú dài, jìn, chā. chéng shǐ, sì shǐ. rù lì yú diàn xià shè wèi xī, dōng miàn. sī mǎ fèng gōng zì xī jiē shēng, dāng xī yíng qián, nán miàn, huī gōng mìng huò zhě qù hóu. huò zhě qù hóu, xī xíng shí bù, běi xíng zhì fá, zhǐ. sī mǎ jiàng xī jiē, fù wèi. qiān niú láng jiāng yī rén fèng jué shí yǐ sì, qiān niú jiāng jūn fèng gōng, qiān niú láng jiāng fèng shǐ, jìn lì yú yù tà dōng, shǎo nán, xī miàn. láng jiāng guì diàn sì yú yù tà qián shǎo dōng, fú yǐ jīn, qǔ jué xìng, zàn shè jué qì, qiān niú láng jiāng yòu guì qǔ shí xìng, zàn shè, yǐ sì tuì, diàn yú diàn shàng, fù wèi. qiān niú jiāng jūn běi miàn zhāng gōng, yǐ mèi shùn zuǒ yòu wēi, shàng zài xià yī, gōng zuǒ yòu wēi, wèi gōng shàng miàn xià miàn. yǐ yī mèi mó shì shàng miàn zài dù, xià miàn yí dù yě. xī miàn, zuǒ zhí fǔ, yòu zhí xiāo yǐ jìn yù qì, tuì lì yú yù tà dōng shǎo hòu. qiān niú láng jiāng yǐ jīn fú shǐ jìn, yī yī gōng yù. yù yù shè, xié lǜ láng jǔ huī, xiān zòu gǔ chuī jí lè zōu yú wǔ jié, yù nǎi shè, dì yī shǐ yǔ dì liù jié xiāng yīng, dì èr shǐ yǔ dì qī jié xiāng yīng, yǐ zhì jiǔ jié. xié lǜ láng yǎn huī, lè zhǐ. qiān niú jiāng jūn yǐ shǐ xíng zòu, zhōng yuē" huò", xià yuē" liú", shàng yuē" yáng", zuǒ yuē" zuǒ fāng", yòu yuē" yòu fāng". liú, shǐ duǎn bù jí hóu. yáng wèi shǐ guò hóu, zuǒ yòu wèi shǐ piān bù zhèng yě. yù shè qì, qiān niú jiāng jūn yú yù zuò dōng, xī miàn shòu gōng, tuì fù qiān niú yú dōng jiē shàng. qiān niú láng jiāng yǐ sì shòu jué shí, tuì diàn yú diàn shàng, fù wèi.
其日質明，御服武弁出，樂作、警蹕及文武侍衛皆如常儀。文武官俱公服，典謁引入見，樂作及會如元會儀。酒三遍，侍中奏稱："有司既具，請射。"又侍中前承制，退稱："制曰可。"王公以下皆降。文官立東階下，西面北上；武官立西階下，於射之後東面北上。持鈒隊群立於兩邊，千牛備身二人橫奉御弓矢立於東階上，西面，執弓者在北。設坫於執弓者之前，置御決拾笥於其上。（決，今之射沓。拾今之射捍。）獲者持旌，自乏南行，當侯東行，至侯，負侯北面立。（負侯謂背侯向內立。令眾射者見侯與旌，深有志於中。）侍射者出西門外取弓矢，兩手奉弓，搢乘矢於帶，（搢，插。乘矢，四矢。）入立於殿下射位西，東面。司馬奉弓自西階升，當西楹前，南面，揮弓命獲者去侯。獲者去侯，西行十步，北行至乏，止。司馬降西階，復位。千牛郎將一人奉決拾以笥，千牛將軍奉弓，千牛郎將奉矢，進立於御榻東，少南，西面。郎將跪奠笥於御榻前少東，拂以巾，取決興，贊設決訖，千牛郎將又跪取拾興，贊設，以笥退，奠於坫上，復位。千牛將軍北面張弓，以袂順左右隈，上再下一，（弓左右隈，謂弓上面下面。以衣袂摩拭上面再度，下面一度也。）西面，左執弣，右執簫以進御訖，退立於御榻東少後。千牛郎將以巾拂矢進，一一供御。御欲射，協律郎舉麾，先奏鼓吹及樂騶虞五節，御乃射，第一矢與第六節相應，第二矢與第七節相應，以至九節。協律郎偃麾，樂止。千牛將軍以矢行奏，中曰"獲"，下曰"留"，上曰"揚"，左曰"左方"，右曰"右方"。（留，矢短不及侯。揚謂矢過侯，左右謂矢偏不正也。）御射訖，千牛將軍於御座東，西面受弓，退付千牛於東階上。千牛郎將以笥受決、拾，退奠於坫上，復位。

shì shè zhě jìn, shēng shè xí, běi miàn lì, zuǒ xuán, dōng miàn zhāng gōng, nán miàn xié shǐ. xié lǜ láng jǔ huī, lè zuò, bù zuò gǔ chuī. zòu lè lí shǒu sān jié, rán hòu fā shǐ. ruò shì shè zhě duō, zé qí fā. dì yī fā yǔ dì sì jié xiāng yīng, dì èr fā yǔ dì wǔ jié xiāng yīng, yǐ zhì qī jié. xié lǜ láng yǎn huī, lè zhǐ. shè zhě yòu xuán, dōng miàn chí gōng, běi miàn lì, nǎi tuì, fù xī jiē xià wèi. qí shè rén duō shǎo, lín shí tīng jìn zhǐ. ruò jiǔ pǐn yǐ shàng jù méng cì shè, zé liù pǐn yǐ xià hòu rì yǐn shè, suǒ sī jiān zhī. sī mǎ shēng xī jiē, zì xī yíng qián, nán miàn huī gōng mìng qǔ shǐ, jiàng fù wèi. qǔ shǐ zhě yǐ yù shǐ fù qiān niú láng yú dōng jiē xià, shì shè zhě shǐ jiā yú bī, běi kuò. shì shè zhě shì gōng yú wèi, tíng qián běi miàn dōng shàng. suǒ sī zòu qǐng shǎng shì shè zhòng zhě, fá bù zhōng zhě. shì zhōng chēng:" zhì yuē kě." suǒ sī lì bī zhī xī, dōng miàn, jiān chàng shè shǐ. qǔ shǐ zhě gè chàng zhōng zhě xìng míng. zhōng zhě lì yú dōng jiē xià, xī miàn běi shàng bù zhōng zhě lì yú xī jiē xià, dōng miàn běi shàng. jù zài bài. suǒ sī yú dōng jiē xià yǐ cì fù shǎng wù, shòu qì, tuì fù xī miàn wèi. zhuó zhě yú fá zūn xī, dōng miàn zhuó, jìn, běi miàn guì diàn yú fēng shàng, tuì lì yú fēng nán, shǎo xī. bù zhōng zhě jìn fēng nán, běi miàn guì qǔ fēng shàng jué, lì yǐn zú jué, guì diàn fēng xià, tuì fù dōng miàn wèi. zhuó zhě běi xiàng guì qǔ xū jué, zhuó diàn rú chū. bù zhōng zhě yǐ cì jì yǐn jiē rú chū. qì, diǎn yè yǐn wáng gōng yǐ xià jí shì shè zhě, tíng qián běi miàn, xiāng duì wèi shǒu, zài bài qì, yǐn chū. chí sà duì fù wèi. yù rù, zòu lè jǐng bì rú cháng yí. suǒ sī yǐ gōng shǐ chū zhōng mén wài, fù shì shè zhě, yǐn chū.
侍射者進，升射席，北面立，左旋，東面張弓，南面挾矢。協律郎舉麾，樂作，不作鼓吹。奏樂貍首三節，然後發矢。若侍射者多，則齊發。第一發與第四節相應，第二發與第五節相應，以至七節。協律郎偃麾，樂止。射者右旋，東面弛弓，北面立，乃退，復西階下位。（其射人多少，臨時聽進止。若九品以上俱蒙賜射，則六品以下後日引射，所司監之。）司馬升西階，自西楹前，南面揮弓命取矢，降復位。取矢者以御矢付千牛郎於東階下，侍射者矢加於楅，北闊。侍射者釋弓於位，庭前北面東上。所司奏請賞侍射中者，罰不中者。侍中稱："制曰可。"所司立楅之西，東面，監唱射矢。取矢者各唱中者姓名。中者立於東階下，西面北上；不中者立於西階下，東面北上。俱再拜。所司於東階下以次付賞物，受訖，退復西面位。酌者於罰樽西，東面酌，進，北面跪奠於豐上，退立於丰南，少西。不中者進丰南，北面跪取豐上爵，立飲卒爵，跪奠豐下，退復東面位。酌者北向跪取虛爵，酌奠如初。不中者以次繼飲皆如初。訖，典謁引王公以下及侍射者，庭前北面，相對為首，再拜訖，引出。持鈒隊復位。御入，奏樂警蹕如常儀。所司以弓矢出中門外，付侍射者，引出。

