strong lǐ jiǔ shí wǔ kāi yuán lǐ zuǎn lèi sān shí xiōng lǐ èr strong
禮九十五 開元禮纂類三十 凶禮二

fù zòu
訃奏

huáng dì wèi wài zǔ fù mǔ jǔ āi
皇帝為外祖父母舉哀

běn sī sàn xià qí lǐ, suǒ sī suí zhí gōng bàn. shàng shě fèng yù xiān yú bié diàn shè sù xià chuáng xí, wèi jǔ āi chéng fú wèi, nán xiàng. shàng yī fèng yù xiān zhì xiǎo gōng wǔ yuè zhī fú. shǒu gōng xiān yú jǔ āi diàn wài mén zhī wài, suí biàn shè bǎi guān wén wǔ cì rú cháng.
本司散下其禮，所司隨職供辦。尚舍奉御先於別殿設素下床蓆，為舉哀成服位，南向。尚衣奉御先制小功五月之服。守宮先於舉哀殿外門之外，隨便設百官文武次如常。

qí rì jǔ āi qián sān kè, zhū wèi tún mén liè zhàng rú cháng, zhū yīng péi wèi zhě bìng fù jí cì suǒ, diǎn yí yú jǔ āi diàn mén wài bù bǎi guān wèi yì rú cháng. yòu yú diàn qián shè zhū wáng sān pǐn yǐ shàng kū wèi, wén dōng wǔ xī, chóng xíng běi miàn, xiāng duì wèi shǒu, zhū qīn wèi yú wén wǔ guān wǔ pǐn zhī xià. huáng zōng qīn zài dōng, yì xìng qīn zài xī. yòu yú jiē xià dāng yù wèi běi xiàng shè tài wèi fèng wèi wèi. wén wǔ bǎi guān dào, rù cì gǎi fú sù fú. shì zhōng bǎn zòu:" qǐng zhōng yán." yì zài sān kè zhī qián, shàng yī fèng yù yǐ qiè fèng cuī fú shēng, lì yú diàn dōng xián běi miàn. diǎn yè yǐn zhū wáng bǎi guān yī pǐn yǐ xià jiǔ pǐn yǐ shàng jù jiù mén wài wèi. wén wǔ shì wèi zhī guān yì gé fèng yíng.
其日舉哀前三刻，諸衛屯門列仗如常，諸應陪慰者並赴集次所，典儀於舉哀殿門外布百官位亦如常。又於殿前設諸王三品以上哭位，文東武西，重行北面，相對為首，諸親位於文武官五品之下。（皇宗親在東，異姓親在西。）又於階下當御位北向設太尉奉慰位。文武百官到，入次改服素服。侍中版奏："請中嚴。"亦在三刻之前，尚衣奉御以篋奉縗服升，立於殿東閒北面。典謁引諸王百官一品以下九品以上俱就門外位。文武侍衛之官詣閤奉迎。

jǔ āi qián yī kè, shì zhōng bǎn zòu:" wài bàn." huáng dì fú sù fú, yù yú chū, shēng bié diàn, jiàng yú, jí kū wèi nán xiàng zuò, shì wèi rú cháng. zhì shí, shì zhōng guì zòu:" qǐng wèi gù mǒu guān ruò mǒu jùn jūn. jǔ āi." fǔ fú, xìng. huáng dì kū, shí wǔ jǔ shēng. shì zhōng guì zòu:" qǐng kū zhǐ chéng fú." fǔ fú, xìng. huáng dì zhǐ. shàng yī fèng yù yǐ qiè fèng cuī fú jìn, guì shòu, xìng, réng zàn biàn fú yān. yú biàn fú, zé quán shè bù zhàng, yǐ ér qù zhī. chéng fú yǐ, shì zhōng yòu guì zòu:" qǐng kū." fǔ fú, xìng. huáng dì kū. tōng shì shè rén yǐn zhū wáng wén wǔ bǎi guān sān pǐn yǐ shàng rù jiù diàn tíng wèi, shè rén zàn bài, qún guān zài wèi zhě jiē zài bài shè rén zàn kū, qún guān zài wèi zhě jiē kū shí wǔ jǔ shēng, shè rén zàn zhǐ, qún guān zài wèi zhě jiē zhǐ. shè rén yǐn zhū wáng wèi shǒu zhě yī rén jìn yì fèng wèi wèi, guì fèng wèi, fǔ fú, xìng, shè rén yǐn tuì hái běn wèi. yòu shè rén cì yǐn bǎi guān wén wǔ xíng shǒu yī rén jìn yì fèng wèi wèi, guì fèng wèi, fǔ fú, xìng, shè rén yǐn tuì hái běn wèi. shè rén zàn bài, zài wèi zhě jiē zài bài. shè rén yǐn sān pǐn yǐ shàng tuì chū. qí sì pǐn yǐ xià wèi yú mén wài zhě, diǎn yè zàn bài zàn kū zàn zhǐ yǐn tuì rú diàn tíng zhī yí. shì zhōng guì zòu:" qǐng kū zhǐ, hái." fǔ fú, xìng. huáng dì zhǐ, yù yú jiàng hái, shì wèi cóng zhì gé rú chū. suǒ sī xuān zhàng sàn.
舉哀前一刻，侍中版奏："外辦。"皇帝服素服，御輿出，升別殿，降輿，即哭位南向坐，侍衛如常。至時，侍中跪奏："請為故某官（若某郡君。）舉哀。"俯伏，興。皇帝哭，十五舉聲。侍中跪奏："請哭止成服。"俯伏，興。皇帝止。尚衣奉御以篋奉縗服進，跪授，興，仍贊變服焉。（於變服，則權設步障，已而去之。）成服已，侍中又跪奏："請哭。"俯伏，興。皇帝哭。通事舍人引諸王、文武百官三品以上入就殿庭位，舍人贊拜，群官在位者皆再拜；舍人贊哭，群官在位者皆哭；十五舉聲，舍人贊止，群官在位者皆止。舍人引諸王為首者一人進詣奉慰位，跪奉慰，俯伏，興，舍人引退還本位。又舍人次引百官文武行首一人進詣奉慰位，跪奉慰，俯伏，興，舍人引退還本位。舍人贊拜，在位者皆再拜。舍人引三品以上退出。其四品以下位於門外者，典謁贊拜、贊哭、贊止、引退如殿庭之儀。侍中跪奏："請哭止，還。"俯伏，興。皇帝止，御輿降還，侍衛從至閤如初。所司宣仗散。

qí rì bū kū, zé bū qián èr kè zòu yán, yī kè zòu bàn. huáng dì fú cuī fú, chū jí wèi cì kū rú chū. bǎi guān bù jí. zì hòu cháo bū fán sān rì ér zhǐ.
其日晡哭，則晡前二刻奏嚴，一刻奏辦。皇帝服縗服，出即位次哭如初。（百官不集。）自後朝晡凡三日而止。

wèi huáng hòu fù mǔ jǔ āi yǔ wèi wài zǔ fù mǔ lǐ tóng. qí yì zhě, zhì sī má sān yuè zhī fú, cháo bū zài kū ér zhǐ.
為皇后父母舉哀（與為外祖父母禮同。其異者，制緦麻三月之服，朝晡再哭而止。）