ruò yù shè wú shì shè zhī rén, zé bù shè bī, bù chén shǎng wù, bù shè fá zūn. ruò yù yàn yóu xiǎo shè, zé cháng fú, bù chén lè xuán, bù xíng huì lǐ, wáng gōng yǐ xià shì qì chū, wú běi miàn zài bài zhī yí.
若御射無侍射之人，則不設楅，不陳賞物，不設罰樽。若御燕遊小射，則常服，不陳樂懸，不行會禮，王公以下事訖出，無北面再拜之儀。

huáng dì guān shè yú shè gōng
皇帝觀射於射宮

qián yī rì, shè gōng xuán dēng gē zhāng mí hóu rú qīn shè yí. shè dì yī bī yú tíng qián shǎo xī, dì èr bī yú dì yī bī nán èr bù, yǐ cì wǔ bī. chén shǎng wù fá fēng rú qīn shè. bù wáng gōng yǐ xià shì gōng shǐ xí wèi yú zhōng mén wài zuǒ yòu, jù běi shàng. bù sān pǐn yǐ shàng huì xí wèi yú diàn shàng rú cháng yí. bù dì sì pǐn wǔ pǐn huì xí wèi yú dōng xī jiē nán, zài lè xuán nèi, dōng xiāng zhě xī miàn, xī xiāng zhě dōng miàn, jù běi shàng. ruò diàn shàng rén shǎo, sì pǐn wǔ pǐn yì shēng zhī. bù liù pǐn yǐ xià huì xí wèi yú lè xuán zhī nán, běi shàng. ruò sì pǐn wǔ pǐn shēng diàn, zé zài xuán nèi. bù wáng gōng yǐ xià jiāng shè wèi yú dōng xī jiē qián, běi shàng. bù zuǒ yòu sī shè wèi yú wáng gōng jiāng shè wèi qián, zuǒ zhě xī miàn, yòu zhě dōng miàn, jù běi shàng. bù sī mǎ wèi yú yòu sī shè nán, dōng miàn. bù sān pǐn yǐ shàng jí zuǒ gòng fèng guān shè xí wèi yú yù zuò dōng yíng xián, shǎo qián bù sān pǐn yǐ shàng jí yòu gòng fèng guān shè xí wèi yú yù zuò xī yíng xián, shǎo qián. xí héng bù, gè róng liù rén. bù sì pǐn yǐ xià shè xí wèi yú diàn jiē xià rú diàn shàng yí. bù huò zhě wèi yú fá dōng, dōng miàn, qǔ shǐ zhě zài huò zhě nán, jù dōng miàn. huò zhě, wèi kàn shǐ shū mì zhě. zhì zuǒ yòu sī shè gè sān rén, sī mǎ èr rén.
前一日，設宮懸、登歌、張麋侯如親射儀。設第一楅於庭前少西，第二楅於第一楅南二步，以次五楅。陳賞物罰豐如親射。布王公以下釋弓矢席位於中門外左右，俱北上。布三品以上會席位於殿上如常儀。布第四品五品會席位於東西階南，在樂懸內，東廂者西面，西廂者東面，俱北上。（若殿上人少，四品五品亦升之。）布六品以下會席位於樂懸之南，北上。（若四品五品升殿，則在懸內。）布王公以下將射位於東西階前，北上。布左右司射位於王公將射位前，左者西面，右者東面，俱北上。布司馬位於右司射南，東面。布三品以上及左供奉官射席位於御座東楹閒，少前；布三品以上及右供奉官射席位於御座西楹閒，少前。（席橫布，各容六人。）布四品以下射席位於殿階下如殿上儀。布獲者位於乏東，東面，取矢者在獲者南，俱東面。（獲者，謂看矢疏密者。）置左右司射各三人，司馬二人。

qí rì zhì míng, wáng gōng yǐ xià jù gōng fú, chí gōng shǐ, fēn wèi zuǒ yòu yǐn rù, zhì zhōng mén wài wèi. yù fú wǔ biàn fú chū, lè zuò, jǐng bì rú cháng yí. wáng gōng yǐ xià jiē guì shì gōng shǐ yú wèi, diǎn yè yǐn rù jiàn huì rú cháng yí. fán shè xiān xíng huì lǐ. jiǔ sān biàn, suǒ sī zòu qǐng cì wáng gōng yǐ xià shè. shì zhōng qián chéng zhào, tuì chēng:" zhì yuē kě." wáng gōng yǐ xià jiāng shè zhě jiē jiàng tíng qián, běi miàn, xiāng duì wèi shǒu, zài bài qì, diǎn yè yǐn chū fù zhōng mén wài wèi, guì qǔ gōng shǐ, xìng, liǎng shǒu fèng gōng, jìn chéng shǐ, diǎn yè yǐn rù jiù jiāng shè wèi. zuǒ yòu sī shè jí sī mǎ jí huò zhě jiē jiù wèi. zhí fá zūn zhě lì yú zūn nán, zhí fěi zhě lì yú fěi nán, jiē běi miàn zhuó zhě lì yú zūn xī, dōng miàn. huò zhě chí jīng zì fá nán xíng shí bù, dāng hóu dōng xíng, zhì hóu, fù hóu běi miàn lì.
其日質明，王公以下俱公服，持弓矢，分為左右引入，至中門外位。御服武弁服出，樂作，警蹕如常儀。王公以下皆跪釋弓矢於位，典謁引入見會如常儀。（凡射先行會禮。）酒三遍，所司奏請賜王公以下射。侍中前承詔，退稱："制曰可。"王公以下將射者皆降庭前，北面，相對為首，再拜訖，典謁引出復中門外位，跪取弓矢，興，兩手奉弓，搢乘矢，典謁引入就將射位。左右司射及司馬及獲者皆就位。執罰樽者立於樽南，執篚者立於篚南，皆北面；酌者立於樽西，東面。獲者持旌自乏南行十步，當侯東行，至侯，負侯北面立。

zuǒ yòu sī shè gè yī rén xiān dǎo shè, jiē jìn chéng shǐ yú dài, liǎng shǒu fèng gōng, zuǒ zhě cóng dōng jiē, yòu zhě cóng xī jiē, zhì jiē, zuǒ zhě xī miàn, yòu zhě dōng miàn, xiāng gù lì dìng, jù shēng, jìn, gè dāng xí qián, běi miàn jù jìn, shēng shè xí. lì dìng, zuǒ xiāng zhě yòu xuán, xī miàn zhāng gōng, yòu xiāng zhě zuǒ xuán, dōng miàn zhāng gōng, jù nán miàn, xié yī gè. xié wèi zhì shǐ yú gōng. sī mǎ zhí gōng zì xī jiē shēng, dāng yòu shè zhě qián, zuǒ xuán nán miàn, huī gōng mìng huò zhě qù hóu. huò zhě chí jīng qù hóu, xī xíng shí bù, dāng fá běi xíng, zhì fá, zhǐ. nǎi shè. zuǒ sī shè yī fā, yòu sī shè yī fā, gēng dié shè qì, zuǒ sī shè zuǒ xuán xī miàn chí gōng, yòu sī shè yòu xuán dōng miàn chí gōng, jù běi miàn lì dìng, jù shǎo tuì, gè cóng dōng xī jiē jiàng yú jiē xià, xiāng xiàng lì dìng, nǎi tuì fù wèi.
左右司射各一人先導射，皆搢乘矢於帶，兩手奉弓，左者從東階，右者從西階，至階，左者西面，右者東面，相顧立定，俱升，進，各當席前，北面俱進，升射席。立定，左廂者右旋，西面張弓，右廂者左旋，東面張弓，俱南面，挾一個。（挾謂置矢於弓。）司馬執弓自西階升，當右射者前，左旋南面，揮弓命獲者去侯。獲者持旌去侯，西行十步，當乏北行，至乏，止。乃射。左司射一發，右司射一發，更迭射訖，左司射左旋西面弛弓，右司射右旋東面弛弓，俱北面立定，俱少退，各從東西階降於階下，相向立定，乃退復位。