wèi zhū wáng fēi zhǔ jǔ āi
為諸王妃主舉哀

běn sī sàn xià qí lǐ, suǒ sī suí zhí gōng bàn. shàng shě fèng yù xiān yú sù zhāng mén wài dào dōng shè dà cì, nán xiàng, zhōu yǐ xíng wéi, pù yù zuò, shè sù chuáng rù xí. shǒu gōng suí biàn yú yǒng ān mén wài shè wén wǔ guān wǔ pǐn yǐ shàng biàn cì.
本司散下其禮，所司隨職供辦。尚舍奉御先於肅章門外道東設大次，南向，周以行帷，鋪御座，設素床褥席。守宮隨便於永安門外設文武官五品以上便次。

qí rì jǔ āi qián sān kè, shì zhōng bǎn zòu:" qǐng zhōng yán." qián èr kè, zhū wèi liè zhàng rú cháng. diǎn yí yú dà cì qián liàng yuǎn jìn shè yī pǐn yǐ xià yīng péi jí zhě kū wèi, wén dōng wǔ xī, chóng xíng běi miàn, xiāng duì wèi shǒu. bǎi guān jiē jí cì, gǎi fú sù fú jiù wèi. yòu yú dà cì qián shè fèng wèi wèi. qián yī kè, wén wǔ shì wèi zhī guān yì gé fèng yíng rú cháng.
其日舉哀前三刻，侍中版奏："請中嚴。"前二刻，諸衛列仗如常。典儀於大次前量遠近設一品以下應陪集者哭位，文東武西，重行北面，相對為首。百官皆集次，改服素服就位。又於大次前設奉慰位。前一刻，文武侍衛之官詣閤奉迎如常。

shì zhōng bǎn zòu:" wài bàn." huáng dì sù fú yù yú fù dào yǐ chū, cóng wéi gōng hòu mén rù, zhī dà cì, qí wú fù dào zhě, bǎi guān yú wài mén wài wèi wèi lì. jiàng jí kū wèi, nán xiàng zuò, shì wèi rú cháng. zhì shí, shì zhōng guì zòu:" qǐng wèi gù chén mǒu guān ruò zhǔ ruò fēi. jǔ āi." fǔ fú, xìng. huáng dì kū. tōng shì shè rén zàn qún guān bài, qún guān zài wèi zhě jiē zài bài. ruò bǎi guān wèi mén wài wèi zhě, hòu rù dà cì, tōng shì shè rén yǐn sān pǐn yǐ shàng rù cì qián wèi, sì pǐn yǐ xià réng mén wài wèi. shè rén zàn kū, qún guān zài wèi zhě jiē kū, shí wǔ jǔ shēng, shè rén zàn zhǐ, qún guān zài wèi zhě jiē zhǐ. shè rén yǐn wén wǔ guān xíng shǒu jiē yī rén, yì fèng wèi wèi, guì fèng wèi, fǔ fú, xìng, yǐn tuì hái běn wèi. shè rén zàn bài, qún guān zài wèi zhě jiē zài bài qì, yǒu mén wài wèi zhě, diǎn yè zàn bài zàn kū zàn zhǐ. shì zhōng guì zòu:" qǐng kū zhǐ." fǔ fú, xìng. yòu zòu qǐng hái gōng, tuì běn wèi lì. huáng dì kū zhǐ, yù yú jiàng hái, qí shì wèi cóng zhì gé rú cháng. suǒ sī xuān zhàng sàn.
侍中版奏："外辦。"皇帝素服御輿複道以出，從幃宮後門入，之大次，（其無複道者，百官於外門外為位立。）降即哭位，南向坐，侍衛如常。至時，侍中跪奏："請為故臣某官（若主若妃。）舉哀。"俯伏，興。皇帝哭。通事舍人贊群官拜，群官在位者皆再拜。（若百官為門外位者，候入大次，通事舍人引三品以上入次前位，四品以下仍門外位。）舍人贊哭，群官在位者皆哭，十五舉聲，舍人贊止，群官在位者皆止。舍人引文武官行首皆一人，詣奉慰位，跪奉慰，俯伏，興，引退還本位。舍人贊拜，群官在位者皆再拜訖，（有門外位者，典謁贊拜、贊哭、贊止。）侍中跪奏："請哭止。"俯伏，興。又奏請還宮，退本位立。皇帝哭止，御輿降還，其侍衛從至閤如常。所司宣仗散。

qí rì bū kū, zé bū qián èr kè zòu yán, yī kè zòu bàn. huáng dì réng chū fú chū jí wèi cì kū rú chū. shì wèi rú chū, bǎi guān bù jí. zì hòu běn fú zhōu zhě, fán sān cháo kū ér zhǐ. běn fú dà gōng zhě, qí rì bū kū ér zhǐ. běn fú xiǎo gōng yǐ xià, yī jǔ āi ér zhǐ. ruò huáng tài zǐ péi jǔ āi, zé sù fú, zuǒ shù zǐ qǐ yǐn cóng wéi gōng nán mén rù, zhì dà cì qián, qǐ zài bài qì, yǐn shēng dōng xián zhī nán, běi miàn kū. yú bǎi guān kū zhǐ, huáng tài zǐ kū zhǐ, jìn yù zuò qián, guì, fǔ fú, xìng, zài bài. yú bǎi guān tuì, yǐn jiàng bài hái rú chū. qí gōng guān děng yīng péi bài wèi zhě, zé suí bān yú shàng tái, zì xià jiē rán.
其日晡哭，則晡前二刻奏嚴，一刻奏辦。皇帝仍初服出即位次哭如初。（侍衛如初，百官不集。）自後本服周者，凡三朝哭而止。本服大功者，其日晡哭而止。本服小功以下，一舉哀而止。（若皇太子陪舉哀，則素服，左庶子啟引從帷宮南門入，至大次前，啟再拜訖，引升東閒之南，北面哭。於百官哭止，皇太子哭止，進御座前，跪，俯伏，興，再拜。於百官退，引降拜還如初。其宮官等應陪拜慰者，則隨班於上台，自下皆然。）

wèi nèi mìng fù zōng qī jǔ āi
為內命婦宗戚舉哀

yǔ wèi zhū wáng fēi zhǔ lǐ tóng. qí sān fū rén yǐ shàng, qí rì réng bū kū ér zhǐ. qí jiǔ pín yǐ xià, yī jǔ āi ér zhǐ, yì suí ēn cì zhī shēn qiǎn.
（與為諸王妃主禮同。其三夫人以上，其日仍晡哭而止。其九嬪以下，一舉哀而止，亦隨恩賜之深淺。）

wèi guì chén jǔ āi
為貴臣舉哀

yǔ wèi zhū wáng lǐ tóng, qí yì zhě yī jǔ āi ér zhǐ. guì chén wèi zhí shì èr pǐn yǐ shàng, sàn guān yī pǐn. qí yú guān zé suí ēn cì zhī shēn qiǎn.
（與為諸王禮同，其異者一舉哀而止。貴臣謂職事二品以上，散官一品。其餘官則隨恩賜之深淺。）

wèi fān guó zhǔ jǔ āi
為蕃國主舉哀

yǔ wèi guì chén lǐ tóng, qí yì zhě, chéng wài zhāng wéi màn wèi cì, xiàng qí guó ér kū zhī, zhì jǔ shēng ér zhǐ.
（與為貴臣禮同，其異者，城外張帷幔為次，向其國而哭之，至舉聲而止。）

lín sàng
臨喪

huáng dì lín zhū wáng fēi zhǔ sàng
皇帝臨諸王妃主喪

běn sī sàn xià qí lǐ, suǒ sī suí zhí gōng bàn. shàng shě zhí zhǎng xiān shè xíng gōng dà cì yú zhǔ rén dì dà mén wài zhī xī, nán xiàng. shǒu gōng yú zhǔ rén dà mén wài, suí biàn shè zhū cóng jià wén wǔ zhī guān biàn cì. qí suǒ lín zhě wǔ shǔ zhī qīn, yú chéng yú wèi dào zhī qián, bìng xiān jí liè yú zhǔ rén zhī dì. qí zhí shì xiān yú qí qǐn běi shè zhàng màn, wèi zhǔ rén wǔ shǔ fù nǚ bài kū cì.
本司散下其禮，所司隨職供辦。尚舍直長先設行宮大次於主人第大門外之西，南向。守宮於主人大門外，隨便設諸從駕文武之官便次。其所臨者五屬之親，於乘輿未到之前，並先集列於主人之第。其執事先於其寢北設幛幔，為主人五屬婦女拜哭次。

qí rì, wèi chū gōng qián sì kè, shì zhōng bǎn zòu:" qǐng zhōng yán."
其日，未出宮前四刻，侍中版奏："請中嚴。"

chū gōng qián sān kè, chuí yī gǔ wèi yī yán, sān yán shí jié, qián yī rì shì zhōng zòu cái. suǒ sī zhěng shè xiǎo jià lǔ bù yú suǒ chū gōng mén wài rú cháng yí.
出宮前三刻，搥一鼓為一嚴，（三嚴時節，前一日侍中奏裁。）所司整設小駕鹵簿於所出宮門外如常儀。

chū gōng qián èr kè, yòu chuí èr gǔ wèi zài yán, fèng lǐ yú suǒ chū gōng mén wài shè péi cóng zhī guān wèi rú cháng. shàng shě fèng yù xiān yú zhǔ rén dì dà mén wài biàn diàn zhī nèi, shè huáng dì biàn zuò, nán xiàng. yòu yú zhǔ rén táng shàng zhōng xián shè sù xià chuáng xí, wèi kū wèi, yì nán xiàng. diǎn yí yòu yú zhǔ rén tíng zhōng shè péi cóng guān wèi, wén dōng wǔ xī, chóng xíng běi miàn, xiāng duì wèi shǒu. yòu yú yù zuò qián jiē xià shè fèng wèi wèi. zhǔ rén zhí shì yú táng xià shè wǔ shǔ zhī qīn wèi yú dōng jiē zhī dōng, chóng xíng, xī miàn běi shàng. yòu shè wǔ shǔ fù nǚ wèi yú táng běi màn xià: zhǔ nǚ wèi yú dōng xiāng, xī miàn nán shàng qī qiè wèi yú xī xiāng, dōng miàn nán shàng zhòng fù rén wèi yú běi xiāng, chóng xíng nán miàn. zhū qīn zài dōng, xiāng duì wèi shǒu. yǐ fú jīng cū wèi xù, ér zūn zhě chà qián. qí wǔ shǔ wài nèi bìng péi lín yú cǐ suǒ. zhū péi cóng zhī guān, gè fú cháng fú fù jí qí wèi. yǒu sī zhěng liè huáng dì sì wàng chē yǐ xià jí zhàng wèi zhī shǔ yīng liè lǔ bù zhě yú nèi wài rú cháng yí.
出宮前二刻，又搥二鼓為再嚴，奉禮於所出宮門外設陪從之官位如常。尚舍奉御先於主人第大門外便殿之內，設皇帝便座，南向。又於主人堂上中閒設素下床蓆，為哭位，亦南向。典儀又於主人庭中設陪從官位，文東武西，重行北面，相對為首。又於御座前階下設奉慰位。主人執事於堂下設五屬之親位於東階之東，重行，西面北上。又設五屬婦女位於堂北幔下：主女位於東廂，西面南上；妻妾位於西廂，東面南上；眾婦人位於北廂，重行南面。諸親在東，相對為首。（以服精粗為序，而尊者差前。其五屬外內並陪臨於此所。）諸陪從之官，各服常服赴集其位。有司整列皇帝四望車以下及仗衛之屬應列鹵簿者於內外如常儀。

chū gōng qián yī kè, yòu chuí sān gǔ wèi sān yán, shì wèi zhī guān yì gé fèng yíng rú cháng. shì zhōng bǎn zòu:" wài bàn." huáng dì fú cháng fú, yù yú yǐ chū, sǎn shàn huá gài shì wèi jǐng bì rú cháng yí. huáng dì jiàng yú shēng chē, huáng mén shì láng jìn, dāng chē qián guì, zòu chēng:" huáng mén shì láng chén mǒu yán, qǐng chéng yú fā." tuì fù wèi. fán huáng mén shì láng zòu qǐng, jiē jìn guì zòu chēng jù guān chén mǒu yán, qì, fǔ fú, xìng. jià dòng, jǐng bì rú cháng, huáng mén shì láng yǔ zàn zhě jiā hé yǐ chū. zhì shì chén shàng mǎ suǒ, huáng mén shì láng jìn, guì zòu chēng:" qǐng jià quán tíng, chì shì chén shàng mǎ." fǔ fú, xìng. shì zhōng qián chéng zhào, tuì chēng:" zhì yuē kě." huáng mén shì láng tuì, chàng:" shì chén shàng mǎ." zàn zhě chéng chuán, wén wǔ shì chén shàng mǎ bì, huáng mén shì láng zòu chēng:" qǐng chéng yú fā." tuì fù wèi. luán jià dòng, chēng jǐng bì, gǔ chuī bù zuò. wén wǔ qún guān yīng péi cóng zhě chéng mǎ yǐ cóng.
出宮前一刻，又搥三鼓為三嚴，侍衛之官詣閤奉迎如常。侍中版奏："外辦。"皇帝服常服，御輿以出，繖扇華蓋侍衛警蹕如常儀。皇帝降輿升車，黃門侍郎進，當車前跪，奏稱："黃門侍郎臣某言，請乘輿發。"退復位。（凡黃門侍郎奏請，皆進跪奏稱具官臣某言，訖，俛伏，興。）駕動，警蹕如常，黃門侍郎與贊者夾輅以出。至侍臣上馬所，黃門侍郎進，跪奏稱："請駕權停，飭侍臣上馬。"俯伏，興。侍中前承詔，退稱："制曰可。"黃門侍郎退，唱："侍臣上馬。"贊者承傳，文武侍臣上馬畢，黃門侍郎奏稱："請乘輿發。"退復位。鑾駕動，稱警蹕，鼓吹不作。文武群官應陪從者乘馬以從。