zuǒ yòu sī shè gè yú wáng gōng wèi qián, běi miàn cì bǐ wáng gōng cóng shǒu liù rén, yǐn cóng dōng xī jiē shēng rú sī shè zhī yí. zhì shè xí, xiāng duì wèi shǒu, běi miàn lì, zuǒ zhě yòu xuán xī miàn zhāng gōng, yòu zhě zuǒ xuán dōng miàn zhāng gōng, jù nán miàn, xié yī gè. suǒ sī zòu:" qǐng yǐ shè lè lè wáng gōng yǐ xià." ruò liǎng fān shè, zé měi fān wéi shè qǔ zhōng hóu, wèi xū zòu qǐng zuò lè xiāng yīng. shì zhōng qián chéng zhì, tuì chēng:" zhì yuē kě." tōng shì shè rén chéng chuán, xī miàn gào tài cháng qīng, tài cháng qīng yú xī xuán nèi dōng miàn mìng lè zhèng yuē:" zòu lè, xián ruò yī." yán zòu qī jié, jié xián shū shù rú yī yě. sī shè zì xī jiē shēng, dāng yù qián shǎo xī, dōng xiàng shì yuē:" wú shè huò, wú liè huò." bù dé shè hóu biān huò zhě, bù dé liè guò huò zhě zhī bàng. shè zhě jù qūn xún, sī shè tuì, jiàng fù wèi. sī shè yòu shēng xī jiē shì yuē:" bù gǔ bù shì." bù yǔ gǔ jié xiāng yīng, suī zhōng bù wèi shì suàn. shè zhě yòu qūn xún, sī shè tuì jiàng fù wèi. xié lǜ láng jǔ huī, zuò lí shǒu zhī lè sān jié qì, zuǒ yòu jù yī fā shǐ yǔ dì sì jié xiāng yīng, zuǒ yòu yòu yī fā shǐ yǔ dì wǔ jié xiāng yīng, yǐ zhì qī jié shè qì, xié lǜ láng yǎn huī, lè zhǐ. zuǒ xiāng shè zhě zuǒ xuán xī miàn chí gōng, yòu xiāng shè zhě yòu xuán dōng miàn chí gōng, jù běi miàn lì, shǎo tuì, cóng dōng xī jiē jiàng, lì yú jiē xià, xiāng xiàng běi shàng lì dìng, nǎi tuì. zuǒ yòu sī shè gè yǐ cì qǔ liù rén, jù shēng shè rú chū. sì pǐn yǐ xià shè yú diàn xià, jí shè xí shēng jiàng jí shè yǔ lè xiāng yīng rú diàn shàng yí. shè qì zhě, sān pǐn yǐ shàng jí jìn shì zhī guān shì gōng yú xià, shēng fù huì wèi, sì pǐn yǐ xià jiē fù huì wèi, zuò. qí wèi shè zhě lì, jì shè rú chū.
左右司射各於王公位前，北面次比王公從首六人，引從東西階升如司射之儀。至射席，相對為首，北面立，左者右旋西面張弓，右者左旋東面張弓，俱南面，挾一個。所司奏："請以射樂樂王公以下。"（若兩番射，則每番唯射取中侯，未須奏請作樂相應。）侍中前承制，退稱："制曰可。"通事舍人承傳，西面告太常卿，太常卿於西懸內東面命樂正曰："奏樂，閒若一。"（言奏七節，節閒疏數如一也。）司射自西階升，當御前少西，東向誓曰："無射獲，無獵獲。"（不得射侯邊獲者，不得獵過獲者之傍。）射者俱逡巡，司射退，降復位。司射又升西階誓曰："不鼓不釋。"（不與鼓節相應，雖中不為釋算。）射者又逡巡，司射退降復位。協律郎舉麾，作貍首之樂三節訖，左右俱一發使與第四節相應，左右又一發使與第五節相應，以至七節射訖，協律郎偃麾，樂止。左廂射者左旋西面弛弓，右廂射者右旋東面弛弓，俱北面立，少退，從東西階降，立於階下，相向北上立定，乃退。左右司射各以次取六人，俱升射如初。四品以下射於殿下，即射席升降及射與樂相應如殿上儀。射訖者，三品以上及近侍之官釋弓於下，升復會位，四品以下皆復會位，坐。其未射者立，繼射如初。

shè zǒng qì, sī mǎ shēng diàn, huī gōng mìng qǔ shǐ. qǔ shǐ zhě shàng zhōng xià shǐ gè yī rén chí, qí bù zhōng zhě shǐ yì yī rén chí, zhì tíng qián, qí dì yī shǐ guì jiā dì yī bī, běi kuò, qí yǐ xià cì jiā bī qì, qǔ shǐ zhě gè lì bī nán, běi miàn. wáng gōng yǐ xià gè jiàng, zhí gōng tíng qián běi miàn lì.
射總訖，司馬升殿，揮弓命取矢。取矢者上中下矢各一人持，其不中者矢亦一人持，至庭前，其第一矢跪加第一楅，北闊，其以下次加楅訖，取矢者各立楅南，北面。王公以下各降，執弓庭前北面立。

suǒ sī zòu qǐng shǎng shè zhòng zhě, fá bù zhōng zhě. shì zhōng chéng zhì, tuì chēng:" zhì yuē kě." suǒ sī lì bī zhī xī, dōng miàn jiān chàng shè shǐ. qǔ shǐ zhě gè chàng zhōng zhě xìng míng. zhōng zhě lì dōng jiē xià, xī miàn běi shàng, yī shè zhòng shū mì wèi dì. qí bù zhōng zhě wèi sì shǐ jù bù zhōng hóu yě. lì yú xī jiē xià, dōng miàn běi shàng, yī pǐn wèi xù. dōng xī jù zài bài. suǒ sī dōng jiē xià yǐ cì fù shǎng wù, shòu qì zhě tuì fù xī miàn wèi. ruò cì duō, qiě zhì yú wèi, yù rù, chí chū zhōng mén wài fù zhī. zhuó zhě yú fá zūn xī, dōng miàn zhuó, jìn, běi miàn guì diàn jué fēng shàng, lì yú fēng nán shǎo xī. bù zhōng zhě fēng nán běi miàn héng diàn gōng, guì qǔ jué, lì yǐn zú jué, guì diàn jué fēng xià, qǔ gōng, tuì fù dōng miàn wèi. zhuó zhě jì zhuó diàn yú fēng, bù zhōng zhě yǐ cì yǐn jiē rú chū.
所司奏請賞射中者，罰不中者。侍中承制，退稱："制曰可。"所司立楅之西，東面監唱射矢。取矢者各唱中者姓名。中者立東階下，西面北上，依射中疏密為第。其不中者（謂四矢俱不中侯也。）立於西階下，東面北上，依品為序。東西俱再拜。所司東階下以次付賞物，受訖者退復西面位。（若賜多，且置於位，御入，持出中門外付之。）酌者於罰樽西，東面酌，進，北面跪奠爵豐上，立於丰南少西。不中者丰南北面橫奠弓，跪取爵，立飲卒爵，跪奠爵豐下，取弓，退復東面位。酌者繼酌奠於豐，不中者以次飲皆如初。

ruò gèng shè, zé qǔ shǐ zhě yǐ shǐ jiù dōng xī miàn wèi, fù shè zhě. qì, zuǒ yòu sī shè gè cóng shǒu qǔ wáng gōng yǐ xià liù rén shēng shè rú chū, shǐ zuò lè yǔ lè xiāng yīng rú shàng yí. qí shǎng fá jiē rú chū qì, diǎn yè zhě yǐn zhōng zhě jí bù zhōng zhě jí bù shè zhě, jiē tíng qián běi miàn, gè yī pǐn xiāng duì, zài bài qì, chū fù zhōng mén wài wèi. chí sà zhě fù wèi. yù rù, lè zuò, jǐng bì rú cháng. suǒ sī chí shǐ chū zhōng mén wài, fù shè zhě qì, yǐn chū.
若更射，則取矢者以矢就東西面位，付射者。訖，左右司射各從首取王公以下六人升射如初，始作樂、與樂相應如上儀。其賞罰皆如初訖，典謁者引中者及不中者及不射者，皆庭前北面，各依品相對，再拜訖，出復中門外位。持鈒者復位。御入，樂作，警蹕如常。所司持矢出中門外，付射者訖，引出。

ruò yù bù qīn guān shè, zé bù shè lè xuán. wáng gōng yǐ xià gè zhí gōng shǐ rù tíng qián, běi miàn bài qì, tōng shì shè rén xuān chì cì wáng gōng yǐ xià shí, wáng gōng děng jiē zài bài. diǎn yè yǐn wáng gōng yǐ xià jiù dōng xī láng xià shí qì, shè rén yòu xuān chì cì wáng gōng yǐ xià shè, wáng gōng yǐ xià zài wèi zhě jiē zài bài. zuǒ yòu sī shè yǐn wáng gōng yǐ xià jiē rú yù qián zhī yí. shè qì, wáng gōng yǐ xià jiē běi miàn xiāng duì lì. tōng shì shè rén xuān chì yún:" shè zhòng zhě yī suàn cì wù, bù zhōng zhě fá jiǔ." wáng gōng děng jiē zài bài. qí shòu shǎng jí fá jiē rú yù qián zhī yí. běi miàn zài bài, qǔ shǐ qì, yǐn chū.
若御不親觀射，則不設樂懸。王公以下各執弓矢入庭前，北面拜訖，通事舍人宣敕賜王公以下食，王公等皆再拜。典謁引王公以下就東西廊下食訖，舍人又宣敕賜王公以下射，王公以下在位者皆再拜。左右司射引王公以下皆如御前之儀。射訖，王公以下皆北面相對立。通事舍人宣敕云："射中者依算賜物，不中者罰酒。"王公等皆再拜。其受賞及罰皆如御前之儀。北面再拜，取矢訖，引出。