jià zhì xíng gōng mén wài, shì zhōng jìn, guì zòu:" qǐng jiàng chē." fǔ fú, xìng, tuì fù wèi. huáng dì jiàng chē, yù yú jiù dà cì. qí yú niǎn yǐ xià sà jǐ zhàng wèi zhī shǔ, chén liè yú dà cì zhī qián zuǒ yòu. huáng dì biàn fú sù fú, qí péi cóng zhī guān gè shě yú biàn cì biàn fú sù fú, qí shì chén jí wǔ guān bù biàn fú. zhǔ rén xiāng zhě yǐn zhǔ rén nèi wài wǔ shǔ zhī qīn, gè fú cuī fú jiù táng xià wài nèi wèi cì kū. diǎn yí yī rén lì yú táng xià dōng jiē dōng nán, zàn zhě èr rén lì yú qí nán shǎo tuì, jù xī miàn.
駕至行宮門外，侍中進，跪奏："請降車。"俯伏，興，退復位。皇帝降車，御輿就大次。其輿輦以下鈒戟仗衛之屬，陳列於大次之前左右。皇帝變服素服，其陪從之官各舍於便次變服素服，其侍臣及武官不變服。主人相者引主人內外五屬之親，各服縗服就堂下外內位次哭。典儀一人立於堂下東階東南，贊者二人立於其南少退，俱西面。

huáng dì biàn fú qì, yù yú chū, shì wèi rú cháng. zhǔ rén miǎn dié qù zhàng, sī yí lìng yǐn chū dà mén wài, wàng jiàn chéng yú, zhǐ kū, zài bài yíng. réng yǐn zhǔ rén xiān rù mén yòu xī miàn lì, bù kū. qí wèi bìn jí tōng bài yíng bài sòng yú dà mén nèi. xiāng zhě zàn zhòng zhǔ rén yǐ xià jiē zhǐ kū. huáng dì zhì táng, shì zhōng guì zòu:" qǐng jiàng yú, shēng." fǔ fú, xìng. yú suǒ lín sàng zhě fēi zūn zhì, zé yù yú shēng táng. huáng dì jiàng yú, shēng zì dōng jiē, jí kū wèi. wū zhù gè yī rén xiān shēng, wū zhí táo lì yú dōng nán, zhù zhí liè lì yú xī nán, xiāng xiàng. qiān niú sì rén zhí gē suí shēng, èr rén xiān, èr rén hòu. shì chén jiā shēng, liè yú hù nèi wài jí jiē xià zuǒ yòu. qí zhàng wèi lǔ bù zhǐ liè yú mén wài nèi rú cháng. sī yí lìng yǐn zhǔ rén rù zhōng tíng, běi miàn. diǎn yí chēng bài, zhǔ rén nèi wài jiē zài bài. chì yǐn zhǔ rén shēng. sī yí lìng yǐn zhǔ rén shēng lì yú hù nèi zhī dōng, xī miàn.
皇帝變服訖，御輿出，侍衛如常。主人免絰去杖，司儀令引出大門外，望見乘輿，止哭，再拜迎。仍引主人先入門右西面立，不哭。（其未殯即通拜迎拜送於大門內。）相者贊眾主人以下皆止哭。皇帝至堂，侍中跪奏："請降輿，升。"俯伏，興。（於所臨喪者非尊秩，則御輿升堂。）皇帝降輿，升自東階，即哭位。巫祝各一人先升，巫執桃立於東南，祝執茢立於西南，相向。千牛四人執戈隨升，二人先，二人後。侍臣夾升，列於戶內外及階下左右。其仗衛鹵簿止列於門外內如常。司儀令引主人入中庭，北面。典儀稱拜，主人內外皆再拜。飭引主人升。司儀令引主人升立於戶內之東，西面。

shì zhōng guì zòu:" qǐng kū." fǔ fú, xìng. huáng dì kū. diǎn yí chēng kū, zàn zhě chéng chuán, chàng" kě kū". fán diǎn yí yǒu cí, zàn zhě jiē chéng chuán. zhǔ rén yǐ xià zài wèi zhě jiē kū. diǎn yè yǐn zhū cóng guān yīng péi lín zhě rù jí bān wèi. lì dìng, diǎn yí chēng bài, cóng guān zài wèi zhě jiē zài bài diǎn yí chēng kū, cóng guān zài wèi zhě jiē kū shí wǔ jǔ shēng, diǎn yí chēng zhǐ, cóng guān zài wèi zhě jiē zhǐ. diǎn yè yǐn zhū wáng wèi shǒu zhě yī rén jìn, shè rén jiē yǐn yì fèng wèi wèi, guì fèng wèi, fǔ fú, xìng, shè rén yǐn tuì, diǎn yè jiē yǐn hái běn wèi. yòu diǎn yè cì yǐn zhū cóng guān wén wǔ xíng shǒu yī rén jìn, shè rén jiē yǐn yì fèng wèi wèi, guì fèng wèi, fǔ fú xìng, shè rén yǐn tuì, diǎn yè jiē yǐn hái běn wèi. diǎn yí chēng bài, zài wèi zhě jiē zài bài qì, diǎn yè yǐn cóng guān zài wèi zhě chū. yòu diǎn yè cì yǐn zhū wáng děng yǐ cì chū. shì zhōng guì zòu:" qǐng kū zhǐ." fǔ fú, xìng. huáng dì zhǐ. diǎn yí chēng kū zhǐ, zhǔ rén yǐ xià jiē zhǐ. sī yí lìng yǐn zhǔ rén jiàng lì yú tíng zhōng zhī dōng, běi miàn, diǎn yí chēng bài, zhǔ rén yǐ xià jiē zài bài.
侍中跪奏："請哭。"俯伏，興。皇帝哭。典儀稱哭，贊者承傳，唱"可哭"。（凡典儀有詞，贊者皆承傳。）主人以下在位者皆哭。典謁引諸從官應陪臨者入即班位。立定，典儀稱拜，從官在位者皆再拜；典儀稱哭，從官在位者皆哭；十五舉聲，典儀稱止，從官在位者皆止。典謁引諸王為首者一人進，舍人接引詣奉慰位，跪奉慰，俯伏，興，舍人引退，典謁接引還本位。又典謁次引諸從官文武行首一人進，舍人接引詣奉慰位，跪奉慰，俯伏興，舍人引退，典謁接引還本位。典儀稱拜，在位者皆再拜訖，典謁引從官在位者出。又典謁次引諸王等以次出。侍中跪奏："請哭止。"俯伏，興。皇帝止。典儀稱哭止，主人以下皆止。司儀令引主人降立於庭中之東，北面，典儀稱拜，主人以下皆再拜。

shì zhōng guì zòu:" qǐng hái gōng." fǔ fú, xìng. huáng dì jiàng, yù yú chū, shì wèi jǐng bì rú chū. sī yí lìng yǐn zhǔ rén xiān chū, qí yú dà mén wài bài sòng. huáng dì zhì dà cì, jiàng yú jí yù zuò biàn fú. sī yí lìng yǐn zhǔ rén kū hái lú cì. huáng dì tíng dà cì, wèi fā qián sān kè, shì zhōng bǎn zòu:" qǐng zhōng yán." suǒ sī xiān zòu sān yán měi yán chuí gǔ rú chū, zhěng liè zhàng wèi lǔ bù yú hái tú rú lái yí. fèng lǐ yú xíng gōng nán mén wài dào zuǒ, xiàng dào chóng xíng shè péi cóng zhī guān wèi, wén zuǒ wǔ yòu. péi cóng zhī guān yú biàn cì biàn fú cháng fú, fù jí wèi suǒ, diǎn yè yǐn jí bān wèi. sān yán yǐ, shì zhōng bǎn zòu:" wài bàn." huáng dì yù yú chū, shì wèi jǐng bì bìng rú chū. huáng dì jiàng yú shēng chē, huáng mén shì láng zòu qǐng jí qún guān péi cóng gǔ chuī bù zuò bìng rú lái yí. chéng yú zhì diàn qián, ruò gé wài. huí chē. shì zhōng guì zòu:" qǐng jiàng rù." fǔ fú, xìng. huáng dì jiàng chē yù yú rù, shì chén cóng zhì gé rú chū. shì zhōng bǎn zòu:" jiě yán." jiāng shì gè hái qí suǒ, bǎi guān jiē tuì.
侍中跪奏："請還宮。"俯伏，興。皇帝降，御輿出，侍衛警蹕如初。司儀令引主人先出，俟於大門外拜送。皇帝至大次，降輿即御座變服。司儀令引主人哭還廬次。皇帝停大次，未發前三刻，侍中版奏："請中嚴。"所司先奏三嚴每嚴搥鼓如初，整列仗衛鹵簿於還途如來儀。奉禮於行宮南門外道左，向道重行設陪從之官位，文左武右。陪從之官於便次變服常服，赴集位所，典謁引即班位。三嚴已，侍中版奏："外辦。"皇帝御輿出，侍衛警蹕並如初。皇帝降輿升車，黃門侍郎奏請及群官陪從、鼓吹不作並如來儀。乘輿至殿前，（若閤外。）回車。侍中跪奏："請降入。"俯伏，興。皇帝降車御輿入，侍臣從至閤如初。侍中版奏："解嚴。"將士各還其所，百官皆退。

lín wài zǔ fù mǔ sàng
臨外祖父母喪

huáng hòu fù mǔ zōng qī guì chén bìng yǔ lín zhū wáng fēi zhǔ lǐ tóng.
（皇后父母、宗戚、貴臣並與臨諸王妃主禮同。）

qí lín zhū wáng fēi zhǔ sàng jí fán nèi sàng, zé bìng xìng qí qián qǐn cì yě. qí zūn yīng jiù sàng bìn qǐn zhě, zé lín bìn qǐn kě. fán lín zhū wáng fēi zhǔ zūn qīn zhě jí shī bǎo fù yǔ sān lǎo wǔ gēng èr wáng hòu sàng, zé jìng tóng wài zǔ. qí suǒ lín xìng zhě ruò dì lín gōng què, lǜ ěr wǎng hái, zé róng bù bèi lǔ bù yǔ yán gǔ, jiē bǐng dāng shí bié yí zhù. qí nèi wài wén wǔ péi cóng guān, zhǔn jià bèi lüè. bèi wèi guān cóng jù, lüè wèi jiǎn shěng zhī. chē jià ruò jīng tài miào, zé shì zhōng guì zòu shì, guò nǎi fù cháng.
其臨諸王妃主喪及凡內喪，則並幸其前寢次也。（其尊應就喪殯寢者，則臨殯寢可。）凡臨諸王妃主尊親者及師保傅與三老五更、二王后喪，則敬同外祖。其所臨幸者若第鄰宮闕，率爾往還，則容不備鹵簿與嚴鼓，皆稟當時別儀注。其內外文武陪從官，准駕備略。（備謂官從具，略謂減省之。）車駕若經太廟，則侍中跪奏式，過乃復常。

chú fú
除服

chú wài zǔ fù mǔ sàng fú
除外祖父母喪服

běn sī sàn xià qí lǐ, suǒ sī suí zhí gōng bàn. shǒu gōng xiān yú bié diàn wài mén wài, suí biàn shè bǎi guān wén wǔ biàn cì rú chū. yú chú fú qián zhī xī, shàng shě fèng yù yú bié diàn shè sù xià chuáng xí yān.
本司散下其禮，所司隨職供辦。守宮先於別殿外門外，隨便設百官文武便次如初。於除服前之夕，尚舍奉御於別殿設素下床蓆焉。

zhì rì, píng xiǎo ér chú fú. wài zǔ fù mǔ zé wǔ yuè xiān xià xún zhī jí yě. qí cóng cháo zhì gōng chú, zé wài zǔ fù mǔ wǔ rì yě. yú chú fú qián sān kè, shì zhōng bǎn zòu:" qǐng zhōng yán." zhū wèi lēi suǒ bù tún mén liè zhàng rú cháng. diǎn yí yú bié diàn qián shè zhū wáng bǎi guān sān pǐn yǐ shàng wèi rú chū. yòu shè fèng wèi wèi rú chū. shè yī pǐn yǐ xià jiǔ pǐn yǐ shàng wèi yú bié diàn mén wài rú chū. bǎi guān wén wǔ yīng péi lín zhě, bìng fù jí dà mén biàn cì, gè fú sù fú, diǎn yè yǐn jiù bié diàn mén wài wèi. shàng yī fèng yù yǐ qiè fèng sù fú jí jù shēng diàn, wèi yú diàn dōng xián, běi miàn lì. yāo yú jìn yú qǐn tíng, shì wèi zhī guān yì gé fèng yíng rú cháng shì.
至日，平曉而除服。（外祖父母則五月先下旬之吉也。其從朝制公除，則外祖父母五日也。）於除服前三刻，侍中版奏："請中嚴。"諸衛勒所部屯門列仗如常。典儀於別殿前設諸王百官三品以上位如初。又設奉慰位如初。設一品以下九品以上位於別殿門外如初。百官文武應陪臨者，並赴集大門便次，各服素服，典謁引就別殿門外位。尚衣奉御以篋奉素服吉屨升殿，位於殿東閒，北面立。腰輿進於寢庭，侍衛之官詣閤奉迎如常式。