zhì qiǎn dà jiāng chū zhēng yǒu sī yí yú tài shè
制遣大將出征有司宜於太社

jiāng gào, yǒu sī bo rì rú bié yí.
將告，有司卜日如別儀。

qián yī rì, zhū gào guān zhì zhāi yú shè suǒ. shǒu gōng shè gào guān yǐ xià cì gè yú cháng suǒ, zhū jiāng cì yú shè gōng běi mén wài dào xī, dōng xiàng nán shàng. yòu xiào qīng sǎo nèi wài, yòu wèi yì kǎn èr yú nán mén nèi tán xī nán rú cháng. fèng lǐ shè gào guān yǐ xià bǎn wèi rú cháng yí. shè zhū jiāng wèi yú běi mén nèi, dāng tài shè tán, nán miàn dōng shàng shè zhū jiāng mén wài wèi yú běi mén wài dào xī, dōng xiàng nán shàng. jiāo shè lìng shuài qí shǔ shè zūn léi yù bó děng rú shì, zhí zūn léi zhě wèi rú cháng.
前一日，諸告官致齋於社所。守宮設告官以下次各於常所，諸將次於社宮北門外道西，東向南上。右校清掃內外，又為瘞埳二於南門內壇西南如常。奉禮設告官以下版位如常儀。設諸將位於北門內，當太社壇，南面東上；設諸將門外位於北門外道西，東向南上。郊社令帥其屬設樽罍玉帛等如式，執樽罍者位如常。

gào rì wèi míng shí kè, tài guān lìng xiān jù láo zhuàn. zhì míng, gào guān děng gè fú qí fú, tài shǐ lìng jiāo shè lìng shēng shè shén xí, liáng yùn lìng zhī shǔ rù shí zūn léi yù bì. tài léi jí pèi zuò xiàng zūn shí lǐ qí, xuán jiǔ gè shí yú shàng zūn. yù, shè jì liǎng guī yǒu dǐ. bì yǐ xuán, yī zhàng bā chǐ. fèng lǐ shuài zàn zhě xiān rù jiù wèi. zàn yǐn yǐn yù shǐ tài zhù yǐ xià rù, xíng sǎo chú rú cháng yí qì, jiù wèi. zàn yǐn yǐn gào guān yǐ xià jù jiù mén wài wèi. yè zhě yǐn gào guān, zàn yǐn yǐn zhí shì zhě rù jiù wèi. lì dìng, fèng lǐ yuē:" zài bài." zàn zhě chéng chuán, gào guān yǐ xià jiē zài bài. tài guān lìng chū, shuài jìn zhuàn zhě fèng zhuàn chén yú xī mén wài. chū gào guān děng rù, yè zhě yǐn zhū jiāng jù jiù mén wài wèi gào guān rù qì, yè zhě yǐn zhū jiāng rù jiù wèi. lì dìng, fèng lǐ yuē:" zài bài." dà jiāng yǐ xià jiē zài bài.
告日未明十刻，太官令先具牢饌。質明，告官等各服其服，太史令、郊社令升設神席，良醞令之屬入實樽罍玉幣。（太罍及配座象樽實醴齊，玄酒各實於上樽。玉，社稷兩珪有邸。幣以玄，一丈八尺。）奉禮帥贊者先入就位。贊引引御史、太祝以下入，行掃除如常儀訖，就位。贊引引告官以下俱就門外位。謁者引告官，贊引引執事者入就位。立定，奉禮曰："再拜。"贊者承傳，告官以下皆再拜。太官令出，帥進饌者奉饌陳於西門外。初告官等入，謁者引諸將俱就門外位；告官入訖，謁者引諸將入就位。立定，奉禮曰："再拜。"大將以下皆再拜。

yè zhě jìn gào guān zhī zuǒ, bái:" yǒu sī jǐn jù, qǐng xíng shì." hái běn wèi. zhū zhù jù qǔ yù bì yú fěi, gè lì yú zūn suǒ. yè zhě yǐn gào guān yì tài shè tán shēng běi bì, yǐ xià zhì diàn yù bì zhuó yǐn fú shòu zuò, rú xún shòu gào shè shè shì yí. chū gào guān yì jì tán, yè zhě yǐn zhū jiāng yì tài shè tán, shēng xī bì, jìn lì yú tài shè shén zhǔ qián, nán miàn dōng shàng. chū zhū jiāng shēng, zhū zhù shuài zhāi láng yǐ jué zhuó fú jiǔ, jìn zhū jiāng dōng, xī miàn lì. zhū jiāng jiē zài bài shòu jué, guì jì jiǔ, cuì jiǔ, diàn jué, fǔ fú, xìng. zhū zhù shuài zhāi láng jìn zǔ, jiǎn shén qián zuò ròu yǐ cì shòu, zhū jiāng shòu yǐ shòu zhāi láng. zhū jiāng jù guì qǔ jué, suì yǐn zú jué, tài zhù shuài zhāi láng shòu jué, fù yú diàn. zhū jiāng fǔ fú, xìng, zài bài qì, yè zhě yǐn zhū jiāng jiàng yì tài jì tán, yǐn fú shòu zuò rú tài shè yí qì, hái běn wèi. fèng lǐ yuē:" zài bài." zhū jiāng yǐ xià jiē zài bài, yè zhě yǐn chū. chū zhū jiāng chū, zhū zhù gè jìn guì chè dòu, yǐ xià jí gào guān wàng yì yù bì zhì lǐ bì, rú xún shòu gào shè yí.
謁者進告官之左，白："有司謹具，請行事。"還本位。諸祝俱取玉幣於篚，各立於樽所。謁者引告官詣太社壇升北陛，以下至奠玉幣、酌飲福、受胙，如巡狩告社攝事儀。初告官詣稷壇，謁者引諸將詣太社壇，升西陛，進立於太社神主前，南面東上。初諸將升，諸祝帥齋郎以爵酌福酒，進諸將東，西面立。諸將皆再拜受爵，跪祭酒，啐酒，奠爵，俯伏，興。諸祝帥齋郎進俎，減神前胙肉以次授，諸將受以授齋郎。諸將俱跪取爵，遂飲卒爵，太祝帥齋郎受爵，復於坫。諸將俛伏，興，再拜訖，謁者引諸將降詣太稷壇，飲福受胙如太社儀訖，還本位。奉禮曰："再拜。"諸將以下皆再拜，謁者引出。初諸將出，諸祝各進跪徹豆，以下及告官望瘞玉幣至禮畢，如巡狩告社儀。

ruò kǎi xuán, wéi chén fú guó jí jūn shí yú běi mén zhī wài, nán miàn, qí gào lǐ rú shàng yí, zhù bǎn fán yú zhāi suǒ.
若凱旋，唯陳俘馘及軍實於北門之外，南面，其告禮如上儀，祝版燔於齋所。

zhì qiǎn dà jiāng chū zhēng yǒu sī gào yú tài miào qí tài gōng miào fù
制遣大將出征有司告於太廟（齊太公廟附）

jiāng gào, yǒu sī bo rì rú bié yí.
將告，有司卜日如別儀。

qián yī rì, zhū gào guān zhì zhāi yú miào suǒ. wèi wèi shè gào guān yǐ xià cì gè yú cháng suǒ, yòu xiào sǎo chú nèi wài, fèng lǐ shè gào guān bǎn wèi yú nèi wài rú cháng. shè zhū jiāng wèi yú miào tíng héng jiē nán dào dōng, měi děng yì wèi, chóng xíng běi miàn, xī shàng. yòu shè zhū jiāng mén wài wèi yú nán mén wài dào dōng, chóng xíng xī xiàng, běi shàng. tài miào lìng zhěng fú shén wò, yòu shuài qí shǔ yǐ zūn diàn léi xǐ fěi mì rù shè, jiē rú cháng yí.
前一日，諸告官致齋於廟所。衛尉設告官以下次各於常所，右校掃除內外，奉禮設告官版位於內外如常。設諸將位於廟庭橫階南道東，每等異位，重行北面，西上。又設諸將門外位於南門外道東，重行西向，北上。太廟令整拂神幄，又帥其屬以樽坫罍洗篚冪入設，皆如常儀。