chú fú qián yī kè, shì zhōng bǎn zòu:" wài bàn." huáng dì réng fú cuī fú, yù yú chū, zuǒ yòu zhí wèi sà jǐ jǐng bì bìng rú chū. huáng dì shēng bié diàn, jiàng yú, jí kū wèi, shì wèi rú chū. shì zhōng guì zòu:" qǐng kū." fǔ fú, xìng. huáng dì kū, shí wǔ jǔ shēng, shì zhōng guì zòu:" qǐng kū zhǐ, cóng lǐ zhì chú fú." fǔ fú, xìng. huáng dì zhǐ, shàng yī fèng yù yǐ qiè fèng yī lǚ jìn, guì shòu, xìng, réng zàn biàn chú. yú biàn chú zé quán shè bù zhàng, yǐ ér qù zhī. biàn chú yǐ, shì zhōng yòu guì zòu:" qǐng kū." fǔ fú, xìng, hái běn wèi. huáng dì kū. tōng shì shè rén yǐn zhū wáng bǎi guān sān pǐn yǐ shàng rù, gè jiù bān wèi. lì dìng, shè rén zàn bài, qún guān zài wèi zhě jiē zài bài shè rén zàn kū, qún guān zài wèi zhě jiē kū shí wǔ jǔ shēng, shè rén zàn zhǐ, qún guān zài wèi zhě jiē zhǐ. shè rén yǐn zhū wáng wèi shǒu zhě yī rén jìn yì fèng wèi wèi, guì fèng wèi, fǔ fú, xìng, shè rén yǐn tuì hái běn wèi. yòu shè rén cì yǐn bǎi guān wén wǔ xíng shǒu yī rén jìn yì fèng wèi wèi, guì fèng wèi, fǔ fú, xìng, shè rén yǐn tuì hái běn wèi. shè rén zàn bài, zài wèi zhě jiē zài bài, shè rén yǐn sān pǐn yǐ shàng chū. qí sì pǐn yǐ xià wèi yú mén wài zhě, diǎn yè zàn bài zàn kū zàn zhǐ yǐn tuì rú sān pǐn yǐ shàng zhī yí.
除服前一刻，侍中版奏："外辦。"皇帝仍服縗服，御輿出，左右直衛鈒戟警蹕並如初。皇帝升別殿，降輿，即哭位，侍衛如初。侍中跪奏："請哭。"俯伏，興。皇帝哭，十五舉聲，侍中跪奏："請哭止，從禮制除服。"俯伏，興。皇帝止，尚衣奉御以篋奉衣履進，跪授，興，仍贊變除。（於變除則權設步障，已而去之。）變除已，侍中又跪奏："請哭。"俯伏，興，還本位。皇帝哭。通事舍人引諸王百官三品以上入，各就班位。立定，舍人贊拜，群官在位者皆再拜；舍人贊哭，群官在位者皆哭；十五舉聲，舍人贊止，群官在位者皆止。舍人引諸王為首者一人進詣奉慰位，跪奉慰，俯伏，興，舍人引退還本位。又舍人次引百官文武行首一人進詣奉慰位，跪奉慰，俯伏，興，舍人引退還本位。舍人贊拜，在位者皆再拜，舍人引三品以上出。其四品以下位於門外者，典謁贊拜、贊哭、贊止、引退如三品以上之儀。

shì zhōng guì zòu:" qǐng kū zhǐ, hái." fǔ fú, xìng. huáng dì zhǐ, yù yú jiàng hái, qí jiā yù zhī guān cóng zhì gé rú chū. suǒ sī zòu xuān jiě yán rú cháng yí.
侍中跪奏："請哭止，還。"俯伏，興。皇帝止，御輿降還，其夾御之官從至閤如初。所司奏宣解嚴如常儀。

chú huáng hòu fù mǔ sàng fú
除皇后父母喪服

yǔ chú wài zǔ fù mǔ lǐ tóng. qí yì zhě, hòu fù mǔ zé sān yuè xiān xià xún zhī jí chú yě. gōng chú zé sān rì ér chú zhī.
（與除外祖父母禮同。其異者，後父母則三月先下旬之吉除也。公除則三日而除之。）

chì shǐ diào
飭使吊

diào zhū wáng fēi zhǔ sàng
吊諸王妃主喪

běn sī sàn xià qí lǐ, suǒ sī suí zhí gōng bàn. shǒu gōng xiān yú zhǔ rén dì dà mén wài zhī yòu shè shǐ zhě cì, nán xiàng.
本司散下其禮，所司隨職供辦。守宮先於主人第大門外之右設使者次，南向。

qí rì, shǐ zhě zhì, zhǎng cì zhě yǐn zhī cì. nèi wài cuī fú, sī yí yǐn zhǔ rén yǐ xià jù lì kū yú dōng jiē xià, fù rén lì kū yú bìn suǒ rú cháng yí. shǐ zhě sù fú chū cì, sī yí yǐn lì yú dà mén wài zhī xī, dōng miàn. chí jié zhě lì yú shǐ zhě zhī běi, shǎo tuì, shǐ èr rén duì jǔ diào shū àn, lì yú shǐ zhě zhī nán, chà tuì, jù dōng miàn. chéng wài zhě bù chí jié. sī yí rù gào, zhǔ rén qù zhàng miǎn dié. sī yí yǐn zhǔ rén chū mén, zhǐ kū, yíng yú dà mén wài, jiàn bīn xiān rù, lì yú mén yòu, běi miàn.
其日，使者至，掌次者引之次。內外縗服，司儀引主人以下俱立哭於東階下，婦人立哭於殯所如常儀。使者素服出次，司儀引立於大門外之西，東面。持節者立於使者之北，少退，史二人對舉吊書案，立於使者之南，差退，俱東面。（城外者不持節。）司儀入告，主人去杖免絰。司儀引主人出門，止哭，迎於大門外，見賓先入，立於門右，北面。

sī yí yǐn shǐ zhě rù, chí jié zhě xiān dǎo, chí àn zhě cì zhī. nèi wài zhǐ kū. shǐ zhě rù mén ér zuǒ, lì yú jiē xián, nán miàn jié zài shǐ zhě zhī dōng shǎo nán, xī xiàng chí àn zhě lì yú shǐ zhě xī nán, dōng miàn. sī yí yǐn zhǔ rén jìn dāng shǐ zhě qián, běi miàn. chí jié zhě tuō jié yī. shǐ yǐ àn jìn yì shǐ zhě qián, shǐ zhě qǔ diào shū, chí àn zhě tuì fù wèi. shǐ zhě chēng:" yǒu zhì, diào." zhǔ rén kū bài, jī sǎng, nèi wài jiē kū. sī yí yǐn zhǔ rén jìn shòu diào shū, tuì lì yú dōng jiē xià, xī miàn kū. chí jié zhě jiā jié yī. sī yí yǐn shǐ zhě, chí jié zhě xiān dǎo, chí àn zhě cì zhī, chū, fù mén wài wèi. zhǔ rén yǐ diào shū shòu zuǒ yòu, sī yí yǐn zhǔ rén, chū nèi mén zhǐ kū, bài sòng yú dà mén wài. shǐ zhě hái. zhǔ rén zhàng kū ér rù, qǔ diào shū yú jiē xià, shēng, diàn yú jiù dōng.
司儀引使者入，持節者先導，持案者次之。內外止哭。使者入門而左，立於階閒，南面；節在使者之東少南，西向；持案者立於使者西南，東面。司儀引主人進當使者前，北面。持節者脫節衣。史以案進詣使者前，使者取吊書，持案者退復位。使者稱："有制，吊。"主人哭拜，稽顙，內外皆哭。司儀引主人進受吊書，退立於東階下，西面哭。持節者加節衣。司儀引使者，持節者先導，持案者次之，出，復門外位。主人以吊書授左右，司儀引主人，出內門止哭，拜送於大門外。使者還。主人杖哭而入，取吊書於階下，升，奠於柩東。

shǐ rén ruò xū sī diào, zé tōng míng, yǐn rù, diào rú cháng lǐ qì, yǐn chū.
使人若須私吊，則通名，引入，吊如常禮訖，引出。

ruò cháo shǐ zhì fù, bīn zhì, zhǔ rén yíng shòu rú diào shū yí, wéi fù wù zhǎng shì zhě shòu yǐ dōng. dōng cáng zhī yě. qí fù wù bù shòu rú shòu diào shū yí.
若朝使致賻，賓至，主人迎受如吊書儀，唯賻物掌事者受以東。（東藏之也。）其賻物簿受如受吊書儀。

chì shǐ diào wài zǔ fù mǔ sàng
飭使吊外祖父母喪

hòu fù mǔ zōng qī guì chén fān guó zhǔ bìng yǔ diào zhū wáng fēi zhǔ sàng tóng.
（後父母、宗戚、貴臣、蕃國主並與吊諸王妃主喪同。）

fèng fù
賵賻

qí fèng fù zhī lǐ yǔ diào shǐ jù xíng, zé yǒu sī xiān bèi wù shù. duō shǎo zhǔn lìng.
其賵賻之禮與吊使俱行，則有司先備物數。（多少准令。）

qí rì, shǐ zhě zhì zhǔ rén dà mén wài biàn cì, wù yú chén yú shǐ zhě mù nán, dōng xī wèi liè mǎ chén yú shǐ zhě dōng nán, běi shǒu xī shàng. yú shǐ zhě yǐ xià rù jí tíng zhōng wèi, wù yú chén yú shǐ zhě wèi nán, yì dōng xī wèi liè mǎ cóng rù, chén yú tíng, běi shǒu xī shàng. yú shǐ zhě chū, zhǔ rén yǒu sī shòu ér yǐ dōng. qí tè xíng yě, yì zhǔn diào lǐ.
其日，使者至主人大門外便次，物輿陳於使者幕南，東西為列；馬陳於使者東南，北首西上。於使者以下入即庭中位，物輿陳於使者位南，亦東西為列；馬從入，陳於庭，北首西上。於使者出，主人有司受而以東。其特行也，亦准吊禮。

huì sàng
會喪

zhì qiǎn bǎi liáo huì wáng gōng yǐ xià sàng
制遣百僚會王公以下喪

shǒu gōng xiān yú zhǔ rén dì dà mén wài, suí biàn liàng shè bǎi guān wén wǔ yīng huì diào zhě biàn cì.
守宮先於主人第大門外，隨便量設百官文武應會弔者便次。

qí rì, sī yí lìng xiān yú zhǔ rén dì qián qǐn tíng, běi miàn chóng xíng shè bǎi guān wèi, yǐ xī wèi shàng. bǎi guān yīng huì diào zhě, bìng fù jí zhǔ rén dì mén wài biàn cì, gè fú sù fú, sī yí yǐ cì yǐn rù jiù bān wèi. lì dìng, sī yí zàn kě kū, zhū guān zài wèi zhě jiē kū, shí wǔ jǔ shēng, sī yí zàn kě zhǐ, zhū guān zài wèi zhě jiē zhǐ. sī yí yǐn zhū guān xíng shǒu yī rén shēng, yì zhǔ rén qián xí wèi zhǎn wèi fēi yīng zhì jìng zhě zé lì wèi. qì, yǐn jiàng chū. yòu sī yí yǐn zhū zài wèi zhě yǐ cì chū. bù zhì jìng zhě chū, yīng zhì jìng zhě zài bài yǐn tuì.
其日，司儀令先於主人第前寢庭，北面重行設百官位，以西為上。百官應會弔者，並赴集主人第門外便次，各服素服，司儀以次引入就班位。立定，司儀贊可哭，諸官在位者皆哭，十五舉聲，司儀贊可止，諸官在位者皆止。司儀引諸官行首一人升，詣主人前席位展慰（非應致敬者則立慰。）訖，引降出。又司儀引諸在位者以次出。（不致敬者出，應致敬者再拜引退。）

cè zèng
策贈

chì shǐ cè zèng zhū wáng
飭使策贈諸王

shǒu gōng yú zhǔ rén dà mén wài zhī xī, shè shǐ zhě jí shǐ fù cì, nán xiàng.
守宮於主人大門外之西，設使者及使副次，南向。

qí rì, shǐ rén jí fù gōng fú cóng cháo táng shòu cè, zài yú dú chē. shǐ rén jí fù gè bèi lǔ bù, gǔ lè bèi ér bù zuò. zhì zhǔ rén dà mén wài, jiàng chē, zhǎng cì zhě yǐn zhī cì. nèi wài cuī fú. sī yí yǐn zhǔ rén yǐ xià jiù dōng jiē xià wèi, fù rén shēng jiù táng shàng wèi, jiē lì kū. shǐ zhě chū cì, yè zhě jiàng gōng fú yǐn lì yú mén xī, dōng miàn. shǐ fù lì yú shǐ zhě zhī nán, chí jié zhě lì yú shǐ zhě zhī běi, shǎo tuì, shǐ èr rén duì jǔ cè àn, lì yú shǐ fù xī nán, jù dōng miàn. chéng wài zhě wú lǔ bù, bù chí jié. sī yí rù gào, zhǔ rén qù zhàng miǎn dié. sī yí yǐn zhǔ rén chū mén, zhǐ kū, yíng shǐ zhě yú dà mén wài, jiàn bīn xiān rù, lì yú mén yòu, běi miàn.
其日，使人及副公服從朝堂受冊，載於犢車。使人及副各備鹵簿，（鼓樂備而不作。）至主人大門外，降車，掌次者引之次。內外縗服。司儀引主人以下就東階下位，婦人升就堂上位，皆立哭。使者出次，謁者絳公服引立於門西，東面。使副立於使者之南，持節者立於使者之北，少退，史二人對舉冊案，立於使副西南，俱東面。（城外者無鹵簿，不持節。）司儀入告，主人去杖免絰。司儀引主人出門，止哭，迎使者於大門外，見賓先入，立於門右，北面。

yè zhě yǐn shǐ zhě rù, chí jié zhě xiān dǎo, shǐ fù jí chí cè àn zhě cì zhī. nèi wài zhǐ kū. shǐ zhě shēng, lì yú jiù dōng, běi xiāng, nán miàn. chí jié zhě zài shǐ zhě zhī dōng shǎo nán, xī xiàng. shǐ fù lì yú chí jié nán, chí cè àn zhě lì yú shǐ fù dōng nán, jù xī miàn. sī yí yǐn zhǔ rén shēng, lì yú jiē shàng, dāng shǐ zhě běi miàn. chí jié zhě tuō jié yī. shǐ yǐ cè àn jìn shǐ fù qián, shǐ fù qǔ cè, àn tuì fù wèi shǐ fù yǐ cè jìn, shǐ zhě shòu, chēng:" yǒu zhì." zhǔ rén jiàng yú jiē xián, běi miàn kū bài jī sǎng, nèi wài jiē kū. sī yí yǐn zhǔ rén shēng, fù běi miàn wèi. nèi wài zhǐ kū. shǐ zhě dú cè qì, zhǔ rén jiàng yú jiē xián, běi miàn kū bài jī sǎng, nèi wài jiē kū. sī yí yǐn zhǔ rén shēng, yì shǐ zhě qián shòu cè, tuì, guì diàn yú jiù dōng, xìng, jiàng lì yú dōng jiē xià, xī miàn. chū shǐ rén shòu cè qì, chí jié zhě jiā jié yī. yè zhě yǐn shǐ zhě, chí jié zhě xiān dǎo, shǐ fù jí chí àn zhě cì zhī, chū, fù mén wài wèi. sī yí yǐn zhǔ rén chū nèi mén, zhǐ kū, bài sòng yú dà mén wài. shǐ zhě hái, zhǔ rén dié zhàng kū ér rù. qí shǐ zhě yīng sī diào zé tōng míng, yǐn rù diào rú cháng lǐ, yǐn chū.
謁者引使者入，持節者先導，使副及持冊案者次之。內外止哭。使者升，立於柩東，北廂，南面。持節者在使者之東少南，西向。使副立於持節南，持冊案者立於使副東南，俱西面。司儀引主人升，立於階上，當使者北面。持節者脫節衣。史以冊案進使副前，使副取冊，案退復位；使副以冊進，使者受，稱："有制。"主人降於階閒，北面哭拜稽顙，內外皆哭。司儀引主人升，復北面位。內外止哭。使者讀冊訖，主人降於階閒，北面哭拜稽顙，內外皆哭。司儀引主人升，詣使者前受冊，退，跪奠於柩東，興，降立於東階下，西面。初使人授冊訖，持節者加節衣。謁者引使者，持節者先導，使副及持案者次之，出，復門外位。司儀引主人出內門，止哭，拜送於大門外。使者還，主人絰杖哭而入。（其使者應私吊則通名，引入吊如常禮，引出。）