gào rì wèi míng shí kè, tài guān lìng xiān jù láo zhuàn rú cháng. qí zhuàn měi shì yòng tè shēng yī. tài gōng miào jù jiǔ pú hǎi. wèi míng sān kè, zhū gào guān yǐ xià gè fú qí fú, tài miào lìng liáng yùn lìng rù shí zūn léi jí bì. měi shì xī zūn èr: yī shí xuán jiǔ, wèi shàng yī shí lǐ qí, cì zhī. wèi míng èr kè, fèng lǐ shuài zàn zhě xiān rù jiù wèi. zàn yǐn yǐn yù shǐ tài zhù yǐ xià zài bài rù, xíng sǎo chú jiē rú cháng. zì" jiāng gào" yǐ xià zhì cǐ, yǔ tài gōng miào yí tóng. zàn yǐn yǐn tài miào lìng tài zhù gōng wéi lìng zì dōng jiē shēng, rù, kāi kǎn shì, fèng chū xiàn zǔ yǐ xià shén zhǔ, gè zhì yú zuò rú cháng yí. gè yǐn jiù wèi. yòu zàn yǐn yǐn gào guān yǐ cì rù jiù wèi. lì dìng, fèng lǐ yuē:" zài bài." gào guān yǐ xià jiē zài bài. qí xiān bài zhě bù bài. tài gōng miào zàn yǐn yǐn miào lìng tài zhù děng rù, dāng jiē xián běi miàn xī shàng. lì dìng, fèng lǐ yuē:" zài bài." miào lìng yǐ xià jiē zài bài. shēng zì dōng jiē rù jiù wèi. lì dìng, fèng lǐ yuē:" zài bài." gào guān yǐ xià jiē zài bài. tài guān lìng chū, shuài jìn zhuàn zhě fèng zhuàn chén yú dōng mén wài. yè zhě yǐn zhū jiāng yǐ xià rù jiù wèi. lì dìng, fèng lǐ yuē:" zài bài." zhū jiāng yǐ xià jiē zài bài.
告日未明十刻，太官令先具牢饌如常。（其饌每室用特牲一。太公廟具酒脯醢。）未明三刻，諸告官以下各服其服，太廟令、良醞令入實樽罍及幣。（每室犧樽二：一實玄酒，為上；一實醴齊，次之。）未明二刻，奉禮帥贊者先入就位。贊引引御史、太祝以下再拜入，行掃除皆如常。（自"將告"以下至此，與太公廟儀同。）贊引引太廟令、太祝、宮闈令自東階升，入，開埳室，奉出獻祖以下神主，各置於座如常儀。各引就位。又贊引引告官以次入就位。立定，奉禮曰："再拜。"告官以下皆再拜。（其先拜者不拜。太公廟贊引引廟令、太祝等入，當階閒北面西上。立定，奉禮曰："再拜。"廟令以下皆再拜。升自東階入就位。立定，奉禮曰："再拜。"告官以下皆再拜。）太官令出，帥進饌者奉饌陳於東門外。謁者引諸將以下入就位。立定，奉禮曰："再拜。"諸將以下皆再拜。

yè zhě jìn gào guān zhī zuǒ, bái:" yǒu sī jǐn jù, qǐng xíng shì." hái běn wèi. zhū zhù qǔ bì yú fěi, gè lì yú zūn suǒ. tài guān lìng yǐ xià zhì cǐ, tài gōng miào yí tóng. yè zhě yǐn gào guān shēng zì dōng jiē, yì xiàn zǔ shì hù qián běi xiàng lì. tài zhù yǐ bì jìn, dōng xiàng shòu gào guān, gào guān shòu, jìn, rù shì, běi miàn guì diàn yú xiàn zǔ zuò, fǔ fú, xìng, chū hù, běi xiàng zài bài qì, cì yì zǔ yǐ xià bìng rú shàng yí. yè zhě yǐn hái běn wèi, zhù hái zūn suǒ. tài gōng miào yè zhě yǐn gào guān shēng dōng jiē, yì tài gōng zuò qián běi xiàng lì. tài zhù yǐ bì dōng xiàng shòu gào guān, gào guān shòu, jìn, běi miàn guì diàn yú tài gōng zuò qián, fǔ fú, xìng, shǎo tuì, běi xiàng zài bài qì, yè zhě yǐn gào guān dāng liú hóu zuò, shòu bì diàn yì rú zhī. tài guān lìng yǐn zhuàn rù, zì zhèng mén shēng tài jiē, zhū zhù yíng yǐn yú jiē shàng, gè shè yú shén zuò qián qì, tài guān zhī shǔ hái běn wèi qì, zhū zhù gè hái zūn suǒ. yè zhě yǐn gào guān guàn xǐ zhuó xiàn dú zhù wén, zì jiǔ shì yǐ xià jí yǐn fú shòu zuò jiē rú cháng yí. zài bài qì, yè zhě yǐn gào guān jiàng fù wèi. tài gōng miào diàn bì qì, yè zhě yǐn gào guān shēng zì dōng jiē, zhuó xiàn tài gōng jí liú hóu bìng rú cháng yí. gào guān yǐn fú jiāng qì, yè zhě yǐn zhū jiāng shēng dōng jiē, jìn dāng huáng kǎo ruì zōng dà shèng zhēn huáng dì miào shì hù qián, běi miàn xī shàng. chū zhū jiāng shēng, zhū zhù shuài zhāi láng yǐ jué zhuó fú jiǔ yì zhū jiāng zhī dōng, xī miàn běi shàng. zhū jiāng jiē zài bài shòu jué, guì jì jiǔ, cuì jiǔ, diàn jué, fǔ fú, xìng. zhū zhù shuài zhāi láng jìn zǔ, jiǎn shén qián zuò ròu, yǐ cì shòu zhū jiāng. zhū jiāng shòu yǐ shòu zhāi láng. zhū jiāng jù guì qǔ jué, suì yǐn zú jué. tài zhù shuài zhāi láng shòu jué, fù yú diàn. zhū jiāng fǔ fú, xìng, zài bài qì, yè zhě yǐn zhū jiāng jiàng fù wèi. fèng lǐ yuē:" zài bài." zhū jiāng yǐ xià jiē zài bài, yè zhě yǐn chū. zhū zhù gè jìn shén zuò qián, guì chè dòu, fǔ fú, xìng, hái zūn suǒ. fèng lǐ yuē:" cì zuò." zàn zhě chàng:" zài bài." zài wèi zhě jù zài bài. yǐ yǐn fú shòu zuò zhě bù bài. tài gōng miào wú zhū jiāng bài xiàn zhī yí. fèng lǐ yuē:" zài bài." gào guān yǐ xià jiē zài bài qì, yè zhě jìn gào guān zhī zuǒ, bái:" qǐng jiù wàng yì wèi." yè zhě yǐn gào guān jiù wàng yì wèi, zhì lǐ bì rú cháng yí. qí tián tǔ, kǎn dōng xī gè èr rén. tài gōng miào tóng shàng. tài miào lìng nà shén zhǔ rú cháng yí, zhù bǎn fán yú zhāi fāng.
謁者進告官之左，白："有司謹具，請行事。"還本位。諸祝取幣於篚，各立於樽所。（太官令以下至此，太公廟儀同。）謁者引告官升自東階，詣獻祖室戶前北向立。太祝以幣進，東向授告官，告官受，進，入室，北面跪奠於獻祖座，俯伏，興，出戶，北向再拜訖，次懿祖以下並如上儀。謁者引還本位，祝還樽所。（太公廟謁者引告官升東階，詣太公座前北向立。太祝以幣東向授告官，告官受，進，北面跪奠於太公座前，俯伏，興，少退，北向再拜訖，謁者引告官當留侯座，受幣奠亦如之。）太官令引饌入，自正門升太階，諸祝迎引於階上，各設於神座前訖，太官之屬還本位訖，諸祝各還樽所。謁者引告官盥洗、酌獻、讀祝文，自九室以下及飲福、受胙皆如常儀。再拜訖，謁者引告官降復位。（太公廟奠幣訖，謁者引告官升自東階，酌獻太公及留侯並如常儀。）告官飲福將訖，謁者引諸將升東階，進當皇考睿宗大聖真皇帝廟室戶前，北面西上。初諸將升，諸祝帥齋郎以爵酌福酒詣諸將之東，西面北上。諸將皆再拜受爵，跪祭酒，啐酒，奠爵，俯伏，興。諸祝帥齋郎進俎，減神前胙肉，以次授諸將。諸將受以授齋郎。諸將俱跪取爵，遂飲卒爵。太祝帥齋郎受爵，復於坫。諸將俯伏，興，再拜訖，謁者引諸將降復位。奉禮曰："再拜。"諸將以下皆再拜，謁者引出。諸祝各進神座前，跪徹豆，俯伏，興，還樽所。奉禮曰："賜胙。"贊者唱："再拜。"在位者俱再拜。（已飲福受胙者不拜。太公廟無諸將拜獻之儀。）奉禮曰："再拜。"告官以下皆再拜訖，謁者進告官之左，白："請就望瘞位。"謁者引告官就望瘞位，至禮畢如常儀。其窴土，埳東西各二人。（太公廟同上。）太廟令納神主如常儀，祝版燔於齋坊。

ruò kǎi xuán, wéi chén fú guó jí jūn shí yú nán mén wài, běi miàn xī shàng, qí gào yí rú shàng.
若凱旋，唯陳俘馘及軍實於南門外，北面西上，其告儀如上。

zhòng chūn sì mǎ zǔ
仲春祀馬祖

jiāng sì, yǒu sī shì rì rú bié yí. yǐ xià xiān mù mǎ shè mǎ bù jiē shì rì.
將祀，有司筮日如別儀。（以下先牧、馬社、馬步皆筮日。）

qián sì sān rì, yīng xiǎng zhī guān sàn zhāi èr rì zhì zhāi yī rì rú bié yí.
前祀三日，應享之官散齋二日、致齋一日如別儀。