chì shǐ cè zèng wài zǔ fù mǔ
飭使策贈外祖父母

hòu fù mǔ guì chén fān guó zhǔ bìng yǔ cè zèng zhū wáng lǐ tóng. ruò zhǔ rén liù pǐn yǐ xià, zé bài jí shòu zhì jiē yú táng xià.
（後父母、貴臣、蕃國主並與冊贈諸王禮同。若主人六品以下，則拜及受制皆於堂下。）

fán cè zèng shǐ zhě zhī zūn bēi, bìng zhǔn jí shòu. ruò cè zèng fēi zhǔ, zé nèi shì zhī shǔ wèi shǐ, qí xiān xíng shì zhě yì rú zhī, tóng zhǔn jí shòu. fán cè zèng yīng shì zhě, zé wén jiān shì yòu zhì jì yān, ér zhì jì bù bì yǒu zèng shì. fán zèng guān, tōng yǐ là yìn ér huà shòu. fán cè zèng zhī lǐ, bì yīn qí qǐ zàng zhī jié ér jiā yān. qí huò jì zàng zhě, zé zhǔ rén réng yú líng qǐn shòu zhī, qí lǐ rú chū. qí huò jì chú fú nǎi zhuī ér cè zèng zhě, zhǔ rén shòu zhī yú miào, lǐ yì rú zhī. qí yì zhě, zhǔ rén bù kū, qí fú zé gōng fú ruò dān yī jiè zé. qí yú líng qǐn ruò miào bìng xiān shè jì yǐ gào shén. qí wèi lì miào zhě, zé shòu zhī yú zhèng qǐn.
凡冊贈使者之尊卑，並准吉授。若冊贈妃主，則內侍之屬為使，其先行事者亦如之，同准吉授。凡冊贈應諡者，則文兼諡又致祭焉，而致祭不必有贈諡。（凡贈官，通以蠟印而畫綬。）凡冊贈之禮，必因其啟葬之節而加焉。其或既葬者，則主人仍於靈寢受之，其禮如初。其或既除服乃追而冊贈者，主人受之於廟，禮亦如之。其異者，主人不哭，其服則公服若單衣介幘。其於靈寢若廟並先設祭以告神。其未立廟者，則受之於正寢。

huì zàng　
會葬　

qiǎn bǎi liáo huì wáng gōng yǐ xià zàng bìng yǔ bǎi liáo huì sàng lǐ tóng.
遣百僚會王公以下葬（並與百僚會喪禮同。）

zhì diàn
致奠

chì shǐ zhì diàn zhū wáng fēi zhǔ sàng
飭使致奠諸王妃主喪

shǒu gōng yú zhǔ rén dà mén wài liàng shè biàn cì. shǐ zhě zhì, zhǎng cì zhě yǐn zhī cì. nèi wài cuī fú. sī yí yǐn zhǔ rén yǐ xià jù jiù dōng jiē xià wèi, fù rén jiù táng shàng wèi, jiē lì kū. shǐ zhě gōng fú chū cì, yè zhě jiàng gōng fú yǐn lì yú mén xī, dōng miàn. zhí shì zhě chén láo zhuàn yú shǐ zhě dōng nán, dāng mén běi xiàng, xī shàng. sī yí rù gào, zhǔ rén qù zhàng, sī yí yǐn zhǔ rén chū nèi mén, zhǐ kū, yíng yú dà mén wài, jiàn bīn xiān rù, lì yú mén yòu, běi miàn.
守宮於主人大門外量設便次。使者至，掌次者引之次。內外縗服。司儀引主人以下俱就東階下位，婦人就堂上位，皆立哭。使者公服出次，謁者絳公服引立於門西，東面。執事者陳牢饌於使者東南，當門北向，西上。司儀入告，主人去杖，司儀引主人出內門，止哭，迎於大門外，見賓先入，立於門右，北面。

yè zhě yǐn shǐ zhě rù, nèi wài zhǐ kū. shǐ zhě shēng zì dōng jiē, lì yú jiù dōng shǎo běi, nán miàn. zhí shì zhě yǐ láo zhuàn rù, shēng shè yú jiù dōng, xī xiàng nán shàng. sī yí yǐn zhǔ rén shēng zì xī jiē, lì yú jiē shàng, dāng shǐ zhě běi miàn. zhí shì zhě běi miàn zhuó jiǔ, xī miàn diàn yú xí, tuì fù wèi. shǐ zhě yuē:" mǒu fēng ruò mǒu wèi jiāng guī yōu zhái, zhì shǐ mǒu diàn." zhǔ rén jiàng yì jiē xián, běi miàn kū bài jī sǎng, nèi wài jù kū. yè zhě yǐn shǐ zhě jí cóng zhě jiàng chū, fù mén wài wèi. chū zhǔ rén bài jī sǎng qì, sī yí yǐn zhǔ rén tuì kū yú dōng jiē xià shǐ zhě chū, sī yí yǐn zhǔ rén chū nèi mén, zhǐ kū, bài sòng yú dà mén wài. shǐ zhě hái, zhǔ rén zhàng kū ér rù.
謁者引使者入，內外止哭。使者升自東階，立於柩東少北，南面。執事者以牢饌入，升設於柩東，西向南上。司儀引主人升自西階，立於階上，當使者北面。執事者北面酌酒，西面奠於席，退復位。使者曰："某封若某位將歸幽宅，制使某奠。"主人降詣階閒，北面哭拜稽顙，內外俱哭。謁者引使者及從者降出，復門外位。初主人拜稽顙訖，司儀引主人退哭於東階下；使者出，司儀引主人出內門，止哭，拜送於大門外。使者還，主人杖哭而入。

chì shǐ zhì diàn wài zǔ fù mǔ sàng
飭使致奠外祖父母喪

hòu fù mǔ guì chén fān guó zhǔ sàng diàn, bìng yǔ zhū wáng fēi zhǔ lǐ tóng.
（後父母、貴臣、蕃國主喪奠，並與諸王、妃主禮同。）