qián sì èr rì, shǒu gōng shè sì guān cì yú dōng wěi wài dào nán, běi xiàng xī shàng. chén zhuàn màn yú nèi wěi wài. jiāo shè lìng jī chái yú liáo tán, fāng gāo wǔ chǐ. tài guān lìng jù tè shēng zhī zhuàn.
前祀二日，守宮設祀官次於東壝外道南，北向西上。陳饌幔於內壝外。郊社令積柴於燎壇，方高五尺。太官令具特牲之饌。

qí rì wèi míng èr kè, tài shǐ lìng jiāo shè lìng shēng shè shén zuò yú tán shàng, xí yǐ guǎn, nán xiàng. fèng lǐ shè xiàn guān wèi yú tán dōng nán, xī xiàng zhí shì wèi yòu yú dōng nán, jù xī xiàng běi shàng. shè fèng lǐ wèi yú xiàn guān xī nán, zàn zhě èr rén zài nán chà tuì. yòu shè fèng lǐ zàn zhě wèi yú liáo tán dōng běi, jù xī xiàng běi shàng. shè wàng liáo wèi dāng chái tán běi, nán xiàng. shè sì guān děng mén wài wèi yú dōng wěi wài dào nán, xī shàng. jiāo shè lìng shè jiǔ zūn yú tán shàng dōng nán yú, běi xiàng. xǐ yú tán dōng nán, běi xiàng, zhí zūn fěi zhě rú cháng, bì fěi yú zūn suǒ.
其日未明二刻，太史令、郊社令升設神座於壇上，席以莞，南向。奉禮設獻官位於壇東南，西向；執事位又於東南，俱西向北上。設奉禮位於獻官西南，贊者二人在南差退。又設奉禮讚者位於燎壇東北，俱西向北上。設望燎位當柴壇北，南向。設祀官等門外位於東壝外道南，西上。郊社令設酒樽於壇上東南隅，北向。洗於壇東南，北向，執樽篚者如常，幣篚於樽所。

wèi míng yī kè, tài zhù xiàn guān děng gè fú qí fú, jiāo shè lìng yǔ liáng yùn lìng rù shí zūn léi jí bì.
未明一刻，太祝、獻官等各服其服，郊社令與良醞令入實樽罍及幣。

zhì míng, yè zhě yǐn xiàn guān yǐ xià jù jiù mén wài wèi. fèng lǐ láng shuài zàn zhě xiān rù jiù wèi. zàn yǐn yǐn tài zhù yǔ zhí zūn léi fěi mì zhě rù, dāng tán nán chóng xíng, běi miàn xī shàng. lì dìng, fèng lǐ yuē:" zài bài." zàn zhě chéng chuán, tài zhù yǐ xià jù zài bài. tài zhù yǔ zhí zūn zhě, shēng dōng jiē, zhì zūn suǒ, zhí léi xǐ fěi mì zhě gè jiù wèi. yè zhě yǐn xiàn guān yǐ xià rù jiù wèi. lì dìng, fèng lǐ yuē:" zài bài." zài wèi zhě jù zài bài.
質明，謁者引獻官以下俱就門外位。奉禮郎帥贊者先入就位。贊引引太祝與執樽罍篚冪者入，當壇南重行，北面西上。立定，奉禮曰："再拜。"贊者承傳，太祝以下俱再拜。太祝與執樽者，升東階，至樽所，執罍洗篚冪者各就位。謁者引獻官以下入就位。立定，奉禮曰："再拜。"在位者俱再拜。

yè zhě jìn xiàn guān zhī zuǒ, bái:" yǒu sī jǐn jù, qǐng xíng shì." tuì fù wèi. tài guān lìng chū yì zhuàn suǒ, tài zhù guì qǔ bì yú fěi, xìng, lì zūn suǒ. yè zhě yǐn xiàn guān yì shén zuò qián, běi miàn lì. tài zhù fèng bì dōng xiàng shòu xiàn guān, xiàn guān shòu bì, jìn, běi miàn guì diàn yú shén zuò, fǔ fú, xìng, shǎo tuì, běi miàn zài bài, yè zhě yǐn xiàn guān hái běn wèi. tài guān lìng yǐn zhuàn rù, shēng xī bì, tài zhù yíng yǐn yú tán shàng, shè yú shén zuò qián qì, tài guān lìng yǐ xià jiàng fù wèi, tài zhù hái zūn suǒ. yè zhě yǐn xiàn guān yì léi xǐ, guàn shǒu xǐ jué qì, yè zhě yǐn xiàn guān shēng zì nán bì, yì jiǔ zūn suǒ, zhí zūn zhě jǔ mì, xiàn guān zhuó jiǔ, yè zhě yǐn xiàn guān jìn shén zuò qián, běi xiàng guì diàn jué, fǔ fú, xìng, shǎo tuì běi xiàng lì. tài zhù chí bǎn jìn yú shén zuò zhī yòu, dōng miàn guì dú zhù wén yuē:" wéi mǒu nián suì cì yuè shuò rì, tiān zǐ jǐn qiǎn jù guān chén xìng míng, zhāo gào yú mǎ zǔ tiān sì zhī shén: yuán yǐ chūn jì, yóu pìn yú mù, zhī jiàn zhì bì xī qí, zī shèng shù pǐn, míng jiàn yú mǎ zǔ tiān sì zhī shén, shàng xiǎng." qì, xìng. xiàn guān zài bài. tài zhù jìn, guì diàn bǎn yú shén zuò, fǔ fú, xìng, hái zūn suǒ. tài zhù yǐ jué zhuó fú jiǔ, jìn xiàn guān zhī yòu, xī xiàng lì. xiàn guān zài bài, shòu jué, guì jì jiǔ, suì yǐn zú jué. tài zhù jìn shòu jué, fù yú diàn. xiàn guān fǔ fú, xìng. tài zhù shuài zhāi láng jìn zǔ, jiǎn shén qián zuò ròu, yǐ shòu xiàn guān. xiàn guān shòu yǐ shòu zhāi láng, yè zhě yǐn xiàn guān jiàng zì nán bì, hái běn wèi. tài zhù jìn, guì chè dòu, fǔ fú, xìng, hái zūn suǒ. fèng lǐ yuē:" zài bài." zài wèi zhě jiē zài bài. yǐ yǐn fú shòu zuò zhě bù bài. fèng lǐ yòu yuē:" zài bài." zài wèi zhě jù zài bài.
謁者進獻官之左，白："有司謹具，請行事。"退復位。太官令出詣饌所，太祝跪取幣於篚，興，立樽所。謁者引獻官詣神座前，北面立。太祝奉幣東向授獻官，獻官受幣，進，北面跪奠於神座，俯伏，興，少退，北面再拜，謁者引獻官還本位。太官令引饌入，升西陛，太祝迎引於壇上，設於神座前訖，太官令以下降復位，太祝還樽所。謁者引獻官詣罍洗，盥手洗爵訖，謁者引獻官升自南陛，詣酒樽所，執樽者舉冪，獻官酌酒，謁者引獻官進神座前，北向跪奠爵，俯伏，興，少退北向立。太祝持版進於神座之右，東面跪讀祝文曰："維某年歲次月朔日，天子謹遣具官臣姓名，昭告於馬祖天駟之神：爰以春季，游牝於牧，祗薦制幣犧齊，粢盛庶品，明薦於馬祖天駟之神，尚饗。"訖，興。獻官再拜。太祝進，跪奠版於神座，俯伏，興，還樽所。太祝以爵酌福酒，進獻官之右，西向立。獻官再拜，受爵，跪祭酒，遂飲卒爵。太祝進受爵，復於坫。獻官俯伏，興。太祝帥齋郎進俎，減神前胙肉，以授獻官。獻官受以授齋郎，謁者引獻官降自南陛，還本位。太祝進，跪徹豆，俯伏，興，還樽所。奉禮曰："再拜。"在位者皆再拜。（已飲福受胙者不拜。）奉禮又曰："再拜。"在位者俱再拜。

yè zhě jìn xiàn guān zhī zuǒ, bái:" qǐng jiù wàng liáo wèi." yè zhě yǐn xiàn guān jiù wàng liáo wèi, nán xiàng lì. fèng lǐ yòu shuài zàn zhě tuì lì yú liáo tán dōng běi wèi. tài zhù jìn shén zuò qián, guì qǔ zhì bì zhù bǎn jué jiǔ, yòu yǐ zǔ zài shēng tǐ jì shǔ fàn, xìng, jiàng zì nán bì, nán xíng, dāng chái tán dōng nán xíng, zì nán bì dēng chái tán, yǐ bì jiǔ zhù bǎn zhuàn zhì chái shàng qì, fèng lǐ yuē:" kě liáo." dōng xī miàn gè èr rén yǐ jù liáo, huǒ qǐ, yǐ jù tóu tán shàng. huǒ bàn chái, yè zhě jìn xiàn guān zhī zuǒ, bái:" lǐ bì." suì yǐn xiàn guān yǐ xià chū, fèng lǐ zàn zhě hái běn wèi. zàn yǐn yǐn tài zhù yǐ xià jù fù zhí shì wèi. lì dìng, fèng lǐ yuē:" zài bài." tài zhù yǐ xià jiē zài bài, zàn yǐn yǐn chū.
謁者進獻官之左，白："請就望燎位。"謁者引獻官就望燎位，南向立。奉禮又帥贊者退立於燎壇東北位。太祝進神座前，跪取制幣、祝版、爵酒，又以俎載牲體、稷黍飯，興，降自南陛，南行，當柴壇東南行，自南陛登柴壇，以幣、酒、祝版、饌置柴上訖，奉禮曰："可燎。"東西面各二人以炬燎，火起，以炬投壇上。火半柴，謁者進獻官之左，白："禮畢。"遂引獻官以下出，奉禮、贊者還本位。贊引引太祝以下俱復執事位。立定，奉禮曰："再拜。"太祝以下皆再拜，贊引引出。

zhòng xià xiǎng xiān mù zhòng qiū jì mǎ shè zhòng dōng jì mǎ bù fù
仲夏享先牧（仲秋祭馬社、仲冬祭馬步附）

qián xiǎng sān rì, yīng xiǎng zhī guān sàn zhāi èr rì yú zhèng qǐn, zhì zhāi yī rì yú xiǎng suǒ. yòu xiào sǎo chú tán zhī nèi wài, wèi yì kǎn yú tán zhī rén dì, fāng shēn qǔ zú róng wù. wèi wèi shè xiǎng guān cì yú dōng wěi wài dào nán, běi xiàng xī shàng. tài guān lìng jù tè shēng zhī zhuàn.
前享三日，應享之官散齋二日於正寢，致齋一日於享所。右校掃除壇之內外，為瘞埳於壇之壬地，方深取足容物。衛尉設享官次於東壝外道南，北向西上。太官令具特牲之饌。

qí rì wèi míng èr kè, yǐ xià zhì shè zàn zhě wèi yú yì kǎn xī nán, tóng mǎ zǔ yí. shè yì kǎn wèi yú tán zhī xī nán, běi xiàng. shè xiǎng guān yǐ xià mén wài wèi, yǐ xià zhì dú zhù wén, rú mǎ zǔ yí. zhù wén yuē" zhāo gào yú xiān mù zhī shén, zhào kāi mù yǎng, jué lì wú qióng, shì yīn bān mǎ, yuán yǐ zhì bì" yún yún, shàng xiǎng. qì, xìng, xiàn guān zài bài. tài zhù jìn guì chè yǐ xià, zhì fán bǎn, rú mǎ zǔ yí. qí kǎn tián tǔ dōng xī gè èr rén. jì mǎ shè zhù wén yuē: wéi shén zhào jiào rén chéng, yòng lài yú jīn, shì yīn sì pū, yuán yǐ zhì bì yún yún, shàng xiǎng. mǎ bù zhù wén yuē: wéi shén wèi guó suǒ zhòng, zài yú xián mù, shén qí píng zī xiōng tè, shǐ wú yǒu hài, zài yīn xiàn xiào, yuán yǐ zhì bì yún yún. shàng xiǎng.
其日未明二刻，以下至設贊者位於瘞埳西南，同馬祖儀。設瘞埳位於壇之西南，北向。設享官以下門外位，以下至讀祝文，如馬祖儀。祝文曰"昭告於先牧之神，肇開牧養，厥利無窮，式因頒馬，爰以制幣"云云，尚饗。訖，興，獻官再拜。太祝進跪徹以下，至燔版，如馬祖儀。其埳窴土東西各二人。（祭馬社祝文曰：惟神肇教人乘，用賴於今，式因肆仆，爰以制幣云云，尚饗。馬步祝文曰：惟神為國所重，在於閒牧，神其屏茲凶慝，使無有害，載因獻校，爰以制幣云云。尚饗。）

hé shuò fá gǔ èr zhì èr fēn jí bù　 zhū zhōu hé shuò fá gǔ fù
合朔伐鼓（二至二分即不　諸州合朔伐鼓附）

qí rì hé shuò, qián èr kè, jiāo shè lìng jí mén pū gè fú chì zé jiàng yī, shǒu sì mén, lìng xún mén jiān chá. gǔ chuī lìng píng jīn zé, cōng zhě, shuài gōng rén yǐ fāng sè zhí huī liú, fēn zhì sì mén wū xià, lóng shé gǔ suí shè yú zuǒ. dōng mén zhě lì yú běi shú, nán miàn nán mén zhě lì yú dōng shú, xī miàn xī mén zhě lì yú nán shú, běi miàn běi mén zhě lì yú xī shú, dōng miàn. mén cè táng yuē shú. huī gàng gè zhǎng yī zhàng. liú yǐ fāng sè, gè zhǎng bā chǐ. duì zhèng yī rén zhe píng jīn zé cōng zhě, zhí dāo, shuài wèi shì wǔ rén zhí wǔ bīng yú gǔ wài, máo chù dōng, jǐ zài nán, fǔ yuè zài xī, shuò zài běi. jiāo shè lìng lì zǎn yú shè tán sì yú, yǐ zhū sī shéng yíng zhī. tài shǐ guān yī rén zhe chì zé chì yī, lì yú shè tán běi, xiàng rì guān biàn. huáng huī cì zhī lóng gǔ yī miàn, cì zhī zài běi gōng yī zhāng, shǐ sì zhī, cì zhī. zhū gōng gǔ jìng lì hòu. rì yǒu biàn, shǐ guān yuē:" xiáng yǒu biàn." gōng rén qí jǔ huī, lóng gǔ qí fā shēng rú léi. shǐ guān chēng" zhǐ", gōng rén bà gǔ. qí rì fèi wù, bǎi guān shǒu běn sī. rì yǒu biàn, huáng dì sù fú, bì zhèng diàn bǎi guān yǐ xià jiē sù fú, gè yú tīng shì qián chóng xíng, měi děng yì wèi, xiàng rì lì. míng fù ér zhǐ. zhū zhōu fá gǔ: qí rì jiàn rì yǒu biàn zé fèi wù, suǒ sī zhì gǔ yú cì shǐ tīng shì qián. cì shǐ jí zhōu guān jiǔ pǐn yǐ shàng jù sù fú, lì yú gǔ hòu, chóng xíng, měi děng yì wèi, xiàng rì, cì shǐ xiān jī gǔ, zhí shì dài zhī. míng fù jù zhǐ.
其日合朔，前二刻，郊社令及門仆各服赤幘絳衣，守四門，令巡門監察。鼓吹令平巾幘，蔥褶，帥工人以方色執麾旒，分置四門屋下，龍蛇鼓隨設於左。東門者立於北塾，南面；南門者立於東塾，西面；西門者立於南塾，北面；北門者立於西塾，東面。（門側堂曰塾。麾槓各長一丈。旒以方色，各長八尺。）隊正一人著平巾幘、蔥褶，執刀，帥衛士五人執五兵於鼓外，矛處東，戟在南，斧鉞在西，槊在北。郊社令立攢於社壇四隅，以朱絲繩縈之。太史官一人著赤幘、赤衣，立於社壇北，向日觀變。黃麾次之；龍鼓一面，次之在北；弓一張，矢四隻，次之。諸工鼓靜立候。日有變，史官曰："祥有變。"工人齊舉麾，龍鼓齊發聲如雷。史官稱"止"，工人罷鼓。其日廢務，百官守本司。日有變，皇帝素服，避正殿；百官以下皆素服，各於廳事前重行，每等異位，向日立。明復而止。（諸州伐鼓：其日見日有變則廢務，所司置鼓於刺史廳事前。刺史及州官九品以上俱素服，立於鼓後，重行，每等異位，向日，刺史先擊鼓，執事代之。明復俱止。）

dà nuó zhū zhōu xiàn nuó fù
大儺（諸州縣儺附）

dà nuó zhī lǐ.
大儺之禮。

qián yī rì, suǒ sī zòu wén. xuǎn rén nián shí èr yǐ shàng shí liù yǐ xià wèi zhèn zi, zhe jiǎ miàn, yī chì bù cōng zhě. èr shí sì rén wèi yī duì, liù rén zuò yī xíng. zhí shì zhě shí èr rén, zhe chì zé gōu yī, zhí biān. gōng rén èr shí èr rén: qí yī rén fāng xiāng shì, zhe jiǎ miàn, huáng jīn sì mù, méng xióng pí, xuán yī zhū shang, yòu zhí gē, zuǒ zhí dùn qí yī rén wèi chàng shuài, zhe jiǎ miàn, pí yī, zhí bàng gǔ jiǎo gè shí, hé wèi yī duì. duì bié gǔ chuī lìng yī rén, tài bo lìng yī rén, gè jiān suǒ bù wū shī èr rén. lìng yǐ xià jiē fú píng jīn zé cōng zhě. zhōu xiàn nuó, fāng xiāng sì rén zhí gē dùn, chàng lǜ sì rén. zhèn zi, dū du jí shàng zhōu liù shí rén, zhōng xià zhōu sì shí rén, xiàn jiē èr shí rén. fāng xiāng chàng lǜ, xiàn jiē èr rén, jiē yǐ zá zhí chà zhī. qí zhèn zi, qǔ rén nián shí wǔ yǐ xià, shí sān yǐ shàng chōng zhī. yòu zá zhí bā rén, sì rén zhí gǔ táo, sì rén zhí biān. gē, jīn yǐ xiǎo jǐ. yǐ zhú è guǐ yú jìn zhōng. yǒu sī xiān bèi měi mén xióng jī jí jiǔ, nǐ yú gōng chéng zhèng mén huáng chéng zhū mén zhé ráng shè jì. tài zhù yī rén, zhāi láng sān rén, yòu xiào wèi yì kǎn, gè yú huáng chéng zhōng mén wài zhī yòu, fāng shēn chēng qí shì. xiān yī rì zhī xī, nuó zhě gè fù jí suǒ, jù qí qì fú, yī cì chén bù yǐ dài shì. zhū zhōu xiàn nuó zé qián yī rì zhī xī, suǒ sī shuài lǐng sù yú fǔ mén wài. qí xiàn mén yì rú zhī.
前一日，所司奏聞。選人年十二以上、十六以下為侲子，著假面，衣赤布蔥褶。二十四人為一隊，六人作一行。執事者十二人，著赤幘褠衣，執鞭。工人二十二人：其一人方相氏，著假面，黃金四目，蒙熊皮，玄衣朱裳，右執戈，左執楯；其一人為唱帥，著假面，皮衣，執棒；鼓角各十，合為一隊。隊別鼓吹令一人，太卜令一人，各監所部巫師二人。（令以下皆服平巾幘、蔥褶。州縣儺，方相四人執戈楯，唱率四人。侲子，都督及上州六十人，中下州四十人，縣皆二十人。方相、唱率，縣皆二人，皆以雜職差之。其侲子，取人年十五以下，十三以上充之。又雜職八人，四人執鼓鞉，四人執鞭。戈，今以小戟。）以逐惡鬼於禁中。有司先備每門雄雞及酒，擬於宮城正門、皇城諸門磔禳設祭。太祝一人，齋郎三人，右校為瘞埳，各於皇城中門外之右，方深稱其事。先一日之夕，儺者各赴集所，具其器服，依次陳布以待事。（諸州縣儺則前一日之夕，所司帥領宿於府門外。其縣門亦如之。）

qí rì wèi míng, zhū wèi yī shí kè lēi suǒ bù, tún mén liè zhàng, jìn zhàng rù chén yú jiē xià rú cháng yí. gǔ chuī lìng shuài nuó zhě gè jí yú gōng mén wài. zhū zhōu xiàn, wèi biàn sè, suǒ sī bái cì shǐ xiàn lìng, qǐng yǐn nuó zhě rù. nèi shì yì huáng dì suǒ yù diàn qián, zòu:" zhèn zi bèi, qǐng zhú yì." qì, chū mìng nèi sì bó liù rén, fēn yǐn nuó zhě yú qián zhǎng lè mén yǒng ān mén, yǐ cì rù, zhì zuǒ yòu shàng gé, gǔ zào yǐ jìn. fāng xiāng shì zhí gē yáng dùn, zhū zhōu xiàn nuó, jiāng biàn sè, huàn zhě èr rén chū mén, gè zhí qīng huī, yǐn nuó zhě rù. wú huàn zhě wài rén yǐn dǎo. yú shì nuó, jī gǔ táo, jù zào hū, gǔ biān gē dùn ér rù. chàng lǜ zhèn zi hé yuē:" jiǎ zuò shí dǎi xiōng, fèi wèi shí yì, xióng bó shí mèi, téng jiǎn shí bù xiáng, lǎn zhū shí jiù, bó qí shí mèng, qiáng liáng zǔ míng gòng shí zhé sǐ jì shēng, wěi suí shí guān, cuò duàn shí jù, qióng qí téng gēn gòng shí gǔ. fán shǐ shí èr shén zhuī è guǐ xiōng, hè rǔ qū, lā rǔ gàn, jié jiě rǔ jī ròu, chōu rǔ fèi cháng, rǔ bù jí qù, hòu zhě wèi liáng." chàng lǜ zhèn zi yǐ xià, zhū zhōu xiàn nuó tóng. zhōu hū qì, qián hòu gǔ zào ér chū. zhū duì gè qù shùn tiān mén yǐ chū, fēn yì chéng mén, chū guō ér zhǐ.
其日未明，諸衛依時刻勒所部，屯門列仗，近仗入陳於階下如常儀。鼓吹令帥儺者各集於宮門外。（諸州縣，未辨色，所司白刺史縣令，請引儺者入。）內侍詣皇帝所御殿前，奏："侲子備，請逐疫。"訖，出命內寺伯六人，分引儺者於前長樂門、永安門，以次入，至左右上閤，鼓譟以進。方相氏執戈揚楯，（諸州縣儺，將辨色，宦者二人出門，各執青麾，引儺者入。無宦者外人引導。於是儺，擊鼓鞉，俱譟呼，鼓鞭戈楯而入。）唱率侲子和曰："甲作食〈歹凶〉，胇胃食疫，雄伯食魅，騰簡食不祥，覽諸食咎，伯奇食夢，強梁、祖明共食磔死寄生，委隨食觀，錯斷食巨，窮奇、騰根共食蠱。凡使十二神追惡鬼凶，赫汝軀，拉汝幹，節解汝肌肉，抽汝肺腸，汝不急去，後者為糧。"（唱率侲子以下，諸州縣儺同。）周呼訖，前後鼓譟而出。諸隊各趣順天門以出，分詣城門，出郭而止。

nuó zhě jiāng chū, zhù bù shén xí dāng zhōng mén, nán xiàng. chū qì, zǎi shǒu zhāi láng pì shēng xiōng, zhé zhī shén xí zhī xī, jiè yǐ xí, běi shǒu. zhāi láng zhuó jiǔ, tài zhù shòu diàn zhī. zhù shǐ chí bǎn yú zuò yòu, guì dú zhù wén zhū zhōu xiàn nuó, huàn zhě yǐn zhī, biàn suǒ zhū shì jí mén xiàng qì, huàn zhě yǐn chū zhōng mén, suǒ sī jiē yǐn chū, réng gǔ zào ér chū dà mén wài, fēn wèi sì bù, gè qù sì chéng mén, chū guō ér zhǐ. chū nuó zhě rù, zhù wǔ rén gè shuài zhí shì zhě, yǐ jiǔ pú gè yì zhōu mén jí chéng sì mén nuó zhě chū, biàn zhuó jiǔ diàn pú yú mén yòu, ráng zhù ér zhǐ, nǎi jǔ jiǔ pú mái yú xī nán. jiǔ yǐ jué, pú yǐ biān. yuē:" wéi mǒu nián suì cì yuè shuò rì, tiān zǐ qiǎn tài zhù chén xìng míng, zhāo gào yú tài yīn zhī shén: xuán dōng yǐ xiè, qīng yáng yù jié, wéi shén bǐng chú xiōng lì, bǐ wú hòu jiān, jǐn yǐ qīng zhuó jìng jiàn yú tài yīn zhī shén, shàng xiǎng." qì, xìng, diàn bǎn yú xí, nǎi jǔ shēng bìng jiǔ yì yú kǎn, qì, tuì. qí nèi sì bó dǎo yǐn chū shùn tiān mén wài, zhǐ. zhū zhōu xiàn nuó, qí zhù wén yuē:" wéi mǒu nián suì cì yuè shuò rì, zi zhù xìng míng gǎn zhāo gào yú tài yīn zhī shén: hán wǎng shǔ lái, yīn yáng zhī cháng dù, wéi shén yǐ píng dǎi xiōng lì, jǐn yǐ jiǔ pú zhī diàn, jìng jì yú shén, shàng xiǎng."
儺者將出，祝布神席當中門，南向。出訖，宰手齋郎疈牲匈，磔之神席之西，藉以席，北首。齋郎酌酒，太祝受奠之。祝史持版於座右，跪讀祝文（諸州縣儺，宦者引之，遍索諸室及門巷訖，宦者引出中門，所司接引出，仍鼓譟而出大門外，分為四部，各趣四城門，出郭而止。初儺者入，祝五人各帥執事者，以酒脯各詣州門及城四門；儺者出，便酌酒奠脯於門右，禳祝而止，乃舉酒脯埋於西南。酒以爵，脯以籩。）曰："維某年歲次月朔日，天子遣太祝臣姓名，昭告於太陰之神：玄冬已謝，青陽馭節，惟神屏除凶厲，俾無後艱，謹以清酌敬薦於太陰之神，尚饗。"訖，興，奠版於席，乃舉牲並酒瘞於埳，訖，退。其內寺伯導引出順天門外，止。（諸州縣儺，其祝文曰："維某年歲次月朔日，子祝姓名敢昭告於太陰之神：寒往暑來，陰陽之常度，惟神以屏〈歹凶〉厲，謹以酒脯之奠，敬祭於神，尚饗。"）